DE STEM
Nergens in Neder
land wordt konin
ginnedag zo uit
bundig gevierd
De kleuren spette
ren je toe. Dit zou
majesteit eens
moeten zien
De RMS als bindmiddel
Witte vlekken in een Turkse krant
China ruikt aan democratie
fli*|f
S
«li*!
3? 8 SI
Door Cees Maas
it zou de majesteit eens
moeten zien. Een super
markt, ingepakt in een
grote Nederlandse vlag.
Alle straten, alle heggen,
alles waar maar wat op
bevestigd kan worden is versierd
met linten, erebogen, duizenden
lampen, vlaggen, Zeeuwse en Ne
derlandse leeuwen. Een hele straat
lang het luctor et emergo om de tien
meter, en aan de andere zijde prijkt
het Sint-Andrieskruis in het wapen
van dit dorp.
Al maanden zijn ze bezig om We-
meldinge zo oranje te maken als
nergens anders in Nederland. In
Wemeldinge is het Oranje Onder
steboven. Met man en macht en
buurtvereniging, bijna iedereen
helpt mee. Oranjebitter kost er in de
winkels 3,95 per borrel en de oude
schippers op de dijk verslikken zich
van trots en vertellen sterke verha
len van vroeger, toen Wemeldinge
ook heel mooi was op de dertigste
april. Wat een manier om een ko-
ninginneverjaardag te vieren. Dit
zou de majesteit eens moeten zien.
Ze komen van alle omliggende dor
pen kijken naar het spektakel in
Wemeldinge, vooral wanneer het
donker is en alle feestverlichting
aangaat. „Dit moeten ze eigenlijk in
alle Zeeuwse dorpen doen," zegt Ko
Wattel, een fietsende bezoeker uit
het dorp Kapelle en een beetje ja
loers volgens eigen zeggen. „Nee,
dat lukt niet want deze gemeen
schapszin vindt je nergens anders,
tegenwoordig doen de mensen niets
meer samen, ze kennen hun buren
amper meer," voegt zijn vrouw er
aan toe.
„Wij hebben," zegt voorzitter Van
der Kuijl van de Wemeldingse
Oranjevereniging en motor van dit
feest, „inderdaad het meest uitbun
dig versierde dorp met koninginne
dag. Destijds is besloten om dat elke
vijf jaar zo te doen. Maar we hebben
er ook heel wat voor moeten rege
len. Iedereen hielp en helpt bij wijze
van spreken mee, de organisatie die
de buurtverenigingen moeten ple
gen is enorm, de inzet van alle men
sen geweldig. En dan kom ik bij wat
ik persoonlijk een groot voorddel
van het feest vind: Wemeldinge is
sterk koningsgezind, en dat is goed
want onze koningin is toch een ge
weldig voorbeeld, maar het feest is
ook een groot sociaal gebeuren.
Kijk maar op de straten, iedereen is
met elkaar bezig iets moois op te
bouwen."
Kijk maar op de straten, en ja, dat
hoef je maar even te doen om Van
der Kuijl gelijk te geven. Iedereen is
constructief bezig met het optuigen
•XX** i
Zomaar een straat in Wemeldinge. Bogen en vlaggetjes geven kleur aan het Oranjegevoel
FOTO'S DE STEM /BEN STEFFEN
Het Dranjegevoel van Wemeldinge
van de straat of het eigen erf. Grote
borden op de erepoorten geven aan
om welke buurtvereniging het gaat.
Iedereen praat met elkaar. Inder
daad heel sociaal allemaal.
Een schoolmeisje plakt met grote
concentratie plastic rood-wit-blau-
we vlindertjes in de buxushaag
rond haar tuin. Heel klein materi
aal, maar wie goed rondkijkt in We
meldinge dezer dagen, ziet overal
van die details: strikjes op de voor
deur, een oranje kaarsje, een oranje
nep-zwaluwnestje onder een dak
goot. Met de grote objecten, de mei
bomen, grote sluisdeuren die hele
straten kunnen afsluiten en knotsen
Buurtbewoners dragen een gigantische ruiker. Uiteraard in rood-wit-
blauw en oranje.
van opgehangen papieren kronen,
zo groot soms als een kleine mid
denklasser, maken ze dit dorp tot
hét Oranjedorp.
Piet Mieras, de gepensioneerde bin
nenschipper, ziet het allemaal aan
vanaf zijn plekje op de dijk. Nee, hij
hoeft niet mee te helpen, zijn straat
is al gedaan, zijn huis is algedaan.
„Kostte me toch nog vijfig gulden
aan spul, maar dat heb ik er wel
voor over als je ziet hoe het wordt.
Maar je moet beslist vanavond eens
komen kijken als alle lampen aan
zijn. Dat is een lust voor het oog van
een mens, dat is dan echt wat je zou
noemen een groot feest."
Een groot feest. Wemeldinge be
reidt zich voor op wat zaterdag alle
maal staat te gebeuren. En dat is
niet niks. Een stoet van 28, nu nog
diep geheim gehouden praalwa
gens, zal door de straten trekken.
Vier muziekkorpsen zullen dit
spektakel begeleiden. „Als de stoet
stilstaat, meet hij al zeshonderd me
ter," gniffelt Oranjevoorzitter Van
der Kuijl.
De mannen timmeren, de vrouwen
maken papieren rozen en guirlan
des. Dat is al sinds januari zo in dit
dorp. De mannen maken ook de
praalwagens van de buurtvereni
gingen, de vrouwen versieren die
weer.
Het gaat om de eer en om prijzen,
dit jaar is er voor het eerst naast een
geldbedrag, de Van Sas-wisselbeker
te winnen. Van Sas is de ex-burge
meester die nog altijd op het dorp
woont. Hij werd zo aangetrokken
door het enthousiasme dat de bevol
king nu weer toont dat hij enkele
dagen geleden een wisselbeker voor
zijn dorp heeft gekocht.
Het geheim van Wemeldinge is ei
genlijk simpel. Waarom is uitgere
kend dit Oosterscheldedorp het
mooist en uitbundigst versierd, zeer
waarschijnlijk ook het meest uit
bundig versierde Oranjedorp van
heel Nederland?
Om te beginnen is Wemeldinge, zo
als alle dorpen die op -inge eindi
gen, een van de oudste dorpen van
Zeeland. Al voor het jaar 1130 zpu
er een parochie zijn gesticht. Het
dorpse leven wortelt dus heel diep
in deze oude gemeenschap. Daar
naast is Wemeldinge per traditie
een Nassaudorp, sterk koningsge
zind, zoals het Westbrabantse
Klundert dat ook is. En bovendien
steken de buurtverenigingen elkaar
aan en jutten elkaar op om maar de
mooiste straat en praalwagen te le
veren. „Ja,ja, er is een gezonde riva
liteit tussen de buurten," zegt voor
zitter Van der Kuijl.
Dit alles samengevoegd verklaart
de Oranjepracht van Wemeldinge.
Nog wat veelzeggende cijfers: op
een bevolking van ruim 2500 men
sen telt het dorp maar liefst 25
buurtverenigingen. De lokale Oran
jevereniging heeft 557 leden en nog
veel meer andere sympathisanten.
Een voorbeeld van wat het feest een
straat kan kosten: er is een buurt
vereniging die vierduizend gulden
bij elkaar heeft gespaard om alle
versiersels en aanverwante artike
len te kunnen betalen.
Dan loop je door het dorp en dan zie
je her en der nogal creatieve versie
ringen. Zo heeft een buurt bijvoor
beeld van plastic koffiebekertjes
grote rood-wit-blauwe bloemen
met een oranje hart gemaakt. In het
hart zit een gloeilamp, en de beker
tjes zijn stuk voor stuk in de kleuren
gespoten, aan elkaar geniet en op
een bord geplakt. Elke bloem telt
tientallen bekers en er staan er hon
derden langs de lange straat. Wat
een werk moet dat zijn geweest. Of
in de nieuwbouwwijk. Daar hebben
ze met honderden gekleurde was-
teiltjes ook een soort van oranjelan
taarns gefabriceerd.
De majesteit zou dit .toch eens moe
ten zien, en veel Oranjeklanten in
het dorp hopen natuurlijk dat Bea
trix ooit eens zal komen. Koningin
Juliana is destijds wel op bezoek ge
weest. Maar de zaterdag zal niet ge
heel zonder hoog bezoek voorbij
gaan. „Meneer Van Gelder komt, de
commissaris. Hij komt bij de auba
de." De vrouwen spreken er met el
kaar over in de supermarkt. Van der
Kuijl noemt het. Piet Mieras op zijn
dijk heeft het over 'meneer de com
missaris Van Gelder die persoonlijk
namens de konigin naar Wemeldin
ge komt' en de kassajuffrouw van
de lokale supermarkt zegt dat er
stemmen zijn opgegaan om een gro
te foto van de commissaris aan alle
lantaarnpalen van een bepaalde
buurt te hangen. Maar dat vond
men zelf toch ook wat overdreven.
Wat er wel uit blijkt is dat Van Gel
der, die misschien niet altijd even
populair is in.de Zeeuwse Staten,
dat wel is in de Zeeuwse straten, al
thans in die van Wemeldinge dan.
Zo ligt een heel dorp er oranje bij en
wimpels wapperen van vele daken.
Uit de ramen van de huizen hoor je
blaasmuzikanten oefenen op het
Wilhelmus en kleine meisjes dragen
oranje strikken in het haar. Wemel
dinge is rood-wit-blauw en blijft
dat na zaterdag nog veertien dagen
lang tot de viering van de vijfde mei
is voorbijgegaan. Mensen fluiten
liedjes, een oude man bindt denne-
takken aan zijn tuinpoort, zijn
buurvrouw helpt door haar vinger
•op de knoop te leggen. En alle kleu
ren spetteren je toe. Dit zou de ma
jesteit eens moeten zien.
De creativiteit in Wemeldinge kent geen grenzen. Plastic bekertjes en afwasteiltjes
gebruikt als decoratiemateriaal.
ZIE WEEKEND 2
ZIE WEEKEND 3
ZIE WEEKEND 4
,G 29 APRIL 1995 D4
cc
O
O
5
cb
CD
O
cn
A3
o.
O
i—
"cd
si
T3
CD
O
-o
c
CD
a
CD
o
"c
a)
■M
CD
'c
CD
o
£-*
"cd
_CD
-C
woon
spelen
+-»
A3
A3
ai
5
C3
o _2
J -C O;
5 cn E
u c
r TJ O
CD
O.
J2
CD O
T3
CD C
ca
9 ~o
o X '-O
J E
ra O ai 4J
2j .2 01
<D E a»
o +-. CD r±L, o
a3 -a
2? 2
_q cn CD "O
8 SF 51 X A ra
c.2>^-o o ra
O C .<u CD M
u CD vS-C (D
2 ai o 5
A3
O tv
Vfü
"O o
u
.9 5 o
N Ol.*
IJS
c !Z c
A3 CD
_A3
S3f
aj c
!2 g 01
Sc
"5 J
'•tl-o
s y
CD t/t
cLü 5
U O t Dl
CD V O C flj
-Ó U
(D C o
S - - -
2 85 e 3
5 c S.S^
-a
X-0-8.SV
ac cjj
Ï5 *3
CD C z -S tv
A3 +J "5
CD "5 w.
3 C r (O
2 a.2
JD O
A3 CD
A3 "O
iE c
5 E
l!Ê
1 A3 O
I fc A3
C A3 C "5
CL <D
"O O 9* N
o
»- LLI 3T,
V
C o
A3 cD O
£3 E 73
qJ CD CD
CL CD
02 N "O
2 -O
C13 S-Q
CD -M <D Of
E CD
8Ma-!atlc
_C CD
y O
40. xj
A3
*- A3 (li <D
CD A3 "O
01-*£ "O CD
ra 3
i/i (li
i. c
rtj s
ni w v
E S 2
Cv
13-es
.9 CD 'oi iSl
+-J s-" SS
O CD
h-c
Ol
W A3 C
u (2) 3
■t cüo
jp ei .SI <o
S
li s1
A3 CD C
T, O ttfl)
UI i— v- V
c 01 3 O
LD LU w
.ti CD <D
13 ~C3 "O O"!
15 S £15
13 C D "u
F 'N
<D 3 -S
CD c 2
,X>
0J <D t
O (O - (V
0">-*C T3
jOok vlaggetjes opgehangen in de straat
vanwege koninginnedag? En misschien
een oranje lintje aan de kinderfietsen
geknoopt, een vlaggetje uitgestoken of
zelfs een ereboogje opgesteld? Ja, ziet
er feestelijk uit. Maar een Amerikaan
zou smalend zeggen you ain't seen not
hing yet, kinderspel, want kom eens
kijken in het kleine Zeeuwse Wemel
dinge, het meest uitbundig versierde
Oranjedorp van Nederland. Het hele
dorp is opgetuigd als een rood-wit-
blauwe kerstboom en het geeft 's nachts
nog licht ook. „Ja, zo geweldig als in
Wemeldinge is het nergens," zegt de
oude Wemeldingenaar Piet Mieras
trots. Een kijkje in hét Nassaubolwerk
van Nederland.
Weekend
ZATERDAG 29 APRIL 1995 DEEL
