De kat als kunstenaar Profi i Wao-keuri Ontvoerde DE STEM HET WEER Overgang naar de zomer DE STEM DE BINNENK ANT Civieleerfenis UIT HET HART VAN AFRIKA Grote daden Rouw teïr" gjnwZZen9*' ^Xhttdeniet BEZORGKLACHTEN LEZERSSERVICE ABONNEMENTENADMINISTRATIE BEL LEZERSCONTACT 06-0226116 I Zon en maan Hoogwater adviesraad uitkeringsi Raad van State DINSDAG 18 JULI 1995 Ergens in een Afrikaanse uit hoek noemen de mensen hun weg nog steeds 'Kapitein- Cookweg' en ze spreken de naam met ontzag uit. Kapitein Cook kon de aanleg ervan ui teraard alleen met dwangar beid voor elkaar krijgen. In de overlevering van vader op zoon herinneren de mensen zich het geweld waarmee de bouw gepaard ging. Toch zijn ze ook dankbaar voor het re sultaat. Ruim vijftig jaar lang bestuur den de Britten het zuiden van Sudan om het vervolgens, in 1955, aan de noordelijke Ara bieren te overhandigen. Van vooruitgang a la Cook is er sinds die 'onafhankelijkheid' niet veel meer gekomen. De paar verkommerede wegen die er liggen zijn nog aange legd door de Britten. Cook en zijn collega's moeten energieke mannen zijn ge weest. Heimelijk koester je als tegenwoordige ontwikkelings werker, wat-ie verder ook van het kolonialisme denkt, de no dige bewondering voor zijn imperiale voorgangers, al vind ik de manier waarop ze zich uitdosten - kniekousen en tro penhelm - ietwat potsierlijk. Vorige week moest ik naar een plaatsje dat in de jaren '30 en '40 een bestuurscentrum van de Britten was geweest. Het lag hoog in de bergen en de weg klom en slingerde erop een spectaculaire manier naar toe: een puur staaltje van ci viele techniek. Toen we bijna op het eindpunt waren aanbeland - op zo'n hoog en koel niveau, dat er niet alleen koffiebomen, maar ook tarwe en aardappelen groeien - maakte mijn gids me opmerkzaam op een construc tie vlak langs de weg. Op het eerste gezicht leek het een ongeveer twee meter bre de en drie meter diepe put, waarvan de wanden uit ruwe, op elkaar gestapelde keien be stonden; de loodrechte ma nier, waarop de wanden de grond ingingen en ook de vol maakte rondte ervan verraad- Door Veldman de de hand van de blanke. Het kon echter geen put zijn, want in een kant van de wand was een soort van enge deur opening gemaakt met aan de buitenkant een omhoog glooiende sleuf. Vragend keek ik mijn gids aan. „Het werd met planken afgedicht en functioneerde als gevangenis in de Britse tijd", lachte hij om mijn onwetendheid. Later die dag, toen we, bergaf waarts, teruggingen had ik enig voer voor reflectie. Het is geen geheim, dat politieke ge vangenen in Zuid-Sudan slecht worden behandeld. Aan de Arabische kant ver dwijnen ze eenvoudig als ze eenmaal in handen van een van de veiligheidsorganen zijn beland. De rebellenkant op zijn beurt bergt hen bij voor keur op in een stalen contai ner of, als die niet voorhanden is,... inderdaad: in een gat in de grond. Tot nu toe had ik dit laatste beschouwd als een staaltje van de primitieve soldatencultuur, die in de rebellenbeweging de boventoon voert. Maar nu realiseerde ik me, dat het ook hier ging om een overgeërfde gewoonte van de vroegere ko loniale meesters. Die Britten; hun civiele tech niek behielden ze als ze hun kniekousen aantrokken en tropenhelmen opzetten, maar iets anders civiels ging blijk baar overboord. Naar aanleiding van het arti kel 'Liever grote daden dan grote woorden' van Carla Joos- ten in De Stem van 13 juli j.l. wil ik wijzen op een onjuist heid. Het is niet sinds een oorlog in Korea dat Nederlandse mili tairen voor het laatst onder vijandelijk vuur opereerden. Ook in de jaren 1961/1962 zijn Nederlandse militairen in het toenmalig Nederlands Nieuw- Guinea ten gevolge van vijan delijkheden gesneuveld. In die periode zijn achttien militai ren gesneuveld en tientallen gewond. De Tilburgse marinier Mannie sneuvelde 18 augustus 1962 op het eiland Missool. Dat was een dag voordat de vijandelijkheden werden ge staakt. Breda, T.R.L. Luijckx, Dagelijks lees ik in uw krant de rouwadvertenties. Iedere keer verwonder ik me over die advertenties, waarin tegen de overledenen gesproken wordt. Ik heb er eigenlijk niet een di recte naam voor, maar er zijn er diverse. Ik heb al eens de neiging gehad, een krant mee te nemen naar het uitvaartcen trum en te vragen de krant in de kist van de betreffende per- Te k°Ten en te °ewerken. Puh:nbrieve"0P"il'm. soon te leggen. Ik ben er van overtuigd dat ik diverse reac ties zal oproepen, maar mijn verwondering wordt niet weg genomen. Breda, A. Kwakernaat Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct). Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans, H. Vermeulen en A. Verplancke-adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 0 076-236911 Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Rayonkantoren in Hulst, Terneuzen, Goes, Bregen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het coloFon in het editie-deel van deze krant. Abonnementsprijzen via automatische incasso: (tussen haakjes de prijs via acceptgiro) maand 29,80 n.v.t. kwartaal 86.90 89.40) halfja 172.80 177.80) jaar 335.75 345.75) Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 0 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30 - 17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 0 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7 Breda. Grote advertenties uitsluitend 0 076-236881, fax 076-236405. Geboorte- en overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 0 076-236881, fax 076-236405. zondag van 18.30 tot 20.30 uur 0 076-236242 236911 Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447 De Stem op band: Centrum voor gepsproken lektuur 0 08860-82345. Copyright 1995 Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Breda Ma. t/m vrij. 8.00 - 17.00 uur zat. 8.00 - 12.00 uur (Opzegtermijn abonnementen: 4 weken voor het eind van de betaalperiode) Door Léon Krijnen Nu snap ik pas waarom onze negentienjarige poes ons de laatste maanden de godganse dag de oren van de kop loopt te miauwen. Ik wist niet beter of het was een combinatie van stokdoof geworden zijn, altijd al honger gehad hebben, en lelijk dement beginnen te worden, maar dat was een vergissing. Priegel eist geen eten, Priegel eist verf, een doek, een ezel, een klein atelier. Want Priegel wil, nog net voor ze tijdens de volgende hittegolf bezwijkt, haar eigen meester werk scheppen. De handteke ning van haar katteleven, het tastbare bewijs dat ze echt ge leefd heeft. Schrik niet, ik zit niet te malen, de schilderende katten zijn be zig aan een onstuitbare opmars. Ik ben daar achter gekomen dankzij Heather Busch en Bur ton Silver die een schitterende verhandeling over de esthetica van katten geschreven hebben: Waarom Katten Schilderen. In detail Busch en Silver hebben de kunstzinnige activiteiten van katten in de loop der tijden ge volgd, vanaf het Oude Egypte tot en met het heden. Het boek behandelt in detail een aantal representatieve werken van vooraanstaande kunstenaars, waaronder uiteraard transex pressionist Bootsie, de wereld beroemde winnaar van de Zam- pa d'Oro tijdens de Esposizione dell'Arte Felino in Milaan. Het boek, met fantastische kleu renfoto's van katten in actie em vele voorbeelden van de onver getelijke feline kunst, legt een hele nieuwe wereld open. Het is een ongebruikelijke, baanbre kende, zeer erudiete manier om een tak van kunst tot op het bot te ontleden. Waarom Katten Schilderen kreeg jubelende rescensies in al le grote media van de wereld. Waaronder The TelegraphThe Sunday Times, Newsweek, Elle, maar vooral ook niet te vergeten Cat Art Today en de Nederland se Poezenkrant. Slechts één puntje van kritiek werd er te recht aangevoerd in de Britse kunstpers: geschiedkundig is het boek niet helemaal lekker uitgebalanceerd. Er staat bijna niets in over de Renaissance, en misschien iets te veel over de moderne tijd. Vooral de avant- gardistisch schilderende katten krijgen inderdaad iets te veel aandacht. Dat neemt niet weg dat Busch en Silver er op briljante wijze in geslaagd zijn om te bewijzen dat Charlie uit Sydney poseert bij een zojuist door hem geschilder de koelkast. foto uitgeverij librero katten inderdaad schilderen, en hoe! Ik heb genoten van ieder hoofdstuk, en ik ben er niet in geslaagd om mijn ogen droog te houden, van het lachen dan. Lees en geniet van het schilders duo Wong Wong and Lu Lu, van portretschilder Pepper, van spontaan reductionist Tiger, van formeel expansionist Misty, van abstract expressionist Minnie, romantisch landschapsschilder Smokey, neosyntheticus Ginger, elemantair fragmenist Princess, perifeer realist Charlie, de al ge noemde Bootsie, en psychome trisch impressionist Rusty. Er is een apart hoofstuk gewijd aan andere vormen van artistie ke expressie. Volgens de schrij vers is het aantal huiskatten dat vandaag de dag professioneel actief de schilderkunst beoefent minimaal, een paar honderd op de geschatte tweehonderd mil joen katten die bij mensen wo nen. Maar tonen Busch en Silver ook onweerlegbaar aan dat er vele katten zijn die bewust voor andere vormen van expressie gekozen hebben. Met prachtige voorbeelden van interactie met op geraffineerde wijze kapot ge scheurde bankstellen, of subtiel aan flarden getrokken luxaflex. En, 'vooral niet te vergeten, overweldigende patronen in de kattebak, complexe en fijne lij nenspelen waarmee de territo riale positie van de uigedroogde uitwerpselen geaccentueerd wordt. Radar tenslotte, een zevenjarige Europese korthaar uit Santa Monica, heeft de afgelopen drie jaar een indrukwekkend oeuvre van performances opgebouwd, dat door haar bazen op video is vastgelegd. Radar krijgt nooit genoeg van een kinetisch sa menspel met een vrijwel leven loze spitsmuis. Het is een ver ontrustend, aangrijpend werkje, dat af en toe op de rand van blasfemie balanceert. Haar be kendste werk is de onvergetelij ke expositie van twee dode mui zen die hun leven voor de per formance gegeven hebben. TVee natte, gehavende lijfjes, ver smolten alsof ze door een stille kracht zijn opgezweept... Waarom Kattem Schilderen laat mij met een één stille wens ach ter die helaas waarschijnlijk nooit vervuld zal worden. Ik wou dat er over alle andere kun sten- en kunstenmakers, die zichzelf zo serieus nemen, ook zulke hilarische boeken ge schreven werden als over de schilderende katten. Ik moet nog even langs de Hema, voor het te laat is. Priegel krijgt haar potten acryl, haar ezeltje en haar schilderslinnen. Ik be grijp haar nu pas, na negentien jaar. Waarom Katten Schilderen, een verhandeling over de esthetica van katten. Door Heather Bisch en Burton Sil ver, ISBN 90 72267 24 9, Uitgeverij Libero, Hedel, 96 pagina's, 19,95. (De lage prijs is mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de Vlaams Nederlandse Stichting ter bevordering van Niet-primate Kunst). SUSKE EN WISKE: DE VONKENDE VUURMAN HAMBONE ngSTEM Bewolking en (mot)regen be palen vandaag het beeld. Van af morgen krij gen we heel an der weer. Er komt meer zon en de tempera tuur stijgt fors. Wordt het van daag ongeveer 20 graden, van af donderdag loopt het kwik op veel plaat sen op tot de tropische waarde van 30 graden. De be wolking en de van tijd tot tijd neervallende regen van van daag hangen samen met het binnenstromen van de warme lucht. De meeste regen wordt in de noordelijke provincies verwacht. In het zuiden is een enkele opkla ring niet uit te sluiten. In dat geval kan de temperatuur oplopen tot 24 graden, waar het bewolkt blijft wordt het niet warmer dan 19 of 20 graden. Er waait een meest matige, in het noordelijk kustgebied krachtige zuidwestenwind, kracht 4 tot 6. Morgen trekt de bewol king naar het noordoosten -weg. Er komt dan ook meer zon en de temperatuur reageert onmiddellijk: in het noorden wordt het onge veer 23 graden, in het zuiden zelfs 27. Daarna zorgen zuidenwinden en veel zonneschijn voor zeer warm weer; in het zuiden wordt het vrijdag mogelijk 35 graden. Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland: voor zonneschijn in proc.: neerslagkans: minimumtemp.: middagtemp.. wind: (Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden) Weerrapporten 17 juli 20 uur dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag 20 40 70 70 30 60 20 10 20 60 15 16 18 19 20 25 29 31 24 ZW5 W 3 Z3 Z3 NW3 Groot-Brittannië cn leri. Half tot zwaar bewolkt en tijd tot tijd regen. WoetJ! in het zuidoosten van land droog en Langs de kusten mist. Maxima woensdag 3 17 graden in het noordwest! tot ruim boven de 25 Londen België en Luxemburg: jjj. dag bewolkt en enige tijd r! gen of motregen. In de w van woensdag steeds me. zon. Middagtemperatuur dij, dag ongeveer 21 gra, woensdag iets boven de 25 Noord- en Midden-Frankrijk Dinsdag vrij veel wolkenvel den en vooral in het noorde plaatselijk wat regen of regen; langs de Kanaalki kans op mist. Woensdag zonniger en mer. MiddagtemperatuJ dinsdag van 21 graden lan. het Kanaal tot 27 in de Vogj zen en rond Clermont-Fer rand, woensdag iets hoger Portugal: Zonnig. Maxim langs de kusten vooral woens dag rond 30 graden, land® waarts tussen de 35 en 40, Spanje: Zonnig. Middagtem peratuur aan de costa's ron 32 graden, landinwaarts va 36 tot 42; aan de kusten in he noordwesten maxima circa 2' Canarische Eilanden: Flink perioden met zon en bijr overal droog. Soms tameli veel wind. Maxima vlak ai zee boven de 30 graden. Zuid-Frankrijk: Droog en zonnig. Middagtemperatuii van 28 graden langs de Atlan tische kust tot ruim boven j 30 ten zuiden van Lyon; d dag rond Biarritz maxima circa 25 graden. Mallorca en Ibiza: Zonnig Middagtemperatuur ongevea 33 graden. Amsterdam. half bew ....21 gr Luxemburg. ....22 gr De Bilt. ....22 gr Madrid. Deelen. half bew ....21 gr Malaga. ....31 gr Eelde. zwaar bew. ....22 gr Mallorca. ....33 gr Eindhoven. half bew ....23 gr Malta. gr Den Helder. half bew ....20 gr Moskou. ....20 gr Rotterdam. licht bew ....22 gr München. ....24 gr Twente. ....23 gr Nice. ....27 gr Vlissingen. half bew ....21 gr Oslo. half bew ....15 gr Maastricht. half bew ....23 gr Parijs. ....24 gr Aberdeen. licht bew ....20 gr Praag. Athene. onbewolkt.... ....32 gr Rome. ,...29 gr Barcelona. licht bew ....28 gr Split. licht bew ..,.33 gr Berlijn. ....24 gr Stockholm. ...17 gr Boedapest. ....27 gr Warschau. ....24 gr Bordeaux. licht bew ....27 gr Wenen. ....27 gr Brussel. regenbui ....23 gr Zürich. ....25 gr Cyprus. onbewolkt.... ....30 gr Bangkok. ....32 gr Dublin. ....19 gr Buenos Aires. ....26 gr Frankfurt. half bew ....24 gr Casablanca. ....26 gr Genève. licht bew ....26 gr Johannesburg. ...18 gr Helsinki. licht bew ....22 gr Los Angeles. ...24 gr Innsbruck. half bew ....25 gr New Orleans. Istanbul. licht bew ....30 gr New York. ....29 gr ....23 gr ....31 gr Kopenhagen. licht bew ....22 gr Tokyo. ....31 gr Las Palmas. ....30 gr Toronto. ....28 gr Lissabon. onbewolkt.... ....29 gr Tunis. ...34 gr Locarno. ....30 gr Vancouver. ...20 gr Londen. ....23 gr VANDAAG/ Zon op: 05.40. Zon onder: 21.50. Maan op: Maan onder: 13.20. MORGEN/ Zon op: 05.41. Zon onder: 21.49. Maan op: 00.21. Maan onder: 14.28. VANDAAG/ Bath: 09.19-21.42. Hansweert: 08.56-21.16. Terneuzen: 08.26- 20.41. Vlissingen: 08.01-20.26. MORGEN/ Bath: 10.07-22.25. Hansweert: 09.46-22.06. Terneuzen: 09.16-21.36. Vlissingen: 08.51-21.15. onweersbui. Maxima 30 gra den of iets hoger. Griekenland en Kreta: Zonnig Op beide dagen vooral op he Griekse vasteland 's en 's avonds een enkele oii weersbui. Op de Egeische Zee soms flink wat wind, temperatuur van 29 tot den. Duitsland: Dinsdag af en toe zon en in het noordoosten eerst nog een bui. later van he westen uit bewolkt en voora in het noorden en midden eni ge tijd regen of motregen Woensdag van het zuiden ui zon. Middagtemperatuur dins dag ongeveer 22 graden, in he zuiden bij enkele opklaringei circa 27. Woensdag iets war mer. Zwitserland: Veel zon, dag in het noorden enkele wol kenvelden, maar waarschijn lijk droog. Middagtempera tuur ongeveer 30 graden. Oostenrijk: Dinsdag vooral in het noorden enkele wolkenvel den en mogelijk wat regen o; motregen. Woensdag meer zon. Middagtemperatuur oplopend naar circa 30 den. EVEN PIEKEREN HORIZONTAAL: 1. Hij heeft weinig haast om de groente erin te doen (6); 7. Public relations voor een schaap eist een slachtoffer (5); 8. Om te beginnen ontbreekt er niets aan een oester (5); 9. Boek van een net meisje I5I; 10. Vrucht in een rond lichaam (4); 11. Slechte Engelse kerel van beroep (6); 12. Omar vindt de bazige vrouw aardig (6). VERTIKAAL: 2. Van zo'n dakje gaat het vlottei (5); 3. Hierop scheelt een slok nogal wat (6); 4. Niet uitvoerig bits geworden (6); 5. Waar een opschepper mee schiet (4); li- Razend geworden van het toeteren? (8); 10. We zijn er nog niet klaar mee ais een bewonderaar niets weergeeft (4); 11. Voor de grap ge je er niet in zitten! (3). Oplossing van gisteren Ilüir.U'lf l MillUIZlMM;: MUM MMMMIK'lll W|'H I I14 I IMMII HI'U'JM uuuu [inijiir.i citju nun iiiiii UH'l IIMIIMMM el unodu" UI'] ■«I'II JI IKIII'I I M1IIIIIIIL1 U IJllLiUM" M MMII I4III-J HM' uuuu mui li M uHLij hl nintn uijuii ■■iii-j i.inr.ii.iijiMJ iimillllll mum """sll •ueaisjooqas 'jspuos>jui| sbjB '/qdo«!l L, uba puej 'sjqaaj smq jseeu 's>|u!| spapeiqaB 'pood ubb jamjeqos 'puoq uba 6nj 'smq ui ujbbj 'uapP!111 nen Haag (anp) - Arbeidsdes- Ldigen moeten zorgyuldi- en soepeler zijn bij het «aststellen of iemand wel of tgn recht heeft op een wao- itkering- •t heeft Tica-voorzitter Buur- Ljijer afgelopen vrijdag geschre- riifsverenigingen. Het Tica coör dineert de samenwerking tussen instellingen, die de ww, de ai de ziektewet uitvoeren. Tet vaststellen van wat ie- ïd nog kan verdienen, moeten lii uitgaan van ten minste drie ge- «chikte functies, aldus Buurmeij- e Verder mag de berekende ver diencapaciteit niet hoger zijn dan het laatst verdiende loon. een instructie aan de be- Den Haag (anp) - De Raad van dat de gezinnen die vanaf 1 jani] opbrengen dat geld ook zo goed via verlaging van de loon- en ink Het kabinet hoopt dat de heffing vooral leidt tot verbetering van de koopkracht van de burgers en [astenverlichting voor kleinere aedrijven die veel banen leveren. Dat signaleert het hoogste ad viescollege van de regering in zijn commentaar op het wetsvoorstel Italië: Veel zon lokaal ook eet Energieheffing. «n™»™»»,, ,0 ■"•*Statgssecretaris Vermeend (Fi nanciën) en de ministers De Boer [Milieu) en Wijers (Economisch Zaken) hebben het voorstel giste ren naar de Tweede Kamer ge tuurd. De heffing moet in het eerste jaar 720 miljoen opleveren, oplopend tot 1,26 miljard gulden vanaf 1999. De raad kan een klein stukje van de terugsluisoperatie nog wel volgen, maar raakt vervolgens iet spoor bijster. „Het is niet dui delijk of voor het overige de te- nigsluizing beoogt de individuele of gezinsinkomensverlaging die iet gevolg is van de energiebelas- ;ing zo goed mogelijk te compen seren. Daarbij is het van belang dat het verbruik van gas en elek triciteit maar ten dele samen- t met het inkomen," schrijft de raad. In het kabinet is vooral de PvdA raditioneel uit op verbetering het besteedbare inkomen voor de lager betaalden. Verder wil het kabinet meer banen dan de ruim 70.000 die het Planbu reau van de grote lastenverlich tingsoperatie van vijf miljard voor komend jaar voorziet. Burgers en bedrijven betalen ko mend jaar samen al 1,15 miljard lulden energieheffing (inclusief itw). Het kabinet verwacht dat met een aantal maatregelen te compenseren: verlaging van de overhevelings toeslag die bedrijven werknemers Jetalen van ruim 11 procent met 0,19 procent; -verhoging van de zelfstandigen aftrek met 1300 gulden; - verlaging van het hoge tarief vennootschapsbelasting over de basiswinst van 40 tot 37 procent; verlaging van het belastingta rief in de eerste schijf met 0,6 procent; -verhoging van de ouderenaftrek met honderd gulden, en verhoging van de belastingvrije som met 80 gulden. Deze voorstellen kunnen in au- gustus nog veranderen als het ta ble koopkracht- en werkgele- Banheidsbeeld tegenzit. De heffing is vastgesteld op 3,47 cent per kilowattuur elektriciteit vanaf 1 januari 1996. Voor aard is dat 3,76 cent extra per ku- Vari onze verslaggeefster ïttard - De negenjarige Sit- ardse Candy, die door haar ader twee maanden geleden «d ontvoerd naar Kreta, is ,fen'barre reis weer terug in card. „Het eerste wat ze oe8 was: Mam, heb je Dandy is bruin, heeft een vervel- t.n en spierwitte lange ha- do<* het\u™g rent h6t kind h^er Marleen van Schaik (35) doolit dat ze haar jongste Ser weer terug hee{t. Ze staat een o andere twee dochters op kamP®g in Kinrooi om bij te teni J1 van de hectische gebeur- de en het afgelopen weekein- aioeili'o20 sPannend geweest. Zo candv p„ erSlsteravond zijn vliesvela aangekomen op het zusiw ,van Dhsseldorf. Haar armon 'n haar huilend in de liet na, em°ties, dat kun je Jkbenwl Hn/!.ZegtMarleen' heeft i dat haar vader haar hem wel gaan' Maar ik heb stroop om de mond moe-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 2