Samenwerking religieuzen intensiveren
Jeruzalem 3000 jaar stad van David
'Kerken opnemen in rampenplannen
'Godsdienst tegen vrouwen misbruikt'
m,
Sombere toekomst voj
Oostenrijkse RK Kerl
-DE STEM
GEESTELIJK LEVEN
)ESTEM
Algemeen overste zusters Franciscanessen van Dongen nieuwe voorzitter KNR
T
1
1'ÜS rheuwsvoor doven en slecht-
j3 00 horenden (ook 13.00 en 15.25)
L,6 The Cosby Show, comedy
BELGIË FRANS 1
BELGIË FRANS 2
H°ep brabant
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1995
Oslo (ips) - „Geen enkele
godsdienst vertelt dat vrou
wen elke dag een pak slaag
moeten krijgen."
Met deze woorden maakt Mah-
bub ul Haq duidelijk, dat „niet
de godsdienst, maar het misbruik
ervan" een hinderpaal is voor de
gelijkberechtiging van vrouwen.
Ul Haq is de auteur van de studie
van het ontwikkelingsprogram
ma van de Verenigde Naties
(UNDP) over het verschil in be
nadering tussen vrouwen en
mannen.
Haq, een moslim, verzet zich te
gen de idee, dat vrouwen in een
islamitische samenleving tevre
den moeten zijn met een tweede-
rangsrol. „In de Koran of in de
leer van profeet Mohammed
staat nergens, dat de heerser in
Saoudi-Arabië een man hoort te
zijn," merkt Haq op.
Djibril Diallo, directeur-infor
matie van UNDP treedt hem bij.
Toen de besprekingen over de
conventie over de rechten van
het kind vastliepen omdat be
weerd werd, dat ze strijdig was
met de islamitische waarden,
vroeg het kinderfinds van de
Verenigde Naties, UNICEF, raad
aan de al-Azhar universiteit van
Cairo.
De geleerden daar werd ge
vraagd in de hele Koran elke ver
wijzing naar vrouwen en kinde
ren op te zoeken. „Nergens vond
men iets dat het argument onder
steunde, dat de conventie anti-
islamitisch was", zegt Diallo.
Diallo, een moslim uit Senegal,
zegt dat de Koran evenmin zegt,
dat de vrouwen geen rechten
hebben in de samenleving. „Geen
enkele godsdienst ontneemt
vrouwen en kindéren hun rech
ten", voegt hij er aan toe.
Haq zegt dat ëen van de minder
bekende feiten uit de islam is,
dat de vrouw van profeet Mo
hammed, Khadija, de voornaam
ste broodwinner in het gezin
was.
Haq stelt de oprichting voor van
een organisatie, die de naam
'World Women's Watch' (WWW)
zou dragen. De WWW zou elk
jaar een rapport moeten publice
ren, waarin over elk land wordt
gezegd hoe het haar vrouwen be
handelt.
Haq zegt niet te begrijpen waar
om discriminatie tegen vrouwen
nooit behandeld wordt als een
schending van de mensenrech
ten. „Men is bereid alle hulp af te
snijden voor landen die de rech
ten van de mens schenden. Maar
als het om het schenden van de
rechten van de vrouw gaat, rea
geert men niet."
Er zijn in Nederland nog altijd 166 religieuze orden
en congregaties van paters, monniken, broeders/fra
ters en zusters actief. Ze vormen een bont gezelschap.
Tot de jaren zestig waren deze religieuze instituten
erg op zichzelf. Sindsdien is er meer en meer onder
linge samenwerking tot stand gekomen. Maar nog
niet genoeg, vindt zuster Rafaël Kops, algemeen
overste van de zusters Franciscanessen van Dongen.
Zij heeft dezer dagen het voorzitterschap op zich ge
nomen van het overkoepelend samenwerkingsver
band, dat luistert naar de naam Konferentie Neder
landse Religieuzen (KNR).
Door Jan Bouwmans
Dongen - Samenwerking. Dat
is op het einde van de twintig
ste eeuw het parool geworden
op zowat alle terreinen van
het rooms-katholieke leven in
Nederland. Parochies slaan de
handen ineen in regionale sa
menwerkingsverbanden, ka
tholieke organisaties bunde
len hun krachten, religieuze
instituten zoeken elkaar op.
Maar toch heeft samenwer
king in katholiek Nederland
meer voeten in de aarde dan je
zou verwachten.
Vanuit de historie is dat overi
gens wel te begrijpen. Neem de
166 orden en congregaties van
paters, monniken, broeders/fra
ters en zusters die er in ons land
nog altijd zijn en momenteel toch
zeker nog tussen de 17.000 en
18.000 leden tellen. Het zijn alle
maal autonome religieuze insti
tuten met hun eigen geschiede
nis, eigen leefregels en doelstel
lingen. Ze waren altijd erg op
zichzelf, hadden onderling wei
nig of niks met elkaar te maken,
waren soms zelfs regelrechte con
currenten van elkaar.
Daarin is in de tweede helft van
deze eeuw verandering gekomen.
De oorzaak daarvan is niet moei
lijk te raden: de crisis waardoor
al die orden en congregaties van
af de jaren zestig geplaagd wor
den. Dat schiep in elk geval lots
verbondenheid. Maar een traditie
van ieder-voor-zich laat zich niet
zo vlot ombuigen in samenwer
king.
Nou vormen die 166 religieuze
instituten ook een heel divers ge
zelschap. De samenwerking
kreeg daarom in eerste instantie
gestalte in vier afzonderlijke koe
pelorganisaties. De actieve vrou
welijke religieuzen, veruit het
talrijkst, zochten elkaar op in de
Stichting Nederlandse Vrouwe
lijke Religieuzen (SNVR). De
priester-religieuzen zochten sa
menwerking in de Stichting Ne
derlandse Priester-Religieuzen
(SNPR). De broeders en fraters
richtten het samenwerkingsver
band Stichting Broedercongrega
ties Nederland (SBCN) op. De be
schouwende orden tenslotte sta
ken de koppen bij elkaar in de
Stichting Monialen Belangen
(SMB).
Armslag
Vijftien jaar geleden volgde dan
de oprichting van de Konferentie
Nederlandse Religieuzen (KNR),
het overkoepelende samenwer
kingsverband van de vier zojuist
genoemde koepelorganisaties.
Het KNR-bureau is gevestigd in
Tilburg. Veel armslag heeft de
Zuster Rafaël Kops
KNR anno 1995 nog altijd niet.
Maar als het aan zuster Rafaël
Kops uit Dongen ligt, komt daar
in de komende jaren verandering.
Zuster Rafaël is algemeen overste
van de zusters Franciscanessen
van Dongen. Zij heeft begin deze
maand de KNR-voorzittershamer
overgenomen van zuster Bene-
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
dicte de Vries, voormalig provin
ciaal overste van de zusters Fran
ciscanessen van Heythuysen die
de KNR-kar acht jaar lang heeft
getrokken.
Als de vrouwelijke religieuzen
hun zin krijgen, vertelt zuster
Rafaël, dan worden de vier af
zonderlijke koepelorganisaties in
de nabije toekomst opgeheven en
omgevormd tot even zovele on
derafdelingen van de KNR. „Hier
wordt al lang over gepraat. Onze
SNVR is er het meest uitgespro
ken in. Maar de gedachte wint
ook in de andere instituten ter
rein. Het wordt toch steeds meer
als een gemis ervaren, dat de
KNR zo weinig mogelijkheden
heeft om allerlei zaken te behar
tigen. Uit zichzelf kan de KNR
namelijk niks, alles moet altijd
eerst door de vier aangesloten
koepelorganisaties gefiatteerd
worden."
Vergrijzing
De afgelopen jaren is volgens
zuster Rafaël door de instituten
uitgesproken dat alles, wat ze
niet per se alleen moeten doen,
samen gedaan moet worden. De
behoefte aan de KNR is destijds
gegroeid vanuit praktische vra
gen en problemen, waarmee alle
orden en congregaties geconfron
teerd werden. Bijvoorbeeld de
sterke vergrijzing waardoor de
zorg voor de oudere leden een
probleem werd. De gezamenlijke
aanpak van dit probbleem heeft
geleid tot oprichting van kloos
terbejaardenoorden. De uitdun
ning van de eigen gelederen
noodzaakte orden en congrega
ties ook om personeel van buiten
aan te trekken. Daardoor kregen
ze te maken met hun onbekende
sociale en fiscale wet- en regelge
ving, die bovendien steeds weer
verandert.
De samenwerking breidde zich in
de loop der jaren verder uit. Op
financieel gebied bijvoorbeeld.
Religieuzen willen solidair zijn.
Dat leidde er op zeker moment
toe dat elk religieus instituut we
kelijks soms tientallen verzoeken
om financiële hulp kreeg. Dat
maakte keuzen noodzakelijk, ook
en vooral op inhoudelijke gron
den, maar ook onderzoek om te
voorkomen dat geld in bodemloze
putten zou verdwijnen. De KNR
Jeruzalem/Amsterdam (epd/anp) - Jeruzalem maakt zich op
voor uitbundige festiviteiten ter herdenking van het feit, dat de
beroemde koning David 3000 jaar geleden de stad veroverde.
De vele activiteiten hebben een cultureel en godsdienstig ka
rakter, maar de politieke ontwikkelingen geven ze een extra di
mensie.
Het wordt, vanaf september, een
spektakel dat vijftien maanden
duurt en ongeveer 16 miljoen gul
den kost. Exposities, concerten,
congressen, sportwedstrijden en
theatervoorstellingen staan in het
teken van het jubileum. Grote na
men als de Italiaanse regisseur
Franco Zeferelli, die een licht- en
geluidsshow ontwierp en de
Spaanse tenor José Carreras, die
Davids psalmen ten gehore zal
brengen, zijn met de festiviteiten
verbonden.
Jeruzalem is naar schatting 5000
jaar oud. Ongeveer 3000 jaar ge
leden maakte David de stad tot
hoofdstad van zijn twaalf-stam-
menrijk. Burgemeester Teddy
Koliek greep dat enkele jaren ge
leden aan voor de grootse herden
king. Zijn opvolger Ehud Olmert
voert de plannen met liefde uit.
„De timing is perfect," zei hij een
paar maanden geleden. Op deze
wijze kan Israël zijn soevereini
teit over Jeruzalem bevestigen.
Bewustzijn
„Het doel is de nadruk te leggen
op de dramatische rol van Jeruza
lem in de geschiedenis van de jo
den. We hopen dat dat resulteert
in een sterker bewustzijn," aldus
Olmert. Kritiek op de verborgen
politieke agenda van het festival
wuift hij weg. De plannen dateren
van voor het akkoord van Oslo,
waarin het tijdschema voor de
Palestijns-Israëlische vredeson
derhandelingen werd vastgesteld.
Bovendien zijn ze niet bedacht
door „de huidige beruchte rechtse
burgemeester", maar door diens
„vredelievende" voorganger.
Halverwege het festival, in mei
1996, beginnen de onderhande
lingen tussen Israël en de Pales-
tijnen over de status van Jeruza
lem. Israël annexeerde Oost-Jeru-
zalem in 1967. De regering be
schouwt de stad sinds 1980 als
„eeuwige en ongedeelde" hoofd
stad van Israël. De Palestijnen
claimen dit stadsdeel evenwel als
hoofdstad van hun toekomstige
staat.
De eeuwenoude stad is in het ver
leden wel vaker inzet geweest van
grote twisten. Daarbij werd de
stad meermalen met de grond ge
lijk gemaakt, onder meer door
Babyloniërs (586 voor Christus),
Romeinen (70 na Christus) en
Perzen (614). In 1099 werd de stad
veroverd door christelijke kruis
vaarders, die een bloedbad onder
joden en moslims aanrichtten.
Daarna kwamen onder meer
Egyptische, Turkse en Britse be
zetters.
De verovering op de Jebusieten
door David geschiedde volgens de
Bijbel (II Samuël 5) via een on
dergronds gangenstelsel. Om in
tijden van oorlog over water te
beschikken hadden de Jebusieten
een tunnel gegraven naar de bron
Gichon buiten de muren van de
vesting. „David had toen gezegd:
'Wie de jebusieten wil verslaan,
moet door de watergang binnen
dringen'; van lammen en blinden
heeft David een hartgrondige af
keer", zo luidt de bijbeltekst.
Toeristen en pelgrims kunnen de
ze tunnel en de resten van muren
en huizen bewonderen vanaf 4
september, als ook het nieuwe ar
cheologische park van de Davids-
stad open gaat. Ze zullen zich
verbazen over de geringe omvang
van de oospronkelijke stad, die op
dit moment aan de zuidkant bui
ten de stadsmuren ligt. De tunnel
staat in verbinding met een veel
langer kanaal, dat later gegraven
is om te voorkomen dat vijanden
Davids stad op een zelfde manier
zouden innemen.
Uitstraling
De koning wist precies waarom
hij Jeruzalem tot hoofdstad wilde
maken. Gelegen op de grens van
diverse stammen, kon de stad uit
groeien tot geestelijk centrum van
het rijk. Die uitstraling heeft de
stad tot op heden bewaard. Jeru
zalem is de grootste stad van Is
raël, groter dan de metropolen Tel
Aviv en Haifa die aan de kust een
veel gunstiger ligging hebben.
Daarbij is Jeruzalem een heilige
stad voor joden, christenen en
moslims. Voor joden is het de stad
waar David de Ark van het Ver
bond binnenbracht. Davids zoon
Salomo bouwde er de tempel. Dit
heiligdom wordt tegenwoordig
gesymboliseerd door de Klaag
muur, een overblijfsel van de om
muring van het tempelplein uit de
eerste eeuw na Christus.
Voor christenen is Jeruzalem met
de Via Dolorosa, Golgotha en de
Heilig-Grafkerk vooral de plek
van Jezus' lijden en sterven. Voor
moslims behoort de Omar-mos
kee, gebouwd op het oude tempel
plein, tot de heiligdommen. Deze
Rotskoepel staat op de plek waar
volgens de overlevering de pro
feet Mohammed zijn „nachtelijke
hemelreis" gemaakt zou hebben.
De innige verbondenheid van de
drie wereldreligies met Jeruzalem
zal tijdens het jubileumjaar ook
in enkele Nederlandse musea te
zien zijn.
Zo toont het Joods Historisch
Museum in Amsterdam van 15
december tot 19 mei 1996 de ex
positie Jeruzalem in jodendom,
christendom en islam. Het Bijbels
Museum, eveneens in Amsterdam,
heeft in dezelfde periode de ten
toonstelling Op naar Jeruzalem,
die handelt over 2000 jaar pel
grimeren naar de heilige stad.
Verder zet het Utrechtse Catha-
rijneconvent een educatieve route
uit in het eigen museum.
Een schaalmodel van Jeruza
lem zoals de stad er 2000 jaar
geleden moet hebben uitgezien.
FOTO ARCHIEF DE STEM
X
NEDERLAND
verleent hierbij hand- en span
diensten.
Voor de nieuwe KNR-voorzitter
is de samenwerking toe aan ver
dere intensivering. „Op welke
punten kun je elkaar als religieu
zen en religieuze instituten ook
spiritueel-inhoudelijk van dienst
zijn," formuleert zuster Rafaël de
opgave voor de komende tijd. De
missionaire orden en congrega
ties hebben daar binnen het raam
van het Centraal Missionair Be
raad Religieuzen (CMBR) al werk
van gemaakt met de ontwikke
ling van een nieuwe visie op wat
missie is. De noodzaak daarvoor
diende zich aan, toen ze gebrek
kregen aan leden om naar de tra
ditionele missiegebieden uit te
zenden en de kerken in de derde
wereld bovendien zelfstandig
werden.
Gezamenlijk nadenken, niet al
leen over mogelijkheden om toch
nieuwe leden te trekken, maar
ook en vooral over de toekomst
van het religieuze leven op zich
zelf. Zijn er bijvoorbeeld nieuwe,
levensvatbare vormen van reli
gieus leven te ontwikkelen? Er
zijn inmiddels religieuze institu
ten, zo vertelt zuster Rafaël, die
experimenteren met een 'geasso
cieerd lidmaatschap': mensen
willen zich niet voor het leven
binden aan een orde of congrega
tie, maar wel gedeeltelijk, omdat
ze wel de idealen van dit of dat
religieuze instituut delen en ver
der willen helpen dragen.
De afgelopen decennia hebben de
religieuzen in Nederland talloze
nieuwe initiatieven gesteund en
mogelijk gemaakt. Hun financiën
zijn echter niet onuitputtelijk. De
tijd is volgens zuster Rafaël aan
gebroken om ervoor te gaan zor
gen, dat bepaalde intiatieven
voor de toekomst veilig gesteld
worden. Ze noemt als voorbeel
den het Titus Brandsma Instituut
in Nijmegen, het spiritueel cen
trum De Vuurdoop in Tilburg en
het maandblad BijEEN.
gerkepad: Haarlem 750 jaar -
tweemaal Sint Bavo
k nn Journaal
Bas ontmoet Rudi Carrell, se-
t rie gesprekken
-37 Murder, She Wrote, misdaad-
I serie j
155 pegrassi Junior High, jeugdse-
rie
26 Ernest the Vampire, animatie-
serie
U29 Boggle, spelletje
«57 Verre collega's, reportage-se
rie: Twee psychiaters in Addis
Abeba
[927 Help, serie
g 00 Journaal
-«24 Weeroverzicht
tO 30 Sterrenslag
04 Brandpunt, actualiteiten
53 Hoe zit dat?, spelletje
L3O Chicago Hope, ziekenhuisserie.
Afl.1
I20 Niet gesnoeid, theatraal con
cert met Karin Bloemen, Adel-
heid Roosen en Leoni Jansen
(tot 00.10)
Amsterdam (anp) - De nazorg bij ram
pen is voor de kerken 'een behoorlijk
braakliggend terrein'. De scheidende
luchthavenpredikant, J. Blankert,
pleit ervoor dat de kerken dit terrein
snel gaan betreden en bij voorbeeld in
een vroeg stadium bij de opstelling van
rampenplannen worden betrokken.
Blankert komt hiertoe in zijn rapport 'De
kerk in een rampzalige situatie', dat tij
dens zijn afscheid van Schiphol op een
symposium centraal staat. De Schiphol-
dominee was de afgelopen jaren onder
meer betrokken bij de pastorale opvang
van slachtoffers van de vliegrampep bij
Paramaribo, Faro en de Bijlmer.
Bij deze ongelukken is gebleken, aldus
Blankert, hoe belangrijk de geestelijke op
vang van de betrokkenen is. Hoewel er op
dit terrein nog weinig geregeld is, verliep
het pastoraat goed. Maar er moest enorm
worden geïmproviseerd. Het is bovendien
de vraag of de spontane medewerking van
pastores ook tot stand was gekomen als de
rampen minder spectaculair waren ge
weest.
Het is Blankert opgevallen dat vrijwel ner
gens in Nederland kerken of pastores be
trokken zijn bij gemeentelijke rampen
plannen. Uitzondering vormt de gemeente
Haarlemmermeer, die naar aanleiding van
de Faroramp en het treinongeval bij
Hoofddorp een psycho-sociaal team sa-
f
menstelde met daarin ook een kerkelijke
inbreng. Ook in Amsterdam Zuid-Oost be
staan plannen om kerken en pastores sys
tematischer bij een ramp in te schakelen.
Maar verder is de oogst mager, stelt Blan
kert vast. Zelfs de bedrijfspastores komen
in de rampenplannen van de grote indus
trieën niet voor. En dat terwijl de kerken
op het gebied van pastoraat heel wat in
huis hebben. Bovendien beschikken zij
over rituelen en handelingen die voor veel
mensen, ook als ze niet meer religieus zijn,
'herkenbaar en bemoedigend' zijn. Sterk
punt is verder dat de kerken gebouwen
hebben voor opvang.
Blankert ging onder meer in de leer bij col
lega's in de Angelsaksische landen, waar
bedrijfspastores bij brandweer)1
een normaal verschijnel zijn, en'
land, waar de rijke kerken erzel pj.|
„rampenpastores" op nahouden. J
niet dat het in Nederland ook
komen, maar wil wel dat de
ernstig over het vraagstuk van
zorg buigen.
Blankert wordt in september P'
Edam en Volendam. Of zÜn
Schiphol wordt opgevuld, is
ker. De hervormde synode h-
te bezuinigen op de post die voor 1
re helft door de gereformeerden 1
kostigd. Op de nationale luclJ J
twee gebedsruimten telt, loop'1
rk luchthavenpastor rond.
NEDERLAND Z
Bisschop Kurt Krenn met achter hem zijn voorganga
Franz Zak
Van onze redactie geestelijk leven
Wenen - De toekomst voor de Rooms-Katholieke Kerk ij
overwegend katholieke Oostenrijk ziet er slecht uit. Heta;
kerkleden zal de komende vijftig jaar drastisch teruglope
richtte onlangs het Oostenrijkse persbureau APA op grot]
de jongste demografische studies.
Op dit moment hoort een kleine
80 procent van de Oostenrijkers
tot de katholieke kerk. Over een
halve eeuw zal dat volgens de
meest gunstige berekening zijn
teruggelopen tot 50 procent. In
het slechtste geval - bij voortdu
ring van de huidige crisis - zal het
percentage dalen tot 30.
De beschuldigingen van seksueel
misbruik aan het adres van de
Weense aartsbisschop Groër heb
ben de afgelopen maanden tot
een heftige crisis geleid. De 75-
jarige Groër, die binnenkort
maand aftreedt, ontkent de be
schuldigingen.
Blijkens een kerkelijk referen
dum, dat gehouden is, willen vele
Oostenrijkse katholieken ingrij
pende veranderingen in de kerk.
Minstens 400.000 rooms-katho-
lieken in Oostenrijk spraken zich
uit voor afschaffing van het
priestercelibaat, voor vrouwen in
het ambt, een ruimere seksuele
moraal, gelijke rechten voor ho
moseksuelen en inspraak bij bis
schopsbenoemingen. Veel Oos
tenrijkers wijzen de huidige paus
aan als degene die verantwoorde
lijk is voor het starre klimaat in
de kerk.
Respons
De respons op het „Kirchen-
volksbegehren" was veel groter
dan de organisatoren hadden
verwacht. Zij hadden gehoopt op
zo'n 100.000 handtekeningen. De
raadpleging was een reactie op
het rumoer rond de Weense kar
dinaal Hans Hermann Groër
De Oostenrijkse bisschoppen
hebben verdeeld gereageerd op
het referendum. De uiterst con
servatieve bisschop van Sankt
Pölten, Kurt Krenn, vergeleek
het referendum met de volks
stemming die het nationaal-so-
cialistische bewind in 1938 over
de aansluiting van Oostenrijk bij
Duitsland afdwong. „Een zeer
grote meerderheid van ons volk
heeft zich al eerder vergist", zei
hij voor de Oostenrijkse televisie.
Krenn noemde de democratie
„een groot goed", maar voegde
eraan toe dat ze niet automatisch
tot „waarheid en genade" leidt.
„Het volk is vatbaar voor dwalin
gen, dat heeft het bewezen", zei
hij.
Krenns voorganger mgr. Franz
Zak noemde de vergelijking met
1938 „grotesk". Ook diverse poli
tici toonden zich verontwaardigd
over Krenns reactie op het „Kir-
chenvolksbegehren
Andere bisschoppen zeiden zich
de stem van kritische gelovigen
ter harte te willen nemen. Vol
gens bisschop Reinhold S'|
van Innsbruck kan
een protest van honderdds
den gelovigen niet i
wel de eisen van de onder
aars ingaan tegen de huidijj
kelijke praktijk, ziet hij i
slag van het referendum cl
een teken van „ketterij!
kerkleiding mag op deze
van een zeker protest" 1
uitsluiting reageren, mei
cher, omdat de kritische}
gen laten zien dat het lot d
RK-Kerk hun aan het haul
Volgens bisschop Klaus j
van Feldkirchen liggen aclj
eisen „grote uitdagingen s
noden".
De pauselijke nuntius in
rijk, aartsbisschop
Squicciarini, reageerde
begrijpend. Volgens heul
paus Johannes PaulusHil
herderlijk schrijven Tertio!
lennio adveniente de meesïl
gen van de ondertekenaai|
het kerkelijke petitionnei
beantwoord. Ook verweest]
tische gelovigen naar
van kardinaal Ratzi
rechtlijnige prefect van ill
gregatie voor de
het Vaticaan.
Volgens de Weense past
theoloog Paul Zulehnerio
„Kirchenvolksbegehren"
de crisis in de RK-Kerk nih|
de basis, maar aan de kerkl
te wijten is. Hij vindt datl
ticaan na de overweldig
pons op het na kerkelijk 1
dum in Oostenrijk niet
conservatieve bisschoppa|
benoemen.
Kruisbeelden
Na het succes van het refere
in Oostenrijk gaan er inq
land en Zwitserland sten
dit voorbeeld te
moment wordt de
kerk beroerd door de uitJ|
land overgewaaide discus
kruisbeelden in de schooi
Volgens de Oostenrijkse j
graf en is het
nium het aantal
al fors gedaald. Bij
lag het aandeel katholi";
1991 op 76 procent, ten'
tien jaar eerder nog r"
procent cirkelde. Bij de®1
ging het om een
80 procent.
Voor Wenen schetsen de
digen een zeer pessimist11
nario. In het slechtste!
over vijftig jaar nog mas'J
cent van de inwoners1
hoofdstad katholiek.
000 Nieuws uit de natuur. Afl. 1
(tot 10.20)
L) 30 Bisteboat: Wat seisto? (tot
10.40)
100 Schooltv - Weekjoumaal. Afl.
1
130 Binnenkort bij de NOT (tot
11.43)
PO Kids for Animals, serie over de
jeugdleden van de Dierenbe
scherming
16.27 George Baker in Jeans
,6.57 Mega Top 50
j7.28 2 Vandaag, actualiteiten met
17.30 en 18.00 Journaal; 18.43
Sportjournaal en 18.51 Hoofd
punten uit het nieuws gevolgd
door het weer
9.00 Dierenmanieren
9.36 Bassie en Adriaan; Liedjes uit
grootmoeders tijd
0.07 Overruled, tv-film
|l.48 Bananasplit
2.28 Grushko, mini-serie
2.23 Pauze filmpje
3.30 Journaal
[3.38 Vredestaken onze blauwhel
men zijn erbij, uitzending van
Bureau Fondswerving Thuis
fronten
[3.41 Studio Sport
NEDERLAND 3
Journaal
Klokhuis
7.22 Tekenfilmfestival
[7.29 Ontbijt-tv met om 07.30, 08.00
en 08.30 Journaal
Journaal
[9.05 PP: Uitzending SP
Kook tv
4.10 Don Giovanni, les coulisses d'une
jiise en scène, documentaire 14.45 Op-
pa: Don Giovanni, opera van Mozart, 1e
de 16.10 Autant savoir, magazine
'6.30 Maguy, serie 17.00 La bande a
iarlos, magazine 17.30 Chips, politiese-
ie 18.30 Régions soir 18.50 Cartes sur
Bble 19.05 Le quotidien des sports
19.30 Nieuws 20.10 Bon week-end-Les
neilleurs moments 20.50 Les visiteurs,
ranse komedie 22.40 Grand document:
loirs étions des bébés Thalidomide, do-
jumentaire over vrouwen die een proces
Janspannen tegen Softenon 23.35
[lieuws
(7.25 Champion's '95, autosportmaga-
[ion1''51 lc' B'a"'3'a' kinderprogramma
H9.00 Maguy, serie 19.30 Nieuws. Met
.barentaal 20.03 Basketball, verslag
landschappelijke wedstrijd Limo-
es-Charleroi 21.31 Basket: Présenta-
1 du Championnat de Belgique 22.03
leuws 22.27 Aquatica, watersportma-
azine 22.57 Tour du monde en 8 jours
"t 23.28)
DUITSLAND 1
!,38Morgenmagazin 09.00 Heute
The Flying Doctors, serie 09.45 Fit
.'WAndgymMiEi 10.00 Heu-
Skizzen aus Spanien: Sevilla-Je-
P-Granada 10.50 Künstler für EINE
liL;'-P<?rt,ret 11-00 Heute 11.04 Die
«umliche Hitparade im ZDF 12.10
allervorden's Spott-Light Extra, humor
zin mi .re,SSesc1lau 13.00 Mittagsmaga-
iramm ia nn1® 13,45 Wirtschafts-Tele-
ersfinï Tagesschau 14.03 Höchst-
jnonlich, gesprek: Elke Sommer 14.30
i1snne-er uberleben: de wevervogel
K 9Ku„aU 15,03 Nöt Q"ite Hu-
J ';,|Speelfllm 16-30 (TT) Alfredissi-
1700 (TT) Ta-
'J 10 Brisant, magazine 17.40
|"ADI° RIJNMOND
[lans v^n Vfet^nlvf 900TNederlancls Produkt 10'
14 Q0e -^nno Tammin9- 12.00 De midd
Lel 17.00 Postua nettaGeeva-15.00 Boele en Bosw
Woon n vandaa9- 18.00-19.00 Post aan de 1
l-W Actua6teiten° Jijl6"0'90 ,door re9ionaal nieuv
Fant i" Brabant 7P,, rverkeersinformatie-7-201
|32 Actualiteiten Weerman Johan Verschuure
Johan Versrhi vc,rkeersinformatie. 7.55 Wei
'krantinBrabnnw6" 9'°'s20' M- en N0> 71
f MO Rad (re9'° W'B)'8 08 Verkeersinfor,
jèrkeersinformatip H/|cei?trale' 8'33 Actualiteiten
P-O7 Muziekkiosk óznn eerman Jan Verschuure
Pnk. 10.30 De 2 u scheurkalender. 10.07 Dra;
rnd ".30 Deschenrtl ü196'' 1107 Van harte'1
e en agenda 13 in n 12 05 Actualiteiten,
1310 Radio Nieuwscentrale. 13.34
