Het einde van de familie Pik
Het RMS-ideaal kent vele interpretaties
Revolutie in de wereld van de achternamen op til
Wonderbaarlijk herstel!
van de natuur
langs grote rivieren
Miljarden nodig voorl Island 1
vervanging afvalovefl
Kieixr13-00^
DE STEM
EXTRA
I a'iteiten r>o LUren'10,03 Brabants
peuren in Brabant en J
111.07 Van I?'! P Stel,en' 1l
I Muziek bt>n 1705 Brabants n
ba"t Sport Moerdijk. 17.01^
ZATERDAG 7 OKTOBER 1995 H pg£>TEM
Het kabinet wil dat
ouders voortaan kunnen
kiezen of ze hun kinde
ren de achternaam van
de vader of de achter
naam van de moeder ge
ven. Komen ze daar niet
uit, dan wordt het de
naam van de moeder. Een
culturele revolutie? Een
bron voor ruzie rond het
kraambed? Een verken
ning in baby- en studeer
kamers.
Door Mick Salet
Voor Yasmin had het niets uitge
maakt. Het meisje, een maand
oud, zou de achternaam van haar
moeder niét hebben gekregen.
Ook al zou de wet dat hebben
toegestaan. „Ik ben nogal ouder
wets in die dingen," zegt moeder
Gea. „Na mijn huwelijk heb ik
mijn meisjesnaam, Van den Berg,
ook niet meer gehouden. Het is
nu Gea Tissen. Waarom zou ik
onze dochter dan mijn achter
naam geven? Ik vind het altijd
verwarrend als ze in één gezin
niet allemaal dezelfde achter
naam hebben."
Zou haar man Patrick het wel ge
accepteerd hebben?
„Ik vrees van niet. Hij is ook nog
al ouderwets."
Maar voor Franka had het wèl
wat uitgemaakt. Het meisje, twee
weken oud, zou de achternaam
van haar moeder misschien wel
hebben gekregen. Als dat maat
schappelijk geaccepteerd zou
zijn. „We hebben het overwo
gen," vertelt vader Fredie, „want
Sylvia en ik zijn niet getrouwd.
Dat betekent dat Franka de ach
ternaam van Sylvia, Tieben, zou
hebben gekregen als ik het kind
niet erkend zou hebben. Dat was
een mogelijkheid. Want ik vind
het in principe een goede zaak
dat kinderen de naam van hun
moeder krijgen. Dat is veel na
tuurlijker. Maar we hebben het
uiteindelijk niet gedaan, omdat
het gewoon nog niet geaccepteerd
is. Negenennegentig procent van
de kinderen krijgt de achternaam
van de vader. Als mijn dochter
een andere achternaam zou heb
ben, zou ik elke keer weer uit
moeten leggen dat ik de vader
ben. Dat leek me niet zo leuk. Als
je niet getrouwd bent, kijken ze je
toch al snel aan alsof je een
pleegvader bent, of zo. Daarom
heeft Franka dus mijn achter
naam gekregen. De Vries."
Hoeveel kinderen zouden de ach
ternaam van hun moeder krijgen
als de wet dat mogelijk maakt?
Vorige maand stelde het kabinet
voor een eind te maken aan een
taaie traditie èn een ongelijke be
handeling van kinderen binnen
en buiten het huwelijk. Nu krij
gen kinderen bijna altijd de ach
ternaam van hun vader. Alleen
als de moeder niet getrouwd is en
de vader het kind niet erkent,
krijgt een kind de naam van de
moeder. In de toekomst zouden
kinderen de achternaam van de
moeder krijgen, tenzij de ouders
de naam van de vader kiezen.
De Wit, Jansen, De Vries. 'Met een zeldzame naam kan een kind zich beter profileren'.
FOTO ARCHIEF DE STEM
In een officiële notitie stelt
staatssecretaris Schmidtz de ver
andering als volgt voor: „Buiten
het huwelijk geboren kinderen
hebben al de naam van de moe
der. Deze houden zij, tenzij de
ouders bij de erkenning het er
over eens zijn dat het kind de
naam van de vader zou moeten
krijgen. In geval van een huwe
lijk wordt de naamskeuze ter ge
legenheid van de aangifte van de
geboorte door de ouders tezamen
gedaan. Doen de ouders op dat
moment om wat voor reden ook
geen keuze, dan krijgt het kind
een voorlopige naam. Dat is de
naam van de moeder. Deze voor
lopige naam wordt de definitieve
naam, indien de ouders niet bin
nen drie maanden na de geboorte
van het kind hebben gekozen
voor de naam van de vader. Ten
slotte wil ik vasthouden aan een
naamskeuze die voor alle kinde
ren geldt. De naamwijzigings-
praktijk wijst uit, dat zoveel mo
gelijk eenheid van naam in het
gezin wenselijk wordt gevon
den."
Is dat nou een revolutionair voor
stel?
„Ja, je kunt zeker van een revolu
tionaire ontwikkeling spreken,"
zegt André Nuytinck, die in Bot
terdam hoogleraar op dit gebied
is. „Als het voorstel wet wordt,
dan is dat echt een ommekeer.
Want het is hier historisch zo ge
groeid dat kinderen de achter
naam van hun vader krijgen. Als
dat ineens verandert, zal dat wel
even wennen zijn."
Veel vaders en grootvaders grom
men al bij het idéé een stamhou
der kwijt te raken door dit
vrouwvriendelijke voorstel. Zou
hij er zelf moeite mee hebben?
„Ja. Ik vind het leuk dat mijn
kinderen mijn naam hebben.
Maar waarom? Omdat het tradi
tie is. Omdat ik het zo gewend
ben. Er is geen ander argument
dat ik naar voren kan brengen.
Maar welk argument is er voor de
keus van de naam van de moeder?
Dat de vrouw de kinderen baart?
Ik weet geen rationeel argument
voor het één of het ander. Er is
voor elk standpunt wel wat te
zeggen. Maar het gaat in het
naamrecht ook om emotie."
Zadelt het kabinet de ouders van
morgen niet met een bron van ru
zie op? Nu hoeven ouders alleen
maar voornamen te kiezen. Dat is
vaak al moeilijk genoeg. Straks
moeten ze het ook nog eens zien
te worden over de achternaam:
'de jouwe of de mijne?' En als ze
het niet eens worden, dan wordt
het de naam van de moeder.
„Ja, als beide ouders willen dat
het kind hun achternaam krijgt,
kan ik me voorstellen dat ze daar
conflicten over krijgen. En dat
wordt echt een probleem als ze er
samen niet uitkomen. Het kabi
net stelt voor dat een kind in zo'n
geval de naam van de moeder
krijgt. Daarmee lijkt mij het con
flict nog niet weg, want de man
zal het niet eerlijk vinden. Maar
als de wet niét verandert, blijven
vrouwen het oneerlijk vinden.
Het blijft arbitrair. Maar ik vind
dit voorstel in ieder geval beter
dat het vorige voorstel om bij een
conflict het lot te laten bepalen
welke achternaam een kind
krijgt." Het is in ons land traditie
dat kinderen van getrouwde
ouders de achternaam van hun
vader krijgen. Al staat dat nog
niet echt lang in de wet. Pas in
1934 werd het uitdrukkelijk in
het Burgerlijk Wetboek opgeno
men. „Wettige en door den vader
erkende onwettige kinderen dra
gen den geslachtsnaam van den
vader; onwettige, niet door den
vader erkende kinderen dien van
de moeder."
En daarvóór? Tot het begin van
de vorige eeuw stond niet eens in
de wet dat mensen een achter
naam moesten hebben. Dat ver
anderde op 18 augustus 1811.
Met een Keizerlijk Decreet van
Napoleon. De Franse bezetter be
paalde dat iedereen die nog geen
vaste achternaam had, er één
moest kiezen.
Het werd niet meteen massaal
opgevolgd, maar in de loop van
de jaren lieten de meeste mensen
toch een tweede naam noteren.
Soms een rare naam, omdat ge
dacht werd dat die achternamen
wel weer afgeschaft zouden wor
den als de Fransen de benen zou
den hebben genomen. Dat bleek
een misvatting. De Fransen ver
dwenen, maar namen als Panne-
koek, Potjebier en Naaktgeboren
bleven.
Maar de meeste Nederlandse na
men stammen van ver vóór Napo
leon. In de middeleeuwen was het
al gewoon om een toenaam te
hebben. Simpelweg omdat er
vaak verwarrend veel mensen
met dezelfde roepnaam waren.
Daarom kregen mensen een pas
sende tweede naam. Voor het on
derscheid. Bakker, Van de Berg,
Doesburg, De Jonge, Willemsen.
In de loop van de tijd werden dat
vaste familienamen, die van va
der op kind gingen.
Zal dat op de valreep van de
twintigste eeuw veranderen?
Staatssecretaris Schmitz zei
vooral op verzet te rekenen van
genealogen. Maar Rob Dix, voor
zitter van de Nederlandse Genea
logische Vereniging, kan zich dat
niet voorstellen. „Voor genaelo-
gisch onderzoek zijn de proble
men relatief klein."
De stamboomspeurder uit Arn
hem ziet juist verrassende voor
delen in het voorstel. Misschien
gaat de bezem straks wel door de
top-10 met veel voorkomende na
men als De Vries, Jansen en De
Wit. „Ik kan me voorstellen dat
ouders in de toekomst ook in
overweging nemen of een naam
veel voorkomt. Want met een
zeldzame naam kan een kind zich
beter profileren. Als de vader De
Vries heet en de moeder heeft een
naam die je niet zo vaak ziet, dan
kan dat een reden zijn om de
naam van de moeder te kiezen.
Op die manier kunnen mensen
straks ook soepel afkomen van
onwelvoegelijke en bespottelijke
namen als Pik en Kloot. Nu is
daar nog naamswijziging voor
nodig."
Zou je aan de achternamen van
kinderen in de toekomst kunnen
zien of ze geëmancipeerde ouders
hebben?
„Ik weet niet of het een graadme
ter van emancipatie wordt," zegt
Jacqueline Biesheuvel, lid van de
Emancipatieraad. „Dat kun je
aan een achternaan alléén niet
zien. Misschien is die naam wel
gekozen, omdat die anders uit
zou sterven."
Rob Dix denkt daar iets anders
over. „Ik verwacht dat je wel een
verschil krijgt tussen traditionele
en moderne mensen. Streng gere
formeerde mensen zullen het niet
snel doen. Mensen die open staan
voor cultuurverandering wel.
Maar ik denk wel dat het wat tijd
zal kosten om aan het idee te
wennen. Voor sommige mensen is
het een cultuurshock."
Toch is er al één familie waar het
niet ongebruikelijk is de naam
van de moeder door te geven. De
koninklijke familie. Want Wil-
lem-Alexander heet geen Van
Amsberg, Beatrix heet geen Von
Lippe-Biesterfeld en Juliana heet
geen Von Mecklenburg-Schwe-
rin. Alle drie dragen ze, dankzij
een Koninklijk Besluit, de naam
van hun moeder. Van Oranje-
Nassau. Maar het zit er niet in
dat Willem-Alexander die tradi
tie voortzet.
Door Willem Meyboom, anp
Utrecht - In het Moluks His
torisch Museum in Utrecht
ligt het zwartleren jack van
Max Papilaja in een glazen vi
trine. Vijf rode cirkeltjes op
de linkerschouder en vier vlak
onder de rechterborst marke
ren de gaten van de kogels die
hem op 11 juni 1977 doodden
bij de beëindiging van de
treinkaping bij De Punt.
Verder herinneren slechts enkele
uitvergrote kranteberichten en
een affiche aan de periode tussen
1966 en 1978, de jaren waarin ra
dicale jonge Molukkers in Neder
land - soms gewelddadig - pro
beerden het ideaal van een vrije
republiek Zuidmolukken, RMS, te
verwezenlijken.
Hun acties waren wereldnieuws,
te beginnen bij de actie-Was
senaar. Het is 25 jaar geleden dat
op een vroege ochtend zo'n dertig
Molukkers de ambtswoning van
de Indonesische ambassadeur in
Wassenaar binnendrongen en elf
uur lang de ambassadeursvrouw,
haar twee kinderen en vijf perso
neelsleden gijzelden. Zij deden dat
aan de vooravond van het staats
bezoek van generaal Soeharto, in
middels president van Indonesië.
Een hoofdagent die de residentie
bewaakte, kwam om het leven.
Eerste generatie
De jongeren namen met hun actie
afstand van de gezagsgetrouwe
eerste generatie, die in 1951 met
kinderen in ons land aankwam. In
totaal 12.500 mensen. Ze werden
onder vaak erbarmelijke omstan
digheden in zogenoemde woon-
Het einde van de treinkaping bij De Punt op 11 juni 1977.
oorden gehuisvest. Maar geen Ne
derlander die zich daar iets van
aantrok. Molukkers zag je pas op
hun jaarlijkse 'folkloristische' bij
eenkomst op het Haagse Malie
veld.
De Molukse jongeren werden in
1966 echter wakker geschud door
de executie in Indonesië van ver
zetsleider Soumokil. Die had ja
renlang in de oerwouden van het
eiland Ceram een hopeloze strijd
gevoerd tegen de Indonesische be
zetter. Soumokils weduwe mocht
kort daarna naar Nederland. In de
nacht na haar aankomst stichtten
Molukse jongeren brand in de In
donesische ambassade.
De eerste jaren daarna richtte de
woede zich vooral op Indonesische
diplomatieke vestigingen. Na 1970
verschoof de aandacht steeds meer
in de richting van de Nederlan
ders, omdat de Nederlandse rege
ring het RMS-ideaal niet wilde
steunen. De tweede treinkaping,
bij De Punt, had bovendien ook de
eigen RMS-leiding als doelwit,
omdat die gebrek aan daadkracht
werd verweten.
Directeur W. Manuhutu van het
museum verklaart de radicalise
ring van de jongeren uit een aantal
factoren: de slechte sociaal-econo
mische positie, het besef dat hun
ouders met vreedzame demonstra
ties niets hadden bereikt en de Pa
lestijnse vliegtuigkapingen, die
lieten zien dat met geweld wel de
gelijk iets te bereiken leek. Dat ge
weld effect kon hebben, bleek in
1970. RMS-president in balling
schap Manusama had jarenlang
tevergeefs gesmeekt om een ge
sprek met de Nederlandse rege
ring. Dat vond uiteindelijk pas
plaats na afloop van de 'vreedza
me' beëindiging van de bezetting.
Culturele centra
Vanaf begin jaren zeventig pro
beert de Nederlandse regering de
opstandigheid wat te dempen door
enige aandacht te besteden aan de
sociaal-economische positie van
de Molukkers. Dat gebeurt door
het oprichten van enkele culturele
centra. In 1975 blijkt dat die niet
het gewenste effect hebben: de po
litieke angel is nog niet uit het het
Molukse streven. Zeven jongeren
kapen de intercity Groningen-
Amsterdam bij het Drentse Wijs
ter. De kaping houdt Nederland
achttien dagen in de ban. Vier
mensen overleven het niet (drie
Nederlanders en één Indonesiër)
en de actievoerders geven zich pas
na slepende onderhandelingen
over.
In 1976 wordt het Inspraakorgaan
Molukkers opgericht, dat op het
oog is bedoeld om de Molulckers
een stem te geven, maar door hen
vooral wordt gezien als zoethou
dertje. Het jaar daarop komt het
dramatische antwoord op het ge
brek aan wezenlijke aandacht van
Nederlandse kant. Tegelijkertijd
met een nieuwe treinkaping wor
den docenten en leerlingen van
een lagere school in Bovensmilde
vier dagen lang gegijzeld.
Het leger maakt aan beide acties
een einde: twee gegijzelde passa
giers en zes kapers overleven het
niet. Molukkers zijn massaal aan
wezig bij de begrafenis van de ka
pers in Assen. Maar de gijzeling
van de schoolkinderen in Assen
heeft ook diepe wonden geslagen
en verwarring gesticht binnen de
gemeenschap.
Pas dan lijkt de regering te besef
fen dat van een stille assimilatie
van de Molukkers geen sprake zal
zijn als er niet een duidelijke
handreiking komt. In de Moluk-
kersnota van '78 geeft zij welis
waar geen duimbreed toe aan het
RMS-ideaal, maar de regering
geeft wel de aanzet tot een geco
ördineerd beleid om de maat
schappelijke achterstand van de
Molukkers in te lopen. Zij kondigt
extra maatregelen aan op terrei
nen als onderwijs, werkgelegen
heid, huisvesting en welzijn.
Aan Molukse kant zorgen eigen
organisaties ervoor dat de verzor
ging door Nederland geleidelijk
verandert in medeverantwoorde
lijkheid voor de eigen gemeen
schap.
Nu zijn de kapers en bezetters van
weleer voor een aantal jongeren
opnieuw helden. Sommigen van
hen spreken op bijeenkomsten
over hun acties van toen om hèt
ideaal te verwezenlijken.
Manuhutu: „Dat ideaal betekent
voor de één het gevoel te behoren
tot één volk, voor de ander de
hoop dat de Molukken ooit zelf
standig zullen worden, en voor
weer iemand anders een strijd die
actief gesteund moet worden."
Ook voor Manuhutu is het ver
vaagd: „RMS staat voor het stre
ven als regio meer het eigen lot te
bepalen."
Door John van Oppen
Arnhem - Zeldzame vogels, libellen, vlinders en vleerafll
zen, dartelen weer langs de waterlijn van Rijn, Maas.fcl
en IJssel. De natuur langs de grote rivieren in NederlajJ
herstelt zich wonderbaarlijk snel. Langs de oevers zijn J
voorbije maanden diersoorten waargenomen, die sin
mensenheugenis uit het landschap verdwenen waren. Zoa
de orpheus-spotvogel, de koninginnepage en de
vleermuis.
Dat blijkt uit de inventarisatie
die het Wereld Natuur Fonds
heeft opgemaakt, nadat alle in
cidentele meldingen van des
kundige waarnemers waren
nagetrokken.
Bijzonder verheugd is het WNF
over de ontdekking van drie
kwartelkoningen in de Gelder
se Poort, ter hoogte van Mei-
nerswijk. De bewoners van de
nieuwbouwwijken in Arnhem-
Zuid hebben deze op Europese
schaal bedreigde waterhoen-
achtige oeverloper de hele zo
mer kunnen horen.
Ook de verrassende terugkeer
van de kwak - met hooguit vijf
broedende paartjes één van de
zeldzaamste avifauna-soorten
in Nederland - is volgens het
WNF 'een groot succes voor het
plan Levende Rivieren'. De
paartjes nestelden zich dit jaar
langs de Maas, in een nieuw
natuurgebied bij Roermond.
Sinds enkele jaren probeert het
WNF grondeigenaren ertoe te
bewegen akkers en weilanden
langs de grote vaarwegen 'te
rug te geven aan de natuur'.'
Als de agrariërs ophouden met
het bewerken van de bodem,
krijgt de rivier vrij spel in de
strook grond tussen zomer- en
winterbed. Bij hoog water wor
den zaden aangevoerd van
tienduizenden plantensoorten,
die een poosje later ontkiemen.
Zo ontstaat een 'nieuw' na
tuurlandschap en daarin voe
len zich tal van diersoorten
thuis, die eerder niet (meer) te
zien waren in dit deel van
West-Europa.
Spotvogels
Een volstrekt nieuwe soort
voor Nederland is de voorbije
zomer waargenomen in Zuid-
Limburg, op de grens met Bel
gië in het nieuwe natuurgebied
Petit Gravier. Daar heeft een
paartje spotvogels van de or-
pheus-stam gebroed. In 1981
bereikte deze vanuit Frankrijk
oprukkende Zuideuropese
soort voor het eerst België.
Spectaculair was zeker ook de
waarneming van ongeveer zes
tig laatvliegers en enkele rosse
vleermuizen, halverwege de
maand augustus, boven de
Grensmaas bij Itteren.
Volgens het WNF is de voorbije
winter, met het extreem hoge
water, goed geweest voor de
oeverzwaluw. De krachtige
golven zorgden voor afslag
langs zomerdijken en daardoor
is het aantal steile oevers toe
genomen. De oeverzwaluw
graaft graag lange, diepe nes
ten in deze steile wanden.
Langs de Maas, van Eijsden tot
Mook en van Grave tot de Bies-
bosch, nam deze bedreigde ro
de-lij ssoort toe van achthon
derd naar 1300 broedparen.
De ijsvogel, nog zo'n exem
plaar van het rode-lijssoort,
profiteerde eveneens van de
veilige oevers. Liefst dertig
paartjes kwamen tot broeden
en dat is een absoluut record,
volgens de ornitologen van het
WNF.
Het aantal wilde-plantensoor-
ten in de Gelderse Poort, het
groene gebied tussen de ste
dendriehoek Arnhem, Nijme
gen en Kleef, is de afgelopen
jaren toegenomen van 65 naar
200. Niet alleen vogels voelen
zich weer thuis tussen deze
nieuwe fauna.
Het voorbije seizoen zijn hier
verschillende rupsen van de
sleedoornpage ontdekt. „Een
heel zeldzame vlindersoort,"
weet woordvoerster Marie-
Christine Reusken van het
WNF. De beekrombout,
bel die slechts
wordt waargenomen,
voorbije seizoen op tal
plaatsen langs de Waal ge:
In de Millingerwaard tu.„
Nijmegen en de Duitse gttjl
werden ook een paar keer kla!
ne-weerschijnvlinders ge®'
een soort die de laatste decei
nia alleen nog maar in hetzt.|
den van Limburg - en daniJ
maar héél af en toe - J
waargenomen.
In de Kleine Weerd, een®.!
tuurontwikkelingsproject t
Maastricht ter hoogte van fc
Limburgse gouvernenwJ
werden drie rupsen gevonde
van de koninginnepage,
van de grootste, mooiste s|
zeldzaamste vlinders van
land.
Het is de bedoeling dat de
mende jaren steeds meer uiteil
waarden langs de grote ri»|
ren een bestemming krijgen®
natuurgebied, in plaats vt|
landbouwgrond. De zomerèj
ken worden doorgestoken,
dat oude, met de rivier ii
stromende nevengeulen zij
weer kunnen vullen. Als
ook nog eens het vaak ove
meste kleidek wordt
ven, komt de oorspronkèiijl|
zandige bodem met
stroomruggen weer aan dei
pervlakte.
Wind en water hebben vj
spel, waardoor planten 's
mers al snel hoog opschieteiw
er metershoge rivierduine
ontstaan. Paarden en runden
zorgen voor natuurlijke bef
zing. Op die manier won
voorkomen dat de uiterwaa
in een mum van tijd dictij
groeit tot ooibos.
Volgens het WNF dragen fa
processen bij aan het her
van het ecosysteem van
vier. En daardoor kunnen vg|
dwenen planten en dieren i
rugkeren.
Dit voorjaar werd bijvoor!)
ook al de comeback vastgesteij
van de filteraars, insektelane
die voedsel uit het water fi
ren en zo beschikbaar
voor vissen. Volgens het
is dat een belangrijke
stap in het streven naar
rugkeer van kwetsbare isj
soorten, zoals de rivierzak
Wild zwijn
Langs de Maas valt ookdtlij
lonisatie te verwachten v
wild zwijn. Hoewel de s
volgens het huidige beleid»
het ministerie van Landb®|
Natuurbeheer en Visserij
buiten de 'officiële
den' (zoals de Veluwe) woifl
toegelaten, vormen de
schalige natuurontwikkelisfl
projecten langs de grote ról
ren aantrekkelijke territorï
Volgens het WNF hebben sorj
mige zwervers zich e'
verplaatsen vanuit het natel
park Maas-Swalm-Nette
Duitsland tot aan de GW
maas bij Roermond.
Het plan Levende Ri«1
vormt geen beletsel voor j
programma van dijkverzr"
ring. Op sommige
wordt de kleilaag in de uifl
waarden zelfs afgegraven. I
„De combinatie van verlijj
winterbed en sterkere i
zorgt voor grotere veiligh
het gebied achter de
ring," aldus het WNF. M
verband worden monwl
langs Maas en Waal e®
deelprojecten, die onder*
uitmaken van het plan Irij
de Rivieren, versneld k'|
voerd.
tSonja Barend is terug I
NEDERLAND 1
09.00 Nieuws voor do'
slechthorenden
12.45)
12.52 James Dean-cydus
speelfilm
I 16.08 Jeugd met Bamboqjj
animatie over bedreu,
soorten
16.33 Kinderen van de we
portages: Elodie en he I
rif; Antonio en het FI
stierengevecht; MaririJ
bedreigde herten
17.03 Confettidub met 17 I
zoekenman, kinder I
iets bijzonders zien
17.18 Droomshow, spelletje^
jeugd. Afl. 1
17.43 Dag juf tot morgen,
rie. Afl. 1 L
18.03 Boggle, spelletje
18.33 (ZW) Laurel Hardy,
19.02 Alle dieren tellen mi
19.32 The Nanny, comedy
20.00 Journaal
20.24 Weeroverzicht
20.30 Queen, mini-serie. Afl.
22.06 Karei, talkshow
22.59 The Man from Snow®
speelfilm
00.42 Einde
NEDERLAND 2
08.30 Koekeloere
08.45 De beer van Bern
09.09 Nieuws uit de natuu
winter komt
09.29 Schooltv-Weekjourn.
10.00 Reclame en promoti
10.30 Digitaal. Informatie
10.35 Knoop in je zakdoek
10.50 American cinema. Inl
10,55 Videofilmen
11.25 Project managemen
matie (tot 11.30)
13.55 WK wielrennen
BELGIË FRANS 1
10.30 Follow me, cursus Enge
Spreek met ons mee, cursus Ne
11,30 Vivre a Bruxelles 11.55
intercultureel magazine 12.25
Europe, magazine 13.00 Nieuv
Gourmandises, culinair rri
13.30 Au nom de la loi, juridisc
zine 14.35 The Linguini Incide]
rikaanse film-komedie uit 199'
chard Shepard met Rosanna 1
David Bowie en Marlee MatfH
Coup de film, magazine 16.5C
serie 17.15 Luna park, jonger H
zine 17.45 Beverly Hills 902 I
18.35 Contacts, verkeerstips 1 X
I mes en herbe, spelletje 19.30
20.10 Le jardin extraordinaire,
magazine 20.50 Maigret a p
daadfilm 22.25 Contacts 22.3
too militaire d'Edimbourg,
23.35 Nieuws
BELGIË FRANS 2
11.58 Gourmandises, culinair
Refl<* - Images
50 Theatre Wallon: Le roi
i leus, toneelstuk 14.53 Franco
hein15'37 Parcours, golfn
«0 Diableries 16.55 Voet!
catiewedstrijd Armeni.
i0 3n»l<:' b'a"bla' kinderrr
„7° N'suws 20.00 Wielren™
Colombia (amateurs) 21.29
samenvatting EK-kwalificatievl
Armenie-België 22.00 Nieuws
osique habite au 21: Pianocol
C °Pus 26 van Prokofj
I 9 Europese loterij (tot
Van onze verslaggever
Duiven - Nederland krijgt al vrij snel na het jaar
ken met de komst van een nieuwe generatie installaties vc
verbranding van huisvuil. Hiermee is een miljardeninv»
gemoeid.
kv R u'ZW' Klarnottenkiste 07
t B'll tekenfilm'07.30 Phant
finH war einmal Entdecker
08 on ,verandern die Welt, t
seT nna' ieu9dserie 08.30
herA tekenfilm 09.00 Tai
De ultramoderne installaties met
innovatieve technieken komen
ter vervanging van een aantal ge
heel of gedeeltelijk verouderde
vuilverwerkingsfabrieken. De
Roteb in Rotterdam, de AVR in
de Rijnmond en de AVIRA (inge
bruikname 1975) in Duiven zijn
rond de eeuwwisseling in ieder
geval economisch afgeschreven.
Het is nog onduidelijk öf en wan
neer de ovens van deze vuilver
branders definitief worden ge
doofd. De nieuwe generatie vuil
verbranders moeten van de over
heid aan de strengste eisen vol
doen voor de uitstoot van ver
brandingsgassen en het herge
bruik van verbrandingsproduk-
ten, zoals bodem- en vliegas. De
overheid eist dat I
procent van de restpi011!
van het verbrandingspiwj
nieuw toepasbaar is,
beeld als bouwprodukt.
Het Arnhems onderzo*]
tuut Kema heeft inmi®
tweejarig onderzoek
naar vijf nieuwe technie^|
de thermische verwerk'
huishoudelijk afval.
Van de bestudeerde teelI»jj
de zogenoemde wervel
branding (afval w°t®',i
en onder hoge lucht®®!
brand) het meest
wikkeid. Grootschalige
sing wordt zonder meer
geacht. Dat is al het 8 1
Zweden, en binnenkort' P
RADIO
1u,00^d|° rijnmond i
]HI300 m' 10'?° StUdio 9l°naB
I Sport I, n "u2,eltPr°gramma. 14.
g P'o Rijnmond Sport J
Nie°wsR°EePRBHABANT
Pterdan Ij "9°3 Brabant
Johae Versch 'teiten' Brabantse 1