Geen nieuwe stadsprovincies meer
VN:
Harde strijd om de nieuwskijker barst los
Het is zoeken naar Batavia in metropool Jakarta
fransen
Veel politie
na bomaam
Stille demonstratie bij Japanse ambassade
Bromauto rukt op
BINNEN BUITENLAND
Alleen nog maar in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, vindt minister Dijkstal
Netelenbos:
minder toetsen
basisvorming
COMMENT/
I Parijs (ap) - De Parijse politie
I beschikt nog niet over aanwij-
I gingen die kunnen leiden naar
I daders van de bomaanslag
l'an donderdagmorgen. De po-
I Miebewaking in Parijs is gi-
I sieren verscherpt.
Grafheuvels nu
en Koeweit
vervroegen
kgeroefening
9Onrust zal zich uitbreiden'
«W»
tsaar
I ouU ifr&Ti
NVAN 173TT01 180? OE NIEüSfej
VöHOEN HUN LAATSTRUSTPLAATS
CJE STtCHTE* VAN BATAVIA
jAWf,
fti
mmhm *A'
«sa»*"
SU*».
DE STEM
Hilversum (anp) - In het nieu
we seizoen zal de strijd om de
nieuwskijker op het scherpst
van de snede worden uitge
vochten, voorspelt Rik Ren-
Hij is hoofdredacteur van de
nieuws- en sportuitzendingen
van de commerciële stations Ve
ronica, RTL 4 en RTL 5.
Nieuws is handel geworden. Zes
jaar geleden bezat de NOS met
het Journaal nog het monopolie
op tv-nieuws, maar RTL heeft
dat doorbroken.
Zo kan het RTL Nieuws van half
acht zich wat kijkdichtheid be
treft volledig meten met het
acht-uur-Journaal.
Rensen zei dat gisteren in Hil
versum bij de presentatie van de
nieuwsprogramma's van de drie
tv-stations van de Holland Me
dia Groep. De strijd om de
nieuwskijker zal niet alleen met
journalistieke, maar ook met
technische middelen worden ge
voerd, stelt Rensen vast.
Het gaat erom de eerste en de
beste te zijn. „De kijker neemt
geen genoegen meer met nieuws
dat een paar uur oud is, zeker
niet bij grote nieuwsgebeurte
nissen."
Rensen wil in de concurrentie
strijd ook de meest geavanceerde
apparatuur inzetten, ook al moet
hij met een budget werken (25
miljoen gulden) dat de helft is
van wat het NOS-Journaal ter
beschikking staat.
Tot nu toe kon alleen de radio
vanaf veel verschillende lokaties
live uitzenden. Bij de tv is dat
door de dure satellietlijnen fi
nancieel nu nog slechts voor een
enkel item per uitzending haal
baar. Rensen verwacht dat dit
binnen vijf jaar veranderd is.
RTL en Veronica hebben voor
nieuws- en sportuitzendingen op
televisie één redactie van ruim
120 mensen gevormd. Daartoe
zijn de redacties van RTL
Nieuws, RTL Sport en Veronica
Nieuwslijn samengevoegd.
De nieuwe redactie gaat voor
RTL 4 de uitzendingen van RTL
Nieuws verzorgen en voor yero-
nica het actualiteitenprogram
ma Veronica Nieuwslijn, dat el
ke werkdag van 17.30 tot 18.30
uur wordt uitgezonden.
Het aantal nieuwsuitzendingen
op RTL 4 ondergaat een uitbrei
ding. Naast de vijf ochtendbulle
tins en de uitzendingen om
16.00, 18.00 en 19.30 en rond
Den Haag (anp) - Utrecht, Arnhem/Nijmegen, Eindhoven en
Twente worden geen stadsprovincie. De vorming van zo'n
nieuw bestuurlijk orgaan in Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag gaat wel door. De Maasstad en omgeving zullen hierbij
het spits afbijten.
Dit is de kern van de plannen die
minister Dijkstal en staatssecre
taris Van de Vondervoort (Bin
nenlandse Zaken) op 10 juli aan
het kabinet hebben voorgelegd.
Een brief hierover is gisteren uit
gelekt.
De ministerraad neemt voor
Prinsjesdag (19 september) een
besluit over Dijkstals voorstel.
Kort daarna verschijnt het defi
nitieve plan voor Rotterdam.
Daarbij zal het kabinet rekening
houden met de uitslag van het re
ferendum, waarin een grote
meerderheid van de Rotterdamse
bevolking zich tegen versnippe
ring van de stad in nieuwe ge
meenten uitsprak. Vervolgens is
Amsterdam aan de beurt en dan
Den Haag en omgeving.
Steden wel groter
Utrecht, Eindhoven, Arn
hem/Nijmegen en Twente wor
den in tegenstelling tot eerdere
plannen geen stadsprovincie om
dat de 'regionale problematiek
niet van dien aard is dat een der
gelijk ingrijpende bestuurlijke
reorganisatie noodzakelijk is,'
schrijft de minister aan zijn col
lega's.
Wel wil Dijkstal de gemeentelijke
grenzen in de vier regio's zodanig
veranderen dat de steden groter
en sterker uit de bus komen. De
regionale openbare bestuursli
chamen in de vier gebieden wor
den over enkele jaren opgeheven.
Gevolg van het nieuwe voorstel is
dat niet alleen de vier steden,
maar ook de provinciebesturen
een sterkere positie krijgen,
meent Dijkstal.
Overigens heeft de minister ruim
twee maanden geleden al aange
kondigd dat hij terug wilde ko
men op het stadsprovincieplan
voor de vier regionale centra.
Op het jaarcongres van de Vere
niging van Nederlandse Gemeen
ten in Haarlem zei hij te denken
aan 'het opruimen van de regio
nale bestuurlijke tussenlaag'.
Voorzitter Van Overbeeke van de
Regio Twente is verbolgen over
Dijkstals plan en spreekt van 'on
behoorlijk' bestuur. Hij wijst er
op dat het Rijk zelf heeft aange
stuurd op de vorming van regio
nale bestuursorganen.
„We hebben er in Twente enorm
veel energie in gestoken om het
regionaal bestuur van de grond te
krijgen. Dat blijkt nu voor niets
te zijn geweest," aldus Van Over
beeke.
Hij vreest dat het voornemen van
Dijkstal grote gevolgen zal heb
ben voor de werkgelegenheid van
de 450 mensen, die al bij de Regio
Twente werken.
„Het is buitengewoon vervelend
dat het kabinet nu tot de conclu
sie wordt gebracht: hou maar
op," vindt voorzitter Welschen
van het Samenwerkingsverband
Regio Eindhoven. „Als je dit wel
doet, betekent dit dat je de twee
de lijn, die van gemeentelijke
herindeling, in moet slaan en echt
moet doorpakken."
'Gemodder'
Eerdere plannen daartoe werden
in 1990 door het kabinet afge
schoten en als alternatief kwam
de provincie nieuwe stijl op de
proppen. Die verwijst Dijkstal nu
weer naar de prullemand.
„We kunnen met dit gemodder
niet verder," zegt Welschen. „Als
de overheid erkent dat Zuidoost-
Brabant één van de kurken is
waarop de Nederlandse economie
drijft, moet ook gezorgd worden
dat dit bestuurlijk kan."
Den Haag (anp) - Staatssecreta
ris Netelenbos (onderwijs) wil
minder verplichte toetsen aan
het einde van de basisvorming,
het gemeenschappelijk vakken
pakket in de eerste jaren van het
voortgezet onderwijs.
Scholen hoeven nog maar één
toets per vak af te nemen. Nete
lenbos heeft dat in een brief aan
de Tweede Kamer laten weten.
De bewindsvrouw komt daarmee
tegemoet aan bezwaren van veel
scholen, die weinig gelukkig wa
ren met de gang van zaken sinds
de invoering van de basisvor
ming in augustus 1993.
Ze klaagden erover dat de leer
lingen te veel toetsen moesten
maken. Het afgelopen schooljaar
waren dat er ongeveer dertig
voor veertien vakken.
Ook is het probleem dat alle
leerlingen dezelfde toetsen moe
ten maken, ongeacht de school
soort. Vooral leerlingen in het
voorbereidend beroepsonderwijs
(vbo) hadden moeite met de op
gaven.
Bovendien waren de scholen veel
geld kwijt aan het kopiëren van
de opgaven. Per vak kregen de
scholen drie examens toege
stuurd, de rest moeten ze zelf
kopiëren.
Netelenbos wil het principe
handhaven dat de toetsen voor
alle vakken voor alle leerlingen
zijn bedoeld.
Wel mogen scholen nu voor elk
vak een toets naar keuze gebrui
ken. Ze krijgen dus meer vrij
heid, maar zijn wel gehouden
aan het minimum van één toets
per vak.
De staatssecretaris wil zo de
problemen in het komende
schooljaar oplossen. Voor de
verdere toekomst denkt ze aan
een zogenoemde toetsenbank,
waar scholen naar eigen behoef
te opgaven uit kunnen putten.
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1995 A4] BESTEM
DE STEM
be politie kan nog niet bevesti-
S®of het om dezelfde daders
Wals bij de aanslag van 25 juli
IJ® metrostation in Parijs, die
u s. wordt toegeschreven
Algerijnse militante moslims.
l m die donderdag werd ge-
,f~. >s wel van hetzelfde type
oe bom die op 25 juli in de me-
ten2eVjn, mensen doodde en 84
vwi,0 i. ^et 's een algemeen
injgbare butagasfles, gevuld
«spijkers en moeren, al werd
L_~ fval een lichtere lading
bonf °f Sebruikt en zat de
Em ?1 mgenieus in elkaar.
Bnlitf0 voerder van de Parijse
kei n!j2ei: "*n dit stadium van
tela z°ek kunnen we vols-
n°g niet de conclusie trek-
23.30 komt er nu ook RTL
Nieuws om 17.00 en 17.30.
De enige nieuwsuitzending op
RTL 5 is verdwenen, maar Ren
sen heeft goede hoop dat op die
zender vanaf januari toch weer
nieuwsprogramma's te zien zijn.
Veronica Nieuwslijn, dat Rick
Nieman en Sacha de Boer gaan
presenteren, moet gaan concur
reren met 2Vandaag van de pu
blieke omroep op Nederland 2.
Het programma begint met een
nieuwsbulletin. Daarna wordt in
reportages en interviews nader
op actueel nieuws doorgegaan.
Sport vormt ook een vast onder
deel van het programma, evenals
een 'variety-blok' met showbizz-
media en royaltynieuws. Op an
dere tijdstippen zullen er bij Ve
ronica geen nieuwsuitzendingen
te zien zijn.
Sacha de Boer en Rick Nieman gaan volgende maand het
nieuwsprogramma Veronica Nieuwslijn presenteren. foto anp
Mevrouw Koch Sialahaya demonstreert samen met honderden andere mensen voor de Japansde ambassade in Den Haag. De
Stichting Japanse Ereschulden houdt daar elke maand een stille demonstratie.
Voorzitter Lapré zegt dat de stichting bij de Japanse regering blijft aandringen op officiële excuses voor het Japanse aandeel in de
Tweede Wereldoorlog en op financiële compensatie van de slachtoffers.
Tijdens een bijeenkomst op de ambassade nam de Japanse ambassadeur een petitie in ontvangst. De afvaardiging van de stichting
ontving op haar beurt van de Japanse ambassadeur een verklaring, waarin de excuses van premier Murayama, van afgelopen dins
dag, nog eens staan geformuleerd. De stichting en haar sympathisanten vinden die excuses echter niet voldoende. Zij willen dat het
Japanse parlement een resolutie 'aanneemt waarin schuld wordt bekend. foto anp
BINNENLAND KOR
ILonze redactie buitenland
rhamonix - De autoriteiten
J!anse Chamonix hebben d
Len de Franse kernproeven
m van Greenpeace voeren
Int Blanc, met onmiddelli;
gang verboden.
I'«oordvoerder E. Heijselaar van
T' ce heeft dat gisteravond vanu
Imonix laten weten. De negentiel
orders, onder wie twee Neder
n de top en vier Nederlanders in
n, riskeren een gevangei
t' van onze redactie buitenland
I Zagreb - De Verenigde Naties
Kroaten veroverde gebied van
F graven aangetroffen.
Elders zijn afzonderlijke lijken
l'ïan vermoorde Servische burgers
{ponden. Een aantal daarvan is
{door het hoofd geschoten, waar-
[iiit kan worden geconcludeerd
ze geëxecuteerd zijn. Vele
I buizen die door de gevluchte Ser-
vische bewoners achtergelaten
Ljn, worden door Kroaten ge-
iplunderd en in brand gestoken,
ljn de Krajina-hoofdstad Knin
{zijn enkele grafheuvels met daar-
|0p 96 kruizen gezien, naar alle
waarschijnlijkheid massagraven.
1 politieploeg die een andere
{begraafplaats aan het onderzoe-
was, werd weggegjaagd door
sluipschutter. Desondanks
I hebben de agenten 22 nieuwe
graven geteld.
h een ander plaatsje bij Knin,
Vrlika, zijn bulldozers gezien die
I vlak naast de orthodoxe begraaf-
s bezig waren. Bovendien
in er op de grond maskers en
I rubber handschoenen te liggen.
I la en rond Knin staan 39 huizen
ia brand, meldde de VN gisteren.
1 zuiden van Zagreb zag een
I VN-ploeg tekenen van massale
I plunderingen. „Boerenkarren en
tractoren waren verpletterd. Au-
I to's waren platgereden door
is." De Kroatische autoritei-
I ten hebben indirect erkend dat
I Kroatische soldaten zich misdra-
!n, maar zij levert geen com-
I mentaar op de steeds toenemende
I boeveelheid bewijzen dat de Kro-
I atische regeringstroepen plunde-
I rend, brandschattend, moorden
I ea verminkend te keer gaan in
I Net over de grens, rond het stadje
I Dvar in Servisch Bosnië, gaat de
I strijd tussen Kroaten en Serviërs
I Mussen in alle hevigheid door.
I De Kroatische radio meldde gi-
sieren de verovering van Drvar,
I naar de Serviërs ontkenden dat.
I De val van Drvar kon nog niet
Ïi Jn^nt (rtr) - De Ver-
hehklutaten en Koeweit
(ja„. besloten al over tien
tairo rw" ?ezamenlijke mili-
I "eienino611111® te Bouden. De
Vo°rzien 7**eiSenlijk Pas
Vember °ktober of no-
Vrikaanf"1® ZlÜlen 1400
I deelnpn, militairen
^rvropij611, °e reden voor de
Irak ja ?8,is de situatie in
^ee «„u overlopen van
haakse .00ns de
Hussein President Saddam
dhaansp f3ar Jordanië-Ame"
fendat r"'cti°narissen zei-
Balt af te\°ef?ening Beoogd
Sende ook ouden van drei-
nië ent„n jegens Jorda-
nu a°,eWeit- De VS hou-
lanië oefening met
Door Barenda Grutterink (anp)
Jakarta - Koningin Beatrix,
prins Claus en prins Willem-
Alexander houden zich in In
donesië vooral bezig met de
moderne ontwikkelingen in
het land.
Mochten ze al naar Nederlandse
overblijfselen willen gaan kijken
- wat diplomatiek gezien geen ij-
zersterke zet is - dan zouden ze
ook niet al 'te veel meer vinden.
Het is zoeken geblazen naar de
voorbije Nederlandse glorie, ook
in hoofdstad Jakarta.
Het oude Batavia is uitgegroeid
tot een metropool die wordt ge
domineerd door glimpaleizen
van grote ondernemingen, Ame
rikaanse 'shopping mails' en een
permanente verkeerschaos die
een constante waas over de stad
brengt.
De berijders van de tienduizen
den brommertjes, dé vervoer
middelen om nog ergens bijtijds
te arriveren, hebben vaak doe
ken voor neus en mond gebon
den. De vele krottenwijken, die
in het noorden van de stad overi
gens bijna worden verdrongen
door een enorme in aanbouw
zijnde snelweg, maken de aan
blik van Jakarta er niet fleuriger
op.
Toch zal de Nederlander op tem
po doeloe-toer niet tevergeefs op
zoek gaan naar restanten van de
eerst zo winstgevende maar uit
eindelijk zo dramatisch verlopen
relatie van zijn land met In-
dië/Indonesië.
Er zijn nog best een paar kolo
niale juweeltjes in stadsprovin
cie Jakarta, al moet de geïnteres
seerde meestal door ernstige ver
waarlozing heenkijken.
In de eerste jaren van de repu
bliek kregen de Nederlandse
overblijfselen natuurlijk niet de
hoogste prioriteit. Onder de Ja-
kartaanse burgemeester ('gou
verneur') Ali Sadikin gebeurde
er in de jaren zeventig wel iets,
maar nu is men weer geheel op de
moderne toer en is er opnieuw
niet al teveel aandacht voor het
Nederlandse erfgoed.
Het wijkje Jakarta Kota is het
centrum van het oude Batavia.
Hier ligt volgens stellige bewe-
Jakarta (anp) - Het idee van verzet tegen het ondemocratische bewind
van Suharto vindt steun en breidt zich uit. Toch zal het niet onmiddel
lijk tot grote onrust leiden, verwacht Poncke Princen, de Indonesische
mensenrechtenactivist van Nederlanse afkomst. „Maar we staan
waarschijnlijk wel aan het begin van een nieuwe periode."
Princen denkt dat Suharto niet best meer in het zadel zit, maar of de
vroegere Nederlander zelf nog een grote omwenteling gaat meemaken,
vraagt hij zich af. „Ik hoop het wel. Ik ben Indonesiër en dus een opti
mist."
Volgens een waarnemer uit het diplomatieke circuit wordt de soep
niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend. Er bestaat geen algehele
onrust over het bewind, zegt hij, en veel mensen hebben baat bij de
continuïteit die er nu toch in Indonesië is. Ook omdat de economie
zich gunstig ontwikkelt, is er mogelijk minder bereidheid tot actie.
Voorzitter Wahono van het Indonesische parlement heeft opgeroepen
tot democratisering. „Het tijdperk van uitbuiting, van macht verhe
ven boven de wet, is voorbij. We betreden nu het tijdperk van open
heid en doorzichtigheid, waar macht een mandaat is waarover tot in
detail verantwoording moet worden afgelegd," aldus de parlements
voorzitter.
OP FIETSPADEN moeten fietsers opzij voor een nieuwf
meen: de bromauto. Op gewone wegen zullen automobile
soms hard op de rem moeten trappen omdat een klein a t
tje aanzienlijk langzamer rijdt dan ze verwachten: een brom'
In Nederland zijn er nog maar een paar honderd verkocht
wijl er in Frankrijk talloze rijden. Dat het verschijnsel nu
Nederland bereikt, heeft alles te maken met de harmonis!
van de verkeersregels in de Europese Unie, waardoor ook
land toegankelijk wordt voor deze kruising tussen een bro
fiets en een autootje.
Vanwege de mogelijke gevaren van de bromauto in ons dn
ke verkeer bereidt het ministerie allerlei wettelijke beperk
gen voor. Zo wordt er gedacht aan het verhogen van de m
mumleeftijd voor de bestuurders van 16 naar 18 jaar; hetv
ren van de bromauto van het fietspad; het mogelijk verali
stellen van een rijbewijs; het aanpassen van de parkeerreae
zelfs aan een verbod voor het gebruik buiten de bebouw
kom.
Het is terecht dat allerlei instanties zich zorgen maken over
verkeersveiligheid. Toch moet de regelgeving niet zo sti
worden dat die feitelijk de bromauto geen enkele ruimteq»
Immers er zijn verscheidene groepen in de samenleving
een bromauto goed kunnen gebruiken.
Dat geldt niet alleen voor gehandicapten of voor ouderen v
der rijbewijs die toch graag mobiel zijn en zich niet meen
een bromfiets wagen. Meer in het algemeen kan de bromat
een uitkomst zijn voor mensen die zich droog willen verpla
sen, maar die niet gebrand zijn op snelheid. Dat geldt nat»
lijk voor het stadsverkeer, met als bijkomend voordeel dal
kleine bromauto gemakkelijk te parkeren is. Maar zeker 0
voor het niet-stedelijke gebied.
Gegeven de beperkte openbaar vervoersvoorzieningen ine
aantal streken, kan de bromauto daar voor sommigen eeni
teressante keuze zijn. Daarom is te hopen dat de minister
haar regelgeving, bedoeld om de verkeersveiligheid te verb
gen, het niet onmogelijk maakt om met de bromauto buiten
bebouwde kom, dus bijvoorbeeld van het ene naar het andt
dorp te tuffen.
Friesland krijgt eerste FNP-burgemeester
Wunseradiel - Drs. Th.R. Piersma (42) is benoemd tot bui^
meester van de Friese gemeente Wunseradiel. Piersma is lid val
de Fryske Nasjonale Partij. Hij is de eerste burgemeester die ver.
bonden is aan een regionale politieke partij. Piersma ismomei
teel wethouder in de gemeente Tytsjerksteradiel. Hij volgt op II
oktober in Wunseradiel drs. M. Abma (CDA) op, die de pensioe
gerechtigde leeftijd heeft bereikt.
'Bijdrage ouders leerlingenvervoer hoger'
Den Haag - De organisatie van ouders in het christelijk ondeij
wijs OPCO is boos over het besluit van staatssecretaris Netelt»
bos (Onderwijs) gemeenten meer vrijheid te geven bij het vrage»
van een ouderlijke bijdrage in het leerlingenvervoer. De OPCOi
bang dat ouders fors meer moeten gaan betalen.
Netelenbos besloot tot aanpassing van de huidige regeling, om
dat de kosten van het leerlingenvervoer de afgelopen jaren feit
zijn gestegen. De gemeenten krijgen nu de vrijheid te kiezen voo
een inkomensafhankelijke bijdrage, een drempelbedrag voor Ij
eerste kilometers of het achterwege laten van die bijdrag
verplichte eigen bijdrage van 240 gulden per jaar vervalt.
Ruim 80.000 kinderen zijn aangewezen op leerlingenvervot
omdat hun school te ver van huis ligt. Over het algemeen zijn int
leerlingen met een lichamelijke handicap of met leermoeilijk)
den, die zijn aangewezen op een school voor speciaal onderwijl
Ook zijn er kinderen die op scholen buiten hun woonplaats zijl
aangewezen, omdat hun ouders hen een niet zo veel voorkomen
type onderwijs (bij voorbeeld reformatorisch) willen laten vdj
gen.
Borst: onderzoek ziektekostenverzekerini
Den Haag - Minister Borst van Volksgezondheid laat een onder,
zoek verrichten naar een nieuw systeem van ziektekostenveffl
kering, waarbij verzekerden per verstrekking zelf een 1
percentage betalen.
Het onderzoek sluit aan bij de wens van D66-kamerlid VanBor
tel, die wel wil dat verzekerden zelf een bepaald percentage]*'
verstrekking gaan betalen, maar alleen als ze meer dan 30.11
gulden per jaar verdienen. Ziekenfondsverzekerden met een 11
ger inkomen wil Van Boxtel vrijstellen van een verplicht eigenii
sico en eigen bijdragen.
'Lange ij' voorlopig niet in het alfabet
Tilburg - Het Nederlandse alfabet wordt voorlopig niet uil
breid met een 27e letter. De 'lange ij' - met de puntjes dus-B
nog even wachten op de status van volwaardige letter. Dep»
nen hiervoor zijn door Belgische uitgevers van tafel geveeg
waardoor ook de invoering in Nederland weer voor een tijdje vaj
de baan is.
In tegenstelling tot de Nederlandse uitgevers van woorden»
ken (Van Dale, Wolters, Spectrum, Kramers) die invoering val
de 'lange ij' wenselijk achten, hebben de Belgen vol onbegripg^j
reageerd op het voorstel. Met name de Vlaamse uitgeverij
Standaard wil op dit moment geen medeverantwoordelijk»
nemen voor het initiatief.
De zuiderburen zijn pas bereid om mee te gaan, als de Nede>
landse Taalunie de 'lange ij' in het zogeheten Groene Boekjew
voert. Zover is het echter nog niet, want de Taalunie vindt een
nader onderzoek nodig om een advies te kunnen geven. Zodat
'lange ij' weer voor onbepaalde tijd de ijskast ingaat en het
tal letters van het alfabet vooralsnog tot 26 beperkt blijft.
Spoorwegen: 'Slag om Leiden gewonnen
Leiden - De eerste dag van de grote treinstremming tussen l
den en Den Haag is gisteren volgens een woordvoerster van
Nederlandse Spoorwegen 'rustig' verlopen. De avondspits, Hm
met spanning naar was uitgezien, verliep zonder noemen,w?jei
dige problemen. De 90 geledebussen die de Spoorwegen haü
ingehuurd, bleken voldoende om de passagiers toch te kuwj
vervoeren.
Hoeveel mensen dat waren, is niet bekend.
Tot maandagochtend 5 uur is het drukbereden baanvak tusse
twee steden afgesloten. Verwacht wordt dat 150.000 J
last van zullen hebben. De stremming is het gevolg van J
zaamheden. In het kader van Rail 21, het toekomstplan v
NS, worden oude sporen aangesloten op nieuwe.
„We hebben de slag om Leiden gewonnen," zei een conduc 1
een euforische stemming. Hij en zijn collega hebben van rei Sj
nog geen enkele klacht gehad over de enorme ingreep
treinverkeer.
Bosbranden waarschijnlijk aangestoken
Apeldoorn/Texel - De brandweer krijgt steeds sterkere vaBj
dens dat op de Veluwe een pyromaan aan het werk is. DejjJ
pen weken zijn er zoveel branden geweest, dat er na
sprake is van toeval.
Bijna dagelijks is het raak. In de nacht van donderdag OP
moest de brandweer drie keer uitrukken om bos- en be
jes te blussen in de omgeving van Apeldoorn. De n.ac gju»
twee keer. Afgelopen weekeinde woedde bij Kootwijk J
bosbrand, die nog dagenlang nasmeulde. Meer dan h°n J
tare natuurterrein ging verloren. Vorige week stond in 6
ook al een paar keer een stuk berm in lichterlaaie.
Op Texel heeft gistermorgen opnieuw brand gewMd
perceel nabij de Koog. Circa zesduizend vierkante met
ing ging in vlammen op. Woensdag verwoestte eenn wiesl
wel dezelfde plaats duizend vierkante meter bos. De p
brandstichting niet uit.
Op de binnenplaats van wat nu een wajangpoppenmuseum is, ligt het graf van de stichter van Ba
tavia, Jan Pieterszoon Coen. foto anp
ringen zelfs Jan Pieterz. Coen be
graven, de in 1634 gestorven
stichter van Batavia, onder een
fantasieloze steen achter de
voormalige Nieuwe Hollandse
Kerk.
De vlakbij werkende meneer Su-
kendar wijst het de bezoeker gie
rend van de pret aan. Die buiten
landers, ze willen ook de gekste
dingen op de foto zetten.
De kerk, nu een wajangpoppen
museum, ligt op steenworp af
stand van het uit 1937 stammen
de Kafé Batavia, dat weer heel
trendy is, en het uit 1707 stam
mende stadhuis van Batavia.
Het gebouw ziet er op het eerste
gezicht prima uit, netjes wit ge
pleisterd. Jakarta gebruikt het
dan toch maar mooi voor promo
tiedoeleinden, want ook een ko
loniaal verleden kan centjes in de
la brengen.
De deze maand gekozen miss en
mister Jakarta 1995, de uit dui
zend kandidaten gekozen Fifi
Aleyda Yahya en Cucu Ahmad
Kurnia, werden voor promotie
foto's meteen voor het stadhuis
geparkeerd. Andere kenmerken
van het 'Nederlandse' wijkje zijn
een laat-koloniaal ogend 'kantor
pos', de dito 'Bank Ekspor Impor
Indonesia' en de ooit zo voorna
me stadsgracht die nu Kali Besar
heet.
Wie goed kijkt, herkent daar de
veelal zwaar verwaarloosde pan
den zeker als Nederlands, maar
zal het er niet te lang uithouden:
het dode water van de gracht,
waarin rijkelijk vuilnis drijft,
stinkt een uur in de wind.
Een ander, schitterend voorbeeld
van koloniale architectuur is het
gebouw van de Arsip Nasional,
het Nationale Archief aan de
voormalige Molenvliet.
Gouverneur-generaal Reinier de
Klerk bouwde het landhuis in
1760. De deuren en een gevel
doen denken aan die van de Am
sterdamse grachtenpanden, de
vloeren zijn van marmer en tus
sen de foto- en documententen
toonstelling staat een schat aan
antieke Nederlandse meubels.
„We houden ze zelf, hoor," fluis
tert een nog prima Nederlands
sprekende medewerker een ver
lekkerd kijkende Hollandse toe.
Het gebouw van Reinier de Klerk
is ook zwaar verwaarloosd. Maar
de redding is nabij.
Indonesië krijgt van Nederlandse
ondernemers, in het kader van
het staatsbezoek van koningin
Beatrix en de reis van de econo
mische missie, enkele miljoenen
guldens voor de restauratie van
het pand. „Wij weten officieel
nog van niets, hoor", zegt de me
dewerker. Maar bij de Arsip Na
sional zijn ze wel alvast begon
nen. Er wordt al gepleisterd en
geschilderd.
En Philips, zelf lid van de missie,
spint er garen bij. Een grote Phi-
lips-auto voert alvast nieuwe
verlichting aan. Een symbool van
de zo door Nederland gewenste
verlichting in de Nederlands-In
donesische handelsrelatie?