DE STEM
ïourproloog in avonduren
Psychologie van roestvrij staal
(jjdritspecialist Chris Boardman zet vizier scherp op klassement
vakantiegangers
gezocht! voor jbe
wereld ontvangers
Tourde
France 95
Speciale proloogfiets moet Jelle Nijdam vandaag vooral mentaal helpen
B
Lucien Pothier
JERDAG 1 JULI 1995
1,80 f
123,00 A
■42.30
126,50
9,10e
2.20
I 24,00
8,00
54,00 e
410,00 A
26,00 a
f 21.00
2,40 e
3.40 f
52.80
4,20
47,00 A
44,00 e
39.70
32.40
to, 5101
Wall Street
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco inc.
baan company
bethl. steel
boeing co
can pacific
chevron
chiquita
chiysler
Citicorp
cons.edison
digitequipm.
dupont nemours
dow chemical
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
goodyear
hewlett-pack.
int bus.mach.
inttefM
klm airlines
mcdonnell
merck co.
mobil oil
omega financ.
philips
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
travelers
united techn.
westinghouse
whitman corp
woolworth
29/06 Wlj
3jy,
59 53(4
6W 66%
30% son
29M 30
16% 16%
MVS 62H
17%
4696
13% H
«7% n
58% 5)
23% 29%
40%
68 68%
71% 71
60% 80%
72 70%
29 299.
58 56%
48 <6
41% 41%
73 74%
96%
117% 117%
32% 32%
76% 76%
49% 49
97% 96
25% 26%
42% 42%
122% 121
58 59
24 25%
66% 65%
43% 43%
78% 78%
14% 14%
18 19%
15% 15%
liibosstraat 14 Breda/Princenhage Tel. 076 21 28 81
Sport
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c ex claim
e gedaan/bieden
d ex dividend
f gedaan /laten
g bieden en ex dividend
h laten en dividend
k gedaan en (aten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
60,00
453
0,80
0,60
52,50
278
7.70
7.50
57.50
263
1.20
1,20
60,00
165
2.30 b
2,40
44,00
144
11.80
11,50
55,00
234
0,90
1.00
55.00
161
1,90
1,90
55.00
219
2.90
2,70
32.50
150
0,80
0,70
160.00
156
0,60
0,55
145,00
130
1,50
1.50
1220,00
200
22,30 b
26.00
14,50
380
4,40
4,30
14,50
150
0,40 a
0,30
430,00
481
6,30
5,30
435.00
672
3.30 b
2,60
440.00
805
1.60 a
1,20
445,00
292
0,70
0,50
420.00
334
0.70
0,70
425,00
308
1.10
1,40
430.00
543
2,40
2,80
435.00
166
4,40
5,00
440.00
139
7.5 0
8,60
425.00
242
2.60 b
3,00
65,00
200
0,60
0,60
70,00
426
0,20 a
0,10
60,00
160
5.40
5,40
65,00
128
2,90
3,00
70.00
264
1,60
1,50
60,00
159
2,80
2,60
85,00
1109
1,90
1,30
n 85.00
307
4,00
3,60
n 90,00
315
1,90
1,50
I 85.00
1490
0,30
0,50
(l 47.50
185
2.80
2,80
1 50.00
267
1.00
1.10
lt 47.50
133
3.50
3,50 a
n
55,00
135
1,30
1.30 d
Ikt 47.50
199
2.10
2,00 a
kt 50.00
135
1.10
1.10
kt 55.00
127
3.70
3.10
ov 97.00
150
1,20 a
1,40
ug 110.00
274
3.70
3,60
ov 100.00
135
3.10
3,20
il 195.00
143
0,90
0.60
jkt
200,00
225
1.80
1.50
99 200,00
430
19.90
19.50
Bul 65,00
532
1,60
1,60
ul 67.50
177
0.60
0,50
okt
65,00
167
3.50
3,50
loef-
"ge-,
èrk-
leek
ÏEn-
fch-
pan-
i en
het
bite-
litei-
lün-
j van
Ier 2.
Isbu-
l 18,
i van
Itions,
1 Gra-
Jrapie,
IB. De
aktijk
■ten.
1 Don-
kie.
Jtrtaat
In het
Jiands
Ik. De
ll Rem-
apelle.
hg Ar-
Il11 PL
fen en
pnrich-
ver-
den van IT produkten, met name gerichtt
geautomatiseerde systemen met kenm
technologie invloeden en oplossingen.
41987 Ram Biemans BV, Europafaan 1,51
DH Rijen. Beheer en belegging, het deem r y v
men in. verlenen van adviezen en mm» wl. Hl] moet Zich van de
ment.
41988 'Edafo' van Kessel, Eikenbosch 3U-3I
jint-Brieuc - De Ronde
t Frankrijk begint van-
,-gmet een met een novi-
j, een proloog in de
ojduren. Op het start-
éoog in de Avenue d'Ar-
g in het Bretonse Saint-
lieoc bijt de Duitser Rolf
jgom 18.10 uur precies
ulspits af. Dat dientenge-
pas in het schemer-
,j de eerste gele trui
worden uitgereikt, is
I; consequentie van de
[ieval voor de commercie.
Itrtcques EestermanT
de voorbereidingen op
i'l2e Tour had de staf van di-
steur Jean-Marie Leblanc
andere keus dan toe te ge-
lan de eisen vanuit de com-
iêle hoek om met de tijden
isthuivöi. De belangen van de
joteinvesteerders, die met hun
tlameboodschappen een zo
mogelijk bereik wensen,
Ita ertoe geleid dat niet al-
ai de ouverture plaats heeft op
uitgaansavond bij uitstek,
adat alle andere ritaankom-
zijn gepland in de late na-
Itroep van de geldschieters
mensen te kunnen bedie-
i in hun vrije tijd, werd de
liste jaren steeds luider èn
liigender," erkent Leblanc.
irig jaar konden we vanwege
(oncurrentie van het WK
«tbal nog niet naar achteren
itde aankomsttijden, maar nu
«sten we er wel aan geloven,
hebben de lat naar ons ge-
gelijk op de bovengrens ge-
I. Later kan echt niet meer,
iders komt de kwaliteit van het
tnement in het gedrang. Want
Tour is en moet een sportfes-
i op het allerhoogste niveau
Het is onze plicht die ga-
«tie te waarborgen."
atertje
«(het ook zij, het wordt van-
ageenlatertje voor de snelste
Bier, Niet eerder dan tegen
®en vanavond is hij aan de
Favoriet voor de proloog Chris Boardman poseert bij zijn fiets en een aantal frames.
beurt voor de huldiging, aange
zien viervoudig Tourwinnaar
Miguel Indurain om 21.40 uur
als laatste van het grote peloton
aan zijn race tegen de tijd over
7300 meter begint. De Spaanse
favoriet kan zich richten op de
tijden van de verzamelde con
currentie, maar of hij dat voor
deel ook kan vertalen in de beste
verrichting, is nog maar de
vraag. Tot dusverre hebben al
drie specialisten zich dit seizoen
bedrevener in het tijdrijden ge
toond dan de grote meester zelf.
Indurain schreef tot vandaag
drie tijdritten (in de Ronde van
Aragon, van Asturië en de Dau-
phiné Libéré) op zijn naam. De
teller van Alex Zülle staat echter
al op vijf (Ronde van Valencia,
Catalaanse Week, Ronde van
Baskenland, Bicicleta Vasca en
Ronde van Zwitserland) en die
van diens landgenoot Tony Ro-
minger (Ronde van Romandië en
driemaal in de Giro) alsmede die
van de Brit Chris Boardman
(Vierdaagse van Duinkerken,
Tour de l'Oise, Midi Libre en de
proloog van de Dauphiné) op
vier.
Boardman gaat sinds de proloog
van vorig jaar in Lille door het
leven als de geweldenaar, die de
snelste tijd ooit ontwikkelde in
het openingsritje van de Tour.
Hij raffelde de 7,2 kilometer
door de Noordfranse stad op zijn
spectaculaire Lotus-fiets af met
een gemiddelde snelheid van
maar liefst 55,152 kilometer per
uur. Verbetering van dat haast
onwaarschijnlijke moyenne zit
er in Saint-Brieuc niet in, om de
simpele reden dat het parcours
zich niet daartoe leent. De Cöte
de Saint-Brieuc, een helling van
vierde categorie tussen kilome
ter vier en zeven, zal de snelheid
drukken.
Grote favoriet
De 26-jarige prof uit Liverpool,
die een dikbelegde boterham
verdient bij het Franse GAN, is
evenwel ook niet uit op een
nieuw record. „Als ik maar
win," grinnikte Boardman gis
termiddag na de presentatie van
zijn team. De Engelsman is er
echter niet helemaal gerust op,
dat hij zijn rol van grote favoriet
opnieuw zal kunnen waarma
ken.
„Het tijdrijden is er dit seizoen
een beetje bij ingeschoten, om
dat ik me meer heb toegelegd op
het verbeteren van mijn klim-
vermogen. Pas na de Dauphiné
ben ik me serieus gaan voorbe
reiden op de Tourproloog. Met
de hele ploeg hebben we een
aantal trainingssessies afge
werkt op het racecircuit van Le
Mans. Het is afwachten of dat
voldoende is voor de winst. Maar
dat ik me in de strijd kan men
gen, staat wel vast."
Boardman baarde halverwege
juni opzien in de Dauphiné
Libéré met zijn tweede plaats in
het eindklassement achter Indu
rain, nadat hij in het hoogge
bergte met de beste klimmers
had geduelleerd. Daar toonde de
Brit een nieuw gezicht, dat van
de ronderenner. „Voor mij was
FOTO ALISPORT
dat geen verrassing. Ik heb altijd
geweten dat ik meer kon dan al
leen goed tijdrijden. Maar tot af
gelopen winter ontbrak het me
aan de goede trainingsmethode
om me verder, te kunnen ontwik
kelen. Een speciaal geconstru
eerde rollenbank, waarop ik het
klimmen kan nabootsen, heeft
de oplossing gebracht."
Voor Chris Boardman bestaat de
Tour van dit jaar dan ook uit
meer dan alleen de proloog en de
tijdritten. De regerende wereld
kampioen in die discipline heeft
zijn vizier scherp gezet op het
klassement.
„Ooit wil ik nog eens bij de eer
ste drie eindigen in Parijs. Sinds
dit seizoen geloof ik er ook echt
in dat het me een keer gaat luk
ken."
tjueux - Wie wil meetellen,
ie een schijn van kans wil
fen op enige dag in de
ro de France, moet alle
elk zweempje van min-
ehvaardigheidsgevoel weg-
«urne houden, denken dat er
5056 GB Berkel-Enschot'. Supermarkt ®beteren zijn.
41989 G. van der Ven BV, Wiihelminastas
«SJTWAndel.Adsministratie/op-enov* Nijdam wéét dat er meer
41990 P&A Bouwmanagement BV ij
Grotestraat 369, 5142 CB Waalwijk- HJ lij denken dat hij de beste is. In
iir»L.iworknlX J.
kopen, exploiteren, beheren en verkopf
riM^Éuró-Klebeolioiemarijn 84,50616 voor hem een speciale-pro
Óisterwijk. Het lijmen van kalkzandstenen
41992 V'erpaWtingsadviesburo Gilzft betwijfelen of dit twee-
berq 14.5126 BV Gilze. Agenturenhanaei" j
advisering op het gebied van verpakking^ jen slordige twintig-
41993 E.A. de Jongh-Houtepen, Catamari gulden harder gaat dan
straat 23. 5017 LJ Tilburg. Verkoop w a
snacks op markten en braderieën.
41995 Disma Pensioen BV, Goorweg5,5'«
NK Riel. De verzorging van (gewezen)
recteuren van de vennootschap of van w WAAX.AiV UV,11V.
de vennootschap verbonden andere ffiaïond tijdens de proioog van
nootschappen danwel van andere p«> L r
nan in dienst van de vennootschap ot'
Hour de France in St. Brieuc
'aefiei
s"es aan is gedaan. Dat geen
l ing te veel is geweest.
utuusuuiwuuBHiiy. Pee{t een fantastisch gevoel.
41997 P. Jansen Aluminium-kunststonn aaar ga je soms harder van
tage, Kotterstraat 53.5017 CZ Tilburg. W» etsen. Nou hebben de renners
nen in aiensr van ae vennouu»i."OK y. f;,
met haar verbonden andere vennootscw r«e nets zit met het gevoel dat
41996 Koek Management Service BV i Dspannins te veel is ueweest
Schouwburgring 93. 5038 TK Tilburg- 4 f te veel is geweest,
beidsbemiddeling.
tuyc, IXULIUI Oil UUl sjw, *J\J wfc. ui
teren en installaren van aluminium
nen, zonweringen en rolluiken.
41998 Heemskerk Technische
ming, Hertog Janstraat 35,5104 EX Dong.
Engineering, te weten ontwerp en 0»
keling met betrekking tot machinebouw
constructie.
41999 lboika's Heirline. Lage Mierdsew
persbedrijf.
42000 F.H.L.M. de Brouwer BV,
venseweg 127, 5021 LD Tilburg.
den als vennoot in een vennootscnap
der firma.
42004 LJ.G.M. de Brouwer BV, "'"'"Jiii wil
venseweg 127, 5021 LD Tilburg. Het W l^jlde iets
den als vennoot in een vennootscw
4931 NA Geertruidenberg. Het ,UU5
van de afvoer van proces-reststom»,u,
gieterijen en aanverwante bedrgs»l2H.Ll Sbriek
alsmede het beheren vana
digde apparatuur.
42005 Van Helvoirt Pensioen BV, p„
weg 10a, 5056 HZ Berkel-Enschot.
sioenmaatschappij.
42006 Drukkerij Hultermans BV, Cal»'1
4, 5025 DP Tilburg. De exploitatie va»
drukkerij alsmede de handel in PaP
papierwaren.
tijdrijders zijn. Toch moet
Gazelle-werkplaats in Dieren
gesoldeerd. Zelfs de
fiets die Nijdam al in de
Uur had staan.
'al telt, is dat
'Snelle Jelle'
f' ^ees Priem niets te klagen
'ff!hun materiaal.
Motte hebben ze ieder al de
®Mtking over drie frames die
P^zijn gemaakt. Toch nam
naus louixa s neirnne, lo-jo ...-jj ,eNijdam een maand of twee
L™ Esbeek' Am en Pisleider Cees Priem
apart om het er nog eens
Hhebben.
'peciaa]
6
Tourde
j France 94
Door Vincent
Ronnes
Jelle Nijdam voelt zich beresterk met de speciaal voor hem gemaakte proloogfiets.
FOTO CORVOS
Iets
«orde
speciaals. Wat
speciaals voor hem,
42003Finalco, Vinkenslag4. 5081 RNgj P^OOg van de Tour de
renbeek. Financiering- en assuran
middeling.
42004 Covnij Milieu BV, Centraleweg
AQ31 WA RotartniiHpnhprn. Het VefZWW
deze Tour zou voor.hem
"eis de laatste kunnen zijn.
W Kkreeg Cees van Wijk van
gieterijen en aanverwante ^eo^pjjjj Gazelle in Dieren
varen het er al vrij snel
eens waaraan die nieuw te
971,"
fiets
zou moeten vol-
zegt Van Wijk. Het ding
20 licht mogelijk zijn, en
zo weinig mogelijk luchtweer-
stand ondervinden, aërodyna
misch dus.
Dat was weinig nieuws voor de
fietsenmakers in Dieren. Het
werd een kwestie van - wie weet
voor de hoeveelste keer - de ei
genschappen van een kam-
pioensfiets zo goed mogelijk toe
passen. Het wiel opnieuw uitvin
den zou niet lukken, zo wisten
ze.
Voor een buitenstaander mag
het verzoek van Nijdam dat van
een verwend klein kind lijken,
buitensporig in zijn wensen was
hij zeker niet.
Zo wilde hij bijvoorbeeld dat
zijn houding hetzelfde zou blij
ven.
„De tijd was te kort om daar nog
iets aan te veranderen. Een
maand of twee voor zo'n belang
rijke wedstrijd is het niet ver
standig nog iets aan je houding
op de fiets te gaan doen. Je doet
er veel langer over om je dat he
lemaal eigen te maken."
Begonnen werd met het gebrui
ken van roestvrij staal. Dat is al
meer bijzonder dan het lijkt,
want het solderen van roestvrij
staal is een zeer moeilijke bezig
heid.
Het dient te gebeuren met zilver.
Gewicht
Dat solderen gebeurde vervol
gens zonder verbindingsstukjes,
zoals die bij elke fiets zichtbaar
gebruikt worden. Door de bui
zen direct aan elkaar te solde
ren, wordt het frame stijver. En
het scheelt wat in het gewicht,
ook al is dat niet direct om opge
wonden van te worden. Een nor
maal frame van staal weegt 1944
gram, het frame waar Nijdam
het vanavond op gaat proberen,
telt 1693 gram.
De fiets waarop Nijdam zijn
proloog afwerkt, is Ik centime
ter korter dan het gebruikelijke
karretje. Het achterwiel is min
of meer naar- voren gehaald,
waardoor de gebruiker meer
naar achteren op de fiets zit. De
ze verkorting - op zich trouwens
ook al niet echt nieuw - kon al
leen worden doorgevoerd door
de achterste schuine buis van het
frame te buigen. In de kromming
past keurig het achterwiel.
De buizen van het roestvrij sta
len ros zijn voor een belangrijk
deel plat gemaakt. Waarmee een
stukje luchtweerstand wordt
'overwonnen. Tenslotte is het
frame voorzien van koolstof
spoilers in de hoeken van het
frame. En alweer wordt de
luchtstroom wat beter langs het
frame geleid.
Als een jarig kind dat aan oom
en tante zijn verjaardagscadeau
mag laten zien, stond Nijdam
gistermiddag bij zijn fiets van
15.000 a 20.000 gulden.
Trots. En glimmend als het ding
zelf. Een deel van de fiets is on
bespoten. Het opgepoetste roest
vrij staal deed die er bijzonder
uitzien. Tussen de poetsende en
sleutelende mecaniciëns van de
TVM-wielerploeg stond Nijdam
nog te twijfelen over de keuze
voor het achterwiel. Helemaal
dicht, of met vier spaken van
carbon-fiber.
Nijdam, die net weer even met
zijn nieuwe fiets de zeven kilom-
ter van de proloog heeft verkend:
„Hij zit lekker." Hij is tevreden
en heeft er zin in, vertelt hij voor
wie dat niet al met eigen ogen
aan hem heeft gezien.
Het zit hem nog steeds niet lek
ker dat hij vorig jaar van Jan
Raas niet mee mocht naar de
Tour. Zoals hij al verschillende
malen in dit voorseizoen deed,
wil hij nog wel een keer laten
zien dat de Novell-ploegleider
hem te vroeg had afgeschreven.
Klim
De blinkende fiets, een prachtige
zon aan de hemel, zorgzame me
caniciëns om hem heen, alle in
grediënten voor een goed hu
meur van Nederlands proloog-
hoop waren er. Bovendien gaat
het tijdrijden hem de laatste tijd
weer lekker af. „In de Ronde van
de Oise zat ik vier seconden ach
ter Boardman. Toch niet zo heel
veel, of wel?"
En na de verkenning van het
parcours werd het humeur van
Nijdam er ook al niet slechter
op. „Ik was bang voor het par
cours, omdat er een klim inzit.
Maar dat valt enorm mee."
Het ziet er dus goed uit?
„Ja ho, er zijn er meer. Er zijn
nog wel een stuk of vijf kandida
ten. Ik heb geleerd voorzichtig te
zijn."
Wat is nou precies het verschil
tussen deze en zijn vorige pro
loogfiets?
Nijdam Twijfelt, weet het eigen
lijk niet.
Een psychologisch verschilletje.
„Ja, dat is het vooral."
Want, had hij eerder al uitge
legd, trappen moet hij gewoon
zelf doen, net als vroeger, som
mige dingen aan een fiets veran
deren nooit.
ZATERDAG 1 JULI 1995 DEEL
Het is niet eens nodig een fa
natiek wielerliefhebber te zijn
om namen als Coppi, Anque-
til, Merckx, Janssen, Zoete
melk, Hinault en Indurain te
kennen. Ieder van hen is im
mers triomfator geweest in de
Ronde van Frankrijk, soms
meermalen.
Maar wie weet nog van het be
staan van een renner als Du-
boc, Pancera, Demuysere,
Mariano, Arroyo en straks
misschien ook Oegroemov?
Toch waren ook zij eens
hoofdrolspelers in de Tour, fi
guren die stuk voor stuk goed
genoeg bleken om de uiteinde
lijke winnaar het vuur aan de
schenen te leggen. Helaas voor
hen was dat vuur niet heet ge
noeg: zij moesten genoegen ne
men met een tweede plaats. En
zeker in de sport geldt de kei
harde waarheid, dat alleen de
overwinnaar van betekenis is
en de rest niet telt.
De komende weken willen we
wat van die nummers twee on
der de loep nemen, al was het
maar om te tonen hoe belang
rijk zij vaak geweest zijn en hoe
ook zij er voor zorgden dat de
Tour de France de legendari
sche klank kreeg die de Ronde
meer dan 90 jaar mocht behou
den. En dan beginnen we na
tuurlijk ih het eerste het beste
Tour-jaar, 1903. De winnaar
van de openingsronde heette
Maurice Garin en juist omdat
hij de eerste is geweest, blijft
zijn naam behoren tot de be
kendste.
Garin won overtuigend. Hij ze
gevierde in de eerste etappe
over 467 kilometer en bleef alle
dagen aan de leiding (de gele
trui is pas jaren later bedacht).
Zijn kostje' was daarmee ge
kocht, voor heel zijn verdere
lange leven, want een halve
eeuw later liet hij zich nog fête
ren.
Voor de nummer twee was
daar geen sprake van. Die heet
te Pothier en werd meteen ver
oordeeld tot een verder be
staan in de anonimiteit. Zelfs
zijn voornaam wordt verschil
lend geschreven. Het is Lucien,
maar heel wat wielerboeken
spreken van Louis. Pothier
werd 15 januari 1883 geboren
in het dorpje Cuy bij Sens. Hij
was dus pas 20 jaar toen hij
voor de eerste Tour aantrad, de
jongste van de 60 deelnemers,
veel jonger bijvoorbeeld dan de
op dat moment al 32-jarige
Garin en dan bijna alle andere
deelnemers, want wielrennen
was in die dagen vooral een test
op uithoudingsvermogen. Al
gemeen heerste de opvatting
dat de noodzakelijke energie'
pas op rijpere leeftijd viel te
verwerven.
De slagerszoon Lucien Pothier
was geen ster, wel iemand met
een geweldige regelmaat, die in
de eerste twee rondes telkens
bij de eerste tien eindigde, op
de openingsrit van 1903 na toen
hij veertiende werd. Hij had
echter de pech te rijden voor
het rijwielmerk La Frangaise,
waarvan de kopman Garin
heette, zodat eventuele ambi
ties op voorhand konden wor
den vergeten.
Dat was niet eens het ergste.
Ook in 1904 eindigde Lucien
Pothier als tweede achter Gar
in. Maar nu werden niet alleen
dit tweetal, maar ook de num
mers drie en vier later gedis
kwalificeerd omdat ze gebruik
hadden gemaakt van gangma
kers, zich hadden laten trekken
en nog erger. Garin kreeg twee
jaar non-actief, Pothier mocht
de rest van zijn leven niet meer
rijden. Later is die straf ver
kort, maar zijn carrière is nooit
meer op gang gekomen.
Maandag: Eugène Christophe.
Tourde France 95
TOUR OP TV
ZATERDAG
19.30-22.00 Eurosport: Tour de France, proloog (7,3 km) in Saint-Bri
euc.
19.55-21.55 BRT 2 Sport extra/wielrennen: proloog Tour.
20.52-21.46 Nederland 2 Studio Sport: proloog Tour.
ZONDAG
10.00-11.00 Eurosport: Tour de France, proloog (herhaling).
14.00-17.40 Nederland 2, Studio Sport met o.a. Tour, eerste etappe
Dinan-Lannion (233,5 km).
15.20-17.35 BRT 2 eerste etappe Tour.
16.00-17.30 Eurosport: Tour, eerste etappe.
24.00-00,30 Eurosport: Tour, samenvatting eerste etappe.
1e etappe
2 juli 233 km
St. Quay Sables d'Or
Portrieux les Pins Fréhel
129 km 56 km
