Mét de dollar keldert
de koers van Amerika
KPIN
'Uitputtingsslag bazen en bonden op komst'
HET WEER
Wisselvallige paasdagen
4Regels voor ww frustrert
experimenten met banen
Bestbetaalde baas in VS
verdiende 42,2 miljot
LllT'op de we:
DE STEM
ECONOMIE
H hogedruk
I Zon en maan
Hoogwater
Scheepvaartberichten
Tegenover ir
ZATERDAG 15 APRIL 1995 /^(j
nüSTEM
Het rustige en droge weer van de afgelopen dagen is voorbij.
Tijdens de Paasdagen is het ronduit wisselvallig met buien en
bovendien vrij koud. De temperatuur komt 's middags niet
hoger uit dan ongeveer 8 graden. Vanochtend is het bewolkt en
af en toe valt er regen of motregen. Dat hangt samen met de
passage van een koufront. Terwijl het front in de loop van de
middag naar het België en Duitsland wegtrekt, klaart het van
het noorden uit wat op. De temperatuur loopt nog op tot
maximaal 11 graden. De wind draait in de loop van de dag naar
noordwest en neemt toe tot matig, kracht 4, aan de kust en op
het IJsselmeer tot vrij krachtig of krachtig, 5 tot 6.
Een lagedrukgebied boven het zuiden van Scandinavië is
verantwoordelijk voor de noordwestelijke stroming waarmee
koele en onstabiele lucht naar onze omgeving stroomt.
Bovendien neemt de lucht boven de Noordzee nogal wat vocht
op, zodat er zondag en maandag van tijd tot tijd buien vallen.
De zon laat zich slechts nu en dan zien.
Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland:
zonneschijn
inproc.-
neerslagkans:
minimumtemp
middagtemp..
wind"
zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag
20
60
11
NW5
20
60
2
8
NW 5
20
60
2
8
NW4
(Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden)
20
60
2
10
ZW4
20
60
6
11
ZW5
ElS> bewolkt mist
mÊ.H>
't'nW regen tri sneeuw
zonnig onweer
hagel opklaringen
koufront
wind
richting
L lagedruk
-1000- luchtdruk in
hecto pascal
19
temperatuur
Weerrapporten 14 april 17 uur
Amsterdamzwaar bew13 gr
De Biltzwaar bew13 gr
Deelenhalf bew14 gr
Eeldelicht bew12 gr
Eindhovenzwaar bew14 gr
Den Heldermistbanken9 gr
Rotterdamzwaar bew13 gr
Twentezwaar bew14 gr
Vlissingenlicht bew11 gr
Maastrichthalf bew13 gr
Aberdeenzwaar bew17 gr
Athenezwaar bew16 gr
Barcelonaonbewolkt18 gr
Berlijnonbewolkt5 gr
Boedapestzwaar bew6 gr
Bordeauxlicht bew16 gr
Brusselzwaar bew12 gr
Cyprusonbewolkt18 gr
Dublinhalf bew14 gr
Frankfurtonbewolkt10 gr
Genèveonbewolkt13 gr
Helsinkihalf bew4 gr
Innsbruckzwaar bew9 gr
VANDAAG/ Zon op: 06.43. Zon onder: 20.35. Maan op: 20.57. Maan
onder: 06.32. MORGEN/ Zon op: 06.41. Zon onder: 20.37. Maan op:
22.16. Maan onder: 07.04. MAANDAG/ Zon op: 06.39. Zon onder: 20.39.
Maan op: 23.33. Maan onder: 07.43.
VANDAAG/ Bath: 04.50-17.10. Hansweert: 04.19-16.40. Terneuzen:
03.49-16.09. Vlissingen: 03.29-15.49. MORGEN/ Bath: 05.30-17.51. Hans-
weert: 04.58-17.20. Terneuzen: 04.27-16.49. Vlissingen: 04.09-16.30.
MAANDAG/ Bath: 06.11-18.36. Hansweert: 05.38-18.01. Terneuzen:
05.08-17.32. Vlissingen: 04.49-17.12.
AALSMEERGRACHT 13 360 nno Antigua nr Vlissingen, ACHTERGRACHT
13 te Western Port, ALEXANDERGRACHT 14 300 o Townsville nr
Brisbane, ALIDON 13 vn Trinidad nr Houston, ALSTERN 19 verw te
Skelleftea, AMSTELGRACHT14 210 nw Azoren nr Philadelphia, AMV 14
14 n Bornholm nr Amsterdam, APODY 13 500 no Las Palmas nr Sao
Tome, ATLASGRACHT 13 90 w Mekka nr Rotterdam, AVEBE STAR 13 120
zo Montrose nr Delfzijl, BAKENGRACHT 14 300 nw Madeira nr Motril,
BALTIC SUN 20 verw te Greenock, BASTIAAN BROERE 13 35 zw Sardinië
nr Lavera, BATAAFGRACHT 14 160 zw Brest nr Amsterdam, BEURS-
GRACHT 14 30 zw Gotland nr Mantyluoto, BONTEGRACHT 13 50 nw
Lissabon nr Mantyluoto, BROUWERSGRACHT 13 vn Lagos nr Tema,
BUIZERD 14 te Rotterdam, CARINA-1 13 te Rotterdam, CAROLA-1 13 250
zo Halifax nr Gevle, CASTOR 13 rede Haifa, CECILIA-1 13 250 ono
Salvador nr Antwerpen, CEMILE 13 vn Rostock nr Riga, CEMSEA 18 verw
te Oslo, COLDSTREAM 14 110 nw Guayaquil nr Valparaiso, COLD
STREAM MERCHANT 14 22 nw Terschelling nr Rochester, COLDSTREAM
SHIPPER 14 30 nw Poolsaar nr Amsterdam, COLDSTREAM TRADER 14 5
n Kopenhagen nr Sodertalje, COMBI TRADER 13 260 w Brest nr Galway,
COMTESSE 14 24 w Ouessant nr Bayonne, COOL EXPRESS 14 pass Lima
nr Panamacanal, CORMO EXPRESS 13 350 w Mangalore nr Muscat,
DANIELLA13 350 z Karachi nr Singapore, DIAMANT 14 4 n Kaap Arkona
nr Amsterdam, DONAU 13 40 w Gogland nr Boulogne, DUTCH ENGI
NEER 13 50 nw Bayonne nr Bayonne, DUTCH MATE 14 te Tarragona,
EENDRACHT 13 thv Ouessant nr Guernsey, EGMONDGRACHT 14 vn
Bangkok nr Singapore, ELANDSGRACHT 13 240 no Howland Baker Isl. nr
Buenos Aires, ENGELINA BROERE 13 dw Cromer nr Antwerpen, ER-
ASMUSGRACHT 13 135 wnw Gibraltar nr Genua, EUROGRACHT 14 60
wzw Kopenhagen nr Suez, FAIRLIFT 13 840 zw Azoren nr Port Of France,
FLINTERBORG 14 20 zw Visby nr Fecamp, FLINTERDIJK 14 90 zo
Maputo,FLINTERMAR14 8 o Elba nr Salerno, FRESHWATERBAY 13 240
no Darwin nr Auckland, GALLUSTURM 14 te Rotterdam, GERARDA 13 te
St. Petersburg, GEULBORG 14 25 w Scheveningen nr Mantyluoto,
GRIFTBORG 13 35 zw Den Helder nr Antwerpen, GROUSE 19 verw te
Kristinehamn, HEERENGRACHT 13 30 z Cape Palmas nr Pointe Noire,
HELENE 14 13 nw Den Helder nr Hamina, HOLSTEIN EXPRESS 13 60 wzw
Scilly Eilanden nr Alexnadrie, IJSSELLAND 13 dw Stockholm nr Delfzijl,
IKIENA 13 50 ono Savannah nr West Point, IKIENA 15 verw te West Point,
JACOBUS BROERE 14 35 nw Guernsey nr Barreiro, JASON 14 50 nw
Cherbourg nr Viano do Castello, JEHAN 13 40 zzo Malaga nr Pescara,
JEHAN 14 120 wzw Algiers nr Pescarea, JO CALLUNA 13 te Port Said, JO
CEDAR 13 50 w Vlissingen nr Antwerpen, JOINT FROST 13 60 z Monrovia
nr Douala KAAPGRACHT 13 500 o Bermuda nr Gandia, KIELGRACHT 13
110 w Monrovia nr Cork, KOGGEGRACHT 13 225 zw Ouessant nr
Chatham, LARK 16 verw te Plymouth, LAURIERGRACHT 14 150 z San
Salvador nr PanamaKanaal, LEVANTGRACHT 13 230 nnw Yolonama Saki
nr New Castle, LIJNBAANSGRACHT 13 200 zw Sardinië nr Laemchabang,
LINGEGAS 14 46 nw New Bangalore nr Kandia, MAASBORG 14 10 n
Kopenhagen nr Naantali, MAGDALENA 14 92 o Rimini nr Bandirma,
MAJESTIC 13 270 zw Lagos nr Douala, MANGEN 18 verw te Kristine
hamn, MARATHON 13 90 o Gibraltar nr Civita Vecchia, MARGRIET 13 25
n Duinkerken nr Rotterdam, MARJA 14 60 z Plymouth nr Aviles,
MARJOLEIN 14 te Peterhead, MARKBORG14 40 zo Stockholm nr Dundee,
MAVERIC 13 130 no Cartagena nr Las Palmas, MENNA 14 50 no Rostock
nr Delfzijl, MUSIC 13 180 n Dakar nr Lagos, MYSTIC 13 15 n Mallorca nr
Douala, NAYADIC 13 30 n Malta nr Ahsdod, NEDLL CLEMENT 13 te
Bilbao, NEDLL DEJIMA 13 thv Gibraltar nr Southampton, NEDLL DELFT
13 550 w Sumatra, NEDLL EUROPA13 90 ozo Aden nr Port Kelang, NEDLL
HONGKONG 14 te Port Said, NEDLL HOORN 13 80 z Kreta nr Barcelona,
NEDLL MAAS 13 300 z Sri Lanka nr Port Kelang, NEDLL MERWE 14 te
Mahe, NEDLL NEERLANDIA 13 480 zw Azoren, NEDLL ROCHESTER 13
260 n Darwin nr Auckland, NEDLL ROTTERDAM 13 vn Tauranga nr
Jakarta, NEDLL ROUEN 14 195 o Brisbane nr Auckland, NEDLL VAN
NDORT 13 270 no Shanghai nr Keelung, NORDIC LINK 14 75 o Hartlepool
nr Braviken, NORTHERN EXPLORER 13 620 zzo Bermuda nr Puerto Moin,
NOVA FRIESIA 13 320 no Azoren nr Moin, NOVA TERRA 13 55 nw
Lissabon nr Limassol, NYANTIC 13 280 no Azoren nr Cartagena, OAXACA
13 350 nw Kure nr Yokohama, OCEAAN KLIPPER 13 200 o Bermuda nr
Port Canaveral, OLGA 14 50 zo Stockholm nr Fredericia, OLIVIER 15 verw
te Stavanger, ORANGE KLIPPER 13 600 wzw Azoren nr Pto Cortes,
PARKGRACHT 13 pas Gibraltar nr Quebec, PAUWGRACHT 13 te Sfax,
PIONIER 14 85 zw Ouessant nr Lissabon, POLARBORG 13 30 o Skelleftea
nr Lubeck, POOLGRACHT 14 200 w Nagasaki nr Sydney, PRINCE HENRI
14 15 nw Outer Dowsing nr Leixoes, PRINCE Of WAVES 13 900 o
Bermuda nr Kingston, PRINS WILLEM-2 13 vn Port Jerome nr Tees,
SCHELDEBORG 13 45 no Bornholm nr Beverwijk, SCHOENER 14 75 w
Esmeraldas nr Wilmington, SEA ADMIRAL 13 vn Tarifa nr Leixoes,
SIDELIA 13 1450 w Madeira nr Hamburg, SOLON 14 30 z Wight nr
Hamburg, SPRING BOB 13 150 nw Casablanca nr Moin, SPRING TIGER
13 850 nno Barbados nr San Juan, STELLA LYRA 13 30 zw Lissabon nr
Leixoes, STELLA ORION 13 250 vn Venhuizen nr Brunsbuttel, STELLA
POLLUX 14 10 zw Lands Ende nr Antwerpen, STERN 14 80 w Halstholm
nr Kantvic, STURGEON 13 159 nw Gdansk nr Gdansk, SUNNAHAV 17
verw te Montrose, SWALLOW 20 verw te Bilbao, SWIFT 13 570 no
Bermuda, TEXEL BAY 14 te Saloniki, THEODORA 14 te Brunsbuettel,
UNDEN 20 verw te Dublin, VALIANT 14 te Rotterdam, VELOX 14 te
Liverpool, VLIELAND 13 20 z Cabo Vicente nr Barcelona, WESTERDAM 13
110 nno Puerto Plata nr Nassau, WILMA 23 verw te Rotterdam.
Voorzitter Van der Weg van Industriebond FNV voorziet komende jaren verharde houding werkgevers:
Den Haag (anp) - De voorzit
ter van de Industriebond
FNV, B. van der Weg, voor
ziet de komende jaren een
bikkelharde confrontatie met
de werkgevers. „We moeten
rekenen op een uitputtings
slag," zegt Van der Weg in
een vraaggesprek met het
vakbondsblad FNV Magazi
ne.
Wijzend op de conflicten in het
streekvervoer en de bouw con
stateert de voorzitter van de
grootste vakbond in het bedrijfs
leven een verhardende opstelling
van de werkgevers in Nederland.
Werknemers zouden niet flexibel
genoeg zijn en te veel kosten.
Arbeidstijdverkorting is niet be
spreekbaar.
„Het gaat de werkgevers puur
om zelfverrijking, ten koste van
de werknemers," zegt Van der
Weg, en: „Als je niet meegaat
met hun eisen, dan knallen de
werkgevers er keihard in. Ze
weten zich daarbij gesteund
door grote delen van de poli
tiek."
Door dat gesuggereerde verbond
staat de vakbeweging alleen en
is derhalve een 'krachtige inzet'
noodzakelijk. Van der Weg: „Ik
voorzie voor de komende jaren
steeds meer grote arbeidsconflic
ten."
Om dat gevecht aan te kunnen
ontkomt de vakbeweging niet
aan een grondige reorganisatie,
vindt hij. Vandaar ook dat de
bondsvoorzitter een warm plei
dooi houdt voor de 'verbouwing'
van zijn eigen bond, waarover
het congres eind april besluiten
neemt.
De bedoeling is verantwoorde
lijkheden lager in de organisatie,
bij de kaderleden, te leggen. Te
gen de voornemens van het
bondsbestuur bestaat evenwel
bij het personeel grote weer
stand. De bezoldigden vrezen
aantasting van hun positie,
doordat het onbezoldigde kader
meer bevoegdheden krijgt.
Door Mare de Koninck
Washington - Wie in pakweg
Nederland weten de naam
van de Amerikaanse minister
van Financiën? Misschien een
handvol experts. Voor het
overige is ene Robert Rubin
een vrijwel onbekende in Eu
ropa, elders op aarde en in
Amerika zelf.
Dat was in de jaren tachtig an
ders. James (Jim) Baker de Der
de stond als een monument van
politiek, economisch en finan
cieel leiderschap naast president
Ronald Reagan op het wereldto
neel zijn orders uit te delen. De
jaarlijkse bijeenkomsten van de
Grote Zeven (meest geïndustria
liseerde landen) waren indruk
wekkende manifestaties van
Amerikaanse macht.
Niet dat de commerciële en mo
netaire politiek van de Verenig
de Staten destijds zo voorbeeldig
was. Het land begon juist in die
jaren aan de creatie van enorme
begrotingstekorten, dankzij Rea-
gans geweldige militaire uitga
ven waar geen compenserende
belastingverhoging tegenover
stond. In zekere zin zijn de pro
blemen van vandaag de dag met
de dollar en het resulterende
gevaar voor de wereldhandel
tien jaar geleden geboren op ge
zag van dirigent Jim Baker,
toenmalig Amerikaans minister
van Financiën.
Arrogant
Maar er was tenminste sprake
van een herkenbare Amerikaan
se machtspolitiek: dictatoriaal,
egoïstisch, uit op een geforceerde
economische 'boom' in de VS
zelf. Het was beleid in de arro
gante aanname van Washington
dat wat goed was voor Amerika,
goed was voor de wereld.
Er was hoe dan ook internatio
naal ontzag voor. En er viel hoe
dan ook profijt te halen (althans
voor andere rijke landen) in een
Amerika dat een hemel werd
voor buitenlandse investeerders.
Er gingen bijna vier(!) guldens in
één dollar...
Natuurlijk was het ook funda
menteel een andere tijd dan de
huidige. De koude oorlog - met
alle politieke stabiliteit vandien
- was nog in volle gang en de VS
konden hun wil opleggen aan het
'vrije' deel van de globe dat
militair-strategisch afhankelijk
was van Uncle Sam. Washington
schreef Bonn en Tokyo, de ver
liezers van de Tweede Wereld
oorlog, de economische recepten
voor (tot in de details van hun
rentestand en begrotingstekort)
die hen definitief insloten in het
kamp van de winnaars van de
globale kapitalistische orde.
Het lijkt allemaal wel een eeuw
geleden, voor wie de vergelijking
maakt met de wereld van april
1995. Amerika is als militair en
economisch alleenheerser van
het internationale toneel ver
dwenen. Het land heeft zich te
ruggetrokken in zichzelf, en treft
zichzelf aan als een gefrus
treerde natie, zonder hoger doel,
vol ongerichte boosheid.
Het Amerika dat optimisme tot
de essentie van zijn karakter
rekende, is een verre herinne
ring. De president is het voor
werp van nationale minachting
en het Congres breekt in record
tempo de landelijke sociale en
staatsrechtelijke structuur af,
omdat het vermoedt dat het volk
wil dat zowat alles moet worden
afgebroken om een nieuw, ge
lukkiger, Amerika te bouwen.
De binnenlandse politiek is se
dert de Amrikaanse burgeroor
log nooit zo instabiel geweest als
nu. En er gaat nog maar net
anderhalve gulden in dat ding
dat Amerika's relatieve postuur
in de wereld opmeet: de dollar.
Passiviteit
Natuurlijk zijn er tal van om
standigheden, wisselend van de
ene dag op de andere, die bepa
len hoe investeerders en specu
lanten dollars en yen en marken
en guldens heen en weer schui
ven. En de huidige koers van de
dollar kan er door zulke momen
tele motieven zo belabberd bij
liggen als ze dezer dagen doet.
Maar het patroon van de drama
tische neergang, de ineenstor
ting, van de fameuze 'green
back', de ooit 'mighty yankee
dollar', is volgens tal van experts
hetzelfde patroon als dat van de
neergang van het Amerikaanse
leiderschap in de wereld en in
eigen land.
Dat ontbreken van leiderschap
heeft heel concrete gevolgen
voor de waarde van de dollar.
Daklozen krijgen een bord eten. Het Congres breekt in recordtempo de landelijke sociale en
staatsrechtelijke structuur af, omdat het vermoedt dat het volk wil dat zowat alles moet worden
afgebroken. En dat alles om een nieuw, gelukkiger, Amerika te bouwen. foto ap
Allereerst kan en/of wil Amerika
niet langer het economische be
leid dicteren van zijn belangrijk
ste handelspartners, en kan het
langs die weg nauwelijks nog de
internationale prijs van de dollar
beïnvloeden. Duitsland en Japan
maken nu zelf uit wat ze doen
met pakweg hun rentetarief (een
factor in de koers van de dollar,
want een verlaagde rente in
Duitsland maakt de rente in de
VS relatief hoger en de dollar
daarmee aantrekkelijker en
duurder).
Natuurlijk waren Amerikaanse
dictaten in vroeger jaren geens
zins absuluut, maar er bestond
althans intensieve interlandelij
ke coördinatie van monetair be
leid onder strakke leiding van
Amerika. „Vandaag is er geen
sprake coördinatie. Amerika zou
die op zich moeten nemen, alleen
al omdat zijn economie nog al
tijd omvangrijker is dan die van
Duitsland en Japan te zamen.
Maar ik zie alleen maar passivi
teit in Washington," klaagt eco
noom Henry Stephens van de
Amerikaanse Citibank.
Dan is er de afwezigheid van
politiek leiderschap in Witte
Huis en Capitool waar dat nodig
zou zijn om de - in absolute
bedragen - enorme tekorten op
de Amerikaanse handelsbalans
en nationale begroting klein te
krijgen. Amerika moet voor de
financiering van die schulden
zóveel buitenlandse valuta aan
trekken, dat die daardoor alleen
maar duurder worden en de dol
lar evenredig minder waard.
Spookachtig
De handels- en budgettekorten
zouden kunnen worden wegge
werkt met afremming binnen de
VS van consumptie, aansporing
van besparingen, verlaging van
overheidsuitgaven en verhoging
van belastingen en rente. Maar
dat zijn geen populaire maatre
gelen. En dezer dagen heeft vrij
wel geen politicus de moed ze
aan het boze volk voor te stellen.
Daarentegen nam het Congres
onder aanvoering van Republi
keins voorman Newt Gingrich
vorige week nog een reusachtige
belastingverlaging aan, zonder
zich tegelijk te bemoeien met de
vraag wat voor bezuinigingen
daarmee gepaard moeten gaan.
Dat laatste vertoon van wat in
de rest van de wereld 'onverant
woord fiscaal beleid' is genoemd,
droeg sterk bij tot de jongste
extra duikeling die de dollar
maakte.
Het spookachtige aan de dollar
crisis is dat ze in Amerika zelf
niet lijkt te bestaan. Behalve wat
economen heeft vrijwel niemand
in het land het erover. President
Clinton niet, Congresleden niet,
media nauwelijks en de man in
de straat al helemaal niet. Dat
komt deels omdat Amerika een
goeddeels zichzelf bedruipende
interne markt is, niet erg afhan
kelijk van buitenlandse handel.
Terwijl bijvoorbeeld het Neder
landse bruto nationaal product
voor zowat 50 procent afhangt
van export en het Duitse voor
een kwart, leeft Amerika maar
voor 11 procent van zijn uitvoer.
Tegelijk is 15 procent van de
spullen en diensten die Ameri
kaanse consumenten kopen uit
het buitenland afkomstig, het
geen 's lands jaarlijkse tekort a
60 miljard dollar op zijn han
delsbalans verklaart.
Dat zijn veel dollars op de inter
nationale valutamarkt. Maar het
is niet veel geld in vergelijking
met het enorme Amerikaanse
bruto nationaal produkt van
zo'n 7000 miljard dollar (net
zoals het jaarlijkse Amerikaanse
begrotingstekort van 200 miljard
dollar in vergelijking met het
eigen bnp wel meevalt).
Die geringe economische ver
bondenheid met het buitenland,
maakt de wisselkoers van de
dollar tot goeddeels irrelevant
voor de Amerikanen zelf. De
economie in Amerika kan heel
goed draaien, wat ze tegenwoor
dig ook doet, ongeacht wat bui
tenlanders nog voor de munt
willen geven.
Failliet
Geen wonder dat er niet in de
VS maar eigenlijk alleen in het
buitenland (in rijke exportlan
den als Japan, Duitsland en Ne
derland én in minder fortuinlijke
naties die hun financiële reser
ves in dollars hebben liggen)
verontwaardiging heerst over
het verwelken van de Ameri
kaanse munt. De povere dollar
koers en de heftige schommelin
gen erin remmen sterk de export
naar Amerika en de rest van de
wereldhandel waarin internatio-
Het blijft sommige
mensen boeien:
wat verdient nou
een topman van Philips of
Akzo Nobel? Het zal dezelfde
interesse zijn als waarmee de
Astra-rijder om een Maserati
heendraait. Te hoog gegrepen
maar toch lekker om naar te
kijken.
In de Verenigde Staten
pronkt menigeen met zijn sa
larisstrookje. maar in Neder
land is er geen groter geheim
dan dat. Vandaar dat enkele
jaren geleden nogal wat ge
kerm opsteeg toen de wetge
ver voorschreef dat de bezol
diging van bestuurders en
commissarissen van vennoot
schappen in het jaarverslag
wordt vermeld.
De jaarverslagen die dezer
dagen verschijnen, bieden
daardoor enig houvast aan
gouddelvers, maar ook niet
meer dan dat. „Van tijd tot
tijd doet weer eens een jour
nalist een poging, maar de
heren zeggen mij altijd dat er
niets van klopt," zegt een
woordvoerster van Heineken
blijmoedig.
Haar opperste baas Karei
Vuursteen werd in het laatste
nummer van het zakenblad
Quote aangeslagen voor 2,447
miljoen gulden. Klopt dus
niet. Wat het dan wél is, wil
Karei ook haar niet vertellen,
zegt ze.
Wat wel móet kloppen, want
er staat de handtekening van
de externe accountant onder,
is de opgave die Heineken
doet van de beloning van de
vier bestuurders gezamenlijk.
Die bedroeg in 1994 7,327
miljoen gulden. Delen door
vier, na aftrek van een half
miljoentje voor de directie
voorzitter, is wat te simpel,
want de post bevat ook pen
sioenvoorzieningen en in
voorkomende gevallen - an
dere regelingen voor oud-be
stuurders. Het kale salaris per
bestuurder is dus verstopt in
een verzamelpost.
Wat dan nog rest, is de be-
stuurskosten te vergelijken
over een reeks van jaren. Bij
Heineken varieert die nogal,
van ƒ4,7 in 1989 tot ƒ8,5 mil
joen in 1993, een stijging die
de inflatie dus wel ongeveer
goedmaakt.
Bij Philips maakte de salaris-
en pensioenpost voor de raad
van bestuur vorig jaar ook
een opmerkelijke sprong: van
ƒ11 miljoen naar ƒ16,6 mil
joen. Maar daar moesten ze
het dan ook met z'n zessen
mee doen. In 1993 waren er
nog maar vijf topbestuurders.
De bestuurspost bij Philips
maakt flinke sprongen: 18,6
miljoen in 1989, ƒ28,3 miljoen
in 1990, ƒ10,2 miljoen in 1991
en ƒ14,8 miljoen in 1992 >v
uitschieter van 1990 is grotek!
deels verklaard met het ve'
trek van de topmannen Va
der Klugt en Lorenz in 1
jaar. Daarna kromp de ral
van bestuur tot vier leden
zijn het er dus weer zes
Timmer, in Quote nog
in Quote
teerd voor ƒ2,5 miljoen
dicht bij de ƒ3 miljoen a
gekomen.
Topsalaris deint
mee op de winst
Bij uitgever VNU steeg
totale post van ƒ3,5 miljoen
1993 naar ƒ4,9 miljoen
jaar, te vierendelen,
wordt de stijging toegesch
ven aan een wijziging van
pensioenregeling voor de
ren. die hoge eenmalige
stortingen nodig maakte.
portie van directievoorzit
Joep Brentjens is niet pree
te becijferen, maar vast st
wel dat zijn Reed Elsevi
collega Pierre Vinken
jjpjjkwam, zag en 0
Dat is kort-do"
de-bocht samengeva
tte jaar van de Kc
„inidijke PTT Nederj
op de Amsterdamse 1
jjetenbeurs. Het als
volksaandeel gelance
waardepapier gloried
temidden van afglijd,'
koersen. KPN gaat c|
cendo: de omzet stee?:
'94 boven de ƒ18 mil;
de winst overschreed;
ƒ2 miljard. Maar me
opengooien van de E
jese markt voor telel
minicatie in het ver J
schiet zal de voorma;
staatsreus de komenl
voor die aalmoes niet da
Quote taxeert hem alleen i 1
op ruim twee miljoen guldei iaren ^ar n10^11
Het besturen van Akzo Nol
is ook een kostbare zaak
worden. In 1992 was ƒ3,4
joen genoeg, in 1993 deed i
Akzo-top het nog met
miljoen, maar in 1994 verj
het bestuur van de inmidi
gevormde Nederli
Zweedse combinatie al bij
ƒ9,9 miljoen.
Ook in dit geval zijn bijzone
re verklaringen denkb;
Het blijft al bij al behel|
met wat artikel 383, lid
Titel 9, Boek 2 van hel
gerlijk Wetboek aan openhi
oplevert. De vraag is zelfs
die informatie niet meer v
warring sticht dan helder!
verschaft.
Zo veel kan uit de tof mi li
gepubliceerde jaarverste
echter wel worden
'veel beursgenoteerde om
nemingen hebben -
door de organisatie te tril
men en de personeelski
te drukken - de winst
voerd en dat is royaal aan
salarispost van de bestuurt
af te lezen.
nale prijzen nog altijd in dollars
worden afgesproken.
Geen wonder ook dat heel wat
economen binnen en buiten de
VS de laatste tijd zijn gaan ver
moeden dat de regering-Clinton
met opzet de waarde van haar
betaalmiddel heeft laten kelde
ren, ondanks openlijke verzeke
ringen van Robert Rubin dat
naar een sterke dollar wordt ge
streefd. Het onmiddellijke voor
deel immers van een zwakke
munt is voor Amerika dat zijn
export er door stijgt. En dat
importen duurder en dus minder
worden, iets wat bij voorbeeld
de Amerikaanse autoindustrie
(bijna een kwart van het Ameri
kaanse autopark is nu Japans)
buitengewoon goed uitkomt.
Econoom Peter Pfromm van de
Amerikaanse investeringsfirma
Merrill Lynch is een van de
Amerikanen die lof hebben voor
wat ze zien als slimme politiek
van Washington. „Die passiviteit
is verstandig. Laat de yen maar
zo duur worden dat Japanse pro-
dukten onbetaalbaar worden.
Dat zal Tokyo tot aanpassing
van zijn beleid dwingen. Laat
Amerika maar zó goedkoop wor
den dat investeerders tenslotte
de verleiding niet kunen weer
staan om weer te beleggen in
Amerikaanse bedrijven, onroe
rend goed en obligaties", aldus
Grigull.
Maar verreweg de meeste des
kundigen tonen zich toch ont
hutst over wat het onvermogen
of de onwil heet van Amerika's
politieke leiding om verantwoor
delijkheid op zich te nemen voor
de status van haar munt, voor
budgettaire gezondheid binnen
de economische supermogend
heid die Amerika nog altijd is en
daarmee voor de wereldhandel
waarvan zoveel andere volkeren
zoveel méér afhankelijk zijn dan
de Amerikanen zelf.
„Als het waar is dat onze rege
ring bewust de dollarcrisis op
haar beloop laat, dan kunnen we
op deze vijftigste verjaardag van
het einde van de Tweede We
reldoorlog concluderen dat de
wereld in veiliger handen is nu
ze zich politiek en economisch
door de Duitsers en de Japan
ners laat bevelen en niet langer
door een moreel failliet Ameri
ka", aldus een bitter commen
taar deze week in de New York
Times.
Zoetermeer (anp) - De strikte regels die werk met t
behoud van ww verbieden frustreren ontwikkelingen big
arbeidsmarktbeleid, die uit beleidsmatige overwegingenj
selijk zijn. Dat schrijft het College van toezicht so
verzekeringen in een brief aan staatssecretaris Linschotenj
Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Het college komt tot die slotsom
nadat het zich gedwongen ziet
twee bedrijfsverenigingen op de
vingers te tikken die volgens de
letter van de wet over de schreef
zijn gegaan bij werkexperimen-
,ten met werklozen in Delft, Ven-
lo en Maastricht. Het gaat om de
Nieuwe Algemene Bedrijfsvere
niging en de Bedrijfsvereniging
Banken. Die zijn actief in secto
ren waar veel ontslagen vallen,
terwijl het einde van die afslan
kingen nog niet in zicht is.
In Venlo gaat het om een 'Bin
dingsproject' van beide bedrijfs
verenigingen. De werkloze krijgt
een werkgarantie van twee jaar,
mits hij vijf scholingsmodules
van vier weken voltooid. Tijdens
die scholingsperiode krijgt de
werkloze geen loon, maar ww.
Dat is in strijd met de wet.
In Maastricht werken de be
drijfsverenigingen nauw samen
met het regionaal arbeidsbureau.
Daar wordt de wet op twee pun
ten geschonden: werklozen krij
gen een proefplaatsing van twee
maanden met behoud vani
kunnen bovendien
een jaar sholing krijgen!
de ww doorloopt.
In Delft krijgen kleine, s
ondernemers steun van J
groep deskundigen. De gei
opleiding duurt een jaar.)
tijd krijgen zij het min
loon. De BV Banken g«
mensen, die oorspronkelijj
hogere (1 oon-gereiateerde'j
uitkering kregen, comq
voor de inkomensachten
Zij krijgen op het minin®
een stukje ww-uitkerii}|
dat is verboden.
Het toezichtcollege ga
drijfsverenigingen er1
dat zij in de fout zijnj
Tegelijkertijd zal het
college nagaan welke «I
heden de ww wel biedt 0*
experimenten doorgang!
vinden. De nadruk bij hM
zoek ligt op een inver.tr
van hindernissen die it]
de daarvan afgeleide
werpen.
New York (afp/anp) - De best betaalde Amerikaans-
verdiende vorig jaar 25,9 miljoen dollar 40,2 miljoen)|
dat was nog altijd een schijntje vergeleken met de 203 E
dollar die Disney-topman Michael Eisner in 1993 ops®
Eerste op de ranglijst, gepubli
ceerd door het Amerikaanse tijd
schrift Business Week, is Charles
Locke van Morton International.
Morton produceert airbags voor
auto's en bezit het meest ver
kochte zoutmerk in de VS. De
intussen gepensioneerde Locke
verdiende twaalf miljoen dollar
salaris en bonus plus 13,9 mil
joen dollar 'compensatie op ter
mijn', ofwel aandelenopties.
Die opties, die in de VS in zwang
zijn, komen neer op prestatiebe
loning. Hoe beter het bedrijf
draait en dus de aandelenkoers
stijgt, des te meer verdient de
baas. Zo zou Eisner 1
lingwekkende bedrag V1II
miljoen dollar 26' J
kunnen opstrijken alrij
opties verzilvert. F"
Business Week uit van»1]
lenkoers die aan het f
het afgelopen boekjaat,!|
ney gold.
Locke wordt gevolg
Donald van DSC Co®
tions, fabrikant van t
nicatie-apparatuur 01
reichardt van de b
Fargo, die respectiej
miljoen en 16,6
salaris verdienden.
Boor Chris van Alem
Groningen - Terwijl
estuursvoorzitter Wir
jen de zijnen zich vooi|
den op de presentatie
jlanzende jaarcijfers,
ven de vakbonden rr|
bedrijfstop aan tafel
rbeidsvoorwaarden vd
tomende jaar te bespre'
[Kijk, er wordt toch twi
ard winst gemaakt. En c|
er moeite mee om vf
bühne te zeggen dat b
lemaal een tandje lage:
)e aandeelhouder moet
ekken komen, natuurlij
ie werknemer mag er
leeprofiteren."
let dilemma dat bestuur|
lekker van Abva/Kab
lijdt, illustreert pijnliji
aatie waarin KPN
lakt. Wil de telecommui
[npostgigant staande bli;
lidden van de oprukkei
rentie, dan moet er ti
esneden worden in de
[Vijftienduizend banen
tegt Jan Dekker.
Fraaie cijfers
toen Telecom-directeuj
ferwaayen vorig jaar n>
let verlies van 3000
Plaatsen aankondigde, se
Joers van het KPN-aan
feet omhoog. Een prima
ld, zo vonden de aanc
fers, want alleen een sla
fan de concurrentie wt
F fatsoenlijke winsten b
Fan dat laatste ligt h
finds de privatisering
faatspost- en telefoni,
forden fraaie cijfers g
feerd: van een omzet v<
Pdjard en een winst va
fmjard in 1989, naar ee
fai ƒ18 miljard en een w
f w dan ƒ2 miljard in 1
Joural 'post', dat zo'n 18
tan de totale KPN-wi
Faagt, loopt goed. „Het
r ya" KPN," jubelt an;
fok Wollenberg van j
pzamenlijke onderzoek
loon obank en Robe©
zijn de winsten
Fgroeid, met als topp
F® ƒ372 miljoen overb
pujoen méér dan het
[oor.
poncurrenten
Pnze efficiency is de
°pa- Bat geldt voor
Pdar ook voor de Pi
Ftuursvoorzitter wim
Fqq7 kort voordat KPÏ
j naar de beurs gi:
Bn 1 i n§en op hei
1 wiecommunicatie,
Ben i .Com n°ë flink
J i moet opstropen.
tl?"1 kee£t met zij
ïeèr Hn f 12 miljard sL
IflOOtl ™n,een Procent
karkt rd Seschatti
laat PTT dTVingers- 11
Ie v,f ;r Telecom welil
irrent P£aats- maar
■uit 4? British Telei
femDBPTelek°w
LaU VZ1Jn elk vijf
faal groter.
