DE STEM
F-methode helpt Zegs echtpaar met 'technische bevruchting zonder liefde'
XV
'Wat er dan door je heen gaat...'
Altijd op zoek naar zwangere vrouwen
An Ceelen stopt na 25 jaar als informatrice van Moeders voor Moeders
Informatie
ooie
eloften
Slachtvarkens
Speculaties
ïïoost
Menopauze
Vergoeding
ctie van Lijf leven is elke woens-
,n donderdagochtend van 10.00 tot
jur bereikbaar voor nadere informa
ties en tips. Tel. 076-236537. Schrij-
t ook: Dagblad De Stem, redactie
leven, Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Lijf
leven
WOENSDAG 24 MEI 1995 DEEL
At';
'itsperma wordt voorbehandeld voor de technische 'daad'.
FOTO'S TON TOEMEN
jidaag viel er weer zo'n
tje in de bus. Vol mooie
doften over een nieuw en
'ier figuur. 'Afslanken
ar dat wilt'. Echt veel
rite hoef je daar op het
te oog niet voor te doen.
'n aanbod van een 'slank-
ds-instituut' lijkt mij op
t lijf geschreven. Niet al te
l afzien en nog slank(er)
rden ook.
"jn beste vriendin beschul-
gt me er wel eens van ge-
:uchtig te zijn. En laat
keel eerlijk zijn, ze heeft
Een bepaalde luiheid
mij inderdaad niet vreemd,
mmige zaken schuif ik
gal gemakkelijk op de lan-
taan...
aar afvallen is niet gemak-
elijk, het kost moeite en
jn. Soms ook in de porte-
onnee en al zeker als je
eer dan vier of vijf kilo
jt wilt. Hoe langer je die
üroom'-instituten nodig
ebt om je ideale figuur te
"iken, hoe hoger de reke-
g oploopt.
DoorA#**?*,
XEl'
fce vreemd dat wellicht ook
jikt, ondanks mijn gemak-
chtige aanleg heb ik me
"ooit laten verleiden tot dië-
en kuren die een 'snel,
'«antwoord en blijvend' re-
laat beloven. Ik geloof
in het 'blijvende' deel
a dit soort beloften,
ooral het zogenoemde jo-
lo-effect schrikt me af. Ik
d dat ik nu al veel te veel
Joeg en dan straks binnen de
kortste keren nóg meer? Nee,
Jank je.
iar als zo'n krantje op de
ll "alt, dan droom ik toch
'ven weg. Stel je voor, afval-
zonder daar echt moeite
l°® 'o doen... Het lijkt de
oplossing voor al mijn pro
blemen.
ja zie me al op zo'n bewegen
de tafel, die 'uit zichzelf'
ulIin lichaam alle bewegin-
8® laat maken waar ik zelf
hekel heb. Of in zo'n
Pnve-sauna, waar je met be-
P yan een speciale zuur-
"therapie een strakke en
'Wde huid zou krijgen. Ook
J? je extreem afvalt. En dat
wilik!
®aar nee, 0p de langere duur
W deze methoden niet aan
®l besteed. Als ik, de ge-
ikzuchtige, moeite doe om
(rilt k?en' moet °°k
L ïvend ziin' Anders is
van mijn energie.
Njedactie;
En vervolgens in contact gebracht met de eicellen. In een schaaltje, niet in een reageerbuisje.
Door Mieke van den Heijkant
Zegge - In het toilet van Mary La-
gerweide in Zegge staan twee kratjes
met groene jerrycans. Ze staan een
beetje in de weg. En het ontsmet
tingsmiddel in de kannen heeft een
misselijkmakend luchtje. Niet zo
prettig als je net zwanger bent. Toch
worden de kannen intensief ge
bruikt. Marij Lagerweide giet er
zorgvuldig alle urine in over die zij
uitplast. Als geen ander weet zij na
melijk hoe kostbaar de urine van pril
zwangere vrouwen kan zijn. Mary
werd zwanger via de IVF-methode,
waarbij het middel Pregnyl, ge
maakt uit deze urine een grote rol
speelt.
Viereneenhalf jaar geleden begonnen
Pim en Mary Lagerweide te denken aan
een kind. Beiden waren een eind in de
twintig, en werk, geld en huis waren op
orde.
„Dan weet je nog niet, hoe onbelangrijk
dat in feite allemaal is," verzucht Mary.
Want zwanger werd ze niet. Daarom
stapte ze na een half jaar naar de huis
arts, die hen al snel doorverwees naar de
gynaecoloog in het Franciscuszieken-
huis.
„En dan ga je voor het eerst door de mo
len," vertelt Mary.
Voor Pim en vooral voor Maiy betekende
dat een hele reeks onderzoeken en con
troles van bloed, sperma en hormoonge-
haltes. Ook onderging ze verschillende
kijkoperaties waarbij baarmoeder en ei
leider werden bekeken.
Verder moest Mary zich na een vrijpartij
in het ziekenhuis melden om te laten on
derzoeken of het baarmoederslijmvlies
en sperma wel samen gingen.
Alles leek normaal maar toch werd Mary
niet zwanger. Daarna volgden onder
meer zes pogingen met kunstmatige in
seminatie.
„Dat betekende dat Pims zaad 's mor
gens om acht uur in het ziekenhuis 'vers'
moest worden afgeleverd. Dan kwam ik
om twaalf uur en dan was dat zaad on
dertussen gewassen, gespoeld en uitge
zocht, nou ja van alles een beetje," ver
telt Mary met wat humor. „En dan werd
dat bij mij ingebracht. Nu kan ik er mee
lachen. Maar als het er op aankomt is
kinderen krijgen op die manier een tech
nisch verhaal zonder liefde."
Dat werd Pim en Mary ook voorgehou
den toen in het voorjaar van 1994 eigen
lijk alleen nog maar de IVF-methode
overbleef. „Want dan wordt er echt ont
zettend veel van je gevraagd en je moet
er goed over denken of je dat er wel voor
over hebt."
Mary en Pim hadden het er voor over.
Dus stapten ze opnieuw in de medische
carroussel, die dit keer zelfs nog een tik
je harder draaide.
Voor de IVF-methode werd het paar
doorverwezen naar vijf samenwerkende
gynaecologen in Breda, die praktijk hou
den in het Baronieziekenhuis.
Eerst kwam het paar weer op de wacht
lijst, toen volgde een nieuwe reeks on
derzoeken en gesprekken en toen was
hef weer wachten: op toestemming om in
de carrousssel te mogen stappen. Er mag
steeds maar een beperkt aantal mensen
meedoen," vertelt Mary. „We hebbben
wat afgewacht, de laatste jaren."
Maar uiteindelijk mag Mary dan haar li
chaam gaan voorbereiden op een door
medicijnen gestuurde cyclus.
Tien dagen lang tabletjes Primolut, dan
elke dag een injectie Decapeptyl, later
komt daar ook nog een spuitje Humegon
bij. Al die medicijnen zijn er op gericht
om het lichaam zoveel mogelijk rijpe
eicellen te laten produceren.
Cruciaal in deze cyclus is het moment
waarop Pregnyl wordt toegediend. Dit
middel, dat gemaakt wordt uit de urine
van zwangere vrouwen, zorgt er voor de
dat de inmiddels rijpe eitjes ook daad
werkelijk worden afgegeven.
Op de dag van de bevruchting meldt Ma
ry zich in het Baronieziekenhuis. 34 uur
vantevoren heeft ze Pregnyl gekregen.
Bij een punctie worden zoveel mogelijk
rijpe eicellen afgezogen. Pim krijgt daar
op de kokertjes met eicellen in een
broedstoofje mee, waarna hij er mee
naar het Sint Elisabeth-ziekenhuis in
Tilburg gaat. In het laboratorium daar
kunnen de eitjes en zijn sperma bij el
kaar worden gevoegd. „In een schaal
tje," vertelt Mary, „Niet in een reageer
buisje, zoals iedereen denkt." Pas de vol
gende morgen kan het echtpaar bellen of
de bevruchting is gelukt. t
Maar ook dan is het wachten niet voor
bij. „Je bent wel blij als dat is gelukt
maar je voelt je nog steeds niet zwanger,
ook niet als de bevruchte eicellen zijn te
ruggeplaatst. Het is nog steeds de vraag
of het'pakt'."
De eerste keer lukte het dan ook niet. De
tweede keer, nu tien weken geleden, wel.
De menstruatie bleef uit en Mary is nu
dus echt zwanger.
En wat er dan'door je heen gaat...," pro
beert Mary te vertellen. Woorden schie
ten te kort. De tranen die over haar wan
gen rollen spreken boekdelen.
Op een stoel in de huiskamer zit een
meer dan levensgrote beer met beren
kind. Cadeautje van Pim.
„Hij is in de zevende hemel," vertelt Ma
ry. „Ik ook, maar als het er op aan komt,
durf ik er nog steeds niet echt in te gelo
ven. Ik heb ook nog niets aan de babyka
mer gedaan. Dat komt wel, als de eerste
dertien weken voorbij zijn.
„Maar plassen voor Moeders voor Moe
ders doe ik wel. Je snapt dat ik me daar
toe heel erg verplicht voel."
Omwille van de privacy zijn de namen van
de betrokken personen veranderd.
'ené
Vormi
van der Velden
'geving: Hans Frickel
Door Mieke van den-Heijkant
Etten Leur - „Kan het zijn dat
ik u vanmidddag bij mijn
schoondochter heb gezien?"
Zo hing een nieuwsgierige
schoonmoeder eens aan de te
lefoon bij An Ceelen. Vijfen
twintig jaar lang was An Cee
len informatrice van Moeders
voor Moeders. Een vrouw, be
kender dan de ooievaar, in het
gebied tussen Zundert en
Klundert en tussen Etten-
Leur en Zegge. Waar zij
kwam, werden pakweg zeven
maanden later baby's gebo
ren.
Moeders voor Moeders is een ini
tiatief van Organon in Oss. Deze
instelling zamelt urine in van
vrouwen in het eerste prille begin
van hun zwangerschap.
In die urine zit het hormoon Hu-
maan-choriongonadotrofine. Or
ganon maakt met dit hormooon
onder meer het medicijn Pregnyl,
dat vaak hulp biedt aan vrouwen
die niet zwanger kunnen worden.
An Ceelen heeft 25 jaar gewerkt
als informatrice voor Moeders
voor Moeders. Nu ze 65 is gewor
den, heeft ze er deze maand een
punt achter gezet. „Maar ik heb
het altijd 'met verschrikkelijk
veel plezier gedaan" vertelt ze.
Het werk van An Ceelen bestond
uit het opsporen van zwangere
vrouwen, liefst zo vroeg mogelijk
in de zwangerschap en hen daar
na zover te krijgen dat ze meede
den aan de actie van Moeders
voor Moeders.
„Dat was vroeger makkelijker
dan nu," vertelt ze. „Toen gaven
de wijkzusters gewoon de adres
sen door. Dat is in deze tijd van
privacybescherming ondenk
baar.
Je hoopt natuurlijk wel dat huis
artsen en wijkbureaus de actie
blijven ondersteunen. Daarnaast
reageren de mensen heel vaak op
de advertenties en de folders die
we verspreiden."
Een tijdje is het minder gegaan
met de inzameling van de urine.
Dat was in de tijd dat de fabriek
Organon in opspraak kwam om
dat de urine ook gebruikt zou
worden voor het maken van
cosmetica en voor een groeimid-
del voor slachtvarkens.
„Dat verhaal is al lang ontze
nuwd, maar nog steeds word ik er
af en toe mee geconfronteerd,"
zegt Ceelen fel. „Daarnaast heeft
Organon ook een tijd gedacht dat
ze het hormoon kunstmatig kon
gaan maken en toen was er in
eens niet zoveel urine nodig. Dus
moest je soms nee verkopen als
mensen zich aanmeldden. Kijk,
die komen bij een tweede zwan
gerschap niet meer."
Toch heeft An Ceelen in de loop
der jaren vele duizenden vrou
wen ingeschreven.
Hoe discreet de adressen tegen
woordig ook verzameld worden,
het verschijnen van Ah Ceelen
zelf in een straat was altijd weer
aanleiding voor speculaties.
Zoals door die bewuste schoon
moeder die maar wat graag wilde
weten of ze nu eindelijk oma
werd. Of door een rijtje nieuws
gierige buren, die precies in de
gaten hielden waar de informa
trice naar binnen ging.
„Het zijn vaak hele feestelijke
bezoekjes," vërtelt ze. „De laat
ste tijd doen we de zwanger
schapstest direct bij de mensen
thuis. Soms zit er eén hele reeks
vriendinnen klaar om het heug
lijke feit mee te vieren."
Een enkele keer is de test echter
negatief. En dan is er troost no
dig. „Dat viel niet altijd mee,"
zegt ze. „Maar je kunt toch moei
lijk reageren met 'nou, dag, vol
gende keer beter'."
Omdat vooral- de urine van
vroeg-zwangeren nodig is, ko
men er ook wel eens miskramen
voor.
Ook dan bood An Ceelen troost.
Ook aan de echtgenoten die hui
lend opbelden. „Die mannen pro
beren zich vaak flink te houden
maar ineens barsten ze los. Dan
hoor je even echte aandacht te
geven.
An Ceelen wordt dan ook vaak
gezien ais de vrouw die alle pro
blemen kan oplossen. Bijvoor
beeld voor een aanstaande vader
die midden in de nacht in paniek
opbelde omdat hij het telefoon
nummer van de verloskundige
kwijt was. „Hij dacht zeker, die
was er van het begin bij, die moet
het maar weten," grapt ze.
Behalve bij zwangere vrouwen
verzamelt Organon ook de urine
van vrouwen in de menopauze.
Daarvan wordt onder meer het
middel Humegon gemaakt, dat
wordt toegepast bij de IVF-be-
vruchting, de zogenaamde rea
geerbuisbevruchting.
„Ik ken een klooster waar 25 zus
ters tegelijk meedoen," vertelt
Ceelen. „Het geld dat de dames
voor hun moeite krijgen, sturen
ze naar een missiepost in Indone
sië."
In het voorjaar heeft An Ceelen
in een laatste bliksemactie nog
eens 250 van deze vrouwen inge
schreven. „Het leuke was dat
daar veel vrouwen bij zaten die
ik vroeger als zwangere heb inge
schreven."
De dames in de menopauze krij
gen een vergoeding voor de inge
leverde urine maar dan gaat het
ook om medewerking gedurende
enkele jaren.
De zwangeren krijgen niet meer
dan een aardigheidje voor de ba
by-
En toch zijn er vrouwen die bui
ten de ophaalroutes wonen, die
de moeite nemen om hun urine
zelf in te leveren bij An Ceelen.
Op dinsdag staan de rijtjes lege
kratten in het paadje naast haar
huis te wachten.
„Daarmee ga ik door tot de laat
ste zwangere vrouw die ik heb in
geschreven is uitgeplast. En dan
is het welletjes geweest."
An Ceelen van Moeders voor Moeders met haar bekende kratten:
'Daarmee ga ik door tot de laatste zwangere vrouw die ik heb in
geschreven is uitgeplast. En dan is het welletjes geweest.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
