Het einde van de familie Pik Het RMS-ideaal kent vele interpretaties Revolutie in de wereld van de achternamen op til Wonderbaarlijk herstel! van de natuur langs grote rivieren Miljarden nodig voorl Island 1 vervanging afvalovefl Kieixr13-00^ DE STEM EXTRA I a'iteiten r>o LUren'10,03 Brabants peuren in Brabant en J 111.07 Van I?'! P Stel,en' 1l I Muziek bt>n 1705 Brabants n ba"t Sport Moerdijk. 17.01^ ZATERDAG 7 OKTOBER 1995 H pg£>TEM Het kabinet wil dat ouders voortaan kunnen kiezen of ze hun kinde ren de achternaam van de vader of de achter naam van de moeder ge ven. Komen ze daar niet uit, dan wordt het de naam van de moeder. Een culturele revolutie? Een bron voor ruzie rond het kraambed? Een verken ning in baby- en studeer kamers. Door Mick Salet Voor Yasmin had het niets uitge maakt. Het meisje, een maand oud, zou de achternaam van haar moeder niét hebben gekregen. Ook al zou de wet dat hebben toegestaan. „Ik ben nogal ouder wets in die dingen," zegt moeder Gea. „Na mijn huwelijk heb ik mijn meisjesnaam, Van den Berg, ook niet meer gehouden. Het is nu Gea Tissen. Waarom zou ik onze dochter dan mijn achter naam geven? Ik vind het altijd verwarrend als ze in één gezin niet allemaal dezelfde achter naam hebben." Zou haar man Patrick het wel ge accepteerd hebben? „Ik vrees van niet. Hij is ook nog al ouderwets." Maar voor Franka had het wèl wat uitgemaakt. Het meisje, twee weken oud, zou de achternaam van haar moeder misschien wel hebben gekregen. Als dat maat schappelijk geaccepteerd zou zijn. „We hebben het overwo gen," vertelt vader Fredie, „want Sylvia en ik zijn niet getrouwd. Dat betekent dat Franka de ach ternaam van Sylvia, Tieben, zou hebben gekregen als ik het kind niet erkend zou hebben. Dat was een mogelijkheid. Want ik vind het in principe een goede zaak dat kinderen de naam van hun moeder krijgen. Dat is veel na tuurlijker. Maar we hebben het uiteindelijk niet gedaan, omdat het gewoon nog niet geaccepteerd is. Negenennegentig procent van de kinderen krijgt de achternaam van de vader. Als mijn dochter een andere achternaam zou heb ben, zou ik elke keer weer uit moeten leggen dat ik de vader ben. Dat leek me niet zo leuk. Als je niet getrouwd bent, kijken ze je toch al snel aan alsof je een pleegvader bent, of zo. Daarom heeft Franka dus mijn achter naam gekregen. De Vries." Hoeveel kinderen zouden de ach ternaam van hun moeder krijgen als de wet dat mogelijk maakt? Vorige maand stelde het kabinet voor een eind te maken aan een taaie traditie èn een ongelijke be handeling van kinderen binnen en buiten het huwelijk. Nu krij gen kinderen bijna altijd de ach ternaam van hun vader. Alleen als de moeder niet getrouwd is en de vader het kind niet erkent, krijgt een kind de naam van de moeder. In de toekomst zouden kinderen de achternaam van de moeder krijgen, tenzij de ouders de naam van de vader kiezen. De Wit, Jansen, De Vries. 'Met een zeldzame naam kan een kind zich beter profileren'. FOTO ARCHIEF DE STEM In een officiële notitie stelt staatssecretaris Schmidtz de ver andering als volgt voor: „Buiten het huwelijk geboren kinderen hebben al de naam van de moe der. Deze houden zij, tenzij de ouders bij de erkenning het er over eens zijn dat het kind de naam van de vader zou moeten krijgen. In geval van een huwe lijk wordt de naamskeuze ter ge legenheid van de aangifte van de geboorte door de ouders tezamen gedaan. Doen de ouders op dat moment om wat voor reden ook geen keuze, dan krijgt het kind een voorlopige naam. Dat is de naam van de moeder. Deze voor lopige naam wordt de definitieve naam, indien de ouders niet bin nen drie maanden na de geboorte van het kind hebben gekozen voor de naam van de vader. Ten slotte wil ik vasthouden aan een naamskeuze die voor alle kinde ren geldt. De naamwijzigings- praktijk wijst uit, dat zoveel mo gelijk eenheid van naam in het gezin wenselijk wordt gevon den." Is dat nou een revolutionair voor stel? „Ja, je kunt zeker van een revolu tionaire ontwikkeling spreken," zegt André Nuytinck, die in Bot terdam hoogleraar op dit gebied is. „Als het voorstel wet wordt, dan is dat echt een ommekeer. Want het is hier historisch zo ge groeid dat kinderen de achter naam van hun vader krijgen. Als dat ineens verandert, zal dat wel even wennen zijn." Veel vaders en grootvaders grom men al bij het idéé een stamhou der kwijt te raken door dit vrouwvriendelijke voorstel. Zou hij er zelf moeite mee hebben? „Ja. Ik vind het leuk dat mijn kinderen mijn naam hebben. Maar waarom? Omdat het tradi tie is. Omdat ik het zo gewend ben. Er is geen ander argument dat ik naar voren kan brengen. Maar welk argument is er voor de keus van de naam van de moeder? Dat de vrouw de kinderen baart? Ik weet geen rationeel argument voor het één of het ander. Er is voor elk standpunt wel wat te zeggen. Maar het gaat in het naamrecht ook om emotie." Zadelt het kabinet de ouders van morgen niet met een bron van ru zie op? Nu hoeven ouders alleen maar voornamen te kiezen. Dat is vaak al moeilijk genoeg. Straks moeten ze het ook nog eens zien te worden over de achternaam: 'de jouwe of de mijne?' En als ze het niet eens worden, dan wordt het de naam van de moeder. „Ja, als beide ouders willen dat het kind hun achternaam krijgt, kan ik me voorstellen dat ze daar conflicten over krijgen. En dat wordt echt een probleem als ze er samen niet uitkomen. Het kabi net stelt voor dat een kind in zo'n geval de naam van de moeder krijgt. Daarmee lijkt mij het con flict nog niet weg, want de man zal het niet eerlijk vinden. Maar als de wet niét verandert, blijven vrouwen het oneerlijk vinden. Het blijft arbitrair. Maar ik vind dit voorstel in ieder geval beter dat het vorige voorstel om bij een conflict het lot te laten bepalen welke achternaam een kind krijgt." Het is in ons land traditie dat kinderen van getrouwde ouders de achternaam van hun vader krijgen. Al staat dat nog niet echt lang in de wet. Pas in 1934 werd het uitdrukkelijk in het Burgerlijk Wetboek opgeno men. „Wettige en door den vader erkende onwettige kinderen dra gen den geslachtsnaam van den vader; onwettige, niet door den vader erkende kinderen dien van de moeder." En daarvóór? Tot het begin van de vorige eeuw stond niet eens in de wet dat mensen een achter naam moesten hebben. Dat ver anderde op 18 augustus 1811. Met een Keizerlijk Decreet van Napoleon. De Franse bezetter be paalde dat iedereen die nog geen vaste achternaam had, er één moest kiezen. Het werd niet meteen massaal opgevolgd, maar in de loop van de jaren lieten de meeste mensen toch een tweede naam noteren. Soms een rare naam, omdat ge dacht werd dat die achternamen wel weer afgeschaft zouden wor den als de Fransen de benen zou den hebben genomen. Dat bleek een misvatting. De Fransen ver dwenen, maar namen als Panne- koek, Potjebier en Naaktgeboren bleven. Maar de meeste Nederlandse na men stammen van ver vóór Napo leon. In de middeleeuwen was het al gewoon om een toenaam te hebben. Simpelweg omdat er vaak verwarrend veel mensen met dezelfde roepnaam waren. Daarom kregen mensen een pas sende tweede naam. Voor het on derscheid. Bakker, Van de Berg, Doesburg, De Jonge, Willemsen. In de loop van de tijd werden dat vaste familienamen, die van va der op kind gingen. Zal dat op de valreep van de twintigste eeuw veranderen? Staatssecretaris Schmitz zei vooral op verzet te rekenen van genealogen. Maar Rob Dix, voor zitter van de Nederlandse Genea logische Vereniging, kan zich dat niet voorstellen. „Voor genaelo- gisch onderzoek zijn de proble men relatief klein." De stamboomspeurder uit Arn hem ziet juist verrassende voor delen in het voorstel. Misschien gaat de bezem straks wel door de top-10 met veel voorkomende na men als De Vries, Jansen en De Wit. „Ik kan me voorstellen dat ouders in de toekomst ook in overweging nemen of een naam veel voorkomt. Want met een zeldzame naam kan een kind zich beter profileren. Als de vader De Vries heet en de moeder heeft een naam die je niet zo vaak ziet, dan kan dat een reden zijn om de naam van de moeder te kiezen. Op die manier kunnen mensen straks ook soepel afkomen van onwelvoegelijke en bespottelijke namen als Pik en Kloot. Nu is daar nog naamswijziging voor nodig." Zou je aan de achternamen van kinderen in de toekomst kunnen zien of ze geëmancipeerde ouders hebben? „Ik weet niet of het een graadme ter van emancipatie wordt," zegt Jacqueline Biesheuvel, lid van de Emancipatieraad. „Dat kun je aan een achternaan alléén niet zien. Misschien is die naam wel gekozen, omdat die anders uit zou sterven." Rob Dix denkt daar iets anders over. „Ik verwacht dat je wel een verschil krijgt tussen traditionele en moderne mensen. Streng gere formeerde mensen zullen het niet snel doen. Mensen die open staan voor cultuurverandering wel. Maar ik denk wel dat het wat tijd zal kosten om aan het idee te wennen. Voor sommige mensen is het een cultuurshock." Toch is er al één familie waar het niet ongebruikelijk is de naam van de moeder door te geven. De koninklijke familie. Want Wil- lem-Alexander heet geen Van Amsberg, Beatrix heet geen Von Lippe-Biesterfeld en Juliana heet geen Von Mecklenburg-Schwe- rin. Alle drie dragen ze, dankzij een Koninklijk Besluit, de naam van hun moeder. Van Oranje- Nassau. Maar het zit er niet in dat Willem-Alexander die tradi tie voortzet. Door Willem Meyboom, anp Utrecht - In het Moluks His torisch Museum in Utrecht ligt het zwartleren jack van Max Papilaja in een glazen vi trine. Vijf rode cirkeltjes op de linkerschouder en vier vlak onder de rechterborst marke ren de gaten van de kogels die hem op 11 juni 1977 doodden bij de beëindiging van de treinkaping bij De Punt. Verder herinneren slechts enkele uitvergrote kranteberichten en een affiche aan de periode tussen 1966 en 1978, de jaren waarin ra dicale jonge Molukkers in Neder land - soms gewelddadig - pro beerden het ideaal van een vrije republiek Zuidmolukken, RMS, te verwezenlijken. Hun acties waren wereldnieuws, te beginnen bij de actie-Was senaar. Het is 25 jaar geleden dat op een vroege ochtend zo'n dertig Molukkers de ambtswoning van de Indonesische ambassadeur in Wassenaar binnendrongen en elf uur lang de ambassadeursvrouw, haar twee kinderen en vijf perso neelsleden gijzelden. Zij deden dat aan de vooravond van het staats bezoek van generaal Soeharto, in middels president van Indonesië. Een hoofdagent die de residentie bewaakte, kwam om het leven. Eerste generatie De jongeren namen met hun actie afstand van de gezagsgetrouwe eerste generatie, die in 1951 met kinderen in ons land aankwam. In totaal 12.500 mensen. Ze werden onder vaak erbarmelijke omstan digheden in zogenoemde woon- Het einde van de treinkaping bij De Punt op 11 juni 1977. oorden gehuisvest. Maar geen Ne derlander die zich daar iets van aantrok. Molukkers zag je pas op hun jaarlijkse 'folkloristische' bij eenkomst op het Haagse Malie veld. De Molukse jongeren werden in 1966 echter wakker geschud door de executie in Indonesië van ver zetsleider Soumokil. Die had ja renlang in de oerwouden van het eiland Ceram een hopeloze strijd gevoerd tegen de Indonesische be zetter. Soumokils weduwe mocht kort daarna naar Nederland. In de nacht na haar aankomst stichtten Molukse jongeren brand in de In donesische ambassade. De eerste jaren daarna richtte de woede zich vooral op Indonesische diplomatieke vestigingen. Na 1970 verschoof de aandacht steeds meer in de richting van de Nederlan ders, omdat de Nederlandse rege ring het RMS-ideaal niet wilde steunen. De tweede treinkaping, bij De Punt, had bovendien ook de eigen RMS-leiding als doelwit, omdat die gebrek aan daadkracht werd verweten. Directeur W. Manuhutu van het museum verklaart de radicalise ring van de jongeren uit een aantal factoren: de slechte sociaal-econo mische positie, het besef dat hun ouders met vreedzame demonstra ties niets hadden bereikt en de Pa lestijnse vliegtuigkapingen, die lieten zien dat met geweld wel de gelijk iets te bereiken leek. Dat ge weld effect kon hebben, bleek in 1970. RMS-president in balling schap Manusama had jarenlang tevergeefs gesmeekt om een ge sprek met de Nederlandse rege ring. Dat vond uiteindelijk pas plaats na afloop van de 'vreedza me' beëindiging van de bezetting. Culturele centra Vanaf begin jaren zeventig pro beert de Nederlandse regering de opstandigheid wat te dempen door enige aandacht te besteden aan de sociaal-economische positie van de Molukkers. Dat gebeurt door het oprichten van enkele culturele centra. In 1975 blijkt dat die niet het gewenste effect hebben: de po litieke angel is nog niet uit het het Molukse streven. Zeven jongeren kapen de intercity Groningen- Amsterdam bij het Drentse Wijs ter. De kaping houdt Nederland achttien dagen in de ban. Vier mensen overleven het niet (drie Nederlanders en één Indonesiër) en de actievoerders geven zich pas na slepende onderhandelingen over. In 1976 wordt het Inspraakorgaan Molukkers opgericht, dat op het oog is bedoeld om de Molulckers een stem te geven, maar door hen vooral wordt gezien als zoethou dertje. Het jaar daarop komt het dramatische antwoord op het ge brek aan wezenlijke aandacht van Nederlandse kant. Tegelijkertijd met een nieuwe treinkaping wor den docenten en leerlingen van een lagere school in Bovensmilde vier dagen lang gegijzeld. Het leger maakt aan beide acties een einde: twee gegijzelde passa giers en zes kapers overleven het niet. Molukkers zijn massaal aan wezig bij de begrafenis van de ka pers in Assen. Maar de gijzeling van de schoolkinderen in Assen heeft ook diepe wonden geslagen en verwarring gesticht binnen de gemeenschap. Pas dan lijkt de regering te besef fen dat van een stille assimilatie van de Molukkers geen sprake zal zijn als er niet een duidelijke handreiking komt. In de Moluk- kersnota van '78 geeft zij welis waar geen duimbreed toe aan het RMS-ideaal, maar de regering geeft wel de aanzet tot een geco ördineerd beleid om de maat schappelijke achterstand van de Molukkers in te lopen. Zij kondigt extra maatregelen aan op terrei nen als onderwijs, werkgelegen heid, huisvesting en welzijn. Aan Molukse kant zorgen eigen organisaties ervoor dat de verzor ging door Nederland geleidelijk verandert in medeverantwoorde lijkheid voor de eigen gemeen schap. Nu zijn de kapers en bezetters van weleer voor een aantal jongeren opnieuw helden. Sommigen van hen spreken op bijeenkomsten over hun acties van toen om hèt ideaal te verwezenlijken. Manuhutu: „Dat ideaal betekent voor de één het gevoel te behoren tot één volk, voor de ander de hoop dat de Molukken ooit zelf standig zullen worden, en voor weer iemand anders een strijd die actief gesteund moet worden." Ook voor Manuhutu is het ver vaagd: „RMS staat voor het stre ven als regio meer het eigen lot te bepalen." Door John van Oppen Arnhem - Zeldzame vogels, libellen, vlinders en vleerafll zen, dartelen weer langs de waterlijn van Rijn, Maas.fcl en IJssel. De natuur langs de grote rivieren in NederlajJ herstelt zich wonderbaarlijk snel. Langs de oevers zijn J voorbije maanden diersoorten waargenomen, die sin mensenheugenis uit het landschap verdwenen waren. Zoa de orpheus-spotvogel, de koninginnepage en de vleermuis. Dat blijkt uit de inventarisatie die het Wereld Natuur Fonds heeft opgemaakt, nadat alle in cidentele meldingen van des kundige waarnemers waren nagetrokken. Bijzonder verheugd is het WNF over de ontdekking van drie kwartelkoningen in de Gelder se Poort, ter hoogte van Mei- nerswijk. De bewoners van de nieuwbouwwijken in Arnhem- Zuid hebben deze op Europese schaal bedreigde waterhoen- achtige oeverloper de hele zo mer kunnen horen. Ook de verrassende terugkeer van de kwak - met hooguit vijf broedende paartjes één van de zeldzaamste avifauna-soorten in Nederland - is volgens het WNF 'een groot succes voor het plan Levende Rivieren'. De paartjes nestelden zich dit jaar langs de Maas, in een nieuw natuurgebied bij Roermond. Sinds enkele jaren probeert het WNF grondeigenaren ertoe te bewegen akkers en weilanden langs de grote vaarwegen 'te rug te geven aan de natuur'.' Als de agrariërs ophouden met het bewerken van de bodem, krijgt de rivier vrij spel in de strook grond tussen zomer- en winterbed. Bij hoog water wor den zaden aangevoerd van tienduizenden plantensoorten, die een poosje later ontkiemen. Zo ontstaat een 'nieuw' na tuurlandschap en daarin voe len zich tal van diersoorten thuis, die eerder niet (meer) te zien waren in dit deel van West-Europa. Spotvogels Een volstrekt nieuwe soort voor Nederland is de voorbije zomer waargenomen in Zuid- Limburg, op de grens met Bel gië in het nieuwe natuurgebied Petit Gravier. Daar heeft een paartje spotvogels van de or- pheus-stam gebroed. In 1981 bereikte deze vanuit Frankrijk oprukkende Zuideuropese soort voor het eerst België. Spectaculair was zeker ook de waarneming van ongeveer zes tig laatvliegers en enkele rosse vleermuizen, halverwege de maand augustus, boven de Grensmaas bij Itteren. Volgens het WNF is de voorbije winter, met het extreem hoge water, goed geweest voor de oeverzwaluw. De krachtige golven zorgden voor afslag langs zomerdijken en daardoor is het aantal steile oevers toe genomen. De oeverzwaluw graaft graag lange, diepe nes ten in deze steile wanden. Langs de Maas, van Eijsden tot Mook en van Grave tot de Bies- bosch, nam deze bedreigde ro de-lij ssoort toe van achthon derd naar 1300 broedparen. De ijsvogel, nog zo'n exem plaar van het rode-lijssoort, profiteerde eveneens van de veilige oevers. Liefst dertig paartjes kwamen tot broeden en dat is een absoluut record, volgens de ornitologen van het WNF. Het aantal wilde-plantensoor- ten in de Gelderse Poort, het groene gebied tussen de ste dendriehoek Arnhem, Nijme gen en Kleef, is de afgelopen jaren toegenomen van 65 naar 200. Niet alleen vogels voelen zich weer thuis tussen deze nieuwe fauna. Het voorbije seizoen zijn hier verschillende rupsen van de sleedoornpage ontdekt. „Een heel zeldzame vlindersoort," weet woordvoerster Marie- Christine Reusken van het WNF. De beekrombout, bel die slechts wordt waargenomen, voorbije seizoen op tal plaatsen langs de Waal ge: In de Millingerwaard tu.„ Nijmegen en de Duitse gttjl werden ook een paar keer kla! ne-weerschijnvlinders ge®' een soort die de laatste decei nia alleen nog maar in hetzt.| den van Limburg - en daniJ maar héél af en toe - J waargenomen. In de Kleine Weerd, een®.! tuurontwikkelingsproject t Maastricht ter hoogte van fc Limburgse gouvernenwJ werden drie rupsen gevonde van de koninginnepage, van de grootste, mooiste s| zeldzaamste vlinders van land. Het is de bedoeling dat de mende jaren steeds meer uiteil waarden langs de grote ri»| ren een bestemming krijgen® natuurgebied, in plaats vt| landbouwgrond. De zomerèj ken worden doorgestoken, dat oude, met de rivier ii stromende nevengeulen zij weer kunnen vullen. Als ook nog eens het vaak ove meste kleidek wordt ven, komt de oorspronkèiijl| zandige bodem met stroomruggen weer aan dei pervlakte. Wind en water hebben vj spel, waardoor planten 's mers al snel hoog opschieteiw er metershoge rivierduine ontstaan. Paarden en runden zorgen voor natuurlijke bef zing. Op die manier won voorkomen dat de uiterwaa in een mum van tijd dictij groeit tot ooibos. Volgens het WNF dragen fa processen bij aan het her van het ecosysteem van vier. En daardoor kunnen vg| dwenen planten en dieren i rugkeren. Dit voorjaar werd bijvoor!) ook al de comeback vastgesteij van de filteraars, insektelane die voedsel uit het water fi ren en zo beschikbaar voor vissen. Volgens het is dat een belangrijke stap in het streven naar rugkeer van kwetsbare isj soorten, zoals de rivierzak Wild zwijn Langs de Maas valt ookdtlij lonisatie te verwachten v wild zwijn. Hoewel de s volgens het huidige beleid» het ministerie van Landb®| Natuurbeheer en Visserij buiten de 'officiële den' (zoals de Veluwe) woifl toegelaten, vormen de schalige natuurontwikkelisfl projecten langs de grote ról ren aantrekkelijke territorï Volgens het WNF hebben sorj mige zwervers zich e' verplaatsen vanuit het natel park Maas-Swalm-Nette Duitsland tot aan de GW maas bij Roermond. Het plan Levende Ri«1 vormt geen beletsel voor j programma van dijkverzr" ring. Op sommige wordt de kleilaag in de uifl waarden zelfs afgegraven. I „De combinatie van verlijj winterbed en sterkere i zorgt voor grotere veiligh het gebied achter de ring," aldus het WNF. M verband worden monwl langs Maas en Waal e® deelprojecten, die onder* uitmaken van het plan Irij de Rivieren, versneld k'| voerd. tSonja Barend is terug I NEDERLAND 1 09.00 Nieuws voor do' slechthorenden 12.45) 12.52 James Dean-cydus speelfilm I 16.08 Jeugd met Bamboqjj animatie over bedreu, soorten 16.33 Kinderen van de we portages: Elodie en he I rif; Antonio en het FI stierengevecht; MaririJ bedreigde herten 17.03 Confettidub met 17 I zoekenman, kinder I iets bijzonders zien 17.18 Droomshow, spelletje^ jeugd. Afl. 1 17.43 Dag juf tot morgen, rie. Afl. 1 L 18.03 Boggle, spelletje 18.33 (ZW) Laurel Hardy, 19.02 Alle dieren tellen mi 19.32 The Nanny, comedy 20.00 Journaal 20.24 Weeroverzicht 20.30 Queen, mini-serie. Afl. 22.06 Karei, talkshow 22.59 The Man from Snow® speelfilm 00.42 Einde NEDERLAND 2 08.30 Koekeloere 08.45 De beer van Bern 09.09 Nieuws uit de natuu winter komt 09.29 Schooltv-Weekjourn. 10.00 Reclame en promoti 10.30 Digitaal. Informatie 10.35 Knoop in je zakdoek 10.50 American cinema. Inl 10,55 Videofilmen 11.25 Project managemen matie (tot 11.30) 13.55 WK wielrennen BELGIË FRANS 1 10.30 Follow me, cursus Enge Spreek met ons mee, cursus Ne 11,30 Vivre a Bruxelles 11.55 intercultureel magazine 12.25 Europe, magazine 13.00 Nieuv Gourmandises, culinair rri 13.30 Au nom de la loi, juridisc zine 14.35 The Linguini Incide] rikaanse film-komedie uit 199' chard Shepard met Rosanna 1 David Bowie en Marlee MatfH Coup de film, magazine 16.5C serie 17.15 Luna park, jonger H zine 17.45 Beverly Hills 902 I 18.35 Contacts, verkeerstips 1 X I mes en herbe, spelletje 19.30 20.10 Le jardin extraordinaire, magazine 20.50 Maigret a p daadfilm 22.25 Contacts 22.3 too militaire d'Edimbourg, 23.35 Nieuws BELGIË FRANS 2 11.58 Gourmandises, culinair Refl<* - Images 50 Theatre Wallon: Le roi i leus, toneelstuk 14.53 Franco hein15'37 Parcours, golfn «0 Diableries 16.55 Voet! catiewedstrijd Armeni. i0 3n»l<:' b'a"bla' kinderrr „7° N'suws 20.00 Wielren™ Colombia (amateurs) 21.29 samenvatting EK-kwalificatievl Armenie-België 22.00 Nieuws osique habite au 21: Pianocol C °Pus 26 van Prokofj I 9 Europese loterij (tot Van onze verslaggever Duiven - Nederland krijgt al vrij snel na het jaar ken met de komst van een nieuwe generatie installaties vc verbranding van huisvuil. Hiermee is een miljardeninv» gemoeid. kv R u'ZW' Klarnottenkiste 07 t B'll tekenfilm'07.30 Phant finH war einmal Entdecker 08 on ,verandern die Welt, t seT nna' ieu9dserie 08.30 herA tekenfilm 09.00 Tai De ultramoderne installaties met innovatieve technieken komen ter vervanging van een aantal ge heel of gedeeltelijk verouderde vuilverwerkingsfabrieken. De Roteb in Rotterdam, de AVR in de Rijnmond en de AVIRA (inge bruikname 1975) in Duiven zijn rond de eeuwwisseling in ieder geval economisch afgeschreven. Het is nog onduidelijk öf en wan neer de ovens van deze vuilver branders definitief worden ge doofd. De nieuwe generatie vuil verbranders moeten van de over heid aan de strengste eisen vol doen voor de uitstoot van ver brandingsgassen en het herge bruik van verbrandingsproduk- ten, zoals bodem- en vliegas. De overheid eist dat I procent van de restpi011! van het verbrandingspiwj nieuw toepasbaar is, beeld als bouwprodukt. Het Arnhems onderzo*] tuut Kema heeft inmi® tweejarig onderzoek naar vijf nieuwe technie^| de thermische verwerk' huishoudelijk afval. Van de bestudeerde teelI»jj de zogenoemde wervel branding (afval w°t®',i en onder hoge lucht®®! brand) het meest wikkeid. Grootschalige sing wordt zonder meer geacht. Dat is al het 8 1 Zweden, en binnenkort' P RADIO 1u,00^d|° rijnmond i ]HI300 m' 10'?° StUdio 9l°naB I Sport I, n "u2,eltPr°gramma. 14. g P'o Rijnmond Sport J Nie°wsR°EePRBHABANT Pterdan Ij "9°3 Brabant Johae Versch 'teiten' Brabantse 1

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 32