DE STEM
ïddeleeuwse
peurneus
Is tv-held
Cynisme is een soort luiheid'
bank
Vera Keur zal lijn van
Van Dam voortzetten
Vrijthof Maastricht al in ban van Carréras
Internationale prijs voor
NCRV-vormgever Van Loenhout
VPRO-kinderfilm in de prijzen
[Shrewsbury draait Cadfael-industrie op volle toeren
Premiere van Disney-film
'Pocahontas' als spektakel
De nieuwsgierigheid
van Björk
Sluis, Walple^
ostburg, Nieuwstraat
'pW-winnares Ireen van Ditshuyzen bevlogen programmamaakster
995 kunt u bij onze
ag en nacht terecht,
m meer informatie-
ZATERDAG 10 JUNI 1995 DEEL
Hilvprcum /an r»1 NPT?V- Dp infprnatinnalp inrv. hp-
Hilversum (anp) - NCRV-
vormgever Peter van Loen-
hout (35) heeft deze week tij
dens de jaarlijkse conferentie
van de Broadcast Designers
Association in Washington de
Gouden Internationale Award
in de categorie Print gewon
nen. Van Loenhout kreeg goud
voor zijn ontwerp van de pos
ter voor het NCRV-radio 5
project De Odysseia, de inte
grale radiofonische uivoering
van Homerus, epos.
De internationale jury, be
staande uit 25 professionele
ontwerpers, koos het ontwerp
van Van Loenhout uit ruim
1100 inzendingen afkomstig
uit 22 landen.
De Broadcast Designers Asso
ciation is een vereniging van
ontwerpers, art directors en
animators uit alle continenten.
De NCRV-televisie zendt
maandag via Nederland 1 om
23.31 uur een portret uit van
Van Loenhout.
Hilversum (anp) - De VPRO-
film Tijger van André van Du
ren heeft tijdens het Festival
Prix Danube '95 in Bratislava
een prijs gewonnen. Tijger ont
ving de prijs van de unie van
Slowaakse televisiemakers.
Het is een film van een kwar
tier, die vorig jaar door de
VPRO in Vüla Achterwerk
werd uitgezonden. Tijger is de
naam van de onmisbare knuffel
van Max, een jongen van ne
gen. Tijger raakt zoek en zon
der Tijger kan Max de slaap
niet vatten.
Hilversum (anp) - Ook na het vertrek van Marcel van Dam als
voorzitter van de VARA zal oorspronkelijkheid het motto voor
de VARA en de twee andere bespelers van het derde net blijven.
Dat valt op te maken uit vraaggesprekken die de beoogd opvol
ger van Van Dam, de huidige mediadirecteur van de VARA Vera
Keur, eerder hield. Gisteren wilde ze nog niets kwijt over de
nieuwe stap in haar loopbaan.
Duidelijk is wel dat Keur niet uit
is op een drastische koerswijzi
ging. „Wij willen een echt pu
bliek net zijn met alle program
ma-soorten, maar geen zender
die slechts een kleine groep kij
kers aan zich weet te binden",
zei ze eerder in een interview.
Al wil de VARA wel degelijk een
groot publiek bereiken, kijkcij
fers is niet het enige waar het om
draait. Daarin onderscheidt de
publieke omroep zich juist van
de commerciële zenders. Oor
spronkelijk staat voorop, meent
Keur. En flexibiliteit, want als
de actualiteit dat vraagt moet er
in de uitzendschema's van de
omroepen kunnen worden inge
broken.
Keur nam bij haar aantreden in
1990 als mediadirecteur "de be
moeienissen met de dagelijkse
gang van zaken al snel over van
voorzitter Van Dam. Die hield
zich tot dan toe vaak tot op de
komma met de programmering
bezig. De nu 42-jarige juriste
maakte een snelle carrière, die
nu zal uitmonden in de gecombi
neerde functie van voorzitter-di
recteur.
Keur begon haar loopbaan als
advocate in Amersfoort (van
1978 tot 1981). Daarna kwam ze
als docente recht terecht op' de
School voor de Journalistiek
Vera Keur foto anp
(SvdJ) te Utrecht. Twee jaar la
ter nam ze ook het decanaat op
zich en werd bestuurslid. Op 1
februari 1987 trad ze in dienst
bij de VARA. Ze begon als be-
stuurssecretaris en gaf leiding
aan het Centraal Secretariaat.
Vanaf 1 maart 1990 is ze media
directeur.
Gids
t
LMaarten van de Rakt
Jater is voor Sir Derek Ja-
|j de eerste liefde. Maar
lat de tv-kijkers zouden
lien denken dat-ie dood
E verscheen Jacobi na een
Trof tien weer voor de ca
ll). Als de middeleeuwse
mik en speurneus Cadfael
ij vanaf zondag vier we-
itezien bij de KRO. „Voor
|et wist, had ik weer een
en sandalen aan."
(tent zich na Hamlet, Claudi-
r, Cyrano de Bergerac een
iwe figuur aan in de rijke
lire van Jacobi, een van de
pitste acteurs van Groot-
Itannië. Broeder Cadfael
pilde koker van de uitste
lt gedocumenteerde schrijf
luis Peters. Zij situeerde de
k in de plaats Shrewsbury
lit district Shropshire. De
pr beheert kruidentuin en
pek en neemt zieken onder
fa.
pel (voluit Cadfael ap Mey-
JpDafydd) heeft bewogen ja-
Itchter de rug. Hij was sol-
ten zeeman, had een relatie
leenvrouw die hem een zoon
k. Zijn grootste drijfveer is
taheid. In het klooster
pij het detectivepad op. Het
te boek met Cadfael in 1977
i succes. „De behoefte
jw hveede te schrijven voel-
jkniet", zegt de nu 81-jarige
lilster. Maar het beleg van
jwstary (1138) kon ze als
[tiding niet laten lopen. Zo
Corps Too Many het
Izondagavond op tv. j,Vanaf
pakte ik verslaafd."
tdapest
wken - Ellis Peters schreef
pittig - vliegen over de
bnk. Er zijn meer dan tien
exemplaren verkocht in
'twintig landen. Shrewsbu-
W een toeristische trek
ker.
{jaarwerd The Shrewsbury
Pgeopend, een soort attrac
tie Bezoekers kunnen rond-
in het gereconstrueerde
rt kruidentuin en de
paats, letterlijk in de voet-
Pvan de monnik, want de-
p in het cement terug te
F De tocht eindigt in de
Nier van de hoogbejaarde
pster, compleet met naslag-
r een oude schrijfma-
p De commercie draait op
tneren. Cadfaels kruiden
pakjes te koop. De Neder-
landse uitgever laat zich niet on
betuigd en heeft een prijsvraag
met reisjes naar Shrewsbury op
touw gezet.
Voor de tv-serie is deze plaats
nagebouwd in de buurt van Boe
dapest. De schrijfster heeft daar
een kijkje genomen bij de opna
men: „Het was leuk om mijn
creatie na zoveel jaren tot leven
te zien komen. Derek zet een
heel goede Cadfael neer.
Sympathie
„Het was zeker een zeer plezieri
ge rol", stelt Jacobi zelf vast.
„Het is een persoon met veel la
gen. Een monnik met een verle
den. Iemand die veel gedood
heeft en veel vrouwen had. Een
man van grote kennis, wijsheid
en sympathie maar geen goed
zak."
Het blijft voor Jacobi en de zij
nen niet bij vier afleveringen.
Momenteel worden nog zes boe
ken verfilmd, op voorhand ook
aangekocht door de KRO. „Dat
ik nu misschien bekend word als
broeder Cadfael, deert me niet.
Met Claudius viel het uiteinde
lijk ook wel mee."
Middeleeuwen-deskundige Her
man Pleij, van de partij bij een
voorvertoning van Cadfael door
de KRO, is vol lof.
'Zorgvuldig gemaakt, authen
tiek, goed aangekleed, goed ge
acteerd, heel spannend' zijn en
kele van Pleij's bewoordingen.
Dat de pijen van de benedic
tijnen niet zwart zijn maar
bruin, daar heeft de deskundige
alle begrip voor. En dat ze 'een
beetje Goois' zoenen is een tik
keltje onhistorisch. Juridisch
rammelt het weliswaar, maar a
la. Voor de rest klopt het als een
bus, tot en met de juiste konin
gen en vorsten, lokaties. „De En
gelse kindertjes kennen dat alle
maal."
Pleij heeft er een verklaring voor
waarom middeleeuwse detecti
ves het zo goed doen.
„De Middeleeuwen kunnen
dienst doen als een grote ver
kleedpartij. Een alibi voor sex
en geweld. Mensen slachten el
kaar aan de lopende band af,
zuipen, vrijen, moorden, bran
den en martelen. We projecteren
onze benauwdheden graag. Niet
één saai moment. Ik overweeg
wel eens een boek te schrijven
over de enorme verveling in die
tijd. Aan dat alibi doet deze serie
niet mee."
Dat de hoofdpersoon een be
keerling is die van wanten weet,
vindt Pleij een goede vondst.
„Cadfael heeft een scherp ver
stand en is in de wereld geweest.
Er zijn geen flauwe trucs uitge
haald. Je ziet soms dat zo'n mid
deleeuwse hoofdpersoon deze
eeuw blijkt te kennen of Freud
gelezen."
Volgens Pleij is er een 'diepere
reden' de detective een plaats te
geven in de Middeleeuwen.
„Cadfael houdt zich bezig met
het ontrafelen van sporen, hypo
theses opbouwen. Dat was toen
iets nieuws, een revolutie in de
filosofie. Het autoriteitsgeloof
werd verlaten. Ontdekken stond
toen negatief bekend, een soort
ketterij. De bloedsomloop be
stond bijvoorbeeld niet. Als ie
mands hoofd werd afgehakt en
er toch bloed uit bleek te spui
ten, lag dat aan de duivel die je
voor de gek probeerde te hou
den."
'Cadfael', zondag, Nederland 1,
21.47 uur
Derek Jacobi als broeder Cadfael, een schepping van de schrijfster Ellis Peters.
Jose Carreras: concert op 15 juni
Van onze verslaggever
Maastricht - Bewoners van
het Vrijthof moeten tijdens
de repetitie en het concert
van José Carréras 'de groot
ste stilte' in acht nemen. Dat
heeft de Maastrichtse wet
houder W. Kuiper (CDA,
stadsbeheer) in een brief aan
alle omwonenden van het be
roemde Maastrichtse plein
gevraagd.
Carréras treedt donderdag
avond 15 juni op op het Vrijthof
tijdens een openluchtconcert.
In een brief doet Kuiper uit de
doeken wat voor maatregelen
daarvoor getroffen worden.
De meest opmerkelijke is gelijk
het eerste punt: „Gedurende de
repetitie en de concerttijden
vragen wij u vriendelijk om de
grootste stilte. De aan het Vrijt
hof gelegen horecagelegenhe-
den vragen wij hun gasten hier
op te attenderen," aldus wet
houder Kuiper. En: „Het zou
toch jammer zijn wanneer Car
réras zijn programma niet zon
der onderbrekingen kan pre
senteren of zelfs moet afbre
ken."
Een gemeentewoordvoerster
geeft toe dat de zinsnede over
'de grootste stilte' wat 'onge-
fotoanp lukkig geformuleerd is'. Maar,
zo stelt ze: „De meeste Vrijthof
bewoners zullen erg blij zijn
dat ze van het concert kunnen
meegenieten."
Verder wijst Kuiper er in zijn
brief op dat ook Vrijthofbewo
ners geen film- en geluidsopna
men mogen maken. „Wij vragen
u daarom ook vriendelijk even
tuele problemen met Carréras-
medewerkers te vermijden."
Onder horeca-ondernemers
langs het Vrijthof leeft al we
ken het verhaal dat ze hun ter
rassen op donderdag 15 juni
moeten opbreken. De gemeente
ontkent dat in een reactie ten
stelligste.
Het Vrijthof staat vanaf maan
dag 12 juni volledig in de ban
van het openluchtconcert,
waarvoor 9300 plaatsen be
schikbaar zijn. Dan begint de
opbouw van tribunes en po
dium.
Donderdag 15 juni wordt de
parkeergarage afgesloten en
diezelfde avond het gehele
Vrijthof zelf.
Vrijthofbewoners hebben zich
boos gemaakt over de brief. Ze
wijzen erop dat ze van tal van
activiteiten op het plein het he
le jaar door last hebben, zoals
de kermis, het Preuvenemint en
dergelijke. De gevraagde
„grootste stilte" komt hen
daarom als absurd voor.
(ADVERTENTIE)
New York (ap) - Walt Disney Co. maakt films voor het hele ge
zin en viert de introductie van de nieuwe kaskraker Pocahontas
dan ook met een gigantische familiebijeekomst.
Op het Grote Veld van Central Park in New York worden van
daag 100.000 mensen verwacht voor de premiere. De toeschou
wers, uit heel de VS, wonnen hun toegangsbewijs in een loterij.
Bouwploegen arriveerden op 31 mei in Central Park en hebben
filmschermen van 24 bij 36 meter opgesteld, die afsteken tegen
de skyline van New York.
Niet minder dan 350 vrachtwagens sleepten het materiaal aan,
van tribunes tot 309 toiletten.
Luidsprekers met een gezamenlijk vermogen van 400.000 watt
laten zaterdag de stem van Pocahontas over het vijf hectare gro
te terrein schallen.
Dinsdag zal alles weer afgebroken zijn en hebben de New Yor
kers hun park weer helemaal terug.
De nieuwe Disney-film is het geromantiseerde verhaal van Po
cahontas, een indiaanse prinses die leefde in de 17de eeuw in
Virginia en trouwde met een Britse kolonist
TELEVISIE KIJKEN WORDT NU NOG LEUKER
voor schotelbezitters. Meer zenders op de
satelliet betekent meer kijkplezier. Met natuur
lijk RTL4, RTL5 en vanaf begin september uw
eigen Veronica niet alleen via de kabel maar
ook vla de satelliet. Voor alle schotelbezitters
is er een aktueel en betrouwbaar programma
blad: SATELLITE. Met de
meeste satelliet tv-kanalen in
1 blad. Veel informatie over
films op tv, grote sportevene
menten en veel aandacht voor
techniek. SATELLITE Is een
onmisbare aanvulling op
elk omroepblad. Neem nu
een abonnement voor
37,50 tot 1 april 1996
of koop hem los.
Kijk verder dan de
kabel met SATELLITE!
ZIE RAGAZZI OP ACHTERPAGINA - 04
genheid is in alle produkties van Van Dits
huyzen sterk voelbaar.
„Iedere mens heeft voor mij iets heel bijzon
ders. Die maatschappelijke en sociale inte
resse heeft er altijd al ingezeten. Als achtja
rig kind haalde ik 's morgens als eerste de
krant uit de bus om te lezen", blikt ze terug.
Ireen van Ditshuyzen werkt veel. „Omdat ik
het leuk vind en ik mijn persoonlijke interes
se in de wereld kwijt kan in mijn werk. Iede
re keer ontdek je weer wat. Van hard werken
word je heus niet slechter", aldus Van Dits
huyzen die in 1987 haar eigen produktiebe-
drijf TV Dits startte.
„Natuurlijk loop ik weieens mijn eigen be
nen voorbij, maar dan heb ik altijd nog een
man die me streng toespreekt."
Ireen van Ditshuyzen ging na haar HBS-di-
ploma naar de Academie voor Sociaal en
Cultureel Werk en studeerde Andragogie
aan de Universiteit van Amsterdam. Ze
werkte als cursusleidster en als directeur
van een Vormingscentrum. In 1971 begon ze
met het maken van programma's voor onder
meer Vara, VPRO en NOS. Ze produceerde
series over kernbewapening, minderheden,
transseksuelen, jonge psychiatrische patiën
ten en ouderen, het katholicisme in Neder
land en liefdesrelaties, maar ze deed ook
RUR met Jan Lenferink en de tv-program-
ma's van Ischa Meijer bij de RVU en het Hu-
Na van den Akker
I weinig collega-programmamakers
°evl°gen als Ireen van Dits-
- dit jaar winnares van de Zilve-
'Ptowschijf, de oudste tv-onder-
"g die ons land kent. Maandag
Ij. e?.r'is Plechtig overhandigd. „Ik
hoofd nooit bezig met de
Int een Priis te winnen. Dan
t 201ets je", zegt ze in haar kan-
i an de Amsterdamse Plantage
[die j e altijd bezige Van Ditshuyzen
Pernioe a%elopen 25 jaar een indruk-
Pr°duktielijst op haar naam heeft
%?de draad haar welgemeende inte-
jrjft menseri die ze filmt. „Wat ik nóg
lalie nr y'pd, is het behoud van de de-
4te a, ,s. echt het allerhoogste goed
y t f?sdigen heb. Zeker in deze tijd
'steken'"eXtremist'SC'le dachten
"ken gfï f1 indrukwekkende werk-
Jtremjp drieluik Vergeten over de-
llfetjj jOU, .eren en l11111 gezonde part-
vr.e j die haar het meest is bij
en n tr°k ze met de betrokken
eelde lief en leed. Die bevlo-
manistisch Verbond.
Oeuvre
Een greep haar oeuvre: De Straat ('86), Ver
dwaald ('87), TV3 ('88-'89), Overleven ('90),
Vergeten ('91-'93), Veranderen ('92), Krassen
('92), Versieren ('92-'93), Nieuwe Buren ('94),
Uitstappen ('94), Eb en Vloed ('95).
„Misschien valt mijn werk nu meer op, om
dat er steeds meer mensen komen die gemak
kelijk willen scoren. Veel van hetzelfde ma
ken. Dan steekt mijn zorgvuldigheid"er extra
uit", verklaart ze het feit dat ze nu een Nip-
kowschijf heeft gekregen.
Helemaal nieuw is dat gevoel overigens niet:
in 1975 ontving ze samen met Netty Rosen-
feld en Pieter Verhoeff dezelfde-onderschei
ding voor hun tv-documentaire Culemborg
Bijvoorbeeld.
Ireen van Ditshuyzen heeft maar aan één
ding een hekel. „Aan cynisme. Je ziet het
vaak de kop opsteken bij collega's, naarmate
ze ouder worden. Ik ervaar dat als een soort
luiheid. Als je ergens voor gaat? werk je net
zo lang totdat je er bent", stelt Van Dits
huyzen die inmiddels alweer vijf nieuwe
projecten onder handen heeft. Ze lacht.
„Noem het maar mijn tweede natuur."
Ireen van Ditshuyzen
fotoarchief de stem
