DE STEM
La Douwes, onze musicalstar
Urbanus n 10 jaar
weer als vanouds
101
L*
|pia Douwes na triomfen in Wenen hoofdrolspeelster in 4Evita'
kleintje
SCHIJF
Midas Dekkers over dieren
en behoefte aan een God
JE.
f Linda
Massagesalon Breda|
Massagesalon Jeane|
caravan in de krant gezet
log niet verkocht
dan: 076-5.312.313
Actrice Elja
irom
I overleden
rfouwenzender
l'asemiia-net
Grieg
Haydn
Slagwerk
Oorlogsdrama
Partizanen
kandidaat
voor Emmy
HET GROENE
BOEKJE
Noord-Brabander
OBER 1995
x 57
mm 1
elijke stoffen. Alle motoren voldoen reeds
Europese nonnen voor 1997 wat betreft de
tgassen.
1 een Fiat Bravo vanaf fl. 28.300,- en een
rava vanaf fl. 29.300,-. Leaseprijs Fiat Bravo
fl. 729,- en Fiat Brava vanaf fl. 759,-.
iravo en Fiat Brava. Twee auto's met slechts
ing gemeen: het resultaat van een passie
auto's.
ouden. Bel gratis voorde dichtstbijzijnde Fiat-dealer: 06 - 0229010.
Live bizarre
.330.68Wij doen
iellive!1gpm.
bizar Live direkt
trenge meester-
20.330.64'lgpm
IN.Voor extreme
schokkend en
520330.71 *1gpm
2 ondeugende
ht privé, ma. t/m
tjes 18 jr. voelen
tars rokje. Zalig
06.350.111.61
SNELWIPLIJN!
'm gereed hebt
effe vlug in 3m.
xhakellijn(lgpm)
lezier: Kies je ei-
heb privé live
lgm/06-9654
ar
320.14 (1gpm)
andra 22jr Jacky
Ma-zo 10-22u
67/403916
>TE nymfomanes
je Kengetal!!
.70 (50cphm)
direct apart met
vrouwtjes!!
.350.80 50cphm
huisvrouwtjes
i sex v.postcode
34032050 1gpm
Gehele dag sexen met
gastvr. v 150,- all-in. 11
24 uur. 020- 686921
A'dam Bestevaertstr. 215
Relax/body/thai mass, in
luxe salon. Ma t/m
ZONDAG Mauritsstr.4
076-222333
Body- en ontsp.mass. Vol
Afspr. 0162-424069.
Paren direkt doorgesc
voor trio, toekijk, 1 of met
dere personen maar
tuurlijk ook partnei
06-9816 1 gpm.
Blonde dievegge. Intien
hete controle door 2
chefs tot ze...06-350250l
1gpm
Ze is woest als 2 dokter
haar brutaal willen..
06-35025020 1gpm
Hete meisjes live
06-9715
Geen wachttijd 1gpm_
Hete ERVAREN vroüwëni
40 jr, zoeken sexkontal
06-350.290.42 (75cpm)._
Vrouwen van 35+ w®i
DIREKT-SEX. Bel haan
06-9604 (75cpm)
GRATIS naar bed met
trouwde vrouwen Sexkor
takt 06-9530 (1gpm).
gt dan een medewerkster van onze afdeling
eksadvertenties aan wie O een gratis
latsing kunt vragen.
u wel even onderstaande actievoorwaarden-
dt alleen voor particuliere
rieksadvertenties; dus niet voor
lrijfs-/commerciële en handelsadvertenties-
rubrieksadvertentie wordt binnen de
eperiode eenmaal gratis ongewijzigd
rgeplaatst. Eventueel mag de vraagprijs
gepast worden.
t geldig voor de rubriek privé/clubs/06
actie duurt van 16 september t/m 14 oktobe
5. Dus de gratis advertentie kan uiterlijk op
oktober worden geplaatst
„Wiet alleen by liberalen, maar
ook by links ontbreekt het geloof dat
èlk kind met een normaal verstand
intelectueel gevormd kan worden"
Sarah Blom, promovendus
Gids
Even dertig jaar oud,
musicalster in Wenen
en... familie van Doris
pay. Alles wijst er op dat
pia Douwes nu ook in
Nederland furore gaat
maken. Zij speelt de
hoofdrol in 'Evita', een
musical van Andrew Llo
yd Webber, in produktie
"gebracht door Joop van
jen Ende. Volgende week
dinsdag gaat 'Evita' in
het nieuwe Chassétheater
in Breda in première en
zal daarna door het hele
land te zien zijn. Afgelo
pen week was Pia Dou
wes in verband met een
try out in Doetinchem.
Gedurende die voorstel
ling bleek uit niets dat
het om een probeersel
ging. Een gesprek achter-
I Door Koos Tuitjer
I Op het toneel was zij de avond te-
I voren een kreng van een mens ge-
I bleken. Hardvochtig, berekenend,
I maar ook bereid om waardig te
sterven. Kortom, het was afwach-
i, wie er achter dat masker van
I Evita schuil ging.
I Pia's binnenkomst in de rommeli-
je, weinig gezellige artiestenfoyer
I was er een met een lichtvoetige
I grandeur. Zelfverzekerd en ge
makkelijk schuift ze aan. „Valt
I het je mee," vraagt ze onmiddel-
llijk, door anderen kennelijk geïn-
lformeerd hóe levensecht ik haar
I rol als Evita vond. „Je bent be-
I slist geen kreng," antwoord ik in
I alle oprechtheid.
I Evita is wat haar betreft hét ge
spreksthema. Ze steekt van wal
i ze net uit een briefing met
I regisseur Eddy Habbema wegge-
liopen is. Minstens zo gedreven als
1 deze meester-regisseur van Joop
I van den Ende, karakteriseert Pia
[Douwes Evita. De tweede vrouw
i van de Zuidamerikaanse poli-
Iticus Peron, die in de jaren na de
[Tweede Wereldoorlog als presi
dentsvrouw het Argentijse volk
aan haar voeten dwong.
Pia: „Ik wil in mijn rol overbren-
hoe moeilijk dat ook is,
waarom deze vrouw zich zo riick-
slos tegenover anderen op-
stelde. Naar mijn mening was zij
's meisje al vroeg gedwongen in
I haar frustraties. Als bastaard was
he nooit geaccepteerd door haar
I vader. Hij liet haar aan haar lot
I over en dat hield in dat zij in bit-
I tere armoe werd groot gebracht.
Dat heeft haar, zoals veel mensen
|»i dergelijke omstandigheden,
vroeg volwassen gemaakt."
items
.Heel beslissend voor wat haar
I later dreef, was het moment
I waarop zij werd weggestuurd bij
Ide begrafenis van haar vader.
I'anaf dat moment heeft ze zijn
|oilieu verafschuwd. Iedereen die
behoorde, heeft dat later
geweten. Ze ging over lijken,
maar nam het op voor anderen
die hun dagen in grauwheid sle
ten. Het overgrote deel van het
Argentijnse volk dus."
De actrice is niet te stuiten in
haar toelichtingsijver. De keerzij
de van de medaille, Evita's soli
dariteit met de massa, voorziet ze
ook van commentaar. „Evita was
waanzinnig populair. Maar je
moet je afvragen of ze wat dat be
treft, echt heilig was. Natuurlijk,
ze voegde de daad bij het woord:
er kwamen banen. Vraag niet hoe,
maar ze heeft het voor elkaar ge
kregen."
„Daar staat tegenover dat ze ie
dereen heeft gebruikt om zichzelf
goed te voelen. Ze heeft mensen
op bepaalde posities gezet om hen
tevreden te stellen. Nitwits
waarvoor competente mensen
moesten wijken. Maar was dat
strategie, of is dat opgekomen in
de stroom van de macht, die zij
bezat? Ik denk, dat ze echt geloof
de in de verheffing van het volk.
Kijk, het is leuk om machtsspelle
tjes te spelen, maar ze heeft ge
loofd in wat ze ondernam. Anders
had ze het toch nooit zolang vol
gehouden?"
Geschiedenis
Evita is geschiedenis. Pia Douwes
is daar op dit moment dus hevig
in geïnteresseerd. Maar lette ze
als schoolmeisje ook al zo op bij
de geschiedenisles?
Pia Douwes, heel oprecht.' „Toen
ik voor het eerst van de musical
hoorde, zo'n tien jaar terug, wist
ik niet wie Evita was. Maar op
school waren we eigenlijk alleen
maar met de Tweede Wereldoor
log bezig geweest. En wat dat be
treft moet ik bekennen, dat ik
niet zo'n goeie scholiere was."
De school betrof het Onze Lieve
Vrouwe ter Eem internaat in
Amersfoort en later het daaruit
voortgekomen Eemland College.
Vroeg op je eigen benen staan, is
daarom een ervaring die Pia Dou
wes ook kent.
„Maar," relativeert ze, „dat voor
jezelf opkomen, gebeurde in mijn
geval toch in een sfeer van gebor
genheid."
Toch is de manier waarop ze in
het theater terechtkwam een op
merkelijke uiting van voor je zelf
opkomen. Pia Douwes: „Na mijn
eindexamen was ik met vakantie
in Londen. Een oude gedachte om
te gaan dansen, besprong me toen
ik langs al die theaters liep."
Gouden Gids
„Ik heb de Gouden Gids van Lon
den gepakt en ben alle adressen
voor dansopleidingen gaan op
schrijven. De rest van de vakantie
heb ik besteed aan het aflopen
van die opleidingen. Bij één ben
ik blijven hangen. Ik kon er op
termijn auditeren, maar ik zei dat
ik tegen die tijd weer in Neder
land zou zitten. Ze hebben de gok
gewaagd. Twee maanden na mijn
vakantie stond ik er als leerlinge
op de stoep. Drie jaar later was ik
ermee klaar."
Die avontuurlijke keuze was
daarnog niet mee afgelopen. De
vakanties in die Londense oplei-
Pia Douwes: première in Breda.
dingstijd gebruikte Pia om naar
Wenen te gaan en er vakantiecur
sussen te volgen. De eerste oplei
ding was er een in de musical
sfeer. Pia: „Toen bleek dat ik ook
kon zingen. Na afsluiting van
mijn dansstudie, lag de keuze om
me in Wenen te gaan vestigen wel
voor de hand. Ik kon er direct aan
de slag!"
Praktijk
Een échte zangopleiding zegt ze
overigens niet te hebben genoten.
„Ik ben in de praktijk begonnen.
Soms mis ik die professionele
achtergrond wel. Ik heb in repeti
tieperioden langer tijd nodig om
warm te worden. De echte kneep
jes van het vak beheers ik niet.
Maar wat ik weten wil, vraag ik
wel aan mensen van wie ik iets
aannemen wil. Hoewel ik daar
voorzichtig mee ben."
Hoezo?
Pia Douwes: „Ik ben iemand die
dingen zelf moet ontdekken. Mijn
levensinstelling is dat ikzelf door
FOTO ERIK VAN 't HULLENAAR
mijn pijn en groeiprocessen heen
moet. Het is wel fijn om een richt
lijn te hebben, maar bij alles blijft
het een principiële kwestie om
het zelf uit te proberen. Het is
niet altijd even gemakkelijk op
die manier. Zeker niet in je privé-
leven. Maar elk mens moet het
toch zo leren. Ik geloof dat ik die
instelling van mijn vader heb.
Overigens: zowel mijn vader als
mijn moeder hebben me alle kan
sen geboden die ik maar verlang
de."
In de afgelopen jaren is Pia zeker
I Amsterdam (anp) - De actrice El-
liaPelgrom is naar nu pas bekend
Is vrijdag in haar woonplaats Am-
leerdam overleden.
Jtom, die al tijdens haar oplei-
aan de toneelschool in Am-
leerdam bij Toneelgroep Baal
I Mde, werd 44 jaar. Na haar de-
IJmtit bij Baal bleef ze er zeven
r aan verbonden. Behalve bij
tl speelde Pelgrom ook bij het
Ijiibliekstheater en Fact.
was ze op televisie en in de
wscopen te zien, onder meer in
wn vlucht regenwulpen van Ate
■Diet op
l^a Haag (anp) - Casema, de
■Motste Nederlandse kabelex-
VWtant, geeft de nieuwe televi-
Kfflder VTV nog niet door.
®eeste gemeenten in het ver-
Wgsgebied van Casema heb-
|t„n j°S geen besluit genomen
9doorgifte. Casema heeft bijna
d miljoen aangesloten huishou-
to jV is haar uitzendingen
■j 'Heagochtend gestart. De zen-
los z'c^ me* ^Ps en een soaP
jonge vrouwen. Volgens een
oordvoerder van VTV is de zaak
aantal dagen opgelost.
Zó veel Lyrische Stücke schreef
Edvard Grieg voor de piano dat
ze nog niet op twee cd's passen -
zelfs niet als die schijfjes langer
duren dan 77 minuten per stuk.
Van de integrale opname die de
pianist Daniël Adni in 1973
vastlegde in de EMI-Studio aan
de Abbey Road in Londen,
moesten er daarom een paar
nummertjes uit de overbekende
Hefte I en H vervallen. De Hefte
HI t/m X konden op die manier
volledig mee.
Ruim zestig juweeltjes van
sfeer- en gemoedsstemming,
jeugdherinneringen, weemoed,
heimwee, levensvreugde, land
schappelijk schoon, en zomaar
mooie wijsjes, gevangen in dat
onnavolgbare amalgaam van
persoonlijk Griegiaans en Noors
muzikaal idioom: dat zijn de on
vergankelijke Lyrische Stücke.
Deze dubbel-cd biedt zelfs hier
en daar een verrassing. Er blij
ken nummertjes bij te zitten
waarin Grieg in zijn weergave
van het Noorse volksidioom zo
ver gaat dat een Bela Bartok
zich er niet'voor geschaamd zou
hebben.
De opnamen in kwestie zijn
meer dan twintig jaar geleden
gemaakt, maar eerlijk gezegd is
daar niets van te horen. En de
muziek is daarnaast van zichzelf
zo sterk dat geen enkele pianist
er iets aan kan bederven. Geluk-
MUZIEKRECENSIES
kig is daar bij Daniel Adni hele
maal geen sprake van. Er is op
zijn interpretaties niets aan te
merken. Heerlijk voor de lange
winteravonden (EMI Forte 5
68634 2)
HANS ROOSEBOOM
De Nelsonmesse van Joseph
Haydn begint met een Kyrie
Eieison van zeldzame kracht.
Een benarde d-moll-tragiek (de
mis heet eigenlijk Missa in an-
gustiis - Mis in benarde tijden)
wwordt gekoppeld aan een ver
pletterend virtuoze sopraan-so
lo, hier gezongen door Margaret
Marshall. Alleen al dit 4 minuut
25 durende topstuk uit de Euro
pese beschavingsgeschiedenis
rechtvaardigt de aanschaf van
deze dubbel-cd uit de forte-se
rie van EMI.
De twee schijven bieden behalve
de Nelsonmesse nog drie van
Haydns beste kerkelijke werken:
de Heiligmesse, de Kleine Orgel-
solomesse en de Theresienmesse.
Deze missen laten een andere
Haydn horen dan de componist
van symfonieën, strijkkwartet
ten en pianosonaten (laat staan
opera's). Voortvarend en krach
tig is Haydn hier, op de top van
zijn creatieve kunnen, maar na
tuurlijk zonder zijn elders altijd
aanwezige humor. Weinig reli
gieus als Haydn van aanleg was
klinkt in zijn missen dan ook
niet zozeer ontzag voor God als-
wel een rotsvast en optimistisch
geloof in de schepping en in
zichzelf. Luisterend naar de vier
missen op deze cd besef je dat dit
Haydns beste muziek is. De uit
voeringen (opnamen dateren van
1987 tot 1990) zijn in handen
van dirigent Neville Marriner,
de Staatskapelle Dresden, het
Rundfunkchor Leipzig en solis
ten als Doris Sof fel, Carolyn
Watkinson, Robert Holl, Barba
ra Hendricks en Ann Murray.
(EMUforte 5 685692 2)
HR.
De Slagwerkgroep Amsterdam
bestaat sinds 1965. Dertig jaar
zijn de drie mannen bezig met de
emancipatie van hun instrumen
tengroep. Slagwerk is de verza
melnaam van zo veel en veel
soortige instrumenten (ook me
lodische) dat je er in feite alle
gewenste muziek mee kan uit
voeren.
De repertoirekeuze van de slag-
werk-cd 'Once upon a time...'
weerspiegelt het eclecticisme
van het fin de siècle dat wij mo
menteel beleven. Na een agres
sieve opening met Duo for per
cussion van ene J. Serry volgt
een schitterend sentimenteel Re-
cuerdos de Alhambra, salonmu-
ziek op het banale af, waarin de
Slagwerkgroep het klaarspeelt
marimba en xylofoon te laten vi
breren als een mandoline-or
kest.
Afwisseling troef, want een stuk
van John Cage wordt dan weer
gevolgd door good old G. F.
Handel, wiens tophit De intocht
van de koningin van Sheba tot
klinken wordt gebracht in een
virtuoze en lichtvoetige bewer
king.
Na het typisch Amerikaanse Xy-
lophonia (vooroorlogs Ameri
kaans) speelt de Slagwerkgroep
tot slot twee lange nummers: één
traditioneel Japans, het andere
traditioneel Afrikaans (een op
zwepende uitsmijter). Deze slag
werkers zijn van alle markten
thuis en tonen met deze cd aan
dat je met zo'n ensemble een au
tonoom concert kunt geven, dat
de ondersteunende en begelei
dende functie van het slagwerk
ver voorbij gaat. (Willibord
Classics, WC 2069-3)
HR
DINSDAG 3 OKTOBER 1995 DEEL
niet weggebleven uit ons land. Ze
heeft in de Nederlandse 'Cats' ge
staan, in 'Les Misérables' en ze
trad met Adèle Bloemendaal op.
Maar in Wenen is Pia Douwes dè
ster. Met haar hoofdrol in de mu
sical 'Elisabeth' (Sissy, de keize
rin) heeft zij het publiek aan haar
voeten gekregen. Bijnamen heeft
ze ook: 'Pia, die Ex-Kaiserin' en
'Pia Elisabeth' of nóg treffender:
'La Douwes, unsere Musicalstar'.
Want in de Weense 'Cats' speelde
Pia Douwes ook al de hoofdrol.
Doris Day
De vraag ligt dan voor de hand of
er' in haar familie ander talent
voorhanden is? Het antwoord is
buitengewoon verrassend. Pia
Douwes: „Mijn grootmoeder is
een achternicht van Doris Day.
Die zoals je weet, eigenlijk Doris
Kappelhoff heet. Als kind vond ik
dat heel grappig. In Wenen heb ik
in de tijd dat ik 'Elisabeth' deed,
met de gedachte gespeeld om dat
gegeven ook te gebruiken. Die
musical was in mijn loopbaan na
melijk zo'n gigantische stap voor
uit, dat ik er wel mee op de prop
pen durfde te komen.
Achteraf bezien bleek die fami
liaire promotie absoluut niet no
dig. 'Pia Elisabeth' redde hetzelf
genoeg.
Heb je ooit de opmerking ge
hoord, dat het toch vreemd is om
een buitenlandse voor een Oos
tenrijkse keizerin van Duitse
komaf te houden?
Pia Douwes: „Het Weense pu
bliek staat er absoluut niet bij stil
dat ik Nederlandse ben. Ik denk
dat het er mee van doen heeft, dat
ik moeiteloos Weens spreek. In
televisie-interviews spreek ik niet
anders."
Toprol
Wat doe je dit seizoen in Doetin
chem, Breda of Hoorn, zo ver van
Wenen?
Pia Douwes: „Iedere musicalac
trice heeft een lijst met rollen, die
zij absoluut gespeeld wil hebben.
Evita is voor mij zo'n toprol. Ik
ben er door Joop van de Ende
voor gevraagd. Dat vond ik vol
doende om ja te zeggen. En ik
vind het echt leuk dat ik de kans
heb gekregen om die rol voor een
eigen Nederlands publiek te spe
len."
„Of ik hier blijf hangen? Ik weet
nooit waar ik blijf. Ik heb een wo
ning in Wenen. Ik mis mijn leven
daar, dat is zeker. Ik heb er veel
vrienden. De mensen zijn wel heel
anders. Niet zo open als Neder
landers."
„Op zichzelf is Wenen een ge
vaarlijke stad. Nee, criminaliteit
heerst er niet. Maar ik bedoel met
gevaarlijk, dat je je zo heerlijk
door die stad kunt laten over
spoelen. Er is een rijk theaterle
ven, dat vele mogelijkheden
biedt. De verleiding om te blijven,
vormt een gevaar."
'Evita' is na de première in Breda
onder meer te zien in Roosendaal
(23 t/m 25 okt.), Tilburg (2 t/m 4
feb.). Eindhoven (6 t/m 8 april),
Bergen op Zoom (29 en 30 mei)
en Den Bosch (31 mei t/m 3 juni).
Van onze rtv-redactie
Hilversum - Het KRO-drieluik De
Partizanen, gebaseerd op het
waar gebeurde verhaal van de
Baarlose Bospartizanen in de
Tweede Wereldoorlog, gaat mee
dingen naar de Emmy Award, de
belangrijkste televisie-onder
scheiding van Amerika.
De Emmy Award heeft in de tele
visiewereld de status van de film
onderscheiding Oscar. Partiza
nen-regisseur Theu Boermans
maakte dit besluit van de Neder
landse omroepen bekend vanaf
zijn vakantie-adres in Grieken
land. De omroepen hebben tevens
besloten het tv-drama in te zen
den voor de Prix d'Italia, de be
langrijkste televisie-onderschei-
ding van Europa. Vrijdagavond
nog werd tijdens het Nederlands
Film Festival in Utrecht het Gou
den Kalf in de categorie televisie
drama aan De Partizanen toege
kend. Acteur en oud-Tegelenaar
Huub Stapel kreeg voor zijn ac
teerprestatie in deze televisiefilm
een Gouden Kalf. De Partizanen
is gemaakt naar een scenario van
Jan Blokker, die een vrije bewer
king maakte van de boeken van
bospartizaan Wil Hofwijk en
journalist Jan Derix uit Horst.
Van onze rtv-redactie
De bioloog Midas Dekkers is weer te zien op tv. In een nieuwe
reeks afleveringen van zijn alternatieve dierenprogramma Midas
ontvouwt hij z'n eigenzinnige theorieën. Over de overeenkomsten
en verschillen in het gedrag van mens en dier.
In de eerste aflevering vanavond, die als titel God meekreeg, staat
Dekkers stil bij de vraag of dieren ook de behoefte hebben aan een
Opperwezen, een God. Of is een baas al 'hoog' genoeg voor een
hond? Dekkers gaat nog een stapje verder als hij zich afvraagt of
een hond wellicht zijn Schepper eert als hij huilt. „Dat moet haast
wel, een goede Schepper zal toch geen schepsels scheppen die niet
in Hem geloven", redeneert Dekkers. Midas Dekkers praat met
Ivo de Wijs over het dier in de rooms-katholieke kerk. Sommige
dieren vormen symbolen in de katholieke leer en er zijn heiligen
die bekend staan om hun talent om met de dieren te praten.
(Nederland 3, 19.25 uur)
Midas Dekkers
FOTO ARCHIEF DE STEM
Breda - Chassé theater. 'Hiep
hiep rahoe' door Urbanus.
Gezien op 2 oktober 1995.
(Nog te zien op 3 en 4 oktober
in Breda, 18 t/m 20 oktober in
Bergen op Zoom, 19 en 20
december in Roosendaal, 3 en
4 januari 1996 in Terneuzen, 2
maart 1996 in Etten-Leur en
12 en 13 maart 1996 in
Oosterhout.)
Door Theo van Drunen
Urbanus is na 10 jaar terug in
het theater en wel met het
programma 'Hiep hiep rahoe'.
En Urbanus is als vanouds.
Dat wil zeggen, dat er in die
10 jaar vrijwel niets veran
derd is, behalve dan dat
Urbanus 10 jaar ouder is en
dientengevolge wat dikker en
kaler. Zijn theater-carrière
heeft hij opgepakt, waar hij
een decennium geleden geble
ven was.
Urbanus is nauwelijks veran
derd. Hij behandelt thema's als
criminaliteit, gezinsleven,
macho-gedrag en christendom op
dezelfde manier als vroeger:
lange, onzinnige verhalen die het
ene lachsalvo na het andere bij
het publiek losmaken. Dat komt
vooral door de typische Urbanus-
humor, waarbij menigmaal - en
soms letterlijk - de wereld
'ondersteboven' wordt bekeken.
Urbanus is nauwelijks veran
derd. Hij zingt liedjes die al even
onzinnig zijn als zijn sketches.
En hij zingt die altijd weer net
even iets te hoog en met net iets
te veel nasaal stemgeluid.
Urbanus is nauwelijks veran
derd. Nee, nog erger: Urbanus
hanteert grappen in zijn nieuwe
programma die hij 20 jaar
geleden al gebruikte.
Voorbeelden zijn het glas water
dat aangeeft hoever het program
ma gevordert is en het testen van
de microfoon met het woordje
'test', waar hij achteraan mom
pelt 'ikel'.
Bij een ander zou me dat ergeren,
maar Urbanus zegt er zelf over:
'De vernieuwing van een humo
rist z'n show is sterk afhankelijk
van het geheugenverlies van zijn
publiek.' En dan is het toch weer
leuk.
Urbanus is wel een heel klein
beetje veranderd. Zo is hij op
sexueel gebied iets groffer
geworden. En - belangrijker - in
zijn nieuwe programma heeft hij
een stuk of drie serieuze liedjes
opgenomen. 'Prachtig kindje'
over zijn dochtertje Lisa maakt
daarvan de meeste indruk. Zo'n
serieus kwartiertje mag best wel,
want Urbanus sluit af met het
ondeugende 'Poesje stoei' en zo
gaat iedereen weer vrolijk naar
huis.
Het nieuwe programma van
Urbanus is zeker de moeite
waard. Oude fans van het eerste
uur zullen het gevoel hebben
weer ergens in de twintig te zijn.
Al kan hij eigenlijk niet zingen of
gitaar spelen, al lijken zijn liedjes
steeds weer op elkaar en al
komen er hier en daar nog
schoonheidsfoutjes in het pro
gramma voor, het is de Urbanus
zoals we hem 10 jaar hebben
moeten missen. Ik ben blij dat hij
terug is.
I DOOR WIM DANIËLS
Ik heb geen idee wat de
Taalclub ooit precies is
geweest, maar in mijn
boekenkast staat er een boek
van. Het dateert uit 1943 en
heet 'Onze eigen taal', met als
ondertitel '(hand)boek van de
Taalclub'.
Op pagina 160 van het boek
staat dat samengestelde aard
rijkskundige namen een kop
pelteken krijgen: Noord-Hol
land, Zuid-Amerika, en dat
hiervan afgeleide bijvoeglijke
naamwoorden aan elkaar ge
schreven worden: het Noord-
hollands(ch) kanaal, de Zuid-
amerikaans(ch)e republieken.
„Dit is voorschrift", schrijft de
Taalclub, „maar het wordt va
ker niet dan wel opgevolgd."
En de club voegt daar de aan
beveling voor spraakkunst- en
woordenboekschrijvers aan
toe om af te stappen „van een
schrijfwijze waar weinigen
zich aan houden en die geen
enkel voordeel biedt".
Of iemand van de Taalclub
het nog kan beleven, weet ik
niet, maar in de nieuwe spel
ling is deze aanbeveling uit
1943 opgevolgd. Afleidingen
van samengestelde aardrijks
kundige namen worden niet
meer aan elkaar geschreven
maar krijgen een streepje.
'Zuid-Afrikaans' in plaats van
'Zuidafrikaans', 'Noord-Hol
lander' in plaats van 'Noord
hollander' enzovoort. De
nieuwe regel is bedacht omdat
er in de huidige regel een las
tig onderscheid bestaat tussen
samengestelde aardrijkskun
dige namen waarvan het eer
ste deel niet verbogen is, en
namen waarvan het eerste
deel wel verbogen is.
'Westvlaams' moet nu nog
vanwege het onverbogen eer
ste deel (West) aan elkaar ge
schreven worden, maar
'Zeeuws-Vlaams' heeft van
wege het verbogen eerste deel
(Zeeuw+s) een koppelteken.
In de nieuwe spelling krijgen
ze beide een koppelteken.
De nieuwe spelling zorgt ech
ter wel weer voor een ander
probleem. In die spelling moe
ten we bijvoorbeeld 'Zuid-
oost-Noord-Brabander' gaan
schrijven, terwijl we in de hui
dige spelling 'Noord' en 'Bra
bander' (met kleine letter)
nog aan elkaar schrijven. Eer
lijk gezegd vind ik die nieuwe
Zuidoost-Noord-Brabander
absoluut niet op iemand lijken
die uit het zuidoosten van
Brabant komt. Het is meer ie
mand die de kluts of in ieder
geval elk gevoel voor richting
kwijt is.