o verovert
De 'liberale hogepriester' en de verwarde PvdA
patstell
Spelletje van zoutjesgigant dé voorjaarsrage onder de jeugd
Minister J
06-gedu
Bleu
-DE STEM-
nieuw on
Heden en
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Vrees heeft
deze
Canadees
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
BEL LEZERSCONTACT
06-0226116
aeSTEM
bestem
Agenda
DINSDAG 9 MEI 1995
Een groepje kinderen
uit de buurt kwam
er laat in de middag
mee aanzetten. Drie knaapjes
op mountain bikes waren het
eerst terug in de wijk. „We
hebben een rare kerel gevon
den," gilde eentje.
„Hij lag op z'n buik in het
zand," zei de volgende hij
gend. „Toen hij ons zag,
kwam hij snel overeind. Hij
had een hele rij speldjes op
z'n jas," deelde de derde met
grote schrikogen mee.
De ouders verzamelden zich
op de parkeerplaats. Daar
kwam de troep aan, een paar
grotere jongens escorteerden
een oude, gebogen man met
een zwarte muts. „Weet je
wat hij deed?," vroeg de
oudste jongen. „Hij bood ons
sigaretten aan." De oude man
toonde een vermoeide grijns.
De moeders lieten kreten van
onzetting horen. „Oude vies
peuk," snerpte een vader.
Ik probeerde het evenwicht
terug te brengen in de con
frontatie. „Misschien heeft
meneer een goede verklaring.
Laten we hem een kans ge
ven." De jongens riepen in
koor dat de man geen Neder
lands verstond. Een vreemde
ling. Dat veranderde de zaak.
Er werd een moment nage
dacht door de ouders. „Hij
kent onze gebruiken mis
schien niet," stelde een vader.
„De stakt.er," concludeerde
een moeder.
Je kon merken dat de diverse
Bevrijdings-toespraken een
behoorlijke uitwerking had
den gehad. Een hele rij hoog-
geplaatsten had de laatste da
gen achter de microfoon ver
kondigd dat vrijheid een ver
plichting inhield. Dat we
waakzaam moesten zijn. Dat
we aardig moesten zijn voor
vreemdelingen. Ook voor
vreemdelingen die onschuldi
ge kinderen aan het roken
wilden brengen?
Een vrouw stelde voor de
vreemdeling een kopje thee
aan te bieden. Haar buur
vrouw snelde naar huis om
alvast een bed op te maken.
„Wij hebben de vrijheid ge
kregen om verdraagzaam te
zijn," zei een vader ernstig, de
blik gericht op zijn kinderen.
Ik moest opeens denken aan
die mensen om de hoek, die
net een tweeling hadden ge
kregen en in een spontane
aanval van vergevingsgezind
heid de kinderen de namen
Adolf en Eva hadden gege
ven.
De oude man stak trillend een
sigaret op, schraapte z'n keel
en zei dat hij Canadian was.
Hij had verschillende plech
tigheden bijgewoond en was
toen kennelijk verdwaald. We
bewonderden zijn medailles
en namen hem mee naar een
bankje in de zon. „Slijtage,"
zei hij. „Het hoofd is niet
meer zo goed. Storing in het
hoofdkwartier, zeg ik wel
eens." Hij nam dankbaar zijn
kop thee aan.
„Hebt u genoten van de fees
ten?" vroeg ik. De Canadees
zei: „Het was overwhelming.
Unbelievable." Mijn buurman
probeerde grappig te zijn.
„We mogen wel uitkijken met
al die Canadezen hier. Straks
krijgen we weer een geboor
tegolf. Laten we onze Trezen
maar binnen houden." Ik
greep sussend in: „Hun appa
ratuur is sterk verouderd."
Het ontging de oude man ge
lukkig.
De Canadees tastte in jas en
toonde een hand vol kauw
gom. Niemand maakte aan
stalten, het was niet
sugar-free. „Vijftig jaar, tsjon-
ge jonge," begon een vader
die zelf duidelijk jonger was.
„De Hollanders zijn go>,J,"
zei de oude man. „Ik heb veel
aan jullie gedacht in Canada,
ik heb veel gehuild. Ik was
timmerman. Hard werk, lange
dagen. Toen werd ik ontsla
gen door een baas in Ontario
die ik nog nooit had gezien.
Ach, niemand wist meer dat
ik oorlogsveteraan was."
Hij hoestte en keek naar de
spelende kinderen. „In Cana
da ben ik nooit bejubeld. Ik
moest m'n huis verkopen en
toen ging m'n vrouw er ook
nog vandoor. In het dorp had
niemand medelijden met me.
Ik ben per slot van rekening
maar een Indiaan. Hier in
Holland ben ik iemand. De
mensen klappen. Ik ben een
held. Jammer dat het nu defi
nitief is afgelopen."
Ik keek naar zijn verwelkte
snorretje en de tanden in zijn
mond die sinds 1945 weinig
onderhoud hadden gehad. De
Canadees pakte mijn mouw
en vroeg zacht: „Wilt u het
nog één keer zeggen?"
Ik aarzelde. „Please," zei hij
en er stond water in zijn ogen.
Ik knikte, ging rechtop staan
en riep: „Thank you, libera
tor!"
Hij glimlachte en sloot zijn
ogen.
De vlaggen kunnen weer voor een jaar in de kast of er moet
tussendoor nog een kampioenschap voetbal volgen. Maar kan in de
tussentijd iemand de goede vaderlander eens leren hoe er gevlagd
moet worden?
Op vier en vijf mei zonder oranje wimpel. Voor de dodenherden
king halfstok en bij zondersondergang naar binnen.
En zijn er ook niet regels voor de precieze kleuren? Oude vlaggen
lijken donkerder, vooral het blauw. De nieuwe hebben iets zomers,
tegen het helblauw aan. Of is die nuance de authentieke? Ouderen
herinneren zich immers de klassieke omschrijving 'oranje, blanje,
bleu'. En bleu staat zelfs voor lichtblauw. (CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie S 076-236309.
Rayonkantoren in Hulst, Temeuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-
Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van
deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
per maand
per kwartaal
per halfjaar
per jaar
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje a 076-236882 en bij Teuben,
j 7, Breda.
advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
erlijdensadvertenties
j t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
3 van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
29.80
86,90
172.80
335,75
89.40)
177,80)
345,75)
pdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene
Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor
het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
Ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur/zat. 8.00-12.00 uur
(Opzegtermijn abonnementen: 4 weken voor het eind van de betaalperiode)
Om half vier gaat de zoe
mer in basisschool D'n
Overkant in Etten-Leur.
Kinderen stormen naar
buiten, maar niet op weg
naar huis. Kleine groep
jes vormen zich op het
schoolplein om van el
kaar flippo's te winnen.
Tijs van elf jaar staat
erbij te kijken. Zijn klas
genoten hebben geen he
kel aan Tijs, maar hij is
gewoon te goed. Hij heeft
al tweehonderd flippo's
gewonnen.
Door Monique Bakker
De flippo - een kartonnen schijf
je dat te vinden is in de zakken
zoutjes van Smiths - is hard op
weg hét voorjaarsspelletje van
de jeugd, het knikkeren, van de
eerste plaats te verdringen.
En de zoutjesgigant maakt er
handig gebruik van, want het zo
langzamerhand meest beroemde
schijfje van Nederland krijgt
wellicht een opvolger in de vorm
van een 'megaflippo' of een
'technoflippo'.
Een flippo is ongeveer zo groot
als een rijksdaalder. Er staat een
tekening op van een Looney Tu
nes-tekenfilmfiguur, zoals Bugs
Bunny of Daffy Duck, en een
nummer. Het fenomeen komt uit
de Verenigde Staten, maar is
inmiddels ook in Nederland een
rage.
Johan (8), Gijs (9) en Vincent (9)
van basisschool D'n Overkant
hebben ieder een schijfje in hun
hand en spelen het spel dat
Smiths achter op de zakken ve-
meldt. Twee flippo's liggen met
het plaatje naar beneden op de
stenen. Wie het plaatje boven
weet te krijgen door hard met
een ander schijfje op het stapel
tje te gooien, heeft de twee
schijfjes gewonnen. „Maar je
kan er ook vlooienspel mee
doen," vertelt Vincent.
Voor Sylvester (11 jaar) liep het
spel minder goed af. „Ik had er
117, maar heb alles verloren. Ik
sta er zelfs twee in de schuld,"
zegt hij.
Varianten
Flippo's zijn ook op D'n Over
kant in de klas verboden. „Ja
dan geeft de juf een briefje mee
naar huis dat we ze niet mee
mogen nemen in de klas," zegt
Suzanne van elf. Zij leent de
flippo's ook uit aan haar vrien
din Denise.
De kinderen spelen voor en na
schooltijd en in de pauze. De
inmiddels groter geworden groep
kinderen legt de varianten van
het flippoën uit. „Je kan ermee
knikkeren," zegt Vincent. Lucien
(12) laat het handjeklap-flippoën
zien. „Ieder een flippo in de
hand tegefi elkaar aan en ze dan
laten vallen. Valt jouw flippo
met het plaatje omhoog dan heb
je ze allemaal gewonnen," zegt
Lucien en hij wint.
Sarah Ait Youssef van elf jaar
('Zet mijn achternaam er maar
bij want er zit nog een Sarah bij
mij in de klas,' zegt ze eigenwijs)
zegt dat veel kinderen het zonde
van de flippo's vinden op ze
tegen de muur te gooien, omdat
ze dan beschadigen. „Als jouw
flippo het dichtst bij de muur
ligt met het plaatje omhoog, heb
je gewonnen," vertelt Sarah.
Ruzie maken om een flippo vin-
nenHaag (anp) - In de c
■cis nog geen oplossin!
vonden voor de politieke
Len over de Arbei<
'wet. De stemming ove
Wetsvoorstel, die vandaaj
latsvinden, wordt da
Logst waarschijnlijk
!eek uitgesteld. Daardooj
!aat er meer tijd om a1
teen vergelijk te komei
peVVD dreigde vorige wei
Kinderen van de Bredase Nutsbasisschool aan de Jan van Nieuwenhuizenstraat strijden op het schoolplein om flippo's.
den de kinderen maar flauw.
Omar (11 jaar). „Als je speelt
moet je ook tegen je verlies kun
nen." „Er zijn ook kinderen die
hun knikkers ruilen voor flip
po's," zegt Vincent. En op de
rommelmarkt werden ze voor
vijftig cent verkocht," roept
weer een ander.
Maar de meeste kinderen halen
hun flippo's uit de door moeder
gekochte zak chips. Als er ten
minste nog een zak in de winkel
ligt, die al niet is opgescheurd en
waar de flippo's uit zijn gehaald.
De moeder van Suzanne koopt
geen chips meer, zegt het meisje.
„Mijn moeder zegt dat ze gek
wordt van die flippo's."
Huilend ventje
De flippo's lijken in de ene ge
meente meer een rage te zijn dan
in de andere. Een opmerkelijk
geluid komt uit Oosterhout. In-
grid Ritzen, directeur van open
bare basisschool Vrachelen, zegt:
„Flippo's? Hier wordt gewoon
geknikkerd. Dat zal wel komen
omdat dit een nieuwe wijk is. De
mensen geven kennelijk geen
scheppen geld uit aan chips.
Misschien is dat omdat ze nog
vaak met hoge hypotheken of
huren zitten, ik weet het niet."
„Hele families moeten zich on
gans eten aan chips. Het is een
rage," zegt directeur Wim van 't
Hart van Nutsbasisschool Boei-
meer in Breda. „Vroeger werd er
geknikkerd, nu wordt er massaal
met flippo's geknikkerd."
Een doodenkele keer hangt er
een huilend ventje aan zijn jas
die ruzie heeft gehad over de
juiste interpretatie van de spel
regels. Want die willen nog wel
eens per school of per spel ver
schillen. En dan is het opletten
geblazen voor de deelnemers.
„Maar last hebben we er niet
van," aldus Van 't Hart.
Afspraak
Léon Michielsen, de baas van De
Keysersmolen in Breda, heeft
ook geen problemen met de flip-
po-gekte. „De afspraak is sim
pel: tijdens de lessen zitten die
dingen in de zak en daar blijven
M. Vroegrijk van de Heiligt
basisschool in BosscheÉ
merkt op school niet zoveel
de flippo-rage. „Er wordt
nog steeds meer geknikken
het schoolplein." Onderwijze
Pijnen van groep 5 van ki
school De Reuzelaar uit Hut
vertelt dat daar op het si
plein de kinderen liever®
flippo's gooien dan dat ze ki
keren. „Behalve als het rej
dan worden de kostbare fli]
nat," zegt de onderwijzer.
G. Meynen, woordvoerster
de Smiths Food Group in Mi
sen met een fabriek
Raamsdonksveer, laat weta
de fabrieken van de zoutje
gant op volle toeren
„We dachten wel dat hel
ook zou aanslaan. Maar dat
zo'n succes zou worden hai
we niet verwacht. De actie ld
nu ruim een maand en we
ben ongeveer vijftien pret
meer zoutjes verkocht dan
maal," zegt Meynen. Ze wil]
bedragen of
„Dergelijke informatie
niet," aldus de woorvoerster.
Gouden flippo
tachtig miljoen flippo's
maken. „Ergens tussen ha
en half juli zullen die op zijl
overwegen om er
door te gaan." De gouden
po's, waar er maar een
waren en die konden w
zijn er al uit.
Smiths heeft ook al plu
voor de opvolger van de S ontvangt al jaren
Flippo's in alle soorten..
foto's cor viveen
„Een megaflippo, dat is
dikkere flippo, waar je
keiijker mee kan gooien. Ei
bouwflippo en soort techno
po. Iets dat te vergelijke» is
lego," laat Meynen weten,
van onze Haagse redactie
Den Haag - Het rappo.
Lid van de Betuwelij!
Ljngen is onwetenschal
beweringen over 'moge
omvang wordt niets 01
node gemist.
Dat schrijft minister Jo:
(Verkeer en Waterstaat)
'(Tweede Kamer. Ze reagei
het zeer kritische rapport
(echnische Univagiteit
waarin staat dat. bij het on
voor de goederenspoorliji]
Rotterdam naar Duitsland
doende rekening is gehoud^
de veiligheid. De Delftse
doet veel uitspraken over
zoal 'kan' gebeuren, zonder
wordt aangegeven hoe gr
klein die kans is, constateei
ritsma.
Volgens haar streven de
zoekers naar absolute veili
En die kan volgens haar no
staan. „Het zal altijd gaan
vergelijken van veiligheids
ten van verschillende altei
ve keuzemogelijkheden,"
de bewindsvrouw. „En
naar mijn mening in de
uitgevoerde studies naar bi
en voldoende geschied.
onderzoek zich vooral
treert op risico's van het
van gevaarlijke stoffen,
minister ook af. Dat vervoel
id
Ewijk (anp) - De lande!
justitie in Arnhem opni
stellen naar fraude mei
exploitanten van sekslij
Ook heeft de werkgroep
gerechtshof bezwaar a;
kend tegen de eerdere be:
van het Openbaar Minist
omzet noa juni vorig jaar om niet
dergelijk strafrechtelijk
zoek te beginnen. Dat h
Claessen van de wer
maandag gezegd. De wer
06-Gedupeerden heeft,
In totaal heeft Smiths zestij justitie het verzoek om e
derzoek afwees, een eigen
zoek gedaan naar mogeli
bruik van de 06- en 00-nu
Daarvoor voerde de werkg|
een computerprogramma
zend 06-nummers in, v.
bijna honderd gedupeerc
ingewisseld tegen contant weren dat zij die nooit
lebben.
Een aantal van deze geduf
spoo.
van duizenden guldens v®
relecom voor het ongeli*
aellen met seks- en babbel
Felix Rottenberg, de heetgeba
kerde voorzitter van de Partij
van de Arbeid, voelde zich dit
weekeinde weer eens stevig op
z'n teentjes getrapt. Oorzaak
van zijn boosheid was WD-lei-
der Frits Bolkestein.
Die was zondag als een soort
liberale hogepriester ontvangen
door zijn Belgische vrinden. Zij
zien in hem de verpersoonlij
king van de definitieve zege
van het liberalisme. Om dat
gevoel nog eens extra te war
men besteedde Bolkestein een
deel van zijn toespraak aan de
sociaal-democratie. En vanzelf
sprekend niet in lovende be
woordingen. Want daar zaten
die Belgische liberalen niet op
te wachten.
Wat Bolkestein wel te vertellen
had ging er in als koek. De
sociaal-democratie is in ver
warring, hield Bolkestein zijn
geloofsgenoten voor. In heel
Europa bespeurthij signalen
die daarop wijzen en ook in de
PvdA ontwaart Bolkestein een
heuse richtingenstrijd. Maar
dat mag hij van Rottenberg niet
zeggen.
Niks verwarring. Gewoon, een
debat zoals dat hoort in een
democratische politieke partij.
En Bolkestein zegt dit soort
dingen alleen maar om de aan
dacht af te leiden van menings
verschillen in de eigen club.
Het is een voorspelbare reactie.
Zo gaan ze in de politiek
meestal met elkaar om. Zo
gauw als iemand de stand van
zaken in andermans partij ter
discussie stelt krijgt hij te ho
ren dat het allemaal flauwekul
en kinnesinne is en dat spreker
eerst maar eens naar de rotzooi
in zijn eigen club moet kijken.
Nou valt het met de rotzooi in
de club van Bolkestein reuze
mee. Terwijl toch niemand kan
ontkennen dat het in de Partij
van de Arbeid behoorlijk rom
melt.
Niet dat de dames en heren,
vechtend tussen de kamerbank
jes liggen te rollebollen. Maar
trouwe lezers van de opiniepa
gina van de Volkskrant - ge
liefd podium voor publiciteits-
beluste PvdA'ers - weten wel
degelijk dat er binnen de club
van Rottenberg fundamentele
verschillen van mening be
staan. Op 28 april klommen de
Tweede-Kamerleden Rick van
der Ploeg en Marjet van Zuylen
weer eens samen in de pen.
Zij boden - in hun eigen woor-
Felix Rottenberg foto anp
den - 'een offensieve lijn aan
die enerzijds past bij de ge
schiedenis van de partij en an
derzijds een brug slaat naar de
moderne tijd.'
'Links-liberalen' noemen ze
zichzelf en ze zien de vrije
markt als een doelmatig middel
om sociaal-democratische doe
len te verwezenlijken. En Van
der Ploeg en Van Zuylen heb
ben ook hun voorbeeld klaar.
„In de Verenigde Staten zorgen
sterke mededinging, een flexi
bele arbeidsmarkt en een uit
stekend ondernemingsklimaat
voor een laag werkloosheidscij
fer."
Op 5 mei sloegen twee andere
PvdA'ers, Ferd Crone en Jo-
hanneke Liemburg terug. „De
markt haalt nu eenmaal niet
het mooiste in de mensen naar
boven," concluderen ze fijntjes.
„Een PvdA die een draagvlak
zoekt bij mensen die de sociale
dimensie belangrijker vinden
dan het individuele eigenbe
lang, is niet geloofwaardig als
ze zich uitroept tot links-libe
raal," waarschuwen ze hun po
litieke bloedbroeders.
Het voert te ver de discussie
hier in extenso weer te geven.
Maar dat de beide duo's het
fundamenteel oneens zijn is wel
helder. Bovendien blijft het ge
hakketak niet beperkt tot de
kolommen van de Volkskrant.
Ook in de fractie staan de ver
schillende vleugels regelmatig
tegenover elkaar.
De faxkrant die nota bene Fe
lix Rottenberg zelf elk week
einde verspreidt, geeft een ta
melijk onthullend kijkje in de
politieke keuken. De al eerder
genoemde Marjet van Zuylen
vindt weliswaar dat de onder
linge discussies 'heel inspire
rend' zijn maar stelt wel vast
dat de fractie daardoor minder
als team functioneert.
Die conclusie wordt gedeeld
door haar clubgenoot Martin
Zijlstra die met enige weemoed
terugblikt op de vorige fractie.
Dat was tenminste een team.
De huidige fractie mist volgens
hem het 'wij-gevoel' en het feit
dat leden van een en dezelfde
fractie zichzelf afwijkende eti
ketten opplakken is voor Zijl
stra 'van meer dan symbolische
betekenis.'
„Ik maak me zorgen om de
professionaliteit van deze frac
tie," sombert Zijlstra. En wat
het door zijn partijvoorzitter zo
geliefde debat betreft: „De kie
zers willen geen partij die ru
ziënd over straat gaat. Zij heb
ben behoefte aan een duidelijke
mening. Het alleen maar voeren
van het debat is te gemakkelijk
en leidt uiteindelijk tot niets."
Tsja, als je dat zo leest krijg je
niet bepaald het beeld van een
partij die lekker in haar vel zit
en waarvan de vertegenwoordi
gers zo leuk met elkaar discus
siëren omdat ze dat zo graag
doen. Hier is duidelijk meer
aan de hand. Voor Felix Rot
tenberg is er werk aan de win-
kei. Want Martin Zijlstra
geiijk: kiezers houden niet
een partij die onenigheid'
straalt. En zeker niet van p
tij voorzitters die net doen"
hun neus bloedt.
rond de uitvoering
Schengenverdrag, de vo*
van grote onderwijsinstell®
voor beroepsonderwijs,
tieregeling en het ondf
aan blinde kinderen
De Tweede Kamer praat
week over de problemen
oprichting van een Koer®
parlement in Den Haag»®
opgeleverd, de stand van )eqt=ar, j Stoel heeft
rond de uitvoering van de staten. De El|
PE VIJFTIGSTE verjaard,
oorlog is in een aantal Eii
Jeid en piëteit, werden c
Gigheid en massaliteit.
Het is hartverwarmend i
genomen om in een piel
onvoorstelbare leed dat
denken 's echter zinl
■vordt aan het heden. Vt
pn toespraken die link
oeeld in haar indrukwekl
P°sr 'Vijftig jaar vrijh
wera gehouden, sneed i
an der Stoel het thema
's onmiskenbaar dat
gebracht. Vooral in soci;
"Geel van West-Europa v.
ectieve balans op te m
ev ogen idealen van d
feahseerd.
-r bestaat geen wezenl
aar van verdraagzaan
Nn, etnische twisten di
^.zelfzucht, toenei
nationalisme die angst,
A/pr'S|",et de samenlevi
'°9 voor °9e'
*»er Stoel helft1
fc0,or de vöórteken
ijkt ze burgeroorlc
mie°,?-flicten brandhaai|
een ni J"er de oorzaak v
men f Sc ntziende d'ctij
beleid h- 90ed d0°
sZLb',nnen de Suropij
derhalve een zaakvai
