CNY-bond voldaan over cao-seizoen
Good Company: makelaars in goede doelen
Rel Vie d'Or was een
'incidentele affaire'
DE STEM
ECONOMIE
A8
fla de zomer onrust te verwachten onder ambtenaren
Beveiliging
informatie
onvoldoende
Recordaantal
werklozen
in Japan
publiek ruikt het snel als ergens een luchtie aan zit «"positief bedrijfsimago
Verzekeringskamer:
G 29 APRIL 1995 A7
OOA
00 A
50 A
50 A
00 b
OOA
80 A
,60 A
OOA
,50 A
,50
,30 A
,80 A
,00 A
,70 A
,00 A
,60 A
7,00 A
6,30 A
4,00
2,00 A
8,50 b
3,60 Z
9,00 A
5,80
1,20 A
5,30 A
5,00 A
5,20 A
60,00 A
34,30 A
|5,20A
0,00 A
23,1 OA
0,50 A
68,00 f
■35,00 A
'olaroid
32,00 a
luaker Oats
34.00A
leed Int.
8,00 A
licoh Comp
900.00
St.Gobin Ffr
646,00 A
Sanyo Elec.Yen
520,00
Saralee
26,00 A
Schlumberger
63,50 A
Scott Newc.
5,40 A
Sears Roebuck
53,80 A
Sekisui H. Yen
1100.00
Southw. Bell
43,50 A
Suzuki Yen
400,00
Tandy Corp.
49.00 A
TDK
3000,00
Toshiba Corp.
500,00
Jnion Carbide
31,40 A
Jnion Pacific
54,20 A
Unisys
10,50
USX Marathon
18,00 A
US West
41,00 a
Westinghouse
15,00 A
Woolworth
16,00 A
Xerox Corp.
121,50 a
32.00a i
34,ooa
640.00A
26.00 A
63.50A
5,40 A
53.80 A
43.50A
49.30A
31.20A
54.30A
10,30 A
'8,OOA
41.00 a
15,00 A
16,OOA
121,50
Wall Street
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco inc.
bethl. steel
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
Citicorp
cons.edison
digit.equipm.
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
27/04
40
4014
50
65%
26
1414
55
14
47
m
41
47%
27%
46'/»
66
57-/4
69%
26%
56%
28/04
39%
40%
50%
65%
27%
14%
55
15%
47%
13%
43%
46%
27%
46%
65
57%
69%
27
56
Goud
Goud onbewerkt 19,100-19,700
bewerkt 21,300 laten
Zilver
zilver onbewerkt 250-320
bewerkt 360 laten
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c exclaim
e gedaan/bieden
d ex dividend
f gedaan/laten
g bieden en ex dividend
k gedaan en (aten ex
60,00
278
0,30
0,40
60,00
371
0,90
1,00
52,50
325
0,80
1,10
185,00
494
0,80
1,10
175,00
295
3,50
3,20
19,00
500
0,20 a
0,10
400,00
515
9,30 a
11,50
405,00
364
5,50
7,40
410,00
1179
2,90
4,10
415,00
2854
1,40
2,10
420,00
1959
0,60
0,90
410,00
391
5,80
6,80
420,00
567
8,20
9,30 b
390,00
925
33,00 a
33,40
420,00
1172
13,80
15,00
385,00
875
44,00 a
43,00
380.00
875
60,00 a
58,00 b
395,00
365
0,60
0,30
400.00
393
1,20
0,70
405,00
364
2,50 b
1,60
410,00
356
5,00
3,30
415,00
371
8,00
6,20
420,00
278
12,20 b
10,10
380,00
1035
0,90
0,80
390,00
1125
2,10
1,60
420,00
410
15,70 a
14,10
390,00
1055
5,40
5,00
420,00
925
16,00 a
15,00 a
220,00
323
8,00
60.00
389
4,40
4,30
65,00
447
7,40
7,50
42.50
451
1,10
1,70
37,50
404
0,80
0,60
80,00
420
2,00
2,50
85,00
303
0,50
0,60
85,00
498
1,00
1,20
85,00
281
1,80
2,00
50,00
345
2,40
2,70
50,00
558
1,30
1,40
45.00
500
1,80 a
1,60
180,00
368
1,60
1,60
55,00
369
4,0 0
4,30
57,50
352
1,90
2,00
60,00
868
0,50
0,60 a
52,50
377
6,50
6,50
55,00
818
4,30 a
4,30
57,50
1135
2,60
2,70
60,00
876
1,50
1,60
60,00
657
2,50
2,60 b
185,00
318
7,10
7,40
Verkrijgen, beheren, vervreemden, exploi
teren, verhuren en huren van onroerende
en roerende zaken, verwerven, bezitten en
vervreemden van effecten en andere ver
mogenswaarden.
76425 Steven Kok Consultancy, Emmastraat
16, 4811 AG Breda. Aviesburo op het ge
bied van marketing, communicatie, mana
gement en media.
76426 Internationaal Organisatieburo Re-
mocol, Tollensflat 66, 4707 KG Roosendaal.
Tussenpersoon voor advies aan kleine be
drijven voor promotiedoeleinden, alsmede
internationaal organisatieburo.
76427 Freya, Molenstraat 101, 4881 GC
Zundert. Detailhandel en verhuur video
banden en tijdschriften en aanverwante
artikelen, e.e.a. in de meest ruime zin.
76428 ASCA Products (omport-export), Bel-
lamyflat 5, 4707 KN Roosendaal. Groothan
del in pharmaceutische, homeopathische
en optische artikelen, alsmede persoonlijke
reinigers en beschermers, alles in de ruim
ste zin des woords.
76429 B&B Products, Hoofdstraat 86, 4765
CH Zevenbergschen Hoek. Groothandel m
velerlei produkten, waaronder paramedi
sche apparatuur.
76430 C.T.L. Car Transmission Lock, Veis-
goed 61, 4841 EK PRinsenbeek. Het (doen)
monteren van autobeveiligingssystemen,
alsmede de kleinhandel hierin (gesloten
huis) en de import (m.n. Mul-T-Lock).
76431 Bergse Bouwunie C.V., Nordsingei
144,4611 SJ Bergen op Zoom. klusbedrijf m
de ruimste zin des woords. in.A
76432 De P.l. Kapper, Maaibeemd 93, 4824
ND Breda. Herenkappersbedrijf (ambulant).
76433 Kapsalon No Nonsense, Zicht 1,4822
AN Breda. Dameskappersbedrijf. n
76434 W.T.J., Leeuwerikstraat 24, 4711 JU
Sint Willebrord. Detailhandel (gesloten
huis) in zelfgesnoeide stekken.
76435 R.P.H. Tiel v.o.f. T.H.O.D.N. Breda,
Arendshof 84, 4901 LH Oosterhout
Detailhandel, verkoop van boeken, tijds
schriften, wenskaarten, kantoorartikelen,
in de ruimste zin des woords. t
76524 Incassobureau Sripal, Papaverstrae
3,4761 ZK Zevenbergen. Onder de handels
naam: Incassobureau Sripal: het verzorgen
van incassodiensten. Belegginsadviezen
Sripal: het verstrekken van beleggin9sa
viezen, alsmede het doen van belegg'n9e
in eigen beheer.
76525 Rotoko machinale bewerkingen B.v..
Leemstraat 5a, 4735 SP Zegge. De uitoefe
ning van een metaalbewerkingsbedrijf, me
name het met behulp van metaalbevvm'
kingsmachines bewerken van onderdeie
voor derden, een en ander in de ruimste z
des woord. „c
76526 Plomp Holding B V. Esdoornlaan l
4902 TN Oosterhout NB. Beheren van ve
m°9en-
76527 Rhiendruk beheer, J.M. van d
Berghstraat 11, 4731 DR Oudenboscn,
houdster- en financieringsmaatschappij-
76528 Maas-Basjes Beheer B.V., Burgl
meester de Roockln 22, 4611 LC Bergen v
Zoom. Het houden van aandelen in e
andere rechtspersoon.
ZATERDAG 29 APRIL 1995
poor Pieter Willemsen
pen Haag - Na de zomer zul
len de ambtenaren hoogst
waarschijnlijk actie gaan voe
ren voor een goede cao. En of
KPN erin slaagt zonder ar
beidsonrust voor de honderd
duizend werknemers tot een
bevredigende cao te komen,
staat ook nog allerminst vast.
Maar voor het overgrote deel
van de marktsector zit het
cao-seizoen 1995 erop. De
bonden vinden het resultaat
bevredigend.
Het kabinet kennelijk ook, want
dat heeft besloten de uitkeringen
volgend jaar weer te koppelen
aan de lonen. De cao-coördinator
van het CNV, Cees van der
Knaap, blikt terug en kijkt vast
even vooruit naar 1996.
Ondanks de vaak zeer fors geste
gen winsten van de bedrijven,
zijn er voor dit jaar zeer gematig
de loonsverhogingen afgespro
ken. „Ook in sectoren die het zeer
voor de wind gaat, zoals de ban
ken, de bouw, de kleinmetaal,
zijn geen poencontracten afgeslo
ten. Ik ben daar zeer tevreden
over. De onderhandelaars hebben
doorgepakt op het punt van de
arbeidsduurverkorting in combi
natie met verlenging van de be
drijfstijd. Dat levert veel werk
op."
Maar Van der Knaap erkent dat
het moeilijk is de achterban het
verband tussen loonmatiging en
werkgelegenheid duidelijk te ma
ken aan de hand van het cao's.
Want in de bedrijven hebben
nieuwe collega's niet of mondjes
maat hun intrede gedaan.
„Toch hebben we helemaal in de
geest van het kabinetsbeleid geo
pereerd: werk, werk en nog eens
werk.
Ook op het punt van de instroom-
schalen (loonschalen tussen het
CNV'er C. van der Knaap: 'De ruzie in het streekvervoer was een incident. De inzet voor loonmatiging en werkgelegenheid is vakbond-
sbreed gekozen'. foto anp
minimumloon en de laagste cao-
schaal, waardoor het voor werk
gevers aantrekkelijker wordt
moeilijk plaatsbare jongeren aan
een baan te helpen). Dat is zelfs
in de bouw gebeurd."
Daarom ergert Van der Knaap
zich vreselijk aan uitspraken als
die van de Kamerleden Bakker
(D66) en Van Hoof (WD), die
vinden dat er op dat punt in de
bouw niet genoeg is gebeurd. Hij
wijst erop dat het cao-overleg een
zaak is van vakbeweging en
werkgevers en niet van het parle
ment.
Bovendien stelt de Nederlandse
vakbeweging zich al jaren zeer
verantwoordelijk op. Dat is in
andere landen wel eens anders.
„Van Hoof en Bakker zouden de
vakbeweging moeten koesteren
en niet moeten zeuren en jamme
ren."
De samenwerking tussen de ver
schillende bonden is voorbeeldig
geweest, vindt Cees van der
Knaap. „De ruzie in het streek
vervoer was een incident. De in
zet voor loonmatiging en werkge
legenheid is vakbondsbreed ge
kozen."
Van der Knaap erkent dat de
vakbonden dit jaar in de verdedi
ging hebben gezeten. „Inderdaad,
vooral bij de kleinmetaal en de
bouw moesten de bonden 'achter
uit onderhandelen'."
Voorstellen om de rechten van
oudere werknemers aan te tasten,
een einde te maken aan vergoe
dingen voor werken op onaange
name tijden, aantasting van de
VUT, moesten eerst van tafel.
„De werkgevers wilden zoveel
mogelijk regels om zeep helpen.
Ik vind ook dat het geen kwaad
kan eens kritisch naar oude re
gels in de cao's te kijken. Maar
dat moet je niet doen tijdens de
onderhandelingen.
Wat Van der Knaap betreft zet de
vakbeweging ook volgend jaar
haar beleid van loonmatiging en
verkorting van de arbeidsduur
krachtig voort. „Maar volgend
jaar zullen de effecten van loon
matiging en adv wel moeten lei
den tot nieuwe gezichten op de
werkvloer. Anders gaat de rek er
uit bij de mensen." Dit jaar ging
het meestal om behoud van werk,
volgend jaar moet uitbreiding
centraal staan.
Kritiek heeft de CNV-bestuurder
op de miljarden aan lastenver
lichting die het kabinet naar de
ondernemingen sluist. „Als het
kabinet ernst maakt met zijn
motto 'werk, werk en nog eens
werk', kan het een groot deel van
die lastenverlichting beter ach
terwege laten.
Dat geld kan beter worden be
steed aan banen in de zorg, of in
toezichthoudende functies in de
woonomgeving.
Daar is nog heel veel zinvol werk
te verrichten. Maar nu ontbreekt
het geld daarvoor, net als voor
het aanpakken van de verloede
ring in de steden. Nu gaat het
geld naar ondernemingen met
honderden miljoenen of zelfs mil
jarden winst. Maar met meer geld
zet je ondernemers niet aan tot
meer ondernemen."
Bovendien zal de regering echt
meer middelen voor haar eigen
werknemers uit moeten trekken.
Dit jaar moeten er nieuwe cao's
komen voor gemeenten, rijk, on
derwijs en defensie.
Twee werkgroepen moesten de
problemen bij de overheid rond
de vut en die van de ziektekosten
nog voor het cao-beraad uit de
wereld helpen. „Maar de eerste
werkgroep is al mislukt en de
tweede is gedoemd te misluk
ken."
„Ik ben zeer somber over die sec
tor. Als het kabinet vasthoudt
aan anderhalf miljard bezuinigen
op werknemers die meer dan tien
procent achterlopen op hun col
lega's in het particuliere bedrijfs
leven, vrees ik dat daar ernstige
problemen gaan ontstaan."
Amsterdam (anp) - Bedrijven
zijn zich veel te weinig bewust
van de kwetsbaarheid van
hun informatiesystemen. De
ondernemingsorganisaties
starten daarom in mei samen
met de overheid een campag
ne.
Een 'interactieve' cd-rom brengt
de kwetsbaarheden onder de
aandacht van de bedrijven en
met een diskette kan per bedrijf
een analyse gemaakt worden van
de zwakke punten.
Dit kondigde drs. R. van den Ho
ven van Genderen van de werk
geversorganisatie VNO-NCW
aan tijdens een congres in Am
sterdam.
De accountantsorganisatie
KPMG stelde enkele jaren gele
den in een rapport dat ons be
drijfsleven jaarlijks 400 miljoen
gulden schade lijdt, doordat het
niet zorgvuldig genoeg omgaat
met computerbestanden.
Een Amerikaans vakblad meldde
onlangs dat wereldwijd twee mil
jard schade per jaar wordt gele
den, alleen al door fraude die
plaatsvindt doordat men via
computernetwerken onbedoeld
doordringt tot informatie.
In Nederland werkt het Verbond
van Verzekeraars aan een over
zicht van de schadebedragen die
worden uitgekeerd. Dat over
zicht moet ondernemers bewust
maken van de ernst van het pro
bleem.
Een onderzoek in Frankrijk wees
uit dat veel van de bedrijven die
te maken kregen met een ernstige
computerstoring, failliet gingen.
Tokyo (rtr/afp) - Japan telde
in maart 2,19 miljoen werklo
on, het hoogste aantal sinds
1953, het jaar waarin de hui
dige methode van tellen van
start ging. Het aantal is
110.000 hoger dan een jaar
geleden.
Het aantal werklozen komt over
een met 3 procent van de be
roepsbevolking. In februari was
A9 procent zonder werk.
1® net eind maart afgesloten be
grotingsjaar 1994/'95 heeft de ge
middelde werkloosheid eveneens
Procent bedragen, wat over
eenkomt met 1,94 miljoen werk
lozen. Ook dat percentage is het
"oogste sinds 1953. Het vorige
iQp0r<? kwam tot stand in
i»87/'88, toen een werkloosheid
spercentage van 2,8 werd gere-
In het begrotingsjaar
993/ 94 iag de gemiddelde
werkloosheid op 2,6 procent.
'1 ne gegevens zoals Japan die
^strekt zetten deskundigen in
e westerse wereld al jaren hun
aagtekens. Zo wordt iemand
die
een uur in de week werkt niet
s werkloze bestempeld.
Door Albert Eikenaar
Bunschoten - De overheid
schrapt subsidies. Tal van in
stellingen en stichtingen die
aan liefdadigheid doen, klop
pen daarom aan bij het be
drijfsleven en proberen zo de
financiële nood te lenigen.
Anderzijds neigen onderne
mingen er naar hun maat
schappelijke betrokkenheid
te tonen. De vraag is alleen
hoe? En wie krijgt het geld?
'Good Company' helpt bedrij
ven, groot of klein, te zoeken
naar verantwoorde 'goede doe
len'. En goede doelen hopen via
Good Company een bij hen pas
sende onderneming te vinden.
Laat de linkerhand niet weten
wat de rechter doet. De aloude
bijbelse opdracht uit Mattheus 6
tot onbaatzuchtig handelen bij
het geven van hulp ('aalmoes')
aan de medemens gaat volgens
Good Company allang niet meer
op voor maatschappelijk betrok
ken bedrijven. Als die zich op
het sociale vlak willen profile
ren, hoeven ze dat volgens het
Bunschotense adviesbureau niet
te verhullen.
Na massale inzamelingsacties
als 'Beurzen open, dijken dicht'
- voor de ramp van 1953 in Zee
land - heeft menig ondernemer
zijn bijdrage aan het potje pu
bliekelijk bekend gemaakt. Ze
ker sinds de televisie humaan
leed telkens weer tot een spekta
kel verheft.
Daar zetten de drie vrouwen van
Good Company niettemin
vraagtekens bij. „Een eenmalige
gift of schenking lost alleen op
korte termijn iets op". In hun
ogen zouden bedrijven langlo
pende activiteiten dienen te ont
plooien ten behoeve van mens,
milieu en maatschappij.
En als ze er bewust stelselmatig
mee aan de slag gaan, mogen ze
dat best uitdragen, en daarbij
een voorbeeld zijn voor anderen.
Van belang is dat de samenle
ving er bestendig iets
aan heeft.
„De grootte van een
project staat niet voor
op. Wel het nut. Ook de winke
lier op de hoek moet in staat zijn
iets te bedenken om in zijn buurt
wat te betekenen en dat op an
deren over te brengen. Hij zou
bijvoorbeeld zijn Wanten kun
nen oproepen hun zegeltjes eens
te sparen voor de plaatselijke
kinderboerderij. Zo bestaan er
vele mogelijkheden".
Het verschijnsel sociale marke
ting komt, lijkt het, uit de Vere
nigde Staten overwaaien. Be
drijven zijn daar al jarenlang
bezig ieder op hun eigen wijze
directe acties voor hulpbehoe
venden te voeren. Ook omdat
daar een sociaal vangnet ont
breekt. Vaak staan daarbij over
wegend commerciële aspecten
als vergroting van omzet of
naamsbekendheid voorop. Lief
dadigheid gaat onverbloemd ge-
Wietske Broersma en Eleonoor Hintzen (rechts).
foto peter mastenbroek
dememer één keer per jaar stil
zwijgend'een forse cheque uit
schrijft voor een maatschappe
lijk belang. En er verder con
form Mat.6 niet mee aan de weg
timmert.
Dat betreuren de drie 'maten',
die met zijn allen ooit een mana
gementfunctie bij Body Shop
bekleedden, een cosmeticacon-
cern dat uiterst milieubewust te
1 1 1 1 I li li» i wer^ §aat en zreh daarmee
1 o j heeft verworven.
Wietske Broersma: „Wij we-
steunen, adopteren als het ware. -
Zo krijg je de beste wisselwer
king. Dan pas ontstaan de be-
Desgewenst
paard met geldverdienen.
De Italiaanse kledingfabrikant
Benetton maakte een poos gele
den wereldwijd indruk met de
United Colours of Benetton, een
grensverleggende 'ideële' cam
pagne die beoogde mensen tot
nadenken te stemmen over dis
criminatie. Dat leverde veel
goodwill op. Later sloeg dezelf
de onderneming in veler ogen de
leiden tot puur profiteren.
Bedrijven die het qua Arbowet-
geving of personeelsbeleid niet
zo nauw nemen, kunnen beter
niet eens met een sociale actie
naar buiten treden. Vroeger of
later werkt dat contraproduk-
tief. Het publiek ruikt het snel
als ergens een luchtje aan zit. De
zaak moet van binnen op orde
zijn."
mers hebben precies in het hoofd
zitten wat ze bedoelen. Als ze
het in het echt dienen te commu
niceren, blijven ze er in steken.
Die taak nemen wij over. Ons
produkt is het implanteren van
het goede doel, plus de logische
koppeling aan de bedrijfsactivi
teit.
Als uitgangspunt geldt dat de
hele onderneming een idee moet
plank smakeloos mis met een fo
to van een stervende aidspatient.
Bedoeling was bij het publiek
aandacht voor de problematiek
van die ziekte te vragen. Er volg
den meer omstreden projecten
die een discussie over de ethi
sche aspecten uitlokten. Want
Benetton cijferde zichzelf uit het
beeld bepaald niet weg.
Filiaalhouders in Duitsland slo
ten onlangs de deuren als protest
tegen deze aanpak die in hun
ogen de normen ten aanzien van
menselijke waardigheid over
schreed.
Eleonoor Hintzen van Good
Company: „Dat treft de kern.
Wij vinden principieel dat iedere
openbare uiting van betrokken
heid door de héle onderneming,
van hoog tot laag, geschraagd
dient te worden. Ze mag nimmer
Voor tal van ondernemers is het
intussen normaal om in breed
verband rekening te houden met
mens en milieu, er van uitgaande
dat zoiets ook het eigen econo
misch belang dient.
Anderen gaan intussen een stap
verder. Zij stimuleren een 'van
zelfsprekende', in het bedrijf
geïntegreerde, maatschappelijke
betrokkenheid, die niet ophoudt
bij gebruik van gerecyceld brief
papier of van porseleinen ser
viesgoed in plaats van plastic
bekers.
Good Company biedt ze de
handreiking om de gedachten
daadwerkelijk in beleid plus een
door iedereen geaccepteerd en
ondersteund werkplan om te
zetten. Dat draagvlak bij het
personeel is van groot belang.
Wietske Broersma: „Ondeme-
oogde resultaten,
zetten wij een trainingspro
gramma op ter informatie en
educatie van de medewerkers
die praktisch het meest met de
uitvoering te maken hebben."
Na twee jaar adviespraktijk stelt
Good Company vast dat onder
nemingen soms grote bedragen
uitgeven voor 'goede doelen',
maar dat daar nauwelijks een
visie aan ten grondslag ligt. Of
wel: directies weten herhaalde
lijk niet eens waar het geld naar
toe vloeit.
Een overzicht ontbreekt. De ooit
goedbedoelde doelstellingen
blijken vervaagd dan wel ach
terhaald. Zonde van het geld.
Ook komt het voor dat een on-
ten dat de medewerkers het juist
op prijs stellen als hun onderne
ming haar sociale gezicht toont.
Dat motiveert. En zeker als ze
zelf inspraak krijgen in de beste
ding van zo'n bedrag."
Good Company geeft daar in
houd aan, inventariseert alle be
staande giften, donaties, contri
buties en zorgt voor een zodani
ge ondersteuning dat ze, ingebed
in een 'totaalplaatje', een posi
tieve rol in de bedrijfscultuur
kunnen gaan spelen.
Eleonoor Hintzen: „De weten
schap dat de baas bepaalde goe
de doelen steunt, leidt meer dan
eens tot spontane acties. En die
zorgen voor saamhorigheid. Ze
doorbreken de bestaande inter
ne hiërarchie. Iedereen leert el
kaar eens van een andere kant
kennen."
Heel langzaam begint
een zekere hoogte
vrees door te klin
ken in de uitspraken van de
grote Nederlandse onderne
mers. Niet dat ze verlegen zijn
met de klinkende winstcijfers,
maar ze zijn er als de kippen
bij om elk voorteken van eufo
rie de kop in te drukken.
Akzo Nobels Van Lede hield
het donderdag, in weerwil van
een winstsprong met dertig
procent in het eerste kwartaal,
op het 'voorzichtig optimisme'
waarmee hij het jaar is begon
nen.
En Philips' financiële man
Dudley Eustace, die kon bo
gen op nog mooiere rapport
cijfers over de eerste drie
maanden, was ook al 'terug
houdend' als het op de prog
noses voor de rest van het jaar
aankwam.
De beleggers zijn verslaafd
aan winst, maar het wordt van
de ondernemingen - komend
uit een zwakke periode - ge
leidelijk steeds moeilijker de
rendementsgroei vast te hou
den. De kwartaalcijfers van
het jaar daarvoor waarmee de
meest recente prestaties wor
den vergeleken, worden im
mers steeds beter.
Maar wat de ondernemers
vooral weerhoudt van duide
lijke uitspraken is de onzeker
heid die de toestand op de va
lutamarkt met zich brengt
voor het internationaal opere
rende bedrijfsleven. Een on
gelukkige beweging van de be
langrijkste wisselkoersen kan
in een paar maanden tijd de
winstmarge wegvagen, of de
marktpositie ondermijnen.
Daar helpt geen saneren aan.
Vooreerst blijkt echter dat de
harde gulden voor onderne
mingen als Philips en Akzo
Nobel geen onoverkomelijke
hinderpaal vormt voor verde
re winstgroei. Eustace becij
ferde het dollareffect op het
brutoresultaat deze week op
300 miljoen gulden op jaarba
sis.
Akzo Nobel zou zonder valu
ta-effecten in het eerste kwar
taal 390 miljoen gulden min
der omzet hebben gehad. Op
jaarbasis is daarvan - met een
brutomarge van bijna 10 pro
cent - een deuk in het resul
taat af te leiden van zeker 150
miljoen gulden.
Dat zijn dan nog min of meer
boekhoudkundige gevolgen
van de valuta-onrust. Maar
meer verhuld tast de kracht
meting op de wisselmarkten
ook de concurrentiepositie
van de bedrijven in de harde-
valutalanden danig aan. Zo
lang de Amerikaanse concurr-
netie de spullen nog goed kan
slijten op een levendige bin
nenlandse markt, blijven de
gevolgen beperkt.
Maar bijvoorbeeld bij Akzo
Nobel kijkt men met angst en
beven uit naar het moment -
dat zeker komt dat de
Amerikaanse economie be
koelt.
Dan gaat de daar gevestigde
industrie de afzet verleggen
naar het buitenland, 'met een
premie van 25 procent', zoals
Van Lede het donderdag uit
drukte, doelend op de boter
zachte dollar.
Ondernemers
met hoogtevrees
Het Nederlandse bedrijfsle
ven zal door deze valutaire te
genwind niet een-twee-drie
worden omgeblazen: over de
hele linie worden redelijke tot
goede winsten behaald. Het
CBS becijferde deze week dat
de Nederlandse beursfondsen
vorig jaar samen 22,8 miljard
gulden winst hebben gemaakt,
dat is 6,6 miljard meer dan in
1993, een stijging met 41 pro
cent. Als de eerste kwasrtaal-
cijfers van het nieuwe boek
jaar niet bedriegen, houdt het
daar dus niet mee op.
Het spiegelbeeld van die her
stelbeweging is te zien in het
maandag verschenen jaarver
slag van De Nederiandsche
Bank. De arbeidsinkomens
quote, dat wil zeggen het in de
ondernemingen gevormde in
komen dat aan de werknemers
toekomt, stond in 1994 op
83,8, en dat is een daling van
3,2 punt ten opzichte van 1993.
De grootscheepse saneringen
en de stijging van de produkti-
viteit die daarmee samen
hangt, zijn dus neergeslagen in
de winst en niet in de lonen.
Dat was niet helemaal de be
doeling van de matigende vak
beweging, die uiteraard op
meer werk uit is, zonodig door
het arbeidsinkomen met meer
mensen te delen.
Daar wringt uiteindelijk de
schoen. De werkgelegenheid
trekt onvoldoende aan. 'Komt
later', zeggen de economen
langs de zijlijn.
Maar intussen slijpen de vak
bonden alvast de messen voor
.1996. De FNV sluit een loon
eis van drie procent niet uit.
Je ziet Wim Duisenberg van
De Nederiandsche Bank zijn
grijze kuif schudden over zo
veel kortzichtigheid: hebben
ze mijn Verslag dan niet gele
zen? Pagina 22: „Een verdere
toeneming van de netto win
sten van bedrijven is onont
beerlijk voor het bereiken van
een niveau van de investerin
gen dat zorg draagt voor de
noodzakelijke creatie van
werkgelegenheid."
Gelukkig is de economie geen
laboratorium.
Door Peter Scholtes
Eindhoven - De teloorgang van Vie d'Or was een 'incidentele
affaire', schrijft de Verzekeringskamer in het jaarverslag over
1994.
De toezichthouder op de verzeke
raars en pensioenfondsen geeft
vervolgens verderop in de tekst
aan hoezeer het omvallen van de
Eindhovense maatschappij van
invloed is geweest op zijn toe
komststrategie. Het Vie d'Or-de-
bacle staat in nauw verband met
hèt adagium van de Verzekering
skamer voor de komende jaren:
het vertrouwen van de samenle
ving in de financiële instellingen
moet eens temeer worden be
waakt.
Dat vertrouwen - de basis van
verzekeringen - heeft door de val
van Vie d'Or een gevoelige tik ge
kregen, beseft de Verzekerings
kamer. De Verzekeringskamer
heeft in haar afzonderlijke ver
slagen over de Eindhovense
maatschappij al aangegeven het
toezicht op de verzekeraars te
zullen aanscherpen.
Het bankroet heeft bovendien de
discussie over een garantiefonds
weer aangezwengeld: de Verze
keringskamer werkt aan regeling
die moet voorkomen dat polis
houders met lege handen staan
als een maatschappij in het onge
rede raakt. Ten slotte kan de eva
luatie van de Vie d'Or-zaak nog
leiden tot een verdere verfijning
en completering van de wet toe
zicht op het verzekeringswezen.
De Verzekeringskamer staat in
haar jaarverslag ook stil bij haar
eigen geschonden blazoen. Het
beroep dat de Kamer deed op de
geheimhoudplicht toen de Alge
mene Rekenkamer inzicht wilde
in de Vie d'Or-dossiers, werd al
snel uitgelegd als onwil.
„We mogen niet," herhaalde
voorzitter dr. A. Vermaat nog
eens ten overvloede. Inmiddels is
een parlementaire commissie een
onderzoek begonnen met door de
Verzekeringskamer beschikbaar
gesteld materiaal, ook over Vie
d'Or.
„Maar dat zijn gegevens die
openbaar zijn, zoals de financiële
staten. Er is ons niet, of nog niet,
gevraagd om informatie waar het
stempel 'geheim' op staat," aldus
Vermaat.
Het nieuwe beleid van de Verze
keringskamer geeft ook in een
ander kader nog aan dat de Vie
d'Or-affaire niet op zichzelf
staat. De Kamer wijst op de
groeiende concurrentie in de
branche en de produktinnovatie
die daarvan het gevolg is. Met die
produktvernieuwingen - noodza
kelijk in de jacht op de klant - zal
'het experimentele facet toene
men', voorziet de toezichthouder.
Vie d'Or stond halverwege de ja
ren '80 al bekend om het innova
tieve karakter van zijn produk
ten. De Eindhovense maatschap
pij is wat dat betreft trendsetter
geweest.
Om de risico's van al te drieste
experimenten te beperken, zal de
Verzekeringskamer het toezicht
nog eens aanscherpen en de
maatschappijen confronteren
met 'beter onderbouwde solvabi-
liteitseisen'. Dezelfde bedreiging
voor het vertrouwen in de bran
che gaat uit van het toenemende
gebruik van derivaten. Vooral
onder pensioenfondsen worden
de complexe, afgeleide financiële
produkten steeds populairder.
Volgens bestuurder drs. A. Kool
worden derivaten vaker ingezet
in een poging de beleggingsop
brengst omhoog te brengen.
De Verzekeringskamer heeft de
verzekeraars en pensioenfondsen
in een circulaire gewezen op de
risico's van derivaten. Momen
teel worden methodes ontwikkelt
om de grip op het gebruik van de
instrumenten te vergroten.
