de STEM
tik
HL
mm
ra - o
Lders krijgen morgen rozen. Afge-
]0pen week werden die verhandeld,
[eer dan tien miljoen rozen in meer
to tweehonderd variëteiten passeer-
u de 'klokken' van de bloemenvei-
ng in Aalsmeer. De kans is groot dat
>n Japanse toeriste de bloemen zag
(eilen, die zij morgen in Tokyo krijgt
igereikt.
I
f
O
§r
1(
1
i -.V' 1
Hier praat
niemand over
rozen: een roos
op een veiling
heet gewoon
een steel
li
|SS| -y'
Bijna alle bloemen
die wereldwijd in
bloemenwinkels
worden verkocht,
gaan langs
Aalsmeer
Onbegrip omtrent islam
Mgr. Ernst blikt terug
Gesloten land Noord-Korea
2052 1778
Weekend
ZATERDAG 13 MEM 995 DEEL
2173
«gf I# ,TJ. ,9«
2150 1328 UDlSS
1» '""•K^5 ®r
MS 1753 .$9 |j|^
zl/ 2,« xsi
0341 2122
f Céline Rutten
O
I 'S'S* B
IA '2#,
2661 H5*CX 1318
ïOa ^3® 1516
2102
0407 1219
1713 1655 13J7
2666
0355 1022
lb U 0365
1928 1565
2667
0443 f8
J£2
2046
3 0433
tt*SSk.
0843
591 2677 1077
0489
1380
2262
1213
0586 1600
0569 1325
2407
2260
2637 1277
2263 1695
2261
0424
'05SS M
1705
k""
1704
JÏL ,8U
"=~fi 3.63 2507
y
n
3346
1164
0347
,0TB 1035
Wie morgen rozen
geeft, zegt zonder
woorden lief te heb
ben en wereldwijd
wordt dit door ieder
een begrepen. Daar
om rijden in de week voor moeder
dag op bloemenveilingen miljoenen
en miljoenen rozen langs de veiling-
klok.
De enorme omzet begon afgelopen
maandag al. Op die dag werden op
de grootste bloemenveiling van de
wereld, in Aalsmeer, veertiendui
zend karren met bloemen aange
voerd met in totaal meer dan tien
miljoen rozen. Tien miljoen bloemi-
ge verpakkingen van dat ene zinne
tje: Ik hou van jou.
Gelukkig is de roos van alle bloemen
de bloem met de meeste variatiemo
gelijkheden: er bestaan honderden
verschillende soorten. Dus klinken
de liefdesverklaringen overal toch
anders.
In Aalsmeer is een hoge loopbrug,
honderden meters lang, bestemd
voor bezoekers. Van daaraf staren
Japanners, Engelsen en Amerikanen
die dit uitstapje combineren met
Keukenhof, ietwat verbijsterd in de
diepte naar de onophoudelijk bewe
gende kleurenvelden op ijzeren kar
retjes. Die zijn als treintjes aan el
kaar gekoppeld en vroeg of laat
gaan ze allemaal richting veiling-
klok.
De bloemen zijn in grote bakken ge
sorteerd op het aanbod van de kwe
ker. En een kweker kiest zijn teelt
niet op prachtige kleurencombina
ties, maar op sterkte van ras en ver
koopbaarheid. Daarom knallen daar
beneden plakken oranje tegen roze,
hardgeel tegen rood en moet een
subtiel crème vechten tegen paars.
Dan komt een egaal vlak vol emmers
gipskruid langs: een half voetbal
veld wit schuim. Dit geeft wat rust.
Die hoeveelheid gipskruid, met hon
derden stengels in een emmer en dat
in vier verdiepingen op de karretjes
is onvoorstelbaar als je bedenkt dat
deze bloem eigenlijk al lang niet
meer in de mode is en nooit per boe
ket wordt verkocht, maar altijd
wordt opgedeeld in twee of drie tak
jes om door andere bloemen heem te
vlechten. Maar deskundigen van de
veiling weten zeker dat de complete
hoeveelheid straks gewild is en ver
handeld, voor het grootste deel naar
het buitenland. Dit geeft een blik op
de weidsheid van de wereld.
Er volgen wat treintjes met serin
gen, monnikskappen, leeuwenbek
ken, twee karren vol pioenen en dan
komen er weer rozen. De kans is niet
gering dat de mevrouw die naast mij
staat, hier de bloemen voorbij ziet
trekken die ze zondag in Tokyo van
haar kinderen krijgt aangereikt.
Want bijna alle bloemen overal op
de wereld 'die in bloemenwinkels
worden verkocht, passeren eerst een
klok van een Nederlandse bloemen
veiling. En in Japan, in Amerika en
in grote delen van Europa is het
overal tegelijk moederdag. Alleen de
Franse moeders moeten nog veertien
dagen wachten en de Engelse kregen
hun rozen al op 26 maart.
In dit voorspel rond de feestdag
morgen, zijn de bloemen in Aal
smeer voorlopig nog lang niet uitge
groeid tot romantische of sentimen
tele hoofdrolspelers. Hier praat nie
mand over rozen: een roos op een
veiling heet gewoon een steel.
Een heleboel stelen vormt een partij,
waar onbegrijpelijke specificaties
bijhoren als: GB 52 en KB 53. Deze
partijen zijn zo groot dat zelfs een
bloemist met een winkel van meer
dan normale afmetingen er helemaal
niet aan te pas komt. Alle partijen
worden opgekocht door groothande
laren en exporteurs. De grootste 350
hebben een kantoor binnen het vei
linggebouw en sommigen hebben
hier ook nog een verkoopruimte.
Daar worden de stelen dan opeens
weer gewone bloemen en kan de de
taillist in alle rust zijn keuze maken.
Maar als een roos of akelei nog ste
len zijn, dienen ze zich in vier kwali
teitswassen te presenteren: je hebt
stelen van kwaliteit Al, dat is top
kwaliteit. Dan zakken ze verder af
via A2 naar BI en B2. Tussen de top
en B2 ligt ellende. Zo kunnen tussen
Het boeketje dat veel moeders morgen bij het ontbijt krijgen, is via Aalsmeer tot haar gekomen.
FOTO MARC BOLSISUS
Tien miljoen moederdag-rozen
een partij prachtige rozen afwijkin
gen zitten als platkoppen en gras
koppen. Azalea's kunnen oortjes
hebben: een schimmelziekte die zich
vertoont in vleesachtige zwellingen
als een oorlelletje. En heel veel soor
ten snijbloemen zijn gevoelig voor
bothritis: een gevreesde schimmel
die de keurmeesters feilloos in iede
re aangetaste tulp of roos terugvin
den.
Fred van Andel, hpofd kwaliteits
ontwikkeling van de Aalsmeerse
veiling: „De ziekte zie je overal, al
leen noemen ze hem overal anders.
Praten ze in de ene streek over pok
ken, dan hebben ze het ergens an
ders over spikkels, of spokkels of
smet. Maar de normen van beoorde
lingen zijn nationaal vastgelegd.
Dat geeft zekerheid, hoewel kwe
kers en veilingmeester eindeloos
kunnen blijven discussiëren of een
rozeknop in de categorie valt van
'horizontale schutblaadjes' of 'ge
sprongen'. Of een fresia een voetje
heeft - een extra bloem die soms de
hoofdbloei blokkeert - of niet."
Behalve dit soort plagen kunnen
bloemen in kwaliteit ook nog eens in
kwaliteit kelderen door lomp ge
weld bij de pluk: als er gebroken ste
len tussen zitten of als ze slecht zijn
SLGlifc
J
-.'Sag—b
-■sf S.
y. j gf
l W. -:jïï'
TH £L4 -v
r fe; -2L"\
De veilingklokken in Aalsmeer: tien miljoen rozen gingen er deze week langs.
Inmiddels blijven in de veilingruim
tes de Wokken draaien tot alle voor
raden uit de koelcellen zijn geveild.
En dat veilen zelf blijft voor een bui
tenstaander iets volkomen onbegrij
pelijks. De complete verkoop van ie
dere partij duurt minder dan tweeë-
neenhalve seconde. De wijzer op de
klok begint bij honderd (dat kunnen
centen, stuivers, dubbeltjes of gul
dens zijn) en schiet dan terug tot
nul, tenzij hij eerder wordt gestopt.
Wie de wijzer via een druk op een
knop stilzet, heeft de partij bloemen.
Druk je te vroeg, dan koop je te
duur. Druk je te langzaam, dan is
een ander je voor geweest. Hier
klinkt geen 'eenmaal, andermaal':
bij opbod verkopen zou veel te veel
tijd in beslag nemen. Het precies op
tijd drukken draait om tienden, om
honderdsten van een seconde.
Ab Weerman is groothandelaar
in bloemen en marktleider in
Nederland. Hij zegt: „Als ik
mijn rozen, in precies de kwa
liteit die ik eis, voor 42 cent wil heb
ben, krijg ik ze voor dat geld. Als je
maar goede inkopers hebt. Na acht,
negen jaar oefenen kennen ze het
vak. Zo'n man laat je dan ook nooit
meer gaan. Die hou je. Zijn oplei
ding heeft te veel geld gekost."
Over prijsontwikkelingen valt hele
maal niets te voorspellen. Weerman:
„Vorige week woensdag, dus ander
halve week voor moederdag waren
de prijzen gigantisch hoog. Iedereen
kocht maar in met de gedachte: vol
gende week moet ik nog meer beta
len. Maar nu zijn de prijzen ietwat
weggezakt." En de keurmeester:
„Als een bloem schaars is, kan het
gebeuren dat de Al kwaliteit die
toevallig eerst werd geveild, minder
opbrengt dan de B2 die aan het eind
van de veiling wordt voorgereden."
Overigens geven Nederlanders hele
maal niet zoveel geld uit aan bloe
men. Aan de top staan de Noren. Zij
spenderen per jaar 270 gulden aan
bloemen en planten. Dan volgens de
Zwitsers, de Duitsers en op een ma
gere achtste plaats volgen de Neder
landers. Zij hebben voor bloemen en
planten samen niet meer dan 130
gulden over. De Engelsen zijn bij
zonder zuinig: zij kopen om precies
te zijn voor 38 gulden aan bloemen
en voor 15 gulden planten,
Een opvallende afwezige in deze
week voor moederdag is de chry
sant. Rond de verkoop van deze
bloem dreigen wolken van zorgen.
Chrysanten waren het vorig jaar
weliswaar nog goed voor een omzet
van 579 miljoen gulden, maar dat
was twee miljoen minder dan in
1993. Desondanks staan ze voor de
tulp en anjer, maar ver achter de
roos nog altijd op een goede tweede
plaats in de toptien van populaire
snijbloemen.
Maar op deze veilingdagen zijn tus
sen de honderden soorten bloemen,
erg weinig chrysanten te vinden.
Een chrysant is voor moederdag te
gewoon. Het is vooral vanwege de
praktische kanten als stevige stelen
en ongelooflijke lange houdbaar
heid, dat ze gekocht worden. Niet
omdat ze ontroeren.
Ze kunnen goed tegen warmte en
daarom blijven ze de kamers in zie
kenhuizen en. bejaardenoorden stof
feren. Maar dat zijn zaken waar met
moederdag minder op gelet wordt.
En terwijl chrysantenkwekers regel
matig proberen met nieuwe variëteit
ten him markt spannend te houden,
worden ze hierin door rozenkwekers
gemakkelijk verslagen. Want een
degelijke chrysant blijft nu eenmaal
degelijk en een. roos kan door zijn
talloze verschillende vormen, door
een veel genuanceerder en subtieler
kleurengamma en door de zo ver
schillende karakters makkelijk vol
doen aan alle mode-grillen. Een
diep-donkerrode roos vertelt iets
anders dan een lichtroze bosje baby-
roosjes. De een krijgt een vrouw van
een minnaar, het andere van een
kleinkind. Dat krijg je rond een ch
rysant niet bij elkaar verzonnen.
Bijna niemand kan de hoeveelheden
primeurs in rozen nog bijhouden:
juist bij deze bloem, vol symboliek
van onvergankelijke liefde, gaan en
komen de soorten. Twee of drie
nieuwelingen per week is heel ge
wóón.
Afgelopen week werden dage
lijks meer dan tweehonderd
verschillende soorten aange
voerd; grootbloemige, klein-
bloemige en trosrozen. En terwijl
bijna iedereen wel de Queen Elisa
beth kent, uit eigen tuin of uit die
van de buren, gaan hier namen rond
die niemand iefs zeggen. Want een
snijroos is nauwelijks nog familie
van de vertrouwde rozen in het perk
en wie denkt toch een bekende snij
roos te kennen en meteen Baccara
begint te roepen loopt flink achter,
'want Baccara-rozen worden al vele
jaren niet meer gekweekt.
De roos die het meest erop lijkt, heet
nu First Red en juist vanwege die
nuchtere naam zal hij altijd Baccara
genoemd blijven worden. Weerman:
„De nieuwigheden zitten vooral in
subtiele kleurverschuivingen. De
laatste jaren worden de kleuren
steeds softer in de richting van cre-
me en abrikoos. Trosrozen staan nu
erg in de belangstelling, babyrozen
doen het minder. En er is weer een
groeiende belangstelling voor de
grootbloemige roos: liever een of
drie echt koninklijke rozen, dan tien
of twinitg die er minder spectaculair
uitzien."
In de cash en carryhal van Weerman
kan de detaillist in alle rust zijn as
sortiment bij elkaar zoeken. Hier
speelt de roos niet zo'n dominante
hoofdrol als voor de veilingklokken.
Alles is prachtig geselecteerd op
kleur. In de blauw paarse hoek staan
geheimzinnig donkere akeleien
naast diepblauwe monnikskappen.
Er zijn eustoma's, riddersporen,
paarse seringen, lathyrus en als lich
ter vlekje een vierkant metertje
bloeiende oregano.
Tussen al die honderden variëteiten
en soorten, zegt Weerman: „De bloe
menhandel is veel te conservatief. Al
die traditionele bloemen, de chry
sant, het gipskruid, ze blijven be
staan omdat de bloemist ze blijft ko
pen. Er zijn in deze handel maar een
paar vernieuwers die het bloemen-
vak omhoog tillen."
„Maar weken als deze zijn wel leuk.
Bloemisten die nooit naar iets bij
zonders zoeken, gaan nu opeens weg
met ranpnkels en sneeuwballen. Het
assortiment is nu*veel dieper en veel
breder dan anders. Zo zou het het
hele jaar moeten zijn."
Op het parkeerdak vind ik zijn ge
lijk meteen terug in een auto die
wordt volgepropt met gele anjers,
oranje rozen en zowaar: wit gips
kruid. Een kilometer verderop be
ginnen tussen Aalsmeer en Vinke-
veen de prachtige bermen, waar het
geel van wazig koolzaad zich heeft
verweven rpet het kant van speen
kruid. Erboven waken de meidoorn-
bloemen. Met alle rozen nog voor
ogen, 'valt er te strijden over wat het
mooiste is. Maar deze bermen laten
zich' in ieder geval niet vangen in Al
of B2 en ook gaan ze niet per steel.
ZIE WEEKEND 2
ZIE WEEKEND 3
ZIE WEEKEND 4