I CIS
6Roken is gevaarlijker dan wat ik doe'
DE STEM
Agenten gevraagd voor rol in film over kraker Hans Kok
-Sottdi
1MW
d
^ii
jullie hebben hans kok
vermoo^
wij pakken
Vpinga
Grafisch werk van
beginnende Van Gogl
r-yi
Peter R. de Vries stopt met Deadline 4om zichzelf scherp te houden'
mmmm
nederland 2
itóke en wiske: de vonke
hambone
\óe S4h/H
AL/rO
^Dokument*' brengt porti
van slechtziende jongerei
ontdek de verschillen
zien.
„De contactarmoede moet wel
buitenproportionele vormen hebben
aangenomen, als we een tv-studio
vol klapvee nodig hebben om
elkaar te leren beminnen."
Fons de Poel, Brandpunt
S
$STEM
MAANDAG 22 MEI 1995
Door Arjan Penders
Hij schrikt niet terug voor een
'vuile zaak'. Integendeel: als
het een beetje interessant is,
duikt hij er gelijk bovenop.
Peter R. de Vries. Volgens ve
len dé misdaadjournalist. Veel
van zijn onthullingen leverde
hij de afgelopen jaren aan het
Tros-programma 'Deadline'.
Nu stopt hij met het program
ma dat hij vijf jaar geleden
hielp opzetten. Ook andere
programma's kunnen rekenen
op zijn grote kennis van cri
mineel-Nederland. „Misdaad
is voor mij natuurlijk lonend
geworden."
De opmerking dat Peter R. de
Vries één van de weinige Neder
landers is die blij is met crimina
liteit, kan hij niet ontkennen:
„Door wat ik doe is misdaad voor
mij natuurlijk lonend geworden.
Je zou dat zo kunnen uitleggen.
Maar misdaad is gewoon niet weg
te denken. De economie zou nog
een hele rare pijp roken als het
niet zou bestaan. Er draait in
middels een hele tak op misdaad
bestrijding, misdaadpreventie en
zo. Van de nood is een deugd ge
maakt."
Als er geen misdaad bestond, zou
De Vries (38) toch journalistiek
bedrijven. „In de zesde klas van
de lagere school las ik al allerlei
kranten. Ik wilde weten wat er in
de wereld aan de hand was.
Daarom ben ik verslaggever ge
worden. Vanaf het moment dat ik
bij De Telegraaf mijn carrière be
gon, is de misdaad er langzaam
maar zeker ingeslopen. Ik was er
natuurlijk al wel in geïnteres
seerd. En voordat je het weet,
wordt er een etiketje op je ge
plakt. Zelf heb ik nooit gezegd
dat ik een misdaadjournalist
ben."
„Inmiddels ben ik het point of no
return al lang gepasseerd. Stel
dat ik me nu ging bezighouden
met parlementaire journalistiek
of zo, dan durf ik er vergif op in
te nemen dat ik binnen de kortste
keren nog tot over mijn oren in
allerlei misdaadzaken zit. Ik heb
heel snel in de gaten of iets niet
deugt."
Deskundige
Hoewel De Vries eigenlijk een
schrijvend journalist is, hij werkt
onder meer voor Panorama en het
Algemeen Dagblad, heeft hij in
middels meegeholpen aan een
flink aantal televisieprogram
ma's. Wanneer De Ronde van
Witteman op zoek is naar tbs-pa
tiënten wordt er naar De Vries
gebeld. Op het moment dat een
actualiteitenrubriek een reporta-
Peter R. de Vries: „Op het moment dat ik met een wapen rondloop, begeef ik me op hetzelfde niveau
als de mensen over wie ik publiceer.foto dijkstra
ge wil maken over voortvluchtige
criminelen doet de redactie een
beroep op de misdaadjournalist.
„Bij een programma over voort-
vluchtigen is het natuurlijk mak
kelijk om één of andere hoteme
toot van een universiteit op te
trommelen. Maar die is zelf nog
nooit voortvluchtig geweest. In
mijn bestand heb ik dan wel wat
mensen zitten die er echt mee te
maken hebben of hadden."
Soms hoeft De Vries zijn adres
senbestand niet eens na te plui
zen: hij wordt zelf ook regelmatig
opgevoerd als deskundige. Pas
nog in de talkshow Karei over de
door hem opgespoorde Heineken-
ontvoerder.
De meeste bekendheid geniet Pe
ter R. de Vries door zijn mede
werking aan Deadline. Hij is er
min of meer lid van de redactie en
treedt regelmatig op als deskun
dige. Het Tros-programma zette
hij samen met presentator Jaap
Jongbloed op. „Ik kende Jaap al
toen hij nog bij Tros-Aktua zat.
Toen hij uiteindelijk stopte met
Jongbloed Joosten - ik heb
wel eens in dat programma geze
ten - is hij bij mij langs gekomen
met de vraag: 'Is het niet eens tijd
voor een misdaadmagazine op
tv?'. Dat was natuurlijk niet te
gen dovemansoren gezegd."
„Het was heel leuk om uiteinde
lijk aan de wieg te hebben ge
staan van het eerste echte mis
daadprogramma van Nederland.
Je hebt nu natuurlijk duizend-
èn-één programma's zoals 06-11-
Weekend en Parket 010. Ik vind
het heel leuk dat ik niet in de
kudde heb meegelopen. Wij heb
ben het startschot gegeven voor
een bepaalde ontwikkeling. Al
moet ik er wel aan toevoegen dat
ik niet met elk programma even
blij ben."
De afleveringen van Deadline die
tot deze zomer worden uitgezon
den, zijn de laatste waar De Vries
aan meewerkt. „De redactie weet
inmiddels wel waar Abraham de
mosterd haalt. Ik heb nu een aan
tal jaren regelmatig een bijdrage
geleverd en dan wordt het op een
gegeven moment weer eens tijd
om je bakens te verzetten. Het
mag geen routine worden, je moet
jezelf scherp houden", luidt zijn-
commentaar.
Misschien is er in de toekomst
wel een carrière op het witte doek
weggelegd voor Peter Rudolf De
Vries, zoals hij officieel voluit
heet. De rechten van het boek dat
hij schreef over de Heineken-ont-
voering heeft hij verkocht aan
een Amerikaanse filmmaatschap
pij. De Vries heeft bedongen dat
hij in de film mag meespelen. Dat
wordt een hele aparte rol. De
Vries: „Ik speel mezelf: een jour
nalist die de ontvoerders nauw
lettend volgt tijdens hun verblijf
op het Franse eiland St.-Maarten.
Of die film er daadwerkelijk gaat
komen is maar de vraag. De
maatschappij is bang voor even
tuele claims van de ontvoerders."
Primeur
Een voordeel van het vertrek bij
Deadline is voor De Vries dat hij
nu minder hoeft te schipperen
tussen zijn werkgevers. Het is
voor de misdaadjournalist vaak
een afweging welke informatie
hij aan wie geeft. De Vries:
„Wanneer een verhaal erg actueel
is en je weet dat je het niet lang
stil kunt houden, gaat het naar de
krant. De andere keer gun je
Deadline weer een primeur. Dat
is geen financiële afweging. Voor
mijn informanten zijn die diverse
podia natuurlijk heel interessant.
Als ik bij voorbeeld maar één
keer per week iets zou kunnen
publiceren, was ik heel wat min
der in trek."
Het opbouwen van een relatie
netwerk is voor De Vries een
soort levensstijl geworden. Hij
doet dan ook al ongeveer achttien
jaar bijna niets anders. De Vries
bezoekt daarvoor bij voorbeeld
regelmatig de gevangenis, gaat af
en toe zelfs naar een verjaardag
van een (ex-)crimineel en stuurt
rond de jaarwisseling steevast
een kaartje naar al zijn relaties.
Ben je nooit bang door alle con
tacten die je hebt?
„Roken is gevaarlijker dan wat ik
doe. Ik rook ook niet. Je moet
goed weten wat je doet in dit vak.
Ik ben natuurlijk niet met de
meest zware zaken begonnen.
Dat is in de loop van de jaren
stukje bij beetje gegroeid. Maar
ik ben natuurlijk vaak genoeg be
dreigd. Bij Frans Meijer, de Hein-
eken-ontvoerder die ik in Para
guay heb gevonden, kwam ik op
een gegeven moment in een situa
tie terecht waarin ik wel even heb
gekeken hoe het portier van de
auto open moest. We stonden
toen ergens in een afgelegen ge
bied. Hij werd op dat moment
steeds furieuzer omdat ik zijn
schuilplaats had ontdekt. Als hij
toen een pistool uit zijn hand
schoenenkastje had getrokken,
tja..."
„Je moet altijd eerlijk zijn. Er is
nooit iemand geweest die kan
zeggen dat ik iets niet ben nage
komen. Ik zal nooit mijn infor
mant prijsgeven als die dat niet
wil. In die wereld weet men dat
inmiddels ook wel. Kijk, als ik
jou zou verneuken schrijf je
waarschijnlijk een briefje. De
mensen over wie ik schrijf zouden
me een draai om m'n oren komen
geven."
De Vries is wel een aantal keren
een wapen aangeboden, maar
daar wil hij niet aan. „Mijn wa
pen is mijn pen", zegt hij stellig.
„Meer heb ik niet en wil ik ook
niet hebben. Op het moment dat
ik met een wapen rondloop, be
geef ik me op hetzelfde niveau als
de mensen over wie ik publiceer."
Je hebt inmiddels heel wat opge
spoord. Wat was het beste mo
ment uitje carrière
„Dat je na negeneneenhalf jaar in
Paraguay Heineken-ontvoerder
Frans Meijer ziet staan. Er waren
zoveel mysteries rond die man.
Veel mensen vroegen zich af of hij
überhaupt nog leefde. Die ont
dekking geeft je een enorme kick.
Ik gun natuurlijk iedere journa
list zijn eigen primeur, maar als
iemand anders het had gehad,
was ik er wekenlang ziek van ge
weest. Ik zou het niet eens kun
nen lezen van een ander." La
chend: „Op dat moment voelde ik
me wel een beetje Kuifje in Zuid-
Amerika."
Door Arnold Marseille
Amsterdam - 'JA: ik wil graag
meespelen. Ik geef de voor
keur aan de rol van kra-
ker/demonstrant/ME'er'. Al
dus de coupon die 'politie
mensen van alle rangen en
standen' deze weken in hun
vakbondsbladen tegenkomen.
Met de keuze voor kraker ver
klaren zij zich bereid om in
een filmfragment over de af
faire Hans Kok als zijn wa
penbroeders op te treden.
Het verzoek van filmproducent
Sigma Pictures (De Lift, Ciske de
Rat, Op Hoop van Zegen) aan de
politie getuigt van lef. Hans Kok
is immers de kraker die in okto
ber 1985 overleed in een Amster
damse politiecel na ongeregeld
heden tussen krakers en politie in
de Staatsliedenbuurt. Vrienden,
familieleden en krakers stelden
de politie verantwoordelijk voor
de dood van Kok, omdat de in
zijn cel ernstig ziek geworden
kraker urenlang aan zijn lot werd
overgelaten, er geen matras voor
hem werd geregeld en het in de
cel bovendien abnormaal koud
was.
In de weken na zijn dood werd de
Amsterdamse politie meerdere
malen bedreigd door de kraakbe
weging in de hoofdstad. Zo wer
den in de gehele stad affiches op
gehangen met de tekst 'Jullie
hebben Hans Kok vermoord. Wij
pakken jullie'. Op de affiches
stonden veertig namen van poli
tiemensen die door de krakers
verantwoordelijk werden gehou
den voor de dood van Kok.
Verder kregen ruiten en gevels
van politiebureaus het zwaar te
verduren en ook de diefstal van
een aantal dossiers bij de Rijks
recherche aan de Herengracht
Zo reageerde de krakerswereld destijds op het overlijden van Hans Kok in
foto anp
werd in verband gebracht met de
op wraak zinnende kraakbewe
ging.
Visie
Het script van de film is geba
seerd op Advocaat van de Hanen
van A.F.Th, van der Heijden. In
deze roman, die verhaalt over de
belevenissen van de advocaat
Quispel, beschrijft Van der Heij
den onder meer zijn visie op de
gebeurtenissen in de Staatslie
denbuurt en de dood van Hans
Kok - in Advocaat van de Hanen
tot Kiliaan Noppen omgedoopt.
Van der Heijden bedacht een heel
intrige rond de dood van de kra
ker, waarbij de handelwijze van
de politie in een (nog) pijnlijker
daglicht komt te staan. Advocaat
Quispel is er vanuit zijn eigen cel
getuige van dat een politiearts
Kiliaan Noppen (Kok) zonder
hem eerst te onderzoeken een
spuitje geeft met een stof die, zo
blijkt later als de kraker dood in
een Amsterdamse politiecel.
zijn cel wordt aangetroffen, ab
soluut niet in combinatie met de
medicijnen die Noppen al heeft
geslikt mag worden gebruikt.
Gevoelig
De produktieleider van de film,
Kees Groene wegen, heeft vooraf
gaande aan de oproep tot deelna
me eerst overlegd met minister
Sorgdrager en daarna toestem
ming gevraagd aan diverse
korpsleidingen en het openbaar
ministerie, „Ik ging er vanuit dat
een en ander politiek nog wel ge
voelig kon liggen. De minister
vond het echter geen enkel pro
bleem", aldus Groenewegen.
Hij zegt dat agenten al massaal
hebben gereageerd op de oproep.
„Die jongens vinden het prach
tig. Volgens de ACP (Algemeen
Christelijke Politiebond) weet de
huidige generatie agenten ook
niets meer van de roerige jaren
tachtig en het tumult rond Hans
Kok.
Wel heeft de Amsterdamse
hoofdcommissaris van politie
Nordholt laten weten dat zi
jn jongens geen tijd hebben."
Te vers
Woordvoerster M. van Erp van de
ACP ontkent dat de bond zich
zou hebben uitgelaten over de
onwetendheid van jonge agenten.
„Wij hebben de oproep als adver
tentie in ons ACP-blad geaccep
teerd en pertinent geweigerd dit
als een verzoek van de bond te
presenteren.
„Natuurlijk hebben wij zo onze
mening over deze kwestie, maar
ik heb begrepen dat de scène in
de film maximaal tien minuten
zal duren en bovendien zijn onze
leden vrij om zelf te beslissen.
Maar ik betwijfel of veel agenten
mee zullen doen."
Deze twijfel wordt gedeeld door
de woordvoerder van het Lande
lijk Korps Politiediensten, A.
Folgerts. „Het gebeurt wel vaker
dat we worden gevraagd mee te
werken aan een film. Maar dit
onderwerp is nog veel te vers. Ik
denk dat velen van ons er nog
niet aan toe zijn om daaraan mee
te doen."
De litho 'Sorrow', die Vincent van Gogh in 1882 in Den i
maakte. Zijn toenmalige levensgezellin Sien Hoornikposij
ervoor.
Amsterdam (anp) - Vincent van Gogh maakte maar nej
litho's en één ets, een schijntje in verhouding met zijm
dan 1000 tekeningen. Toch is het artistieke belang var
grafische werk zeer groot, stelt Sjraar van Heugten, cm
vator tekeningen van het Van Goghmuseum in AmsterdJ
De verschillende versies zijn
vanaf afgelopen weekend op de
tweede verdieping van het mu
seum te zien. De presentatie
loopt tot en met 27 augustus en
vormt de aftrap voor een reeks
van tentoonstellingen van wer
ken op papier. Volgend jaar
toont het museum in de zomer
maanden een eerste selectie
van Van Goghs tekenwerk. Na
vier jaar zal de gehele verzame
ling te zien zijn geweest.
Het aardige van het grafische
werk is dat je de verschillende
versies van een prent ziet. Van
Gogh was een beginneling in de
lithotechniek,-waardoor er bij
het drukken van alles fout
ging. Later werkte hij dat dan
bij en voegde soms ook details
toe. Iedere prent is daardoor
anders.
De eerste acht litho's ontston
den in 1882-'83 met het idee
'kunst voor het volk' te maken.
Inspiratie deed hij op in het
Britse tijdschrift The Graphic,
waarin hij gravures van volkse
types zag staan. Zoiets leek
Van Gogh geweldig wegens de
grote spreiding van het werk
onder gewone mensen. Toch
bouwde hij geen groots oeuvre
op. Hij kreeg te weinig steun
voor zijn grafische plannen en
verloor zijn belangstelling.
Van de eerste litho
maakte - Weesman met Sti
zijn vier exemplaren be'
die ook alle op de tentoon
ling te zien zijn. Ook van|
Spitter hangen de vier bek
afdrukken in het museum.)
dat werk is goed te zi
Van Gogh te werk ging.
van de afdrukken sta
man in het luchtledige
scheppen, terwijl hij
dere versie is omgetoverd
een boer op een akker.1
een andere afdruk is hetl
tje een turfsteker in
geworden.
De litho's werpen geen tij
licht op het werk van'
Gogh. Ook de onderwerp)
is gelijk aan zijn
schilderwerk; types uitheid
en het landelijk leven. Op
kelijk is de litho van Dei
appeleters uit 1885,
naar het gelijknamige sch
rij. Die was volgens VanH(|
ten bedoeld als een soort r
mefolder voor vrienden I
kunsthandelaren. De
in spiegelbeeld, omdat
minder tijd kostte om
ken.
Op de tentoonstelling zijn
de waarschijnlijk nog IJ i
bestaande afdrukken via
wÊTJ -
Wsïiïz
YrfTtt, tit j -
—M
Wm
lÉÉSÜ
Bergen die je niet ziet heet het tv-
portret dat Simon Aarden maak
te van Kenneth die te vroeg werd
geboren en zo zijn gezichtsver
mogen verloor. Hij groeide op on
der grote bescherming en afhan
kelijkheid van zijn ouders. Nu is
Kenneth 18 en wil hij zelfstandig
zijn. Enerzijds heeft hij z'n buik
vol van alle hulp, maar aan de
andere kant komt hij nauwelijks
op gang. Als je hem niet bij zijn
arm vastpakt, blijft hij thuis in
het Limburgse Simpelveld.
Die dubbele gevoelens vormen
het begin van de film. Maar daar
gaat het de maker niet om. Het
verhaal dat hij wil vertellen is dat
van een survivalweekeinde in de
Ardennen, dat Kenneth samen
met vijf slechtziende tijdgenoten
beleeft. Bedoeld hen te helpen op
weg naar zelfstandigheid.
En daar kampt KenflW
lijks met die steile
De rol van zijn ouders cl
het kamp overgenomen '1
begeleiders, van wie vo»
Derk hem in de gaten
Door hem wordt Kenneft 1
om te laten zien wat hü tj
De camera volgt hem t'j|
activiteiten die hij letter '1
gaat. Met handen en vof'1
alleen de trap, ook dewfl
dens het beklimmen van1!
wand vergen dat hij °ve!J
heengaat. Bergen dieft')
is een film over moeden»
dendheid. Simon A
jaar lang als cameram3"!
NOB werkte, maakt enj
debuut als programman1®!
'Bergen die je niet zie'1
Nederland 1, 22.53 uur
NEDERLAND
l,00 tekst tv
Huisje boompje beestje (tot
I
Kk 30 Scene
jo Als de bom tikt, serie (3)
L 25 Tekst tv
Ijfl Nieuws voor doven en slecht
horenden
|,s (tt) Oproep Spoorloos
I wild, Wild World of Animals,
Trie-Giants of the Northern Deep
>8 Mijn idee, jeugdserie
[,59 Boggle, spelletje
1(29 (H)uit de sch°o1 geklapt, co-
|edy
■«59 (tt) Ha die Pa, comedy
I» 28 (tt) Willem Wever, waarin kin-
t,en hun favoriete vragen stellen
S,ö0 (tt) Journaal
*0 24 (TT) Weeroverzicht
t31 (tt) Spoorloos
■J'26 Hier en Nu, actualiteitenrubriek
[,02 (tt) Willem van Oranje, dra-
|a-serie. Afl. 1
«2 53 Dokument: Bergen die je niet
L documentaire over een blinde jon-
L'inde bergen
Ij 32 frasier, comedy. Afl. 1
[354 Miniatuur
1)05 Journaal
in 30 Nieuws voor doven en slecht-
[orenden
17.00 Journaal
■7.06 Lingo
|729 Ontbijt TV
Journaal
K33 De katechismus van de ka-
Jolieke kerk
[8.53 Nachtgedachten/Gevangen
Tcht
(.00 Journaal
05 PP: Uitzending RPF
Kook tv
J9.30 Reisgids
10.01 Boggle
■0.26 Karei
11.07 (TT) Linda, Linda
■1.33 Langs het tuinpad van mijn
kader
■2.03 (ZW) Charlie Chaplin, slapstick
12.22 (TT) Postcode jackpot
|3.00 Journaal
307 (TT) Studio Sport
J4.29 (TT) Studio Sport: Spaans en
jaliaans voetbal 1|
■5.14 Zoovenirs 11
|542 Kids for animals 1
§6.00 (TT) Journaal 1
16.07 Wonderland, kindermagazine 1j|
[net Dennis de Bengel, tekenfilmserie en 1j
■ids for Animals 1
#7.02 America's funniest home vi- 1j
o's. Videobloopers. Presentatie: Bob l|
jaget 1
|7.26 Eindexamenjournaal J
17.58 (TT),2 Vandaag, actualiteiten 1
18.55 Uierenmanieren, magazine li
19.30 De Russ Abbott Show ij
9.59 Het oog wil ook wat, amuse- ij
Ot liereman
Sidoel je tin ol an-
Sm orgeldraaier ft
Hthaha'. Hee,Uiske
liereman is de naam
een natuurgebied in C
Turnhout. Het bestaat
[moerassin en biemde
'V-ti2
uiljreèstantj7ts een TuJboerinnetje 1
gratis kamers ter besihihhirti stelt m
uie haar helpt op het erf
Hé, wat een leuk idee, zeg! J
m/
Lb W%JPU>|*
1
f
teVe>Kö&?l>
De blinde Kenneth Meels als bergbeklimmer, te zien m 1
ment'.
Van onze verslaggever
Iedere keer weer die houten trap zonder leuning diel
slaapzaal naar de wasbakken leidt. Het confronteert del
Kenneth Meels keihard met zijn handicap. En dat terwijl
graag gelooft dat „wat een ziende kan, een blinde ookkf
