DE STEM 'Gewoon door blijven ademen' ajax Marlboro Agassi en Sampras streven zelfde doel na SERVICE inmiddels 125 jaar één begrip in Breda B MTERKEUKENGILDE Arie Luyendijk, supersnelle Indy-specialist tegen wil en dank x: 04163-75806. ÏJcobs Breda Electronics Indy/Cart, de Amerikaanse Formule 1 A.S. IS '0P6W T>aG' toch ook Deze keuken Is uitgevoerd pal werkblad met waterkering, iter koelkast, gaskookpfaat, fchtlijsten metTL-verlichtlng... KUJN> rteur/groothandel/dealer van geluid en communicatie systemen «bosstraat 14 Breda/Princenhage Tel. 076 21 28 81 Sport ZATERDAG 27 MEI 1995 DEEL nde uw afwezigheid. Deze bon |Was na afloop van het laatste fluitsignaal van Milan - Ajax blijk bar niet de enige die zich stom- «rbaasd afvroeg wie die dan- uide malloot was. Die stripfi guur in dat fluorescerende groe- Je pak en die gitzwarte india nentooi die bij Kluivert om zijn liakhing. Inmiddels is me een en ander duidelijk geworden. Die lichtgevende jo-jo was een vood- ao-prêster en aan hem heeft Ajax zijn vierde Eu ropa Cup te danken. «ij heeft een paar hete naalden in de knie van Kluivert geprikt, gaf hem sn kruis cadeau, en daar om heeft die dat balletje erin kunnen frommelen. Vorig jaar heeft hij ook lomario en de zijnen als speldekussen gebruikt en daarna is Brazilië wereld- kampioen geworden. Toeval? Welnee, het moet sn samenzwering zijn. Sa maar na. In dezelfde «k dat de Rolling Sto uts in Amsterdam in het geniep een akoestische ihoering van 'Voodoo lounge' op poten zetten, «int Ajax dankzij magi- sche krachten de Heilige Graal. Wedden dat hoge priester Van Gaal en zijn discipelen vanavond voor aan zitten in de Paradiso-tem- pel? Dat moet goed nieuws voor NAC zijn. De afgelopen week werden in Breda, in de buurt waar het nieuwe stadion moet komen, op «raat een paar gevilde schapen koppen gevonden. Daar wordt dus 's nachts ook al volop ge slacht, geprikt, bezworen, ge stampt gevloekt gezongen, ge spoten, gedanst en gecopuleerd. Feyenoord kan natuurlijk niet achterblijven, want het gat tus senbet ongenaakbare Ajax en de nietige rest gaapt alsmaar gro ter. Als eerste heeft Henk Fraser een zwarte magiër geconsul teerd, hetgeen tot verbluffende resultaten geleid heeft. Hij staat li scherp, dat de rest van de Rot terdamse roversbende snel zal volgen. Een andere tovenaar, Tedje tast, wiens haptonomische windhandeltje naar de kloten dreigde te gaan, is als de ge smeerde bliksem aan een om scholingscursus begonnen. Over twee of drie dagen gaat Richard Ktajicek op Roland Garros weer door zijn knie, waarna Troost zich met een naaikoffertje, een kip, een geit, een zak varkens- Woed en enkele vers gewette scheermessen naar zijn verloren toontje haast. Be oplossing voor de vaderland se wielermalaise is ook daar. Het tal wat meer moeite kosten om liet toch al zo behoudende volk je van de broodfietsers te over tuigen, want naaiden, nietjes, spelden, punaises en kopspijker- tjes liggen niet echt lekker in dat métier. Maar als er één schaap geslacht is, volgen er meer. Het lijkt me het beste om met Gert- fan Theunissen te beginnen, ook al is die net afgestapt. Het fiet sende proefdier beklom ooit in aijn blote kont de tweewieler, toen een paljas hem wijsgemaakt dat hij daar sneller door zou lietsen. Bovendien is hij nooit vies geweest van een riskant ex perimentje meer of minder. Zet een klein maar scherp speldekus- sentje onder die naakte billen in plaats van een zadel en Theunis sen vliegt weer over Alpentop- Pen. Dat is pas voodoo. 'éon Krijnen a kosten gratis, daarna 0,60 per dag ten dag Ir.:Toev.: MORGEN KOMEN ze weer met 400.000 tesa- men en maken van de In- dy 500 het grootste sport- spektakel van de Vere nigde Staten. Wie de 500- mijls-race op de 'Speed way' van Indianapolis wint, kan rekenen op eeuwige roem in het land waar extra large de mode is. Arie Luyendijk uit het Oostbrabantse Rosmalen heeft dat één keer gelapt. In 1990 won hij de race en hoewel zijn carrière daarna niet helemaal ge lijke tred hield met die van Fittipaldi, de Andretti's en de Unser- clan, staat hij er minstens een keer per jaar: voor en tijdens de Indy 500. In '91 werd hij derde en twee jaar later reed hij vanaf pole-positie naar de tweede stek. Dit jaar was hij in de een maand lang durende aanloop bijna steeds de snelste, maar uitgerekend tijdens de kwalificatierit haper de zijn motor even en moest hij er eentje voor laten gaan: zijn teamge noot Scott Brayton. „Je mag gerust weten dat ik daar van baal. Op de eer ste rij staan is leuk, maar voor de recordboeken had ik de pole-positie willen hebben." Door Ad Pertijs Indianapolis/Breda - Arie Luyendijk werd de afgelopen we ken meer geleefd dan hem lief was. Iedereen wilde de Flying Dutchman spreken of te gast hebben op een van de vele party's voorafgaand aan de Indy 500. „Modeshows doe ik niet meer. Ik heb mijn handen al meer dan vol aan de verplichte nummers van de sponsors." Zijn pr-vertegenwoordiger in Nederland schat de kans om Luyendijk in zijn hotel in India napolis aan de lijn te krijgen daarom niet hoog in. Toch maar een fax gestuurd met de medede ling dat hij de andere dag tussen half negen en negen uur 's mor gens teruggebeld wordt. Op het aangekondigde tijdstip neemt hijzelf de telefoon op. „Ik zat er al klaar voor." Voor alle dui delijkheid: zulke procedu res werken niet wanneer je Michael Schumacher of Nfgel Mansell wilt spre ken. Maar de Indy 500 is nu eenmaal anders dan de Formule 1. Luyendijk: „Qua techno logie is de Formule 1 de absolute top, maar qua schouwspel en spektakel is het absoluut saai ver geleken met de Ameri kaanse races." In Amerika staan de ra cehelden nog dicht bij het volk. Ze zijn aan spreekbaar, laten zich zien en schikken zich keurig naar de tradities. Zo laat iedereen, van rM'i.mv.*. W* GASOUNE ALtEV Handtekening voor een jeugdige fan: 'Modeshows doe ik niet meer. Ik heb mijn handen al meer dan vol aan de verplichte nummers van de sponsors'. groot tot klein, zich met een stra lende lach op het gezicht de za terdag voor de race met vrouw en kind rondrijden tijdens een ty pisch Amerikaanse parade. Kom daar eens mee aan bij de eerder aangehaalde Fl-sterren. In Europa wordt het Amerikaan se Indy-racen vaak neerbuigend benaderd. De kale feiten beloven ook inderdaad weinig verhef fends. Op Indianapolis wordt bij voorbeeld gereden op een recht hoekige 'oval' van iets meer dan vier kilometer lengte. Twee lan gere stukken, twee kortere, ver bonden door vier rondlopende haakse bochten. Saaier zou je een circuit niet kunnen ontwerpen. Het is racen zonder te remmen. Maar juist dat maakt het zo fasci nerend. Passeren is al leen mogelijk op pure snelheid of door de in de bochten iets langer de voet op het gaspedaal te houden. „Een psychologisch spelletje," zegt Luyendijk. Een spelletje dat de Oostbrabander op het lijf ge schreven is. „Het enige wat je doet, is in de bochten het gas een beetje loslaten, 'liften' dus." Pikorde Het meer of minder 'liften' hangt af van de pikorde op de baan. „Als je in het begin van je carriè re Mario Andretti wilt passeren in een bocht, kijkt hij even opzij, ziet dat het een groentje is en 'lift' dus niet. Zo moet je je langzaam opwerken in die rang orde. Als ik nu ie mand wil passeren, zie je ze denken: verrek dat is Luyendijk, die 'lift' niet voor mij. Dus laat ik maar van het gas gaan." Luyendijk staat bekend als een specialist van de ovals. „Logisch, omdat ik er mijn grote successen heb geboekt. Maar ik wil niet ge zien worden als iemand die louter op ovals kan presteren. Okee, dit werk ligt me, maar ik moet nu uitkijken dat ze me alleen maar vragen voor oval-races." Zoals John Menard afgelopen winter naar hem toekwam. Deze rijkaard, die fortuin heeft ge maakt met een doe-het-zelf-ke- ten, wil de Indy 500 winnen. Hij heeft er zes miljoen dollar (bijna tien miljoen gulden) voor over om slechts een race te rijden. Menard bouwde een eigen motor en om het karwei op de baan af te maken, wilde hij de beste Indy-500-rijder achter het stuur van de Lola T95/00. Luyendijk dus. „Het geeft aan hoe belangrijk men hier de Indy 500 vindt. John Menard heeft zo veel geld, dat hij gemakkelijk een volledig seizoen kan draaien, maar hij is alleen geïnteresseerd in de Indy 500." Tot gisteren lag het Menard-team nog perfect op schema. Brayton en Luyendijk staan samen met de Canadees Scott Goodyear op de eerste rij. „Het enige waar ik bang voor ben, is de motor en dan in het bijzonder de benzinepom pen. Menard wilde zijn eigen krachtbron ontwikkelen. Dat dat ding snel is, weet iedereen nu. De vraag is alleen of hij het tijdens de race meer dan twee uur vol houdt." De snelheid maakt de ra ce op de Speedway van Indiana polis tot iets fascinerends. Luyendijk zette tijdens een offi cieuze training een nieuw1 record neer: 378 kilometer per uur ge middeld over de standaard van drie rondjes. Aangezien de wa gens tijdens de race minder snel (de teams gaan uit van een wed strijdgemiddelde van 350 km/u) staan afgesteld en de Speedway uit veiligheidsoverwegingen na zondag langzamer zal worden ge maakt, blijft het record van Luyendijk waarschijnlijk nog lange tijd staan. „Op het rechte eind zitten we tegen de 400 kilo meter per uur aan. Ik moet zeg gen dat je je zelfs bij die snelheid nog comfortabel voelt. Er is zelfs dan nog voldoende ruimte om met zo'n wagen te 'werken'." Met de snelheid van een TGV over het zwarte asfalt razen, met aan je rechterzijde altijd die dreigende muur. „Je moet op je gemak zijn met die snelhe den," beseft Luyendijk. „Ik ken jongens die hijgend als een paard uit de wagen stap pen. Gewoon omdat ze steeds hun adem inhouden. Dat moet je dus niet doen. Wanneer de auto goed staat afgesteld, kun je hem heel soepeitjes rondst uren. Als je tenminste te allen tijde respect blijft -. houden voor de baan. Want ook dat is racen op Indianapolis. Je rijdt Arie Luyendijk in zijn Lola: 'Het enige watje doet, is in de bochten het gas een beetje loslaten.' De Indy 500 is een van de ra ces binnen het Amerikaanse Indy/Cart-kampioenschap een met de Formule 1 verge lijkbare race-serie. Een aan tal wedstrijden wordt op ovals gereden, andere op stratencircuits of op normale race-omlopen. De Indy 500 is veruit de belangrijkste wed strijd van het seizoen. Er be staan plannen voor een apart oval-kampioenschap Luyendijk is door zijn spon sor John Menard al benaderd voor deze serie, die onder an dere Las Vegas en Orlando (Disneyworld) aandoet. zonder te remmen of schakelen steeds linksom. Met name de rechtervoorband slijt daar enorm door. Per ronde verandert daar mee de balans en het gedrag van de wagen en dat moet je goed aan blijven voelen." Kunststukje De oval van Indianalpolis. Vier kilometer lang. Veertig seconden slechts heeft Luyendijk nodig om hem te ronden. Om de 28 rondjes moet Luyendijk de pit in voor verse banden en brandstof. Die pitstops zijn ook al zo'n kunst stukje voor echte kerels. Direct na de vierde bocht (de bochten in Indianapolis worden simpel met een nummer aangeduid: turn one, two, three en four) kun je de pit- straat in duiken. „Als beginner ga je voor bocht vier van het gas af en controleer je voorzichtig of er nog remdruk is. Als je twintig minuten zo hard hebt gereden, bestaat de kans immers dat de remmen even afwezig zijn. Maar wie de Indy 500 wil winnen, remt pas na de bocht bij het inrijden van de pitstraat. Met alle risico's van dien dus." Zeven pitstops staan er gepland. Bij voldoende 'gele, geneutrali seerde fases' kunnen er dat een of twee meer worden. Wanneer de pace-car de baan op gaat na een ongeval, moeten de deelnemers dat voertuig slaafs volgen. De kunst is nu om snel de pit in te duiken en er voor de pace-cai weer uit te rijden. Vervolgens ra ce je naar het staartje van de file en een ronde later herhaalt de truc zich. Het liefst vier keer. Want op deze manier is het moge lijk zonder tijdverlies steeds een band te wisselen. Gele vlag De gele vlag, ook al zo'n feno meen waar Europeanen hoofd schuddend op reageren. Na ieder incident (ook wanneer een wagen stil is komen te staan in het gras naast de baan) wordt de race ge neutraliseerd. Heb je je net het schompes gereden om twintig se conden voorsprong op te bouwen, en vervolgens sluit alles en ieder een in een 'gele fase' weer vrolijk aan. Luyendijk: „Veiligheid gaat hier boven alles. In de Formule 1 rijden ze gewoon door na een crash. Levensgevaarlijk toch. Vo rig jaar werd er nog een baanpost aangereden die een rijder uit een eerder gecrashte auto wilde hel pen." s„Het houdt de race daar naast ook nog eens spannend," zegt Luyendijk. De teambazen gokken er ook geregeld op. „We're just waiting for the yel low," zeggen ze dan in plaats van de jacht te openen op de koplo per. Luyendijk: „Het hoort erbij. Ook ik heb zo wel eens een prach tige voorsprong verloren, maar aan de andere kant heb ik er min stens zo vaak van geprofiteerd. Maar wat het belangrijkste is: het publiek vindt het prachtig." (ADVERTENTIE) CHAMPIONS OF tUROPE-ARTIKELEN Bei">ist, Haagweg 32, Breda Roland Garros is de ultieme beproeving op gravel. Vol gens kenners het moeilijkste tennistoernooi om te winnen: het vergt het uiterste van fy sieke conditie, mentale kracht en tactiek. De 104e open Franse titel strijd, van 29 mei tot en met 11 juni, wordt het strijdto neel van het duel der gigan ten: André Agassi en Pete Sampras, de nummers één en twee van de wereldranglijst. Beide Amerikanen wonnen in hun carrière al de Australian Open, Wimbledon en de US Open. Aan de Boulevard de Porte d'Auteuil in Parijs willen ze een droom verwezenlijken door de enige ontbrekende Grand-Slam-titel aan hun erelijst toe te voegen. Door Roel Frissen Parijs - In het begin van de jaren tach tig regeerde John McEnroe het tennis- circuit met straffe hand. Hij had zoveel talent, dat hij nauwelijks hoefde te trainen. Veel oefenen deed hij dan ook niet. In het dubbelspel hield hij zijn conditie en balgevoel op peil en verder geloofde hij het wel. André Agassi is de McEnroe van de ja ren negentig, althans wat zijn aanleg voor het tennisspel betreft. De 25-jari- ge Amerikaan is een instinctieve spe ler, een combinatie van talent en tem perament. Niet iemand die graag uit gebreide strategieën bedenkt om een tegenstander te bestrijden. Agassi kan alles met een bal. Hij is in staat een vlieg van de servicelijn te serveren en lobs met dodelijke precisie pal voor de achterlijn te laten neerploffen Bovendien beschikt hij over een feno menale timing en de beste return van de wereld. Op de banen van Roland Garros wordt vanaf maandag een nieuw hoofdstuk geschreven in de strijd tussen André Agassi, sinds 10 april van dit jaar de nummer één in het mannentennis, en zijn voorganger Pete Sampras, die 82 weken regeerde. De afgelopen maanden heeft Sampras alles opzij gezet voor een succesvol op treden bij het tweede Grand-Slam- toernooi van het jaar. Om zo goed mogelijk bij de titelstrijd in Parijs voor de dag te komen, koos hij voor een langdurige voorbereiding. Het risico dat hij zijn eerste positie op de wereldranglijst aan Agassi moest afstaan, nam hij op de koop toe. Een bevredigend gevoel hield Sampras echter niet over aan zijn zorgvuldig ge plande gravelcampagne. In Barcelona strandde hij in de tweede ronde tegen de Duitser Oliver Gross, in Monte Carlo moest hij zich in de twee de ronde wegens gescheurde enkelban den gewonnen geven tegen Paul Haar huis, in Hamburg verloor hij de halve finale van de Oekraïner Andrei Med- vedev en in Rome moest hij bij zijn eer ste optreden het hoofd buigen voor de Fransman Fabrice Santoro. Geduld Hoewel de vooruitzichten niet echt gunstig zijn, is Pete Sampras erop ge brand om de enige ontbrekende Grand Slam-titel aan zijn erelijst toe te voe gen. Zijn rivaal Agassi heeft precies hetzelfde in gedachten. Want evenmin is het hem ooit gelukt op Roland Gar ros de hoofdprijs weg te kapen. Sampras beschouwt het als zijn groot ste uitdaging in Parijs te zegevieren. „De verwachtingen zijn niet erg hoog gespannen voor mij, maar ik ben ervan overtuigd dat ik een goede kans maak. Ik heb de laatste jaren niet slecht ge speeld op Roland Garros en ik heb het gevoel dat ik nog slechts een klein stapje verwijderd ben van een specia list als Bruguera. Mijn spel is net nog niet toereikend om op gravel toe te slaan. Ik mis geduld. Op de baseline moet ik standvastiger worden. En na tuurlijk moet je mentaal supersterk staan en dat is iets waarin ik nog te kort schiet." De machtsstrijd tussen Agassi en Sam pras kan het circuit nieuw leven inbla zen. De tenniswereld is gebaat bij de rivaliteit tussen de Davis- Cup-maat jes. Een van de voornaamste tekortko mingen in de jaren negentig is dat de sport een gebrek heeft aan persoon lijkheden. Goed spel en een leuke act gaan tegenwoordig (bijna) niet meer samen. Sampras, Stich, Courier, Bru guera en Edberg zijn stuk voor stuk se rieuze types die Weinig meer te bieden hebben dan hun tennisspel. Ze tonen zo weinig mogelijk emoties en voor en tertainment moet je al helemaal niet bij hen zijn. Pete Sampras is een prachtige speler, maar hij mist het charisma om de wereld aan zijn voeten te krijgen. Bedaard manifesteerde hij zich aan de top. Nadat hij in april '93 de nummer-één-positie had overgeno men van Jim Courier in de open Japan se titelstrijd, consolideerde hij die top- klassering door Wimbledon te winnen. 1994 werd nog mooier: Totdat hij ge blesseerd raakte, won hij bijna alles wat er te winnen viel. Niemand kon zijn niveau benaderen. Hij won acht toernooien, waaronder Wimbledon en Flushing Meadow. Het gehele seizoen bekleedde hij onbedreigd de nummer één-positie. Schuttingtaai Desondanks kon Sampras niet ieder een bekoren. Zijn zakelijke optreden, zowel op als buiten de baan, en zijn ge brek aan charisma deden het grote pu bliek verlangen naar Connors en McEnroe, die een jaar eerder het tennis op het hoogste niveau de rug toekeer den. Het illustere duo had het regelma tig aan de stok met lijnrechters en scheidsrechters. Hoewel Connors en McEnroe een compleet nieuw vocabu laire aan schuttingtaai introduceer den, gaven zij kleur aan het tennis. Een uitstervend ras, dat vocht met het hart en elk Grand- Slam-toernooi binnen stapte met een koffer vol dromen. VERVOLG OP SPORT-B2

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 9