6 En ze willen allemaal dokter worden' Afkortingen-klucht toont stuurloze VN in voormalig Joegoslavië Niets veranderd Studiedag in Ede over hulp aan vluchtelingenkinderen Criminal daalt do< Tenslott DESTEM BINNENLAND BUITENLAND BEZORGKLACHTEN LEZERSSERVICE ABONNEMENTENADMINISTRATIE BEL LEZERSCONTACT ÜESTEM Geen spoo M V Goed dat er paasda gen zijn. Je hebt je tradities: de kruisi ging en de wederopstanding en tussendoor eieren zoeken en meubels kijken. Maar er is meer. Hel zit vooral in die tweede paasdag. Je hoeft niet naar je werk om als een gek de- nieuwe week op poten te zet ten. Je leeft in wandeltempo, je geest blijft heerlijk vrij en zorgeloos. Zo kreeg ik gisteren een fan tastisch inzicht aangeboden. Ik zag het opeens voor me. Aan de ene kant de TGV, ook wel de HSL genoemd, die- trein die te snel is voor ons de mocratische landschap. En de- spoorlijn door de Betuwe die- Rotterdam in een wip bij het Ruhrgebied brengt. En Schip hol dat maar banen creëert om de concurrentie in de lucht bij te houden. En niet te vergeten de digitale snelweg die een we reldreis sneller laat verlopen dan het zetten van een bakje koffie. Aan de andere kant ligt de Ba tavia. Hoog. trots, glimmend, van hout. geduldig wachtend op de wind. De Batavia is lang zaam. maar dat vindt niemand erg. Het schip is prachtig mooi. Niemand zegt dat de Batavia volgende zomer in anderhalve dag in Indonesië moet zijn. Geen mens stelt eisen die je bijvoorbeeld wel stelt aan Le Shuttle naar Engeland. Goed, er mankeerde wel iets aan de Batavia. Maar ik kan u verzekeren dat dat komt om dat men te snel had gebouwd en getimmerd. Waren die tien jaren te kort, zult u vragen? Ja, zeg ik dan. Die zekerheid heb ik sinds het paasweekend. Ze hadden er een jaar of vier, vijf langer aan moeten werken. Ze hadden nog meer de tijd moe ten nemen. Wat betekenen die paar jaar als je vier eeuwen te rugvaart in de historie? De traagheid van de Batavia werkt zó geruststellend, zó ontspannend en zó geestver ruimend dat je het onmiddel lijk merkt aan je ademhaling. In je gedachten loop je over het dek en voel je de pure kracht van de touwen. Je lacht om de onmenselijke stress die Europa, de globalisering en de internationale concurrentie over ons heen willen werpen. De Batavia laat zich door geen enkele stroming opjagen. Gebeurt in Nederland alles vijftig jaar later? Prima, hon derd jaar mag ook. Of een paar eeuwen! Wij gaan snel te rug naar de traagheid en daar mee zijn wij onze tijd een flink eind vooruit! Want ik voel aankomen dat snelheid na het jaar 2000 op z'n retour gaat. U gelooft het niet, omdat Bol kestein het er nog niet over heeft gehad? Het zegt genoeg over Bolkestein. moet u maar denken. Waarom zou het van belang zijn tien minuten eerder te ar riveren in Parijs waar het ho telpersoneel staakt? Tijdwinst is een verouderd begrip. We mogen allemaal over steeds meer tijd beschikken. Banen verdwijnen en laten werkne mers achter in een zee van uren waarmee ze geen raad weten. De vergrijzing gooit mensen de straat op die ge wend zijn hun post vluchtig door te nemen en hun dage lijkse inkopen in een kwartier te doen. zodat ze na hun pen sionering onherroepelijk ver drinken in diepe verveling. Snel op weg naar de nieuwe traagheid Laat uw handen gaan over het machtige, ronde hout van de Batavia. Neurie een lied van twaalf coupletten, steek beide handen in uw zakken. Kijk naar het kwartje dat Europa ons wil ontfutselen. Dat kleine muntje dat je altijd klaar hebt voor een karweitje of een tele foontje. In het nieuwe, puur tiendelige stelsel past 25 cent niet. Ik denk dat het muntstuk te dwars is en niet snel genoeg. Reden dus om het te koeste ren. Bespaar het kwartje een gruwelijke razzia, laat het on derduiken in de kelder van uw gemoed. Sporters hoeven niet sneller, winsten hoeven niet hoger, au to's mogen remmen, vliegtui gen mogen vertraging hebben, maagzweren zijn niet nodig. We verschuiven alle deadlines van het leven. Ik beschouw de ze dag als een derde paasdag en stap fluitend op mijn fiets met 21 vertragingen. Met onze economie zal het heus wel weer goed gaan. Fok ker gaat voortaan Batavia's fa briceren. Bij de VVD gaat het nooit over de inhoud, altijd over personen. De ze klacht van de voorzitter van de VVD-jongerenciub over de onwil te discussiëren over de omstreden asielzoekersuitspraken van Bol kestein, werd door oud VVD-Tweede-Kamerlid Joekes verontwaar digd van de hand gewezen. Amper een week na hel betreffende radio-debat trekt Joekes alle re gisters van de publiciteit open om zich af te reageren op partijgenoot Ed Nijpels. Gaat het over de inhoud van de door Nijpels in de rich ting van Bolkestein gedane opmerkingen'.' Natuurlijk niet. Joekes profileert zich als een rancuneus mannetje dat vanuit het bejaarden huis van de politiek scheldkunnonades afvuurt op de PERSOON Nijpels. De liberale achterban kan gerust zijn. Er is nog helemaal niets veranderd bij de VVD. (IIV) -DE STEM- Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct). Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. S 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Rayonkantoren in Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten- Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van deze krant. Abonnementsprijzen: via automatische incasso (via acceptgiro) maand 29.80 (n.v.t.) kwartaal 86,90 89.40) halfjaar 172.80 (f 177,80) jaar 335,75 345,75) Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice M 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend ft 076-236881Fax 076-236405. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur ft 076-236881, fax 076-236405 zondag van 18.30 tot 20.30 uur 8076-236242/236911 Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345. 06-0226116 Ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur/zat. 8.00-12.00 uur (Opzegtermijn abonnementen: 4 weken voor het eind van de betaalperiode) D m Haag (anp) Ed de vereniging Stolen, heeft de al tn zo'n 12 miljoer Lte opgestreken d°' van het mimste iderwijs en Wetens te potten'. «ubsidie was besttj "lieden in het hoger P Èvijs. De rente ovd ^Lelden gebruikte] fd om de exploitatil J e dekken en het eigd 1 aan te vullen. V ft de toenmalige st; 'Jiis Cohen een einde FOTO RUBEN SCH Een Somatisch vluchtelingetje in een Rotterdams opvangcentrum. „Het zijn kinderen die vaak vreselijke ervaringen achter de rug hebben, maar die het toch redden. Een Somatisch jongetje in de crèche. Een Iraans meisje in groep acht. Het komt steeds vaker voor. Nederland telt steeds meer vluchtelingenkin deren. Om mensen uit de prak tijk te helpen daar beter mee om te gaan, wordt er volgende week, op initiatief van project bureau Mutant, een studiedag over vluchtelingenkinderen ge houden. Wat kan een leer kracht doen voor een jongetje dat aan de oorlog ontsnapt is? Door Mick Salet „Ook in ons land komen de rechten van het kind in de knel. Vooral als 't om kin deren van asielzoekers gaat. Die laten we vaak in de kou staan." Vluchtelingetjes. Voor Ben Rensen en Anke van Keulen zijn het eerder kinde ren met mogelijkheden dan kinderen met moeilijkheden. Anke: „Het zijn kinderen die vaak vrese lijke ervaringen achter de rug hebben, maar die het toch redden." Ben: „Het zijn overlevers." Ben Rensen is jeugdarts in Utrecht en Anke van Keulen is voorbereidster van een studiedag over vluchtelingenkinde ren. Op 20 april. In Ede. Dé vraag die dag is hoe beroepskrachten in de kinderop vang, het basisonderwijs en de jeugd hulpverlening méér voor die kinderen kunnen doen. Anke: „Als we het over vluchtelingen kinderen hebben, dan hebben we het over kinderen van asielzoekers èn kinde ren die al een verblijfsvergunning heb ben. Het is een grote groep. Eén van de drie asielzoekers is minderjarig." Ben: „Ze komen overal vandaan. Soma lië, Joegoslavië, Iran. Het bekende lijstje landen." Anke: „Het zijn kinderen van alle leeftij den. Vaak komen ze hier met één van hun ouders. De moeder met name. Dan zit vader gevangen of is hij omgekomen in de oorlog." Ben: „Je hebt ook kinderen die zonder hun ouders komen. De ama's, de alleen staande minderjarige asielzoekers. Dat waren er vorig jaar meer dan vijftien honderd. Vooral jongens van vijftien, zestien en zeventien jaar. Die worden door hun familie naar landen als Neder land gestuurd omdat zij de meeste kans van slagen hebben. Zij zijn jong en sterk. Meisjes zouden het niet redden. Die zou den onderweg beroofd en verkracht wor den." Anke: „Maar de meeste kinderen komen met het gezin. Vaak een onvolledig gezin. Het gaat vaak om mensen met een rede lijke opleiding. De kinderen hebben op school gezeten en de ouders hebben vaak een middelbare of hogere opleiding. Het zijn zeker geen analfabeten." Ben: „Ook aan de gezondheid van de vluchtelingen merk je wel dht het om mensen uit een hogere sociale klasse gaat. De lichamelijke gezondheid van de kinderen is over het algemeen niet slecht. Wel zijn ze vaak ernstig getrau matiseerd door oorlog en andere ellendi ge ervaringen. Het zijn kinderen van wie de moeder door soldaten verkracht is of de vader vermoord is. Het zijn kinderen die hun huis, hun vriendjes, hun land hebben moeten achterlaten. Dat dragen ze wél met zich mee. Aan de ene kant zijn het kinderen als alle andere kinderen, maar aan de andere kant zijn het kinde ren die last kunnen hebben van trauma tische ervaringen. Oorlog, deportatie, onderduiken. Daar kunnen ze nachtmer ries van hebben. Daar kunnen hun pres taties op school onder lijden. Dat maakt ze anders dan andere kinderen. Dat maakt ze anders dan andere minderjari ge migranten." Anke: „In het onderwijs zou daar meer aandacht voor moeten komen. Als kinde ren schokkende dingen meegemaakt hebben, dan moet een leerkracht daar iets mee doen. Gewoon, door de kinderen er over te laten praten, door ze er over te laten tekenen. Dat zijn van die dingen die iedere leerkracht kan doen, zöndér nou meteen de psycho-therapeut te Spe len." Ben: „Maar het gebeurt niet altijd. Ik denk dat veel leerkrachten er een beetje bang voor zijn. Omdat ze niet weten wat er allemaal boven kan komen. Omdat ze niet weten hoe ze daar mee om moeten gaan. Anke: „Ik hoorde het verhaal van een jongen uit Iran. Die had op school een te kening gemaakt van een gevangenis, met een galg. Zijn onderwijzer vroeg niets, maar gaf hem een negen, omdat het zo'n goede tekening was. Dat is een voorbeeld hoe het niét moet. Die onderwijzer had Een Ethiopische jongen leert Nederlands in een opvangcentrum. Gevluchte kinderen zijn vaak heel ambitieus, aldus Anke van Keulen, organisatrice van de studiedag over vluchtelingenkinderen. foto anp er op in moeten spelen. Die onderwijzer had die jongen moeten laten vertellen. Dat is niet makkelijk, maar wel nodig." Ben: „Je moet kinderen de mogelijkheid bieden over hun traumatische ervarin gen te praten. Zelf komen ze er vaak niet mee. Dat zie je ook bij mishandelde kin deren. Die houden zich gedeisd. Maar dat wil niet zeggen dat er niets aan de hand is. Dan zijn er natuurlijk leerkrachten die zich afvragen of het wel verstandig is om dat te doen. Die zeggen: 'Kun je daar met een kind wel over praten?' Natuurlijk, zeg ik dan, jullie zijn toch beroepspeda gogen. Het is niet makkelijk, maar dat mag geen reden zijn om er maar over te zwijgen. Want dat is het alsof de angst van een leerkracht voor een emotioneel gesprek érger is dan de angst waar dat kind dag en nacht mee moet leven." Anke: „Het is ook belangrijk om naar de gezinssituatie kijken." Bén: „Ik heb dat net nog meegemaakt. Een juffrouw op school wist niet wat ze met het extreem agressieve gedrag van een vluchtelingenkind moest. Ze vroeg zich af of ze hem naar een Riagg moest sturen of misschien naar een school voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen. Dat kwam omdat ze niet wist dat de vader en moeder van die jongen enorme ruzie hebben. De moeder verwijt de vader po litiek actief geweest te zijn, waardoor ze moesten vluchten en nu hier in Neder land zitten." Anke: „Dat komt vaker voor. Dat man en vrouw elkaar na de vlucht verwijten gaan maken." Ben: „Daar hadden ze een hoge status, hier zijn ze niets. Daar wa ren ze rijk, hier zijn ze arm." Anke: „Dat is natuurlijk van invloed op de situatie in zo'n gezin." Ben: „En dan is er nog de lange onzeker heid over een verblijfsvergunning die voor stress zorgt. Het duurt soms jaren vóór asielzoekers zeker welen of ze mo gen blijven of weg moeten. Al die tijd zit ten ze op een schopstoel." Anke: „Kinde ren voelen die spanning. Ook al snappen ze niet precies wat er aan de hand is. ze voelen dat het gezin niet veilig is." Ben: „Daardoor zijn die kinderen ook onrustig op school en presteren ze min der. Want wat hebben schoolkinderen nodig om lekker te leren? Een vaste woonplaats, een vaste school, een vaste juf of meester, een vaste plek in de klas. Het is eigenlijk ook niet goed om die kin deren een paar keer van school te l| veranderen." Anke: „Ik heb daar een voorbeeld i Een Somalisch jongetje van drie. Inl opvangcentrum, de eerste opvang, j hij naar de crèche. Eerst kon hij maal niet wennen. Hij wilde niet sp Hij wilde niets. Na veel tijd en moj lukte het ze om het jongetje te ontdo Hij begon te spelen. Hij begon met del dere kinderen mee te doen. Maar ju toen het de goede kant op ging, zijn vader met het bericht dat ze i een asielzoekerscentrum konden. nieuws voor die vader. Slecht nie voor dat jongetje. Dat moest weer lil maal opnieuw beginnen." Ben: „Net als alle kinderen, vragen c kinderen om rust, regelmaat, reinheid relaties. Daarnaast hebben ze op se' iets extra's nodig. Laat ze tekenen! vertellen over het land waar ze geb zijn. Geef ze de kans om trots te vertel^ over hun naam. Dat hebben ze i hun identiteit weer te vinden. Het ist genlijk allemaal erg simpel. We hebbi het over kinderen in onzekerheid. moet je veiligheid bieden." Anke: „Het is trouwens opvallend gauw en hoe goed deze kinderenzicha weten te passen. Vaak hebben ze soort overlevingsstrategie ontwikkel waarmee ze het. ook hier, weten te rei den." Ben: ..Daarom vind ik diekindetj ook een verrijking voor ons land. Zet jong. ze zijn begaafd en ze hebben latl zien dat ze overlevers zijn. Dat zijn tot de jongeren die een vergrijzende maa] schappij goed kan gebruiken'" Anke: „Vaak zijn ze ook heel ambitieu: Ben: „Als ik vraag wat ze willen worde) zeggen de meisjes mannequin en de jm gens piloot of dokter. En dan niet ze simpel schoolartsje als ik. maar rurg. Anke: „Taal is niet zo'n groot prohls als vaak gedacht wordt." Ben: „Diekul deren leren in no time Nederlands. Anke: „En de ouders spreken vaak Engels of Frans." Ben: „En met en voeten lukt het toch ook wel.' Ik aj morgens op mijn spreekuur wel tienwj schillende nationaliteiten. Ook analj beten die alleen hun eigen taal spie»1! Maar toch kunnen we elkaar bijna all begrijpen. Ik heb maar zelden een nodig. Eigenlijk begrijpen mensen t kaar alleen niet als ze elkaar niet wi tj begrijpen." Door Harald Doornbos Zagreb (Kroatië) - De afgelo pen dagen hadden de militai ren van de Verenigde Naties in Kroatië het druk met het ge deeltelijk overschilderen van hun auto- nummerborden. De VN-missie in het voormalig Joegoslavië luistert namelijk naar de naam Unprofor (Uni ted Nations Protection Force, VN-beschermingsmacht), en VN-wagens rijden hier rond met de afkorting UNPF op hun nummerborden. Maar sinds begin deze maand het mandaat van de VN in Kroatië werd aangepast, werd Unprofor verandert in Uncro, United Na tions Confidence Restoring Ope ration in Croatia, de VN-vertrou- wens-herstel operatie. En dus moesten de laatste twee letters van de UNPF-nummerborden worden overgeschilderd en ver vangen door CRO. Het probleem van Uncro-num- merborden is echter dat deze niet geldig zijn in Bosnië of Macedo nië. In Bosnië blijft namelijk het Unprofor-mandaat gehand haafd, terwijl in Macedonië de VN-missie inmiddels ook een nieuwe naam heeft gekregen: Unpredep, United Nations Pre vention Deployment, de preven tieve aanwezigheid van de VN- troepen. Dus bedachten ze op het hoofd kwartier van de VN in Zagreb een truc. Uncro, Unprofor en Un predep blijven bestaan, maar er wordt een nieuwe overkoepelen de organisatie voor het gehele voormalig Joegoslavië in het le ven geroepen die simpelweg Uni ted Nations Peace Force gaat he ten, de VN-vredesmacht. De af korting hiervan luidt UNPF. Toevalligerwijs zijn dat dezelfde letters die de blauwhelmen de af gelopen dagen hebben verwij derd van hun nummerborden. En nu moet dus alle verf weer wor den verwijderd omdat er weer UNPF op moet komen te staan. Niemand zal het u kwalijk nemen als u het niet meer snapt. Want de VN-manschappen lijken zelf ook het spoor bijster. „Worden we nou UNPF of Uncro," ver zucht een blauwhelm. „Moet ik m'n nummerborden nou vervan gen of niet?" Niemand weet nog wat de VN kunnen doen. Het voormalig Joe goslavië wordt nog slechts be volkt door apatische, haast moe gestreden VN'ers die ook niet meer weten hoe de VN invloed op de gang van zaken op de Balkan kunnen houden. Het staakt het vuren in Bosnië is volledig op een fiasco uitgelopen, nu Serviërs Sarajevo weer veelvuldig onder vuur nemen en de moslims op meerdere plaatsen grootscheepse offensieven zijn begonnen. In Kroatië is de acute dreiging van het uitbreken van een nieuwe oorlog tussen Kroaten en Kraji- na-Serviërs enigszins vermin derd. Maar met name in het zui den van de Krajina slaat de vlam ondanks de VN-aanwezigheid geregeld in de pan. Een VN-com- mandant, die doelbewust door Kroaten werd beschoten, diende het zoveelste protest in. Hij kreeg echter van de Kroaten te horen 'dat hij niet moest zeuren omdat hij nog in leven was'. Zeker hu Servische troepen in de Krajina vorige week voor het eerst in een jaar de luchthaven van de Kroa tische havenstad Dubrovnik met granaten bestookten, is de span ning er terug. Michael Williams, de belangrijk ste woordvoerder van de VN die afgelopen week vertrok, gaf tij dens een persconferentie in Za greb toe dat hij een moeilijk jaar achter do rug heeft gehad. „Vrede bewaren is een eenzame missie," zei Williams, „Zeker als het an deren zijn die de vrede moeten afdwingen." Hij doelde hiermee op de vaak zwalkende internationale poli tiek ten opzichte van Bosnië. Zo was de uit Amerika, Engeland, Frankrijk, Duitsland en Rusland beslaande contactgroep vast van plan om na een bezoek aan Za greb en Belgrado in de Bosnische hoofdstad Sarajevo onderhande lingen te voeren met de Bosni sche president Izetbegovic. Maar omdat de Bosnische Serviërs we derom geen garanties wilden ge ven voor een veilig bezoek van de leden van de contactgroep aan Sarajevo, werd die trip afgelast. „Een zeer ernstige tegenslag", zei Williams, „Want we hebben nog maar weinig tijd te gaan voordat het-staakt-het-vuren officieel af loopt op 1 mei. Als we niet eens Van onze verslaggever - De Edese polii mAe lokale brand' bezorgt. Zondag woi zeker zijn aangestoki carosseriebedrijf „n veevoerderbedrij kerkdorp De Klomp doelwit. Bovendien gin! avond een loods met [uren en was er zate. een kleine brand in eet Be politie kan ondank. ïe surveillances geen op de reeks van ,Iule branden. Er zijn bijna veertig brandt Voor het eerst sinds 16 datum van de eers moest de brandweer zondag uitrukken. Kortjakje De politie vermoedt da willens en wetens it berichten in de media den dat de brandstich naam Kortjakje had -tot dusver- nooit aan het werk was. die mededeling in de gen er branden op zon wel erg toevallig," met woordvoerder H. Mui De politie heeft ook vloeden van publikati „Nadat we zeiden da den 's avonds werde Amsterdam (anp) Amsterdam is door en justitie afgenom jaar. In het kader van het sief pakte de politie c twee weken 250 men litie en justitie wilt actie de binnenstad paasweekeinde, waai risten werden verw: mogelijk ontdoen v: len. Het aantal straatri met 40 procent van er waren 10 procent] vallen van zakkenro aantal diefstallen ui' naar 86, een daling cent. Voor het paasoffej Justitie 100 extra cef baar. Die zitten nu met vooral criminl Noordafrikanen, tej DESTE meer met de Bosnische i kunnen onderhandelen het te gevaarlijk is om Sara)eJ te bezoeken, dan zijn we eigv van huis." Vanwege de stuurloze VN den de blauwhelmen zits I maar bezig met het kleine, ovi zichtelijke werk. Terwijl er I dagelijks mensen stervenutril rajevo, zijn de VN'ers druk t weer met het vervangen va I go's en het vergaderen over I we afkortingen. Tevens Jp er nieuwe stickertjes gj over de oude namen, ten»! vernieuwde computerpmg I ma's worden aanges®a l gloednieuwe Un^ Unp.1 Unpredep- of UNFt'1° kaarten te maken. „Ik $J nu al twee jaar", zei e VN-medewerker m „Maar ik ben op zoek andere baan. Ik word van de VN." DE ENIGE BETROK het bouw-akkoord onderhandelaar J. nieuwe ruimte, da wat in vele maandi vahstal had dus i argumenten, kan z vertrek met een kij werkgeversorgani: opstellen en nu bl rog om toe te verklaarde punten winnen. Waar was voor nodig gewet verantwoordelijk^ Een merkwaardige Welke onderhand vahstal er een verongelijktheid een impasse te een onderhandeld vahstal misschien] creatief is gewee een compromis, bet akkoord zei daarmee een eint het akkoord spei rinanejering van t D'e blijvende mo houw zo essentie daartoe de uitk doorbraak. De ni handelaars in anc te dat vervroegd scala van de m Pensionering' zijr

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 2