'Groen Knoflox* Iran dreigt VS met tegenboycot 79,95 12,50 Verzorgii Russisch Zelfs herdenken verdeelt Moskovieten Chirac bereidt zich voor op machtsovername Veiligheidsraad bespreekt onteigening deel Jeruzalem IL 9ratis! Boy en Girl, verschillende maten, per pak voor •ar. QUATTRO-PACK BABY DRY en ULTRA THIN Boy en Girl, verschillende maten, per pak vanj3£ktï5 w* Tyco SESAMSTRAAT PLAY GYM V Voor kinderen vanaf 2 maanden van voor REISBED MARCHÉ Matras inbegrepen van 2&t95 voor Verschillende soorten, per stuk van voor van voor DE STEM BUITENLAND ■■■T BUITENLAND kort Cadeautje voor Chirac: hulpverleners vrij 3BSW-' Iran arresteert 'on-islamitische' vrouwen Ramos wint verkiezing Filipijnen Bosnië steunt Joegoslavië-Tribunaal 'Een week wereldwijd staakt-het-vuren' Rusland overweegt kerncentrale niet af te bouwen als Iran atoombom wil Toys "R" Us DUBBELSPAARPAK °'l de aankoop van ijlll'l een quattro-pack 2» D PamPers een [oSM Playskool gloeiworm IllJfll f-w.v. 29,95 Pampers «V' Hauck BUGGY GO LION Renolux Larami SUPER SOAKER 50 Mattel KEY FORCE CHOPPERS J-Tr05 Gegu VRACHTWAGEN MET KIPPER (ADVERTENTIE). KNALPRIJZEN! PRIJZEN IN DEZE ADVERTENTIE ZIJN GELDIG VANAF 10 MEI T/M 16 ME11995 WOENSDAG 10 MEI 1995 A4 tiëSTEM Door Wilko Voordouw Parijs - Uiterlijk op zaterdag 20 mei neemt Jacques Chirac het presidentschap over van Frangois Mitterrand. De nieu we president bereidt zich in tussen actief op de machts wisseling voor. Al maandag, direct na de plech tigheden bij de Are de Triomphe in het kader van de herdenking van het einde van de Tweede We reldoorlog, ging hij in conclaaf met zijn belangrijkste adviseurs. Maandagmiddag sprak hij gedu rende lange tijd met de man die wordt getipt als zijn toekomstige premier, de huidige minister van Buitenlandse Zaken Alain Juppé. Gisteren volgden ondermeer mi nister van Cultuur Jacques Tou- bon (de mogelijke minister van Binnenlandse Zaken en kansheb ber om Chirac op te volgen als burgemeester van Parijs), en Jean Tibéri, (eveneens in de race voor het burgemeesterschap van de Franse hoofdstad en mogelijk mi nister van Post en Telecommuni catie). Later op de dag kreeg Chi rac ook bezoek van Philippe Sé- guin, de huidige parlementsvoor zitter. De Parijse beurs heeft gis teren met instemming gereageerd op de verkiezingsoverwinning van Jacques Chirac. De CAC-40, de optelsom van de veertig meest actieve Franse beursfondsen, ging met 3,18 procent omhoog. Ook de Franse franc steeg ten op zichte van de Amerikaanse dollar en de Duitse mark. Beursanalysten verklaren dat de koersen de komende maanden een stijgende lijn zullen vertonen, en dat ook de Franse franc wat meer kleur krijgt ten opzichte van de andere valuta. „Er kan een omslagpunt komen direct na de zomervakantie. Want dan krijgen we de eerste indicaties over het al dan niet slagen van president Chirac," aldus een van hen. Volgens ingewijden heeft Chirac momenteel te kampen met drie problemen: de formatie van een regering die rekening houdt het herstel van de eenheid binnen de conservatieve partijen UDF en RPR. Deze waren voor de eerste ronde van de verkiezingen ver deeld over drie kandidaten: Chi rac, Bahadur en De Villiers. Chirac wil in de eerste weken na zijn ambtsaanvaarding beginnen met de uitvoering van met name zijn plan tegen de werkloosheid. Het tweede probleem is zijn op volging als burgemeester van Pa rijs. Er zijn op dit moment al mi nimaal twee kandidaten bekend. Verwacht wordt dat nog meer conservatieven eerste burger wil len worden van de Franse hoofd stad. Het derde probleem vloeit voort uit de eerste twee en luidt: wat te doen met zijn voormalige aartsri vaal Edouard Balladur? De - nog altijd - premier is wethouder in de Franse hoofdstad en zou be loond kunnen worden voor zijn werk als premier met het burge meesterschap van Parijs. Daar mee zou Chirac gelijk het pro bleem van nieuwe scheuringen binnen de regeringspartijen kun nen vermijden. Pale - De Bosnisch-Servische leider Karadzic heeft gisteren Amerikaan en vier Fransen vrijgelaten die waren gearresteerd on verdenking van samenwerking met de Bosnische regering Karadzic zei in een brief aan de nieuwe Franse president Jacque Chirac dat de vijf hulpverleners, die werkten voor de Franse hu manitaire organisatie Apothekers Zonder Grenzen, waren over" gedragen aan de Servisch Orthodoxe Kerk.De hulpverleners wei den op 4 maart gevangengenomen nadat zij het vliegveld bij Sa' rajevo hadden verlaten en een verkeerde weg waren ingesla" gen.De vijf waren beschuldigd van collaboratie met het door mos" lims geleide regeringsleger, dat zij zouden hebben voorzien van medicijnen en andere goederen. „„rVeselinToshkov (ap) ,are Onder het commu- .rae zouden geestelijk ge- ELdicapten eigenlijk niet eten bestaan en daarom rdenzijin instituten opge- loten. Verder was het onder- taboe. zijn de geestelijk gehandi- ,n van Oost-Europa niet ;r een staatsgeheim, maar j ri-en van officieel stilzwijgen gben hun sporen nagelaten. Li gezinnen schamen zich voor IJ gehandicapt gezinslid of fbben geen idee hoe zij adequa- i zorg moeten, geven. Van de 'verse Oosteuropese regeringen, met economische problemen i kampen hebben, is niet veel y» te verwachten. Het resultaat van het communis- hoor Kees Elenbaas tnw't0U Rond ket middag sociaal dringen in he gsm °Pvangcentrum Ta no„S- Ongeveer honderd ge poneerden en alleen-1 «anden uit deze wijk in he honW1?1 ,van de Russischi mJitS j komen hun warmt maaIti]d halen. is°hBt van deze Moskovietei van Hi j8rste en eniSe maaltij» en de d?g' Tadjana is 92 jaa: houten°u gsveterane met haa C «heeft wat moeitl ^reiken M g een tafelt)e 4 bekend ^aar 2e is een °ud behan/rn ^'igt een voorkeurs bomt u!tlndSe v vriiwilligste begeleidt u keuken rennen e lu Laar voorzichtig naa en begint Ze knikt tevredei de brond-VasLte knabbelen aa ziin gezet65 Z0:iuist op taf( O mensêiSm Van de ruim veerti Waaltod te wachten o heen n=i i iken even om zie 1 Pakken een broodje Door Kees Elenbaas Moskou - Zodra de eerste veteranen on der applaus voorbij het mausoleum van Lenin marcheren lopen de tranen bij Svetlana over de wangen. Ze staat met een Russische vlag in iedere hand op de tribune van het zonovergoten Rode Plein. „Jullie kunnen je helemaal niet voorstellen wat dit voor ons betekent," zegt ze. „Meer dan 27 miljoen doden, iedereen die hier staat heeft wel een familielid verloren in de oorlog." Het is inderdaad een ontroe rend gezicht, de duizenden veteranen die er vijftig jaar na dato nog steeds ferm de pas in houden, de gerimpelde gezichten boven de rinkelende onderscheidingen op de borst, trillende handen die het vaandel dragen. Dit is hun grote dag, hiervoor hebben ze we kenlang geoefend en met een trots gezicht nemen ze het applaus en de toejuichingen van het publiek in ontvangst. Ze marcheren voorbij het mausoleum waar Boris Jeltsin hen toewuift, de president die opvallend weinig applaus kreeg toen hij op het Rode Plein arriveerde. Voor de laatste rustplaats van Lenin is een speciaal podium ingericht voor de ruim vijf tig Westerse regeringsleiders, waarvan som migen zichtbaar geroerd zijn als ze de vete ranen voorbij zien trekken. De Nederlandse premier Wim Kok zou later op een perscon ferentie in Moskou verklaren, dat hij ont roerd was bij het zien van deze veteranen, waarachter zoveel miljoenen doden schuil gaan. Kok zei dat hij naar Moskou gekomen was uit respect voor wat het volk van de Sovjet- Unie had gedaan en de verliezen die zij heb ben geleden in de oorlog. Maar tegelijkertijd voelde Kok zich 'onder de huidige omstan digheden toch niet helemaal op zijn gemak', doelend op de voortdurende oorlog in Tsjetsjenië en de geruchten dat er wellicht militairen die in de Kaukasische republiek vochten deelnamen aan de parade op het Rode Plein. Dergelijke omzichtige overwegingen van Westerse regeringsleiders gaan echter voor bij aan de veteranen die over het Rode Plein marcheren. Zij herbeleven 24 juni 1945 toen op dit zelfde plein de Sovjettroepen hun overwinningsparade hielden en de honder den Duitse vaandels - waaronder de per soonlijke standaard van Adolf Hitler - aan de voet van de muur van het Kremlin wier pen. De grote kater voor de veteranen komt als ze een uur later het Rode Plein afmarcheren. De gigantische veiligheidsmaatregelen die door de Russische autoriteiten zijn geno men, hebben tot gevolg dat het centrum van de hoofdstad bijna uitgestorven is. De vete ranen marcheren weg in het niets. Direct na afloop van de parade op het Rode Plein begint in het westelijk deel van de stad een alternatief défilé dat georganiseerd is door de oppositie. Hoewel de autoriteiten er alles aan hebben gedaan om het de organisatie van deze mars zo moeilijk mogelijk te maken groeit de me nigte in korte tijd toch aan tot zeker 20.000 mensen. De communistische leider Gennadi Zjoeganov en de ultra-nationalist Vladimir Zjirinovski zijn hier te vinden, de laatste voor de gelegenheid gekleedt in het uniform van luitenant-kolonel. In de stoet, die marcheert in de richting van het centrum en tenslotte eindigt op het Loebjanka plein tegenover het voormalige hoofdkwartier van de KGB, lopen tientallen hoge officieren mee en ook veel veteranen. De foto die het meest wordt meegedragen tijdens deze mars is het portret van Jozef Stalin. Een aantal veteranen, die hun naam liever niet willen noemen, hebben een uitge sproken mening over president Jeltsin. „Jeltsin heeft het werk van Hitier uiteinde lijk afgemaakt. Hij heeft de Sovjet-Unie verwoest," zo roepen zij geëmotioneerd. Ondertussen probeert een groot deel van de Moskovieten het herdenkingscomplex bij Poklonnaja Gora te bereiken, waar de grote militaire parade plaatsvindt. Maar ze wor den gehinderd door de scherpe veiligheids maatregelen, waardoor al het autoverkeer is stilgelegd en zelfs de metrostations in de buurt van Poklonnaja Gora zijn gesloten. Velen leggen dan ook kilometers te voet af om dan tot de ontdekking te komen dat ze niet in de buurt van de parade worden toe gelaten. Ook deze gebeurtenis is gereserveerd voor genodigden die in bussen worden aange voerd en op speciale tribunes kunnen plaatsnemen. Het enige wat de meeste mensen die uren onderweg zijn geweest van de parade zien, zijn de vliegtuigen en gevechtshelikopters die overkomen. De meeste Westerse rege ringsleiders hebben zich tijdens de militaire parade even schuilgehouden maar duiken weer op om de inhuldiging van het pompeu ze oorlogsmonument en het historisch mu seum bij te wonen. Ook dat is een gebeurtenis waarvan de hon derdduizenden die inmiddels zijn toege stroomd niets te zien krijgen. „Dit is een show van Jeltsin en Gratsjov voor al die ho ge pieten en die delegaties uit het buiten land," zegt Natasja die aan een ijsje staat te likken. „Dit hoort toch een dag voor het volk te zijn, we kunnen niets eens onze eigen parade zien," valt Galina haar bij. „Nou ja, wij feesten toch wel," zegt ze terwijl ze lachend de plastic zak met de fles wodka en de blik jes bier laat zien. (ADVERTENTIE) (ADVERTENTIE) Alleen verkrijgbaar bij drogist en apotheek. Door Harald Doornbos Zagreb/Sarajevo - Het zijn de t tig meest ervaren en best getra commando's die in noord- Bosnië de Special Operation G KOP) vormen. Afkomstig var Britse SAS (Special Air Servic Zweedse commando's vormt groep een semi-geheime eenhe noordwest Bosnië die werkt c direct bevel van de Verenigde ties. De commando's van de SOP gaan dig gecamoufleerd te werk. Zwaa pakten goed bewapend posteren z< vaak tussen de linie's. Op plekken geen normale VN-eenheid zich v infiltreert de SOP, en legt va, nachts een illegale observatiepost Dit zijn diep in de grond uitgeg bunkers die met het blote oog na lijks zichtbaar zijn. De illegale obs tieposten hebben vaak een tijdelij rakter. Als de SOP genoeg infor beeft verzameld over de militaire tie in een bepaald gebied, trekk zich weer even heimelijk terug gekomen zijn. „De SOP valt onder de VN," zeg welingelichte bron binnen de ,Maar ze dragen hun blauwe VF men niet, ze voeren 'groene' ope uit, die veel verder gaan dan he mandaat hen eigenlijk toestaat." Groen of Blauw; dat is de vraag, mogen VN-soldaten die met hun b lelmen op naar Bosnië komen, bet mom van een vredesmissie zi allerlei groene, militaire acties u ren die in de verste verte niets te i hebben met het mandaat van de bet gebied? Officieel hebben de VN geen ge dienst, maar er blijken toch veel mando's, VIP-beveiligers, bodyg chauffeurs en meer van dat soor 'iguren rond te lopen die hun og goed de kost geven. Communisten, ultra-rechts en verongelijkte veteranen hielden in de buurt van het Bolsjoi-theater een alternatieve herdenkings mars. Jeltsin heeft het karwei van Hiltler afgemaakt en de Sovjet-Unie vernietigd, zo klonk het. foto epa Zo geven de commando's van d ion informatie direct door aa North East Command (NEC), het Bosnische stad Tuzla gevestigde kwartier van de Verenigde Na' Noordoost-Bosnië. Zo waren 1 commando's van de SOP die vam illegale observatiepost nabij het veld van Tuzla zagen hoe er in fe van dit jaar een Amerikaans vl: landde en wapens uitlaadde d stemd waren voor de door ir gedomineerde Bosnische regering Officieel weet het North-East cor van niets. Ook de NAVO, die c( AWACS boven Bosnië heeft v zegt deze illegale Amerikaanse zending niet te hebben waargei 0e SOP beweert echter dat de t dropping wel degelijk heeft pla. vonden. «Prima, hoor, zulk soort infc over Tuzla," zegt een cynische vervangend commandant van 4ast Command, de Nederlandse Brantz, „Maar dan vraag ik: aar bewijzen van?' En dan zeg e. "ebben het met onze eige Z1® Lulpot. Als ze geen foto n dan heb ik geen klote a Teheran - De politie van de Iraanse hoofdstad Teheran heeft uit moralistische overwegingen honderd vrouwen die afkomstig ziin uit Centraalaziatische staten gearresteerd. „Deze vrouwen gedragen zich niet naar islamitische gedrags- en kledingnormen. Daardoor zorgen zij voor een zeer abnormale si tuatie op straat," zegt een politiefunctionaris. Hij gaf geen nade re omschrijving van de aanklachten. In Iran mogen vrouwen uit sluitend hun handen en ogen onbedekt laten.Vrouwen uit de voormalige Sovjetrepublieken in Centraal-Azië nemen het over het algemeen niet zo nauw met de strikte kledingvoorschriften Sommige van hen zijn actief in de prostitutie, menen inwoners van Teheran. Manila - De Filipijnse president Fidel Ramos stelt dat hij een nieuw mandaat heeft gekregen van het volk, nu zijn coalitie na verkiezingen lijkt af te stevenen op een vrijwel algehele controle van de Senaat.De president, die in 1992 het presidentschap won met slechts 23,5 procent van de stemmen, had tevoren de verkie zingen een referendum over zijn drie jaar oude regering ge noemd. De 36 miljoen ingeschreven Filipijnse kiesgerechtigden konden maandag naar de stembus om 12 van de 24 senators te kiezen, plus de 204 leden van het Huis van Afgevaardigden en meer dan 17.000 lokale volksvertegenwoordigers en bestuurders. De eerste resultaten, die door de radio en televisie van Manila werden verzameld, bevestigden dat de medestanders van presi dent Ramos afstevenen op een grote overwinning. De euforie bij de regeringscoalitie werd getemperd door berichten over veertig doden bij verkiezingsgeweld. Het zal zeker drie we ken duren voor de officiële einduitslag van de verkiezingen be kend wordt. Den Haag - De regering van Bosnië-Herzegowina is bereid de door haar gestarte onderzoeken naar misdaden die in 1992 en 1993 zijn gepleegd in het Lasva-dal, in Midden-Bosnië, over te dragen aan het Joegoslavië-Tribunaal. De gerechtelijke autoriteiten in Bosnië hebben verschillende on derzoeken ingesteld naar misdaden die Bosnische Kroaten in het Lasva-dal hebben gepleegd. Daaronder waren genocide en oor logsmisdaden. Het zou voor het eerst zijn dat het tribunaal misda den onderzoekt diedoor Kroaten zijn gepleegd. Tot nu toe hadden onderzoeken alleen betrekking op Serviërs. San José - Costa Rica doet een uniek voorstel: in de maand okto ber moet een week lang op de hele wereld een staakt-het-vuren in acht worden genomen. In alle conflicthaarden ter wereld moeten de wapens zeven dagen zwijgen. Costa Rica wil met het voorstel de viering van de 50e verjaardag van de Verenigde Naties op 24 oktober van dit jaar luister bijzetten, zo kondigde het ministerie van Buitenlandse Zaken aan. Van onze redactie buitenland New York/Caïro (afp/rtr) - Marokko en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de VN-Veiligheidsraad gevraagd in spoedzit ting bijeen te komen naar aanleiding van Israëls besluit om grond van Arabieren in Oost-Jeruzalem te onteigenen. De kwestie dreigt het vredespro ces in het Midden-Oosten in ge vaar te brengen. In een gezamen lijke brief vragen Marokko en de emiraten de Raad de onteigening ongedaan te maken. Israël wil de 53 hectare grond om er eenneder zetting te bouwen. De Palestijnen zien Oost-Jeruzalem als hun toe komstige hoofdstad en willen voorkomen dat daar huizen voor joden komen. Volgens Westerse diplomaten kan de zitting moge lijk morgen al plaatsvinden. Washington probeert ondertus sen te voorkomen dat de veilig heidsraad een resolutie over de zaak aanneemt. Israël en de VS menen dat de kwestie een zaak is die enkel Israël en de PLO aan gaat. Jordanië heeft via zijn am bassadeur in Israël een formeel protest ingediend tegen de ontei gening. De Europese Unie protes teerde eerder eveneens tegen het Israëlische besluit. Er was nog een andere ontwikkeling die de Arabische wereld tegen het zere been stootte. De Republikeinse meerderheid in de Amerikaanse Senaat komt met een wetsvoor stel om de Amerikaanse ambas sade van Tel Aviv naar Jeruzalem te verplaatsen. PLO-voorzitter Yasser Arafat zei gisteren dat plan te 'betreuren'. Van onze redactie buitenland Teheran - Iran overweegt een boycot van Amerikaanse produk- ten als tegenzet nu de Amerikaanse president Bill Clinton een handels- en investeringsembargo tegen de Islamitische Repu bliek heeft afgekondigd. Volgens parlementslid Ali You- sef-Pour wordt het boycotvoór- stel volgende week in het parle ment besproken. Als het wordt aangenomen komt er een einde aan de jaarlijkse export van zo'n 1,2 miljard dollar aan Ameri kaanse goederen naar Iran, waaronder computers, onderde len voor elektriciteitscentrales en populaire frisdrank als Coca-Co- Ia en Pepsi. Wanhoop Onder het embargo dat Clinton op 30 april oplegde werd al 326 miljoen dollar aan directe export naar Iran stilgelegd. Clinton zei het embargo te moeten afkondi gen om te voorkomen dat Iran kernwapens verwerft en omdat het land het internationale terro risme steunt. Maar Yousef-Pour noemde het embargo een 'teken van wanhoop en zwakte', waarbij Clinton volledig voorbijgaat aan het 'overvloedige economische potentieel' van Iran. Embargo Clinton wil met het embargo on der meer een einde maken aan de verhandeling van Iraanse olie door Amerikaanse bedrijven. In die handel ging vorig jaar nog 4 miljard dollar om.De Russische minister van Buitenlandse Za ken, Andrej Kozyrev, heeft ge zegd dat Rusland mogelijk zal te rugkomen op zijn besluit om een kerncentrale aan Iran te leveren, als blijkt dat Teheran een eigen atoombom wil bouwen. Contract Het is de eerste aanwijzing dat Moskou bereid zou zijn het con tract met Iran om een lichtwater reactor voor een miljard dollar af te bouwen, te herzien. Washing ton is bang dat Teheran hierdoor in staat zal zijn zijn eigen kern bom te ontwikkelen. Deze kwes tie is een van de meeste heikele punten die de presidenten Clin ton Jeltsin vandaag op de top in Moskou zullen bespreken. De VS'willen Rusland nu ook on der druk zetten om af te zien van wapenverkopen aan de Islamiti sche Republiek. Zorgen De VS zijn met name bezorgd over de verkoop van lange-af- standwapens. Zo zal Iran bin nenkort een tiental Russische TU-22 bommenwerpers krijgen, als deze toestellen al niet zijn ge leverd. Met deze vliegtuigen kan Iran de Golf of zelfs Israël be strijken. ARNHEM, winkelcentrum Kronenburg. BEEK, winkelcentrum Makado. BREDA, winkelcentrum De Lunet. EINDHOVEN, in het Philips-Stadion. MUIDEN, bij Maxis. ROTTERDAM, winkelcentrum Oosterhof. ROTTERDAM, winkelcentrum Zuiderterras. UTRECHT, Kanalen^

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 4