Vijf procent meer alfabet voor niks
Inbur,
CDA: de geur van spruitjes en draadjesviess
-de stem-
de stem
Rage
6Een paradoxale depressie? Nooit van gehoord'
CDA-pleidoo
asielprocedu
Zonder verled
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
De asperge en
de erotiek
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
BEL LEZERSCONTACT
PE STEM
Minister Dijksti
DINSDAG 16 MEI 1995
Asperges zaaien elk
voorjaar veel on
rust in het zuiden
van ons land. Geen minister
lijkt in staat dit probleem af
doende aan te pakken. Als de
situatie niet zo grimmig was,
zou je bijna adviseren een
paar handen vol flippo's in de
aseperge-bedden te verstop
pen. Dan was de oogst heel
snel binnen.
Het lukt de arbeidsbureaus
maar niet superteams van fris
se, fluitende en gedreven Ne
derlanders de velden in te
sturen om deze klus te klaren.
Je denkt dan: laten ze er air-
miles bijgeven. Of laten ze er
een competitie van maken,
waarvan de winnaar zich het
Ajax van de asperges mag
noemen.
Maar stel je eens voor: je bent
werkloos en ze wijzen jou aan
om een paar weken je rug te
breken in de groenteteelt. Ed
Nijpels mag de hele boel ge
woon laten vallen, als hij op
een dag geen zin meer heeft
in Breda. Hij maakt z'n laat
ste jaartje als burgemeester
niet even af. Hij trekt een
lange neus en pakt z'n tas. En
iedereen accepteert dat. Dan
mag jij als jonge, veelbeloven
de werkkracht toch ook een
job weigeren die je net iets te
weinig carrière-mogelijkhe
den biedt?
Ik heb ook even aan de mid
delbare scholieren gedacht.
Ze zitten nu te zweten op hun
eindexamen, maar is het zo'n
gek idee om de aspergeteelt
volgend jaar tot een vast on-
derueel van dat examen te
maken? Iedereen een paar
dagen op de knieën tussen de
asperge-bedden. Hun handen
in de eerlijke lente-aarde.
Laat ze graven en laat ze
vooral tellen! Uit hun hoofd!
Dan is die leemte in hun op
leiding ook weer opgevuld.
Zo'n idee kun je weer snel
laten varen. Docenten hebben
geen greep op hun leerlingen
en de minister en de staatsse
cretaris worden helemaal uit
gelachen. De kinderen ver
dwijnen surfend op het inter
net en de asperges blijven
gevangen in de donkere aar
de, snakkend naar lucht, hun
kerend naar die verlossende
vingers.
Een beetje doordenkend via
mijn eigen digitale wegennet
kwam ik tot een gewaagde,
maar in principe bruikbare
oplossing. De asperge moet
geërotiseerd worden. Dat is
niet zo moeilijk. Kijk naar die
gestrekte elegantie, die fraaie
mannelijke lijnen, uitlopend
in die kloeke kop. Er moeten
in Nederland genoeg vrouwen
te vinden zijn die daarvoor op
hun knieën willen gaan.
Een uitgebalanceerde promo
tie-campagne zou wonderen
kunnen doen. Die moet ge
richt zijn op een speciale doel
groep: dames die normaal in
het jaar slechts één hoogte
punt hebben, een bezoek aan
de Chippendales. Maak een
affiche met een forse, goudge
le asperge, een beetje lon
kend, knipogend wellicht.
Een goeie tekenaar weet daar
wel weg mee.
De campagne moet ongeveer
even grofbesnaard zijn als die
actie voor nieuwe krantenbe
zorgers. Wat dacht u van: 'In
Bed Doe Je De Mooiste Ont
dekkingen!' Er moet spanning
in zitten en iets van erotische
humor. 'Een Vrouw Van De
ze Tijd Wenst Niet Minder
Dan Een Kist Vol!'. Paul de
Leeuw is altijd bereid er een
platvloerse opmerking bij te
maken.
Het is dé oplossing, maar het
voorstel zal stranden op een
overmaat aan vrouw-onvrien
delijkheid. Ik zie de ministers
De Boer, Jorritsma en Sorg-
drager op de tv al hun bezwa
ren formuleren, wanhopig
zoekend naar woorden zon
der dubbele bodem. En on
dertussen liggen de bedden er
verwaarloosd bij en stijgt de
prijs van de deerlijk verslapte
asperges. Goed, ik neem alles
terug. Het was een filosofie
van de koude grond.
Het zal wel weer uitdraaien
op een nieuw probleem voor
de internationale gemeen
schap. Op de agenda van de
volgende VN-vergadering
komt het onderwerp 'bevrij
ding van de ingesloten asper
ges in Zuid-Nederland'. In de
meeste landen denkt men: la
ten die Nederlanders hun ei
gen boontjes maar doppen,
wij hebben genoeg aan onze
eigen problemen. Na lange
onderhandelingen valt het be
sluit. Blauwhelmen uit Polen,
Rusland, Roemenië en Servië
nemen hun posten in langs de
asperge-velden.
Het wordt een smakelijk eten
met het schaamrood op de
kaken.
Hoe het werkt, begrijpt niemand, maar het is de marketingjongens
weer gelukt. Alle kinderen willen zoutjes van een bekend merk,
want er zitten begerenswaardige schijfjes bedrukt karton in.
Ouders worden moe gezeurd, zakgeld wordt eraan gespendeerd en
zelfs voor openbare bedreiging wordt niet terug geschrokken.
Flippo's zijn in, ze dwarrelen als confetti over het schoolplein en in
de jeugdige telefoongesprekken gaat het over niets anders dan over
het aantal in de wacht gesleepte.
De schooljeugd kan niet zonder flippo. Wie niet op rechtmatige
wijze enige tientallen rondjes weet te scoren, zoekt naar andere
wegen. Een supermarkt in het Westland denkt te weten hoe dat te
voorkomen. Op een bord bij het zoutjesvak staat: 'Wie betrapt
wordt bij het openen van chipszakken, wordt overgegeven aan de
politie'.
Zal de overbelaste oom agent zich werkelijk voor deze commerciële
uitwas lenen? (CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren in Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-
Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van
deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
per maand
per kwartaal
per halfjaar
per jaar
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend S 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur S 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene
Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor
het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
29.80
86,90
172.80
335,75
89.40)
177,80)
345,75)
06-0226116
Ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur/zat. 8.00-12.00 uur
(Opzegtermijn abonnementen: 4 weken voor het eind van de betaalperiode)
Door Mick Salet
IJsselstein - Het alfabet ver
rijken met de lange ij? Willy
van IJsseldijk uit IJsselstein
lijkt het een ijzersterk idee.
„Dan weet je tenminste met
een waar je namen en woor
den met een ij kunt vinden.
Nu moet je vaak op twee
plaatsen zoeken. Bij de i en
bij de y. Dat vind ik nogal
verwarrend."
Zo vind je IJsselstein in het
plaatsnamenboek bij de i, in het
telefoonboek bij de y en in het
postcodeboek heet de plaats ys-
selstein.
De dikke van Dale wil een eind
aan die warboel maken. Ge
woon, door een extra letter aan
het alfabet toe te voegen. De ij.
Het einde van het abc wordt dan
niet meer: x, y, z, maar: x, ij, y, z.
En dat klinkt als: x, lange ij,
griekse y, z.
„Ik denk niet zo'n alfabet van 27
letters lastiger te leren is voor
kinderen," zegt directeur Van
der Meulen van een basisschool
in IJsselstein. „Het is maar één
letter meer. De praktische voor
delen lijken me veel groter. Kin
deren weten meteen waar ze
moeten kijken als ze een woord
met een ij in het woordenboek
op moeten zoeken. Nu moet je ze
eerst vertellen dat die woorden
vaak bij de i staan. En waarom?
Ik vind dat moeilijk uit te leg
gen. De logica ontgaat mezelf
eigenlijk ook."
Waarom staan ijdeltuiterij, ijs
vrij en ijzervijl in het woorden
boek bij de i? Omdat de ij oor
spronkelijk een i was. Een lange
i die als i, ii en ij geschreven
werd. Een eeuw of vijf geleden
veranderde de klank. De lange i
klonk steeds meer als een korte
ei. Eéuwen was er geen woor
denboek dat anders deed. De ij
hoorde historisch gewoon bij de
i.
Tot de makers van het postcode-
boek en de telefoongids de be
zem door het heilige huisje haal
den en de ij zestien letters op
schoven. Volgens Peter Smulders
van het Genootschap Onze Taal
was dat het moment waarop het
mis ging. „De PTT heeft het
verkeerde voorbeeld gegeven
door de ij en de y op één hoop te
vegen. Daardoor is de verwar
ring ontstaan."
Die verwarring is uit de wereld
te helpen met één regel waar
iedereen zich aan moet houden:
öf de ij hoort bij de i öf de ij
krijgt een eigen plaatsje in het
alfabet.
Ijsberg
Het Genootschap Onze Taal
vindt dat er vlug een keus ge
maakt moet worden. En wat
Peter Smulders betreft mag de
keus op het één letter langere
abc vallen.
„Er zijn wel enkele argumenten
om de ij als letter te erkennen.
We gebruiken de lange ij al als
één letter. Met au of ei is dat
anders. Wanneer je een woord
als ijsberg met hoofdletters
schrijft, dan schrijf je IJsberg,
met twee kapitalen. Wanneer je
een woord als auto met hoofdlet
ters schrijft, dan schrijf je Auto,
met één kapitaal. Ook in taal
spelletjes op televisie zie je dat
er voor de ij maar een vakje
wordt gebruikt. Kijk maar naar
Lingo. Bovendien is het voor
opzoeken van informatie makke
lijker."
De secretaris van het taalge
nootschap denkt dat Nederlan
ders en Vlamingen het abc
eigen houtje kunnen uitbreid,
„De lange ij komt alleen in u
Nederlands voor. Het is een tv
pisch Nederlandse letter Het*''
dus ook een probleem dat J
hier op moeten zien te W
Het is trouwens niet zo uniek In
andere talen zie je ook dat het
alfabet extra letters heeft He
Spaans heeft de n met de tild
- het krulletje op de n in senor
en in Scandinavië hebben zedie
o met dat streepje er door Dal
wordt ook gewoon door het bui
tenland geaccepteerd."
Er is wel een taalkundige abc.
oorlog te verwachten. Tussei
puristen en pragmatici. Een let
terstrijd die uiteindelijk beslist
moet worden op het hoogste pt
litieke niveau. Staat ijstaart it
het nieuwe Groene Boekje straks
bij de i of tussen de x en de z?
sluiten de makers van de win
denhoeken, de telefoongidsen
de encyclopedieën zich dan al
maal bij deze bijbel voor
spelling aan?
Overdreven
Peter Smulders vindt dat de
zaak niet overdreven moet
den. „De taal wordt niet a;
past, alleen het opzoeksys
wordt aangepast."
De makers van de telefoonboe.
ken blijven er voorlopig bij dal
IJsselstein bij de y hoort te
staan, omdat de ij van IJsselstein
klinkt als de ij die je hóórt als je
x, y, z zegt. Er is toch niemand
die daar i grec of ypsilon zegt!
En is het ook allemaal wel be
gonnen met de telefoonboeken!
Heel veel opa's en oma's hebben
het abc geleerd met een versje
- A is een aapje, dat eet uit zijn
poot - waarin de y geen y was.X
is een letter, zeg ken jij die wel!
IJ is een ijsbeer, die wit is m
vel. Z is een zeeman, die
vaarwel.
Breda - Mencia de Mendoza lyceum
- havo, vwo, 1025 leerlingen, onder
wie 196 eindexamenkandidaten:
havo 80 en vwo 116.
Posters van de 'Mencia
Teacher Award' op de) MTV-
manier. De erfenissen van de
eindexamenstunt sieren op de
eerste examendag nog steeds
de deuren van het Mencia de
Mendoza lyceum in Breda.
Voor de vwo-kandidaten begint
de examenperiode al meteen met
een verplicht nummer: Neder
lands samenvatting. In 'Onzin op
stelten. Mensenrechten als we
reldreligie' geeft politicoloog Mi
chel Korzec een eigen, afwijken
de, kijk op de uitgangspunten en
activiteiten van de mensenrech
tenbeweging.
Een 'goed examen om mee te
beginnen', vindt Bredanaar Se-
bastiaan de Graaf. Alleen een
paar woorden op het eind van de
tekst zorgden bij de scholier
voor wat problemen. „Een para
doxale depressie? Nooit van ge
hoord."
Mark Thieme uit Ulvenhout
loopt lachend de gymzaal van
zijn school uit. „Nederlands hè,
dat is altijd goed om mee te
beginnen. Echt moeilijk vond ik
het niet. Ik heb alleen heel erg
op het aantal woorden moeten
letten. Ik begon met ruim 600,
maar uiteindelijk had ik er nog
490 over. Gelukkig!"
Docent Leo Smink is minder
optimistisch over de tekst waar
van zijn leerlingen een samen
vatting moeten maken. „Het is
gortdroge stof en er komt een
aantal woorden in voor die de
leerlingen zonder kennis van po
litiek niet zullen begrijpen. Het
onderwerp mensenrechten is wel
iets dat aanspreekt, maar de ma
nier waarop het naar voren
wordt gebracht, is veel te theore
tisch."
Marcel Heeren uit Breda moet
steeds lachen als hij aan de tekst
denkt. „Ik kreeg op een gegeven
moment zelfs medelijden met al
die activisten! Een leuke tekst
was het inderdaad niet, maar ik
vond het best te doen hoor."
Op het Menzia-lyceum mogen de
leerlingen niet voor tijd de exa
menzaal verlaten. Toch presteert
havo-leerlinge Jesca Versteegh
(Breda) het om iets voor vier uur
de hal van haar school binnen te
lopen. Met een „Ik heb een long
ontsteking en moest mijn exa
men in de kleedkamer maken. Ik
hoest veel en daardoor zou ik de
anderen te veel storen," ver
klaart zij haar vroege binnen
komst.
Ze heeft haar tijd wel nodig
gehad voor het examen Neder
lands tekstverklaren. „De eerste
drie teksten gingen wel goed,
dus ik dacht 'oh een makkie."
Scholieren praten na afloop van het examen nog even na op het schoolplein van het Mencia de
Mendoza lyceum in Breda. foto de stem/johan van gurp
Tot ik de laatste tekst over de
milieubeweging doorlas. Alle
maal economische termen waar
ik helemaal niets van snapte. En
mijn concentratie was helemaal
weg op het einde."
Op een bankje voor de school
zitten vier meisjes het examen te
bespreken. De teksten over tv-
verslaving spreken de vier erg
aan. Noortje Bavinck uit Breda
kan zich er in helemaal in vin
den. „Tv-verslaving! Dat was
tenminste een beetje persoonlijk.
Ik herkende mezelf er ook wel
De vierde tekst vonden ze alle
vier heel moeilijk. Linda Spronk
(Prinsenbeek):,, De milieu-bewe
ging moet in de politieke arena!
Een afschuwelijke titel en dan
ook nog een verhaal waar niet
door te komen is. Allemaal pol-
tieke en economische termen.
Bah!"
Linda Brosens uit Breda is ook'
niet echt te spreken over de
teksten. „Het was veel te moei
lijk. Het leek absoluut niet op de
oefenteksten die we in de klas
hebben gemaakt." Zenuwachtig
was ze niet voor haar eerste
examen. „Je kunt er toch niets
voor leren, en ik heb tot nu toe
goede cijfers gehaald. We zullen
wel zien wat het wordt."
Docent Ton van Zomeren kan
zich goed voorstellen dat zijn
leerlingen met de laatste tekst
veel moeite hadden. „De tekst
over de milieu-beweging was in
derdaad nogal pittig. Maar daar
staat wel tegenover dat de vra
gen bij deze tekst goed en duide
lijk waren." Van Zomeren vond
het een 'goed, maar pittig'
men om te maken.
Een half uur na de
komen de vwo-ers de
uitlopen. Voor deze groep zit het
tweede examen van
Economie 2.
Samen met docent Bart Schiiui-
mans bespreekt een aantal ta
lingen het examen. Over opgave
een is iedereen het eens: eitje,
komt Marcel Heeren uit Breda a
wel opeens achter dat hij di
afschrijvingen vergeten is meek
rekenen. Stom! Maarten Aarts
(Prinsenbeek) komt al snel tot de
conclusie dat hij het toch niet®
slecht heeft gemaakt.
Marcel Huijbrechts (Effen) snap
te er helemaal niets meer va
„Ik kwam er gewoon niet
uit, wist niet meer wat il
doen. Ik heb maar een
onzin opgeschreven, en
zit daar iets goeds bij."
Maarten Aarts zag het bij fi
opgave even niet meer
„Dat hebben we toch
niet gehad? Ik heb het
overgeslagen!
Als laatste komt Vivi
(Zundert) de examenruimte uil
lopen. De scholiere is van
scooter afgevallen en heeft da-
door haar beide handen in
verband. Een docent heeft mol
ten helpen om de grafiek voï
het Break-even point te
„Altijd ga ik de mist in
tekenen. Mijn berek
kloppen altijd, maar zodra 'J
■een grafiek moet maken, gaat
het fout. Toch hè meneer! u
ook deze keer. Ik heb gen
twee lijnen op de juiste
door elkaar laten tekenen. Hetis
wel goed zo!"
De Stem bezoekt in deze dntj
examenperiode dagelijks
school in het verspreiding»
bied. Vandaag is het de B»
lieke Scholengemeenschap™
Leur (KSE) in Etten-Leur.
De afkorting NAP houdt maar
weinig Tweede-Kamerleden uit
hun slaap. Wao, aow, hbo, Na-
vo; daar lusten ze wel pap van.
Maar het NAP vinden de mees
te kamerleden iets voor een
select clubje hobbyisten. Want
de drie letters staan voor het
Nationaal Actieplan Elektroni
sche Snelwegen.
En voor het overgrote deel van
de politici is dat een ver van
m'n bed-show. Behalve voor
die enkeling die tot in de kleine
uurtjes thuis lekker zit te inter
netten en gegrepen is door de
dynamiek van de digitale snel
weg.
Politiek is niet zo ingericht op
het alert inspelen op toekomsti
ge maatschappelijke ontwikke
lingen. De waan van de dag
maakt het al moeilijk genoeg.
Van tijd tot tijd ontstaat er
zelfs een gevoel van nostalgie.
Was het maar weer zo als vroe
ger, toen alles nog zo lekker
overzichtelijk was. Dergelijke
gevoelens tref je vooral binnen
het CDA aan. Normen en waar
den en het gezin. Daar lijkt het
dan allemaal weer om te
draaien'.
Nou is er absoluut niets tegen
het gezin of tegen normen en
waarden maar de manier waar
op veel CDA'ers daarover pra
ten roept onmiskenbaar de geur
van spruitjes en draadjesvlees
op. Je ziet vader, moeder en de
kinderen in een bijna beklem
mende kneuterigheid weer met
een kopje thee en een maria-
kaakje zitten ganzenborden
aan tafel.
Het is niet de bedoeling derge
lijke mijmeringen belachelijk te
maken. Angst voor de toekomst
slaat nu eenmaal vaak om in
verlangen naar het verleden.
Maar als leidraad voor een po
litieke partij anno 1995 lijkt
zo'n koers niet erg zinvol.
Individualisering hoeft hele
maal geen bedreiging van onze
samenleving te zijn. Er is niets
op tegen als mensen in staat
zijn om voor hun eigen belan
gen op te komen. En het is
bijna ridicuul om de hoogte van
de kinderbijslag als toetssteen
te nemen voor de mate waarin
een maatschappij hecht aan een
goed gezinsleven, zoals oud
premier Lubbers zaterdag op
een CD A-bij eenkomst deed.
'Door het verleden in de toe
komst te situeren sluiten we de
toekomst af', zei voorzitter
Donner van de Wetenschappe-
Illustratie Mat Rijnders
lijke Raad voor het Regerings
beleid op diezelfde bijeen
komst. Die man lijkt met z'rn
beide benen op de grond te
staan.
Want juist als een maatschap
pij steeds ingewikkelder wordt,
mag je van de politiek ver
wachten dat ze onzekere bur
gers een handje helpt bij het
vinden van hun weg. Als je
altijd door de achterdeur naar
buiten gaat kom je nooit te
weten wat er voor je huis alle
maal gebeurt.
Die neiging om de toekomst een
beetje op afstand te houden
valt niet exclusief bij het CDA
waar te nemen. Ook andere
partijen geven de voorkeur aan
om elk jaar weer wekenlang
kissebissen over absurde regel
tjes voor het steken van asper
ges dan zich te buigen over de
toekomst. Terwijl er zo veel aan
de hand is. Bijvoorbeeld op die
digitale snelweg.
Dankzij de miljoenen kilome
ters kabel in de Nederlandse
bodem kunnen we straks niet
alleen via de telefoon maar ook
via beeld communiceren. En
dat is veel minder eng dan het
lijkt. Veel van wat een mens nu
via de telefoon doet, gaat dan
via het beeldscherm.
Boodschappen doen, reizen re
serveren, meedoen aan spelle
tjes en oordelen geven. Het kan
straks allemaal. Snel meedoen
aan een onderzoekje door na
het zien van een slim filmpje of
een slecht debat een paar toet-
J
sen in te drukken, is leuk. Veel
mensen geven graag hun me
ning over van alles en nog wat.
Luister elke avond maar naar
het telefonische gekakel tijdens
allerlei 'praatradio'- program
ma's.
Op die manier kan heel snel de
mening van burgers worden ge
peild. En ik moet de flinke
politicus nog zien die zich daar
straks niets van aantrekt. Nu
moeten de burgers van Amster
dam nog naar de stembus om
zich per referendum uit te spre
ken over de toekomst van hun
stad en van een weilandje in
een van de uithoeken ervan. In
de toekomst kunnen ze dat
vanuit de huiskamer doen.
Jan en alleman hebben tech
nisch gezien alle mogelijkheden
om die keuze via de digitalï
snelweg te beïnvloeden. De po
litiek denkt nog steeds dat de
mediawetgeving dergelijk ge
bruik van de kabel verhinden
Maar dan spreken we wel van
struisvogelpolitiek.
Want ondanks die mooie wet
geving is het de commercie die
in Nederland het overgrote dee
van de televisieprogramma
betaalt en stuurt, ongeacht o
het commerciële omroepen zij
of de oude garde uit Hilversu®_
Tegenwoordig spreekt men
Den Haag weer van het P®
maat van de politiek.' Maar
nu toe wordt dat pn™a
hoofdzakelijk vanaf de
of beter gezegd vanuit de bei
van de digitale snelweg -
dreven. Het wordt hoog tijd o
kabinet en Kamer zich serie
op de toekomst storten.
zeker een digitale sneWS
vraagt om goede maar eige
tijdse verkeersregels.
De Tweede Kamer rondt d
week het debat af over de re
ganisatie van het beroePSj.r
derwijs. Verder komen on
meer aan de orde de eigen
groting, de BVD, de arbeids»l_
denwet en de aanschaf van
likopters. De Eerste Ka®f
spreekt vandaag het landbo
beleid.
Van onze Haagse redactie
nen Haag - Staatssecretaris
Netelenbos (Onderwijs) moet
je vernieuwing van de hoog
ste klassen van havo en vwo
„iet overhaasten. Van een te
Lelie invoering kunnen leer
lingen de dupe worden, en dat
Loet kost wat kost vermeden
worden.
De Tweede Kamer waarschuwde
risteren in een debat over de her
vorming van de bovenbouw van
het voortgezet onderwijs staats
secretaris Netelenbos (Onder
is) realistisch te blijven. Zij
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Alle 'nieuwe' imm
cursussen volgen en niet alleen
zitten. Dat heeft de Verenigin
(VNG) gisteren bij minister Di
afgedwongen.
De VNG en Dijkstal overlegden
gisteren over de inburgeringscur-
sussen. Het kabinet vindt dat
mensen die vanuit het buitenland
naar Nederland komen snel Ne
derlands moeten leren en ook iets
moeten leren over de Nederland
se maatschappij en arbeids
markt. Daarvoor komen er in-
burgeringscursussen van in to
taal 500 uur per persoon, die het
Rijk ruim 10.000 gulden per stuk
kosten.Aanvankelijk wilde Dijk
stal alleen de nieuwkomers die
een bijstandsuitkering genieten
voor die inburgeringscursussen
in aanmerking laten komen. De
minister had het oog laten vallen
op juist die groep, omdat deze
mensen gedwongen konden wor
den de cursussen te volgen. Bij
weigering zou er gekort worden
op de uitkering. Om dat mogelijk
te maken, zou er met iedere
nieuwkomer die bijstand ont
vangt een apart contract gesloten
Van onze verslaggever
Rijswijk/Zevenaar - Het stai
procedure die asielzoekers doi
kend te worden, aanzienlijk
voorbarig. Naar verwachting
jaar fors afnemen.
Het CDA wil de procedure, die
nu gemiddeld elf maanden
duurt, terugbrengen naar
tweeëneenhalve maand. Een
belangrijke reden voor de hui
dige lange duur van de proce
dure is het grote aantal asiel
zoekers, waardoor de opvang
centra met grote achterstanden
kampen. Dit jaar verwacht het
kabinet echter 20.000 vluchte
lingen minder dan de 55.000
die vorig jaar naar Nederland
kwamen.
Bovendien zijn er sinds oktober
1994 twee aanmeldcentra in
Zevenaar en Rijsbergen, die
binnen 24 uur beoordelen of
een asielvrager kans maakt.
Anders moet hij binnen nog
eens 24 uur het land verlaten.
Gemiddeld wijzen de aanmeld
centra 16 procent van de asiel
aanvragen af.
Volgens de Immigratie- en Na
turalisatiedienst (IND) schrikt
deze snelle afwikkeling asiel
zoekers zodanig af, dat in het
eerste kwartaal van dit jaar het
aantal asielaanvragen met
8.000 al de helft minder was
dan in dezelfde periode vorig
jaar. „Wanneer de achterstan
den zijn weggewerkt en het
aantal asielzoekers inderdaad
zoveel lager blijkt te zijn als nu
wordt verwacht, is het logisch
LL JAAR lijken de bakens v
e kerk in Nederland en de leden
eging hebben een eerste stap ir
7a 1? c00r e"<aars standpunten er
w 5r yaren kennelijk tien jaar f
noa 1 van de Acht Mei Bew
3 „°n?en dat vertegenwoordig
maJt )aar|ijkse manifestatie aci
jmtestatie werd door de bisset
danu TiCon^ronterend gevonden,
nxs dappere pogingen van mg
stat,,')n 'eiders van de bewec
srhaf van confrontatie voorbij e
con<r aan9etreden die niet
strMHk-i utle' Met verrassend e
chaa-T begraven: de kerkgemee
ffi daarbinnen hoort ruimtt
*Delfsprekend)d 9Unn0n' 80 h8t 9
Weet'/^0 man'festatie, zaterdag,
kornet V°0r c'e kr'tische geloviger
r:an ?e katholieke kerk in
Het or!t Va0 n door hun kerkeli
Rotwï ®n van m9r- Muskens
Hetzij ls ool< in een ander op
hebhln kennelijk deze nieuwe b
Den rJ? 9unomen bii het bepale
NedpHa !iraakt er verder door g
Nedariandse kerkprovincie wordt
