Driekwart van de
cocaïne bestemd
voor de VS komt
binnen via Mexico
CONOMIE kori
BUITENLAND
A7
15 AUGUSTUS 1995 j^C
DINSDAG 15 AUGUSTUS 1995
cent duurder
er benzine gaat morgen met éénl
)or dieselolie. Dat blijkt uit
Shell over de adviesprijzen
De prijs van een liter loodvi,
9, terwijl superbenzine met loo
Dectievelijk 2,06 en 1,95 „J
vanaf woensdag 1,32.
reca voorbij
ileving gaat voorlopig aan de ho
mn moeten de groei van de totalèl
chap Horeca. Over het eerste halfj
slechts 2,25 procent in vergelijJ
jaar. Als de groei - na twee mini
aben gehouden met de algemene!
op ongeveer 5 procent zijn uitge-
etontwikkeling neemt het aantal!
wat de spoeling voor bestaande!
ton winst
ein boekte in de eerste 24 weken]
),4 miljoen tegenover een verlies
■riode vorig jaar. De omzet steeg,
De directie van Vredestein blijft!
mwachting dat de winst dit jaait
1994. Toen behaalde het bedrijf!
- de rug heeft, een nettowinst vanf
:happijen van Vredestein lietej
et grootste onderdeel, Vredestein
procent stijgen. Bij Vredesteiij
omzet af door verminderde acl
ten wijst cao af
supermarkten wijst het compro.
rebben gesloten over een nieuwj
ige uitslag van een enquête onds
JV. Uit de ledenraadpleging koml
de supermarkten weinig vertrou]
van een vierdaagse werkweek. 1
de winkelopeningstijden zouded
:n in de avonduren komen te verf
verkweek. Het compromis moe:
it over een cao voor de ongev»
markten. Eind september gaan dl
rers onderhandelen, maar er is ml
g meer.
13,60
132,50
35,00
10,50
72,00
22,10 e
33,50
2,55
26,10
83,40
Wall Street
11/08 14/08
allied signal
44Vi 45H
amer.brands
41% 4i%
amer.brands
41%
amer.tel.tel
51% 51
amoco corp
63% 64%
asarco ine.
32% 32%
baan company
34% 35 j
bethl. steel
15% 15
boeing co
64 64% i
can.pacific
17% 17%
chevron
48 48% j
chiquita
16% 16%
chrysler
51% 52%
citicorp
63% 64%
cons.edison
28 28
digit.equipm.
41 43%
dupont nemours
64% 64%
dow chemical
76% 75% J
eastman kodak
58 60%
exxon corp
69% 69%
ford motor
28% 28
gen. electric
57% 58%
gen. motors
47 48%
goodyear
42% 42%
hewlett-pack.
76% 78 j
int. bus.mach.
109% 110%
int. tel.tel.
117% 117
kim airlines
35% 35% I
mcdonnell
83 83% 1
merek co.
50% 50
mobil oil
96 95%
omega financ.
28% 28%
philips
48% 48%
royal dutch
120% 120%
sears roebuck
34 33
sfe-south.pac.
28 28%
texaco inc.
64% 65%
travelers
47 47%
united techn.
83 83%
westinghouse
14 13%
whitman corp
19% 19%
woolworth
14 14
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c exclaim
e gedaan /bieden
d ex dividend
f gedaan /laten
g bieden en ex dividend
h laten en dividend
k gedaan en laten ex
dividend
1 gedaan en bieden ex dividend
60,00 241
52,50 700
57,50 581
60,00 400
60,00 259
32,50 326
30,00 593
160,00 276
165,00 677
165,00 235
160,00 496
165,00 208
160,00 251
150,00 806
18,00 269
455,00 620
460,00 1811
465,00 1258
455,00 233
460,00 415
465,00 274
470,00 285
450,00 297
455,00 1382
460,00 534
455,00 522
70,00 699
75,00 465
55,00 352
90,00 550
100,00 283
105,00 416
115,00 359
115,00 312
200,00 258
195,00 376
200,00 1085
160,00 2428
185,00 330
190,00 617
190,00 603
160,00 1853
80,00 338
75,00 218
830,00 287
800,00 300
830,00 254
210,00 318
205,00 451
210,00 212
„Frans Lindenkamp
9 - De onverwach-
I arrestatie in juni van
jlberto Rodriguez Orejue-
f-de nummer één van het
hnbinaanse Cali-kartel
Tjerpt nieuw licht op de
join cocaïne die jaarlijks
I Verenigde Staten over-
Belt
|;e verhoren van de cocaba-
Iiordt het steeds duidelijker
«sjndrugmultinational Mexi-
lebruikt als overslaghaven en
(nbutiecentrum. Volgens de
5te berekeningen van het
ikaanse Bureau voor de
jsbestrijding (DEA) passeert
jt minder dan 75 procent van
liioor het Cali-kartel gefabri-
U witte poeder het land van
■sombrero's, serenades en ta-
liokale maffia - met wie de ge-
is Orejuela in de jaren
een verbond sloten -
|kelt de verboden substantie
maar de rijke noordelij-
ilzetmarkt. Zij krijgt daarbij
Idwerkelijke medewerking
l Mexicaanse autoriteiten tot
;te echelons van over-
ten regering. Tegen betaling
t honderden miljoenen gul-
bkoopt de onderwereld ieder-
lenalles om. De handlangers -
1 in uniform of driedelig
l-bevinden zich in de havens,
lie vliegvelden en langs de
hole- en grensposten op
frgaande wegen naar de VS tot
6 in de regeringsgebouwen
muur
!t Mexico in de voetsporen
ICoiombia, waar de drugdol-
liekurk zijn waarop de eco-
Kie drijft? Deze vraag wordt
in binnen- als buitenland
Is vaker bevestigend beant-
A Mexico verdient in toene-
p mate het predikaat 'nar-
'raoc ratie'.
til van politieke moorden -
pan Mexico zestig jaar ge
kird bleef - bevestigt hoe-
I de drugmaffia met haar
T greep heeft gekregen
I'.wettig gezag. Drie geweld-
fe liquidaties kregen inter-
pal grote aandacht. In mei
Itaam kardinaal Juan Posa-
Ifampo onder nog steeds on-
i-flderde omstandigheden
I» leven, toen hij op het
Ivddvan Guadalajara in het
T-iir verstrikt raakte van
l'vaüserende drugbendes,
^maanden later was het de
1 de gedoodverfde op-
'van ex-president Carlos
Luiz Donaldo Colosio
(koud gemaakt tijdens een
famgstournee in Tijuana
I® Sens met de VS. Politie-
®aris Frederico Benitez,
11 de theorie twijfelde dat
testeerde dader louter op
Ptnitiatief en alleen handel-
■*t zijn halsstarrige verzet
Op een parkeerterrein van het vliegveld van de Mexicaanse stad Guadalajara liggen de lijken van twee slachtoffers van een schietpartij tussen rivaliserende drugbendes. Bij deze schietpartij in 1993 kwa
men zeven mensen om, onder wie kardinaal Posadas Ocampo. foto epa
Mexico verandert in
drug-democratie
tegen de officiële versie eveneens
met de dood bekopen.
Vervolgens was er de aanslag op
de leider van de regeringspartij
PHI. Francisco Ruiz Massieu
kwam in september 1994 aan zijn
einde bij het verlaten van een
partijbijeenkomst, toen een
gangster het vuur op hem opende.
De opdrachtgever voor de moord
is - naar wordt aangenomen -
niemand minder dan de broer
van de gewezen president Sali
nas. Hij zit in voorarrest.
Oppoetsbeurt
Wat bezielt Mexico? Voor het
buitenland lijkt het alsof de tot
voor kort stabiele democratie
plotseling is afgegleden naar een
toestand van anarchie, waar me
ningsverschillen met kogels be
slecht worden. Wie de loop van
de ontwikkelingen echter onder
de loep neemt, komt tot de con
clusie dat het wel fout moést
gaan.
Het ogenschijnlijk politieke
evenwicht is wreed verstoord ge
raakt na de toetreding van Mexi
co tot het Nafta-vrijhandelspakt.
Met de Amerikaanse eis dat haar
zuiderbuur de vastgeroeste poli
tieke structuren aan een demo
cratische oppoetsbeurt diende te
onderwerpen - Mexico is in we
zen een éénpartijstaat waar de
PRI zich sinds 1929 met electora
le fraude in het zadel heeft weten
te houden - blijkt de heimelijke
alliantie tussen onderwereld en
politici geknapt.
Corruptie in Mexico stamt uit het
verre verleden, maar het kre'eg
een extra impuls in de jaren tach
tig met de verrijzenis van het Ca
li-kartel. Het concurrerende en
uiterst gewelddadige Medellin-
kartel van de in december 1993
afgeschoten cocabaron Pablo
Escobar was destijds op het top
punt van haar macht en kreeg on
der druk van de VS steeds meer
aandacht van politie en leger.
Daardoor kon de medio juni op
gepakte Gilberto Rodriquez Ore
juela met zijn broers in alle rust
timmeren aan het opzetten van
nieuwe distributiekanalen. Die
waren nodig omdat de DEA met
succes Escobars aanvoerroutes
via Panama (Noriega) en de Cari
bische Zee had afgesneden.
De Orejuela's lieten hun oog val
len op Mexico met zijn honder
den smokkelbendes. Die hielden
zich tot dan toe alleen bezig met
de illegale transporten naar de
VS van whisky, wapens en ande
re vormen van lucratieve handel.
De omschakeling van drank naar
cocaïne was louter een kwestie
van tijd. Kennis van zaken had
den de Mexicanen immers al in
huis.
In het begin namen trawanten
van het Colombiaanse Cali-kar
tel het witte poeder aan de Ame
rikaanse zijde van de grens weer
in ontvangst. De Mexicanen kre
gen voor hun diensten in baar
geld betaald. In een later stadium
kartel gewonnen. Niet zonder
bloedvergieten overigens.
Toen Hector Luis Palma van het
Sinaloa-kartel de ongeschreven
territoriumwetten overtrad, lie
ten de gebroeders Félix diens
vrouw vermoorden en stuurden
haar in een deken gerolde hoofd
naar hem op. Palma's wraak liet
niet lang op zich wachten. Op
ti^'af druipt door een circa 500 meter lange tunnel, bedoeld om drugs te smokkelen van de
Pwts Tijuana naar de Verenigde Staten. De tunnel - die was uitgerust met airconditio-
- naarmate de contrabande in
omvang toenam - verliep de ver
effening in de vorm van pure co
caïne. Dit was voor de Mexicanen
reden om zelf in de cocaïnehan
del te stappen. In de honderddui
zenden illegalen die jaarlijks hun
geluk in de VS beproeven, von
den zij willige drugskoeriers.
Lakens
Volgens het Mexicaanse Nationa
le Instituut voor de Drugsbestrij
ding (INCD) waren in juli 1993
grofweg veertig smokkelbendes
langs de grens actief, maar dit
aantal is vorig jaar met de helft
afgenomen na bloedige territo-
riumtwisten, die het leven kost
ten aan 160 mensen.
De lokale maffia is aangesloten
bij drie kartels, die gedomineerd
worden door evenzoveel familie
clans met aan het hoofd een 'god-
father' die met ijzeren hand over
de distributie waakt. Deze para
plu-organisaties hebben elk hun
eigen handelsdomein langs de
ruim 2300 km metende grens.
Aan de oostkust deelt het Golf
(van Mexico)-kartel de lakens
uit. De leider daarvan - Juan
Garcia Abrego - staat op de FBI-
lijst van de tien meest gezochte
misdadigers in de VS. Het tweede
kartel is vernoemd naar de Mexi
caanse deelstaat Chihuahua en
staat onder gezag van Amado Ca-
rillo Fuentes. Dit heerschap was
in de beginperiode de contactper
soon tussen de Orejuela's en de
smokkelbendes. Fuentes bevoor
raadt Amerika vanuit Centraal-
Mexico.
Aan de westkust heersen de ge
broeders Arrellano Félix. Hun
Tijuana-kartel - dat de verboden
substanties vanuit het Colombi
aanse Cali aangeleverd krijgt via
de landengte van Baja California
- heeft recent de machtsstrijd
zijn commando vielen diens
'companeros' een discotheek bin
nen om de Félixen uit de weg te
ruimen. Ze schoten echter mis en
doodden zes onschuldige danse
ressen. De aanslag moest Palma
betalen met de dood van zijn zus
en kinderen.
Later vlogen beide misdaadorga
nisaties elkaar nog ettelijke ma
len in de haren. Dit leidde in 1993
tot de dood van kardinaal Posa
das Ocampo, die bij toeval in hun
vuurlijn verzeild zou zijn ge
raakt.
Corruptievirus
Palma (33) - bijgenaamd 'de wit-
huid' - werd eind juni gearres
teerd bij een inval in het huis van
ondercommissaris Pintor van de
politie van Guadalajara. In hun
bijzijn waren maar liefst acht
corrupte topfunctionarissen. La
ter werden nog eens 32 agenten in
de boeien geslagen. De autoritei
ten kwamen Palma op het spoor
na een tip van de andere kartel
leiders.
In een reactie op de medeplich
tigheid van zovele wetsdienaren
verklaarde procureur-generaal
Antonio Lozano zonder blikken
of blozen dat de Mexicaanse poli
tie 'zonder twijfel besmet is met
het corruptievirus van de drug
handel'. De onthulling was nau
welijks nieuws. Zeker niet voor
de Mexicanen. In augustus 1994
lichtte de DEA zijn Mexicaanse
collega's in over de aankomst van
een Colombiaans vliegtuig met
tien ton pure cocaïne. Een inbe
slagname volgde, maar driekwart
van de lading verdween op mys
terieuze wijze.
Het is een publiek geheim dat de
drughandel welig tiert dankzij de
miljoenen aan steekpenningen
die regerings- en overheidsfunc
tionarissen van hoog tot laag - tot
zelfs binnen het Openbaar Minis
terie toe - gretig incasseren. Het
DEA schat dat alleen al Juan
Garcia Arbrego - leider van het
Golfkartel - jaarlijks daarvoor
ruim 400 miljoen gulden reser
veert. Maar daarvan ligt deze 'Al
Capone' waarschijnlijk niet echt
wakker. Drughandel in Mexico is
big business. De omzet bedraagt
naar verluidt circa 50 miljard op
jaarbasis.
Wie zich daarentegen wel zorgen
maakt, is de rechtgeaarde Mexi
caan. Met lede ogen ziet hij aan
welk een verstikkend effect de
corruptie op de economie heeft en
hoe dit een perverse uitwerking
heeft op de politiek. Vast staat
dat de drughandel nooit zo'n
vlucht had kunnen nemen als de
politici van de regeringspartij
PRI niet zo inhalig zouden zijn
geweest. Grapjes over het 'narco-
salinisme' - een verwijzing naar
ex-president Carlos Salinas, die
ergens in de VS ondergedoken is,
en zijn gearresteerde broer - zijn
aan de orde van de dag. Temeer,
omdat Salinas een totaal geruï
neerde economie voor zijn opvol
ger Ernesto Zedillo heeft achter
gelaten.
Kroonprins
Het vergaren van de bewijslasten
tegen de Salinassen lijkt slechts
een kwestie van tijd. Procureur-
generaal Lozano hecht bijzonder
veel waarde aan een getuigenis
van een drughandelaar die zijn
directe chef - Juan Guerra - aan
wijst als de man die in 1988 aan
Raul Salinas een koffer met mil
joenen dollars heeft overhandigd.
Dit zou gebeurd zijn vlak voordat
broer Carlos tot staatshoofd ge
kozen werd. Lozano kondigde
onlangs aan dat hij het oud
staatshoofd aan de tand wil gaan
voelen. Tevens overweegt hij een
onderzoek te laten openen naar
de herkomst van zijn bezittingen.
„Beide Salinassen onderhouden
een innige band met de Mexi
caanse drugmaffia," zo beweert
Eduardo Valle. In oktober 1993
was deze naar de VS uitgeweken
ex-agent na maandenlang speur
werk op het spoor gekomen van
'godfather' Abrego van het Golf
kartel. Hij hield zich verscholen
op een zwaarbewaakt landgoed
in San Pedro nabij Monterrey.
Zijn arrestatie leek onafwend
baar. Valle vroeg aan Salinas drie
eskaders met parachutisten en
twee helikopters, terwijl diens
kroonprins - de in maart 1994
vermoorde Colosio - van hem een
persoonlijke brief kreeg.
Na een week wachten kwam uit
sluitsel. De drugsbestrijdings
dienst INCD zou slechts de be
schikking krijgen over één onbe
mande helikopter. De inzet van
het leger achtte Salinas niet wen
selijk. Valle blies de operatie af
en Abrego ontsnapte.
Dat het oud-staatshoofd contac
ten onderhield met de drugon
derwereld staat zo goed als vast.
De DEA zegt harde bewijzen te
hebben dat een handlanger van
Abrego in de periode 1992-93
minstens driemaal telefonisch
contact heeft gehad met het staf-
hoofd van Salinas.
Steeds harder klinken bewerin
gen dat presidentskandidaat Co
losio om het leven is gebracht
door het Golf-kartel. Leden
daarvan waren waarschijnlijk
binnen zijn persoonljke bewa
kingsdienst geïnfiltreerd. Colosio
zou destijds van Salinas een har
der optreden tegen de cocabaron
nen hebben geëist. Ook zou hij de
verplichte aanname van donaties
van het Golfkartel hebben afge
slagen.
De moord op PRI-leider Massieu
is vrijwel zeker het werk van Sa
linas' broer Raul. Van beiden is
bekend dat zij in onmin leefden.
Daarmee lijken de beschuldigin
gen van de gewezen geheim agent
Valle steeds meer gerechtvaar
digd. Vorig jaar nam de regering
Clinton hem nog met een korrel
tje zout. Nu lijkt Washington te
moeten geloven dat zij de grens
deelt met een narco-democratie.
Een vrouw huilt bij het passeren van de lijkwagen met het stoffelijk overschot van de in maart 1994 doodgeschoten presidentskandi-
