f 25
Buitenlandse vrouwen uitgesloten
SBS)
Tientallen doden
door aardbeving
in Zuidwest-Turkije
Woedende reacties
op tweede
Franse kernproef
Joegoslavië-Tribunaal verklaart zich bevoegd
MULTICOP'
ind KORT
Europa moet voortouw
nemen bij wederopbouw
[voormalig Joegoslavië
Den Haag vecht niet
voor Nederlands in EU
pESTEM
BUITENLAND
A5
A4
IMENTAAR
I formeel is het vonnis onderdeel
I ran de rechtszaak tegen de
I Serviër Dusan Tadic, de enige
I verdachte die tot nu toe in han-
>et stilgelegd'
ontucht
rbag-zaak
aan werk helpen'
I Nieuwe schikking schadeclaims borstimplantaten in Verenigde Staten
I fjew York (rtr/anp) - Een miljardenschikking voor claims van
1 70.000 vrouwen in de hele wereld wegens gezondheidsschade
I door borstimplantaten komt te vervallen. In plaats daarvan is
J in de Verenigde Staten een nieuwe regeling getroffen, die alleen
geldt voor Amerikaanse vrouwen.
VOOR |-»r
I De Consumentenbond, die in de
de belangen van ongeveer
l Nederlandse vrouwen
I behartigt, sprak gisteren van een
I bittere teleurstelling.
Leiding Russisch
theater opgepakt
Historisch treffen
Ierse premier en
protestantse leider
Pendeldiplomatie
Holbrooke dreigt
vast te lopen
HIJ voorhout Gaskeur.
BUITENLAND KORT
Kerkelijk referendum in België
'Vuile oorlog' tegen ETA
Poolse kiesraad wijst kandidaat af
Atoomspion Vanunu in hongerstaking
Tunnel onder Suez-kanaal weer open
Macht op Comoren overgedragen
Labourcongres doet concessies
DINSDAG 3 OKTOBER 1995
fOBER 1995
|>A de weg terug naar
len aan dat de chris-
lellende zakken waar-
[x-premier Lubbers en
in terecht gekomen.
Jivond van de presen-
■rzitter Heerma wordt
Tor de benoeming van
De Hoop Schetter tot
--president Kok toont
ken van een sterke op
eratie. Dodelijker kan
He algemene beschou-
ij een eigen profiel te
ministerie voor Fami-
l echter niet te beroerd
vaarden over het idee
|ls VVD-produkt te pre-
onvermijdelijk naar bo-
|albaarheid van de aow
net plan - de aow voor
buw worden verlaagd-
[ver geblazen. Het CDA
>erste fatale poging om
ëren.
niet groot genoeg is,
[ormalig minister-presi-
amoires tenminste met
ang dat zijn publikaties
die het op dit moment
Een eigenschap waarop
In politieke bestaan toch
Imier wil onrust vermij-
[r volop onrust heeft ver-
CDA-werkgroep Strate-
Inenkort met een rapport
fdt uitgestippeld. Wie de
Constateren dat zijn partij
1 met kritiek uit eigen ge-
Izo is, dan wacht het CDA
■IES)
Nederland'
pen Haag (anp) - Het VN-
I itibunaal voor de berechting
I van oorlogsmisdaden in voor-
I maüg Joegoslavië heeft zich-
Lelf bevoegd verklaard. De
I Kamer van Beroep deed gis
termiddag in Den Haag uit-
I spraak.
den is van het Tribunaal. De ver
dedigers van Tadic hadden
betoogd, dat de VN-
Veiligheidsraad niet bevoegd was
tot de oprichting van het
Tribunaal omdat de Raad, als
uitvoerend orgaan, geen justitiële
competentie heeft en deze dus
ook niet kan delegeren.
De rechters van de Kamer van
Beroep kwamen echter unaniem
tot de conclusie dat de beslissing
van de Veiligheidsraad het
Tribunaal op te richten een legi
tieme maatregel is geweest met
het doel vrede en veiligheid in
voormalig Joegoslavië te herstel
len.
De verdediging had tevens gear
gumenteerd dat de verplichting
van onafhankelijke staten om
verdachten op verzoek aan het
Tribunaal over te dragen, een
inbreuk vormt op hun soevereini
teit.
Volgens de rechters gaat die
redenering echter niet op waar de
aard van de ten laste gelegde ver
grijpen niet alleen de belangen
van één staat raakt, maar het
geweten van de mensheid schokt.
De verdediging had tevens aan
gevoerd dat het Tribunaal niet
bevoegd is omdat er in Prijedor,
waar de Tadic ten laste gelegde
feiten (moord, verkrachting, mis
handeling) zijn gepleegd, niet
gevochten werd en daarom geen
sprake was van een gewapend
conflict, wat volgens het statuut
van het Tribunaal voorwaarde is
voor de bevoegdheid. De rechters
menen echter dat, als in een land
sprake is van voortdurend gewa
pend geweld tussen de regering
en georganiseerde groepen, er
sprake is van een gewapend con
flict in het hele land, ook in
gebieden waar niet wordt
gevochten.
Het „echte" proces tegen Tadic
begint naar verwachting deze
herfst.
lu en Greenpeace willen
landingsoven van de Af-
Illeggen. Als gevolg van
It de oven meer ongezui-
ling is toegestaan. De mi-
lure bij de Raad van Sta-
lestemming geeft voor het
Taf de ingebruikname in
leinigingsinstallaties voor
pdgedwongen ongefilterd
Jelijke bepalingen worden
lovincie vorige week ge-
Wolgens de AVR komt het
[eten worden stilgelegd.
i Apeldoorn is gisteren in
itie uit die plaats. Hij zou
Jen met minderjarige meis-
Isportclub. De zaak kwam
Igiftes van ouders van de
1 man sinds de eerste aan-
h besloot gisteren hem aan
liet politiebureau. De poli-
de aard en omvang van de
:eft gisteren twee verdach-
rordeeld tot celstraffen van
it zes jaar geëist. De recht
trokken zijn geweest bij de
agagekelders van KLM op
jedewerker R.P. uit Amster-
pjf jaar. De rechtbank oor-
;t bij drie cocaïnezendingen
S.J. uit Amsterdam, die 8
ketje met 14 kilo cocaïne
drie jaar na een eis van zes
[enen in de airbag-zaak al
■onnissen moeten nog uitge-
antal maatregelen proberen I
ïn grotere kans op een baan
rijgsmacht gaat hen begelei-
igen voor studieverlof en de
irruimd. Wie voortijdig een
De vakbonden voor dienst
en de maatregelen gisteren
idellijk in, aldus de bonden,
aking wachten tot volgende
naren van het departement
kbonden bereikt, maar is de
icieel op de hoogte.
Multicopy maakt deze maan1!
500 stickers met uw nieu«e
telefoon- en faxnummer voor
maar ƒ25,-. Binnen 24 uur! En 8»
uw oude briefpapier op is, dm®
Multicopy het nieuwe voor
vriendenprijsje.
Breda
Ginnekenweg 4, tel: 076-226900
KWALITEIT IN VEELVOU®
"Prijzen excl. BTW.
Vorig jaar verplichtten de aange-
agde producenten van silico-
I nen-implantaten zich de claims
laf te kopen met in totaal ƒ6,8
I miljard. De schikking kwam ech-
I ter op losse schroeven te staan,
I doordat veel meer vrouwen in
aanmerking bleken te komen
1 voor een schadevergoeding dan
I was voorzien. Dat had tot gevolg
I dat de uitkeringen te laag wer-
Bovendien vroeg het
I Amerikaanse bedrijf Dow
I Coming, dat bijna de helft van
I het schikkingsbedrag moest
[opbrengen, in mei uitstel van
[betaling aan wegens de stort-
[sint Petersburg - De
[Russische politie heeft de
[directeur van het wereldbe
roemde Mariinski opera- en
■ballet-theater in Sint
[Petersburg opgepakt wegens
■het aannemen van smeergel
den.
[De zaak kwam aan het licht toen
[directeur Anatoli Malkov van een
[Westerse impresario geld eiste in
Iruü voor een toernee van het
[befaamde Mariinski-baliet. Hij
|werd op heterdaad betrapt toen
bij een bedrag van 10.000 dollar
(aannam.
[Ook Oleg Vinogradov, die al
[achttien jaar de balletgroep leid-
Ide, is aangehouden.
vloed van claims.
De met de zaak belaste
Amerikaanse rechter Sam
Pointer gaf de betrokken partijen
tot eind september de tijd een
nieuwe schikking te treffen. Die
is er op het laatste moment geko
men, zo werd gister bekend
gemaakt. De overeenkomst
betreft implantaten van de
Amerikaanse bedrijven Bristol-
Myers Squibb, Minnesota Mining
and Manufacturing en Baxter
International. Dow Corning doet
niet mee.
De nieuwe regeling wordt naar
verwachting binnen enkele
weken goedgekeurd door de
directie van de betrokken bedrij
ven en rechter Pointer.
Er komen naar schatting 30.000
Amerikaanse vrouwen voor in
aanmerking. Welk bedrag in
totaal met de regeling is gemoeid,
is nog niet duidelijk.
Volgens een woordvoerder van de
Consumentenbond ziet het er
voor de betrokken Nederlandse
vrouwen bijzonder somber uit.
Procederen in Nederland heeft
weinig kans, vooral omdat veel
vrouwen in ons land door de
gebrekkige registratie niet weten
van welke fabrikant hun implan
taat afkomstig is.
Dat was in de oorspronkelijke
schikking niet zo'n probleem. De
enige hoop ligt nog in een scha-
deregelingsvoorstel van Dow
Corning.
De woordvoerder van de
Consumentenbond noemde het
een schandaal dat buitenlandse
vrouwen buiten de boot vallen,
maar was niet totaal verrast.
„Het was bekend dat men daar in
de VS op aanstuurde. In de vori
ge schikking kwamen buiten
landse vrouwen er ook al slechter
af dan Amerikaanse."
:Van onze correspondent
Luxemburg - Frankrijk en Duitsland willen dat de Europese
Unie het voortouw neemt bij de reconstructie van Bosnië.
Europa moet een hoge commissaris benoemen, die de wederop
bouw gaat coördineren.
'e Franse en Duitse ministers
[an Buitenlandse Zaken, Hervé
e Charette en Klaus Kinkel,
'ebben een gezamenlijke brief
[eschreven, waarin zij aandacht
ragen voor een belangrijke
luropese inbreng bij de uitvoe-
iug van het vredesakkoord voor
iet voormalig Joegoslavië.
brief, waarin zes aandachts-
'unten staan vermeld, is een aan
vulling op een plan van de
Europese Commissie. De
Iharette en Kinkel willen vol
lens staatssecretaris Michiel
'p'ijn de Europees politieke
imensie van het vredesproces
«nadrukken.
a'ijn verklaarde ook dat voor
'ns land een terugkeerregeling
'j101 de honderdduizenden
«htelingen en ontheemden een
irde voorwaarde is voor weder-
'oouwhulp aan ex-Joegoslavië.
■uropees Commissaris Hans van
«n Broek zei gisteren tijdens het
"raad van de ministers van
"u'enlandse Zaken in
'Uxemburg, dat de humanitaire
™P aan het voormalig
igoslavië nog jaren nodig zal
'f he terugkeer van honder-
"jzenden vluchtelingen naar
en haard vergt een zware
Wanciële inspanning van de
wniationele gemeenschap.
Ver de financiering van de
®ustructie bestaan geen con-
ete cijfers. Maar volgens de
"use minister Kinkel kan het
i 20 zijn, dat Europa de groot-
p Sddschieter wordt.
den Broek stelde in
®emburg voor om de landen
e het meest hebben geleden van
sancties tegen ex-Joegoslavië,
betrekken bij de wederop-
"v- Hij denkt aan bedrijven
Bulgarije, Roemenië en
["hgarije.
h van de voorwaarden die aan
Wederopbouw wordt gekop-
A is dat de bij de oorlof
«nS? Partijen hun mede-
L mS verlenen aan het
ë-tribunaal in Den
Haag. Hier duikt nog wel een
interessant probleem op. Indien
bijvoorbeeld de leiders van de
Bosnische Serviërs bij de vrije
verkiezingen worden gekozen, is
het nog maar de vraag of zij zo
gemakkelijk ter verantwoording
kunnen worden geroepen voor
hun oorlogsmisdaden.
„Dat is een theoretische discus
sie", aldus een Commissie
woordvoerder. „Het is uitgeslo
ten dat de internationale
gemeenschap accepteert dat deze
mensen kandidaat zijn bij ver
kiezingen."
Nabij de hoofdstad Knin van de
regio Krajina, die in augustus
werd heroverd door de Kroaten,
vorige week zijn twaalf bejaarde
Serviërs vermoord. De slacht
offers variëren in leeftijd van 60
tot 85 jaar. Dat heeft het bureau
in Zagreb van de
Mensenrechtengroepering
Helsinki Watch gisteren gemeld.
De VN hebben de zaak nog in
onderzoek.
Ravage na de beving
Dublin (rtr/afp) - Voor het
eerst in bijna dertig jaar is een
Noordierse protestantse lei
der, David Trimble, naar
Dublin gereisd voor een histo
rische ontmoeting met de pre
mier van Ierland, John
Bruton.
Na tijdens een werkontbijt de
kwesties te hebben besproken die
het Noordierse vredesproces
blokkeren, verklaarden Bruton
en Trimble gisteren eikaars
standpunten beter te begrijpen.
Zij zullen met elkaar in contact
blijven na decennia van vrijwel
complete diplomatieke stilte.
De Noordierse unionist Trimble
zei, dat veel misverstanden zijn
opgehelderd tussen Dublin en
zijn partij UUP.
„Maar het is duidelijk dat wij het
niet over alles eens zijn," zei hij.
Trimble blijft net als de Britse
regering eisen, dat het Ierse
Republikeinse Leger IRA de
wapens inlevert.
Istanbul (rtr/afp/dpa) - De aardbeving die zondag de stad
Dinar in het zuidwesten van Turkije heeft getroffen, heeft
zeker 61 mensen het leven gekost. Volgens het persbureau
Anatolia hebben ruim 200 mensen verwondingen opgelopen.
Een regeringsfunctionaris zei gisteren, dat het aantal slacht
offers mogelijk tot rond de 100 zal stijgen.
De aardbeving had een kracht joenen guldens.
van 6 op de schaal van Richter.
Het epicentrum lag tussen de
provincies Konya en Afyon,
ongeveer 500 kilometer ten zui
den van Istanbul. De schok werd
gevoeld in bijna heel West-
Turkije. Elektriciteits- en tele
foonlijnen braken, gebouwen
stortten in.
Minister Mentese van
Binnenlandse Zaken zei gisteren
in Dinar, dat de helft van de
8.000 woningen en gebouwen in
de stad geheel of gedeeltelijk is
verwoest. De schade loopt vol
gens hem in de honderden mil-
Van onze correspondent
Luxemburg - Het Nederlands mag dan wel een van de elf offi
ciële Europese talen zijn, vertaling naar het Nederlands is niet
altijd evident. Tijdens de afgelopen informele ministerraden
moesten de Nederlandse bewindslieden zich behelpen met
Deens, Portugees en Grieks, naast de grote Europese talen.
Staatssecretaris Michiel Patijn van Europese zaken vroeg gisteren
zijn collega's in Luxemburg de talenkwestie opnieuw op de agenda te
zetten. Ofwel wordt tijdens de talrijke informele ministerraden in de
drie gangbare werktalen Frans, Engels en Duits getolkt, ofwel in alle
talen van de Europese Unie.
Nederland behoort blijkbaar bij de landen die het minst fanatiek voor
hun taal strijden. De Grieken, Denen, Portugezen en Spanjaarden sla
gen wel, waar Nederland faalt. „Het is gebruikelijk dat je tevoren
meldt, dat je tijdens zo'n informele vergadering vertaling naar het
Nederlands wenst," lichtte een woordvoerder toe. „Je moet zoiets
hard spelen, al blijft het altijd een beetje pokeren."
(ADVERTENTIE)
Het bergingswerk werd bemoei
lijkt door langdurige regen en
een felle wind.
Bovendien is het koud in het
getroffen gebied. De reddings
ploegen probeerden nog voor het
vallen van de avond alle overle
venden te bevrijden. Voor de
nacht voorspelden meteorologen
temperaturen rond het vriespunt.
Minister van Woningbouw
Culhaoglu zei dat het wegens de
naderende winter onmogelijk zal
zijn snel nieuwe woningen te
bouwen. Dat kan pas in het voor
jaar. De staat zal echter proberen
met financiële steun de nood te
verlichten.
Turkse banken en bedrijven
begonnen een inzamelingsactie
voor de gedupeerden.
Inwoners van Dinar zeiden dat
het aantal slachtoffers veel hoger
zou zijn geweest, als niet veel
inwoners al verscheidene dagen
op straat hadden gebivakkeerd
omdat ze al een aantal lichte
schokken hadden gevoeld.
Duizenden dakloze inwoners ble
ven ook maandag in de vroeg
ingevallen vrieskoude op straat
in het zwaar getroffen stadje.
Ondanks de schok van de ramp
waren geen taferelen van wan
hoop of woede zichtbaar. Veel
inwoners wachtten kalm in rijen
op voedsel van de Turkse Rode
Halve Maan, het equivalent van
het Rode Kruis. Veel nieuwsgie
rigen keken toe bij bergingsope
raties.
Sarajevo (ap) - De vredesmis
sie in Bosnië van de
Amerikaanse onderminister
van Buitenlandse Zaken
Richard Holbrooke dreigt vast
te lopen. De Bosnische
Serviërs verwierpen de voor
waarden van de Bosnische
regering voor een staakt-het-
vuren.
Holbrooke zei gisteren dat zijn
overleg in Sarajevo met de
Bosnische president Alija
Izetbegovic en minister van
Buitenlandse Zaken Muhamed
Sacirbey niets had opgeleverd.
De partijen verschilden volgens
de minister nog sterk van mening
over een staakt-het-vuren.
De Bosnische regering eist dat
eerst de Servische belegering van
Sarajevo wordt opgeheven en dat
de inwoners van de stad vrij naar
elders kunnen reizen. Ook wil de
regering dat Banja Luka, de
grootste stad in Bosnisch-
Servische handen, wordt gedemi
litariseerd en dat de door
Serviërs belegerde oostelijke
moslim-enclave Gorazde wordt
ontsloten met een corridor over
door Serviërs beheerst gebied.
Nikola Koljevic, een hoge mede
werker van de Bosnisch-
Servische leider Radovan
Karadzic, zei dat de Bosnische
regering tijd probeerde te winnen
om in de strijd meer terrein te
kunnen winnen. De Serviërs lij
ken ook tijd te willen winnen om
hun strijdkrachten te kunnen
hergroeperen voor een tegen
offensief tegen de regeringstroe
pen en Kroaten, die de afgelopen
weken veel gebied hebben vero
verd in Noordwest-Bosnie.
Aan de fronten in Bosnië ging de
strijd ondertussen door.
Regeringstroepen zetten hun
opmars in richting van Mrkonjic
Grad, ten zuiden van Banja
Luka, voort.
jouw.
lit
Wat uw wensen ook zijn, er is altijd
één ding waar u op moet letten bij
de aanschaf van een nieuwe CV-ketel:
Gaskeur. Want Gaskeur is het nieuwe
GASKEUR
Hoij R«ad«a«it
kwaliteitsinformatielabel voor CV-ketels.
Het garandeert u altijd een uitstekende
CV-ketel die precies aan uw eisen vol
doet. Vraag ernaar bij uw installateur.
Wenen - Naar Oostenrijks en Duits voorbeeld krijgt ook België
een handtekeningenactie voor vernieuwing in de Rooms-
Katholieke Kerk. Het platform 'Wij zijn de Kerk', dat de actie in
Oostenrijk organiseerde, maakte dat gisteren in Wenen bekend.
In België zal een groep kritische rooms-katholieken onder de
naam 'Het andere gezicht van de Kerk' op 18 november met het
drie maanden durende referendum van start gaan. In België zul
len de eisen dezelfde zijn als die in Oostenrijk en Duitsland:
afschaffing van het verplichte priestercelibaat, toelating van
vrouwen tot het priesterambt en een positieve waardering van
seksualiteit.
Madrid - De Spaanse regering heeft een netwerk van Franse poli
tieagenten gefinancierd die betrokken waren bij illegale aanval
len op Baskische separatisten, die in Zuid-Frankrijk hun toe
vlucht hadden gezocht. Dat heeft de Spaanse krant El Mundo
gisteren gemeld.
Warschau - De kiesraad in Polen heeft gisteren de kandidatuur
van de antisemitische ultra-nationalist Boieslaw Tejkowski voor
de presidentsverkiezingen op 5 november afgewezen. Aan de ver
kiezingen nemen zeventien kandidaten deel, die elk het vereiste
aantal van 100.000 handtekeningen hebben overlegd. De voorzit
ter van de kiesraad gaf aan, dat Tejkowski de zaak heeft bedu
veld. Onder zijn ingeleverde handtekeningen zaten die van over
leden of niet-bestaande personen. De kiesraad heeft het openbaar
ministerie ingeschakeld in deze affaire.
Jeruzalem - De gevangen zittende Israëlische atoomspion
Mordechai Vanunu is een hongerstaking begonnen om de autori
teiten ertoe te bewegen een einde te maken aan zijn nu negen jaar
durende eenzame opsluiting. Dat heeft de Israëlische journalist
Gideon Spiro, die ijvert voor Vanunu's vrijlating, gisteren gezegd.
Vanunu is een voormalige technicus van de Israëlische kernreac
tor in Dimona. Hij werd tot 18 jaar cel veroordeeld, omdat hij
foto's van de kerninstallatie in 1986 in handen van de Britse
krant The Sunday Times had gespeeld. Op basis van de informa
tie die Vanunu gaf, konden deskundigen schatten dat Israël
genoeg radioactief materiaal bezat om 200 atoombommen te
maken. Israël heeft het bericht van The Sunday Times destijds
ontkend noch bevestigd. Het zei alleen, dat het niet het eerste
land zou zijn dat kernwapens zou introduceren in het Midden-
Oosten. Vanunu begon de hongerstaking zondag, de dag dat zijn
tiende jaar in de gevangenis inging. Vanunu mocht geen contact
met de buitenwereld meer hebben sinds hij in de herfst van 1986
door Israëlische agenten uit Rome werd ontvoerd. Hij mag wel
bezoek ontvangen van familieleden en zijn advocaat en hij heeft
boeken, een televisie en een computer in zijn cel.
Cairo - De enige wegverbinding tussen Azië en Afrika zal vanaf
donderdag weer 24 uur per dag open zijn. Het gaat om de Ahmed
Hamdi-tunnel onder het Suezkanaal die in 1983 werd geopend,
maar al na vier jaar buiten gebruik werd gesteld wegens lekka
ges. Het beton was niet in orde. Drie jaar geleden begonnen de
reparaties. Ondertussen ging de tunnel open, maar slechts één rij
baan was bruikbaar en dan nog maar gedurende enkele uren per
dag. Het vrachtverkeer ondervond niet al te veel hinder, omdat er
geregeld veerboten het kanaal oversteken.
Moroni - Kapitein Ayouba Combo, voorzitter van het militaire
overgangscomité dat op de Comoren werd opgericht na de staats
greep van de Franse huurlingenleider Bob Denard, heeft de
macht op de eilandengroep overgedragen aan Mohamed Taki
Abdoelkarim, leider van de Nationale Unie voor Democratie op
de Comoren (UNDC) en Said Ali Kemal van de Shuma-partij.
Van onze correspondent
Brighton - De meeste partijgenoten beschouwen Labourleider
Tony Blair als de favoriet van het hoofd, zeker niet van het
hart. Dat bleek gisteren weer op de eerste dag van het congres
in Brighton.
Ondanks aanvankelijk enthousiasme voor de motie een krachtige ver
kiezingsbelofte te doen voor een minimumloon van 11,20 per uur,
wilde uiteindelijk niemand de sceptische leider daaraan binden.
Besloten werd om - als Labour aan de macht komt - de laagste sala
rissen op te trekken en de vaststelling van het nieuwe uurloon over te
laten aan een commissie van betrokkenen.
Het was een zoveelste succes voor Tony Blairs strategen en reken
meesters. Achter de schermen heeft men dagen lang gemanoeuvreerd
om elke potentiëel schadelijke motie te ontkrachten. Blair wil overal
het scherpste rood afschuren en als het even kan oververven met een
neutraler tintje. Want hij wenst de volgernde verkiezingen in te gaan
als een kampioen van de electoraal zo belangrijke middenklasse.
Daarbij zo min mogelijk gehinderd door zaken die zijn Conservatieve
tegenstanders zouden uitleggen als oude socialistische dogma's. Geen
harde beloften voor een minimumloon, dus.
Van onze correspondent
Parijs - In verscheidene landen is woedend gereageerd op de
tweede Franse kernproef onder het atol van Fangataufa in
Frans-Polynesië. De test had een kracht van ongeveer 110 kilo-
ton, ruim vijf keer zo sterk als de eerste Franse testontploffing.
Die werd op 5 september gehouden onder het atol Mururoa en
had een lading van minder dan 20 kiloton. Frankrijk doorbrak
met die atoomproef het in 1992 zelf uitgeroepen moratorium.
Vooral de landen uit de regio van
de Stille Oceaan hebben afwij
zend gereageerd op de tweede
Franse kernproef. Premier Jim
Bolger van Nieuw-Zeeland liet
weten dat Frankrijk opnieuw
zijn neus ophaalt voor de opinie
van de wereld. In Australië werd
de Franse ambassadeur
Dominique Girard ontboden
door de minister van
Buitenlandse Zaken Bob
McCuIIan. Premier Paul Keating
liet weten dat zijn land druk zal
blijven uitoefenen op Frankrijk
om af te zien van verdere kern
proeven. De Japanse regering liet
weten de proef „extreem betreu
renswaardig" te vinden. De
Amerikaanse regeringswoord
voerder gebruikte soortgelijke
woorden. Ook de EU-lidstaten
toonden zich gisteren in meer
derheid teleurgesteld.
Greenpeace sprak van een nieu
we belediging aan het adres van
de volkeren in de Stille Oceaan.
Frankrijk liet opnieuw weten dat
alle voorgenomen proeven
gewoon worden afgewerkt.
Op Tahiti zelf bleef het rustig na
de kernproef. Dat is overigens
geen garantie dat er geen nieuwe
rellen zullen uitbreken. Ook na
de eerste kernproef van 5 sep
tember waren er op de dag zelf
geen onlusten. Die braken pas de
volgende dag uit. De autoriteiten
lieten dit weekeinde nog weten
goed voorbereid te zijn op even
tuele rellen.
Het Franse ministerie van
Defensie maakte vlak na de ont
ploffing bekend, dat de ont
ploffing om half een Nederlandse
tijd had plaatsgevonden. In een
laconieke verklaring stelde het
ministerie verder:
„Deze proef had tot doel de toe
komstige veiligheid en de bruik
baarheid van kernwapens te
waarborgen." Algemeen wordt er
van uitgegaan dat de test de
zwaarste is uit de serie van
„zeven tot acht kernproeven" die
op 13 juni jongstleden was aan
gekondigd door president Chirac.
Het zou gaan om de laatste proef
met de zogeheten TN 75-raket,
waarmee de nieuwe serie atoom
onderzeeërs zal worden uitge
rust.
De proef veroorzaakte een aard
beving met een kracht van 5 op
de schaal van Richter. Het was de
206-de Franse kernproef.
