6We roken niet en we
gaan op tijd naar bed'
oetry International ondergaat voorzichtige verandering
DE STEM
Zwakke uitvoering
kunstzinnige centra
'Het Vluchtverhaal'
asielzoeker in
de ambtelijke molen
Zingende Kelly Family wil serieus genomen worden
Gids
MAANDAG 12 JUNI 1995
Etten-Leur - De Nobelaer. 'Go
gentle into that good night'
aoor Sint Frans (Etten-Leur),
De Nieuwe Veste (Breda), Ge
mengde Muziekschool (Roos
endaal), Hl 9 (Oosterhout). Ge
zien op 9 juni 1995. Nog te zien
op 17 juni in Roosendaal en 24
juni in Oosterhout
Door Kees van Meel
Het idee is zeer aantrekkelijk.
Zet centra voor kunstzinnige
vormgeving vanuit de regio
bij elkaar om tot een integra
tiestuk te komen. Zorg verder
voor professionele begelei
ding en het resultaat zal er
zijn. H19, Centrum voor
Kunst en Cultuur uit Ooster
hout, heeft het initiatief geno
men voor deze happening. Het
thema is 'de nacht' in al zijn
facetten, dat als het ware als
een lappendeken aan het pu
bliek getoond zal worden.
Het spektakel begint met drie
bluesnummers, aardig gespeeld,
maar als opwarmertje veel te
lang. Bovendien verstoren hin
derlijk vals licht, allerlei bijge
luiden het optreden. In ieder ge
val is dit de slechtst mogelijke
aanzet tot het veroveren van het
publiek.
Hierna start de show echt. In een
aaneenschakeling van muzikale
stijlen en dansen krijgt het thema
'de nacht' dan enige gestalte.
Verleidelijk dansende vrouwen,
zwart-wit uitgewerkte kleding en
slow-motion bewegingen, beel
den de verlokkingen van de nacht
uit. Een van de vrienden sluit
zich aan bij de nachtdieren, de
ander verzet zich. Op dit moment
is er iets van dramatiek en span
ning voelbaar.
Het enthousiasme en de energie
stralen van de deelnemers af. De
strijd tussen goed en kwaad, het
geheimzinnige en het dagelijkse
krijgt een tijdje gestalte. De beel
den zijn de moeite waard en het
publiek is geboeid.
De kracht van deze produktie
moet gezocht worden in een aan
tal bijzonder aardige individuele
optredens en in de muzikaal goed
ondersteunde dans-acts. De lap
pendeken blijft te veel een lap
pendeken om echt interessant te
zijn als geheel. Pas in een duide
lijk uitgewerkt kader heeft zo'n
opzet zin. Het slot, aangekondigd
als zeer verrassend, blijkt een
lange medley van vooral zeventi
ger jaren liedjes te zijn. Dit einde
is best aardig om de aanwezige
kwaliteiten nog eens te demon
streren, maar met de theaterpro-
duktie heeft het niet veel te ma
ken.
Het is onbegrijpelijk dat er zoveel
technische zaken misgaan. Het is
onbegrijpelijk dat de verbinding
slijnen tussen de onderdelen zo
zwak uitgewerkt zijn. Het is on
begrijpelijk dat veel teksten, zo
wel gesproken als gezongen, on
verstaanbaar zijn. Als dit de
slechte generale is geweest, dan
kan het publiek in Roosendaal op
een beter optreden rekenen.
Het is jammer dat zo'n groep en
thousiaste jongeren niet beter be
geleid is door al die professionele
krachten. Op muzikaal terrein
was bijna alles dik in orde, maar
de samenballing van de leuke los
se ideeen liet te veel te wensen
over. Deze groep verdient beter
en regisseur Peet van Tilburg zal
de komende tijd hard nodig heb
ben om van dit alles een eenheid
en te smeden en de produktie als
geheel acceptabel te maken. Het
idee is namelijk te goed en de mo
gelijkheden van de deelnemers
zijn te duidelijk aanwezig om zo
slordig in de afwerking te zijn.
Door Anja van den Akker
De discussie over asielzoekers is al lang niet zuiver meer.
Allochtonen, illegalen, asielzoekers en profiteurs worden in
de volksmond vaak op één hoop gegooid. De overheid
tracht op haar beurt de stroom vreemdelingen in te dam
men door een strenger toelatingsbeleid. Met succes. Het
aantal van 55.000 asielzoekers in 1994 wordt dit jaar ver
moedelijk gehalveerd. Eén op de drie mag voorlopig blij
ven. Maar de hamvraag blijft: hoe bepaal je of iemand de
waarheid spreekt?
Uc ben niet bang voor het zwarte gat
"na het voetballeven. Daar ben ik te
slim voor."
John de Wolf, voetballer
-IVicner Stadthalle kan 12.000
Ven bevatten. Zoveel zijn er
de kassa's geschuifeld op
j zaterdagavond in het voor-
ar, terwijl de beveiligingsdienst
%een fouilleert en elke tas aan
-i inspectie onderwerpt. Dit is
-t tweede concert van The Kelly
niily in Wenen. Opnieuw ver
hipt het bordje uitverkocht,
-neden in de catacomben van de
'mtische arena komt Patricia
!t de kleedkamer, met in haar
'elzog Kathy, Barby, Jimmy,
hn) Joey, het dikkerdje Maite,
1 kleine Angelo en Paddy, de
-veling van hunkerende tiener-
■iten.
Is ze samen het podium beklim-
en. breekt ogenschijnlijk de hel
In de hal wordt gegild, ge
reeuwd, geklapt en tot in alle
-:ken op de vloer gestampt. De
he zou het geluid van een
rtende straaljager overstem-
a.
'aa is het muisstil. Bij de eerste
-en van First Time, een roman-
ballade die Patricia met
jd gevoel uit haar keel perst,
n gelijk duizenden aanstekers
mi. Af en toe vliegt er een pluche
uffeldier naar de bühne. Het
plaus is opnieuw oorverdo-
■overs
q voortdurend zal het gekrijs
'ch herhalen, als betrof het een
treden van The Beatles in de
jen zestig. De liedjes zijn zeker
eenvoudig. Bovendien heeft
Kelly Family bij lange na
;et genoeg stof om overtuigend
1 door te komen. Dus
eelt de groep ook nummers van
dere artiesten: covers, die het
d doen, zoals Let it be.
erwijl de berg knuffeldieren
eeit - elke week gaat er weer
in lading naar een ander kin
dehuis - begeeft Paddy zich
ssen het publiek. Dat wil zeg-
:n: omringd door bodyguards
'jiielt hij zingend naar de
Janplaatsen in het voorste vak,
.aar de meisjes elkaar verdrin-
ca achter een ijzeren hek. „Wil
li jullie al naar huis?" vraagt hij
vwiekst in het Duits, als het ap-
jaus wegsterft. „Nee!!!" brult
jte. „Oké. We zijn im-
pas begonnen!"
~tenrijk geeft zich over. Uit-
rukt zijn gehoor op rich-
podium. Een meisje be
lt. Per brancard wordt ze af-
-»'oerd. De fans raken volkomen
fsterisch. Meer meisjes vallen
J-W en worden weggedragen.
ziekenbroeders kunnen het
-traan maar amper bijbenen. In
"tsland staat het record op 250
chtoffers tijdens één concert,
aten in de frisse lucht komen ze
"oonboot
e Kelly Family: vier
Verslaggever/cameraman Ge
orge Mustert maakte voor de
NCRV een uitzonderlijke vier
delige reeks, getiteld Het
Vluchtverhaal. Een indringend
verslag van de ambtelijke mo
len waarin de buitenlander te
rechtkomt, maar ook een inte
ger beeld van dat ambtelijk ap
paraat zelf. Wat gaat er door je
heen als je zojuist iemand hebt
afgewezen? Het ministerie van
Justitie liet voor het eerst een
camera toe bij de vertrouwelij
ke gesprekken tussen ambtena
ren en asielzoekers.
Musterts verhaal begint in
Moskou. Een veelgebruikte
tussenstop waar maffiabazen
zich verrijken aan valse pas
poorten en andere dubieuze
vreemdelingenhulp.
De verslaggever praat met een
mensenhandelaar uit Georgië,
kijkt rond in een studentenhuis
waar veel illegale buitenlan
ders verblijven en ontmoet la
ter drie Ethiopiërs in de trein
van Moskou naar Frankfurt.
Zij beweren student te zijn. Via
Berlijn willen ze even terug
naar huis, om vakantie te vie
ren.
Mustert gelooft het niet erg.
Volgens hem zoeken ze gewoon
een land waar ze kunnen blij
ven. Nederland bijvoorbeeld.
Als kijker volg je die redenatie
moeiteloos. „Ze verzinnen
maar wat", komt al snel in je
op. Als één van de Ethiopiërs
bij de Nederlandse grens door
de marechaussee uit de trein
wordt geplukt zonder visum,
lijkt dat einde verhaal. Toch
begint het dan pas.
De camera volgt de gang van
de Ethiopiër, die nu toegeeft
asiel te willen aanvragen. Eerst
naar de politiecel, dan richting
aanmeldingscentrum te Zeven
aar. Daar moet binnen 24 uur
duidelijk worden of de man,
die zegt in zijn eigen land ver
volgd te worden, de waarheid
spreekt.
De Ethiopiër lijkt aanvankelijk
kansloos. Toch blijkt zijn
vluchtverhaal veel verifieerba
re elementen te bevatten. Hij
heeft tijdens het marxistisch
regime van de in 1991 afgezette
Mengistu als luitenant in het
leger gediend en dat wordt hem
door het huidige bewind niet in
dank afgenomen. Toen hij nog
in Ethiopië woonde, moest hij
zich drie maal per dag melden
bij de politie. Kans op een baan
of onderwijs heeft hij nauwe
lijks. Maar, is dat voldoende
reden de man asiel in Neder
land te verlenen? De beslissing
sambtenaar komt er niet zo
snel uit. Dat betekent dat de
Ethiopiër nog even mag blij
ven.
Musterts film toont aan dat
veel vluchtverhalen ingewik
kelder zijn dan zo op het eerste
gezicht lijkt. Dat uit angst of
onzekerheid eerst vaak smoes
jes worden opgehangen, wat
niet wil zeggen dat ook het uit
eindelijke verhaal verzonnen
is.
Een asielaanvraag staat of valt
met het vluchtverhaal, zo
blijkt. Vandaar ook de titel van
deze documentaire.
Er zijn personen die via smok
kelaars valse papieren kochten
en precies weten wat ze tegen
de ambtenaren moeten zeggen.
Anderen daarentegen hebben
bergen geld betaald, weten van
niets en staan binnen een paar
uur alweer buiten. „Het wordt
tegenwoordig wel erg stoer ge
bracht", vat een medewerker
van het Buro voor Rechtshulp
de nieuwe regels samen.
Mustert: „Het bijzondere aan
mijn positie is dat ik in een
paar gevallen bij een reeks
stappen aanwezig kon zijn.
Steeds is er een andere ambte
naar die een volgende stap zet,
maar ik ben samen met de
asielzoeker de enige die al die
stadia heeft meegemaakt. Dat
geeft mij en de kijker informa
tie die een ambtenaar niet
krijgt. Ook dat is meestal al
leen gevoelsmatig. Als iemand
de kluit belazert, zal hij dat
ook mij niet vertellen", aldus
de verslaggever die nog nooit
op zoveel achterdocht is gestuit
als tijdens deze klus.
'Het vluchtverhaal',
Nederland 1, 22.49 uur
)f Erik Vink
aos die krijsen, meisjes die
juwvallen of in huilen uit
een: bijna overal leiden
in optredens tot hysterische
ferelen. Maar in Nederland
A ze eigenlijk nooit voor vol
-neezien. Intussen is hun
tawste cd Over the hump
-k bij ons goed voor goud.
idaag komen ze voor een
malig concert naar het
trechtse muziekcentrum
edenburg: Angelo, Barby,
niny, Joey, John, Kathy,
'aite. Paddy en Patricia van
je Kelly Family.
een hoop energie in onze show.
Dat zijn we ons publiek ver
plicht. Daarom leven we gezond.
We eten geen junkfood, we roken
niet, we trainen regelmatig en
gaan op tijd naar bed. En zolang
we het leuk vinden, gaan we
door." Waarbij ze aantekent dat
iemand die zich niet aan de huis
regels houdt, de groep maar beter
kan verlaten. Een van haar
broers - de familie telt twaalf
kinderen - is trouwens al voor
zichzelf begonnen als straatmu
zikant.
Ze rilt van een vergelijking met
het fameuze Oostenrijkse muzi
kantengezin Von Trapp. „Alsje
blieft, zeg. We willen serieus ge
nomen worden. Wij zijn geen fa
milie die toevallig een beetje mu
ziek maakt. Muziek is echt ons le
ven." Vandaar ook de bijlessen
door gitarist Carlos Itoiz en slag
werker Nippi Noya, de eindeloze
sessies in de studio, de vele con
certen, desnoods gratis in de open
lucht, en een nieuwe poging om
Nederland te veroveren.
Tegen tienen brengt een busje
haar met de anderen, inclusief
Kathy's baby, terug naar het vijf
sterrenhotel. Wachtende tieners
hebben de regen getrotseerd om
nog een glimp van hun idolen op
te vangen. Ze hollen mee de
straat op als het busje snelheid
maakt en verdwijnt uit het zicht
over de natte klinkers van We
nen. „Es war so schön", snikt een
hees meisje. „So schön." En ze
laat haar tranen de vrije loop.
The Kelly Family in muziekcen
trum Vredenburg, vanavond om
20.00 uur.
J. Bèrnlef foto anp
grammaboek kan geen regelrech
te verwijzing naar het thema van
de 26e Poetry worden genoemd.
De keuze van dat thema is op zich
al een toevalligheid. Martin
Mooij zegt ervan dat de organisa
tie zich min of meer heeft laten
leiden door het gegeven dat Karei
Appel bereid was de door hem
gemaakte decordoeken in bruik
leen te geven van de opera Noach.
Mooij: „Ze waren alleen te groot
voor De Doelen. Maar het thema
had zich intussen vastgezet in on
ze geesten. Noach komt voor in
alle culturen, dus is het thema
bruikbaar genoeg."
De dichter K. Michel voelt zich
meer aangesproken door 'het on
wetende' dan door het 'te ver
wachten'. „Noach en de zijnen
hoefden maar af te wachten tot
onze lieve heer de zondvloed zou
geven", zegt de dichter, die uitge
nodigd is een avond te organise
ren en daarvoor als thema Nova
Zembla heeft gekozen.
„In de tocht naar Nova Zembla
lag eigenlijk niets vast. Dat on
wetende vind ik belangrijk. Het
is meer passend bij deze tijd."
K. Michel vult dat thema samen
in met onder anderen Predag Do-
jcinovic, Russell Edson, Esther
Jansma, Thomas Tidholm en de
popgroep De Kift. Het is de be
doeling dat op de Nova Zembla-
avond korte en lange gedichten
en statements te horen zijn,
waardoor er volgens K. Michel
'meer ritme in de avond komt'.
„Het is een commentaar op Poe
try International. We willen laten
zien hoe het anders zou kunnen."
Of andere dichters zich op het
26e Petry International door dat
voorbeeld geïnspireerd zullen
voelen valt af te wachten. Het
vaste publiek kan in ieder geval
weer rekenen op de komst van
Jules Deelder, J. Bernlef, Christi
ne D'haen, Rutger Kopland,
Remco Campert, Oskar Pastior
(Roemenië/Duitsland), Rendra
(Indonesië) en Yehuda Amichai
(Israël) om maar een greep te
doen. Dit jaar zal Poetry on the
Road ontbreken om volgend jaar
in volle glorie terug te komen in
Enschede, Antwerpen, (en nieuw
in) Maastricht en Berlijn. Abon
nees van Internet kunnen achter
hun computer blijven zitten om
kennis te nemen van de activitei
ten tijdens het 26e Poetry Inter
national. Studium Generale van
de Universiteit van Eindhoven en
M.C.G.V. Stack zullen Internet
voorzien van gedichten, foto's
van dichters en korte filmpjes die
kunnen worden opgevraagd. De
Internet-gebruikers kunnen er
mee alleen niet de specifieke
sfeer van het internationale dich-
tersfestival mee in huis halen.
Martin Mooij foto anp
vijf broers, de jongste net 13. Ze
lijken weggelopen uit Ierland, het
land van hun voorvaderen, maar
ze komen uit de Verenigde Staten
en ze groeiden op in Spanje. Sa
men met hun ouders gingen de
oudste kinderen twintig jaar ge
leden muziek maken. Het zou
hun leven voorgoed veranderen.
Ze toerden door Europa, traden
op in Rome, Parijs en ook in Am
sterdam, waar ze enkele jaren op
een woonboot bivakkeerden.
Stuk voor stuk dragen ze nog al
tijd lange haren, wat het onder
scheid tussen de jongens en de
meisjes enigszins doet verbleken.
Verder houden ze nog steeds van
wollen truien, gebreide mutsen,
dikke sokken en fleurige kleding
uit de tijd van de f lower-power.
Met haar 33 jaar is Kathy de oud
ste.
Zij heeft de moederrol op zich ge
nomen toen Barbara-Ann Kelly
in 1981 overleed. Vader Daniel
Kelly (65), getroffen door een be
roerte, houdt zich tegenwoordig
op de achtergrond.
De muzikale familie die sinds
kort in Keulen woont, scoorde in
ons land wel eens een hit (Danny
Boy, David's Song, No Lies) maar
is hier eigenlijk nooit voor vol
aangezien. Daarvoor vindt de ge
neratie van Madonna, Prince en
Nirvana haar muziek te zeer mid
dle of the road, te simpel en te
lief. Niettemin is de nieuwste cd,
toepasselijk Over the hump geti
teld, in Nederland dankzij 50.000
verkochte exemplaren intussen
goed voor goud.
En dat is dan nog maar een frac
tie van de 1,8 miljoen albums van
Over the hump die tot dusver in
Duitsland over de toonbank gin
gen.
Daar weet alleen Phil Collins dit
succes te overtreffen. In Duits
land vindt men The Kelly Family
einfach super. De uitstraling van
deze brave familie - een aura dat
bij ons al gauw associaties op
roept met de Evangelische Om
roep - zuigt de jeugd naar pla
tenzaken en concerten, vaak ver
gezeld van vader of moeder, al
lang blij dat house en heavy me
tal nog even buiten beeld blijven.
Zo ontstaat een publiek van 8 tot
80 jaar.
Bestelbonnen
Het legt The Kelly Family geen
windeieren. Bij iedere cd zitten
bestelbonnen voor T-shirts, pet
jes, posters, buttons, stickers,
boekjes, kalenders en foto's. Elke
bestelling bedraagt minstens 20
keiharde Duitse Marken en al dat
geld komt rechtstreeks in het laa
tje van de familie, die in 1992
haar eigen platenmaatschappij
heeft opgericht en vanuit Keulen
als de firma Kel-Life GmbH ope
reert. Want al collecteren de Kel
ly's bij elk concert goedmoedig
voor de strijd tegen aids, ze zijn
niet gek.
Vol vuur roert Barby de trom. Bij
elk slag veert ze een halve meter
omhoog, haar benen gespreid als
een ballerina. Maite slooft zich zo
mogelijk nog harder uit en zal
straks wel weer een paar pondjes
kwijt zijn. Joey bespringt al rock
end een dreunende luidspreker
box, duikt er vanaf en maakt tot
drie keer toe een koprol, de mi
crofoon in zijn hand. Het publiek
krijgt waar voor zijn geld. Wat er
gebeurt heeft niet zozeer met de
muziek te maken, als wel met de
goed geoliede show die zonder
mankementen over het toneel da
vert.
Onderaan de trap wacht Angelo
tot het zijn beurt is. Op de eerste
maten van An Angel danst hij
omhoog, totdat de spot hem
vangt en hij, bijgevallen door de
Wiener Stadthalle, met heldere
stem inzet. Hij zingt over de engel
waarvan hij droomde - zijn moe
der in de hemel, wellicht. Valse
sentimenten? Niemand maalt er
om. Het applaus is wild enthou
siast. The Kelly Family gooit er
vervolgens weer een stukje rock
tegenaan: Why why why. En dan
vertolkt Maite Roses of red, een
eenvoudig nummer met hitpoten
tie. Iedereen neuriet het na.
Gezond
„Wij schrijven en zingen de mu
ziek die we mooi vinden", vertelt
Patricia na afloop. „Daar is toch
niks mis mee? En ja, we stoppen
donderdag 15 juni - tot de slot-
avond in De Doelen op zaterdag
24 juni en de kleine reprise in de
Twentse Schouwburg in Ensche
de. AI die verrassingen liggen be
sloten in het thema Noach en zijn
foto hans derer
™riannyKok
ptteidam - Directeur
'rtj? Mooij van de
•"ting Poetry Inter-
tiotial wil nog niet
:ve" gaan door te zeg-
j" aat in de komende
van het interna-
-nale dichtersfestival
betten worden gege-
1 voor verandering,
vast staat dat de
foetry Internatio-
,'m de Rotterdamse
"d® nieuwe trekken
J vertonen. Het ande-
r oetry 2a[ je zien en
teen zijn op de
V0„,e 'nternationale
™op dmsdag 20 ju-
ediin0rtenen
ien en state-
éerwt Waardoor er
Oötl ln de avond
•2 ii>' donderdag
'J®1- °an krijgt de
in de voor
echt Vo^e aan~
Win ^doende verrassingen
4ival-me Jerder vertrouwde
"national °pmaat in de in"
erpse r ®sav°nd in de Ant-
1,56 Bourlaschouwbug op
Jules Deelder
Ark.
De onlangs overle
den Annie M.G.
Schmidt krijgt een
eigen plaats in het
Poetry-programma
in Poetry at Noon
op donderdag 22
juni en ook haar ei
gen ark: de Grote
Ark van Annie.
Kinderen uit het
hele land kunnen
ter nagedachtenis
aan de schrijfster
meewerken aan de
vorming van de ark
met de dieren uit de
verhalen en gedich
ten van Annie M.G.
Schmidt. Kinderen
kunnen ook mee
doen aan het ver
taalproject onder
leiding van de Brit
se dichteres Maura
Dooley.
Het officiële ver
taalproject van
Poetry Internatio-
foto dijkstra nal is dit jaar ge
wijd aan het werk
van Hugo Claus. Dat werk is ook
te zien op een kleine tentoonstel
ling in De Doelen en op de affi
ches en het programmaboek van
het dichtersfestival. De zittende
figuur op de affiche en het pro-
The Kelly Family compleet. Vader Kelly houdt zich na een beroerte op de achtergrond.