i'NKroaten plegen massamoord fransen verbieden actie van Greenpeace op Mont Blanc 0 eel politie op straat p bomaanslag Parijs 'Zfef was vertrekken of afgemaakt worden DDR-generaals voor de rechter wegens moorden bij Muur Hevige botsingen tussen Palestijnen in Gaza-strook A4 COMMENT ukt op BUITENLAND A5 fheuvels met vermoorde Serviërs aangetroffen in Kroatische Krajina en Koeweit hervroegen |'eïfr oefening \G 19 AUGUSTUS 1995 OgSTEM ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1995 redactie buitenland iBonix De autoriteiten in het Chamonix hebben de actie "de Franse kernproeven die le- u'van Greenpeace voeren op de rtBlanc, met onmiddellijke in- etsers opzij voor een nieuw fenJ ^verboden. wone wegen zullen automobilishl en trappen omdat een klein ant il tordvoerder E. Heijselaar van Green- dt dan ze verwachten: een brn^l .:s»eeft dat gisteravond vanuit Cha- "luinau- [aten weten. De negentien actie- lar een paar honderd verkocht 1 Seis, onder wie twee Nederlanders ijden. Dat het verschijnsel n «E Atop en vier Nederlanders in een ba- es te maken met de harmonisatie W riskeren een gevanëemsstraf Europese Unie, waardoor ook o« or deze kruising tussen een brom! aren van de bromauto in ons druk isterie allerlei wettelijke beperkin cht aan het verhogen van de min jrders van 16 naar 18 jaar; hetwi iet fietspad; het mogelijk verplicl Lt aanpassen van de parkeerrege het gebruik buiten de bebouwc .tanties zich zorgen maken overds loet de regelgeving niet zo strikt i"ol,ze redactle bu|tenland iromauto geen enkele ruimte geeft i?cl) n° ie groepen in de samenlevina tb ■y gebruiken. ehandicapten of voor ouderen zon- g mobiel zijn en zich niet meerooL r in het algemeen kan de bromauto zi'n afzonderllJke hjken ïsen die zich droog willen verpla*jB'ermoorde Servische burgers zijn op snelheid. Dat geldt natuur- ®n^en Een aantal daarvan is met als bijkomend voordeel dat de 11'e' hoo^d geschoten, waar- ijk te parkeren is. Maar zeker 001 1i:ïn worden geconcludeerd lied. j n geëxecuteerd zijn. Vele baar vervoersvoorzieningen in een isndie door de gevluchte Ser- van een half jaar als zijn hun actie niet beëindigen. Volgens de burgemeester en de politie is de actie illegaal omdat niet aan alle eisen is voldaan. Zo had Greenpeace eerst om toestemming moeten vragen. Verder be staat een kampeerverbod op de flanken van Europa's hoogste berg. De actie is bedoeld als protest tegen de voorgenomen kemproeven van Frank rijk. Twee Nederlandse actievoerders bevin den zich sinds vrijdagmorgen op de top van de Mont Blanc. Zij hebben een enorm spandoek van zestien bij zestien meter uitgevouwen. Op het spandoek staat het anti-nucleaire symbool: het nu cleaire teken met twee rode strepen er door. De actievoerders wilden zeker tot het eind van de maand op de top blijven. Volgens Heijselaar zullen zij ook niet uit vrije wil van de berg gaan. In tegendeel: morgenochtend vertrekken nog eens twee actievoerders vanuit Chamonix naar het basiskamp. Behalve een gevangenisstraf, riskeren de actievoerders ook een boete van 10.000 dollar en uitzetting uit Frankrijk voor een periode van tien jaar. Heijselaar noemt deze straffen buiten alle propor ties. Een protestvaart van 150 politici uit Australië en andere landen naar het atol Mururoa om te protesteren tegen de voorgenomen Franse kernproeven is in tussen gisteren geannuleerd. De enige boot die beschikbaar was voor de reis lekte en was niet zeewaardig. In plaats daarvan zullen de deelnemers een pro test Op land houden in Papeete, de hoofdstad van Tahiti in Frans Polynesië. Een flottielje van zeiljachten en schepen van Greenpeace is al naar Mururoa on derweg om tegen de Franse proeven te protesteren. De politici hadden zich bij het protest willen aansluiten. Greenpeace Nederland heeft al ongeveer 350.000 handtekeningen binnen tegen de voorgenomen Franse kernproeven. Over de hele wereld zamelt de milieu-organi satie handtekeningen in, die begin sep tember aan de Franse president worden aangeboden. In Europa zijn al enkele miljoenen handtekeningen binnen, aldus de organisatie. De Verenigde Naties hebben in Krajina, het door de Jaten veroverde gebied van de Kroatische Serviërs, massa- jven aangetroffen. nauto daar voor sommigen een in- bewoners achtergelaten om is te hopen dat de minister in wordea door K™3*611 Se om de verkeersveiligheid te verho- aMen in brand gestoken, aakt om met de bromauto buiten 33 te Krajina-hoofdstad Knin rbeeld van het ene naar het ander P^ele grafheuvels met daar- iJS kruizen gezien, naar alle sschijnlijkheid massagraven, politieploeg die een andere aafplaats aan het onderzoe- was, werd weggegjaagd door sluipschutter. Desondanks 0 de agenten 22 nieuwe mngeteld. ander plaatsje bij Knin, [la, zijn bulldozers gezien die laast de orthodoxe begraaf- 1 bezig waren. Bovendien n er op de grond maskers en 1 handschoenen te liggen, rand Knin staan 39 huizen tand, meldde de VN gisteren. 1 van Zagreb zag een tekenen van massale „Boerenkarren en setoren waren verpletterd. Au- is waren platgereden door De Kroatische autoritei- hebben indirect erkend dat soldaten zich misdra- zij levert geen com- itaarop de steeds toenemende ,'eelheid bewijzen dat de Kro- isregeringstroepen plunde- brandschattend, moorden «minkend te keer gaan in NNENLAND KOR] ste FNP-burgemeester :ersma (42) is benoemd tot burgel nte Wunseradiel. Piersma is lid :ij is de eerste burgemeester die vei politieke partij. Piersma is momen te Tytsjerksteradiel. Hij volgt op 1 J. Abma (CDA) op, die de pensioen eikt. erlingenvervoer hoge ran ouders in het christelijk ondei «sluit van staatssecretaris Netelen ïeer vrijheid te geven bij het vraga n het leerlingenvervoer. De OPCOij neten gaan betalen, issing van de huidige regeling, t ïgenvervoer de afgelopen jaren f krijgen nu de vrijheid te kiezen va ijdrage, een drempelbedrag voord terwege laten van die bijdrage. 240 gulden per jaar vervalt, aangewezen op leerlingenverva huis ligt. Over het algemeen zijn hef jke handicap of met leermoeilijkhej een school voor speciaal onderwijf scholen buiten hun woonplaats z ers hen een niet zo veel voorkomen d reformatorisch) willen laten 1 ïektekostenverzeker an Volksgezondheid laat een c uw systeem van ziektekostenven per verstrekking zelf een bepaal le wens van D66-kamerlid Van Box den zelf een bepaald percentage pel naar alleen als ze meer dan 30.00j ,iekenf ondsverzekerden met een la? vrijstellen van een verplicht eigen r g niet in het alfabet alfabet wordt voorlopig niet u lange ij' - met de puntjes dus - mi ;us van volwaardige letter. De pk gische uitgevers van tafel gever 1 Nederland weer voor een tijdje riandse uitgevers van woordenba ïctrum, Kramers) die invoering val i, hebben de Belgen vol onbegrip let name de Vlaamse uitgeverij int geen medeverantwoordelijkheid :eid om mee te gaan, als de Nederj in het zogeheten Groene Boekje ig niet, want de Taalunie v'adz.e® j en advies te kunnen geven. 1de tijd de ijskast ingaat en het aan oralsnog tot 26 beperkt blijft- 0111 Leiden gewonnen de grote treinstremming tussen I 1 volgens een woordvoerster va astig' verlopen. De avondspits, 1 ezien, verliep zonder noemen,fjja lebussen die de Spoorwegen ha le om de passagiers toch te k is niet bekend. je: 3 het drukbereden baanvak tu vacht wordt dat l50-000,men®ewerk- stremming is het gevolg van je n Rail 21, het toekomstplan va ïgesloten op nieuwe. „tourii en gewonnen," zei een condu j en zijn collega hebben van ïad over de enorme ingreep chijnlijk aangestoken iweer krijgt steeds sterkere ven» yromaan aan het werk is. 1») randen geweest, dat er nauweuj n de nacht van donderda^Ltoanil' ;r uitrukken om bos- en b ng van Apeldoorn. De na inde woedde bij KootwiJ IJ. T\/T«QV rtan nonaei" plover de grens, rond het stadje 11 in Servisch Bosnië, gaat de plussen Kroaten en Serviërs sen in alle hevigheid door. tische radio meldde gi- i verovering van Drvar, ii de Serviërs ontkenden dat. 1 van Drvar kon nog niet van onafhankelijke zijde beves tigd worden. De val van Drvar zou het laatste grote Servische bolwerk in het westen van Bos nië, Bosanski Petrovac, binnen schootsbereik van de Kroatische strijdkrachten brengen. Zuidelijker, bij Dubrovnik, le verden Serviërs en Kroaten op nieuw artillerieduels. Volgens de VN hebben de Kroaten daar 10.000 man samengetrokken. Een grootscheeps offensief wordt ver wacht. rKroatische soldaten ma ken zich op voor een offensief om de Servische artillerie in het aan grenzende Bosnië zo ver terug te dringen dat Dubrovnik niet meer door de Servische kanonnen kan wordne beschoten. Offensief Intussen zet de Amerikaanse on derminister van Buitenlandse Zaken, Richard Holbrooke, zijn diplomatieke offensief voor het Amerikaanse vredesplan voort. De Kroatische president ver klaarde Tudjman verklaarde na overleg met hem dat hij hoopt dat het plan 'binnen enkele weken leidt tot een vreedzame oplossing op de Balkan'. De Servische president Milosevic wil dat de Bosnische Serviërs in stemmen met een vredesplan, op dat de economische sancties te gen Servie worden opgeheven. In het Bosniseh-Servische kamp, dat zijn militaire positie ver zwakt ziet, gaan steeds meer stemmen op om het plan te ac cepteren. De Bosnische moslim premier Silajdzic, die ook met Holbrooke sprak, verklaarde dat de Amerikaan hem de verzeke ring heeft gegeven dat het vre desplan niet voorziet in een ruil van de enclave Gorazde voor ge bieden rondom Sarajevo, zoals berichten luiden. ap) - De Parijse politie t nog niet over aanwij zen die kunnen leiden naar paders van de bomaanslag "donderdagmorgen. De po- aewaking in Parijs is gi- »n verscherpt. Mitie kan nog niet bevesti- f1 het om dezelfde daders Pais bij de aanslag van 25 juli metrostation in Parijs, die -Jiiaels wordt toegeschreven [Algerijnse militante moslims. die donderdag werd ge- 'ik wd van hetzelfde type die op 25 juli in de me- 1 mensen doodde en 84 ie. Het is een algemeen ""i butagasfles, gevuld i en moeren, al werd 11 geval een lichtere lading 'gstog gebruikt en zat de rimder ingenieus in elkaar. 'oordvoerder van de Parijse dzt sta<hum van Merzoek kunnen we vols- n°g niet de conclusie trek- fe1®00 (rtr) - De Ver lakt» en Koeweit In besloten al over tien I'in:ï"^ezalnenliikeniili- I »i, - e'eiang te houden. De I ®g was eigenlijk pas in oktober of no il u"-r' iprit°efening zullen 1400 (Mn aanse militairen Pe reden voor de is de situatie in net overlopen van ■hoonzoons van de President Saddam i"""1"-'" Ame- INoei nasmeulde. Meer dan ho:nder l|«» naar Jordanië, ■en. Vorige week stond in functionarissen zei- kon» in lichterlaaie. v,ns-!«lw,ae oefeninu h, iren. k berm in lichterlaaie. boS- l opnieuw brand gewc>eQ1 begroei- zesduizend vierkante m ^j. ensdag verwoestte eendrüolitie slui' vierkante meter bos. De p beoogt, Km,.? ouden van drei- henit en jegens Jorda- IS7°eweit. De VS hou- 'otdanip een oe£ening met ken dat voor beide bomaanslagen dezelfde mensen verantwoorde lijk zouden zijn." Een ding is wel duidelijk voor de politie: de bom was bedoeld om te doden. De explosie liet 12 centimeter lange spijkers en moeren met een doorsnede van 2 centimeter door de lucht vliegen, en verwondde 17 personen, van wie drie ernstig. Tien van hen zijn buitenlandse toeristen. Iedereen is buiten le vensgevaar. Op strategische pun ten in en rond Parijs zijn 1.200 agenten van de speciale veilig heidspolitie ingezet, en boven dien zijn er 16.000 geüniformeer de politiemensen op straat, in de metro en op stations. De Parijse burgemeester Tiberi riep zijn in woners gisteren op tot kalmte. De verdenking voor de eerdere aanslag gaat vooral uit naar de Algerijnse GIA, een organisatie van fanatieke moslim-fundamen talisten. De GIA zou zich hebben willen wreken voor de beëindi ging van een vliegtuigkaping in januari in Marseille, waarbij in hun gelederen doden zijn geval len. Terwijl de Serviërs van de Kroatische Krajina gevlucht zijn, gaan de acties van het Kroatische leger tegen de Serviërs in Bosnië door. In de buurt van het Bosniseh-Servische Dvar lopen hier twee Kroatische soldaten langs, het lijk van een strijder van de vijand. FOTO EPA Door Harald Doornbos Belgrado - Honderden Servi sche vluchtelingen verdrin gen zich in het kantoortje van de 'Servische republiek van Krajina' in Belgrado. De meesten staan er apathisch bij en hun holle ogen zijn soms gericht op een van de posters die aan de muur hangt met daarop de afbeel ding van een fascistische Kroaat die een Serviër pro beert te vermoorden. Dit zijn de vluchtelingen uit de Krajina en de kleding die ze dragen zijn veelal de enige be zittingen die ze hebben meege nomen, toen ze plotsklaps voor de oprukkende Kroaten moesten vluchten. Toch slaat die berustende sfeer snel om, wanneer je aan de vluchtelingen vraagt wie er ver antwoordelijk is voor hun tragi sche lot. „De paus," roept een man, die beweert dat de katho lieke Kroaten wapens krijgen van het Vaticaan. „En Genscher en Van den Broek," schreeuwt een vrouw, „die honden hebben de Ustasa altijd gesteund en nu opnieuw." De haat hier zit diep. Kroaten worden zonder uitzondering Ustasa (de Kroatische fascisten in WO 2) genoemd. Mannen bal len hun vuisten en roepen dat ze ooit eigenhandig de Kroatische president Tudjman zullen ver moorden. „Voor de oorlog was ik de eige naar van een pension aan de Adratische kust in Zadar," zegt Petar Mandie, een 54-jarige Ser viër. „Met de onafhankelijkheid van Kroatië in 1991 was het voor mij onmogelijk om in Za dar te blijven omdat de Kroaten ons wegpestten en bedreigden. Ik heb toen aan woningruil ge daan; een Kroatische familie uit Knin in de Krajina is in mijn huis gaan wonen in Zadar, ter wijl ik met mijn vrouw naar Knin ben verhuisd. De Kroaten hebben ons echter ook uit Knin verdreven. Nu bezitten ze beide huizen." Mandie wijst op zijn broek en een versleten overhemdje dat hij draagt. „Dit is alles wat ik nog heb. Het is godvergeten schan dalig." Omstanders knikken en zeggen dat ze nooit meer iets van Kroaten willen weten. „Het was voor ons vertrekken of... af gemaakt worden." Nu zijn de meeste vluchtelingen uit de Krajina dan in Servië aangekomen. Hier verblijven ze bij familieleden. Wie niet be schikt over familie slaapt in sporthallen of in scholen. Som mige Krajina-Serviërs zijn in middels begonnen met het ver jagen van nog in Servië wonen de Kroaten. Ook de andere etni sche minderheden in het noor den van het land, etnische Hon garen en een paar duizend etni sche Tsjechen, vrezen dat ze ver dreven zullen worden door de verbitterde vluchtelingen uit de Krajina. Toch zeggen deze gevluchte Ser viërs dat ze niet van plan zijn om nieuwe vluchtelingen te ma ken. Nee, roepen ze allemaal. Wij willen maar een ding, en dat is: weg van hier, weg van de Bal kan. Want alhoewel ze hier in Servië niet meer voor hun leven hoeven te vrezen, zijn de toe komstmogelijkheden er uiterst beperkt. De stadse bevolking van Belgrado zit absoluut niet te wachten op die enorme vluchte lingenstroom van ruim 150 dui zend Krajina-Serviërs. „Het zijn wel heel erg boertjes", zegt een jonge Belgradose, ge kleed in minirokje. „Het zijn Serviërs, dus we moeten ze hel pen," zegt een andere inwoner van Belgrado, „maar ze zijn zo primitief, dat gaat spanningen opleveren in de toekomst." Daarom willen veel vluchtelin gen naar het buitenland. Cana da, Australië, Amerika. Hoe ver der hoe beter, lijkt het wel. Maar veel landen hebben al laten we ten dat het merendeel van de vluchtelingen niet in aanmer king komt voor een visum. Hun toekomst zullen ze dus toch er gens in Servië moeten opbou wen. ZAGREB, 18 aug. (AP) - De Verenigde Naties hebben in Krajina lijken van vermoorde Servische burgers gevonden. Een aantal daarvan is door het hoofd geschoten, waaruit kan worden geconcludeerd dat ze geëxecuteerd zijn. Vele huizen die door de gevluchte Servische bewoners achtergelaten zijn, worden door Kroaten geplun derd en in brand gestoken. In Knin zijn enkele grafheuvels met daarop 96 kruizen gezien, naar alle waarschijnlijkheid massagraven. Een politieploeg die een andere begraafplaats aan het onderzoeken was, werd weggegjaagd door een sluip schutter. Desondanks hadden de agenten 22 nieuwe graven ge teld. In een ander plaatsje bij Knin, Vrlika, zijn bulldozers gezien die vlak naast de orthodoxe be graafplaats bezig waren. Boven dien bleken er op de grond mas kers en rubber handschoenen te liggen. In en rond Knin staan 39 huizen in brand, meldde Gunness ver der. En ten zuiden van Zagreb zag een VN-ploeg tekenen van massale plunderingen tussen Glina en Zirovac. „Boerenkar ren en tractoren waren verplet terd. Auto's waren platgereden door tanks". De Kroatische autoriteiten heb ben indirect erkend dat Kroati sche soldaten zich misdragen. De regering heeft namelijk haar soldaten aaangespoord zich be ter te gedragen. Maar de Kroatische regering le vert geen commentaar op de steeds toenemende hoeveelheid bewijzen dat de Kroatische re geringstroepen plunderend, brandschattend, moorden en verminkend te keer gaan in Kra jina. De uittocht van Serviers uit Krajina, de grootste exodus sinds het begin van de oorlog in het voormalige Joegoslavië, lijkt bijna voltooid te zijn. Christiane Berthiaume, woordvoerder van het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN zegt dat er donderdag nog maar 35 voertuigen onderweg waren van Banja Luka naar Servie. Radicale Palestijnen van Harnas verbranden op het dak van een moskee in Gaza-Stad een Ameri kaanse vlag. Zij menen dat Amerika op de achtergrond de mede-inspirator is van het optreden tegen Harnas door Arafats ordetroepen. F0T0 EPA Gaza (rtr) - Drie leden van de is lamitische Hamas-beweging heb ben zich vrijdag in Gaza overge geven aan de Palestijnse politie na hevige botsingen tussen Pale stijnen en ordetroepen. De drie kwamen te voorschijn uit een huis en werden afgevoerd naar de gevangenis. Dit gebeurde drie uur na een vuurgevecht tus sen de mannen en de politie die het huis omsingeld had. De Ha- mas-leden kregen steun van zo'n duizend Palestijnen die de politie met stenen bekogelden. Vijf poli tiemannen en vier burgers raak ten licht gewond. Volgens een politiewoordvoerder gaven de Hamas-leden zich over na intensieve bemiddeling. Een Hamas-aanhanger zei dat er een BUITENLAND KORT Vrede Tsjetsjenië is weer bedreigd Moskou - Russische en Tsjetsjeense delegaties trachten de mili taire spanningen weg te nemen om te voorkomen dat het onder handelingsproces ineenstort. Gisteren kondigden de Tsjetsjenen aan dat ze officiële contacten met de Russen afbraken uit protest tegen nieuwe Russische aanvallen in West-Tsjetsjenië. De Russische bevelhebber in Tsjetsjenië, generaal Anatoli Ro manov, zegde de Tsjetsjeense stafchef Asian Maschadov een on derzoek toe naar de beschieting donderdag van het dorp Rosjni- Tsjoe. Russische straaljagers vielen deze plaats en andere Tsjetsjeense dorpen aan, in weerwil van het militair akkoord. Aanleiding tot de aanvallen is de Russische beschuldiging dat Tsjetseense com mandanten zich niet houden aan de afspraak, hun wapens in te leveren. Westerse anti-terreureenheden in Kashmir New Delhi - Speciale anti-terreureenheden uit de Verenigde Sta ten, Groot-Brittannië en Duitsland bevinden zich in de Indiase deelstaat Kashmir om een einde te maken aan de gijzeling van vier westerlingen. Dit is vernomen in Srinigar, de deelstaat hoofdstad. Vijf leden van de Britse Special Air Service en vier Amerikanen van de Amerikaanse Delta Force overleggen met hun ambassades over de mogelijkheden om de gegijzelden uit handen van een groep extremistische moslims te krijgen. De ontvoerders van de Al-Faran-moslimgroep lieten gisteren in een communiqué weten dat de gijzelaars meteen zullen worden gedood als een militair offensief wordt ingezet. Zweedse premier treedt volgend jaar af Stockholm - De Zweedse premier Ingvar Carlsson treedt in maart 1996 af. De 60-jarige sociaaldemocraat had gisteren gesprekken met leiders van andere partijen en maakte zijn voornemen kort daarop bekend. Hij acht zijn taak volbracht met Zwedens toetreden tot de Euro pese Unie en de terugkeer van de sociaaldemocraten in de rege ring. Carlsson leidt sinds vorig jaar een minderheidsregering, maar heeft tal van regeringszaken gedelegeerd aan onder meer vi ce-premier Mona Sahlin. De premier had eerder al laten door schemeren niet van plan te zijn de ambtsperiode uit te dienen. 16.000 Amerikanen waren proefkonijn Washington - Zestienduizend Amerikanen, onder wie vrouwen en kinderen, zijn als proefkonijn gebruikt bij medische experimen ten met radioactieve straling. Dat maakte het ministerie voor Energie in Washington bekend. Uit dit eerste officiële cijfer blijkt dat veel meer mensen bij de proeven betrokken waren, dan de schattingen tot nu toe. De experimenten begonnen in de Tweede Wereldoorlog en duur den tot in het midden van de jaren zeventig. Op een persconferentie verzekerde de minister van Energie, Hazel O'Leary, dat het merendeel van de proeven een doorbraak op me disch terrein tot doel had. De beschikbare documenten geven geen uitsluitsel in hoeverre de deelnemers aan de experimenten vrijwilligers waren. Bij een deel van de experimenten waren baby's, gevangenen en psychiatrische patiënten betrokken. Rokers krijgen vaker hartinfarct Londen - Rokers in de leeftijdscategorie van dertig tot vijftig jaar lopen vijf keer zo veel risico een hartaanval te krijgen als leeftijd genoten die niet roken. Dat blijkt uit een studie die vrijdag open baar werd gemaakt in het vakblad British Medical Journal. De helft van het aantal hartaanvallen onder volwassenen tot de mid delbare leeftijd is te wijten aan het roken, concludeert het uitge breidste rapport over de relatie tussen roken en hartaanvallen dat ooit is gepubliceerd. „Hoe jonger je bent, hoe groter de kans op een hartaanval door roken," aldus dr. Rory Collins van de Britse Hartstichting. Spaans hof doet onderzoek naar Gonzalez Madrid - Het Hooggerechtshof in Spanje heeft zich gisteren be voegd verklaard de zogenoemde GAL-affaire, die premier Felipe Gonzalez in moeilijkheden heeft gebracht, te onderzoeken. Vol gens het hof betekent dit echter nog niet dat het tegen de premier verzamelde bewijsmateriaal al als steekhoudend is aanvaard. Gonzalez is ervan beschuldigd het brein te zijn achter het doods eskader GAL dat in de jaren tachtig leden van de Baskische af scheidingsbeweging ETA heeft vermoord. Het hof zal naar verwachting binnen twee weken beslissen of het verzamelde bewijsmateriaal voldoende is om een verdergaand on derzoek in te stellen tegen Gonzalez, of dat hij wordt vrijgepleit. Door Frans Wijnands Berlijn - De oudste is 81, de jongste pas 65. Acht generaals van de voormalige DDR. Gisteren stonden ze in Berlijn voor de rechter. Beschuldigd van actieve medeplichtigheid bij meer voudige doodslag of poging daartoe. akkoord over de overgave was gesloten, zonder nadere details te verstrekken. De Palestijnse poli tie was op basis van een Israëli sche aanwijzing op jacht naar een Hamas-strijder die wordt ver dacht van de voorbereiding van een zelfmoordaanslag in Israël. Zowel Harnas als de islamitische Jihad verzetten zich tegen de toe nadering tussen Israël en de Pale stijnse bevrijdingsbeweging PLO. De Palestijnse autoriteiten onder leiding van PLO-leider Arafat hebben sinds het begin van het Palestijnse zelfbestuur in Gaza en Jericho tientallen militante moslims opgepakt en sommigen van hen tot lange gevangenis straffen veroordeeld. Hun 27 slachtoffers werden in de loop der jaren genadeloos dood geschoten bij een vluchtpoging naar het westen. Ze overleefden de oversteek van de met mijnen bezaaide Duits-Duitse grens niet, of werden bij de Berlijnse Muur laf in de rug geschoten. De acht bestrijden iedere vorm van betrokkenheid, laat staan schuld: ze hadden slechts een ad viserende rol, ook al waren enke len van hen plaatsvervangend minister van Verdediging. Het bevel om gericht op vluchtelin gen te schieten hebben anderen gegeven, zo beweren zij. Tegen nog twee andere aange klaagde oud-generaals wordt een apart proces gevoerd. Zij zijn te zwak of te ziek om tegelijk met de overige acht terecht te staan. Maar ook die zijn allesbehalve goed gezond. Daarom duren de zittingsdagen slechts drie uur, met om het uur een korte rust pauze. Dat vooral ten behoeve van oud-militair-procureur-ge- neraal Alfred Leibner (73), een ernstige maag- en blaaspatiënt. Het was gisteren een merkwaar dige openingsdag van een ver moedelijk langdurig proces. De eerste rechtszaak overigens tegen generaals, nadat eerder al de po litieke elite - onder wie Honecker en eenvoudige grenssoldaten terecht stonden wegens hün be trokkenheid bij de dodelijke schoten op vluchtelingen. De publieke tribune van de Ber lijnse rechtszaal zat bomvol. Hoofdzakelijk met familieleden en letterlijk 'oude kameraden'. Onder hen DDR-kopstukken als Heinz Kessler en Egon Krenz. Al lemaal in opperbeste stemming, als betrof het een DDR-reünie. Ze waren gekomen om de acht een steuntje in de rug te geven. En om te laten merken dat er - wat hen betreft - opnieuw een zinloos, overwegend politiek pro ces wordt gevoerd. Na anderhalf uur was de eerste zitting voor het Landgericht al voorbij. De rechters besloten tot schorsing. Tot volgende week vrijdag. Op dringend verzoek van de advocaten. Die willen eerst nagaan, of de rechters rechtsgel dig benoemd zijn om dit proces te leiden. Een pure formaliteit, maar ze maakten daarmee me teen duidelijk waar het hen in eerste instantie om begonnen is, namelijk zoveel mogelijk tijd rekken. De grote onzekerheid, óók bij dit proces, is namelijk of het wel ooit tot een effectieve veroordeling kan komen. Het hoogste Duitse rechtscollege, het Constitutionele Hof in Karls ruhe, moet namelijk nog uit spraak doen of oud-DDR-bur- gers alsnog veroordeeld kunnen worden volgens het thans alge meen geldende Duitse recht. Vrij wel alle DDR-burgers die sinds de Duitse eenwording voor een Duitse rechtbank zijn versche nen, hebben er zich namelijk op beroepen, dat zij indertijd volko men legaal hebben gehandeld volgens toen geldend DDR-recht. Daarom werd oud-minister van Verdediging Heinz Kessler - on langs tot 7,5 jaar veroordeeld - in afwachting van die Karlsruher uitspraak prompt vrijgelaten. Gi steren stapte hij met kaarsrechte rug de Berlijnse rechtszaal bin nen om zijn nu aangeklaagde mi litaire kornuiten de nodige more le steun te geven. Een verzoek van de advocaat van een neven-klager, om Krenz en Kessler ter plaatse te arresteren, wees de rechtbank af.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 5