Rusland vreest nieuwe
oorlog
„Hoeveel
over
schrijvingen
ik ook doe,
het kost
me niks."
Dolla
I DESTEM
Japanse politie opent jacht op sekte
Iraakse Koerden veroordelen parlement
KORÏ Cebeco-H
Sinn Fein woedend
op Brits kabinet
VN'er: Kroatië wil
'alleen blanken'
Serviërs beschieten vliegveld Dubrovnik
'Tadic volgende week
voor Haags tribunaal'
Islamitische guerilla in Tadjikistan stelt Moskou voor enorm dilemma
DE STEM
BUITENLAND
Oekraïne sluit
Tsjernobyl
Koerden
BUITENLAND
Lage
koers kost
Thuisbankiers weten waar ze aan toe zijn.
POSTBANK
VRIJDAG 14 APRIL 1995
Van onze redactie buitenland
Tokyo - De Japanse politie
heeft gisteren de jacht op de
leiders van de boeddhistische
sekte Aum Shinri Kyo vol
ingezet. Een politiemacht van
twintigduizend man zette in
het hele land verkeersver-
sperringen op om voorbijgan
gers op hun identiteit te con
troleren en de bagageruimten
van auto's te inspecteren.
Schepen van de kustwacht heb-
ben voor de wetskust gepatrouil
leerd, na geruchten dat de zich
verborgen houdende sekteleider
Shoko Asahara daarlangs het
land uit zou zijn gevlucht. Een
woordvoerder van Aum Shinri
Kyo (Hoogste Waarheid) heeft
echter verzekerd dat hij nog in
Japan is.
Aum Shinri Kyo wordt verdacht
van de zenuwgas-aanval op de
Tokyose metro en de politie
heeft sindsdien vrijwel dagelijks
invallen gedaan in haar vestigin
gen. De sekte heeft gisteren een
'lijst uitgegeven met de namen
van 107 leden die sinds de aan
slag zijn aangehouden.
De politie heeft diverse malen
wapens aangetroffen, waaronder
replica's die tot echte wapens
waren omgebouwd. Uit bloed
proeven is gebleken dat sektele
den verschillende soorten ge
vaarlijke drugs hebben gebruikt.
De Japanse politie heeft een lei
der aangehouden van de sekte
die wordt verdacht van betrok
kenheid bij de aanslag met ze
nuwgas op de metro van Tokyo
op 20 maart. Het is de 47-jarige
Kiyohide Nakada, die wordt be
schouwd als een kopstuk van een
militante stroming binnen de
sekte.
Kort voor zijn arrestatie heeft
hij in een praatprogramma op de
televisie er nog op gehamerd dat
de sekte onschuldig is aan de
aanslag op de ondergrondse,
waarbij elf doden en ruim 5.000
gewonden vielen. Uit onderzoek
is gebleken dat de groep van
plan was tanks en ander militair
materieel in Rusland te kopen.
De Aum-sekte heeft verder in
Oostenrijk een zware helikopter
gekocht, een MI-8 die bij het
Russische leger in gebruik is. Ze
is erin geslaagd deze via Rotter
dam per boot naar Japan te
transporteren.
Door Kees Elenbaas
Moskou - Het voorjaarsoffensief van de Islamitische
guerrilla in Tadjikistan dreigt de regering in Moskou
mee te sleuren in een nieuwe oorlog.
Dit keer gaat het niet om de gebied bleven bestoken. Een vo-
verdediging van het grondgebied
van de Russische Federatie, zo
als in Tsjetsjenië, maar om de
grenzen van de Gemeenschap
van Onafhankelijke Staten.
Bij de hevige gevechten in het
grensgebied tussen Tadjikistan
en Afghanistan zijn in de afgelo
pen dagen honderden doden ge
vallen. Pogingen van een specia
le VN-missie om een wapenstil
stand in het gebied te bereiken
zijn tot nu toe op niets uitgelo
pen.
Rusland heeft vanaf 1992 'vre
destroepen' naar Tadjikistan ge
stuurd toen de burgeroorlog tus
sen de regering en Islamitische
opstandelingen op zijn einde
liep. De militante Moslims zoch
ten een goed heenkomen naar
het buurland Afghanistan, van
waaruit ze regelmatig het grens-
Kiev - Oekraïne heeft giste
ren beloofd de rampcentrale
Tsjernobyl vóór 2000 te slui
ten.
Het land deed dat tegenover een
delegatie van de Europese Unie
en de G7-groep van industrie
landen. De G7 bepaalde vorig
jaar dat sluiting voorwaarde
voor hulp aan Oekraïne is.
In de centrale vond in '86 de
grootste kernramp tot nu toe
plaats. Door de straling stierven
8000 mensen. De omvang van de
hulp voor de sluiting wordt be
paald op de komende Europese
top en de top van de G7.
VERVOLG VOORPAGINA
Ook verdere druk zal dat niet
doen, aldus Kok.
Ook de protesten vanuit de Vere
nigde Staten vindt Kok geen
reden om van mening te veran
deren. Washington acht met na
me de deelname van de in Tur
kije verboden partij PKK onver
teerbaar, omdat dat volgens de
Amerikanen een wrede terroris
tische organisatie is.
De Nederlandse regering is trou
wens niet van plan het Koerdi
sche parlement, noch een even
tueel op te richten Koerdische
regering in ballingschap, als ge
sprekspartner te beschouwen.
rig jaar gesloten staakt-het-vu-
ren leek een tijd lang stand te
houden, maar de gevechten laai
den dit jaar weer op, toen de
oppositie in Tadjikistan tot een
boycot van de parlementsverkie
zingen besloot.
De regering van de neo-commu-
nistische president Emomaly
Rachmonov houdt zich feitelijk
staande door de Russische mili
taire aanwezigheid, op dit mo
ment wordt geschat op ongeveer
20.000 manschappen. Het Krem
lin heeft herhaaldelijk duidelijk
gemaakt dat de grens tussen
Tadjikistan en Afghanistan niet
alleen de zuidgrens is van het
GOS, maar ook van Rusland.
Sinds het uiteenvallen van de
Sovjet-Unie in 1991 heeft Rus
land geen enkele verdedigingsli
nie opgebouwd aan haar grenzen
met de Centraal-Aziatische re
publieken. De Tadjieks-Af-
ghaanse grens wordt door de
regering in Moskou en haar Cen
traal-Aziatische bondgenoten
gezien als het bastion tegen de
oprukkende Islamitische horden
vanuit Afganistan, en wordt be
waakt door speciale grenstroe--
pen.
Minister van defensie Pavel
Gratsjov" is niet bereid is het
aantal Russische manschappen
in Tadjikistan op te voeren.
„Tadjikistan is een onafhanke
lijk land en moet haar eigen
leger gebruiken om de interne
problemen op te lossen", zegt
hij. Het Kremlin heeft ondertus
sen na een noodkreet van presi
dent Rachmonov wél besloten de
hulp aan de Tadjiekse strijd
krachten op te voeren. Maar het
is voor niemand een geheim dat
het leger van Rachmonov niet
zelfstandig in staat is om de
aanvallen van de Islamitische
guerrilla het hoofd te bieden.
Moskou staat nu voor een enorm
dilemma. President Jeltsin en
zijn regering zitten nog midden
in krampachtige pogingen het
gezichtsverlies in Tsjetsjenië weg
te werken. Een 'tweede front' in
Centraal-Azië is dan een ware
nachtmerrie.
President Jeltsin liet gisteravond
weten, dat alle middelen moeten
worden aangewend om de grens
te beschermen. Indien nodig
moeten daarvoor de gezamenlij
ke vredestroepen van het GOS
worden ingezet, aldus Jeltsin.
Turkse troepen verlaten Noord-lrak en worden uitgezwaaid. Turkije beweert de afgelopen dagen duizenden soldaten te hebben
teruggetrokken uit het offensief tegen vanuit Irak opererende Koerdische rebellen. foto epa
Ankara (rtr) - Twee machtige groepe
ringen van Iraakse Koerden hebben
gisteren de oprichting van een Koer
disch parlement-in-ballingschap ver
oordeeld. Zij beschouwen de nieuwe
volksvertegenwoordiging, die woens
dag in Den Haag is opgericht, als een
instrument van een marxistische groep
opstandige Turkse Koerden.
„Wij zien dat parlement puur als een
propaganda-oefening, die vooral onder de
invloed staat van de PKK, de Koerdistaan-
se Arbeiderspartij," verklaarde de verte
genwoordiger van de Koerdistaanse Demo
cratische Partij (KDP) in Ankara, Safeen
Dizayee. „Wij hebben er niets mee te
maken. We hebben al een eigen vertegen
woordiging. We geloven niet dat zo'n par
lement-in-ballingschap functioneert.
Ook de Patriottische Unie van Koerdistan,
de tweede belangrijke stroming, wil het
nieuwe parlement erkennen noch steunen.
Sinds de verkiezing van een Nationale
Vergadering van Koerden in 1992, deelt de
PUK met de KDP de macht in Noord-lrak.
Duitse zakenlui financieren neo-nazi
Hamburg - Duitse industriëlen geven geld aan extreem-rp 1
partijen en bladen, zo heeft het Duitse actualiteitenprogra
Panorama gisteravond gemeld. De financiële injecties mitl
niet van de grootste concerns, maar van
Van
te bedrijven met omzetten tussen de tien en honderd mir
mark. 1
De ondernemers ondersteunen heimelijk ook zogenaamde
sionisten, personen die de massamoord op de joden ontken6"
in
„De zogenaamde revisionisme-campagne gaf rechts-extremist,
inmiddels de mogelijkheid, ook in burgerkringen door te d 1
gen. En daar heb je de ene of andere ondernemer die
een groot bankbiljet op tafel te leggen," aldus een
van de instantie voor de bescherming van de grondwet in j
deelstaat Baden-Württemberg, Helmut Rannacher. 1
Het programma Panorama noemt als voorbeeld de directeur» j
een papierfabriek in het Zuidduitse Stuttgart. Deze gaf geld al
een generaal-majoor uit Hitlers Wehrmacht, Otto-Ernst Rem81
en aan de chemicus Germar Rudolf. Beiden loochenen d'
holocaust. Een metaalfabrikant uit Bremen spekt de partiik
van de Deutsche Volksunion.In 1991 maakte een fabrikant J
Pforzheim, lid van de christendemocratische partij van bond!
kanselier Kohl, een neo-nazibijeenkomst mogelijk met de Brit
David Irving. Deze omstreden historicis omschrijft de
mers in Auschwitz als geschiedsvervalsing.
Ruanda ontkent aanval vluchtelingen
Kigali - De Ruandese regering heeft gisteren elke betrokkenheu
ontkend bij de bloedige aanval op een vluchtelingenkamp jn
Zaïre, afgelopen woensdag. De Zaïrese regering beschuldigde-:
daarop het Ruandees Patriottisch Front (FPR) ervan achter de
aanslag te zitten. Bij de aanslag op een eilandje in het
Bikavumeer werden zeker 35 burgers gedood, onder wie twee
Zaïrezen.
De regering in Kigali verklaarde gisteren dat het is uitgesloten
dat leden van de Ruandese veiligheidstroepen aanvallen uitvoe
ren aan de andere oever van het meer.
Dornan kandidaat presidentschap VS
Washington - De conservatieve Republikeinse afgevaardigde
Bob Dornan heeft zich gisteren kandidaat gesteld voor de
presidentsverkiezingen van 1996. Dornan maakt zich
over het 'morele verval' van de VS door abortus. Hij heeffde
andere kandidaten van zijn partij ervan beschuldigd weg te
lopen voor de morele dimensie van de Amerikaanse
en zich alleen op de economie te concentreren.
Verdronken kinderen geborgen
Krefeld - Duikers hebben gisteren de stoffelijke overschotten;
geborgen van de twee Nederlandse kinderen, die vorige week
vrijdagavond in de Rijn bij het Duitse Krefeld verdronken.
De kinderen van vijf jaar en negen maanden, kwamen om het
leven toen het binnenvaartschip van hun ouders, de Orca uit
Zwijndrecht, na een aanvaring zonk. Het schippersechtpaarkon
zich in veiligheid stellen.
Britse tv-lezeres krijgt ja-woord
Londen - Het huwelijksaanzoek van de Britse nieuwslezeres'
Linda Ward heeft succes gehad. Dat vertelde zij de kijkers van
de regionale omroep Westcountry Television in het late journaal.
„Ik vroeg mijn vriend gisteren omstreeks deze tijd ten huwelijk.
Ik kan u tot mijn vreugde vertellen dat hij heeft ingestemd,"
Ward aan het eind van de uitzending. De presentatrice had het
nieuws dinsdagavond zeer ongebruikelijk afgesloten. Ze vroeg
haar vriend Mike Sagin ten huwelijk.
FAO: meer voedselhulp voor Afrika
Nairobi - Afrika heeft door droogte in het zuiden van het
continent, de burgeroorlogen en de schadelijke insektelarven dit
jaar meer voedselhulp nodig dan vorig jaar. De VN-organisatie
voor voedsel en landbouw (FAO) vreest dat de graanoogst 20
procent kleiner zal zijn dan in 1994. Dat staat in een gisteren it
Nairobi gepubliceerd rapport.
onZe verslaggever
- Cebeco-Han-
fkraad heeft in 1994 beter
resteerd dan verwacht. De
£epj en tuinbouwcoöperatie
'aYte een netto-winst van
|0^4 milj°en-
ils gevolg van de reorganisatie
/den we op nul gerekend
ï-r het is beter gegaan dan
yerwacht," zei ir. H. Boon.direc-
Belfast (rtr) - Sinn Fein is woedend op de Britse regering. De
politieke tak van de IRA is niet uitgenodigd voor besprekin
gen die Londen met andere partijen wil houden over vrede in
Noord-Ierland.
„Onze partij verdient dezelfde
behandeling als alle andere par
tijen," aldus Martin McGuinness
van Sinn Fein.
De Britse minister voor Noord-
Ierland Mayhew had aangekon
digd dat hij na Pasen besprekin
gen wil gaan voeren met de grote
politieke partijen in Noord-Ier-
land. Hij voegde daaraan toe dat
Sinn Fein op het moment niet
kan worden uitgenodigd. Waar
nemers beschouwen de medede
ling als een poging weer vaart te
krijgen in het vredesproces.
Het tempo was de afgelopen we
ken gedaald als gevolg van een
geschil tussen Sinn Fein en de
regering-Major. Dat ging over
het wapenvrij maken van
Noord-Ierland. De twee partijen
zijn er nog niet in geslaagd af
spraken te maken voor overleg
op ministersniveau, omdat ze het
niet eens zijn over de termijn
van inlevering van de honderden
tonnen wapens van de IRA.
Mayhew zei dat hij hoopt dat de
impasse snel wordt opgelost en
hij liet de mogelijkheid open dat
Sinn Fein later aan tafel bij
schuift. McGuinness: „De weige
ring van de Britse regering het
wezenlijke politieke mandaat
van Sinn Fein te erkennen is een
belangrijke blokkade voor het
vredesproces. Het proces lijdt
tijdverlies".
Den Haag (anp) - De Servische kampbewaker Dusan Tadic,
beschuldigd van oorlogsmisdagen in Bosnië, kan over enkele
dagen aan het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag uitgeleverd
worden.
Duitsland kan Tadic, die in München vastzit, aan het tribunaal
overdragen nu Bonn een speciale wet heeft aangenomen. Tadic is
begin vorig jaar opgepakt in München nadat hij was herkend door
moslims die gevangen hadden gezeten in het kamp Omarska. Daar
had hij zich schuldig gemaakt aan moord, marteling, verkrachting en
andere gruweldaden.
Begin dit jaar stelde het Joegoslavië-tribunaal hem en twintig andere
Serviërs in staat van beschuldiging wegens oorlogsmisdaden. Tadic
is de eerste die in Den Haag voor de rechter zal verschijnen.
Getuigen hebben Tadic afgeschilderd als een van de ergste beulen
van Omarska. Bij aankomst in Den Haag wordt Tadic overgebracht
naar een speciale cel in de gevangenis van Scheveningen om
waarschijnlijk enkele dagen later voor het tribunaal te verschijnen.
(ADVERTENTIE)
Zagreb (ap) - Kroatië wil voor
de nieuwe VN-macht die eind
deze maand aantreedt alleen
Westeuropese- of Navo-militai-
ren.
Kroatië ontkent dat er racis
tische motieven achter zitten,
maar de VN zijn geschokt.
Meer dan de helft van de blauw
helmen in Kroatië komt van bui
ten Europa. Onder andere Jorda
nië, Kenya, Nepal, Argentinië,
Rusland, Oekraïne, Tsjechië en
Polen leveren troepen.
De Kroatische regering zegt al
leen maar de beste militairen te
willen. Een hoge functionaris
zegt dat Westeuropese eenheden
beter getraind en betaald, en
minder corrupt zijn.
Met name Russische en Oek
raïense eenheden zouden zich
aan zwarte handel bezondigen.
u ontvangt. Het is gewoon
kosteloos.
Datzelfde geldt voor de
girobetaalkaarten die u uitschrijft.
Zagreb/Sarajevo (rtr/dpa/
afp) - Een dag voor de ver
wachte aankomst van toeris
ten voor de paasvakantie, is
de internationale luchthaven
van Dubrovnik aan de Adria-
tische kust donderdag zwaar
beschoten door Servische ar
tillerie in het naburige
Bosnië.
Rond het middaguur sloegen on
geveer 20 zware granaten in op
en rond het vliegveld Cilipi. Een
granaat ontplofte op de lan
dingsbaan,! en een ander schot
zette een kerosinedepot in
brand. Bij een tweede bombar
dement viel later in de middag in
de zuidoostelijke buitenwijk van
de stad een dode en liepen drie
mensen verwondingen op.
Het was het eerste bombarde
ment op Dubrovnik sinds vorig
jaar. De Kroatische media zwe
gen enkele uren over de beschie
tingen van het vliegveld, waar
de komende dagen veel binnen
landse en buitenlandse toeristen
worden verwacht voor de paas
dagen. De Servische beschietin
gen zijn kennelijk bedoeld om
het toerisme in Dubrovnik te
verstoren. Dat toerisme komt
weer op gang en is zeer belang
rijk voor Kroatië.
In Bosnië begonnen moslim-re
geringstroepen donderdag een
groot offensief bij de noordwes
telijke enclave Bihac. Een VN-
woordvoerder in Zagreb zei dat
het Bosnische leger kennelijk
tracht terrein te heroveren dat
de afgelopen weken was verloren
aan de opstandige moslim-troe
pen van krijgsheer en zakenman
Abdic en zijn bondgenoten van
de Kroatische Serviërs.
De VN-woordvoerder zei dat
troepenbewegingen en scher
mutselingen in het gebied, rond
Velika Kladusa, de afgelopen
dagen zware gevechten voor
spelden. VN-waarnemers in de
Servische gebieden in Kroatië
meldden dat talloze bussen met
Servische troepen als versterkin
gen naar het strijdterrein onder
weg waren.
De leiding van de VN-vredes-
troepen beschuldigde donderdag
voor het eerst in alle openheid de
Bosnische Serviërs van de snel
verslechterende onderlinge be
trekkingen. Dit naar aanleiding
van mortierbeschietingen op de
hoofdstad Sarajevo, waar zon
dagavond drie mensen werden
gedood en zeven verwond.
De Bosnisch-Servische comman
dant generaal Mladic reageerde
woedend op de VN-boodschap,
en wees de verantwoordelijkheid
voor de aanval af.
Ongeacht het bedrag
u invult, ongeacht of u er in het
binnenland mee betaalt, of op een
buitenlands postkantoor geld mee
opneemt. U weet gewoon waar u
aan toe bent.
Zoals ook geld opnemen
met uw gratis
kosteloos is.
Met uw
hulp (z°veel
Omdat
de Postbank niet houdt
van mitsen en maren, weten thuis-
Zonder één mits, zonder één maar.
Neem nou de overschrijvingen.
mogelijk gebruik maken van
machtigingen, zoveel mogelijk
opdrachten insturen in één
envelop en uw girobetaalkaart op
houden als het contant kan of pinne
bankiers precies waar ze aan toe zijn. Hoeveel u er ook doet, per kwartaal, per mogelijk is) willen we het graag
Dus als de Postbank zegt dat jaar, het kost u niks. Of 't nu gaat om houden. Zonder beperkingen,
zonder
betalen en geld opnemen voor particu- de overschrijvingskaarten uit uw blauwe voorwaarden,
lieren gratis is, dan is het ook gratis. giroboekje, of om de acceptgiro's die zonder maxima.
Van onze verslaggever
Schiphol - De dollar drijft Net
concern zou een uitstekend
dollarkoers kost het concernj
netto-winst.
Nedlloyd keerde vorig jaar terug
a, de zwarte cijfers na jaren van
-vare verliezen. Het transport-
concern verdiende netto ƒ92
miljoen tegen een verlies van
f112 miljoen in 1993, bij een
licht hogere omzet van 6,6
miljard. De solvabiliteit stijgt
een punt naar 36 procent en de
schuldenlast is sinds 1992 nu
met 342 miljoen gedaald naar
1,6 miljard.
We zijn op koers," constateerde
de voorzitter van de Raad van
Bestuur mr. L. Berndsen gisteren
bij de presentatie van de jaarcij
fers vergenoegd. Nedlloyd viert
dat met de eerste dividend-uit-
kering, vijf kwartjes groot, sinds
1989.
Put-opties
Maar de dollar gooit dit jaar roet
in het eten. Vorig jaar mocht
Nedlloyd rekenen met een koers|
van 1,88. Nu heeft het concern,
zich tijdens de valuta-crisis hon
derd procent ingedekt op eer
koers van 1,63. Dat gebeurt vil
put-opties, zodat het concer:
nog wel kan profiteren van een]
eventuele koersstijging. Bij del
huidige koers kost de dollar
Nedlloyd honderd miljoen gul
den netto-winst.
Was de dollar op het niveau var
1994 gebleven, had Nedlloyd de
ivinstdoelstelling van 200 mil
joen kunnen realiseren. Nu durf
de bestuursvoorzitter Berndser
1 niet verder te gaan dan de voor-1
spelling dat de netto-winst ui
de gewone bedrijfsuitoefenin;
tenminste op peil zal blijven
Wel zal Nedlloyd dit jaar eer
buitengewone bate incasserei
van honderd miljoen uit de ver|
p van twee roro-schepen ei
afstoten van pakketdochtej
PTS.
Bemdsen zag nog wel een lichi
puntje in de dollar-crisis. Hi
constateerde dat door de lage:
dollar de druk op de tarieve]
wat is afgenomen. De tarieven ij
de scheepvaart, die in twee ja:
met acht procent daalden, lijk
nu te stabiliseren.
Afgezien van de valuta-ontwl
kelingen zijn alle voortekeni
voor dit jaar positief. Het voli
me groeit, de prijserosie is ti
staan gebracht en de kostenbl
waking is strak.
In 1992 stelde Nedlloyd zich
doel de kosten met 250 miljoJ
'erug te brengen en die doelste
ling is nu gerealiseerd. In 19!
namen de kosten met 160 m:
joen af en dat heeft uiteindeli
de winst opgeleverd. De aa]
trekkende economie kon wel;
waar het vervoerde volume rr
ƒ200 miljoen opstuwen, maar
Prijsslag door toenemende co
enrrentie zorgde voor een teru
'al van 250 miljoen. Per sail
leverden deze drie elementen el
verhoging van het bedrijfsres|
Bat met 110 miljoen op. J
Containervervoer
^e zeescheepvaart zag de ren'
tuhteit sterk verbeteren van
"aar 7,8 procent over het we.
zame vermogen. Het containl
vervoer op de route Verre O
en-Europa groeide vorig j,
met 17 procent al sterk. Door
"reiden van de lijnen op d
oute denkt Berndsen dit j
en historisch aantal van
"joen containers te vervoe
egen 838.000 vorig jaar.
erndsen otfeerstreepte het
ng van de gevormde 'Glo
™"ance' van Nedlloyd
MOL, APL en OOCL Sa
'""eren deze reders
44-eP®n een capaciteit
-000 standaard-container:
wegtransport en distributie
t roPa kwamen uit de rode
dankzij harde bezuini
se"- Nedlloyd Road Cargt
ri-met ee" forse herstructl
hun' Waarbij het aantal di:
brar.ttfnlra ^ors wordt teru;
NRp g ^eze z:omer ol
Moerdijk tertrale vestiginl
VProrv er vervanging
derland C6ntra in Zuid
?and schijnt er licht'
dram11! Ian tunnel. Na|
Procent I Priiserosie vai
yd m? ln drie iaar<kan Ne
kele nrJri!syerhogingen van|
P ocenten doorvoeren.
