Zonnebaden is niet gezond meer Hoge bloeddruk Zelfbruiners goed alternatief voor mensen die allergisch zijn voor zon Uzi in het basispakket Vrouwen: 'Slaappil enige oplossing voor problemen' LIJF LEVEN Zonnebank Selftanners Bruingoud Huidcellen Goed alternatief (Slaapziekte DE STEM WOENSDAG 21 JUNI 1995 Van onze verslaggevers Breda - Een zongebruinde huid is niet meer zo gezond als vroeger. De berichten over de kwalijke gevolgen van het zonnebaden volgen elkaar in hoog tempo op. Het mag er al lemaal wel mooi uitzien, zo'n bruine tint, maar je loopt, door al die gaten in de ozon laag, een flink risico huidkan ker te krijgen. En de zonne bank, ons alternatief in de winter, lijkt niet veel gezonder te zijn. Misschien dan toch maar een zelfbruinende crè me. Of word je daar oranje van? Eerst was er het gat in de ozon laag boven de zuidpool. Daar maakten we ons allemaal wel on gerust over, maar uiteindelijk was het ver weg. En wie gaat er nu liggen zonnen op de zuidpool? Maar de gaten kwamen dichter bij, want ook de ozonlaag boven het noordelijk halfrond bleek zijn beste tijd te hebben gehad. En op het noordelijk halfrond, daar wo nen wij met z'n allen. In de winter van 1992/1993 was de ozonlaag, dertig kilometer bo ven ons, angstwekkend dun. Dat werd toen in verband gebracht met de uitbarsting van de vul kaan Pinatubo in het jaar daar voor. De laag zou de daarop volgende jaren wel dikker worden. Deze week werd door de KNMI en het RIVM bekendgemaakt dat onze ozonlaag zich echter niet volgens verwachting herstelt. Dit jaar hebben ze de op een na laagste ozonwaarden gemeten sinds het begin van de metingen in de jaren zeventig. In 1994 werd de be schermende laag wel wat dikker, maar dat herstel heeft zich dus niet doorgezet. Een dunne ozonlaag heeft gevol gen voor het zonnebaden. Als de laag zo dun blijft, dan kan dat betekenen dat in de toekomst meer mensen huidkanker krijgen. Vooral mensen met een zonge- voelige huid en mensen die veel in de buitenlucht werken, lopen dan een groter risico. De ozon laag filtert de schadelijke uv- straling uit het zonlicht. In de af gelopen tien jaar is de dikte van de ozonlaag boven het noordelijk halfrond met ongeveer zes pro cent afgenomen, waarvoor met name cfk's uit spuitbussen en koelkasten werden daarvoor ver antwoordelijk gehouden. Een alternatief is er niet echt, want nu blijkt ook dat we onder de zonnebank best een ozonlaag- je zouden kunnen gebruiken. In de Tweede Kamer zijn inmiddels vragen gesteld over de veiligheid van de zonnebank. Volgens D66 moet er zelfs een waarschuwing op komen te staan dat overmatig gebruik van het apparaat, kanker kan veroorzaken. Net zoals op si garetten. D66-Kamerlid Van Boxtel gaat er van uit dat veilige zonneban ken niet bestaan en volgens hem* leidt veelvuldig gebruik ervan tot PRODUKT INFORMATIE Hepatitus-B virus Jaarlijks gaat een toenemend aantal Nederlanders naar de trons Inside Travel News wil hen waarschuwen voor hepatitis B k van de ernstigse infectieziekten ter wereld, die jaarlijks twee»; joen levens kost. Een goede voorbereiding voorkomt veel elW Vaccinatie, ruim voor het vertrek, biedt bescherming. De vaccii» tie tegen hepatitis-A is onlangs vereenvoudigd met het op markt komen van het vaccin Havrix 1440. Bij Inside Travel !fc is een gratis consumentenfolder verkrijgbaar: Postbus 869 !;il AW Zeist. Bruinen Wel eens van pillen gehoord om snel en veilig bruin te wotjJ Het bestaat echt. Phyto Bronz Plus heet het pakket, bestaande een extra vochtregulerende spray èn capsules. Volgens het in ai mere gevestigde Indros Pfluger biedt Phyto Bronz Plus een vandj beste manieren om veilig te bruinen. Zonnebaders in de VS» Frankrijk zouden er al heilig bij zweren. Het bijzondere vank produkt schuilt volgens genoemd bedrijf juist in de capsules, vitamine E, bèta-caroteen en wortelconcentraat bevatten. 'D(» capsules garanderen een versnelde en natuurlijke bruining (J mentvorming) van binnenuit en beschermen tevens tegen alle «3 gewenste invloeden van buitenaf (de zogenaamde anti-oxydantep werking). De huid blijft er bijvoorbeeld langer 'jong' door'. Zonnewijzer Van informatie over zonnen kunnen we geen genoeg krijgen,i zonnebank-fabrikant Alisun in Heerhugowaard hebben gedacht] 'De Zonnewijzer van Alisun' heet het boekje dat het bedrijf;®] strekt via de dealers. Van zonnebanken welteverstaan. In boekje antwoord op de meest gestelde vragen over zonnen enzon] nebanken. Kapperseczeem De polikliniek voor kapperseczeem in het ziekenhuis Rijnstate nj Arnhem is een succes. 123 kappers uit het gehele land 1 de in januari 1994 opgerichte poli in het eerste jaar vanh staan. Van hen zijn 75 (61 procent) volledig genezen ent hun werk kunnen hervatten. In totaal zijn in het afgelopen jaa 5000 ziektedagen voorkomen. De kappers-organisaties zijn z» ingenomen met de bereikte resultaten, omdat de behandeliJ werknemers voorheen vaak het advies kregen het kappersvak tij verlaten. De bedrijfsvereniging Detam moet jaarlijks miljoen» guldens uitkeren in verband met ziekteverzuim door kappers»] zeem. In 1992 ging het om een bedrag van 4,8 miljoen gulden. Door de dunner wordende ozonlaag is lang zonnen gevaarlijker geworden. Zonnebaders lopen meer kans op huidkanker, maar ook onder de zonnebank is het leven niet zonder gevaren. Zelfbruiners zijn meer iets voor mensen met weinig tijd of een zonne-allergie. huidkanker. Hij baseert zich op een Brits onderzoek dat de relatie heeft aangetoond tussen het ge bruik van de zonnebank en de ex plosieve groei van het aantal ge vallen van huidkanker. Alleen al in Engeland komen er jaarlijks 40.000 nieuwe gevallen van huid kanker bij als gevolg van over matig zonnebankgebruik. „We bakken het soms letterlijk te bruin met z'n allen," aldus Van Boxtel onlangs tijdens een debat over volksgezondheid in de Tweede Kamer. Als de zon en de zonnebank niet vrij van gevaren zijn en je wilt toch bruin worden, dan zijn mis schien smeermiddeltjes de oplos sing. Bruin zonder zon dus. Vroe ger kreeg je er allerlei rare kleu ren van, maar volgens de cosme- ticabranche ligt er een wereld van verschil tussen de gekleurde lotions van vroeger en de geavan ceerde crèmes van nu. Toch dur ven maar weinig mensen ze te ge bruiken, bang om oranje te wor den in plaats van bruin of vlekke rig en niet egaal. Dus moet ie mand een keer proefkonijn zijn. Onze verslaggeefster meldde zich als vrijwillig slachtoffer van de zelfbruinende crèmes, selftanners of auto-bronzants en doet hier haar verslag: Op de wastafel staan Self-action Tanning Lotion van Estée Lau der, Impression d'été van Roe, Gel Autobronzant van Clarins, Gel Transparant Autobronzant van Lancöme en Terracotta Emulsion Autobronzante van Guerlain. De eerste twee zijn speciaal voor het gezicht. De andere drie voor lichaam én gezicht. In een paar weken tijd zijn ze alle vijf een keer aangebracht volgens de ge bruiksaanwijzing: elke plek goed insmeren, handen na gebruik goed wassen, half uur wachten met aankleden als lichaamsdelen zijn ingesmeerd. Het eerste uur gebeurt niets. Elk plekje van het gezicht wordt nauwkeurig bestudeerd. Na twee uur lijkt het alsof de huid een gouden gloed heeft. Na drie uur komt een lichtbruine kleur op, die nauwelijks opvalt. Het is te vergelijken met het resultaat van een uurtje in de zon zitten. Ge zond, fris, maar niet onnatuurlijk of Mallorca-bruin. Zo wil ieder een er elke dag wel uitzien. Bij daglicht zijn na goed kijken de overgeslagen plekjes zicht baar, vooral bij de slapen, neus, oorlellen en zijkanten van het ge zicht. Het is echter niet storend. De tint vervaagt na een paar da gen, als het gezicht niet meer met de lotion wordt ingesmeerd. Elke dag smeren, wordt beloond met een intensere kleur. Gewoon voorzichtig opbouwen, dus. Wie de gebruiksaanwijzingen goed opvolgt, kan een prima resultaat verwachten. De twee gels voor het lichaam hebben als voordeel dat ze snel door de huid worden opgenomen en makkelijk uit te smeren zijn, aankleden kan al na een half uur. Een dikke crème kan verdund worden met een 'gewone' bodylo tion. In de praktijk blijkt één laagje uiteindelijk niet genoeg, de witte benen blijven wit. Twee keer opbrengen brengt het juiste resultaat: benen die een egaal licht, bruingoud kleurtje hebben. Maar ook enkels die er eng wit bij af steken, vergeten. In elke autobronzant zit DHA, dehydroxyaceton. Dit middel kleurt de proteïnes die zich in de bovenste huidlaag (keratinelaag) bevinden. De bruine kleur ver dwijnt na een aantal dagen, als de huid zich langzaam vernieuwt. Een goede scrub-beurt wil daar bij wel helpen. Zo'n peeling legt ook de beste ba sis voor een nieuwe, egale tint. Benedicte Gruys van Guerlain: „De dode huidcellen verkleuren namelijk altijd donkerder en dat zorgt voor irritante, donkere vlekjes." Zelfbruiners werken onder in vloed van zuurstof en hebben geen daglicht nodig, ze doen dus s' nachts ook hun werk. Wie er toch een gewone gezichtscrème overheen wil smeren, moet wach ten totdat de selftanner volledig in de huid is getrokken. Datzelf de geldt voor aankleden of in bed stappen, de crème kan op natuur lijke stoffen afgeven. Zelfbruiners zijn zonder proble men op het gezicht en decolleté te gebruiken, mits de crème overal komt. „Je hele lichaam ermee in smeren, leidt niet altijd tot een egale kleur. Vooral verhoornde plekjes als ellebogen, knieën en enkels kunnen vlekkerig worden, dat komt door de hoge concentra tie dode huidcellen", zegt Gruys. De grootste vooruitgang noemt zij de kleur. „Je wordt er niet meer oranje van, maar egaal bruin." Zelfbruiners zijn een goed alter natief voor wie geen tijd heeft in de zon te liggen of er allergisch voor is. De huid bouwt geen af weer op tegen de schadelijke uv- stralen, dus wie uiteindelijk lan ge tijd de zon in wil, moet z'n huid er geleidelijk aan laten wen nen. Sommige zelfbruiners heb ben wél een beschermingsfactor. Nijmegen (anp) - Het gebruik van slaappillen en andere kal merende middelen is de enige oplossing om staande te blij ven in een problematische si tuatie. De problemen zijn nauwelijks anders op te los- Dat vinden vrouwen die langdu rig slaapmiddelen en kalmerende medicijnen (benzodiazepinen) gebruiken, zo blijkt uit twee on derzoeken van het Centrum voor Vrouwenstudies en de vakgroep Methoden van de Katholieke Universiteit in Nijmegen. De onderzoeken zijn op initiatief van de Nijmeegse Wetenschaps winkel gestart, nadat uit eerder onderzoek bleek dat veel meer vrouwen dan mannen langdurig afhankelijk zijn van pillen. Hoe wel het gebruik de laatste jaren afneemt, blijft met name onder vrouwen een harde kern bestaan van chronische gebruikers. De meeste vrouwen zijn daar overi gens, blijkt uit de recente onder zoeken, tevreden mee. De resultaten van de onderzoe ken komen op het moment dat de Ziekenfondsraad in opdracht van minister Borst van volksgezond heid bekijkt of slaapmiddelen nog wel voor vergoeding via de Ziekenfondswet in aanmerking komen. De bewindsvrouw is van mening dat een flink aantal ben zodiazepinen als slaapmiddel uit het pakket kan verdwijnen, om dat ze weinig effectief zijn. 1 vendien zijn er vaak alternatieven. Bij benzodia; nen treedt vrij snel gewen op. Borst vindt dat wie danks langdurig wil gi zelf voor de kosten moet draaien. Het Nijmeegse onderzoek 'Prslj in plaats van slikken' be groep vrouwen, die via i hulpgroep uiteindelijk van i verslaving is afgekomen. Uit] onderzoek komt naar voren i de meeste gebruiksters weten dat ze verslaafd aanvankelijke tevredenheid! den de vrouwen ontevreden! deze afhankelijkheid. Het bij echter erg moeilijk om helemaal op te geven. Zefiil groepen bewijzen hier g# diensten, stellen de onderzoeifj Het tweede onderzoek is seerd op 600 brieven van slaafde vrouwen. Hieruit blijkt dat vrouwen i slaap- en kalmerende mid" gebruiken in het algemeen verklaringen hebben voor verslaving: medische no slachtofferschap of bewuste! gen keus. De vrouwen die gij hulp zoeken om van de te komen, hebben ook hoefte om te stoppen Het Centrum voor Vrouwe; dies wil op basis van onderzoeken nader onderz doen naar het verband tussen» gebruik van benzodiazepin huwelijk en gezin. Door dr. Paul van Dijk „Dokter, wilt u mijn bloeddruk nog eens opnemen?" Als huis arts zeg je niet gauw nee. Maar vaak denk ik bij dit verzoek: wat beschouwen mensen de bloed druk toch als een alleszeggend criterium voor gezondheid. In dit stukje zal duidelijk worden dat de hoogte van de bloeddruk vaak maar betrekkelijk is. Hoge bloeddruk is geen ziekte. Het is een risicofactor voor het krijgen van hart- en vaatziekten (hartinfarct, hersenbloeding). Niet alleen hoge bloeddruk is echter een risicofactor. Ook ro ken, overgewicht, een hoog cho lesterolgehalte en te weinig li chaamsbeweging geven een gro tere kans op het krijgen van hart- en vaatziekten. Bovendien is het zo dat deze ri sicofactoren elkaar versterken. Wanneer er alleen sprake is van een hoge bloeddruk heeft ie mand vier keer zoveel.kans op een hartinfarct. Is er echter sprake van een hoge bloeddruk én een hoog cholesterolgehalte, dan is de kans op een infarct al negen keer zo groot. Wanneer iemand bovendien rookt dan heeft de persoon zestien keer meer kans op een hartinfarct. Bij de behandeling van hoge bloeddruk is het derhalve niet zinvol om alleen naar de bloed druk te kijken. Ook de andere factoren dragen immers bij tot het risico. Zo geeft stoppen met roken een grotere risicodaling om een hartinfarct of hersenbloeding te krijgen dan het verlagen van de bloeddruk. Stoppen met roken is dan ook een van de belang rijkste maatregelen die u zelf kunt nemen wanneer u lijdt aan hoge bloeddruk. Bij een te hoog lichaamsgewicht is afvallen een tweede effectieve maatregel die zorgt voor een la ger risico. Overgewicht is niet alleen op zichzelf een risicofac tor. Afname van het gewicht verlaagt bovendien de bloed druk. Daarnaast geeft gewichts vermindering ook meestal een verbetering van het cholesterol gehalte. Gewichtsafname heeft derhalve een gunstig effect op drie van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Minder zout gebruiken verlaagt de bloeddruk. Het niet toevoe gen van zout bij de dagelijkse voedselbereiding bespaart circa eenderde van de dagelijkse zoutconsumptie. Een volledig zoutloze voeding is niet zinvol. Vaak wordt gedacht dat mensen met hoge bloeddruk lichamelij ke inspanning en sport moeten mijden. Het tegengestelde is waar. Wandelen, fietsen, tennis sen, tuinieren of hardlopen doen de bloeddruk dalen. Alcohol heeft een bloeddrukver- hogend effect. Bij rokers is dit effect groter dan bij niet-rokers. Beperk het gebruik van alcohol tot maximaal twee consumpties per dag. Het eten van (veel) drop leidt tot een verhoogde bloed- Bloeddruk is een belangrijke risicofactor waar het gaat om hart- en vaatziekten. Maar niet de enige. druk. Dit geldt zowel voor zoute als voor zoete drop. De bloed- drukverhogende stof succus li- quiritiae is namelijk de boos doener en niet het zoutgehalte in de drop. Pas wanneer de bloeddruk (de onderdruk) met bovenstaande maatregelen, bij herhaalde me tingen, niet daalt tot normale waarden zijn medicamenten te overwegen. Ook wanneer geko zen wordt voor behandeling van de bloeddruk met medicijnen blijven bovenstaande adviezen bijzonder belangrijk. Door de genoemde aanpassingen voor de leefstijl kan het gebruik van ge neesmiddelen beperkt worden tot een minimum. Door dr. Jan Paalman Een mevrouw wordt op een brancard de Eerste Hulp van het VU-ziekenhuis binnengebracht. De linkerhelft van haar gezicht gaat streperig van het geronnen bloed grotendeels schuil onder een noodverband. Een man, haar man?, houdt haar hand vast. „Van de fiets afgevallen," mompelt ze. „Ze is met haar hoofd op de stoeprand geval len," vult de man aan. Om de patiënt tegen indiscrete blikken te beschermen schuift een ver pleegster kordaat het gordijn van het onderzoekshokje dicht. Tot zover niets bijzonders. Wel bijzonder is het dat we met zijn allen mogen meekijken. In de dertiendelige tv-serie Ingang Oost over de belevenissen op de Eerste Hulp van het VU-zieken huis wordt ieder die wil een kijkje achter het gordijn ge gund. Dit is iets nieuws. Dit is een ander soort medisch pro gramma dan waar we gewend aan waren. Tot niet zo lang gele den werd er op de buis vooral over ziekten gepraat, zoals in NCRV's Rondom Tien (bij cynici ook wel bekend als Rondom Tien, mag ik mijn afwijking la ten zien?), maar nu staat de ca mera overal bij en wij kijken met zijn allen mee. Reality TV heet dat. Dit soort televisie roept (op zijn minst) twee vragen op. Waarom laten patiënten zich zo bekij ken? En waarom zie je steeds meer van dit soort program ma's? Nederland telt een groot aantal tv-zenders en die moeten vol, liefst zo goedkoop mogelijk maar tegelijkertijd ook weer zo spannend dat de kijker niet bij de eerste de beste reclame zap pend naar een ander station de serteert. Hoe doe je dat? Door meer emotie en meer drama in je programma's te stoppen. Maar dan liefst geen nagespeeld dra ma, geen emotie uit de tweede hand, nee, alles echt. Reality TV: ruziënde families bij Oprah Winfrey, of 'ik ben zwanger maar mijn vriendje weet het nog niet' bij Ricki Lake. Welnu. Als er één plek is met geconcen treerde drama en emotie dan is dat het zieken huis - zet er een camera neer en je hebt gegaran deerd superech- te emotie-tv, met echt bloed en af en toe zelfs een echte dooie. Wat wil je nog meer als pro grammamaker? „We worden voortdurend benaderd met ver zoeken om te mogen filmen," zegt de woordvoerder van het Amsterdams Medisch Centrum. „Dat is de laatste twee jaar enorm toegenomen." Men zou graag het reilen en zeilen van een mortuarium willen filmen of anders wel een weekje willen meelopen met het reanimatie- team, kortom onderwerpen die garant staan voor spanning en sensatie. Het zijn altijd de 'snijdende' vakken die de aandacht krijgen en zelden of nooit gaat het over zoiets 'bloedeloos' als de revali datie van reumapatiënten. Dat is geen televisie-geniek onder werp. Bij een debat vorig jaar in de Balie over media en gezond heid waren alle deelnemers het van harte over één ding eens. „Witte jassen, bloed, pijn, ge voelens en emoties leveren per definitie veel kijkcijfers op, zelfs 's avonds laat om elf uur. Leed is in," zo schreef Trouw bij die ge legenheid. Het toenemend enthousiasme waarmee mensen bereid zijn om zich voor de camera geestelijk en lichamelijk uit te kleden is een van de duistere raadselen van onze tijd. Is het exhibitio nisme? De wens om één keer in je leven wereld beroemd te zijn, al is het maar voor vijftien se conden? Of naïviteit? Je moet toch sta pelgek zijn, of heel ijdel, of heel naïef, om zoals die mevrouw in een van de 26 de len van AMC-TV (die andere, 'echt gebeurde' zie kenhuisserie) aan iedereen die maar wil oneindig meer dan het achterste van je tong te laten zien? Bij haar moest een stuk dikke darm worden weggeno men en om de twee eindjes weer aan elkaar te knopen werd een dikke witte staaf van buitenaf door het rectum als een soort maasbal de buikholte ingescho ven. Die operatie werd in alle stan den gefilmd en geen detail bleef ons bespaard. Als je dit allemaal laat zien, wat heb je dan nog te verbergen? „We verbazen ons er zelf ook over hoe weinig het voorkomt dat mensen 'nee' zeg gen", zegt de woordvoerder van het AMC desgevraagd. „We vra gen altijd vooraf toestemming en doen dat op een uiterst zorg vuldige wijze." Je kunt je ook afvragen waarom die ziekenhui zen überhaupt aan dit soort pro gramma's mee willen Kwade tongen beweren dal®jj zich daarmee commercieel®' len profileren in deze hevig®' currerende tijden: het AMC'ïl de buis?, dan wij, het VU* kenhuis, ook op de buis! nee hoor. „Wij leggen met® programma's een stuk verffl'j woording af naar het pw»! toe," zegt de woordvoerder!®! het VU-ziekenhuis vroom. welke verantwoording? J wordt selectief gekozen v sensationele kanten van het*| dische vak. Lekkere tele»! dat wel, maar 'echt gebeur» niet altijd waar. Werkelijkheidstelevisie ruit f Als je door een auto ëes*| aan de rand van de weg I'S1 het zijn dat de televisie er bij is dan de ambulance. U11 niet meer verbaasd te zijn» een patiënt door het ziek® ziet lopen met een camera i» kielzog. Wat te doen als je I penibele situatie een' team tegenkomt? „Wij l»® I tijd de behandelende arts J stemming vragen," zegt een de twee bovenvermelde W voerders. Maar hoe vrij ben je i om 'nee' te zeggen tegen jn dokter, de dokter die je0 dien zo buitengewoon g® holpen heeft? (Want hun patiënt niet naar tevr heid helpen vertonen terst zelden in dit sot- gramma's.) Hoe verd« daar tegen? Hiermee. H« de hoogste tijd dat (naas J de Uzi in het basispak opgenomen. Uit te reiken ke ziekenhuisopname. Zodat u, als een camera- ongevraagd uw zieken# komt lopen, te allen tij uw ziekenfonds-Uzi ku pen. Maak geen Schiet. En schiet raak. PËSTEM )Van onze verslaggever Wekenlang was de ebola-epi- |Lie in de Zaïrese stad Kik- 1 it groot nieuws. Niet vanwe- e het grote aantal slachtof- prs -het waren er enkele tientallen- maar de horror- Ifactor van het virus was hoog „enoeg om een leger journa- llisten naar Zaïre te lokken. Dat er in Afrika jaarlijks drie miljoen kinderen aan diarree Icterven haalt allang de krant jet meer. Waarom eigenlijk Iniet? Robert Wolgate, woordvoerder Ivan de Wereld Gezondheids Or ganisatie in Genève, weet het ntwoord: „Ebola was hot news Ivoor de internationale media. Er gebeurde iets uitzonderlijks. Het is waar dat diarree in de Derde I Wereld oneindig veel meer slachtoffers eist. Maar diarree is Igeen nieuws: het gebeurt name- ijlt voortdurend. Dat maakt het oninteressant voor de media, nest maar begrijpelijk." Jettemin is Wolgate blij met ie dere blijk van belangstelling voor de vergeten ziektes van Afrika. Behalve diarree zijn dat bijvoor beeld malaria (doodt jaarlijks ren miljoen Afrikaanse kinde- ïen), de slaapziekte, cholera, bil- harzia, mazelen en Aids. Hoewel, Idie laatste ziekte telt eigenlijk liet mee. aids in Afrika krijgt be- ■ekkelijk veel publiciteit. Aids is -et als ebola erg eng. Ook in het ;Westen is nog geen medicijn 'oorhanden. En het leest lekker -eg dat sommige Afrikaanse lan- iden geen rubber hebben voor condooms, omdat de hele rubber- voorraad voor de produktie van iautobanden wordt gebruikt. s Wereld meest miserabele con- nent (Afrika) kan alleen nog de [aandacht van het Westen vangen door het presenteren van nieuwe (catastrofes die in superlatieven nen worden beschreven", [schreef de krant New York Times onlangs, aids en ebola lenen zich [daar uitstekend voor. De dodelij- slaapziekte blijkbaar niet, thoewel honderdvijftigduizend |Zairezen er aan lijden. De we reldpers -massaal aanwezig in Kikwit om de griezelige gehei men van ebola te ontsluieren- weeg over de slaapziekte. Ter- vijl er wel degelijk een verhaal in jzit. De aandoening is te genezen: het Zaïrese Bureau voor de Be strijding van Slaapziekte heeft het bestrijdingsprogramma klaarliggen. Maar het Westen [komt niet met geld over de brug. ]De media negeerden tijdens de lebola-epidemie eveneens de po- lliogolf enkele honderden kilome- jters oostelijk van Kikwit. Ook de Icholera die Mali teistert bleef on- lopgemerkt. Cholera was alleen jeven wereldnieuws toen Ruande- |se vluchtelingen er vorig jaar massaal aan bezweken. En de duizenden die onlangs in West- I Afrika aan hersenvliesontsteking (bezweken, hadden al helemaal geen attentiewaarde. Door Frits Stommels Bloed, het fascinerende vocht dat door onze aderen stroomt, staat voortdurend onder druk. Die is bij velen om verschillende redenen vaak te hoog. Door roken en drinken, overgewicht, zout, stress en weinig beweging. Maar niet alle invloeden zijn negatief. Soms komt er iets opwekkends als een duveltje uit een doosje. fat is het geval met een net af gerond onderzoek bij het RIVM ln Bilthoven en de Landbouw universiteit in Wageningen. Daaruit komt de zomer naar vo ren als gunstig voor mensen met Je bloeddruk of hypertensie. In dit seizoen blijkt de bloed druk enkele punten lager te sco ren dan in de rest van het jaar. ten wetenschappelijke verkla- d^Jf 'S er noB n'e* voor Sevon" Buggesties zijn er echter te over. o zou de temperatuur een gun- l 'ff® werking op de bloeddruk nebben, evenals het licht, i en andere suggestie is dat men °eze periode met minder wrwu te maken en er meer rdt gesport dan in andere sei zoenen. Redenen fe constatering stoelt op onder- L„n ,,van de onlangs aap de v ndbouwtiniversiteit gepromo- dith wetenschapper dr. ir. E- na i„Vu,n I",eer' ZiJ gmg de trends beha j °.eddruk, prevalentie en dPg van hypertensie en Moedd^k Van het SeiZ°en °P 06 fat deed ze bij 36.000 mannen laar-°uwen tussen de 20 en 59 i9Qi rLm de iaren 1987 tot hot "Bei1 deelgenomen aan iert ,°Sanaamde Peilstationspro- sterH, ®n vaatziekten in Am- rjckt m' f°etinchem en Maast- kaaH Z1J de ciifertjes naast el J^ar legde bleek de bloeddruk! el- in

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 22