9« E M A Irak ontdoet zich van de paria-status nu iibaanse meisjes gaan vaker naar abortuskliniek dan naar tandarts' 'De bom is essentieel voor Israël's voortbestaan' Al dat gezever over aids, ik word er gek van Buitenlandse investeerders in de rij voor Saddam's markt I BUITENLAND A7 1 Pakistan zou vissersdorp willen verkopen aan Oman INSDAG 11 APRIL 1995 At «STEM DINSDAG 11 APRIL 1995 delen 40,00 A 38,40 A 34.50A 0 52,00 A 0 43,00 A 0a 0 0 25,50 A 0A 112,10 A 10 OA 1235,00 A 0 54,00 A 0 60,50 A 10 15,60 A 10 A 53,40 A 10 a 10 16,00 A OA 45,50 A K) 39.40 A H)A 45,00 A iOA >0 67,50 A IOA >0 11,80 A 10 iOA 72,00 A iOA 62,40 A >0 52,00 A !0A 66.90 A )0A 50 80 A 49,00 A 50 27,40 A 00 54,70 A 00A 43.40 A 50 82,50 A 50 b '38,00 A 50 A 52,90 A 00 40 A 37,40 A 10 83,00 00 A 51,80 A 50 A 75,80 A 00 102.00A ,00 ,30 A 35,80 A ,50 .00 ,00 1,00 A 58,00 A L00 L00 1,20 A 89,50 A 1,80 62,80 A 1,50 40,50 A 1,90 A 22,80 A 1,00 30,00 A 1,70 A 4,70 A b,90 A 39,80 A 1,55 ',20 67,40 5,30 A 34,80 A 5,00 33,00 A 1,00 b 34,00 A 1,90 7,90 A St.Gobin Ffr Sanyo Elec. Yen Saralee Schlumberger Scott Newc. Sears Roebuck Sekisui H. Yen Southw. Bell Suzuki Yen Tandy Corp. TDK Texaco Toshiba Corp. Union Carbide Union Pacific Unisys USX Marathons US West Westinghouse Woolworth Xerox Corp. Wall Street 585,00 520.00 26,50 59,00 5.30 A 52,90 A M00,00 42.00 400,00 49.00A 3000,00 66,20 500.00 30.50A 55,20 A 9.60A 17,80 40,20 14,80 18.80 115.80A l|jquel Sierra (iPs) 07/04 10/04 I allied signal 4Q J" amer.brands 33 «y amer.tef.tel 5l 5j' i amococorp eiy 1 asarcoinc. 2714 27 bethl steel 15'/, 15n boeing co S3K B I can.pacific tiH |s j chevron «5VS 45K I chiquita m tJ14 j Chrysler 33)t m crt.corp m W( cons.edison 27 27% i digit.equipm. 4oy4 41y| I dupontnemours 62% 62% eastman kodak 51^ 52' exxoncorp gg gg ford motor 27 26 gen. electric 55 gen. motors 43% 44% j goodyear 38,/4 3^ hevvlett-pack. 120 122-4 int. bus.mach. 84% 85% I int.tel.tel. 10w 100H kim airlines 30% 3^ j mcdonnell 56M 5JH merckco. 42 43 mobil oil 89)4 89)4 omega financ. 27 26 Ph'üps 33)4 33» I royal dutch 121 H9141 sears roebuck 52% 52 sfe-southpac. 22% 22% texaco ine. 65 65% travelers 39% 39% united techn. 69% 67% westinghouse 15 151/, whitman corp 18 19 woolworth 18% 18 Goud Goud onbewerkt 19,450-20,050 bewerkt 21,650 Zilver zilver onbewerkt 230-300 bewerkt 340 57,50 424 2.10 b 1,70 60,00 1987 0,40 0,20 60,00 264 1,30 1,20 62,50 1062 0,60 0,50 55.00 1170 0,80 0,90 52,50 536 1,90 1,70 55,00 276 2,00 2,00 52,50 300 0,40 a 0,20 165,00 426 11,10 a 8,30 165,00 410 11,50 a 9,10 135,00 768 1,50 1,50 120,00 300 1,00 0,60 115,00 710 3,60 3,20 17,00 276 0,40 0,40 395,00 240 9,60 9,50 b 400.00 655 5,50 b 5,40 405,00 1407 2,50 2,30 410,00 384 1,00 0,80 415,00 450 0.10 0,20 390,00 307 10,00 10,30 b 395,00 244 7,20 7,10 400,00 1005 4,70 4,80 a 405,00 310 2,90 2,80 b 410,00 240 1,50 1,50 400,00 387 9,50 9,50 440,00 315 2,50 a 2,00 395,00 474 0,90 0,70 400,00 2076 1,90 1,40 405,00 613 3,80 3,50 a 390,00 681 3,50 3,00 440,00 223 38,50 39,50 7 0.00 671 1,80 1,70 85,00 430 0.50 a 0,30 75,00 948 2,20 2,20 60,00 636 3,00 3,00 60,00 1352 4,40 4,20 80,00 272 2,40 2,10 85,00 435 0,80 0,70 80,00 380 3,00 2,80 80,00 651 1,00 a 0,90 50,00 261 1,30 1,40 45,00 346 1,00 1,00 185,00 291 2,40 b 3,60 190,00 596 0,60 0,70 190,00 248 2,60 3,00 200,00 502 0,90 0.80 52,50 249 0,70 0,80 55,00 317 1,20 1,20 52,50 560 1,10 0,70 190,00 220 15,20 15,50 a Abortus heeft in, E twee gezichten. Aan de wordt de vrije toe- W tot abortus op het socia lite eiland als eeti blijk Kooruitgang gezien. Maar Eerszijds loopt het aantal Ertussen, vooral bij jonge es de laatste jaren uit er bijna 87.000 zwangerschappen onderbroken. Op elke twee bevallingen was er een abortus. Vóór het communis tische tijdperk was zwanger schapsonderbreking in Cuba- strikt verboden, zoals nog steeds het geval is in andere Latijns- Amerikaanse landen. Maar sinds 1965 is de ingreep toegestaan in het kader van het algehele pro gramma van gezondheidszorg voor moeders en kinderen. Sindsdien is het aantal sterfge vallen na een abortus drastisch omlaag gegaan. In landen waar abortus niet toegestaan is, bete kent de ingreep een belangrijke doodsoorzaak voor vrouwen, omdat illegale abortus vaak on der uiterst onhygiënische om standigheden en door niet-ge- kwalificeerde aborteurs wordt uitgevoerd. Wereldwijd sterven er jaarlijks een kwart tot een half miljoen vrouwen als gevolg van de ingreep; in Cuba zijn dit er slechts enkelen. Het recht op zwangerschapson derbreking is in Cuba inmiddels echter zo algemeen geaccep teerd, dat vrouwen de ingreep gebruiken als voorbehoedmid del. Over deze ontwikkeling ma ken de medici zich ernstige zor gen. Ook psychologen en socio logen zijn bezorgd. Het Bevolkingsfonds van de Ver enigde Naties heeft voor de pe riode 1990-'94 vier miljoen dol lar bestemd voor het tegengaan van de abortus in Cuba. Cubaanse vrouwen besluiten makkelijker tot een abortus dan tot een bezoek aan de tandarts, aldus critici. De oorzaak van het grote aantal abortussen is niet de schaarste aan voorbehoed middelen. Ook is er geen sprake van dat de bevolking niet op de hoogte zou zijn van deze midde len. Wel worden er vele vrouwen zwanger ondanks het gebruik van voorbehoedmiddelen. Maar vooral, zoals de Cubaanse dele gatie ook al verklaarde op de internationale bevolkingsconfe rentie in Cairo 'gaan de mensen onverantwoordelijk om met het beslissen omtrent zwanger schap'. „Hoewel de Cubanen heel goed op de hoogte zijn van anticon ceptie, worden de middelen niet elke keer gebruikt, of niet op het juiste moment," aldus het rap port dat Cuba in Cairo presen teerde. Cubaanse artsen signaleren dat er veel vrouwen zijn die tot vfjf 'maal toe de ingreep ondergaan. In de meerderheid van de geval- Jen gaat het om meisjes van onder de 16 jaar. KfPeter-Paul van Vugt 1 - Vier jaar na de lijkt Irak zich te herstellen van lïral als paria van de ld. Nu Bagdad zich coöperatiever op- j, voelt een groeiend bl landen er wel iets EÜ de VN-sancties te nichten. 'L. 1 internationale zakenleven ait alvast een voorschot op it besluit en staat in steeds ajer wordende rijen in Bagdad p. Op het stadhuis van hoofdstad Bagdad buitenlahdse bezoekers TO'oordig een folder in de aden gedrukt met als titel id, de stad van de vrede'. S drukwerkje moet de lezer billijk maken hoezeer de vre tende bevolking lijdt onder psancties die doör de VN wer- na afloop van de ig, nu vier jaar geleden, [holder maakt deel uit van een n beleid, dat is bedoeld om i internationale economische tot ongedaan te krijgen. Ver redelijkheid en terug- Mendheid zijn daarbij de iawoorden. De nieuwe weg werd vorig jaar |®niber ingeslagen toen Sad- i Hussein de 'internationale nzenvan Koeweit erkende en n neer coöperatieve houding lam tegenover VN-inspecteurs I'-e erop moeten toezien dat Irak (at meer in staat is massa-ver- ns te ontwikke lk een paar maanden doet ad er ook alles aan de ban- |knet de Arabische buurlan- kweer aan te halen, en het is i hoe muisstil Irak zich irdig houdt als het gaat erhet conflict tussen Israël en IfcPLO. beleid begint inmiddels Ifflhten af te werpen. Dé Ara- H^che Golfstaten zijn in toene- T<® mate bereid op Saddam l*ins toenaderingspogingen '"gaan en hem weer op te o in de Arabische schoot, paiaister van Defensie van de Verenigde Arabische Emiraten riep onlangs op 'bruggen van liefde' te slaan naar Irak. „Hoe kan ik het als Arabier verdragen om Iraakse kinderen en ouderen te zien sterven aan ondervoeding en ziekte?" verklaarde hij zijn .opstelling. Belangrijker nog is dat Frank rijk en Rusland hun opstelling tegenover Bagdad hebben bijge steld. Zij hebben zich in de Vei ligheidsraad aan de zijde van China geschaard en dringen aan op verlichting van de sancties nu Bagdad zich steeds beter houdt aan de VN-resoluties. De Amerikaanse regering, die niets wil horen van verlichting van de sancties, komt steeds geï- soleerder te staan. In de wandel gangen van de VN wordt er al van uitgegaan dat de sancties dit jaar nog tot het verleden zullen behoren. Het internationale zakenleven heeft besloten niet op de Veilig heidsraad te wachten en loopt nu al met aktentassen vol plan nen de deuren van de Iraakse ministeries en bedrijven plat. Als de economische boycot afgelo pen is, ligt er in Irak immers een uiterst lucratieve markt braak. Niemand wil achteraan in de rij staan op het moment dat de VN weer het groene licht geeft voor de vrije handel met Bagdad. In Bagdad is het dezer dagen een komen en gaan van buitenlandse handelsdelegaties. Spanjaarden, Japanners, Italianen en Duitsers zijn al gesignaleerd. Frankrijk overweegt de oprich ting van een handelsbureau on der Roemeense vlag zolang de sancties nog niet zijn opgeheven. Het afgelopen weekeinde werd het regime zelfs vereerd met een bezoek van een groep Britse za kenlieden die melding maakten van 'fantastische gesprekken' en spraken over een 'geweldig po tentieel voor nu en de nabije toekomst'. In een door de regering gecon troleerde krant werden de Brit ten omstandig geprezen voor hun 'moedige stap' om Irak te bezoeken. De krant beschouwde het bezoek als het eerste teken van een wig tussen de VS - waar de regering nog 'steeds niets voor verlichting van de sancties voelt - en Groot-Brittannië - de nauwste bondgenoot van Was- hin^on in het conflict met Irak. Trouwens, ook Amerikaanse za kenlieden - die van hun regering absoluut niet naar Irak mogen reizen - doen mee in de race om de Iraakse markt. Steeds vaker worden zij met Iraakse collega's gesignaleerd in de lobby's van dure hotels in verschillende Eu ropese hoofsteden of in de Jor daanse hoofdstad Amman. Het populairst in Bagdad zijn de vertegenwoordigers van de wes terse oliemaatschappijen. Het gezaghebbende vakblad Middle East Economie Review meldde eerder deze week dat diverse oliemaatschappijen technische teams naar Irak hebben gestuurd om te bepalen hoeveel herstel werkzaamheden nodig zijn om de olie-industrie van het land weer net zoveel te laten produce ren als voor de Golfoorlog. Tot augustus 1990 kreeg het land 95 procent van de harde valuta-inkomsten uit olie-expoi'- ten. Na de sancties vielen deze inkomsten vrijwel geheel weg. Irak meldt zelf onderhandelin gen met oliemaatschappijen als Elf en Total te hebben geopend om contracten te sluiten voor het openleggen van nieuwe olievel den op het moment dat de Vei ligheidsraad de sancties intrekt. In april vertrekt weer een VN- inspectieteam naar Irak. Veel zal afhangen van de conclusies van die groep. Houdt Irak zich tot die tijd op de vlakte, en worden er geen schendingen van VN-re soluties geconstateerd, dan zou de oliekraan voor Bagdad wel eens binnen afzienbare tijd een krachtiger straal te zien kunnen geven. De wereld zal dan moeten leren levefi met een steeds kapitaal krachtiger Irak dat nog steeds met straffe hand geleid wordt door een man die in het verleden bewezen heeft voor welke doel einden hij de rijkdommen van zijn land kan gebruiken: Sad dam Hussein. Het bewind van Saddam Hussein stelt zich de laatste maanden poeslief op tegenover het Westen. FOTO ANP riezenveen en Wossenoor. vlucht, twee Egyptische Migs over de reactor heen. Tien dagen later, op de eerste dag van de Zesdaagse oorlog, schakelden Is raëlische bommenwerpers de he le Egyptische luchtmacht uit... Maar de tijden zijn veranderd. De directe dreiging voor Israël is weggenomen met het vredespro ces, dat in het Midden Oosten op gang is gekomen. Egypte zegt nu dat het met de Israëlische bom- menproduktie afgelopen moet zijn, en oefent druk uit op de andere Arabische landen het te vernieuwen Nucleaire Non-Pro- liferatie Verdrag niet te tekenen, als niet ook Israël meedoet. Sy- rië's minister van buitenlandse zaken, Farouk e-Shara, heeft al gezgd dat zijn land Egypte's standpunt deelt. En de reacties vanuit Jeruzalem? Israël's leiders zeggen pas over nucleaire ontwapening te willen praten, als alle landen in het Midden Oosten vrede met Israël hebben gesloten. Ook Iran, dat volgens schatting al over 7 k 15 jaar aan de atoombom toe zou zijn. „De bom is essentieel voor Is raël's voortbestaan, en ook voor de vrede, die de Arabische lan den met ons moeten sluiten," zegt de Israëlische atoomdes kundige, dr. Shlomo Aronson, van de Hebreeuwse universiteit. Alleen: met die vrede kan het nog wel een tijdje duren, en het anti-bomverdrag is nu in gevaar. Datzelfde anti-bomverdrag, dat de Arabische landen tot nu toe heeft verhinderd diezelfde af schrikkende wapens te maken, waarvoor Israël altijd zo bang is geweest... het verleden een aantal afweersystemen ontwik- D te ^schermen tegen een aanval met (nucleaire) eze r<tket vormt onderdeel van het afweersysteem. FOTO AP Van onze correspondente Willy Werkman Tel Aviv - De Arabische Liga heeft onlangs een ontwerp verdrag geformuleerd, dat de produktie van massale ver- nietingswapens in het Mid den Oosten moet verbieden. Het verdrag zou op 22 maart in Cairo, ook door Iran, moeten worden ondertekend. De Arabi sche Liga wil hiermee nog meer druk op Israël uitoefenen om in april dit jaar voor de eerste maal haar handtekening te zetten on der een nieuw Nucleair non-pro- liferatie verdrag. Israël weigert. En kennelijk met goede redenen. Vijfentwintig jaar al bestaat het internationale anti-atoombom verdrag, en op 17 april moeten ruim 160 landen dat verdrag nu in Washington gaan vernieuwen. Israël zou een van die landen moeten zijn en de druk op Jeru zalem, vooral van de kant van Egypte, om zich nu eindelijk eens bij de ban op de bom te scharen, is zwaar. Zo zwaar, dat een aantal Arabi sche landen heeft gedreigd, dat ook hun handtekening op het te vernieuwen verdrag zal ontbre ken, als Jeruzalem blijft weige ren. Het nucleaire» gevaar is daarmee weer heel actueel ge worden, en Washington heeft nu de Israëli's gevraagd om op zijn minst 'een gebaar' te maken. Het 'nee' van Jeruzalem is echter intrigerend definitief. Niet openlijk Of Israël wel of niet over de atoombom beschikt, mag nog steeds niet openlijk gezegd wor den. De geheimzinnigheid daar over is zo groot, dat de Israëli sche militaire censuurwetten het antwoord op die vraag onverbid delijk verbieden. Alleen buiten landse publicaties mogen wor den geciteerd. En die spreken de laatste tijd zo gedetailleerd over Israël's nucle aire capaciteit, dat niet alleen de landen om Israël heen, maar ook de Israëli's zelf de schrik om het hart moet slaan. Israël's nucleai re activiteiten zouden zo onge veer over het hele land verdeeld zijn! De speculaties over Israël's atoombezit hebben tot voor kort alleen gesproken over dat grote gebouw met die ronde koepel, vlak naast het stadje Dimona in de Negev-woestijn, dat in de jaren '60 heel eufemistisch een 'textielfabriek' heette. Wat daar in werkelijkheid ge beurt, is al geen geheim meer, sinds een van de Dimona-werk- nemers, Mordechai Vanunu, met foto's die hij zelf binnen de reac tor had gemaakt, in 1986 naar het buitenland vluchtte en ze in het Engelse blad The Sunday Times liet publiceren. Nog veel meer Maar behalve Dimona, waar plutonium voor 10 bommen per jaar zou worden geproduceerd, blijkt er nog veel meer te zijn. De buitenlandse publicaties spreken van de fabriek Rafael bijvoorbeeld, vlak bij Haifa, waar de bommen worden ont worpen en in elkaar gezet. Over de reactor in Nahal Soreq en vlak daarbij Beer Ja'acov, waar de met atoomkoppen te bewapenen Jericho-raketten in een ondergrondse fabriek wor den gemaakt. En ook over het uitermate zwaar bewaakte vlieg veld Tel Nof in Rehovot, waar een eenheid van F-16-toestellen, 'de zwarte eskaders', 24 uur per dag zou klaarstaan om - als het moment daar is - over tientallen van de inmiddels al meer dan 200 geproduceerde atoombom men te beschikken, die daar in de buurt in ondergrondse bun kers liggen opgeslagen. Een indrukwekkende nucleaire optie, waarvoor de controleka mers in ondergrondse bunkers in het hartje van Tel Aviv zouden zijn. „Wij", heeft Israël altijd gezegd, „zullen nooit de eerste atoomge bruikers in het Midden Oosten zijn." Een standpunt, dat tot nu toe gezien is als een efficient afschrikmiddel voor Israël's vij anden. En die schrik gold al in de jaren '60 voor Egypte, toen Israël haar eerste atoombom al zou hebben geproduceerd. 'Eén bom op de Aswandam', waarschuwde een Amerikaans rapport toen, 'en de hele Nijlvallei komt onder water te staan'. Bombarderen De Egyptenaren waren daar in die jaren zo bevreesd voor, dat zij in mei 1967 van plan zouden zijn geweest om Israël's atoom reactor in Dimona te bombarde ren. Op 26 mei dat jaar vlogen, kennelijk in een verkennings- Door Bart Luirink Johannesburg - „Vorige maand ben ik zeven keer een lekkere vrijpartij misgelopen omdat de meisjes me zonder condoom wilden," verzuchtte Thule, nadat we naar de zoveelste talkshow op de zuidafrikaanse televisie over aids gekeken hadden. „Al dat gezever over aids...ik word er gek van!" vervolgde mijn vriend uit Alexandra township. En dan was er nog een pro bleem. „Soms kom je iemand tegen in de lift en die vind je leuk. En zij jou. Dat weet je op de derde verdieping. Dan is er simpelweg geen tijd om een condoom om te doen, want voordat je het weet ben je op de zeventiende! Tja, de safe sex-predikers heb ben makkelijk praten. De aids-problematiek houdt de gemoederen in dit land pas sinds kort bezig. Het isole ment dat Zuid-Afrika met de apartheidspolitiek over zich afriep, hield niet alleen de artiesten en bedrijven, maar ook de gevreesde ziekte op een afstand. Desalniettemin heeft de mo dale zuidafrikaanse man zich in korte tijd een reeks van praktische bezwaren tegen het gebruik van het preventieve rubbertje eigen gemaakt. Van 'de meisjes die het niet willen' tot 'te weinig tijd om het om te doen'. Maar ook: 'Ik trek on der de douche toch ook geen regenjas aan' of 'aids bete kent: American Invention to Discourage Sex'. Ook het progressieve, ooit door de zuidafrikaanse Raad van Kerken opgezette, week blad New Nation draagt haar 'steentje bij aan het bagatelli seren van de problematiek. 'TBC-epidemie veel omvang rijker dan aids' kopte de krant onlangs. Ze baseerde zich daarbij op de officiële statis tieken, die de relatie tussen het seropositief-zijn en het ontwikkelen van TBC onver meld laten. Dat de besmetting een onver mijdelijke dood tot gevolg heeft, wordt door velen ook naar het rijk der fabelen ver wezen. Want er was toch die sangoma, een traditionele dokter - in Natal - laatst op de televisie, die meldde dat hij een genezend kruid ontdekt had? Wie het onderwerp bij zwar ten ter sprake brengt, krijgt niet zelden voor de voeten ge worpen, dat het aanmoedigen van condoomgebruik door de vorige, blanke minderheidsre gering er op gericht was de zwarte bevolkingsgroei af te remmen. Veel blanken leven in de veronderstelling dat de ziekte alleen zwarten treft. Rare misverstanden, aids-voorlichters beschuldig den de vorige regering er juist van veel te weinig te doen aan het bevorderen van condoom gebruik, en de ernst van de situatie te ontkennen. President De Klerk liet, nog tijdens zijn ambtsperiode, ver stek gaan bij een eerste Natio nale aids Conferentie, terwijl de huidige president Mandela bij die gelegenheid pleitte voor safe sex. Enkele jaren geleden toonde de voorzitter van de organisa tie van seropositieven, Pillay, me een correspondentie met de toenmalige president en zijn minister voor volksge zondheid. De president ver wees voor steun aan zijn orga nisatie naar de minister. De minister liet enkele maanden later weten dat men zich voor steun tot de president moest wenden. Dat de ziekte zich niet tot zwarten beperkt, bewijst de inmiddels indrukwekkende lijst van blanke slachtoffers. In beide bevolkingsgroepen heeft overigens de overtuiging wortel geschoten dat aids voornamelijk homoseksuelen treft. Dat mag voor de Wester se wereld gelden, in Zuid- Afrika zijn vooral heterosek suele vrouwen het slachtoffer van de ziekte. De cijfers spreken voor zich. Dagelijks komen er naar schatting zevenhondervijftig seropositieven bij. De ver wachting is dat rond de eeuw wisseling een kwart van de dan ruim veertig miljoen zie len tellende bevolking seropo sitief is. Alleen al in Soweto worden jaarlijks 20.000 baby's gebo ren uit besmette moeders. Angstaanjagende cijfers en prognoses. 'Het is inmiddels te laat om de ramp te voorko men' melden de 'zuidafrikaan se aids-deskundigen. 'De vraag is nu hoe we er effectief mee om kunnen gaan en de schade zoveel mogelijk kun nen beperken'. Het is extra bitter dat, zoals in de andere Afrikaanse landen, aids voornamelijk toeslaat in de stedelijke gebieden, onder urban professionals. Het po tentieel bij uitstek waaruit de regering-Mandela wil putten in haar pogingen om het om vangrijke staatsapparaat een rechtvaardiger afspiegeling te laten zijn van de overwegend zwarte bevolking in dit land. Ook om die reden lijkt de huidige regering de problema tiek ernstiger te nemen dan de vorige. Er zijn inmiddels om vangrijke voorlichtingscam pagnes afgekondigd en in de grote steden worden con dooms gratis beschikbaar ge steld door het gemeentebe stuur. Ook bisschop Tutu heeft zich inmiddels bij de campagne aangesloten. In een andér tele visieprogramma memoreerde de bisschop plichtsgetrouw een aantal Bijbelse voorschrif ten. „We zien het huwelijk als de ideale samenlevingsvorm," zei Tutu, „en monogamie is het motto. Door Beena Sarwar (ips) Lahore - Pakistan is van plan het pittoreske visser splaatsje Gwadar aan de westkust te verkopen of te leasen aan het buitenland. Als voornaamste kandidaat wordt de golfstaat Oman genoemd. Gwadar is niet alleen belang rijk vanwege de tonijn-rijke zee, maar ook vanwege, de strategische ligging. De haven biedt toegang tot de kortste landroute naar Centraal-Azië. De regering heeft in alle toon aarden ontkent dat er van een transactie met Oman sprake zal zijn. De oppositie en de pers in Pakistan denken er echter anders over. Gwadar (30.000 inwoners) behoorde 200 jaar lang bij Oman nadat de plaatselijke heerser het dorp in de achttiende eeuw aan de sultan schonk. Pas in 1958 werd het weer Paki- staans gebied na elf jaar van moeizame onderhandelingen met de regering van Oman. Leasen Een Pakistaanse journalist, die het balletje aan het rollen heeft gebracht, heeft ontdekt dat de regering van premier Benazir Bhutto heeft besloten om de haven en de infrastruc tuur van Gwadar te leasen aan een Omaans investeringbe- drijf. De Pakistaanse regering zou daarbij een aandeel van 20 procent in de onderneming krijgen, 60 procent zou in handen komen van particulie re investeerders en de overige 20 procent gaat naar de rege ring van Oman. De zee bij Gwadar is rijk aan tonijn, een van de meest lucra tieve export-produkten in de visserij. De adviseur van sul tan Qaboos van Oman, Abu Zavari, .staat bekend als een belangrijke visserij-onderne mer. Op uitnodiging van pre mier Bhutto bracht Zavari on langs een bezoek aan Gwadar. Geruchten Er gaan echter ook geruchten dat Gwadar zal gaan dienen als een Amerikaanse militaire basis. De haven is een belang rijke toegangspoort tot Cen traal-Azië. Maar de regering houdt vol dat er niets bijzon ders aan de hand is. „We ontkennen categorisch de op niets gebaseerde propagan da dat Gwadar wordt overge dragen aan een buitenlandse macht of dat het als een bui tenlandse basis zal wordèn ge bruikt," zei minister van De fensie Mirani.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 7