DE STEM
amen Beter hekelt ziekenhuis
sell
'Niet meedingen naar opdracht politie Zeeland'
ren
aterzuivering onveilig excursie-terrein voor jongeren
auto of motor
fatiënten klagen over lange wachttijden voor behandeling in zomerperiode
Echte bunker te koop
Restaurateurs ontkennen krabbetjes in mosselen
Zeldzame schildpad in
zoo Vlissingen geboren
Vlissingen is duurste
gemeente van Zeeland
Advies van Bond van Nederlandse Architecten aan zijn leden:
[aterschap De Drie Ambachten geeft in de toekomst voorlichting via dia-presentatie
li onze verslaggever
Sierkaaistraat 14
4561 BC Hulst
tel. 01140-11813
iTANT
©CITIZEN ïerste Week Zeeuwse boek
Tweejarige peuter
gewond bij ongeval
Gemiddeld gezin betaalt 1077 gulden
Drie Ambachten
hield in 1994
ruim anderhalf
miljoen over
Bejaarde fietser
zwaargewond
bij aanrijding
JULI 1995
to Koop
.idacht u van het resultaat als u dat even laat
Jfln via een „Kleintje" in De Stem
ÉL 5van de 10 mannen
lOe Stem lezen
,en speciale
^stelling voor onze
ntles" rubriek,
ig'g en motoren" Uw
ding in die rubriek
Ldus c1®1 missen.
Zeeland
Luzen - De rioolwater-zuive-
[«sinstallatie van waterschap De
|e Ambachten mag geen excursie-
Ik voor jongeren meer zijn. De Ar-
Tïsinspectie heeft enkele tekort-
iingen geconstateerd waardoor
veiligheidsoverwegingen geen
rondleidingen meer mogen worden
verzorgd. Hiervan maakten vooral
scholieren gebruik.
De Arbeidsinspectie stelde vast dat de
spijlen van de ijzeren hekken op de bor
dessen, waar vandaan men een goed
beeld krijgt van de bekkens, meer dan
dertig centimeter uit elkaar staan. En
dan is het, volgens de letter van de voor
schriften, verboden dat jongeren bene
den de achttien jaar op de bordessen ko
men. Volwassenen, zo zei een woordvoer
der van het waterscxhap, mogen de bor
dessen bij excursies wel betreden.
Aanpassing van de hekwerken is veel te
duur. „Dan moet er nogal wat afgebro
ken worden," zei de woordvoerder.
Het waterschap vindt het toch belang
rijk dat (jonge) mensen een goede indruk
krijgen van het werk dat op het vlak van
waterzuivering wordt gedaan. Daarom
wordt achtduizend gulden uitgetrokken
om het zuiveringsproces op een dia-band
A
OPTOMETRIST ANVO
DNTAKTLENSSPECIALIST
Lionze verslaggever
jlst - De Zeeuwse patiëntenvereniging Samen Beter
takt zich zorgen over de zorg in ziekenhuizen in vakan-
Itijd. Aanleiding is een aantal recente klachten van pa-
|nten in het Terneuzense ziekenhuis De Honte wier be-
indeling lang op zich liet wachten omdat een orthopeed
li vakantie was.
die elke liefde rond maak
traat 10, Hulst, tel. 01140-12214
j daarvan is dat die men
tal die tijd onbehandeld in het
tienhuis moeten liggen. Op
hen van de zorgverzekeraar,
tkosten van de burger dus,"
Bas M. Henderiks van Samen
per. „Een ligperiode die het ge-
ingsproces bovendien niet he
ldert. Vooral ook omdat de
fsonele omstandigheden er
it beter op zijn geworden."
Ideriks heeft de klachten on-
Ks aangekaart tijdens de ver
tering van de Nederlandse
raiging van Algemene Pa-
futénorganisaties. „Die bekijkt
imenteel of de problemen zich
Iers in het land ook voordoen."
«ten Beter heeft ook klachten
ivangen van patiënten die
|»r de huisarts voor behande-
j naar het ziekenhuis waren
Jorverwezen, maar naar huis
Ijiigestuurd omdat de behande-
idarts met vakantie was. „Nog
ivin het leed dat de patiënt
)rdt aangedaan, betekent dit
keen taakverzwaring en extra
sten voor bijvoorbeeld de
uiszorg. Nadat de arts terug is
vakantie, is er een grote
chtlijst."
in de gekke
inderiks noemt het 'van de
kke dat dit soort praktijken
no 1995 nog plaatsvinden',
loral ook omdat volgens haar
ftiinigingen in de gezond-
lidszorg op de rug van de ge-
tiikers terecht komen. „Omdat
er vanuit wordt gegaan dat die te
veel willen. Als je dat vaak en
lang genoeg tegen mensen zegt,
dan geloven ze ook dat ze mede
schuldig zijn aan de hoge kosten
van de gezondheidszorg."
G. Ramaekers, directeur patiën
tenzorg van De Honte, vindt de
kritiek van Samen Beter 'nergens
op slaan'. „Wij hebben twee or-
thopeden in dienst. Als er een
met vakantie is, heeft er altijd
nog een andere dienst. Dat geldt
trouwens voor alle afdelingen.
En natuurlijk is er in de vakan-
tietijd minder personeel, zoals in
alle sectoren. Maar acute geval
len worden ook dan altrjd behan
deld. Wel kan het zo zijn dat als
het om heel specifieke operaties
gaat, er gewacht wordt tot de be
treffende arts terug is van va
kantie."
Loondienst
Samen Beter pleit volgens Hen
deriks al jaren voor artsen in
loondienst van het ziekenhuis in
plaats van specialisten als vrijge
vestigde ondernemers. „Net als
bij andere mensen in loondienst,
moet het ziekenhuis de bezetting
dan in vakantieperiodes regelen.
Lege en lang bezette bedden
kunnen hierdoor voorkomen
worden. Patiënten hoeven dan
niet nodeloos lang te wachten of
naar huis gestuurd worden tot
dat de arts terug van vakantie
Space Master
CHRONOGRAPH
Radiosignaal gestaard.
JUWELIER-HORLOGER
CHRIS TIMMERMANS
Winkel- en reparatie-atlier
Lange Bellingstraat 36 - Tel. 01140-14365
4561 EE HULST
aantal boekhandelaren, on-
fwie Dick Anbeek uit Middel-
'rg en Theo Spinnewijn uit
«is, speelde al een aantal jaren
*t het idee om meer accent te
[en op het Zeeuwse boek. „In
sland verschijnen er, evenals
-Friesland, heel veel regionale
'eken. We wilden daar één keer
jaar meer accent op leggen,
•dat die boeken tijdens de 'ge-
boekenweek minder aan
«komen," vertelt Spinnewijn.
week wordt op touw gezet
vier boekhandels uit Vlis-
Middelburg, Goes en Zie-
«ee. „Maar bijna alle Zeeuwse
"Mandeis doen mee. We heb-
91 er zo'n veertig aangeschre-
en tot nu toe zijn er maar een
Twee die het niet zien zitten,"
ttts Spinnewijn.
®dom de Week van het Zeeuw-
wek, van 2 tot 11 november,
J'en dit jaar diverse nieuwe
'euwse boeken verschijnen, zo-
Je'pij landelijke als bij regiona-
ntgeverijen. Voor kopers van
'an onze correspondent
«oes - Er in wonen is niet te doen omdat alleen een simpel
aampje maken al een vermogen kost. Wie op zoek is naar
oerdegelijke opslagruimte, hobbykamer of wat dan ook
■s ®t natuurlijk de kans van zijn of haar leven: een echte
Merwetse legerbunker.
stand tegen atoomaanvallen en
inbrekers.
De muren en het dak van de
bunker bestaan uit 2,5 meter
dik beton. Serieuze gegadigden
voor dit optrekje hebben zich
al gemeld. Volgens drs. M.
Faasse van de gelijknamige
makelaardij in Goes, die de
bunker moet gaan verkopen, is
de bunker met name geschikt
voor de opslag van vuurwerk,
kostbaarheden, atelier of de
opslag van computergegevens.
kolos staat aan de Oranje-
•wjSm Goes en is voor 380.000
L!r n k°sten koper in de aan-
jj' ln§> inclusief de 9.235 vier-
®te meter grond. De bunker
™or het grootste gedeelte
a.f. he grond, herbergt
Opkamers, kantoren en
i. J) vo°r communicatie,
,twee verdiepingen met
rflen' Er is een kli-
aatregehng en generatoren
e^g.fal van nood voor de
'citeit zorgen en is be-
Wei of geen krabbetjes in mosselen, de liefhebbers laten de zilte lekkernij zich goed smaken.
FOTO'S WIM KOOIJMAN
in onze verslaggever
iddelburg/Goes - Boeken van Zeeuwse auteurs, boeken over
(eland, over het Zeeuwse dialect, kortom over alles wat
siws is, staan dit najaar centraal tijdens de eerste Week van
it Zeeuwse boek.
Zeeuwse boeken hebben de boek
handels een - voorlopig nog ge
heim - geschenkje in petto, 'in de
sfeer van Zeeuwse rijmpjes .en
spelletjes'.
Van onze correspondent
Goes - Bij een eenzijdig ver
keersongeval op een parkeer
terrein aan de Oostwal in
Goes liep een tweejarig meisje
gistermiddag een hersen
schudding op.
Het kind werd overgebracht naar
het Oosterschelde-ziekenhuis in
Goes. Het meisje zat achterop de
fiets bij haar zestigjarige oma.
Door nog onbekende oorzaak
verloor oma haar evenwicht
waardoor beiden kwamen te val
len. De peuter raakte daarbij ge
wond, oma kwam met de schrik
vrij.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De meeste res
tauranthouders in Zeeuws-
Vlaanderen ontkennen dat in
hun geserveerde mosselen
krabbetjes voorkomen. Ze
wijzen naar hun collega's in
Belgisch Vlaanderen waar de
consument wel de kans loopt
tijdens het eten van mosselen
in een krabbetje te happen.
„Veel Belgische restaurants halen
hun mosselen uit het Franse Nor-
mandië. Onze mosselen komen uit
Yerseke. In Yerseke worden de
mosselen verwaterd waardoor
eventuele krabbetjes worden uit
gespoeld. Wij hebben daarom to
taal geen last van krabbetjes in
mosselen. Dat verwateren ge
beurt niet in Frankrijk. Daar
worden de opgeviste mosselen
meteen in zakken gestopt. Die
mosselen zijn ook^van een veel
mindere kwaliteit maar daar is de
prijs ook naar. Mosselen in België
zijn goedkoper. Maar de kwaliteit
van de Zeeuwse mossel is veel be
ter," aldus C. Tieleman van Au-
berge des Moules in het mossel
dorp Philippine.
Kwaliteit
We nemen de proef op de som in
een restaurant in Philippine.
Een medewerkster van het res
taurant zet een grote, dampende
pan met Zeeuwse mosselen op ta
fel. De mosselen worden aan een
nauwkeurig onderzoek onder
worpen maar we komen geen
krabbetjes tegen.
Minitieus speuren naar krabbetjes in mosselen levert in Philippi
ne in ieder geval niets op.
De kwaliteit is prima. De mede
werkster zegt wel dat er af en toe
krabbetjes in de Zeeuwse mosse
len zitten. „Ik zeg dan tegen de
klanten dat ze de krabbetjes beter
niet kunnen eten. Ze zijn niet ge
vaarlijk voor de gezondheid maar
ze smaken niet zo lekker."
E. Asselbergs van mosselleveran
cier Delta Mossel in Yerseke ge
looft niet in het verhaal van Tiele
man. Volgens hem komt de consu
ment ook krabbetjes tegen in
Zeeuwse mosselen die in Zeeuws-
Vlaamse restaurants worden ge
serveerd. „Ik at deze week nog in
een Zeeuws-Vlaams restaurant en
ik kwam in de mosselen krabbe
tjes tegen."
Volgens Asselbergs zijn de mosse
len in Vlaanderen exact hetzelfde
als in Zeeland. „Kijk, de Bel
gische consument is ontzettend
kritisch. Belgische restaurants
halen hun mosselen niet uit
Frankrijk maar uit Yerseke. Bel
gen nemen met minder geen ge
noegen. Als er dus in mosselen,
die in Belgische restaurants wor
den geserveerd, krabbetjes voor
komen, komen die ook voor in de
mosselen die in Zeeuws-Vlaamse
restaurants op tafel komen. Het
kan gewoon niet anders. Ik weet
niet waarom ze een ander verhaal
vertellen. Wellicht heeft dat met
een stuk publiciteit te maken. De
aanwezigheid van een krabbetje
WOENSDAG 26 JULI 1995
DEEL C
vast te leggen. Daar valt goed te zien wat
in de bekkens plaatsvindt.
Het gebruik van deze presentatie blijft
niet beperkt tot scholieren. Het dagelijks
bestuur denkt die ook te kunnen gebrui
ken bij open dagen, voorlichtingsbijeen
komsten, gastlessen en officiële ontvang
sten.
Van onze correspondent
Vlissingen - In de Vlissingse reptielenzoo Iguana is een zeer
zeldzame landschildpad geboren. Het is een exemplaar dat
wetenschappelijk wordt aangeduid als de Indotestudo For-
steni. Een Nederlandse benaming bestaat nog niet.
Volgens beheerder Ad Bom is
het de eerste keer dat een der
gelijke schildpad in gevangen
schap is geboren. Van deze
soort zijn er, inclusief de jong
ste aanwinst, zes in geheel Ne
derland. De ouders van de bo
reling werden in 1989, dood
ziek en beschadigd, door de Al
gemene Inspectie Dienst (AID)
bij de reptielenzoo geplaatst en
zijn daar sindsdien gebleven.
De inspectiedienst had de
exemplaren aangetroffen op
Schiphol.
Twee jaar geleden was het
vrouwtje weer volledig her
steld en legde haar eerste ei.
Het ei bleek onbevrucht. Het ei
dat ze op 4 februari van dit jaar
legde resulteerde uiteindelijk
in de geboorte van een nieuw
schildpadje. De kleine weegt 45
gram en meet zes bij zes centi
meter. De peuterheeft nog
geen naam.
Van onze verslaggever
Terneuzen/Breda - Vlissingen is de duurste stad van Zeeland.
Een gemiddeld gezin betaalt hier 1077 gulden aan gemeentelij
ke belastingen en -heffingen. Breda is de duurste stad van Bra
bant. Een gemiddeld gezin betaalt in die stad 1166 gulden per
jaar.
in de mossel doet aan de kwaliteit
niets af. Het is een prachtige mos
sel."
In ieder geval delen ook andere
restauranthouders in Zeeuws-
Vlaanderen de mening van Tiele
man. Ze zeggen dat veel afhangt
van de kwaliteit van de mosselen
en waar ze vandaan komen. „Als
je goede kwaliteit biedt heb je
geen last van krabbetjes in mos
selen," meent de eigenaar van
restaurant d'Ouwe Kercke in Ter-
neuzen. „Op tien potten kom je
misschien één krabbetje tegen.
Geen last
Ook de eigenaar van restaurant
Royal in Sas van Gent zegt geen
last te hebben van krabbetjes in
mosselen. „Ik heb wel gehoord
dat krabbetjes in mosselen in Bel
gië voorkomt. De Belgen halen de
mosselen ergens anders vandaan
omdat ze met de prijzen willen
stunten. Onze mosselen komen uit
Yerseke."
De uitbater van restaurant And-
ric in Sluis lette gisteren extra op
de eventuele aanwezigheid van
krabbetjes in mosselen naar aan
leiding van de berichten uit
Vlaanderen. „Maar wij hebben er
totaal geen last van." De eigenaar
van restaurant Napoleon in Hulst
vertelde tijdens het begin van het
mosselseizoen wel last van krab
betjes in mosselen gehad te heb
ben. „Maar dat is gelukkig voor
bij. Het komt niet meer voor. Het
is wel een probleem maar meer
voor het oog. Want het doet aan
de kwaliteit van de mossel niets
af."
Terneuzen scoort een stuk lager
dan Vlissingen met 794 gulden
aan lasten per gezin. In Borsele
ligt dit bedrag op 805, in Goes op
1011, in Middelburg op 1058 en
in Reimerswaal op 960 gulden.
Een en ander blijkt uit een nieuw
lastenonderzoek van de Consu
mentenbond. In dit onderzoek is
ook gekeken naar de kosten van
een paspoort, rijbewijs, begrafe
nis, het sluiten van een huwelijk
en bouwvergunning.
De consumentenorganisatie
heeft geen goed woord over voor
de voortdurende stijging van de
gemeentelijke heffingen en be
lastingen. Het afgelopen jaar lie
pen die opnieuw op, soms met
méér dan tien procent. De Con
sumentenbond gaat er vanuit dat
er voorlopig nog geen einde komt
aan die jaarlijkse lastenverho
gingen. In '97 worden veel ge
meenten gekort op hun uitkering
uit het Gemeentefonds en voor
uitlopend daarop wordt nu al
een voorschot genomen met ex
tra heffingen en belastingen voor
de burger.
In het vergelijkend onderzoek
tussen 190 gemeenten met meer
dan 20.000 inwoners is uitgegaan
Van onze verslaggever
Terneuzen - Waterschap De
Drie Ambachten boekte over
1994 een voordelig exploita
tieresultaat van 1,6 miljoen
gulden.
Een resultaat dat onder meer
wordt veroorzaakt door het niet
of nauwelijks aanwenden van
geld uit de post Onvoorzien.
Het grootste resultaat werd ech
ter verkregen in de sector water
kwaliteitsbeheer: 1,3 miljoen
gulden/
Van het overschot wil het dage
lijks bestuur een deel bestemmen
voor directe investeringen zoals
kantoorautomatisering, herstel
werkzaamheden van Isabellaweg
en deel Kruisweg. Het overgrote
deel van het positieve resultaat
(1,2 miljoen gulden) wil men be
stemmen voor egalisatiereserve,
waaruit geput kan worden als in
enig jaar de zuiveringslasten fors
omhoog moeten.
van een gemiddeld gezin van vier
personen, wonend in een 'stan
daard-woning' van 150.000 gul
den.
Na Breda en Bergen op Zoom
volgt de gemeente Roosendaal er
Nispen in Brabant op de derde
plaats met een totaal van 1105
gulden aan lasten en heffingen
Tilburg (met 1007 gulden) komt
nog achter Gilze en Rijen dat
1008 gulden aan lasten per jaar
rekent.
De inwoners van Etten-Leur be
talen jaarlijks per gezin 890 gul
den, Oosterhout 845 gulden, Bor
sele 805, Rucphen 686 en Terneu
zen 794 gulden.
Als goedkoopste gemeente scoort
in dit onderzoek Putten (471 gul
den). De duurste vijf gemeenten
zijn Den Haag (1475), Deventer
(1386) Zaanstad (1379), Leiden
(1355) en Utrecht (1347 gulden).
Opvallend is ook dat Breda uit
zonderlijk hoog scoort met de
hondenbelasting.
Een hond kost hier veruit het
meest (135 gulden voor de eerste
en 222 gulden voor de tweede
hond) van alle gemeenten in Bra
bant.
Maar ook landelijk zit Breda aan
de top.
Rotterdam (282 gulden voor de
tweede hond) scoort hier het
hoogst.
Opmerkelijk is dat Breda in een
eerder onderzoek veel gunstiger
uit de bus komt dan uit dit on
derzoek van de Consumenten
bond.
In een onderzoek van de gemeen
te Tilburg schoof Breda onlangs
op van de tiende naar de acht
tiende plaats in vergelijking mei
29 andere grote steden.
Van onze correspondent
Wissenkerke - Een 73-jarige man
uit Wissenkerke is gistermorgen
bij een verkeersongeval in zijr
woonplaats zwaargewond en
overgebracht naar het Ooster
schelde-ziekenhuis in Goes.
De bejaarde man reed op zijn
fiets over de kruising Noord-
straat/Ruiterplaatweg en ver
leende bij het linksafslaan geer
voorrang aan een over de Ruiter-
plaatweg naderende personen
auto bestuurd door een 36-jarigi
vrouw uit Kamperland.
Van onze verslaggever
Middelburg/Amsterdam - De Bond
van Nederlandse Architecten (BNA)
adviseert zijn leden niet mee te din
gen naar de opdracht voor nieuwe
huisvesting van de politie Zeeland.
Het bedrag van 12,5 miljoen gulden dat
voor de nieuwbouw en renovatie be
schikbaar is, is volgens de bond dertig
tot veertig procent te laag. Ook is het
programma van eisen te vaag. De politie
Zeeland heeft volgens de BNA geen en
kel begrip getoond voor de bezwaren van
de BNA.
Architectenbureaus kunnen voor 31 juli
meedingen naar de opdracht voor nieu
we huisvesting en renovatie in Goes,
Terneuzen, Hulst, Zierikzee en Oost-
burg. Het gaat daarbij om bureaus met
een totale vloeroppervlakte van bijna
11.000 vierkante meter.
Op een advertentie hebben 133 architec
tenbureaus gereageerd. Daarvan hebben
er inmiddels 35 een of meer offertes in
gediend, zegt politiewoordvoerder Jan
van Mourik. Daaronder ook een aantal
Zeeuwse bureaus. Hij wees erop dat de
projecten op haalbaarheid zijn getoetst
door architectenbureau Leesberg uit
Helmond dat als adviseur optreedt. Een
daarnaast geraadpleegde deskundige
beaamde de financiële haalbaarheid van
de plannen.
Begin juli raakte de BNA overspoeld
door reacties van leden met het verzoek
contact op te nemen met de politie in
Zeeland. Ze hebben kritiek op de bouw
kosten die niet stroken met de realiteit,
vooral als het gaat om cellencomplexen.
De bond vreest dat de kosten hoger wor
den, waardoor de culturele kwaliteit van
de gebouwen onder druk zal komen.
Ook zijn de programma's van eisen voor
de vijf projecten te vaag, terwijl de op
drachtgever verlangt dat de deelnemers
aan de procedure een vaste prijs opge
ven. Dat levert volgens de bond een on
acceptabel risico op.
BNA-leden zijn statutair verplicht zich
aan de 'Standaardvoorwaarden Rechts
verhouding opdrachtgever en architect'
te houden. Voor de nieuwe politiehuis-
versting zijn die voorwaarden maar ge
deeltelijk van toepassing. Ook dat is de
bond een doorn in het oog.
Het lijkt onmogelijk dat er nog voor de
sluitingsdatum een verbeterde procedu
re komt. Toezeggingen van minister De
Boer van Vrom en van de Rijksgebou
wendienst om tussenbeide te komen,
hebben totnogtoe niets opgeleverd.
Het advies van de BNA had gisteren di
recteur Th. Gruisen van het architecten
bureau Gruisen, Klap en Sanderse in
Terneuzen niet bereikt. Zijn bureau
heeft vlak voor de bouwvakvakantie in
geschreven op een aantal van de vijf te
vergeven Zeeuwse projecten. Inhoude
lijk wilde hij niet reageren op het advies
omdat hij de bewuste brief niet kent. Uit
het feit dat zijn bureau meedingt, mag
afgeleid worden dat men er in Terneuzen
kennelijk wel brood inziet.
Directeur ir. B. Westenburger van het
bureau Rothuizen van Doorn 't Hooft in
Middelburg vindt het te vroeg een oor
deel over de haalbaarheid van de politie-
plannen te hebben. „De globale informa
tie die wij hebben gekregen was voor ons
geen aanleiding om niet mee te doen.
Daarbij komt dat wij gewend zijn om
met beperkte budgetten te werken, denk
aan scholenbouw of sociale woning
bouw.
Als wij straks eventueel worden uitver
kozen is het vroeg genoeg om de plannen
heel zorgvuldig te toetsen."
Westenburger wees erop dat de politie
Zeeland een architect als adviseur heeft
aangetrokken. „En ik ga er vanuit dat
die ook weet Waar hij mee bezig is." Na
de bouwvakvakantie gaat de Middel
burgse inschrijving richting politie.
