IV e (IC ar is pion in schaakspel Volvo en Mitsubishi
'Economische missie Indonesië meer dan succes'
4,
II (Mif,
,11111
Nutricia blijft een 'lekkere brok' voor grote multinationals
Stofzuigen of betale
Bedrijven laten Huis
van de Toekomst vallei
Afrika heeft nauwelijl
baat bij investeringen I
DE STEM
ECONOMIE
1
si
Jf
J
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1995
3 STEM
Door Paul Verlinden
PROMPT NADAT Nutricia
donderdag de overname van
de Duitse concurrent Milupa
bekendmaakte, kelderde de
koers van het aandeel Nutri
cia met f 7 tot f 101,50.
Vice-president E. van Veen van
Nutricia haalt er zijn schouders
over op. „Ach, kennelijk hebben
de beleggers nog te weinig infor
matie. Ze zullen vooral op de
matige winstcijfers van Milupa
zijn afgegaan en niet in de gaten
hebben dat de overname zo gun
stig is."
Behalve het slechte rendement
van Milupa, dat kinder- en
dieetvoeding maakt, is de beurs
ook terughoudend omdat ondui
delijk is hoe Nutricia de overna
me gaat financieren. Nutricia
betaalt f 918 miljoen voor Milu
pa. Hoewel het Nederlandse
concern over een behoorlijk ei
gen vermogen beschikt, is dat
onvoldoende om de zaak te be
kostigen; het bedrijf moet zowel
bestaande kredietfaciliteiten als
nieuwe financieringsmiddelen
aanspreken. Een aandelenemis
sie wordt daarbij niet uitgeslo
ten.
„De komende weken gaan wij
met de banken overleggen over
de beste manier van financie
ring," aldus president J. van der
Wielen. De financiering is overi
gens wel rond. Twee banken zijn
bereid een overbruggingskrediet
op tafel te leggen
Een derde reden voor de dalende
beurskoers is dat het Nederland
se concern nu zelf even uit de
lucht is als overnamekandidaat.
Geruchten als zou Nutricia inge
lijfd zou worden door een grote
multinational - genoemd werden
Sandoz, Unilever en Nestlé -
stuwden de koers van de Olva-
rit-producent dit jaar naar re
cordhoogtes.
Maar ook op dat laatste werd
door de Nutricia-top lachoniek
gereageerd. „Ik heb me door
analisten laten vertellen dat we
door deze overname juist een
nog lekkerde brok zijn gewor
den," aldus een ironische Van
der Wielen.
In plaats van zelf in andermans
handen te vallen, troeft Nutricia
een aantal grote jongens af door
Milupa aan de haak te slaan.
Volgens Van der Wielen was de
interesse voor het Duitse bedrijf
groot. In eerste instantie stond
Nutricia niet eens op de lijst van
Altana, het moederbedrijf van
Milupa. „Altana voerde gesprek
ken met enkele grote phar-
maceutische concerns met goed
gevulde beurzen. Kennelijk wis
ten ze niet dat ook wij groot zijn
en dat ook wij voldoende geld
hebben om een interessant bod
te doen." Nutricia wist zich pas
op het laatste moment te mengen
in de overnamestrijd, met succes
naar nu blijkt.
Naar verwachting wordt de
overname van Milupa nog dit
najaar geëffectueerd. Daardoor
Eind '93 kwam Nutricia in opspraak toen schoonmaakmiddel
werd aangetroffen in Olvarit-babyvoeding. Lege vakken in de
winkels waren het gevolg.
GURP
ontstaat een concern van 7000
werknemers dat een omzet
draait van ruim 2,5 miljard gul
den. De koop van Milupa past
goed in Nutrica's strategie om de
'primaire kernactiviteiten' uit te
bouwen en het marktaandeel te
versterken.
Nutricia onderscheidt binnen de
'primaire kernactiviteiten' drie
groepen: klinische dieetproduk-
ten (voor ouderen, zieken), zui
gelingenvoeding (melk) en maal
tijden/dranken voor baby's en
FOTO DE STEM/JOHAN VAN
kleuters. Samen zijn deze groe
pen goed voor 69 procent van de
omzet. De rest van de omzet
komt vooral uit melkdranken
voor de consumentenmarkt
(chocomel, koffiemelk).
Het Duitse Milupa haalt ruim de
helft van de omzet uit zuigelin
genvoeding, een kwart uit baby-
en kleutermaaltijden en drie
procent uit dieetprodukten. Met
Milupa erbij ziet Nutricia het
aandeel van de 'primaire kern
activiteiten' stijgen tot 76 pro
cent van de omzet.
Een ander groot voordeel van de
overnamé is volgens Nutricia dat
het concern zich aanzienlijk ver
sterkt in landen waar de positie
nog aan de magere kant is, zoals
Duitsland en Italië. In heel Eu
ropa wordt Nutricia nu markt
leider op het gebied van baby
voeding met een aandeel van 35
procent.
Europees marktleider was Nu
tricia al als het gaat om dieet
produkten. Door nu gebruik te
maken van de verkoopkanalen
van Milupa wil het concern ook
in deze sector zijn positie verder
versterken.
Door het toenemende aantal ou
deren zal de markt voor dieet
produkten nog flink groeien.
Nutricia-topman Van der Wie
len spreekt de verwachting uit
dat er de komende vijf jaar in
Europa twee keer zoveel dieet
produkten verkocht worden als
nu het geval is.
De Nutricia-top ziet dan ook een
florissante toekomst in het ver
schiet liggen. Om de vraag in de
toekomst aan te kunnen is een
acquisitie als die van Milupa
noodzakelijk, aldus het concern.
Dat de Duitsers vrij slecht ren
deren - de brutowinst bedroeg in
1994 f 25 miljoen op een omzet
van f 1 miljard - is bijzaak.
Van der Wielen is ervan over
tuigd dat het Milupa-assorti-
ment in no time dezelfde winst
haalt als de Nutricia-produkten.
Nutricia haalde vorig jaar een
brutowinst van f 177 miljoen op
een omzet van f 1,49 miljard.
„Als je zo'n hoog bod doet, moet
je precies weten wat je doet. Wij
hebben een goed idee wat Milu
pa fout heeft gedaan," aldus Van
der Wielen. Hij wijst erop dat
Milupa zijn produkten door der
den laat produceren in landen
met harde valuta en ze zelf afzet
in landen met zwakke valuta.
Daardoor is de winst fors onder
druk komen te staan. „Bij Nutri
cia hebben wij dat op tijd gecor
rigeerd en is de kostprijs zelfs
gedaald."
Omdat Nutricia nog voldoende
capaciteit heeft om ook de Milu-
pa-produkten de produceren
kunnen de kosten snel worden
gedrukt worden en zullen syner-
gievoordelen op korte termijn
merkbaar zijn, aldus Van der
Wielen.
De aandeelhouders hoeven dan
ook niet te vrezen, aldus vice-
president Van Veen: de winst per
aandeel blijft volgende jaar op
zijn minst gelijk aan de winst in
1995 en zal in 1997 'absoluut ho
ger' zijn. „Hoger zelfs dan het
geval zou zijn geweest als we Mi
lupa niet gekocht hadden."
Ondanks alle mooie verwachting
kijken de beleggers de kat voor
lopig nog even uit de boom.
Maar ongetwijfeld zal de koers
binnenkort weer opgestoten
worden als geruchten over een
overname weer de kop op steken,
want Nutricia blijft 'een lekkere
brok'.
Door Peter Kamps
AUTOFABRIKANT NedCar
mag in financieel opzicht dan
wel een paar bijzonder be
roerde jaren achter de rug
hebben, de nabije toekomst
van de Limburgse onderne
ming ziet er zonnig uit. Ned
Car lijkt steeds meer een on
misbare schakel te worden in
de ambitieuze toekomstplan
nen van zowel de Japanse au
tofabrikant Mitsubishi als
van Volvo-Zweden.
Binnenkort presenteert Volvo
Car op de autotentoonstelling in
het Duitse Frankfurt de Volvo S4
aan het publiek. Die wagen rolt
vanaf dit najaar in de Limburg
fabriek van de band.
Het nieuwe middenklasse-model
wordt gemaakt op dezelfde band
als waarop sinds enige tijd in
Born ook al de Mitsubishi Caris-
ma gemaakt wordt. Beide auto's
zijn dan ook gemaakt op basis
van eenzelfde ontwerp, zij het dat
de afwerking totaal verschillend
is. De S4 vertoont uiteraard alle
typische Volvo-kenmerken, ter
wijl de Carisma een voorspelbare
kloon is uit de Mitsubishi-stal.
Uiteraard ontkent Volvo in alle
toonaarden dat de S4 in Born de
plaats gaat innemen van de hui
dige 400-serie, die inmiddels al
bijna tien jaar in Born van de
band rolt. Die uitspraak is na
tuurlijk vooral bedoeld om een te
vroege kopersstaking te voorko
men.
De 400-serie heeft onmiskenbaar
zijn langste tijd gehad. Ergens in
de loop van volgend jaar, of an
ders in 1997, valt onherroepelijk
het doek voor dit model. Tegen
die tijd moet de S4 (sedan) en de
daarvan afgeleide F4 een vijf-
deurs hatchback) de rol van de
400-serie helemaal overgenomen
hebben.
De ontwikkeling van die twee
nieuwe series alsmede de bouw
van een compleet nieuwe pro
duktielijn, waarop maximaal
220.000 auto's per jaar gemaakt
kunnen worden, heeft de afgelo
pen jaren ongeveer drie miljard
gulden gekost. Ruim twee miljard
daarvan werd opgebracht door
de drie aandeelhouders (Volvo,
Mitsubishi en de Nederlandse
staat), terwijl NedCar de rest
heeft moeten lenen. Een enorme
kapitaalinjectie, maar zeker niet
de laatste.
Mitsubshi heeft al voorzichtig
aangekondigd over enkele jaren
nog eens zevenhonderd miljoen
»De produktielijn van de Volvo 400-serie, een model dat zijn langste tijd gehad heeft.
gulden te willen investeren in
Born. Het bedrijf wil behalve de
Carisma in Born ook een kleinere
uitvoering gaan maken van de
huidige Mitsubshi GX, een soort
spacewagon.
De Japanners willen in Born naar
verluidt 50.000 van die busjes
maken op de lijn, die nu nog ge
bruikt wordt voor de produktie
van de 400-serie. Noemenswaar
dige nieuwe werkgelegenheid le
vert die uitbreiding van de pro
duktie in Born overigens niet op,
beweerde Mitsubishi-chef Naka-
mura onlangs in Japan.
De vakbonden in Nederland zijn
daar nog niet van overtuigd. De
rek is er bij de huidige bezetting
van 4000 medewerkers volledig
uit, zo benadrukken zij. Nu al
werken er bij NedCar maar liefst
800 uitzendkrachten om de pro
duktie in goede banen te leiden.
Ook bij NedCar zelf gaat men er
van uit dat de produktie van dat
kleine Mitsubishi-busje mogelijk
duizend nieuwe banen in de fa
briek oplevert.
Nakamura verzwijgt dat aantal
vermoedelijk liever in Japan, om
dat hij dan moet erkennen dat de
toenemende produktie van auto's
in Europa ten koste gaat van de
werkgelegenheid in Japan zelf, zo
vermoeden de bonden. En dat is
een uitermate gevoelig onder
werp, nu de Japanse economie
door de dure yen onderuit ge
schopt is.
Ook Volvo-Zweden zit vol con
centratie achter het schaakbord.
Nadat vorig jaar na een knallen
de ruzie in de Volvo-top de reeds
eerder aangekondigde fusie met
de Franse autofabrikant Renault
op de valreep werd afgeblazen,
heeft het bedrijf de bakens radi
caal verzet. Voorbij is de tijd dat
Volvo belangen in allerlei secto
ren van de economie wil hebben.
De onderneming wil zich volledig
toeleggen op de produktie van
vrachtwagens en auto's.
Makkelijk gezegd, maar moeilijk
gedaan. Door op een breed front
actief te zijn, heeft het bedrijf in
FOTO ANP
het verleden de financiële midde
len versnipperd ingezet. Vooral
de personenautodivisie is daar
door in omvang en concurrentie
kracht achtergebleven.
Zo produceerde Volvo Car vorig
jaar 350.000 auto's, dat is nog
niet één procent van de wereld-
produktie. Het bedrijf wil dat
nietige aantal nu in snel tempo
opvoeren tot boven de half mil
joen. Dat moet gebeuren door een
uitbreiding van het assortiment.
Maakt Volvo Car nu vooral tradi
tionele, grote familie-auto's, in
de toekomst moeten daar ook ter
reinwagens, carbriolets en spor
tieve kleinere auto's bijkomen.
Om aan geld te komen voor de
Door Jan Greyn
Surabaya - Minister Wijers
(Economische Zaken) ging
voor het eerst op pad met een
zogenaamde Paralelle Econo
mische Missie, een gezelschap
ondernemers dat onder lei
ding van een bewindsman zijn
gezicht laat zien in het bui
tenland, terwijl hare majesteit
tegelijkertijd in zo'n land is.
Het heet een formule te zijn die
vruchten afwerpt. Zestig cap
tains of industry waren de afge
lopen week in Indonesië. Veel in
dustriële kopstukken zijn tevre
den.
Ruim een miljard aan geplande
investeringen en overheidssteun
ten bedrage van 245 miljoen in
zeven jaar.
Heineken begint een nieuwe
brouwerij in Surabaya, terwijl
veel andere bedrijven goede con
tracten afsloten in wat een van de
snelst groeiende economieën van
de wereld is.
Een tevreden Wijers had tussen
het handen schudden door, tijd
voor een kort vraaggesprek.
Ziet u in Indonesië in de praktijk
van wat u zich voorstelt als een
goede open markt?
„Zeker niet. Indonesië doet wel
zijn best om de markt te liberali
seren, zodat veel investeerders
interesse krijgen. Maar hier is
nog veel te doen. Maleisië, Thai
land en enkele Zuidamerikaanse
landen als Chili en Argentinië
zijn veel verder. Indonesië heeft
zelf geen geld voor grote, brood
nodige infrastructuurprojecten.
Dus moeten ze kapitaal aantrek
ken. En dat gaat niet soepel,
hoor.
Heeft u nog tips voor Indonesië?
„Dat is wat makkelijk voor ie
mand die onder de tropenhemel
met een glas in zijn hand staat.
Ze hebben hier moeilijke drem
pels te nemen. Het hele omslach
tige en moeizame distributiesys
teem kan hier niet snel verande
ren; dat loopt hier via kleine be
drijfjes. Als je dat snel zou
stroomlijnen - met wat controle
rende regels van de overheid -
zouden veel mensen werkloos ra
ken. De sociale opbouw van In
donesië laat dat niet toe."
Is Indonesië feitelijk op dezelfde
wijze bezig met het stimuleren
van de markt als het Nederlands
kabinet dat beoogt? Minder re
gels, meer markt?
„Dit land verkeert in een heel an
dere fase dan wij. Hier moet de
overheid per se een rol spelen om
het proces te begeleiden en te stu
ren. Bij ons is de rol van de over
heid juist teveel doorgeschoten.
Indonesië is in een fase die wij na
de Tweede Wereldoorlog kenden.
Dan is de overheid van belang,
maar je moet na verloop van tijd
daar wat afscheid van nemen - en
op dat punt zitten wij."
Indonesië concentreert zich sterk
op het Amerikaanse model. Leidt
dat in zo'n explosieve economie
niet snel tot uitwassen?
„Als je ervan uitgaat dat er geen
enkele correctie plaatsvindt, wel.
Maar in de praktijk loopt het
toch altijd anders, zo wijst de ge
schiedenis uit."
Snel groeiende economieën zijn
leuk voor bedrijven. Wat merkt
de Indonesiër in de kampong
daarvan? Want de economie
groeit, maar de inflatie giert uit
de klauwen.
„Indonesiërs zullen die sterke
groei niet van de ene op de ande
re dag merken, dat is waar. Maar
een groeiende economie leidt tot
banen. En daar zijn mensen toch
bij gebaat. En het effect van de
lage lonen wordt natuurlijk vaak
benadrukt, maar die lage lonen
blijven niet altijd laag. Philips
investeert hier heus niet alleen
voor de lage lonen, maar juist
vanwege de groeimogelijkheden.
En Philips - om dat voorbeeld
maar te gebruiken - ziet hier goe
de kansen mensen op te leiden:
menselijk potentieel - human
ressources - kweken noemen ze
dat. En ach, aan de werkomstan
digheden zal volgens onze inzich
ten nog wel wat ontbreken, maar
bedrijven als Philips werken al
tijd boven de landelijke stan
daard."
Bent u, terugkijkend op de reis
die voor u vanavond officieel af
loopt, tevreden over uw inspan
ningen en die van uw mede-reizi
gers?
„De uitkomst ligt hoger dan mijn
verwachting. Op vele vlakken. Ik
heb een goed contact gehad met
mijn Indonesische collega Har-
tarto."
„De bedrijven hebben mooie con
tracten afgesloten. Er zijn vele
deuren geopend, vele drempels
geslecht of verlaagd. En het ging
in een heel prettige sfeer. Boven
dien had ik een goede gelegen
heid om onze leidende industrië
len persoonlijk beter te leren
kennen. Heel geslaagd allemaal,
meer dan een succes."
JÉ. i
1 1
Een trotse Chriet Titulaer zes jaar geleden voor het ttm
spiksplinternieuwe Huis van de Toekomst.
Rosmalen - Het is nog elke dag druk in het Huis van t,
komst in het Autotron in Rosmalen. Maar de toekomst he
huis ingehaald, geeft de directeur op als reden voor sL
Ook deelnemende bedrijven vinden het huis achterhaal]
steden hun geld liever elders. Initiatiefnemer Chriet Titii
kribbig weinig spraakzaam via zijn eigen huiscentrale.
grote investeringen die hiervoor
nodig zijn, is Volvo bezig belan
gen in tal van bedrijven te verko
pen.
Het voedingsmiddelenbedrijf
Procordia is al verkocht, evenals
een belang van 25 procent in het
autoverhuurbedrijf Herz. Deze
week werd ook bekend dat Volvo
dochterbedrijf Swedisch Match
naar de beurs gaat brengen.
Hoewel Volvo in Zweedse fabrie
ken nog ruimte heeft om de pro
duktie op te voeren, kan ook de
fabriek in Born een graantje mee
pikken van deze ontwikkeling, zo
laten de Zweden doorschemeren.
Maar in tegenstelling tot Mitsub
shi heeft Volvo-Zweden nog geen
enkele concrete toezegging rich
ting NedCar gedaan. Volgens
waarnemers willen de Zweden
eerst afwachten hoe de samen
werking met een concurrerend
merk als Mitsubishi in Born ver
loopt.
De Zweden bevinden zich wat
dat betreft ook in een comforta
bele positie. Volgens eerder ge
maakte afspraken stapt Neder
land in 1998 volledig uit NedCar.
Mitsubshi en Volvo kunnen dan
samen ieder voor de helft eige
naar worden van de fabriek.
Het is ook mogelijk dat slechts
een van de twee partijen het aan
delenpakket van de staat koopt.
Mitsubishi heeft daar duidelijk
oren naar. Dat is ook logisch ge
zien de grootste plannen die de
Japanners met NedCar hebben.
De Zweden twijfelen nog. Hoe
wel NedCar met de 400-serie be
wezen heeft goede auto's te kun
nen bouwen, is het heimwee naar
Zweden groot. De samenwerking
tussen de koele Zweden en de
vlijtige Japanners in Born ver
loopt bovendien uitermate stroef.
Ieder heeft alleen oog voor zijn
eigen produkt.
Daarnaast staan in Zweden zelf
nog altijd twee Volvo-fabrieken
in de motteballen, wordt ook de
opvolger van de S4 volledig in
Gothenburg ontwikkeld en zal de
Zweedse regering Volvo bij te
rugkeer in de moederschoot on
getwijfeld in de watten leggen.
NedCar is dus een pion op een in
ternationaal schaakbord. Een on
misbare pion voor Mitsubishi,
een belangrijke hoeksteen voor
Volvo-Zweden.
De Japanners zullen NedCar on
der alle omstandigheden koeste
ren als een bonsai-boompje, de
Zweden zullen de pion daarente
gen offeren als ze daarmee de
partij naar hun hand kunnen zet
ten.
Veel visite is er deze dag in het
Huis van de Toekomst. Een klein
oploopje is er voor de wenteltrap
naar boven. In de keuken is het
dringen voor de inductie-kook
plaat, het heel erg verstelbare
tweepersoonsbed heeft veel be
kijks en een jongetje praat via de
beeldtelefoon met zijn vriendje
boven. In de woonkamer dromt
een groep mensen samen voor de
hostess, ze houdt een beeldplaat
omhoog.
Autotron-directeur Geerd van
Helden glimlacht, zegt: „Daar
staat ze nu al zes jaar mee te
zwaaien. Het geeft het waarom
aan." Het Huis van de Toekomst
heeft, stelt hij, aan het doel vol
daan. „De participanten hebben
het huis kunnen gebruiken als
showroom, er hun relaties mee
naartoe genomen. De nieuws
waarde is er nu af, het levert min
der publiciteit op. Het hoeft niet
meer, de aandacht is geweest."
Toch heeft het Huis van de Toe
komst over belangstelling nog
niet te klagen. Al vanaf het begin
niet. Het huis trok in het eerste
seizoen na de opening in juni '89
400.000 bezoekers, in totaal kwa
men er drie miljoen.
Van Helden: „Maar er komt een
moment dat mensen het niet leuk
meer vinden, denken: oh, dat wij
hebben wij thuis ook. De toe
komst haalt het huis in, ja."
De participanten (in totaal heb
ben zo'n 145 bedrijven het Huis
van de Toekomst van spullen
voorzien) zien er ook niet zo veel
brood meer in om het huis van
hun nieuwste snufjes te voorzien.
Een deel van de bedrijven gaat
weer wel meedoen in het Hotel
van de Toekomst dat in Houten in
aanbouw is. Ook doen Huis van
de Toekomst-bedrijven mee in
het Kantoor van de Toekomst in
Den Bosch, beide ook projecten
van Chriet Titulaer.
Het contract met de bedrijven
loopt 1 januari af. Ook Philips
heeft geen behoefte het te verlen
gen. Een woordvoerder: „De
doelstelling van het Huis
Toekomst voldoet niet
de manier waarop het is op
loop je achter de feiten aj
stelt produkten op die ook
de winkel staan."
De verbinding met Chriet!
er in zijn kantoor in Houten
even moeizaam tot stand
huiscentrale heeft een
ring. Eenmaal aan de lijn!
niet veel kwijt over de redeti
het opdoeken van het Huisi
Toekomst, het huis dat hij I
opening toch zijn leven
noemde. Hij zegt
hebben besloten dat dit nietj
moet voortbestaan. Het hj
niet meer innovatief geno
Titulaer is verder kribbig i
mededeelzaam. Voorbeeldei
wat in het huis achterhaal
wat Titulaer het leukste nie«l
snufje vindt, of hij vindt 1
altijd vernieuwingen
moeite waard zijn om te 1
zien. Het zijn allemaal tij
die, stelt Titulaer, 'unie!
stellen'. Hij heeft nog well
dere opmerking: „Ik wil
sprek afbreken." De Toekol
man heeft even eerder no^
willen antwoorden op de 1
wat hij ervan vindt dat ir
rodam een Huis van de Toek
komt: „Dat is een erl
Het Huis van de Toekomst 1
volgend jaar in Madurodai
onderdeel van een stad vi
toekomst, een weergave ui.
dern Nederland. Nieuwste!
jes zullen er in dat mini-Hu
de Toekomst niet komen..
Madurodam-medewerker:
zouden niet meer dan sp
knopjes zijn."
Het grote Huis van de Toé
zelf blijft staan, het Autl
piekert er niet over h
te breken. „Het is toch een 1
monument", zegt Van Helde:
inrichting van het huis zal
sluiten bij het thema verve
het park: er komen miniatuu
to's, vliegtuigen, boten en
nen.
Igjne verbetering
wrdam (anP> Het is aan
'.„beurs vrijdag met een nieuv
'Lrmometer AEX de hele dag
,L de dag op onder invloed van
verbetering met 0,12 punten van
maar daardoor moest het
r 'ens is er geen „all time high" bi
iar deed weinig spectaculairs
slot van f 1,6550 stond de An
thetslot van donderdag. Op de ob
I dubbeltje tot een kwartje hoger g
T rde aandelen was beursnieuwe
1 goersexplosies enkele weke
was aan het eind van de b
Jaren konden de stijging niet v
Ujandse uitzendmarkt - Vendex
||ertijd op dat Randstad en Con
L dubbeltjes op f 117,30 en Conter
L was ook ABN Amro, dat v
Lieerde, een stijging met 7,5 pi
Lend", aldus een beursmakelaa
hchegénoot ING, die een dag ee
e een plus van zes dubbeltjs 0
Italië financiële waarden waren
iere halfjaarcijfers, in tegei
3rd. Het aandeel sloot twei
■jedag trouwens nog lager had ge:
"hoed en Van Ommeren waren v
1,(2,20 naar f 50,10 en Van Omrr
ii deed het met een verlies va
e markt was in de ban van de
t jer een negatief resultaat bek
Lukken Otra vonden de gesteger
I verloor op f 320,00. Ten Cate
hgers deden hetzelfde met de kc
Lja herstelde zich van de klap va
likant een zeer grote overname a
p het weekeinde in.
[ardige winst op W
vYork lanp) - De aandelenkoers!
lop de laatste beursdag van de
^es-index van de dertig toonaange
®1,40 punten. Daarmee is de be
Lelenomzet kwam uit op 257 milj
Leien verhandeld.
Leurs begon goed, gesteund doo
Iport van de centrale bank in
fcruitzichten voor de inflatie in de k
jaar beter zijn dan drie maande
j in de VS omlaag kan, wellicht
[etsen op een gegeven moment br
Herviel er niet veel te beleven. „Sa
[dollar stond tegen het einde van
is dat f 1,6500. De daling werd toer
ede mark, ondanks de renteveria
Lk noteerde f 32,425 (per honderd),
[daling is een rechtstreeks gevolg
[anciën en economische zaken, Alai
lardappeltermijnm
■sterdam - In Bintje 50mm leverin
Lent 45,20-41,50, in mei'96 kwamen
immingwas prijshoudend.
Amsterdamse
r. dollar
lanlill.gulden
laustr.dollar
Ibelg, frank (100)
|canad.dollar
deense kroon (100)
Iduitse mark (100)
engelse pond
■franse frank (100)
Igriekse dr. (100)
Ifiangk-dollar (100)
I ierse pond
[kalJire (10.000)
[japyen (10.000)
Inwzeel.dollar
Inoorse kroon (100)
|oostenr.sch. (100)
t escudos (100)
spaanse pes, (100)
Jdse kr. (100)
ts.frank(IOO)
wisselmarkt
24-08
1,67575-1,67825
0,93485-0,93515
1,2350-1,2450 1,
5,4425-5,4475 5
1,23175-1,23425 1
28,875-28,925
111,915-111,965 1
2,5705-2,5755
32,705-32,755
0,6490-0,7490
21,335-21,585
2,6130-2,6230
10,295-10,345 1
172,350-172,450
1,0740-1,0840 1
25,665-25,715
15,9150-15,9250 1
1,0630-1,1030 1
1,3120-1,3220
22,775-22,825
135,325-135,375 1
2,1025-2,1075
Door Frans Wijnands
Bonn/Wenen - De Duitse socialiste Ulla Schmidt wil in hetfai
recht geregeld zien dat mannen voortaan wettelijk verplicht ki
worden hun aandeel in het huishouden te leveren.
„Het is niet terecht dat vrouwen gemiddeld zo'n 35 uur inhet^n66pV33rtb6riCht6n
houden werken en mannen in doorsnee nog minder dan de
Haar voorstel is het familierecht zodanig aan te passen, dat mr
verplicht kunnen worden om hun aandeel in de huishoudingen!
opvoeding van de kinderen te leveren. Vooral werkende vrouwen]
gen in veel gevallen de volle last van het huishouden. Enige verde
van het huishoudelijk werk gebeurt in de meeste gevallen alléf
deman daarvoor open staat. Maar dat vindt Ulla Schmidt onvoli
de.
Den Haag - De activiteiten van het Nederlandse bedrijfsjl
in Afrika leveren nauwelijks een bijdrage aan de armoe»!
strijding op dit continent. Richtlijnen van het ministerieJ
Ontwikkelingsssamenwerking brengen bovendien Afr®j
bedrijven in een nadelige concurrentiepositie door deza®1
nancieringen, die minister Pronk aan Nederlandse ondetj
mers verstrekt.
Tot deze conclusies komt Inzet,
de vereniging voor Noord-Zuid
campagnes, in haar rapport Zoe
ken naar Profijt' dat ze gisteren
presenteerde. Inzet besloot het
OS-programma 'Bedrijfsleven en
Ontwikkeling' nader onder de
loep te nemen. De vereniging
vreest dat Nederlandse onderne
mers bij projecten in de Derde
Wereld vooral uit zijn op eigen
profijt en minder de ontwikke
ling van de landen waar zij inves
teren op het oog hebben.
In dit kader baart de inhoud van
de binnenkort te verschijnen her
ijkingsnota Inzet zorgen. In het
'nieuwe' internationale beleid
krijgt het nationale belang im
mers meer ruimte. De door minis
ter Wijers (Economische Zaken)
toegezegde exportsteun van 200
miljoen gulden voor investerin
gen in Indonesië is daarvan een
bewijs, aldus Inzet.
De vereniging keurt deze ontwik
keling af, omdat de rol van het
bedrijfsleven in de Derde Wereld
maar een gering effect heeft op de
werkgelegenheid in die
Ook de aandacht voor het®
en de positie van de vro^l
er maar bekaaid af, stelt j
Kortlandt, eindredacteur»1
Inzet-rapport.
Bovendien daalt de
ling van ondernemers en»
wikkelingsbank FMO v»01
ka, kennelijk omdat de W
snel rendement daar bet
zijn. Zo merkt Inzet op
FMO-investeringen in
afgelopen zes jaar daald
tot 24 procent. De invested
in rijkere ontwikkelingi
namen in diezelfde perl"
van 5 naar 22 procent.
Inzet waarschuwt in het r^]
voor een te dominante rol L
dernemers bij de ontij1
van Derde-Wereldland® J
vrije markt is niet het toj
del om ontwikkeling
vooruit te helpen; een reg»
de overheid en een b«3
rol van ontwikkeling*»
ties zoals Novib, ICCO e
blijven nodig.
'ILA 25 te Shellhaven, ADMIRALEN
"werpen, ALBATROS 25 te Rott
nor nr Dampier, ALEXANDERGRAC
WO zw Azoren nr Puerto Bolivar,
Philadelphia, AMY 24 10 z Holma
lerto Rico nr Rio Haina, ANJELIERS
'tterdam, ARCHANGELGRACHT 2
"rol, ARUBA 25 300 z Lagos nr Po
U4AFGRACHT 25 500 zw Lands
«erdam, BISON EXPRESS 24 pass
■Oren nr Rotterdam, CARINA-1
™LA-1 24 200 o Nerienke, CASTl
LIA-1 24 850 zw Azores nr Ric
'«rtoRico nr Rio Haina, COLDSTREA
Ife COLDSTREAM TRADER
1MTESSE 25 5 w Kp Griz Nez nr
IFctab nr Haiti' C00L EXPRESS
tiTAR 24 vn Annaba nr Duinkerk
OUIVELAND 24 vn Rotterdam i
■K?lerm° nr Marseille, DUTCH S
iMONDGRACHT 25 45 nw Manta nr
a nr Port Said, EMMAGRACHT 24
mnn.,te Aruba. ERASMUSGRACH
UOONA 25 te Kandia, FLINTERB
ffiRLAND 25 te Salerno, FLINTEI
"WEBORG 24 5 sw Gotland nr K
.f"r Gotham, HEEMSKERCK 24 2
«LHT 24 320 nw Sao Vicente nr G
inn ?r ?ao T°me, HUGO 25 te Avei
j,. IJSSELLAND 25 50 ono Pa
,v nr Aveiro, JEHAN 25 5 o D
(jK'and nr Wilmington, JO PALI\
k it 4 ln monding Humber nr Kv
llhncfA^ "r Santos, KOGGEGRACI
IKiii.,,?. 24 11 z Hastings nr Sant!
,?r Ban<far Abbas, MAJES
FÊS' MarJA 25 te Bantry, MIGH'
rDI UAM-' MIGHTY SERVANT-3
In, T.UJMAN 26 verw te Barcelo
MERICA 24 230 nw Port Kela
fi"n.c,a nr Southampton, NEDLL C
Iw vil0 24 vn Port Elisabeth nr K
ÉDLi ,.kAn„LNorfolk, NEDLL HONSHI
ddah Merff 24 420 20 Colombo nr
'Pus). ROCHESTER 25 te Si
insim Mc,Tj?usan< NEDLL ZEELAN
Ihia ri ANDIC 24 90 n Baham
S—j lahca nr Nueva Palmira, T
laarw 24 22w Las Palmas nr La
TIACHt U. Cartagena, PALEISGRA
Pnshu nr N n° Sai90n nr Por
lUernso, Na9oya, PRINSENGRACI
fristerri! nr Gent, PUERTO DE A
Labon IT'o T 24 vn Rotterdai
PUT Rn-PrtrRr,'?;terdam, SMIT NEW Y
I SantnPl5E?AM 24 190 no Straat
tófRING SOB 24 13 w S
T 1701® Sodertalje, STELLA ORIOf
Prrnanon ciinSrl!?nsand nr Trondhe
5 n fc SUPER SERVANT-4 24 70
rEAS 24 S8en nr Moermansk, S
?rra9ona TDnï1,^ Lissabon nr Felix!
pes nr d' JR°UT 24 18 zo Felixstt
Mire ucife UMAG SAINT M/
[la Spezii?/??5 20 no Ouessant nr
^^'RVa°EVa°><E'EETA24vnF
