Nostradamus blijft duister
Adelheid Roosen praat
met Afrikaanse vrouwen
Radio 1 blijft op
middengolf; Sky en
538 via de ether
Sf
Op zoek naar de sleutel tot verhulde voorspellingen van Franse ziener
Veronica blijft ook
als commerciële
omroep jong en wild
--
'Gun ons toch ons eigen ritme'
deelD
Meer sport en ander reclamebeleid
Nederlandse
prijzen
4 Kleermaakster
Jean Muir
overleden
DE STEM
nederland 2
suske en vu1ske: devo
hambone
fU D£NkT
DAT U NAP Oh
JbBNT?
boes
-
(r~%li
ontdek de verschillen
„Ik huil om alles. Niet alleen van ver
driet, maar ook als ik iets heel mooi
of ontroerend vind"
Karin de Groot, tv-presentatrice
ImÊiÊmit
Profeten, waarzeggers en toe
komstvoorspellers hebben door
de eeuwen heen één groot manco
gekend: ze plachten niet geloofd
te worden. Het Nederlands kent
er zelfs een uitdrukking voor: een
profeet wordt in eigen land niet
geëerd.
Zo werd de zestiende-eeuwse
Franse ziener Michel de Nostre
Dame (beter bekend onder zijn
Latijnse naam Nostradamus) in
zijn eigen tijd nogal gewan
trouwd, met name door de kerke
lijke en wereldlijke autoriteiten.
Door Martijn Hover
In zijn voorspellingen wemelt het van
rampspoed, revoluties en aardbevingen,
allemaal zaken waar machthebbers het
doorgaans niet zo op hebben begrepen.
Dat Nostradamus bij zijn maatschappe
lijke superieuren niet erg goed lag, had
echter waarschijnlijk net zoveel te maken
met zijn moderne opvattingen over met
name de medsische wetenschap.
Nostradamus was namelijk in de eerste
plaats arts, en een goede bovendien. In
een tijd waarin de medische wetenschap
voornamelijk bestond uit het aderlaten
van patiënten, besefte Nostradamus het
belang van hygiëne en van de noodzaak
infecties te voorkomen. Op den duur zou
den dergelijke opvattingen ertoe leiden
dat de Westeuropese mens de religie af
zwoor en zijn lot in eigen hand nam. In
dat proces hebben lieden als Nostrada
mus een niet te onderschatten rol ge
speeld.
Merkwaardig genoeg is juist dat aspect
van zijn leven vandaag de dag zo goed als
vergeten. Nostradamus kennen wij nu
juist vooral als een kind van zijn tijd, on
danks al zijn 'moderne' verdiensten. Hij
geloofde namelijk niet alleen in een empi
rische vorm van wetenschap, maar was
ook een fanatiek astroloog. Daarmee hoef
je bij zijn hedendaagse opvolgers niet
meer aan te komen.
In New Ape-kringen wordt Nostradamus
echter net daarom als een heilige vereerd.
Aan het eind van zijn leven heeft hij na
melijk de uitkomsten van zijn astrologi
sche experimenten op schrift gesteld in de
zogenaamde 'Profetieën'. Gelovigen be
weren dat daarin het lot van de mensheid
en de aarde tot in de zesendertigste eeuw
wordt beschreven. Nostradamus heeft de
Franse revolutie voorzien, zo beweren zij,
alsmede de opkomst en ondergang van
Napoleon; de Nazi's en de Tweede We
reldoorlog; de Kennedy-dynastie in de
Verenigde Staten; de Golfoorlog.
Gelovigen
Een van die 'gelovigen' is de Britse auteur
Peter Lorie. Hij was onlangs in ons land
ter gelegenheid van de première van de
film die aan het leven van Nostradamus is
gewijd. Van die film was Lorie niet onder
de indruk, vertelt hij in de lounge van het
Amsterdamse Hotel Ambassade. „Ik vond
het nogal een warboel", meldt de gebaar
de schrijver. „De makers hadden ook
nogal wat uit hun duim gezogen. Toch
ben ik blij dat de film er is, want mis
schien kan hij eraan bijdragen dat Nos
tradamus bij een wat breder publiek be
kend raakt."
Lorie is een echte fan van de al lang over
leden profeet. „Nostradamus was een on
voorstelbaar getalenteerd en veelzijdig
man. Niet alleen was hij een briljante en
vernieuwende medicus, maar daarnaast
was hij een zeer succesvol producent van
confitures, parfum en cosmetica. Dat was
ook de voornaamste reden van zijn succes
in zijn eigen tijd. Vaak wist hij zich met
zijn cosmetische produkten toegang te
verschaffen tot de welgestelde adel in
Frankrijk. Zijn atrologische voorspellin
gen warem meer een bijkomstigheid. Hij
heeft zijn 'Profetieën ook pas aan het ein
de van zijn leven te boek gesteld."
Nostradamus-adepten gaan ervan uit dat
die voorspellingen met opzet kryptisch
zijn verwoord om problemen met de ker
kelijke autoriteiten te voorkomen. De
voorspellingen, vervat in vierregelige ver
zen die 'kwatrijnen' worden genoemd,
zijn geschreven in een op zichzelf al moei
lijk te begrijpen mengelmoes van Latijn
en het dialect van Zuid-Frankrijk. Daar
naast heeft Nostradamus de teksten ook
nog eens gecodeerd en in een willekeurige
volgorde pepresenteerd.
Althans volgens zijn volgelingen. Die me
nen dat Nostradamus' code met behulp
van de juiste 'sleutel' kan worden ontcij
ferd. Ook Lorie is die overtuiging toege
daan. „Nostradamus voorspelt zelf ergens
dat de sleutel tot zijn code in onze tijd ge
vonden zal worden", meldt hij vol ver
trouwen. „Als dat eenmaal is gebeurd,
zullen zijn voorspellingen in al hun
nauwkeurigheid duidelijk worden."
Het probleem is, dat talloze Nostrada-
mus-studenten in de afgelopen vierhon
derd jaar hebben beweerd de sleutel tot
de 'Profetieën' te hebben ontdekt. Lorie
zelf is nog maar een paar jaar geleden in
die val getrapt, erkent hij. In 1991 ver
scheen een boek dat hij schreef in samen
werking met de astrologe Liz Greene. Me
vrouw Greene had een ingewikkeld sys
teem bedacht om de teksten van Nostra
damus te herschikken waardoor zeer pre
cieze voorspellingen mogelijk zouden
worden. Dat levert kostelijke lectuur op,
vooral als het gaat om de voorspellingen
voor de jaren 1991-1995. Zo had, als het
aan Nostradamus en mevrouw Greene
had gelegen, Californië in mei 1993 geheel
en al door een reusachtige aardbeving
moeten zijn verzwolgen. Dat is ons dan
geheel ontgaan, evenals de kroning van
prins Charles tot koning van Groot-Brit-
tannië in 1992.
Nostradamus, de zestiende-eeuwse Franse ziener, werd in zijn eigen tijd nogal gewantrouwd.
foto archief de stem
Volgens de schrijver Peter Lorie, overtuigd volgeling van Nostradamus, zal in
juli 1999 Manhattan getroffen worden door een reusachtige explosie, foto anp
Lorie kan er zelf gelukkig nog om lachen.
„Het was een experiment", erkent hij, „en
het is faliekant de mist ingegaan. Ik heb
mijn lesje wel geleerd. Voortaan zal ik wel
uitkijken voordat ik me aan zulke nauw
keurige voorspellingen waag."
Flater
Toch heeft de flater die hij met dat boek
heeft geslagen, zijn geestdrift niet be
koeld. „Ik houd me al meer dan vijfen
twintig jaar bezig met Nostradamus",
vertelt hij. „In die tijd heb ik toch zoveel
frappante zaken in zijn werk aangetrof
fen dat er meer voor nodig is dan één mis
lukking om mij ervan te overtuigen dat
het allemaal niets is. Als je je in zijn werk
verdiept, kun je niet ontkennen dat veel
dingen die hij beschrijft op specifieke ge
beurtenissen slaan."
En inderdaad treffen we soms frappante
zaken aan. Zoals de naam 'Hister', die
door veel Nostradamologen in verband
wordt gebracht met Hitier en de Tweede
Wereldoorlog. „De Hister blijkt namelijk
een zijrivier te zijn van de Donau in Oos
tenrijk", betoogt Lorie geestdriftig. „En
Hitier kwam zelf immers ook uit Oosten
rijk."
Zo lusten we er nog wel een paar. Als
Nostradamus werkelijk zo'n onfeilbare
ziener was, vraag ik mij af, waarom heeft
hij dan de welvaartstaat niet voorzien, of
de computer, of zelfs maar de auto? Ook
daar heeft Lorie een antwoord op: „Nos
tradamus was een overtuigd christen die
er bepaald apocalyptische opvattingen op
nahield. Met name de tijd waarin wij le
ven, het einde van het millennium, zag hij
als het tijdvak van het Laatste Oordeel,
met oorlogen, aardbevingen en andere
rampen. Omdat hij ook astroloog was,
voorspelde hij een gelijktijdige overgang
van het Vissen-tijdperk naar de era van
de Waterman. Als wij zijn verzen willen
interpreteren, hebben we het nadeel dat
we niet weten op welke tijd een vers pre
cies slaat (het kan zelfs op meer dan één
gebeurtenis tegelijk slaan). Bovendien
zijn er ook nogal wat verzen die helemaal
niets betekenen, voor zover wij kunnen
zien."
Lorie bijt peinzend in een sandwich en
vervolgt dan: „Je kunt ook niet zeggen dat
hij alleen maar dingen voorspelt die hij al
uit zijn eigen tijd kende. Zo gaat hij nogal
tekeer tegen de milieuvervuiling die hij
voorziet. Daarnaast moet je niet vergeten
dat veel dingen die wij tegenwoordig als
een positieve historische gebeurtenis er
varen, zoals de Franse Revolutie, in Nos
tradamus' ogen een gruwel moeten zijn
geweest. Voor een Middeleeuwer was een
volk dat zijn koning vermoordtDat
Van onze rtv-redactie
„Als de zwarten het zelf
doen, wordt het een corrupt
zooitje." Dat was de strek
king van kritiek die Adel
heid Roosen optekende uit
Westerse monden. Zij con
fronteerde een aantal Afri
kaanse vrouwen ermee en
laat hen hun zienswijze uit
leggen.
Het resultaat is een openhartig
gesprek, waarvoor de cabaretiè
re Roosen afreisde naar het Zui
den van Afrika. De titel luidt
Kikubwa, het Swahili voor een
bosje bloemen dat vrouwen on
der hun sluier in de nek dragen.
Het verspreidt een lekkere geur
en staat voor verborgen schoon
heid, vrouwelijkheid en erotiek.
Youma uit Mali, Fatma uit Tan
zania, Sithembiso uit Zimbab
we en Dene uit Zuid-Afrika
werden gevonden via de Novib.
De vrouwen werken allemaal op
het platteland. Roosen gaat met
hen een dialoog aan, meestal in
de keuken. Het Afrikaanse
spreekwoord luidt immers:
'waar veel te doen is, kun je het
beste met eten beginnen'.
De vrouwen praten over armoe
de, vrouwelijk en mannelijk lei
derschap en individualisatie.
De Afrikaansen vinden dat
Westerse vrouwen hun vrouwe
lijke waarden hebben opgege
ven voor de normen van de
mannenmaatschappij en zien
dat niet als winstpunt. Daarom
zitten ze ook niet te wachten op
een ontwikkelingsbeleid dat op
dezelfde leest is geschoeid.
„Gun ons ons eigen ritme. Men
sen die aan ons geven, moeten
bereid zijn van ons te ontvan
gen. Dat is de grondslag voor
gelijkwaardigheid.
Nederland 3, 20.30 uur
Dene van Rooy uit Zuid-Afri
ka (links) en Fatma Alloo uit
Tanzania. foto rvu
1 4.
gij-
nnniii mi hm i
I
DINSDAG 30 MEI 1995
was gewoon onvoorstelbaar."
Hetzelfde geldt voor de ondergang van de
katholieke Kerk die Nostrdamus volgens
Lorie voorspelt. „Na deze Paus komen er
nog twee en dan is het afgelopen. Dat was
wel zo'n beetje het ergste wat hij zich kon
voorstellen. Je kunt je indenken dat hij
zo'n ingrijpende gebeurtenis vanuit zijn
perspectief als het einde van de wereld
zou beschouwen."
Hoop
Toch zullen Lorie en zijn collega-Nostra-
damologen de rest van de mensheid pas
kunnen overtuigen als van tevoren geda
ne voorspellingen daadwerkelijk uitko
men. Zo is de hele 'Hister-interpretatie'
pas na de oorlog op gang gekomen, met
andere woorden toen de voorspelling al
was uitgekomen. Lorie heeft echter goede
hoop.
„Nostradmus noemt wel degelijk hier en
daar specifieke plaatsen en tijdstippen.
Zo voorspelt hij in niet mis te verstane be
woordingen dat Manhattan in juli 1999
zal worden getroffen door een reusachtige
explosie als er iets uit de lucht komt val
len. Of dat een raket is of een komeet of
asteroïde is niet duidelijk. Maar dat er
dan iets rampzaligs zal gebeuren, staat
vast."
We zullen zien.
Van onze rtv-redactie
Het imago van Veronica blijft ook als commerciële omroep
jong en wild, maar toch verandert er nogal wat per 1 sep
tember. De 'snelle' omroep krijgt de wedstrijden van het
Nederlands elftal toebedeeld plus de zaterdagse sportru-
briek van RTL5.
Op woensdag 6 september bij
voorbeeld is de voetbalwed-
strijd Nederland-Wit Rusland
op Veronica. Opvallend is ook
het wezenlijk ander reclamebe
leid. Minder lange reclameblok
ken, dat wel. Maar daar staat
tegenover dat alle reclame bij
Veronica voornamelijk in de
programma's wordt geplaatst.
Tussen de uitzendingen door
zijn er slechts korte breaks.
In de vooravond brengt Veroni
ca liefst een uur lang nieuws,
met headlines, achtergrond en
studiogasten.
Maar nog voor Veronica com
mercieel gaat, is RTL4-ster Rolf
Wouters er al te zien met de
Channel-4 formule Vergeet Je
Tandenborstel Niet, dat onlangs
in Montreux de Persprijs kreeg.
Ook de Supermodelverkiezing
komt eraan, een speurtocht
naar fotomodellen. En Hans
Kraaij jr. maakt zijn showmas-
terdebuut in Man O Man, waar
in heren door dames worden
'gekeurd'. Vara-coryfee Pieter
Jan Hagens gaat bij Veronica
een dagelijkse talkshow vullen.
Gisteren werden de nieuwe pro
fielen bekendgemaakt van de
omroepen die verenigd zijn in
de Holland Media Groep: Vero
nica, RTL4 en RTL5.
Vechtzender
De laatste wordt een 'vechtzen
der' die op elk gewenst tijdstip
flexibel kan inspelen op actuele
gebeurtenissen.
'De meest flexibele zender van
Nederland', aldus de HMG. Ook
de grote sportevenementen als
Grand Prix Formule 1, Wimble
don en US Open zijn op RTL5 te
zien. De vooravond is vooral be
stemd voor comedy's en actiese
ries. In de maak zijn een sati
risch weekoverzicht voor de
vrijdag en het programma Waar
vallen vrouwen voor(werkti
tel). Ricki Lake blijft vaste prik
op '5' en David Letterman
wordt opnieuw van stal ge
haald.
RTL4 gaat door als vanouds.
Toch een paar wijzigingen. Des
Uur Show wordt met een hall
uur verlengd, voorafgegaan
door de nieuwe dagelijkse talk
show van Catherine Keijl,
steeds om 16.00 uur.
Lachuurtje
Zaterdagavond tussen 20.00 en
21.00 uur wordt het vaste lach
uurtje met André van Duin, de
nieuwe comedy rond Peter Lus-
se en Ron Brandsteder. De
Baantjerverhalen met Piet Ro
mer als rechercheur De Cock
worden verfilmd en Het Zonne
tje in Huis verlaat de Vara en
verhuist naar RTL4. Caroline
Tensen, Tineke de Nooij, Willi-
brord Frequin en Peter Jan
Rens krijgen nieuwe program
ma's op RTL4.
Den Haag (anp) - Radio 1 blijft op de middengolf uitzenden
de commerciële stations Sky Radio en Radio 538 krijgen elke
FM-etherfrequentie. Het kabinet heeft met dit voorstel van mi
nister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat) en staatssecretaris
Nuis (Cultuur) ingestemd.
Sky Radio krijgt de huidige fre
quentie van Radio Utrecht
(100.7). Deze naar verhouding
sterke zender, die ook nog enigs
zins wordt opgekrikt, bestrijkt
een aanzienlijk deel van het
land. Radio 538 gaat vanaf van
af de frequentie Lelystad (103.0)
zenden. De zendmachtigingen
gelden tot 1 april 1997. De ver
anderingen zullen zo snel moge
lijk ingaan, maar het is nog niet
bekend wanneer dat technisch
haalbaar is.
Verdeling
Tegen april 1997 wordt opnieuw
bezien of de verdeling van om
roepfrequenties over publieke
en commerciële omroep moet
worden aangepast en welke
commerciële stations een fre
quentie krijgen toegewezen.
Voor de uitgifte van etherfre
quenties na 1 april 1997 komt
een wettelijke regeling.
Aan het FM-H-net van Radio 1
worden twee frequenties ont
trokken. Op een daarvan, de Lo-
pik-frequentie gaat Radio
Utrecht uitzenden. De andere
gaat naar Radio 538. Radio 1
kan die frequenties missen zon
der dat dit al te zeer ten koste
gaat van de uitzendkwaliteit, al
dus de bewindslieden.
Met het besluit voert het kabinet
een uitspraak van het College
van het Beroep voor het Be
drijfsleven uit.
De twee commerciële stations
Hilversum (anp) - NCRV en
IKON hebben op de Internatio
nale Christelijke Televisieweak
in Groot-Brittannië twee van de
vijf prijzen gewonnen. Het drie
jaarlijkse festival van de wereld
organisaties van christelijke me
dia WACC en UNA had dit keer
plaats in Buxton.
Het NCRV-programma Levens
lied won de eerste prijs in de ca
tegorie praatshows. In dat pro
gramma praat Paul de Leeuw
met mgr. Philip Bar, ex-bisschop
van Rotterdam.
Een Dorp dat Geen Geluk heet,
dat Rob Hof voor de Ikon maakte,
kreeg de eerste prijs in de catego
rie documentaire. Dit program
ma kreeg ook de Publieksprijs.
waren bij dat college in be
gegaan tegen een eerder besluit
om hen geen etherfrequentie te
te wijzen en zij werden in he
lijk gesteld.
Evenwichtig
De beslissing om Radio 1 op A
middengolf te laten, is ingegevei
door een in de Tweede Kaïns
aanvaarde motie van de PVDA-
er J. van Nieuwenhoven wi
daarom werd gevraagd. De vori
ge minister van WVC, D'Ancona,
besloot dat Radio 1 alleen nog
via FM te horen zou zijn, ma®
dat leidde tot een golf van
test.
De bewindslieden vinden de ver
deling van etherfrequenties tus
sen commerciële omroep (viel
FM- en drie AM-netten) en di
publieke omroep (vier FM- et
twee AM-netten) nu evenwich
tig.
Londen (rtr) - De Britse mo
deontwerpster Jean Muir is
zondag op 66-jarige leeftijd
aan kanker overleden. Muir
werd wel beschouwd als de
beste kleermaakster ter we
reld vanwege de weten
schappelijke benadering van
haar vak. 'La reine de la ro
be', noemden de Fransen
haar.
Haar familie deelde mee dat
ze vrijdag was overgebracht
naar een ziekenhuis in Lon
den, waar ze twee dagen la
ter stierf. Muir was vooral
bekend door haar creaties
van mathematisch opgezette
jersey-jurken. Ze omschreel
haar vak eens als het 'con
strueren van stof'. Muir ging
vaak in tegen de heersende
modetrends van korte en
lange roklengtes.
De ontwerpster werd in 192»
geboren in Londen. Al op 11"
jarige leeftijd maakte ze haar
eigen kleding. Lange tijd
werkte ze voor het Londense
modehuis Jaeger. In 1966 be
gon ze voor zichzelf- Ze
kreeg verscheidene belang
rijke onderscheidingen.
NEDERLAND 1
07.00
09.30
10.00
ken!
10.20
10.40
11.00
11.20
13.59
Tekst tv
(TT) Anders tv kijken III
(TT) Zo maak je dat in de ke
Sybe Satellyt
Niet bij brood alleen
Sketches in English
Tekst tv
Het vragenuurtje in de Twe
de Kamer
15,00 Tekst tv
,2 Nieuws voor doven en slech
horenden
.{19 Teevee Studio
1649 (TT) Sporen: Aan hartstoc
aeen gebrek, documentaire (herh)
17 28 De Ren Stimpy Show, a
matieserie
17 59 Boggle, spelletje
,530 Thunderbirds, poppenserie
19 oo Dave's World, comedy
1928 Ik hou van jou, verhalen v
Nederlanders over de liefde (slot)
2000 (TT) Journaal
20.24 (TT) Weeroverzicht
2031 Wereld wensen
2126 Televizier, actualiteitenrubrie
22 02 De tijd staat even stil: De Su
naamse decembermoorden in 1982
22 48 Werken van barmhartighei
reportage-serie waarin heel gewo
mensen laten zien wat barmhartighe
is in het leven van alledag
23.22 The Detectives, comedy
23.56 Journaal
00.01 Nieuws voor doven en slech
horenden
07.00 Journaal
07.06 Ungo
07.29 Ontbijt TV
08.33 Boggle
09.00 Journaal
09.05 PP: Uitzending D66
09.08 Kook TV
09.29 Viering 150 jaar baptisme i
Nederland vanuit Zuidlaren
10.20
11.24
12.34
deo's
13.00
13.07
13.32
14.08
14.33
14.58
15.23
Gezondheid en geest
Schikken of slikken
America's Funniest Home V
Journaal
(TT) ZaterdagavondLINGO
Anno Joosten
Epilepsie
Zee van tijd
Lola da musica
(TT) De wereld van Boud
wijn Büch
16.00 (TT) Journaal
16.10 Samson, kindermagazine
16.45 C.V.T.V, jongerenmagazine m
om 16.45 Xenomania en om 17.15 Clu
Veronica
17.25 Eindexamenjournaal
17.58 (TT) 2 Vandaag, actualiteiten
(TT) Tennis: Roland Garros
The Avengers, misdaadserie
Married with Children, com
18.40
19.14
20.10
dy
-sv
Tl
O
