'Recreatief sector is 1 in gevaar 'hemie we in de Aardappelsector leeft van de export ierbrouwer j DE STEM ECONOMIE BEURS Ondernemers boos op gemeentKi^^ Prijzen gestegen Winst Beurs grotendeels verloren Dollar haalt Wall Street flink omhoog Aardappeltermijnmarkt Amsterdam ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1995 I IE STEM Van onze verslaggever Emmeloord - Donkergroen loof voor zover het oog naar de polderhorizon reikt. Kalmpjes wuivend in de wind. Het belooft een be hoorlijk aardappeljaar te worden. Ofschoon droogte doorwas heeft veroorzaakt. Eindeloze plensregens kun nen in de rooiperiode nog roet in het eten gooien. Net als vorig jaar toen zomerzon en septemberregens de aardap peloogst met twaalf procent drukten. Een glazig, klein gewas dat desondanks driemaal duur der was dan in 1993. Schaarste joeg de prijs van Bintje, Agria, Satuma, Bildtstar en andere po pulaire rassen flink op. De aardappel is het vlaggeschip van de Nederlandse akkerbouw. Niet alleen voor de binnenlandse afzet - per Nederlander ver dwijnt jaarlijks, inclusief frites en chips 82 kilo aardappel door het keelgat - maar vooral voor de export. Van de vijf miljoen consumptie aardappelen die gemiddeld per jaar van de Nederlandse akkers komen, gaat 1 miljoen ton naar het buitenland. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en België zijn de voornaamste afnemers. Vorig jaar leverde de export van 750.000 ton 'pootaardappelen, samen met de uitvoer van con sumptie-aardappelen en de bin nenlandse consumptie (700.000 ton) ƒ1,1. miljard gulden op. Met de ƒ1,7 miljard die de aardap- pelverwerkende industrie (chips, frites e.d.) daar aan toevoegt en de ƒ350 miljoen (hoerenwaarde) van de aardappelzetmeelindus trie is deze sector goed voor drie miljard gulden. De goede prijzen voor de laatste oogst hebben menig akkerbou wer aangespoord de nodige hec taren extra aan te poten. Zodat het Nederlandse aardappelare aal dit jaar 80.000 hectaren be draagt: een toename van negen procent. „Het is een vrij gewas, niet gebonden aan Brusselse re gelingen," licht Bert Kimman van het Produktschap Aardap pelen toe. Desondanks neemt het Europees aardappel-areaa). rnet één tot twee procent per paar af. „Tot op heden is de aardappel wat inkomensvorming betreft een van de pijlers v^,aarop de Ne derlandse akkevbouw steunt," meent C. Mo;ei-man, secretaris van de hoofdafdeling akker bouw van. het Landbouwschap. Maar da crisisjaren liggen veel telers -n.og vers in het geheugen. Zoal/s 1992, toen de eerste pie pels nog minder dan een dubbel tje: per kilo opleverden, krap de helft van de kostprijs. Ook zijn jaren bekend dat het niet loonde de aardappelen überhaupt te rooien. Moerman wijst een quotering voor de aardappelsector op zich niet af, maar hij ziet direct de bijkomende problemen. „Als je de hoeveelheid die op de markt komt kunt sturen, is dat aan trekkelijk voor de prijsvorming. Maar met aardappelen kun je niet tot eenzelfde systeem komen als met suiker en melk, die een 'flessehals' vormen in de fabriek waar ze worden verwerkt. Daar mee heb je meteen een controle- mogelijkheid. Aardappelen gaan rechtstreeks naar de consument, van Noorwegen tot Portugal en daar krijg je geen grip op." Braaklegging van de aardappel akkers biedt evenmin soelaas. Zuidelijk Europa telt talloze kleine telers me.'c kleine perceel tjes, zoals in Portugal. Moerman: „Dat bestuur je niet vanuit Brussel. Na twee, drie jaar in dringende discussie zijn we tot de conclusie gekomen dat je op moet passen met produktiebe- P/erking. Als grote exporteur word je tenslotte óók aangeke ken: doe zelf maar een stapje te rug, zeggen ze dan." De prijsvorming van de Neder landse aardappelen komt tot stand via pools van coöperaties of particuliere afzetorganisaties, de zogeheten 'handelshuizen'. Zij hebben doorgaans contrac ten met telers die 'monopolieras sen' (beschermde rassen) telen. Zijn de prijzen laag, dan houden de pools de aardappelen bewust vast, totdat ze meer opbrengen. Gemiddeld ligt 40 procent van de consumptie-aardappelen na 31 januari nog onverkocht in de schuur. Aan het eind van het sei zoen ontvangen de deelnemers in de pool allemaal dezelfde, ge middelde prijs. De Agrarische Termijnmarkt Amsterdam fungeert vooral als graadmeter van de aardappel prijs op langere termijn. De pootaardappelen die nu nog in de grond zitten, staan voor april '96 al genoteerd aan de termijn- markt, die vooral de verwerken de industrie vastigheid biedt qua prijs. De Handelsbeurs Rotterdam, in de sector beter bekend als de 'notering Rotterdam' fungeert als prijsthermometer voor de handel onderling. Daarnaast zijn er regionale telersbeurzen in Goes, Dronten, Emmeloord, Leeuwarden en Middelmeer. Hier wordt de opbrengstprijs voor de telers gevormd, voor 'nul opwaarts' en 'vijftig opwaarts'. Deze beurzen draaien vanaf de start van het oogstseizoen, eind september, totdat de hele voor raad, eind juli, is afgezet. De aardappel is een extreem ge voelige knol. Zowel voor ziekten (aardappelmoeheid, schurft) als voor de publieke opinie die het niet heeft op 'gifpiepers' waar een overmaat aan bestrijding smiddelen in zit. Nadat milieu- en consumentenorganisties het vorig jaar eens werden over de Agro Milieukeur is de storm ge luwd. De eco-aardappel komt letterlijk en figuurlijk niet van de grond; slechts drie procent van de binnenlandse consumptie betreft biologisch geteelde aard appelen. Edah besloot onlangs de verkoop te staken. „Als er twee en een halve kilo eco-aard- appelen voor ƒ2,49 liggen naast vijf kilo kleibintjes voor dezelfde prijs, snapt niemand dat prijs verschil. En dan heb ik het nog niet over de uitstraling van zo'n produkt," lichtte Edah-hoofdin- koper Hero Haak in het vakblad Aardappèl toe. Genetische ma nipulatie van aardappelen is een ander fenomeen waar de consu ment het niet zo op begrepen heeft. Proefveldjes met dit soort aardappelen bij de Landbouw universiteit in Wageningen wer den enkele jaren geleden door woedende actiegroepen gerooid. Desondanks start zetmeelcoöpe- ratie Avebe volgend jaar op be perkte schaal met genetisch ge modificeerde amylopectrine- aardappelen die 100 procent, in plaats van 80 procent zetmeel bevatten. Zetmeel is zowel voor Een bloeiend aardappelveld. de voedingsmiddelenindustrie als de chemische industrie (verf, papier, kleefstof, cementverhar- der, boorspoeling bij oliewin ning) een belangrijke grondstof. De grote kennis van vermeerde ringstechnieken heeft ertoe bij gedragen dat de Nederlanderse pootaardappel wijd en zijd be kend is. Niet alleen binnen de Europese Unie (450.000 ton) wordt de Nederlandse pootaard appel op grote schaal afgezet (en wordt de daaruit gegroeide con- s .n.ptieaardappel als 'primeur' weer in Nederland geïmpor teerd), ook Cuba (jaarlijks 13.000 ton) en Afrika (141.000 ton) zijn belangrijke afnemers. De VS en Canada zijn, wegens vrees voor ziekten, taboe voor de export maar ook voor de import. „We hebben tweederde van de wereldhandel in onze vingers. Dat komt door onze vlijt, onze exporteurs, door onze opbouw via de rassenkwekers, onderzoe- FOTO CAMILE SCHELSTRAETE kers, telers, het hele spul," zegt secretaris C. Wolthuis van de Nederlandse Federaties voor Handel in Pootaardappelen (NFP) niet zonder trots. De groeiende trend naar 'gemaks- voedsel' en de lonkende markten in Oost Europa bieden de Neder landse aardappelsector een riant vooruitzicht. Nederland heeft via proefprojecten van Cebeco en Agrico al voet aan de grond in Rusland en is de Franse en Schotse concurrentie op die markt al ruim voorbij. Binnen de sector is de begeeste ring over dit natuurgewas bij kans grenzeloos. Arie Kauffman, voor de vut directeur van de aardappelcoöperatie ZPC in Leeuwarden, en nu voorzitter van de Stichting Aardappel Ma nifestatie, getuigt daar van. „Als je over aardappelen spreekt, dan moet je over Neder land spreken. Daar kun je niet omheen." Arnhem (anp) - Veel Nederlandse recreatiebedrijvH gen te verpauperen. De concurrentiepositie van dei landse bedrijven in deze sector verslechtert verder j beleid van de gemeenten niet verandert. Dat blijkt uit een onderzoek van de recreatie-ondernemers, die zijn verenigd in de Recron. De heffingen en belastingen van gemeenten aan recreanten en re- creatiebedrijven stijgen de laat ste jaren schrikbarend. Ze staan volgens de Recron op geen enkele manier in relatie tot de stabilise rende omzetontwikkeling van de Voorburg - De prijzen voor de consument zijn tussen juli en au gustus gemiddeld met 0,2 procent gestegen, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statis tiek (CBS). Duurder werden kleding en schoeisel. Deze prijsstijgingen zijn mede toe te schrijven aan de nieuwe wintercollecties in de winkels. Als gevolg van een groot aanbod in de zomermaanden wa ren aardappelen relatief goed koop. Evenals vorige maand wer den bloemen en planten goedko per. Amsterdam (anp) - Beursplein 5 kon de vriendelijke stemming vrijdag niet helemaal vasthouden. De winst ging grotendeels verloren, maar toch sloot de index op een recordslot van 466,98 punten, ofwel een winst 0,81 punten. Eerder op de dag stond de graadmeter op een plus van 3 punten. Veel inspiratie was er niet. „Het was een markttechnisch spelletje zonder veel elan", aldus een handelaar. De ochtendhandel werd positief beïnvloed door een hogere dollar. Heineken was de negatieve uitzondering op Beursplein 5 tot grote verbazing van enkele handelaren. Na de publikatie van de hogere halfjaarwinst zakte de koers weg met f 7. Sommige beleggers haddenopeen nog grotere winststijging gerekend. Daarna werden de cijfers nog een keer tegen het licht gehouden, waarna Heineken zijn verlies gedeeltelijk wegwerkte op f 252,90, een verlies van f 1,10. „De gokkers zijn eruit gestapt", aldus een handelaar, „Die hadden een hogere winst ven/vacht, maar toen die uitbleef, namen ze hun winst." Volgens hem zijn de deskundigen niet zo negatief over Heineken: „Volgens analisten vallen de cijfers niet tegen." In april noteerde het bierfonds een hoogste jaarkoers op f273,50. Ahold dat donderdag hogere halfjaarcijfers presenteerde, was gevraagd. Ahold dikte f 1,50 aan op f 59,60. Procentueel was dat de sterkste stijger onder de hoofdfondsen. De financiële waarden Aegon en Fortis lagen goed in de markt. Aegon boekte een plus van f 1,20 op f 57,40. Fortis profiteerde van de hogere halfjaarcijfers op f 96,50, een winst van f 1,70. In de namiddag werd bekend dat Fortis-deelneming ASLK de Belgische NMKN mocht overnemen. ASLK had een hoger bod uitgebracht. De sombere boodschap van beddenfabrikant Dico over nieuwe voorzieningen drukte de koers van Dico sterk naar beneden op een laatkoers f 45, een verlies van f 3. Kopers werden niet gevonden op dit lagere niveau. Sinds enkele jaren vaart Dico een kwakkelende koers. Steeds weer moet de onderneming reorganiseren. De beleggers hebben tot nu toe niet veel geluk gehad. De koers zakt voortdurend terug. In 1989 noteerde Dico een hoogste koers van f 150. Sindsdien zakte het niveau steeds verder terug. De fors hogere halfjaarwinst bij transportfirma Frans Maas werd begroet door Beursplein 5. Frans Maas trok f 4,20 aan op f 48,20. New York (anp/krf) - De effectenbeurs van. New York heeft de laatste beursdag van de week afgesloten met winst. De Dow Jones-index van de dertig toonaangevende fondsen ging met 31,00 punten omhoog tot 4700,72 punten. De omzet kwam uit op 319 miljoen aandelen na 323 miljoen op donderdag. In vergelijking met eind vorige week is de beursindex met 53 punten gestegen. Tijdens de ochtendhandel was bet kwakkelen geblazen, maar in de middaghandel ging de beursindex duidelijk 'omhoog. „De dollar is nu het gesprek van de dag", aldus een handelaar. De verwachting is dat nu de dollar zijn positie heeft verstevigd door de verlaging van het disconto van Japan, de buitenlandse beleggers naar Amerikaanse waarden zullen trekken omdat die bij verkoop en omwisseling in lokale valuta's meer gaan opleveren. Dat een vastere dollar de winst van grote Amerikaan se multinationals negatief beïnvloedt, namen de handelaren vooralsnog voor lief. De koersstijging van een cent die de dollar in Europa eerder op de dag liet zien, ebde gaande de handel in New York wat weg. De dollar liet uiteindelijk vrijwel geen verandering zien. Tegen het einde van de handel daar zat de koers op f 1,6555. Donderdag was dat f 1,6560. Tegenover de yen kon de dollar zijn koerswinst op een niveau van 9/9,75 redelijk goed vasthouden. Amsterdam - In Bintje 50mm levering april'96 werden 486 contracten verhandeld tegen f 50,50-48,50 en in mei'96 kwamen 7 contracten tot stand tegen f 53,00-52,00. De stemming was nauwelijks prijshoudend. Amsterdamse wisselmarkt 07-09 08-09 amer. dollar 1,65475-1,65725 1,66275-1,66525 antill.gulden 0,91750-0,94750 0,92250-0,95250 austr.dollar 1,2390-1,2490 1,2475-1,2575 belg.frank (100) 5,4455-5,4505 5,4435-5,4485 canaddollar 1,23575-1,23825 1,23675-1,23925 deense kroon (100) 28,905-28,955 28,935-28,985 duftse mark (100) 112,035-112,085 111,990-112,040 engelse pond 'franse frank (100) 2,5635-2,5685 2,5715-2,5765 32,495-32,545 32,585-32,635 grieksedr.(IOO) 0,6480-0,7480 0,6480-0,7480 hongk.dollar (100) 21,275-21,525 21,405-21,655 ierse pond 2,6050-2,6150 2,6110-2,6210 ital.lire (10.000) 10,195-10,245 10,265-10,315 jap.yen (10.000) 167,950-168,050 166,700-166,800 nwzeel.dollar 1,0750-1,0850 1,0800-1,0900 noorse kroon (100) 25,615-25,665 25,645-25,695 oostenr.sch. (100) 15,9300-15,9400 15,9170-15,9270 port. escudos (100) 1,0590.1,0990 1,0620-1,1020 spaanse pes. (100) 1,3030-1,3130 1,3090-1,3190 zweedse kr. (100) 22,725-22,775 22,995-23,045 zwits.frank (100) 136,275-136,325 136,155-136,205 e.c.u 2,0935-2,0895 2,0965-2,1015 Advieskoersen amerik.dollar 1,600 1,720 austr.dollar 1,19 1,31 belg.frank (100) 5,29 5,59 canad.dollar 1,180 1,300 deense kroon (100) 27,35 29,85 duitse mark (100) 109,40 113,40 engelse pond 2,44 2,69 finse mark (100) 36,35 38,85 franse frank (100) 30,90 33,60 griekse dr. (100) 0,60 0,77 hongkong dir. (100) 18,50 22,50 ierse pond 2,49 2,74 israel shekel 0,48 0,61 ital.lire (10.000) 9,20 10,90 jap.yen (10 000) 162,00 168,00 marok. dirham(IOO) 17,25 20,25 noorse kroon (100) 24,10 26,60 oost.schill. (100) 15,64 16,14 port.escudo (100) 0,97 1,15 spaanse pes. (100) 1,22 1,38 turkse lira (100) 0,0025 0,0042 zuidafr.rand 0,35 0,50 zweedse kr. (100) 21,40 23,90 zwits.fr. (100) 133,50 138,00 STEMMI HG AMSTERDAMS BEURS 1 2 3 4 5 woensdag 6 7 ABN Amro Hold. 65,30 65,10 Aegon 56,20 57,40 Ahold 58,10 59,60 Akzo Nobel 193,10 193,50 Bols Wes. c. 33,70 33,40 CSM eert. 66,70 66,60 Dordtsche Petr. 218,40 220,20 DSM 135,20 135,40 Elsevier 21,30 21,60 Fokker eert. 9,10 8,90 Fortis Amev eert 94,80 96,50 Gist-Broc. eert. 41,80 42,40 Heineken 254,00 252,90 Hunter Douglas 81,20 80,20 INGc. 92,80 92,70 Kon.Hoogovens c. 66,60 66,90 KLM 58,90 58,50 Kon. KNPBT 49,60 50,00 Kon. Olie 198,30 199,70 KPN 55,00 54,80 Nedlloyd 56,00 56,10 Océ-v.d.Gr. 90,20 90,30 Pakhoed eert. 47,20 48,00 Philips 78,30 77,10 Polygram 102,40 100,20 Stork 40,60 40,60 Unilever cert. 204,00 204,80 Van Ommeren brc 52,20 52,30 Vendex Intern, c. 44,60 44,30 Ver.BezitVNU 207,70 207,50 Wolters-Kluwer 145,50 144,90 Binnenl. obligaties (staatsleningen) 12% NL 86-96 105,80 105,80 10% NL 80-00 112,30 112,30 10'/«NL 86-96 103,40 103,40 10% NL 87-97 107,50 b 107,50 9% NL 90-00 115,25 115,20 9 NL 901-11-00 113,35 113,40 9 NL 90111-00 113,45 113,40 9 NL90IV-00 113,95 113,95 9 NL 911-11-01 114,10 114,05 8% NL 90-00 112,10 112,10 8% NL 9011-00 112,40 112,40 8% NL 91-01 113,80 113,75 8% NL 92-07 115,35 115,30 8% NL 89-99 106,40 106,40 8% NL 91-01 112,00 111,96 8%NL91-06 113,60 113,55 8% NL 90-00 110,00 110,00 8% NL 921-02 111,10 111,15 8% NL 9211-02 111,35 111,40 8% NL 92-071-11 111,60 111,55 8% NL 92-071-11 111,80 111,75 7% NL 85-00 104,55 104,55 7% NL 90-00 108,00 108,05 7% NL 95-05 108,00 108,05 7% NL 84-00 103,25 103,25 7% NL 89-99 106,20 106,20 7% NL 8911-99 107,45 107,40 7% NL 93-23 103,40 103,44 7% NL 95-10 105,22 105,19 7% NL 94-04 104,95 105,05 7 NL 85-96 100,67 100,67 7 NL 89-99 105,10 105,10 7 NL 89111-99 105,20 105,20 7 NL89IV-99 105,40 105,40 7 NL 93-03 104,10 104,15 7 NL 95-05 102,65 102,70 6% NL 85-95 100,20 100,20 6% NL 86-96 100,70 100,95 6% NL 88-98 104,70 104,70 6% NL 89-99 104,35 104,35 6% NL 86-96 101,42 101,42 6% NL 88-96 102,17 102,17 6% NL 88-98 103,90 103,85 6% NL 89-99 103,80 103,80 6% NL 93-03 101,00 101,05 6% NL 87-97 103,50 103,53 6% NL 86-96 101,82 101,82 6% NL 86-06 101,00 101,00 6% NL 78-98 102,00 102,00 6% NL 88-98 102,30 b 102,40 b 6% NL 93-98 103,18 103,20 6 NL 88-96 101,30 101,27 5% NL 94p04 95,45 95,50 3% NL B 48-98 97,10 97,10 Pandbrieven 6% AEG Hyp 85 100,00 A 100,00 A Banken,handel industrie Binnenl. aandelen Aalberts Ind ABN Amro pref. ABN AmroHId.prf.c. ACF-Holding Ahrend c. Alanheri 95,70 95,70 62,20 62,00 6,49 6,49 e 38,20 38,20 37,10 37,50 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 donderdag vrijdag Ant. Verff. 412,50 b ARTU Biologicals 3,80 3,90 Asd Options Tr. 21,90 21,90 Asd. Rubber 2,60 f 2,60 f ASM Lith. Hold. 84,90 85,10 Atag Hold. cert. 108,50 e 109,50 Athlon Groep 69,10 70,00 Athlon Groep nrc 68,50 A Aut.lnd.R'dam 115,00 117,50 Ballast Nedam c. 74,10 74,90 Baan Company 75,60 74,70 BAM Groep 112,50 112,50 A Batenburg 175,00 A 175,00 A Beers 234,00 234,00 A Begemann Groep 30,80 30,00 Belindo 268,00 267,00 Besouw Hold. 4,50 4,50 Blydenst.-Will. 20,50 20,50 BoerDeWinkelb. 79,50 79,50 BorsumyWehry 35,00 35,30 e Boskalis cert. 22,20 22,20 Braat Beheer 18,50 18,50 B re eva st 13,70 13,60 Burgman-Heybroek 2000,00 2000,00 A Calvé-Delft cert. 1380,00 1380,00 Calvé-Delft pref 890,00 b CapVolmac 21,60 21,60 Ceteco Hold. 53,70 54,20 Cindu Intern. 105,50 105,50 Claimindo 264,00 264,00 Content Beheer 40,00 f 40,80 Credit LBN 72,00 71,90 Crown v.G. cert. 160,00 160,00 CSM 66,70 A De Drie Electr. 16,60 16,70 A Delft Instrum. 31,10 31,40 DICO Intern. 48,00 45,00 a Dorp-Groep 32,50 e 32,70 A Draka Holding 39,50 41,50 Econosto 21,10 21,40f EHCO KLM Kleding 41,00 A 41,00 A EMBA 173,00 A 173,00 A EMIS 9,80 A 9,90 Eriks Holding 124,00 124,80 EVC Intern. 69,50 69,50 Flexovit Int. 91,00 91,90 Frans Maas cert 44,00 A 48,20 Free Record Shop 33,80 f 33,30 Fugro cert. 18,50 18,30 Gamma Holding 81,50 81,00 A Gamma pref. 5,80 A 5,80 A Gelderse Pap. 85,00 85,00 A Getronics 71,70 71,70f Geveke 40,00 f 40,00 Giessen-de N. 80,00 e 79,50 Gouda Vuurvast 90,00 91,00 Goudsmit 47,90 46,90 Groenendijk 26,50 A 26,50 Grolsch eert. 54,90 e 55,00 Grontmij 38,50 f 38,00 GTI-Holding 144,00 144,00 Hagemeyer 73,90 74,30 HAL Trust B 16,60 16,60 HAL Trust Unit 16,60 16,50 HBG 259,00 f 260,00 Heijmans 87,00 86,50 Heineken Hold. A 234,00 234,00 Helvoet Holding 23,50 A 23,50 A Hes Beheer c. 12,10 12,40 Hoek's Mach. 87,30 87,30 Holl. Colours 101,00 101, OOf Holl. Ind. Mij 58,50 A 58,50 A Holl.Sea S. 0,35 0,36 f Hoop Eff.bank 9,00 9,20 f Hunter D.pref. 1,85 IHC Caland 48,20 48,80 ING 7,82 7,87 Internat.Muell. 114,80 114,50 Kühne+Heitz 37,00 A 37,20 Kas-Associatie 54,50 A 54,50 KBB 112,50 113,50 Kempen Co 15,10 15,10 A Kiene Holding 232,50 A 232,50 A Kon.KNP BT c.pref. 7,83 7,83 Kon.Sphinx Gust. 51,50f 51,20 Kon.Ten Cate 79,40 79,30 KondorWessels 52,50 52,00 Koppelpoort 450,00 a 450,00 a Krasnapolsky 142,50 A 142,50 Landré&GI. 46,00 A 46,00 A LCI Comput.Gr 6,35 6,50 M.Enim 0B-cert. 90,00 90,20 Macintosh 46,20 46,90 f Management Share 4,50 4,45 Maxwell Petr. 210,50 A 211,00A Moeara Enim 1730,00 A 1730,00 A Moolen Holding 50,50 50,00 Mulder Boskoop 26,50 A 26,50 A Multihouse 4,40 f 4,40 f Naeff 506,00 b 506,00 b NAGR0N 103,60 107,00 Nat. Inv. Bank A 106,50 f 106,40 Nat. Inv. Bank C.pref. 185,00 A NBM-Amstelland 21,40 21,50 Ned.Part.Mij 53,60 53,80 5 6 7 472 470 468 466 464 462 460 458 456 EOE-index 1 opening 2 t1.15 uur 3 12.15 uur 4= 13.30 uur 5 14.30 uur 6=15.30 uur 7 16.30 uur en siot Ned.Sprmgst. NEDAP Nedcon Groep Nedschroef Hold. Neways Electr. NKF Holding Norit Nutricia VB eert OPGcert. Ordina Beheer 0TRA P C Groep Pie Medical Pirelli Tyre Polynorm Pore. Fles Randstad Reesink Rood Testhouse Rothmans Int. Roto Smeets Boer Samas Groep Samas Groep cum.pr. SarakreekS Schuitema Schuttersveld Simac Techniek Sligro Beheer Smit Intern. Smit Trafo c. St.Bankiers c. Stad Rotterdam c. Stokvis Union Telegraaf De Textielgr.Twente Tulip Computers Tw.Kabel Holding Ubbink Vilenzo Volker Stevin Vredestein Wegener c. Wegener c. d.'95 Welna West Inv.F. wb West Invest F. Weweler Wolff, Handelmij Wolters Kluwer A'dam E0E Ind. F. ABF ABN Amro A.in F ABN Amro Aand.F. ABN Amro Amer.F. ABN Amro Eur. F. ABN Amro Far E.F. ABN Amro LGr.F. ABN Amro Neth.F. ABN Amro Obl.Grf. ABN Amro rent.div Aegon Aandelenf. Aegon Spaarplus Aldollar BF Alg.Fondsenbez. Alliance Fund Alrenta Amvabel Asian Cap.F.S Asian Select. F Asian Tigers F. ASN Aandelenf. Austria Global Austro Hung. F. AXAAand.lnt. AXAE&L Belegg.1 AXA E&L Belegg.2 AXAE&L Belegg.3 AXA E&L Be!egg.4 AXA E&L Kap.Rente F AXAObl.Ned. BemcoRentSel. Bever Holding Biogrond Belegg. Capacity Realty CL Obi Dividendf. CLObl.Waardef. CuMPreferentF. Delta Lloyd Dlr Delta Lloyd ECU Delta Lloyd Inv. Delta Lloyd Mix Delta Lloyd Rent Donau Fonds DP America Gr.F. Ducatus EGF Investm. EMS Growth Fund EMS Income Fund EMS 8410,00 A 8410,00 A 75,50 76,00 41,80 41,70 A 99,70 99,60 19,10 19,60 223,00 221,00 20,30 20,40 e 111,40 111,20 41,60 41,80 35,50 35,50 328,00 327,00 89,00 A 89,00 A 18,50 f 18,50 14,40 14,50 170,50 170,20 19,00 18,50 125,00 128,00 129,70 A 129,70 A 13,20 13,00 e 6,15 A 36,00 36,00 73,00 e 72,30 Z 78,00 77,50 d 3,40 e 3,20 1995,00 f 1950,00 A 51,30 51,70 33,50 A 35,90 68,70 68,70 A 47,00 47,00 f 27,50 f 27,30 20,00 A 20,50 A 41,80 42,90 34,50 34,50 A 213,00 b 214,00 b 62,50 A 62,50 A 19,70 f 19,70 55,20 55,20 62,00 A 61,50 A 42,50 A 42,00 e 103,00 104,00 17,30 17,60 132,00 131,00 f 49,50 A 49,00 A 30,00 A 30,00 A 5,60 f 5,70 39,70 40,00 71,50 A 71,50 A 590,00 A ctpllinn an bIGllllll 473,00 Oil 472,00 115,OOA 115,00A 85,90 86,00 103,10 102,80 81,90 82,10 93,90 93,70 72,40 73,20 186,20 A 186,20 132,80 132,20 219,60 219,60 165,10 165,10 48,00 A 48,40 A 5,00 56,00 57,30 256,50 259,00 12,00 A 254,40 e 255,10 86,90 A 87,00 55,60 56,10 95,00 95,00 102,50 103,60 53,20 53,90 1252,40 A 1252,40 A 6,10 A 6,20 80,00 A 80,10 A 105,20 A 105,00 A 103,20 A 103,00 A 120,20 A 120,20 A 94,10 A 94,1 OA 126,50 A 126,40 A 84,10 A 84,10 A 66,90 66,90 10,60 10,80 A 10,40 A 10,40 A 1,19f 1,17 94,80 95,40 103,90 104,00 103,50 103,50 125,30 125,30 113,00 112,70 56,60 A 56,40 A 55,00 A 55,00 A 42,90 42,90 79,50 80,20 A 65,40 A 64,10 25,30 25,40 45,30 45,60 A 118,00 118,00 165,80 165,30 108,40 108,60 A 95,00 A 95,00 A 107,10 A 107,40 A Eng-Holl.Bel.T1 10,50 Eng-Holl.Bel.Tr. 25,00 a 24,50 a Esmeralda part. 39,00 39,10 Eur, Ass. Trust 8,50 A 8,50 A Euro Growth Fund 60,20 60,30 Euro Spain Fund 9,00 A Far East Sel.F. 72,40 72,40 Finles Topr.Gr.F. 5,70 5,70 A GAFAm.Liq.F. ecu 1,51 A 1,52 A GAFAm.Obl.F. ecu 1,86 A 1,87 A GAF Bfr.Liq.F. bfr 1043,60 A 1043,70 A GAF DM Liq.F. ecu 1,62 A 1,62 A GAF DM Obl.F. ecu 1,65 A 1,64 A GAF Eng.Aandf. ecu 2,23 A 2,24 A GAF Eng.Liqf.ecu 1,17 A 1,17 A GAF Eng.0blf.ecu 1,29 A 1,29 A GAF Eur.Aandf.ecu 2,36 A 2,38 A GAF Eur.Oblf.ecu 2,23 A 2,23 A GAF GI.Managf.ecu 2,63 A 2,64 A GAF Jap.Aandf.ecu 0,99 A 1,00 A GAF Jap.Liqf.ecu 1,53 A 1,51 A GAFJap.Oblf.ecu 1,83 A 1,83 A GAF N-Am. 2,71 A 2,72 A Aandf.ecu GAF 2,95 A 2,98 A V.OostAandf.ecu German City Est. 26,60 26,40 Gim Global 53,00 e 53,10 b Holl. Eur. Fund 63,00 A 63,20 A Holl. Obl.Fonds 135,00 b 135,00 Holl. Pac. Fund 118,00 b 120,00 Holl. Sel.Fonds 106,00 106,00 A Holland Fund 97,00 e 97,50 A Hooge Huys Hypf. 133,00 133,30 INB Bnk Verre Oost. 42,60 43,20 ING Bnk Dutch F. 69,50 69,80 ING BnkGeldm.F. 62,50 62,50 ING Bnk Glob.F. 55,60 55,90 ING Bnk GulDem F. 50,60 50,60 ING Bnk Oblig.F. 33,30 33,40 ING Bnk Rentegr.F 135,20 135,30 ING Bnk Spaard.F. 102,29 102,30 IntNeth.Enh.Sel.F. 56,80 56,50 A Int.Neth.Select F. 57,50 57,20 A Interbonds 489,00 489,00 Intereffekt 500 29,00 29,20 Intereffekt Rentegr 85,50 85,60 Intereffekt Warr 20,30 21,60 Investa Part. 86,20 85,50 IS Himal.Fund 14,00 f 13,80 Jade Fonds 36,60 36,00 Jap.Convertible.F. 47,70 48,20 Japan Fund 16,40 a 16,50 Korea Pac.Tr.S 13,00 Labouchere Rentegr. 87,80 87,80 Latin Am.Eq.F 70,30 70,30 Leveraged Cap 71,50 71,50 e Liquirent 55,40 55,40 Mal.Capital F.$ 16,80 16,60 A Mees Obl.Div.F. 117,70 MeesPierson Rente 139,30 139,50 Mexico Income F. 14,40 A 14,50 A Mondibel 80,00 80,00 Nat.Res.Fund 81,80 82,40 NCM Japan F. yen 760,00 A New Asia Fund 10,40 A 10,40 A NIBStrat.D.E.N. F. 58,50 58,60 A OAMF Rentefonds 13,25 13,30 Obam, Belegg. 335,00 336,40 Ohra Aand.F. 72,20 A 72,00 A Ohra Liq.Grf. 56,30 A 56,30 A Ohra Obl.Df. 59,10 A 59,00 A Ohra Obl.Grf 59,60 59,90 A Ohra Onr.G.F. 56,30 A 56,50 A Ohra Totaal F. 63,00 63,1 OA Orange Fund 33,20 33,20 Pitcher 51,00 51,00 A Postb.Aandelenf. 60,90 61,10 Postb.Beleggf. 59,50 59,60 Postb.Obl.f. 50,40 50,50 Postb.Verm.gr.f. 63,00 63,10 Rentalent 37,25 37,25 Rente Plus F. 48,00 e 48,30 A Rentotaal NV 39,90 39,90 e RG Aand.Mixfund 62,90 62,90 RG America F 143,30 143,60 RG Divirent F. 53,90 53,70 RG Emer. Mark. F. 88,80 89,50 RG Europe F. 131,90 131,40 RG Florente F. 133,00 133,00 RG Hollands Bezit 112,40 112,10 RG Nettorente F. 108,70 108,70 RG Obl.Mixfund 64,40 64,40 RG Pacific F. 132,20 134,40 RG Rente Mixfund 66,60 66,60 Robeco 112,00 113,20 Rodamco 45,60 45,80 f Rodamco Ret.Ned. 96,80 96,80 Rolinco 119,40 120,30 Rolinco cum.p 90,00 A 89,80 Rorento 91,20 91,40 Schrod.lnt.Pr.F 29,30 29,20 A Sci/Tech 18,80 A 18,50 A Small Comp. Neth. F. 70,70 69,80 Suez Gr.Fund 51,30 A 51,30 A Suez Liq.Grf. 206,80 A TG Oliehaven 59,40 f 59,00 e TG Petroleumhaven 38,50 f 38,10 Tokyo Pac.Hold. 58,90 A 59,50 Tolsteeg, Beleggmij 395,00 A 395,00 A Trans Eur.Fund 99,00 99,70 Transpac.F. 309,00 316,00 Uni-lnvest 19,00 19,00 Unica Inv .Fund 67,00 67,00 Unifonds DM 33,50 e 33,50 A Vaste Waard.Ned 51,00 50,60 VastNed 91,20 91,50 VHSOnr. Mij 7,30 A 7,20 VIBNV 41,30 41,50 f VPV HollandHaven 31,60 31,50 A VSB Aand.F. 109,20 109,00 VSB Liq.Groeif 103,30 103,40 VSB Mix Fund 64,20 64,20 VSB Obl.Groeif. 114,60 114,60 VSB Rente Fonds 103,40 d 103,30 WBO Intern. 67,40 A 66,50 87,10 87,10 61,50 61,00 e 32,50 a 32,50 a 9,70 9,75 f Orig. amerikaanse aandelen Alb. Fisher Alcatel Alsthom Allied Sign.lnd. Amer. Brands Amer. Expres AT&T Ameritech Amprovest Cap. Amprovest Inc. Asarco Inc. Atlantic Richf. Aus.Cons.lnv AS Austria Gl.lnv. Bell Atlantic Bell South Bethlehem Steel Boeing Comp. CDL Hotels Int. Centocor Chevron Corp. Chrysler Citicorp. Coastal Corp. Colgate-Palm. Comp. Ben. Par. Bfr Comp. Task Gr.S Daehan Koreans Dai-lchi Yen Daiwa Sec. Yen Dow Chemical Du Pont Eastman Kodak Exxon Corp. First Mexico Inc.S First Pac. HK$ Fluor Corp. Ford Motor Gen. Electric Gen. Motors Gillette Goodyear Grace Co. Hitachi yen Honeywell IBM Intern. Flavor Intern. Paper in Corp. Kleinw.BensonE Litton Ind. Makita Corp.Yen Matsushita El. Minn,Min.& Man. Mitsub.Electric Mitsui Yen Mobil Oil Morgan Co. S NEC Corp Yen Nynex 0cc.Petr.Corp. Pacific Telesis P.&0.E Pepsico Perkin Foods Philip Morris C. Phillips Petr. Polaroid Reed Int. Ricoh Comp St.Gobin Ffr Sanyo Elec. Yen Saralee SBC Communications Schlumberger Scott &Newc. Sears Roebuck Sekisui H. Yen Suzuki Yen Tandy Corp. TDK Toshiba Corp. Union Carbide Union Pacific Unisys USX Marathons US West Westinghouse Woolworth Xerox Corp. 0,55 a 495,00 A 45,70 A 42,30 A 41,00 A 55,20 50,00 A 35,00 a 76,00 A 32,00 A 110,60 A 0,30 1252,40 A 59,00 b 64,80 A 15,50 b 67,10 3,00 A 12,10 b 49,20 A 57,10 67,10 A 33,20 A 68,50 A 1055,00 14,00 A 10,90 a 1700,00 A 1470,00 75,50 A 67,00 A 59,30 A 70,30 A 14,40 A 5,50 58,50 A 31,70 A 59,20 A 49,20 A 42,70 A 39,50 A 67,30 A 275,00 44,00 A 100,20 A 48,10 A 84,50 A 124,00 b 4860,00 41,00 A 1680,00 A 500,00 54,70 A 300,00 300,00 97,10 A 73,60 A 1100,00 b 42,80 A 22,30 Z 28,00 A 4,70 A 46,00 A 0,60 b 74,00 33,30 A 43,00 A 10,00 A 900,00 646,00 A 400,00 A 27,50 A 50,00 A 68,00 A 6,00 A 33,50 A 1000,00 A 400,00 62,50 A 3000,00 500,00 36,50 A 68,20 A 8,00 A 20,40 A 40,80 A 13,40 A 13,50 A 125,00 A 491,00 A 45,80 A 42,30 A 41,00 A 55,00 A 50,00 A 35,00 a 32,00 A 111,10 1252,40 A 59,00 b 64,80 A 15,50 b 12,00 a 49,00 A 57,50 A 66,50 33,20 A 68,50 A 14,30 A 76,00 A 67,00 A 59,30 A 71,40 A 14,50 A 59,00 A 31,20 A 59,50 49,20 A; 42,50 a; 39,50 A 68,00 A! 43,50 A 98,50 48,00 A 85,20 A 124,00 b 41,00 A 98,00 A 72,60 A 42,80 A 22,30 A 28,00 A 4,70 A 46,00 A 74,90 A 33,50 A 43,00 A 10,00 A 640,00 A 27,50 A 50,50 A 68,00 A 6,00 A 33,70 A 37,50 A 69,1 OA 7,80 A 20,40 A 40,80 A 13,40 A 13,50 A 126,00 A Top 10 Stijgers Frans Maas cert. 9,55 48,20 Simac Techniek 7,16 35,90 Draka Holding 5,06 41,50 NAGR0N cert. 3,28 107,00 Ned.Elev.Belegg.Mij 2,94 1750,00 Holland Sea Search 2,86 0,36 f Stad Rotterdam cert. 2,63 42,90 ARTU Biologicals c. 2,63 3,90 Neways Elec. Int. 2,62 19,60 Ahold 2,58 59,60 Top 10 Dalers Dico Intern. 6,25 45,00 a Sarakreek Holdings 5,88 3,20 Porceleyne Fles 2,63 18,50 Begemann Groep 2,60 30,00 Schuitema 2,26 1950,00 A Fokker cert. 2,20 8,90 PolyGram 2,15 100,20 Goudsmit 2,09 46,90 Philips 1,53 77,10 Rood Testhouse 1,52 13,00 e Goud Goud onbewerkt 20,200-20,800 bewerkt 22,400 Zilver zilver onbewerkt 255-325 bewerkt 370 Omzetten totaal oblig. 2234722 1554675 staatslen. 1809468 bng-leningen 1502 publ.recht. ned.overig 398662 pandbrieven 484 spaarbrieven 1980 ned.conv.obl. 11898 buitenl obl. 10725 int.concerns 498196 handel/ind. 715787 lucht/scheepv 41714 banken/verzek 154644 bel.mij/part. 136492 nl aand.over. buitenl.aand. 6581 asas 1257 claims/stocks 13714 totaal omzet 3803112 Binnenland (niet off. genoteerd) Bredero aand. Bredero cert. 11 Bredero 81/93 63/4 DAF 88 5 Nederh. 68-78 Satcom Hold. c. Wyers Wyers Beheer Parallelmarkt IPNA 3 nrc Melle, van nrc 3,50 A 3,80 e 3,50 A 3,80 e 77,60 A 77,60 A 28,10 28,1 OA 32,00 A 32,00 A 4,50 A 4,50 A 0,40 A 0,50 A 0,04 A 0,04 e 335,00 a 109,00 109,00 CBS koersindex algemeen id excl.kon.olie internationals lokale ondernem. id financieel id niet-financ. 07/09 08/09 305,70 306,40 308,70 308,80 284,20 285,00 328,00 328,50 250,40 251,70 403,70 403,60 Wall Street' allied signal amer.brands amer.tel.tel amoco corp asarco inc. baan company bethl. steel boeing co can.pacific chevron chiquita Chrysler Citicorp cons.edison digit.equipm. dupont nemours dow chemical eastman kodak exxon corp ford motor gen. electric gen. motors goodyear hewlett-pack. int. bus.mach. int. tel.tel. klm airlines mcdonnell merckco. mobil oil omega financ. philips royal dutch sears roebuck sfe-south.pac. texaco inc. travelers united techn. westinghouse whitman corp woolworth vk vorige koers sk slotkoers gisteren a laten b bieden c ex claim e gedaan /bieden d ex dividend f gedaan/laten g bieden en exdividend h laten en dividend k gedaan en laten exdw I gedaan en biedenexrw1 Optiebeurs FOR c jan 90,00 369 abn amro c sep 65,00 613 abn amro c okt 60,00 315 ah c okt 60,00 459 akzo c okt 200,00 665 d/fl c sep 170,00 361 d/fl c nov 170,00 457 d/fl P sep 165,00 546 els c okt 22,00 463 els c jan 22,00 1821 els c apr 22,00 672 els c o96 14,50 309 els c o96 17,00 354 eoe c sep 455,00 438 eoe c sep 460,00 697 eoe c sep 465,00 1542 eoe c sep 470,00 2729 eoe c sep 475,00 1359 eoe c okt 370,00 500 eoe c okt 470,00 618 eoe c okt 480,00 632 eoe c nov 340,00 500 eoe p sep 440,00 500 eoe p sep 465,00 1196 eoe p sep 470,00 371 eoe p okt 450,00 324 eoe p nov 450]00 415 hein c okt 250,00 321 klm c okt 60,00 309 kpbt c jan 55,00 717 nil c feb 103,00 500 nil c feb 105,00 505 nil c mei 104,00 360 nut c nov 100,00 501 nut p nov 100,00 874 olie c sep 200,00 616 olie c okt 200,00 1048 olie c apr 200,00 1237 olie p okt 185,00 477 olie p okt 200,00 1450 olie p o97 145,00 725 phil c sep 70,00 304 phil c sep 80,00 339 phil c okt 75,00 320 phil c okt 80,00 1520 phil p okt 70,00 408 phil p okt 75,00 490 phil p okt 80,00 515 top5 c sep 840,00 383 top5 p okt 830,00 294 0,60 5,40 0,40 2,00 0,25 a 1,50 I,20 0,40 a 0,70 1,00 7,10 4,80 II,50 6,30 3,10 b 1,00 0,40 97,50 a 4,70 1,80 a 127,00 a 0,10 2,40 a 5,50 1,60 2,50 b 6,60 1,50 0,90 1,70 a 0,80 a 1,25 a 12,30 0,60 0,70 1,50 6,50 0,80 3 6,20 1,50 a 8,80 a 0,70 5,20 2,10 0,30 I,20 3,30 3,50 II,50 b .„.e verslaggever iag - Nederland slaagt t in de produktie van "gselvan de grond te krij- I «wring en de olie-industrie 1 frughoudend. Het agrari- j bednjfsleven stuit op afzet- fejns op transportbrandstof rt Lij alle initiatieven het Le struikelblok. meeste landen van de Europe- [jnie bouwen voortvarend fa- br| ui- In ta. Ls| ci gel ui mi Ng. del Fr af lai teï recreatiebedrijven. Gemeenten schijnen te j dat de recreatiesector l demloze put met goudbj dus de ondernemers. Onder meer toeristenbei rioolrechten, remigii®, en milieubeheervem stijgen buiten alle propo; steeg de toeristenbelas' laatste vijf jaar metruiiJ cent van 59 naar 103 naijl den. Wat is er voor een g makkelijker dan het dirt] de begroting met 1 toerist,' stelt de Recron. De recreatie-ondememsl ten de heffingen in 1 nachtingsprijs doorbe De toeristen krijgen 1 niet direct een kwalitalil produkt, omdat er voor] ringen nauwelijks geld or Uiteindelijk zal die toerial en vooral goedkopere f mingen zoeken en slacbt| meente haar eigen kipt. den eieren, menen de 1 mers. [sterdam - Heineken [ft de eerste zes maan- ji van dit jaar een iets [der sterke winststijging en zien dan vorig jaar in [elfde periode. (nettoresultaat uit gewone be- jfsuitoefening ging met 10,1 cent omhoog tot 280 mil- I vorig jaar september meid- Je brouwer een winstgroei van procent en twaalf maanden voor met ruim 11 procent. ,i spreekt bestuursvoorzitter duursteen over een goed eerste jaar. „Daarover mag geen .verstand bestaan," zei hij in toelichting op de cijfers. |r heel 1995 verwacht Heine- een procentuele stijging van gewone winst die nagenoeg jk zal zijn aan die in de eerste j maanden, nagenoeg 10 pro- [t Duidelijk minder dan de stgroei (zonder buitengewoon iltaat) met 16,3 procent in 1 minder goed signaal is ook ermindering van het afzetvo- te in juli en augustus in verge- Sng met de eerste zes maanden [dit jaar. Die lichte afbuiging [de lijn hangt samen met min- Igoed weer in Zuid-Europa en het feit dat de maanden juli augustus voor Noord-Europa |l994 uitzonderlijk goed zijn „Dat waren keimaan- Die zijn bijna niet te slaan, jraren juli en augustus ook dit voor Noord-Europa uitste lde maanden," zei Vuursteen, neken boekte de afgelopen zes nden een omzetstijging van 5 |cent tot 4,9 miljard. Vorig rond dezelfde tijd keek heken tegen een groei aan van procent. Ook de bierbrouwer I bij zijn export veel last van narde gulden ten opzichte van |ere valuta's, zoals de dollar, ire en de peseta. Als de wis- koersen niet waren veranderd 1 opzichte van die van 1994, [zou het bedrijfsresultaat met fceveer 15 procent extra zijn genomen. Nu steeg het met procent tot 431 miljoen, p heeft de 'aanzienlijke groei onze bierafzet ervoor ge- zi lu| zij Stl Vi 3c is G1 m ri fr lal kt f onze verslaggever Pterdam - Met de reorganisaties P paar jaar een grauwsluier over; plek. Maar nu de winsten zijn b ft, reageert de chemie weer als j Pngen om niets van het nieuwe J Merdam is er blij mee. Want de L'e Jaren zat de klad in deze I erdam zo belangrijke Lr e directe werkgelegen- VqvoÏÜ1 met viiftien procent af I'uu naar ruim 8400 arbeids- Fsen vorig jaar. En waar de Lr? altijd haar belang onder- PPt door gewag te maken van ct Jrect werkgelegenheidsef- |L Sens de factor drie, dan lu. er elders (bij aannemers, L ?ran"ers) nog eens bijna tp. e.nd banen verdwenen Wen zijn fet?Sanisabes bij een aantal lak var. ülVen zÜn daar de oor- En,, e zijn heel blij met de WoertefWC Z6gt t PnH j kchellekens van fe znlio j3mse havenbedrijf. ken "de,daling zeker stop- lénheTri n^en dat de werkge- faSSneerlicht kan groeien. Lister w- 00rzichtig." E stuk m'16JS was dat clangs fel gr0Pi„ln?er' Hij wees op de Estel va j w!nsten en het Irdt tija j ec°nomie. Het Fgeleserüw,)11 weer nieuwe I de onri ld creëert, hield Wdering"^6" biJ de laar- de Neder? jde Vereniging pWevoon se Chemische F in hrtl? baven horen bij el- gebied, dat wisselend KVv V

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 10