ZomerL TUSSEN IÉMDIË EN INDONESIË ®STEM en lange ij, muy vay en von das? INTERFACE Weekei Op de markt voor drugs gelden dezelfde economi sche wetten als op iedere andere markt. Minder vraag of een groter aan bod betekenen lagere prijzen. De heroïnemarkt is de afgelopen jaren in gestort. 'Be the Death of Me', zong Lou Reed eind jaren zestig over het ge vaarlijke snoepgoed dat toen in opkomst was. De harddrug heeft in een kwarteeuw veel levens geëist; een van de rede nen waarom heroïne anno 1995 'uit' is. Bovendien wordt er momenteel in België zulke goedkope heroïne aangeboden dat de overlast van Franse drugtoeristen in Neder land wel eens af zou kun nen nemen. Omdat in België de prijs laag is, kan de overlast van Franse drugtoeristen hier afnemen Verslaafden stappen over op het gebruik van verschillende drugs tegelijkertijd 'AG 5 AUGUSTUS 1995 /f IN AUGUSTUS is het vijftig jaar t den dat Indonesië eenzijdig de <jnj hankelijkheid uitriep. Die onafhanll lijkheidsverklaring was het begin het einde van de kolonie Nederlar» Indië. Dezer weken besteden we it gelmatig aandacht aan het toenJ ge Indië en het huidige Indonesië ;punt el ef- :n op eder- door an de ope- elbe- espo- es los overal e zien e ver- it voor igie is kogels droog, ld. elt hij van de van de jeheim :ich te itterde ers on- >e: „Ik \„Het steekt ons enorm \eer weer hun oude po en. Dat heeft mij ook foto frits phoelich weet bijna zeker dat de leiding i de Tentara Nasional Indonesia Indonesisch leger, de stafbesprek gen in het Nederlands heeft gevoi' Van president Sukarno is bekt dat hij in menig driftbui in het f? derlands erop los heeft gevloekt." De vertrouwde, oer-Hollan| schoolliedjes zijn ook bruikt als strijdmarsen, Kif snoe giert het uit. „Allan liedjes van vroeger. Uit het bo 'Kun je zingen, zing dan mee'. 1 liedjes zijn goed van pas gekon om het moreel hoog te houden.' hebben ze gezongen tijdens de w bereiding op de guerrillastrijd te' de Nederlanders. Tijdens de a' ling van de bergen. Op het rei 'De paden op, de lanen in...' Ku zich dat voorstellen? Geschoolde} ongeschoolde guerrillastrijders uit volle borst zingen: 'Eens komt; dag dat Nederland zal herrijzend 'We willen Holland houden', of: '(j boertje'." „Hier ziet u," zegt Koesnoe nog' genietend, „onze strijd is gericht] vrijheid en niet op haat tegen den derlanders." Integendeel, zijn bei vrienden wonen in Nederland, heeft overal ter wereld (VS, Ansa lië, Philippijnen, Engeland, Fra rijk) als hoogleraar rechtsweti schappen gastcolleges maar heeft de meest dierbare he neringen aan zijn tijd in Nederlai In 1968 en 1969 heeft hij aan de u versiteiten in Leiden en Nijr»es seminars gegeven. Vanuit die onderhoudt hij nauwe vriendscn| sbanden met enkele Nederlanfl hoogleraren. Een van hen, een fl| meegse prof, is op de hoogte van geschiedenis als pemuda en gue lastrijder. De Nijmeegse hoogte haalt zijn vakbroeder over overstaan van Indië-veterane j Nederland zijn verhaal te 1 Koesnoe neemt de uitdaging J Enkele maanden geleden is1 koninklijk militair tehuis voo militairen Bronbeek in ArnMj knetterende ontmoeting tussen de oud-rivalen. Koesnoe pauzeert. Zijn ectitg 1 schuift een dienblad met sp j ken en the manis (zoete thee) F fel. De gastheer vouwt de hat J een: „Het is heel spannend g Ze (de Indië-veteranen)) het» „j het vuur aan de schenen geteS J Waarom, zo luidt de hamvra ben de Indonesische natio met geweld de komst van a bliek bevochten, terwijl K Wilhelmina al in 1942 een v onafhankelijkheid heeft Koesnoe komt met een hi verhandeling. Al vanal twintig spraken Indonesisc nalisten met de Nederland' het vrijheidsideaal. Maar z sultaat. „oterai Dan, op felle toon: »De njet| _jge mensen denken dat ik veel verstand van computers heb, en in die .ffjl ik ze uiteraard graag laten. Dat levert wel eens problemen op, want Joor gaan ze mij allerlei moeilijke vragen stellen en dan val ik wel eens j je mand. Verschillende lezers hebben mij gevraagd hoe ze, druk doorsur- p het World Wide Web, de hoogte van hun telefoonrekening naar bene- fkunnen drukken, of ik anders misschien een sponsor voor hen weet, of ze peen flop toegestuurd kunnen krijgen, of ze een of meerdere cd-roms een pogen lenen teneinde het een en ander te installeren, of ik mischien weet jie ene ontbrekende DLL ergens te vinden is, en of de CIS Navigator iets Ij v00r bevredigende acties of antwoorden krijg ik dan, op een flop of over l elektronische snelweg, weer wat goodies teruggemaild, die ik overigens L altijd even aan een virustest onderwerp. Niet dat ik u, beste lezers, niet (Luw, maar u snapt zelf wel waarom. Door schade en schande wijzer ge in, zeg maar. Die levendige ruilhandel is helaas nog niet van een orde van le'dat ik 'adieu' tegen de baas kan zeggen, maar wat niet is, kan nog ko- „ncok vragen waarmee ik niet goed uit de voeten kan. Zoals die van Jos pAlphen, die na een ingezonden brief van zijn hand, die inmiddels in de ut gepubliceerd is, bang is door iedereen die hem gelezen heeft, voor gek Bleten te worden. Jos had problemen met de lange ij. Dat unieke, uit de let ten j samengestelde karakter, dat alleen in de Nederlandse taal gebruikt IfJt, De lange ij is niet zomaar een i en een j, want de eerste letter moet ei- Ijk inde schoot van de tweede zitten. De tekstverwerkende software waar- Door Léon Krijnen Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com (deze krant gemaakt wordt, is weliswaar door een stelletje vaderlandse loe'sgeschreven, maar een lange ij, ho maar. Nooit van gehoord. [(brief waarin Jos van Alphen zijn beklag deed over de onmogelijkheid van «printer om een fatsoenlijke lange ij te printen, had hij keurig gestaafd met [oorbeelden van hoe het wel en hoe het niet moest. Maar omdat wij hier ook a klassieke lange ij op papier kunnen krijgen, werd het één groot voorbeeld iiboe het helemaal niet moest. Die ingezonden brief kwam derhalve door on- 1 in de krant tamelijk lullig en onbegrijpelijk over. jrvalt helaas niks aan te doen, maar de schrijver vroeg of ik misschien wist (tin de toekomst wél een echte lange ij uit zijn printer te laten rollen, vanuit (P5.1 of WP 6.0. Ik wist het ook niet, kende het probleem trouwens niet eens, ik, zoals de meesten van ons, gewoon de i en de j na elkaar intik. Maar lie blunder voel ik me natuurlijk wel moreel verplicht om naar een oplos- ngtezoeken. Trouwens, kijk eens naar mijn achternaam... liar eens even met mijn eigen Deskjet 540C geprobeerd. Twee maanden gele i-splinternieuw, vandaag de dag weer achterhaald, zo gaat dat in computer- ind.Een stukkie tekst in WP getikt met een paar lange ijeren (control-V, ge tal door 1,138 of 1,139) en bekeken met de functie printvoorbeeld op scherm. igerin WP 6.0 op de monitor keurig uit. Op papier daarentegen werd het een lijkend, zeer mager lettertype, geen gezicht. held, het bedrijf dat WP heeft overgenomen. Een aardige mevrouw iweerde dat het aan de printer ligt, en dat het wel over zou gaan als ik er soft- jjitsinzou stoppen. Zo te horen had ze dat deuntje al heel vaak opgedreund, [dacht dat ze zich er met een Jantje van Leiden (korte ei) vanaf probeerde te aken, maar ik moet nu toch toegeven dat ze gelijk heeft. Want hier op het re- lactiesecretariaat komt er onder WP 5.1 een perrrrrfecte lange ij uit de HP III- flsseiprinter, oogstrelend. Toch maar eens met soft-fonts op die Deskjet pro- ïenJos, of een mooie laserprinter aanschaffen.... lodat ik tot bovenstaande conclusie kwam, had ik mijn probleempje al ge- laikeerd in het NL Forum van Compuserve, de Amerikaanse provider die in d ruim 23.000 leden heeft. Drie dagen later bleek zich in dat forum kc levendige discussie over de lange ij ontwikkeld te hebben. Met een hoop «waaronder een paar over soft-fonts. Er bleken zich meer taalliefhebbers in Rins and outs van de lange ij verdiept te hebben. Waarna ik, zoals dat altijd jpopde elektronische snelweg, binnen de kortste keren weer afdwaalde lir allerlei zijpaden. |(tl ex-Hollanders in den vreemde blijken in NL forum een uitgelezen gele- |ïeidtezien om hun Nederlands weer eens op te halen. Anderen, die Neder- liu de jaren vijftig verlaten hebben, spreken, of, liever gezegd, schrijven |jElgoed genoeg Nederlands meer. Geen nood, ze corresponderen er in het NL low net zo vrolijk in het Engels op los. 'Trouwens', zo schrijft Dave Arthurs pt Chicago, 'waarom zou ik mijn tijd verspillen met het leren van Dutch, Ijsalle Nederlanders zowat alle andere talen van de wereld spreken?' Davidson uit Toronto legt uit aan Barbara Busch in Scarborough dat ze pnn Canada zowel Duits als Nederlands studeert. 'Het lijkt wel een beetje (elkaar, maar Nederlands is veel moeilijker. De Nederlanders drukken zich jai levendiger uit dan Duitsers en er zit veel meer humor in hun taalgebruik, let moeilijkste zijn de zinsconstructies omdat onderwerp en gezegde meestal pt elkaar staan, terwijl wij ze zo dicht mogelijk bij elkaar proberen te hou- ais er tenslotte nog een nazaat van een nazaat van een Nederlandse nazaat. Weeft nog nooit een woord Nederlands gesproken, maar weet zich, bijna ze- Fg jaar oud, nog wel te herinneren dat zijn overgrootmoeder dat nog wel Meetje deed toen hij nog een kleuter was. Uit de diepste krochten van zijn rftanneringen probeert hij tevoorschijn te peuren hoe dat overgrootmoe- pjiem verwelkomde en afscheid van hem nam, rond 1930. Wat hij veronder- plt dat de in het Engels phonetische weergaven van die twee Nederlandse Nfflzijn, ziet er als volgt uit: muy vay en von das. Ik kan er geen touw aan pt knopen, maar wie er een aannemelijke verklaring voor weet te geven, Wvan mij een flop vol goodies. ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1945 maar in 1949 ona Ij,iseijl worden. Onzin. Ze zegge" lijk: jullie zijn pas vrij, wa derland dat zegt. Dat ge hoogmoed, niet?" In de binnenstad van Terneuzen zijn de bewoners duidelijk over de drugoverlast. Heroïne i FOTO WIM KOOYMAN uit (/MAN\ PT, TEU-FOON (STAAT- f Door Joep Trommelen De prijzen voor heroïne zijn in Nederland en België de afgelopen anderhalf jaar fors gekelderd. De straat waarde van een gram heroïne is gedaald tot soms zestig tot tachtig gulden. In de 'hoogtijdagen' van de drughandel moest er nog drie- tot vierhonderd gulden voor worden neergeteld. En dat terwijl de kwaliteit van de 'smack' in de loop der jaren alleen maar verbeterd is. Politie en hulpverlening schrijven de prijsdaling toe aan de stabilise ring van het aantal 'binnenlandse' druggebruikers. En zelfs de oorlog in het voormalige Joegoslavië zou bijdragen aan de gedaalde prijzen. De markt is verzadigd, maar het aanbod neemt nog steeds toe. „Het pure heroïnegebruik neemt af. In de plaats daarvan is poly-drugge- bruik, het gebruik van verschillende soorten drugs tegelijkertijd, geko men en een aantal andere drugs zo als amfetamine en cocaïne. Veel heroïnegebruikers stammen uit de hippie-tijd. En veel van hen zijn in middels gestopt met gebruiken," zegt directeur W. Hoekstra van de Nederlandse Vereniging van Instel lingen in de Verslavingszorg (Ne- VIV), in Utrecht. „Heroïne heeft een 'losers-image', en is daarom niet populair bij nieu we druggebruikers," zegt E. From- berg, medewerker van het Neder lands Instituut voor Alcohol en Drugs (NIAD) in Utrecht. „Momen teel zijn de stimulerende middelen bij harddrug-gebruikers veel popu lairder. Amfetamine, xtc, dat is een hele andere cultuur. Er zijn veel druggebruikers die in het weekeinde met drugs uit hun dak willen gaan en maandag weer gewoon gaan wer ken. Een 'depressieve' drug als heroïne past daar niet bij." „Ik heb sterk de indruk dat de oor log in Joegoslavië ook van invloed is op de heroïnemarkt in ons land. Di verse facties die elkaar bestrijden zijn ook actief in de illegale wapen handel. Ze komen volgens mij aan geld door heroïnehandel. Overal ter wereld waar gevochten wordt, zie je datzelfde verschijnsel. En ik weet dat heroïne op straat in Zagreb erg goedkoop is. Dat is een teken dat het aanbod groot is. En die heroïne wordt ook in de rest van Europa ver handeld, reken maar." Nederlandse drugdealers, -koeriers en -runners zijn door de haperende inheemse markt (ook hier is stil stand achteruitgang) steeds meer af hankelijk geworden van buitenland se gebruikers; met name Duitsers en Fransen die in hun eigen land veel hogere prijzen moeten betalen voor heroïne en cocaïne. Vooral in België - waar de prijs van heroïne op een aantal plaatsen zelfs is gedaald 'tot op het niveau van xtc-pillen', aldus een woordvoerder van het Centraal Bureau der Opspo ringen van de Rijkswacht - wordt gevreesd voor een wassende stroom van Franse druggebruikers die vlak over de grens naar verhouding goed kope drugs kunnen inslaan. Woordvoerder J. de Koning van de gemeentepolitie Terneuzen, een stad met een harde kern druggebruikers, -dealers en met name Franse drug toeristen die voor veel overlast zor gen, zegt dat de prijzen in België sterk gedaald zijn. „Van dalende prijzen in Nederland is ons niets be kend." Wellicht heeft dat te maken met het grote aantal Franse gebrui kers dat in Terneuzen inkopen doet. Waar de vraag groot is, zijn de prij- Heroïne is totaal uit bij de druggebruikers, behalve bij degene die er echt langdurig aan verslaafd zijn. En die gebruiken er meestal ook nog van alles bij. foto anp zen navenant. Waarom dalen de prijzen in België dan wel? De Koning: „Ze zeggen weieens 'stomme Belgen' maar je hebt er toch ook wel slimme bij. En die hebben ontdekt dat er een grote groep Fransen is die vanuit Noord- Frankrijk naar Nederland gaat om heroïne te kopen. Het bekende ver haal, waar wij helaas ook mee te maken hebben. Een aantal Belgen probeert die klanten af te vangen. En dat kunnen ze alleen maar doen, door onder de hier geldende prijs te gaan zitten. Bovendien beconcurre ren ze elkaar." „We constateren hier de laatste tijd wel eens dat er minder mensen ko men, maar een directe oorzaak kun je daar moeilijk aan verbinden. Als het slecht weer is, of er zijn net een aantal dealers opgepakt of drugs panden opgerold, zie je ook een af name van het aantal drugtoeristen. Maar ik hoop dat het waar is dat de Fransen wegblijven." Blij is de Koning niet echt met de Belgische concurrentie. „Je moet het probleem mondiaal zien. Als het zich bij de buren afspeelt, moet je daar niet om lachen. Ik kan me goed indenken dat mensen hier in Ter neuzen die in buurten wonen met veel overlast, dit met applaus ont vangen. Maar als je de rotzooi op plek A opruimt, komt die op plek B weer tevoorschijn." Als de lage Belgische prijzen aan houden, verwacht De Koning dat het grootschalige drugtoerisme in Terneuzen zal verdwijnen. „Dat is logisch." De Belgische autoriteiten zijn ook bang dat de handelaren met deze la ge prijzen kunnen infiltreren in de markt van xtc-pillen, 'omdat water nu eenmaal het laagste punt zoekt', aldus CBO-woordvoerder majoor De Winter. Die vrees is volgens Nederlandse deskundigen volkomen ongegrond. „Heroïne is totaal uit bij de drugge bruikers, behalve bij degene die er echt langdurig aan verslaafd zijn. En die gebruiken er meestal ook nog van alles bij," aldus een medewerker van het Drugs Adviesbureau in Am sterdam. „De trend is nu de hallucinerende en licht-verdovende middelen. Aan heroïne begint niemand meer voor z'n lol. En als je dat spul al eens een keer per ongeluk gebruikt, ben je echt niet meteen verslaafd en hou je er heus wel mee op." Ook bij Nederlandse politiekorpsen is bekend dat de populariteit van heroïne sterk tanende is. „Alleen in kringen van kansarme allochtonen zie je nog een - gelukkig lichte - stij ging van het aantal gebruikers. Een verwoestende drug als heroïne past niet meer in de huidige trend van ge zondheid en energie," aldus woord voerder J. Rouwen van de regiopoli tie Gelderland-Midden in Arnhem. De prijsdaling van de harddrugs heeft de drughandel een gevoelige klap toegebracht. „De vette winsten van weleer zijn verdwenen. De markt is aan het verzadigen terwijl er steeds meer aanbieders zijn geko men. We horen geluiden dat de groothan delaren hun voorraden niet eens meer kwijtkunnen, ondanks de ver koop aan toeristen en Franse en Duitse gebruikers," aldus de woord voerder van het Drugs Adviesbu reau. De tanende markt voor heroïne wil niet zeggen dat het drug probleem zich wat de binnen landse gebruikers betreft vanzelf gaat oplossen, blijkt uit een publicatie van de NeVTV. Nog steeds zijn er 20.000 tot 25.000 langdurig verslaafden die in toenemende mate verschillende middelen door elkaar gebruiken. Uit een recent onderzoek gehouden in Utrecht, is gebleken dat 86 pro cent van de gebruikers de afgelopen maand twee of meer verschillende middelen tot zich nam; maar liefst 38 procent gebruikte zelfst vier of meer soorten drugs door elkaar. „Het is maar de vraag of junks door de lagere heroïneprijzen minder gaan stelen. Ze kunnen hun 'winst' ook omzetten in cocaïne als extraa tje," zegt Fromberg van het NIAD. In opkomst lijkt de zogenaamde 'ge kookte' cocaïne dat in een hasjpijpje gerookt wordt. Omdat cocaïne in de meest gebruikelijke (zout)vorm niet gerookt kan worden, moet het spul eerst chemisch omgezet worden tot een base die bij een lagere tempera tuur verdampt. In Nederland ge- beurt dat 'koken' van de cocaïne doorgaans met behulp van ammoni ak. Hulpverleners hebben lang aange nomen dat deze gekookte coke min der schadelijk zou zijn dan de crack die met name in de Verenigde Staten verwoestend heeft toegeslagen. Nu is echter gebleken, dat deze 'Neder- crack' net zo verslavend is als de Amerikaanse variant, waar maag- zout (baking soda) in plaats van am moniak gebruikt wordt voor uitein delijk dezelfde chemische omzet ting. In het NeVIV-blad Addictum wordt gewaarschuwd voor deze nieuwe trend onder polygebruikers. „De ge bruikers zelf zeggen dat ze achter deze coke blijven aanjagen en eigen lijk nooit genoeg hebben. Voor ge kookte coke doen ze meer dan voor bijvoorbeeld heroïne. Ze nemen meer risico's bij inbraken en worden geweldadiger. Prostitue rende gebruikers nemen ook meer risico's waardoor de kans op HIV- besmetting en verspreiding toe neemt. Een deel van de gebruikers is bovendien achterdochtiger, agres sief, onbetrouwbaar en in het alge meen moeilijker te bereiken dan voorheen." Er zijn dan ook volgens verschillen de hulpverleners vraagtekens te zet ten bij het effect van experimenten met de medische verstrekking van heroïne, waarover thans landelijk een discussie woedt. De verstrekte heroïne zou ook als basismiddel ge zien kunnen worden, waarna de ge bruiker al z'n geld en energie steekt in de jacht op andere drugs, zoals de Nederlandse crack-variant. Directeur M. Hoekstra van het NeVIV: „Het is eigenlijk ver bazingwekkend dat crack in Nederland niet zoals in de VS een sterke marktpositie heeft vero verd. Misschien komt dat doordat we in Nederland een vrij gestabili seerde populatie harddruggebrui kers hebben. Daar heeft men kenne lijk geen behoefte aan crack. Anders dan in de Amerikaanse getto's waar massaal in drugs wordt gehandeld en wordt gebruikt. De mensen daar kunnen vaak niet anders, gezien hun leefomstandigheden. De sociale structuur is daar anders dan hier. Hoekstra is echter verontrust over de ook in Nederland volgens sommi gen dreigende getto-vorming. „Ik denk dat de zogenaamde 'neder- crack' zeker een gevaar voor de toe komst is. Je ziet het nu al de kop op steken in wijken als de Bijlmer." De meeste cocaïne die Nederland binnenkomt, wordt volgens hem nog op de 'ouderwetse' manier geconsu meerd: gesnoven door de neus. „En dan spreek je over een groep gebrui kers die het gebruik relatief gezien onder controle heeft, en ook bij machte is de dure cocaïne te betalen. De 'harde' drugscène kenmerkt zich steeds meer door poly-druggebruik. Die weet de bruine en de witte sui ker goed te combineren." Fromberg weet niet of de consump tie van 'neder-crack' inderdaad groeiende is. „Dat is moeilijk te me ten. Gekookte cocaïne wordt in Ne derland al langer gebruikt. Dat soort berichten wordt weieens over trokken," relativeert hij. „Ik ben daar niet zo van onder de indruk. Het kan ook zijn dat er nu beter naar gekeken wordt. Het is hetzelfde ver haal als wanneer de politie bijvoor beeld beter op snelheidsovertreders gaat letten. Dan zie je meteen dat het aantal registraties daarvan toe neemt." Crack heeft in Nederland volgens Fromberg nooit een hoge vlucht ge nomen doordat 'gewone cocaïne in Nederland goed en goedkoop is'. „Als je cocaïne als crack gebruikt is de werking per dosis veel sterker. In een land als Amerika, waar cocaïne erg duur is, is dat voor arme bevol kingsgroepen natuurlijk aantrekke lijk. Vooral in arme buurten waar men doodongelukkig is en er geen enkel toekomstperspectief is, gaan mensen dan crack gebruiken." Hoekstra bestrijdt dat de heroïnege bruikers die soms al tientallen jaren verslaafd zijn een 'verloren groep' is. „Ze komen vaak niet veel verder, maar zijn nog wel degelijke te berei ken, en er worden ook nog steeds re sultaten geboekt. Het is zelfs zo dat met name die groep de hulpverle ning, bijvoorbeeld methadonpro- gramma's, beter weet te vinden dat zeg maar de 'lichtere' verslaafden. Het is te vergelijken met het bezoek aan de huisarts; als het slechter gaat, zul je die vaker bezoeken."

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 25