au Ommeren wil van Intexo af
OR onderzoekt splitsen van NS-bouwbedrijven
Azdel berekent zijn groei in dubbele cijfers
'Rol maffia in Russisch zakenleven overdreven'
[oncern verkoopt 51 procent van distributeur van kantoorartikelen
'roef met uitzendarbeid
de bouw gaat niet door
Europese valuta is even
aanvaardbaar als gulden'
ECONOMIE
A8
Directie dochter
Fininvest weg
ECONOMIE KORT
Communicatie via computers groeit
Brazilië devalueert de real
Mexico leent 1,5 miljard dollar
Winststijging bij DA
Omzet kleding en schoenen blijft dalen
ERDAG 24 JUNI 1995 a;
Wall Street INSTEM
26,50 a
45,00
92,00
32,00 a
67,20
3,50
34,30
32,00 a
33,20
I,90
99,00
890,00 A
21,40
II,00e
71,50
121,00
46,00
88,70
69,50 b
ZATERDAG 24 JUNI 1995
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco inc.
baan company
bethl. steel
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
Citicorp
cons.edison
digit.equipm.
dupont nemours
dow chemical
eastman kodak
exxon corp
tord motor
gen. electric
gen. motors
goadyear
hewlett-pack.
int. bus.mach.
int.tel.tel
klm airlines
mcdonnell
merck co.
mobil oil
omega financ.
philips
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
travelers
united techn.
westinghouse
whitman corp
woolworth
Goud
»6 23/06
41% 4151
40% 39%
53VS 52
66y. Gey,
30% 31M
3054 30%
15 ISM
64% 65%
U% 17%
46% 47%
13% 13
46 4714
5314 5354
30% 29
42% 4154
68% 6854
7254 7354
62% 62%
63 70
3054 30%
57% 57%
48% 47)4
42% 4154
76 75%
37% 98%
118% 117%
31% 31%
78 76%
49 49
97% 97%
27 26%
42 42)4
121% 123%
58% 5854
24 25%
66 6654
4454 4454
78% 7654
15% 16
19 18%
15)4 15%
flht (anp) - De onderne-
ijisraad van NS Infra Ser-
Ijaat een contra-experti-
Lvoeren naar de voorge
len verzelfstandiging van
Lactiviteiten. De onder-
Ljngsraad ziet niets in de
(joop van een deel van het
Ijjjf. Het onderzoek door
fobureau Bakkenist moet
ptober gereed zijn.
pillen de bedrijfsonderdelen
Goud onbewerkt 19,230-19,830
bewerkt 21,430 laten
Zilver
zilver onbewerkt 230-300
bewerkt 340 laten
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c exclaim
e gedaan /bieden
d ex dividend
f gedaan /laten
g bieden en ex dividend
h laten en dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
60,00
240
1,00
0,90
62,50
1467
0,70
0,60
52,50
202
8,00
7,80
60,00
335
7,00 b
7,00
57,50
233
1,10
1,20
60.00
287
2,20
2,30
32,50
600
0,60
0,70
155,00
261
2,50
2,50
145,00
245
3,50
4,00
430,00
660
8,20 b
7,70 b
435,00
866
5,30
4,50
440,00
414
2,80
2,40
420,00
230
20,20
20,00 b
425,00
381
1,00
1,20
430,00
859
1,90 a
2,20
435,00
933
3,80
4,00
440,00
321
6,20
6,80
430,00
199
3,80
4,00
385,00
520
5,80
5,70
60,00
224
4,00
4,00
65,00
401
1,30
1,30
65,00
364
3,80
3,80
75,00
445
1,00
1,00
70,00
220
7,30
7,30
85,00
301
2,30
2,70
90,00
242
0,80
1,10
50,00
440
0,70
0,70
50,00
279
1,60
1,60
50,00
472
2,30
2,30
95,00
599
2,40
2,70
105,00
218
4,00
4,50
110,00
2251
2,30
2,80
105,00
262
6,70
7,40
110,00
637
4,90
5,80
100,00
585
1,80
1,60
100,00
660
3,80
3,80
195,00
501
0,90
1,20
200,00
256
0,30
0,40
195,00
549
3,30
3,70 b
200,00
578
1,70
2,00
200,00
206
3,50
4,00
190,00
290
2,40
1,90 a
190,00
293
6,10
5,30
65,00
674
1,80
1,80
67,50
771
0,60
0,60
65,00
221
3,50
3,50 b
770,00
204
12,50 b
12,50
790,00
443
3,60
3,70
800,00
294
1,50
1,50
210,00
246
3,30 b
3,30
Strukton, NS Infra Services en de
ER-groep eerst samenvoegen om
vervolgens een deel van de bouw
activiteiten te verkopen.
Het personeel reageert met onge
loof en kwaadheid op deze plan
nen. De angst voor een onzekere
toekomst is groot.
Nog geen jaar geleden is het per
soneel juist voor gehouden dat er
één sterk bedrijf moest worden
gevormd. Toen kwamen al 800
arbeidsplaatsen te vervallen.
Samenvoeging en splitsing is vol
gens de NS-directie noodzake
lijk, omdat de overheid concur
rentie wenst. Daarvoor moet het
bestaande monopolie worden
doorbroken.
De ondernemingsraad is bang dat
door de opdeling juist concurren
tie in het zadel wordt geholpen.
Van aannemers als Volker Stevin,
NBM Amstelland en Heijmans
wordt verwacht dat zij belang
stelling hebben voor de bouwac
tiviteiten.
Het is voor de ondernemingsraad
maar zeer de vraag of de drie te
vormen bedrijven een gezonde
toekomst tegemoet gaan. Uit het
onderzoek moet blijken of de
strategie van NS juist is. Ook
moeten daarbij alternatieven als
één ongedeeld bedrijf worden be
keken.
De drie bedrijven hebben nu elk
een monopoliepositie voor een
gedeelte van de spoorwegmarkt.
NS Infra Services (2900 mede
werkers) doet het onderhoud, de
ER Groep (790 werknemers) de
storingsopheffing en Strukton
(1780 medewerkers) bouwt en
verbouwt.
Vanaf 1 januari 1997 moeten de
nieuw te vormen bedrijven elk
een compleet pakket van dien
sten aan kunnen bieden, als het
aan de raad van bestuur van de
NS ligt.
Urdam (anp) - Van Ommeren (scheepvaart, tankop-
fen transport) gooit het roer flink om. Het concern wil
p zijn distributeur Intexo af, die goed is voor zo'n 15
«ent van de totale omzet.
ite verkopen bedrijf is gespe-
iseerd in opslag en distributie
[kantoorartikelen, computers,
[.kopieerapparatuur en medi-
ijprodukten. Van Ommeren
i Intexo niet meer als een
[activiteit.
(so, goed voor 150 miljoen,
D50 werknemers. Bij Van
«neren werken in totaal circa
mensen en bedraagt de om-
I; 1 miljard. Intexo heeft ves
tigen op Schiphol, in Veghel
|i Botlek en in België (Zaven-
i),het Verenigd Koninkrijk en
island.
[Ommeren stoot in eerste in-
piie 51 procent af. Kopers zijn
jesteringsmaatschappij NeS-
Groep, onderdeel van het
Jjisch-Nederlandse financiële
|ctrn Fortis en het manage-
feit van Van Ommeren Intexo
De verkoopprijs bedraagt
lil miljoen. De kopers moeten
■boeken van Intexo nog aan een
ptr onderzoek onderwerpen.
n later stadium - over zo'n
[dl vijf - zal mogelijk de res-
mde 49 procent worden ver-
„Dat is een heel waar
lijk scenario," aldus een
Irdvoerder van Van Omme-
Maar voorlopig blijft het bij Van
Ommeren. „Wij willen de groei
van het bedrijf meemaken." Tus
sen 1992 en 1994 nam het aantal
werknemers met bijna vierhon
derd toe.
Over vijf jaar zit er ook een
beursgang voor Intexo in, aldus
het concern. „Maar daarvoor be-,
hoeven we een goed trackre
cord," anders gezegd een betere
financiële stand van zaken. In
texo draait met winst, maar hoe
winstgevend het bedrijf is, wil
Van Ommeren niet kwijt. „Wel
verwachten wij een duidelijke
verbetering van de winst in
1995."
Van Ommeren gaat zich vastbe
radener concentreren op scheep
vaart en tankopslag. De netto
winst steeg vorig jaar met 49,7
miljoen tot 54,2 miljoen. Het
bedrijf is flink afgeslankt, waar
bij in 1994 meer dan 500 banen
verdwenen. Nog dit jaar wil Van
Ommeren voor 50 miljoen in
vesteren in Nederlandse tankop-
slagbedrijven. Ook voor Azië en
Australië staat capaciteitsuit
breiding op stapel. Dit jaar
neemt het concern nog vijf nieu
we zeetankers in gebruik, kosten
per stuk circa 50 miljoen.
materialen, onderdelen, apparaten, huis
houd- en industriële toestellen die al dan
niet rechtstreeks door elektriciteit, gaso
andere energiebronnen kunnen ot moeten
aangedreven of gevoed worden, alle 9e'
bruiks- en garniervoorwerpen.
77143 Onroerend Goed Maatschappij Na|-I
Ra B.V., Wildhage 26, 4847 CR Tetenngen
Het bouwen, doen bouwen, verkrijgen, va
vreemden, exploiteren en admimstrer
van onroerende zaken, alles in de me
uitgebreide zin. Deelnemen in of zien r j
enigerlei wijze interesseren bij, zomede
bestuur voeren over andere onderriem
gen.
77144 Techn. Handels- en ins
"Eetee", Franseweg 98, 4651 GJ
gen (NB). Agentuurhandel in machines j
toebehoren, voornamelijk gericht op I
chemische voedings-, petrochemiscne-
pharmaceutische industrie. Installeren
machines voor bovengenoemde indd P
77145 Gemeenschappelijk Belang
der B VRoemer Visscherlaan 35,4/ui
Roosendaal Het deelnemen in ande L
dernemingen, alsmede het voeren v
dlrektie hierover. ,inie.
77146 Hawkfinch Trading B V. i.o.,
straat 19, 4816 BG Breda.
oudster-Zfinanoieringsvennootscnap. I
77147 Boon Farma Groep C.V., RMP'J.Tl
4824 GG Breda. Initiëren, beheren e
seren van apotheken en drogisten i
listen en groothandel), de detailhanae
terhout NB. Het deelnemen injeen w.,ji
schap welke ter doel heeft de ui
van de notarispraktijk. c|0t-l
77149 Mr. J.C.A.M. HuntjensAdv.es, m
weg 9, 4664 RJ Lepelstraat. De uitoe
van de praktijk van bedrijfsjurist.
77150 Produktiemaatschappi] a|
Thomasberg 26,4822 TJ Breda. D onder-|j
tionale handel in unrts, l°oas®nh veSting|
delen daarvoor voor tijdelijke n Q sjag»
van bedrijven en personen en vi in|
van goederen, alsmede de 9r0°
sanitaire en elektrotechnische an -etuWe«
77151 Koninklijke Maatschappij B daf|
B.V., Teteringsedijk 227, 4817 U
Het produceren van en het mjdde-f
handel in levensmiddelen, v0®°,JLi) hetl
In Haag (anp) - Werkgevers en vakbonden in de bouw hebben
si overeenstemming kunnen bereiken over een experiment
1 uitzendarbeid in de bouwnijverheid. Onderhandelingen
irover zijn deze week mislukt. De Bouw- en Houtbond FNV
wijt de werkgevers de proef aan te grijpen om de loonkosten
lie bedrijfstak te drukken.
Momenteel rust er nog een wette
lijk verbod op uitzendarbeid in
de bouw. Uitzendbureaus krijgen
daarvoor geen vergunning. Met
een eventueel akkoord over expe
rimenten zouden het AVBB en de
bonden dus aan Melkert moeten
vragen om toestemming. Het is
echter mogelijk dat de bewinds
man het hele vergunningenstelsel
opheft. In dat geval vervalt tege
lijk het verbod in de bouw. Mel
kert heeft al herhaaldelijk laten
weten van plan te zijn een einde
te willen maken aan het vergun
ningenstelsel.
Milaan (rtr/afp) - De directie van
Publitalia, onderdeel van het be
drijf Fininvest van de oud-pre
mier Silvio Berlusconi van Italië,
is afgetreden.
Aanleiding is het gerechterlij k
onderzoek naar hun handelen in
het bedrijfsleven. De directiele
den worden verdacht van corrup
tie. Publitalia is het grootste re
clamebureau van Italië. Het
openbaar ministerie in Italië ver
moedt dat Publitalia een belang
rijk deel van sponsorgelden voor
sportevenementen heeft gebruik
voor andere doelen. Fininvest
heeft alle vertrouwen in de direc
tie uitgesproken.
Fininvest hoopt echter dat met
het opstappen van de directie te
voorkomen dat het openbaar mi
nisterie Publitalia voor de rech
ter sleept.
over de proef vloeide
Irt uit de cao-onderhandelin-
f.eerder dit jaar. Daarin kwa
de werkgeversorganisatie
fBB en de bouwbonden van
en CNV overeen te experi-
pteren met uitzendarbeid,
ftens bestuurder R. Dalhuizen
t de Bouw- en Houtbond FNV
[er op een groot aantal pun-
pl overeenstemming over de
[afspraak. Er zouden proeven
pai in twee regio's onder be
lading van een extern bureau,
ff de uitvoering was men het
wgsverschillen over de ar-
ftvoorwaarden voor de uit
brachten bleken echter ono-
komelijk. De bonden wensen
de betrokk enen worden be
id volgens de bouw-cao, tenzij
'akantiewerkers betreft of
die nog nooit in de bouw
gewerkt.
AVBB wilde daar niet aan.
dt blijkt dat de werkge
le discussie aangrijpen
de loonkosten te drukken,"
Dalhuizen.
experimenten zijn nu dus, in
Ijsval voorlopig, van de baan.
bouwbonden zullen in een
w minister Melkert van
Zaken en Werkgelegen-
i wat er in hun ogen
Overigens zitten de
allerminst te wach-
°P uitzendkrachten in de
in! iivrezen duf daarmee de
bazerij de kop weer gaat
*en. Het AVBB-bestuur be-
volgende week zijn stand-
len en genotmiddelen JB,UUM'n financ"
deelnemen in een holdings-
ringmaatschappij. Q j, 0.
77152 Beuken B.V., Vierlinghweg e„
PN Bergen op Zoom. De ha |waren, ah'
fabrikage van metaal en m®.nnA.aren, 9e'
mede de groothandel in
reedschappen, staalprodulVtitaire aft'H
gasbuizen en gasfittings, san aanveM
len, koperwerk, appendag1es .^eik 8,11
wante artikelen, hang- we| vu
bouwartikelen, een en anae van de» I
eigen rekening als voor rf^nternatio"a,l|
den en zowel nationaal als nor(j.
alles in de ruimste zin van het - ho0|Stra8tl
77153 Laanen Voegersbednjf, v0eH
38, 4661 JL Halsteren AllerhsjtiBtj
werkzaamheden in de ruims
woord.
Ij. (anp) - Een Europese munteenheid is even
otljVaarcft|aar als de gulden. Dat meent 60 procent van de
jaagden in een enquête die is uitgevoerd in opdracht
L e Nederlandsche Bank. De enquête werd in april ge-
L ponder bijna 2000 particulieren en 572 bedrijven in
I «ailhandel en de horeca.
IEnron" ^en aanzienlijk positiever te staan tegenover een
l„ Pese valuta rlan wninran Bezwaren tegen een uniforme
Cnnh'
PfiOok
valuta dan
uid zijn meestal chauvinistisch en nationalistisch -
l'ol v vrees voor inflatie en onbekendheid spelen hierbij een
l'dsm °nder bedrijven.
LJ* dan de helft van de ondervraagden heeft voorkeur voor
|2egt 7.1Jetten die in alle Europese landen hetzelfde zijn. Toch
l'iotial! Procent bereid te zijn bankbiljetten te gebruiken met na-
l^tiekw^v0''en van andere landen.
iMden w iS voorstander van een overgangsperiode waarin de
pre j taa'middel blijft naast het Europese geld. Wordt er na-
'bliikt'a3^8 versc'1aft over de praktische gevolgen daarvan,
voorkeur voor invoering in één keer groter te wor-
'v°«al onder bedrijven.
Azdel-directeur Dave Murray
energieverbruik drukt.
Voor een autofabrikant wordt het verminderen van gewicht steeds belangrijker, omdat dat het
FOTO RUUD SNOEREN
Nieuwe fabriek in Bergen op Zoom draait in 1996
Van onze verslaggever
Bergen op Zoom - „Onze moedermaat
schappij boekt omzetstijgingen van
vijftien procent. Wij zullen die overtref
fen."
Dave Murray is directeur van glasvezelfa
brikant Azdel, een joint-venture van PPG
Industries die in 1986 is gevormd. GE Plas
tics zorgt wereldwijd voor de marketingka-
nalen en kunststoftechnologie, PPG voor de
glasvezel-kennis en de produktiemethoden.
Bij Murray is geheel volgens de Amerikaan
se normen bescheidenheid in zaken een te
ken van zwakte. De mouwen worden opge
stroopt, werk is aan de winkel.
Zeker op de dag dat de ganse Europese vak
pers in Nederland is neergestreken om zich
te laten overspoelen door de geneugten van
de plastics van GE en Azdel, getuigt Murray
van het van hem verlangde vertrouwen in
zijn glasvezelplaten.
Proef
Dat mag ook wel. Azdel heeft net een com
pleet nieuwe fabriek gebouwd op de uitge
strekte braakliggende gronden van GE
Plastics in Bergen op Zoom. De fabriek
draait nu proef. Bijna veertig miljoen gul
den investeerde Azdel in het gebouw en de
machines.
Nu werken er 25 mensen, maar dat aantal
zal stijgen naar 75. Begin volgend jaar is de
fabriek operationeel.
„We investeerden midden in de recessie,"
zegt Murray. Precies op tijd, want de econo
mie leeft weer aardig op. „Je zou kunnen
zeggen dat we anti-cyclisch hebben geïnves
teerd."
Negentig procent van de - niet gespecifi
ceerde - omzet boekt Azdel in de auto-in
dustrie.
Delen van de achterbank van de nieuwe
Mercedes en de bumpers van Citroen Xantia
zijn gemaakt van Azdelplaat, die bestaat uit
een persing van een laag glas tussen twee la
gen kunststof.
Voordelen
De geclaimde voordelen van de Azdel-pro-
dukten: een laag gewicht, grote vrijheid van
de ontwerpers omdat het produkt zich alle
vormen laat masseren, geluidswerend en
een hoge energie-absorptie, wat van belang
is bij het verwerken van botsingen.
En niet te vergeten: het spul is goed te recy
clen. „Bij ons is hergebruik geen papieren
verhaal maar toegepaste praktijk," zegt
Murray.
Het prettige van het materiaal is dat bij om
smelting geen degeneratie optreedt, zoals
bij veel andere kunststoffen. Op de vraag
hoeveel procent van het materiaal momen
teel op de schroothoop terecht komt en welk
deel wordt hergebruikt, heeft Murray echter
geen antwoord.
Hij voorziet op het Europese continent
booming business. „Voor een autofabrikant
wordt het verminderen van gewicht steeds
belangrijker, omdat dat het energieverbruik
drukt en daarmee de emissies."
De auto-industrie begint de voordelen van
kunststoffen boven metaal te ontdekken.
Waren de auto-ingenieurs in het verleden
tamelijk conservatief, de concurrentie, mi
lieu- en veiligheidseisen alsmede vormge
ving en consumentenvoorkeur dwingen hen
te zoeken naar alternatieven.
Containers kunnen een interessante nieuwe
markt vormen. GE heeft voor de verhuur
van zeecontainers een aparte dochteronder
neming, GENStar, die wereldwijd over 1,3
miljoen zeecontainers beschikt.
GENStar gaat in de komende jaren de hou
ten vloeren van de containers vervangen
door Azdel-platen. „Die vloeren bestaan nu
uit tropisch hardhout. Dat materiaal staat
hevig ter discussie. Bovendien is een nadeel
dat die vloeren nogal eens kapot gaan, het
geen flinke reparatiekosten met zich mee
brengt."
Mogen zeecontainers als zodanig de fantasie
matig prikkelen, in zo'n vloertje gaan wel
tientallen kilo's Azdel. „En wij voorzien dat
die containers in de toekomst helemaal uit
Azdel zullen bestaan," zegt manager Euro
pese zaken Bart Berghuis.
Container
GE Plastics en Azdel ontwikkelden samen
de mini-buikcontainer GECON, die slechts
55 kilo weegt, 1,1 kuub kan vervoeren en
volledig recycle-baar is. De container is ge
maakt van Azdel-materiaal en van gerecy
cled GEP-polycarbonaat. De fabrikanten
denken dat de container een fraaie toekomst
tegemoet gaat omdat steeds meer overheden
retourverpakkingen verplicht stellen.
Azdel en GE Plastics werken in Bergen op
Zoom nauw samen voor het ontwikkelen
van nieuwe toepassingen van materialen.
De Azdel-fabriek in Bergen op Zoom be
schikt over een capaciteit van twintigdui
zend ton. Die moet binnen vier jaar volledig
worden benut. „Als die op volle toeren
draait, is onze Europese capaciteit verdub
beld," zegt Murray. „Dat bewijst ons ver
trouwen in de Europese markt."
Adviseur van EU-fonds stelt dat handelen ook zonder maffia goed kan in Moskou
Amsterdam (anp) - De invloed
die de Russische maffia heeft
op het zakenleven in Moskou,
wordt in Nederland schrome
lijk overdreven. Verhalen over
de praktijken van de onder
wereld in de Russische hoofd
stad komen voort uit een sterk
vooroordeel. Succesvol zaken
doen met Russen zonder maf
fia is heel goed mogelijk.
Dat stelde H. van Rhijn, adviseur
van het Tacis-fonds van de Euro
pese Unie in Moskou, deze week
tijdens een bijeenkomst over za
ken doen met Rusland. Dit fonds
(Technical Assistance to the
Commonwealth of Independent
States) verleent steun aan het be
drijfsleven in het Gemenebest
van Onafhankelijke Staten
(GOS). Tijdens zijn toespraak in
de Kamer van Koophandel in
Amsterdam vergeleek Van Rhijn,
die sinds vier jaar in Moskou
woont, de situatie in Rusland met
die in Nederland.
Hij onderstreepte dat hij het be
staan van de georganiseerde mis
daad niet wilde ontkennen. „De
maffia in Rusland is zeker aan
wezig maar niet meer dan in Ne
derland. De meeste ondernemin
gen zijn nooit in contact geweest
met de maffia." Van Rhijn stelde
dat voorzichtigheid is geboden
met de term maffia. Nederlan
ders gebruiken dat woord vol
gens hem veel te snel.
Als voorbeeld noemde hij het be
talen van beschermingsgeld. „Als
je in Karelië hout kapt, kun je dat
echt niet alleen naar Nederland
halen. Je hebt transport nodig en
dat moet worden bewaakt. In de
havens heb je mannen nodig die
havenarbeiders op hun flikker
geven als zij jouw hout achteloos
laten liggen. Daarvoor moet je
natuurlijk wel betalen. In Neder
land doen we eigenlijk precies
hetzelfde."
Hij doelt daarmee op de particu
liere bewakingsdiensten die in
diverse winkels een oogje in het
zeil houden of die 's nachts met
hun wagens op een industrieter
rein rondrijden om te controleren
of alles in orde is. „Maar dat noe
men wij hier geen maffia."
De kwalificatie onbetrouwbaar,
die Russische zakenlieden nog al
eens meekrijgen van hun Neder
landse zakenrelaties, is eveneens
op vooroordelen berust, aldus
Van Rhijn.
Volgens de adviseur heeft Neder
land in het algemeen een goede
naam in Rusland maar de Russen
zijn nog niet vergeten hoe de eer
ste Nederlandse handelaren kort
na het opengaan van de markt
naar het oosten trokken. „Je zal
ze de kost moeten geven, al die
Nederlanders die destijds hun
beloftes niet nakwamen of goede
ren niet verzonden."
„Natuurlijk heb je Russen die de
zaak belazeren maar die vind je
onder de Nederlanders ook. Als je
op een fatsoenlijke manier zaken
doet met Russen en niet uit bent
op winstbejag op korte termijn
kun je heel succesvol zijn.
De rol van de bureaucratie, die
volgens tal van Nederlandse be
drijven een hindernis vormt in
het zakendoen in Rusland, wilde
Van Rhijn evenmin bagatellise
ren. „Maar heb je in Nederland
wel eens toestemming gevraagd
in je eigen tuin een boom te kap
pen?"
Het valt natuurlijk
niet mee voor Shell-
groepsvoorzitter
Herkströter, die de baas is
over een wereldwijde organi
satie die haar omzet in hon
derden miljarden en haar
winst in miljarden guldens uit
drukt, om in te zien dat een
stelletje jongelui in t-shirts
die waarschijnlijk nergens
voor wilden deugen totdat zij
Het Milieu als ideaal ontdek
ten hem pootje zouden
kunnen lichten.
Mensen als Herkströter zijn
gewend om met feiten om te
gaan, technische en financiële
gegevens af te wegen en ver
volgens een logische conclusie
te trekken. Zij laten zich door
hun experts uit de doeken
doen hoe een olie-installatie
als de Brent Spar het voorde
ligst (zowel technisch, finan
cieel en juridisch als vanuit mi
lieu-oogpunt) kan worden
verwijderd. Zij nemen een be
sluit, stemmen dat zo nodig af
met de betreffende autoritei
ten en gaan over tot de orde
van de dag: geld verdienen.
Voor de meeste ondernemin
gen die in gevoelige sectoren
opereren, is na de nodige ave
rij in de loop van de jaren
tachtig 'milieu' van de staf
naar de portefeuille van de
hoogste bazen verhuisd. De
ramp met de Exxon Valdez in
Alaska heeft ook de grootste
oliemaatschappijen ingepe
perd dat zij gemangeld kun
nen worden door krachten die
niet te berekenen zijn. Behal
ve dan achteraf, in de resulta
tenrekening.
Onvoorspelbaarheid is een ge
geven waar Herkströters niet
mee kunnen leven. Ook risi
co's willen zij tot op zekere
hoogte kunnen becijferen.
Hoe onthutst de Shell-top is
over de maatschappelijke en
politieke reacties op de kwes
tie Brent Spar, is dan ook voor
iedereen waarneembaar ge
weest. Ontredderd is mis
schien een beter woord.
Herkströter en de betrokken
landendirecties likken nu hun
wonden. Eén van hun consta
teringen is dat op 'Europa'
nog geen peil valt te trekken.
Hadden zij tevoren moeten
beseffen dat - op het allerlaat
ste moment een golf van
milieu-verontwaardiging in
Duitsland de zusteronderne
ming in het Verenigd Konink
rijk zou dwingen tot een ui
terst pijnlijke terugtocht en
een dito aanvaring met de re
gering?
Een onderneming die met het
eilanddenken van Groot-Brit-
tannië meegaat, kan van een
koude kermis thuiskomen,
moet Herkströter nu in zijn
oren hebben geknoopt. Ook al
hebben de Nederlandse bad
plaatsen steeds meer moeite
hen naar de kust te lokken, de
Noordzee is blijkbaar ook van
de Duitsers. En een onderne
ming die overal zit, is overal te
raken. Dat weet de milieube
weging al te goed als zij haar
doelen kiest. Dat betekent
ook dat zulke beslissingen niet
meer in de nationale organisa
ties, maar op de hoofdkanto
ren in Londen en Den Haag
moeten worden genomen.
'Brent Sparis les
in communicatie
Het verhaal van de Brent Spar
is ook een nieuw hoofdstuk in
het handboek 'Communicatie'
waard. De onberekenbare
krachten die in de samenle
ving loskomen als zulke the
ma's als milieu aan de orde ko
men, kunnen wel degelijk
worden gestuurd. Als Green
peace ze kan mobiliseren, zou
Shell er geen willoos slachtof
fer van mogen worden.
Alles komt hier aan op timing.
Na een voorbereiding van ja
ren en eenmaal met de Brent
Spar op weg naar het zeeman
sgraf liet Shell zich verrassen
door een krachtige actie op de
valreep. Het was daarna een
gelopen race. Greenpeace had
de media aan het lijntje en
Shell kwam er niet meer door.
Met advertenties koop je on
der zulke omstandigheden
nog geen geloofwaardigheid.
Communicatie is zenden én
ontvangen. Shell heeft niet
goed geluisterd en te laat ge
sproken. En toen dat wel ge
beurde, waren bet de nationa
le directeuren die probeerden
er nog het beste van te maken,
desnoods ten koste van elkaar.
Totdat de hoogste baas ten
langen leste het verlossende
woord sprak.
Voor ondernemingen die in
een zo gevoelige omgeving
moeten opereren, is communi
catie van levensbelang. De
Herkströters van tegenwoor
dig moeten ook eersteklas
communicators zijn. Met goe
de oren.
Den Haag - Twee op de drie bedrijven in Nederland communice
ren intern of met elkaar via computers. Het gaat daarbij om tele
werken, elektronische berichtenverzending (E-mail), telebankie
ren en het raadplegen van gegevensbestanden. Dat blijkt uit CBS-
cijfers die gisteren zijn gepubliceerd.
De groei zit de komende jaren in de externe communicatie, die ten
opzichte van 1993 tot eind dit jaar zal toenemen met 30 procent
(tot 32.300 bedrijven). Het aantal bedrijven dat de interne elek
tronische datacommunicatie zal doen, groeit met 10 procent tot
30.800. In het onderzoek zijn 53.000 bedrijven betrokken. Het to
taal van de investeringen in deze vorm van datacommunicatie van
dit en vorig jaar zal 4,2 miljard gulden bedragen.
Brasilia - Brazilië heeft zijn munteenheid, de real, gedevalueerd.
De centrale bank van het land heeft laten weten dat de koers
voortaan tussen de 0,91 en 0,99 per dollar mag liggen. Sinds mei
gold een bandbreedte van 0,88 tot 0,93 real per dollar. De deva
luatie komt neer op 6,5 procent.
Volgens een woordvoerder van de centrale bank is het besluit ge
nomen om buitenlandse investeringen aan te trekken en om de
export goedkoper te maken. De koers van de real werd de laatste
tijd te hoog gewaardeerd, wat een sterke toeneming van de import
tot gevolg had. De handelsbalans van Brazilië liet daardoor een
steeds groter tekort zien.
Washington - De Wereldbank gaat Mexico ruim 1,5 miljard dol
lar lenen. Het geld, verdeeld over drie leningen, is bedoeld om het
aangeslagen bankstelsel van het land te steunen en het armste
deel van de bevolking te vrijwaren voor de gevolgen van de finan
ciële crisis die het land eerder dit jaar kende.
De grootste lening, van een miljard dollar, is bestemd voor het
bankwezen. Vijfhonderd miljoen dollar gaat naar voedsel- en ge
zondheidsvoorzieningen voor de armen. Ook worden er onder-
wijs- en arbeidsprojecten mee gefinancierd. Verder stelt de bank
13,8 miljoen dollar beschikbaar voor financieel-technische steun.
Zeist - De Drogisten-Associatie (DA) heeft over 1994 een nettore
sultaat geboekt van 1,75 miljoen tegen 1,4 miljoen het jaar
ervoor. In 1992 was het resultaat nog 577.000 negatief. De coö
peratie telt 1.030 zelfstandige winkels onder de winkelnamen DA,
DA Atttence, STIP en Eurodrogist. In 1994 werkten nog 1098 dro
gisten onder de DA-formule.
De teruggang is terug te voeren op de keuze van drogisten voor
eèn andere formule en op het feit dat sommige drogisten geen op
volger hebben en hun winkel opgeven, aldus een DA-woordvoer-
ster. De omzet ging gemiddeld per winkel met 7,5 procent omhoog
en bedroeg voor de hele organisatie ƒ1,2 miljard. De winkels van
DA Attence dateren van 1994. Er zijner nu 34. Het aantal STIP-
drogisterijen (buurtdrogisten) nam toe van 82 tot 106.
Den Haag - De omzet bij speciaalzaken in kleding en schoenen is
voor de vierde achtereenvolgende maand gedaald. Kledingzaken
leden in april een omzetverlies van 4,1 procent. Bij de schoenen
zaken was dat 3,3 procent. Ook speciaalzaken in meubels, wo
ningtextiel en verlichting deden het slecht. In deze sector daalde
de omzet evenals in maart met 3 procent, blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Ongecorrigeerd op het
aantal verkoopdagen in de maand april kwam de omzet voor de
hele detailhandel 1,7 procent lager uit dan in april 1994. Als die
correctie wel wordt toegepast - april telde dit jaar een vrijdag
minder dan in 1994 - dan steeg de omzet met 3 procent.
