S MODES
rAN GENT
Pension onthaalt bevrijders
Zeeuws-Vlaanderen onder Frankrijk
ASSIGNAT
de cinq cents irr.
scherming!
[fenaresse De Schelde in Breskens zet deur open voor Canadezen
PLAATSELIJK NIEUWS
SPORT IN HET KORT
IdeStem
SIRE
ZEELAND
C4
>mvang (135 cm)
traat/Stationsstraat
:ondags open van
14.00-18.00
ndags gesloten
01158-51447
open tot 20.00 uur
LAND
✓LARKS
IANI
OPANKA ETC.
gratis polsbandje
KD E R
estraat 11,
01140-10669
ftOOKZO&N
mmmm
immw
9 E N
Fransen veroverden tweehonderd jaar geleden Zeeuws-Vlaanderen
Aardenburg
\\x\io\W'('y\\é swv \es •somx'K'RS tskstotsmix.
créó le HO.PJuvióse lan 2 "*"1 de la Wévotmqwe.
yircée.
11 o.
Serie 3I24-
IJzendijke
Sluis
Oostburg
IJzendijke
Zaalvoetbal
Oostburg
BeVoBo Hulst
Acke kampioen
Weer Beach Blues Festival
op strand bij Groede-Bad
Kinderdag van ANWB succes
APRIL 1995
DINSDAG 4 APRIL 1995
TIEK
L onze verslaggever
|jreskens - Begin mei vinden maximaal
I (hoog)bej aarde Canadese bevrijders
L gastvrij onderdak in pension De
ISchelde in Breskens.
■Eigenaresse Anneke Leenhouts reageerde spontaan
|?een oproep om Canadese oud-militairen, die de
IJpgste verjaardag van de bevrijding in Neder
ig willen bijwonen, gratis onderdak te bieden.
Ijctgaat hierbij om de periode van 1 tot en met 12
heb ik er graag voor over," verklaarde
KJrouw Leenhouts haar genereuze aanbod. „Ik
neb de oorlog en de bevrijding dan wel niet
Ingemaakt, maar ik vind toch dat wij onze
dankbaarheid voor onze bevrijding nog steeds
moeten tonen."
Mevrouw Leenhouts heeft een speciale band met
Canada. „Bij de bevrijders waren ook twee neven
van mij, jongens van mijn oom De Smit uit
Oostburg, die voor de oorlog naar Canada waren
geëmigreerd. Ik heb ze, toen ik een jaar of zes was,
nog eens gezien toen wij op vakantie in Canada
waren. Een van die twee neven is overleden, de
andere ga ik een dezer dagen bellen. Ik weet
namelijk niet of hij bij de bevrijdingsfeesten ook
naar Nederland komt."
Intussen heeft de werkgroep in West-Zeeuws-
Vlaanderen, die een oproep heeft gedaan om
Canadese oud-militairen gastvrij op te nemen, in
totaal al 55 adressen (inclusief de 24 van mevrouw
Leenhouts) opgekregen. „Aanvankelijk mikten wij
op 45 adressen, net zoveel als er plaatsen in een
bus zijn. Nu proberen we twee bussen vol te
krijgen," zegt een enthousiaste Peter Paul Roozen
uit Eede. De aanmeldingen komen niet alleen uit
'het westen'. „Ook mensen in Terneuzen, Koe
wacht en Heikant willen oud-militairen huisves
ten."
Eind deze week wordt de actie in (West)-Zeeuws-
Vlaanderen afgesloten. „Wij hebben de komende
tijd dan hard nodig om contact met de Canadese
organisatoren op te nemen en allerlei informatie te
krijgen, zoals bijvoorbeeld het gebruik van medi
cijnen door de bejaarde oud-militairen," zegt
Roozen.
Van de gastgezinnen wordt onder meer verwacht
dat zij hun logés op de dagen dat er in de regio
festiviteiten worden gehouden, naar de bus bren
gen. Die bus doet alle kernen aan om de Canadese
gasten op te halen.
Van de activiteiten in Zeeuws-Vlaanderen is al
bekend dat een bezoek wordt gebracht aan het
Canadese oorlogskerkhof in Adegem (B) en ook
Brugge wordt bekeken. Waarschijnlijk wordt ook
de route gevolgd die de Canadezen vijftig jaar
geleden volgden bij de bevrijding van Zeeuws-
Vlaanderen. Op 7 mei nemen de gasten deel aan de
nationale parade in Apeldoorn, een dag later
gevolgd door een herdenkingsbijeenkomst op de
militaire begraafplaats van Groesbeek. De dag
voordat de Canadezen weer huiswaarts keren
bieden de gemeenten nog een 'afscheidsparty' aan.
Wie als gastgezin voor een Canadees wil optreden,
kan deze week nog contact opnemen met Peter
Paul Roozen. Overdag via telefoon 01170-53651 of
's avonds 01177-2284.
Tijdens wekenlange belegering werd Sluis in 1794 door de Fransen in puin geschoten.
TOEN IN DE zomer van 1794
het Franse leger op zijn verove
ringstochten op onze grenzen
aanrukte, hadden onrust en
angst zich van een groot gedeel
te van de bevolking meester
gemaakt. Ongunstige berichten
i geruchten waren de legers
voorafgegaan. Men hoorde da
gelijks over niets anders praten
dan van doodschieten, verbran
den en bij menigten het hoofd
afkappen door de guillotine.
Veel burgers namen het zekere
voor het onzekere en kozen met
hun vrouwen en kinderen en
kon beste goederen het hazen
pad naar Middelburg in Zee
land en andere plaatsen op
Walcheren. Door die grote
drukte waren zelfs geen sche
pen genoeg te krijgen om de
kjsten met vluchtgoederen en
meubelen te vervoeren. In die
rijd geschiedde het vervoer nog
hoofdzakelijk per schip.
Niet alleen uit westelijk Staats-
'aanderen, maar vooral ook
uit Oostenrijks Vlaanderen trok
een grote menigte weg, vooral
geestelijken die geweigerd had
den de eed af te leggen. Zelfs de
bisschop van Brugge trok met
jujn beste koets door Aarden-
urg verderop naar Zeeland.
4 juli 1794 's middags om
alf een kwamen voor het eerst
jujftig Franse dragonders onder
mding van twee officieren door
e Kaaipoort Aardenburg bin-
en Ze vroegen om bier. Bur
gemeester J.A. Stroes liet aan-
°nds een ton bier aanrukken
o vroeg de officieren te eten.
a net bier genuttigd te hebben
,°kken de dragonders het
do u l oor' dronken jenever in
herbergen en kochten in de
nkels tabak, brood, kaas en
4r.!«3Slni>;
De Fransen betaalden met papieren geld: assignaten.
andere dingen. Een paar uur
later vertrokken ze weer zonder
iemand enige overlast te heb
ben bezorgd.
Rond vier uur die middag ver
schenen twintig Hollandse
dragonders uit Sluis, als dolle
mannen roepend en schreeu
wend om de Fransen te verja
gen, maar die waren reeds ver
trokken. De officier viel ijselijk
uit tegen de burgemeester om
dat hij geen bericht had gelaten
dat de Fransen al in Aarden
burg waren en wilde hem ge
vankelijk naar Sluis voeren,
maar de burgemeester wist te
ontsnappen.
De daaropvolgende weken
kreeg Aardenburg om beurten
bezoek van groepen Fransen en
Hollanders zonder dat het tot
schermutselingen kwam. Eerst
op vrijdag 25 juli 's middags om
drie uur zijn de Franse troepen,
cavalerie en voetvolk, bij dui
zenden Aardenburg binnenge
komen vanuit Brugge over Mal-
degem. Enkele duizenden trok
ken langs de Hogeweg naar
Sluis en enkele honderden over
de zeedijk langs de Aarden-
burgse Haven naar Draaibrug.
De houten brug daar was al in
brand gestoken voordat de
Fransen er gebruik van konden
maken.
Zondag 27 juli trokken duizen
den Fransen onder generaal
Van Damme op naar de Linie.
Recht tegenover Turkeye, waar
verscheidene forten met ge
schut lagen, werd gevochten,
doch toen de Fransen bruggen
over de Linie hadden geslagen
kon ongehinderd worden opge
rukt in het Land van Cadzand.
De Hollandse troepen vluchtten
weg in de richting van Philippi
ne en Breskens.
Maandag 28 juli werd IJzendij
ke ingenomen zonder dat er een
schot werd gelost. De feestelij
ke intocht vond eerst plaats op
3 augustus, onder commando
van majoor W.G. Winter, verge
zeld door de commissaris-
volksrepresentant Dufriche. De
straten waren versierd en er
was op de Markt een vrijheids
boom opgericht, 's Avonds werd
er met zang en dans een ver
broederingsfeest gevierd. Onge
twijfeld waren er ook hier aan
hangers van de Patriotten of
Fransgezinden, niet in het
minst onder de katholieken, die
nu onbeperkte vrijheid van
godsdienst in het vooruitzicht
zagen.
De vreugde zal de volgende dag
overigens wel geluwd zijn ge
weest toen Dufriche bij veror
dening bekend maakte dat het
Franse papiergeld, de assigna
ten, als wettig betaalmiddel
moest worden aanvaard, dat
een paar honderd soldaten in
gekwartierd zouden worden en
vorderingen van allerlei aard
werden opgelegd, zoals van
beddegoed en levensmiddelen.
Een pubikatie van 7 augustus
1794 uit naam van de Franse
republiek beval alle vuiligheid
en al het denne- en sparre-
groen, dat na het feest was
achtergebleven, van de straat
moest onder bedreiging van
straf. Van de boeren werden de
nodige paarden gevorderd en
werden dagelijks 2000 bossen
hooi en stro en 20 zakken haver
opgeëist en allerlei diensten ge
vraagd ten behoeve van het le
ger, die in het hoogseizoen van
de oogst op een heel ongunstig
moment kwamen.
Ook te Aardenburg werd feest
gevierd. Op verzoek van de
nieuw aangestelde Fransgezin
de burgemeester Pieter Hochart
werd op 4 augustus door de
Fransen de eerste vrijheids
boom geplant. De leden van het
nieuwe gemeentebestuur, de
municipaliteit, en enkele bur
gers hebben er rond moeten
dansen, hand in hand onder het
spelen van muziek en het slaan
der trommels. Tijdens dit
vreugdebedrijf zijn enkele fles
sen wijn aan de militairen en
burgers te drinken gegeven.
De commandant van de vesting
Sluis, generaal Van der Duijn,
had besloten de stad te verdedi
gen. Op 4 augustus werd door
de Fransen de overgave van
Sluis geëist. Deze eis werd af
geslagen. Nu volgde een weken
lange belegering en beschieting,
die Sluis tot een puinhoop
maakte. Zondag 24 augustus
1794 werd er van en op Sluis
nog hevig geschoten, tot 's mid
dags om twee uur op de stad
huistoren een witte vlag werd
gestoken.
Nadat een geblinddoekte Hol
landse officier bij generaal
Moureau in Aardenburg was
gebracht om over de capitulatie
te onderhandelen en de volgen
de dag de nodige schikkingen
werden gemaakt, trokken op
dinsdag 26 augustus ongeveer
1100 man van het garnizoen
door de Zuidpoort uit Sluis
weg. Buiten legden ze hun wa
pens neer en werden toen als
krijgsgevangenen afgevoerd
naar Brugge. De nacht voordat
het garnizoen vertrok zijn er
nog veel baldadigheden ge
pleegd en is er geplunderd. En
hiermee was de verovering van
de streek voltooid.
De volksrepresentanten bij de
Franse legers, die onder gene
raal Van Damme opereerden,
beslisten op 22 november 1794
dat de veroverde gebieden
voorlopig onder het algemeen
bestuur van Vlaanderen werden
opgenomen. Toen heel Neder
land was bezet werd door het
verdrag van Den Haag van 16
mei 1795 heel Zeeuws-Vlaande
ren bij Frankrijk gevoegd. Nu
golden hier de Franse wetten en
decreten en begon men de
drukkende last van de vorde
ringen voor het leger, zware
belastingen, verplichte leger
dienst, de opheffing van oude
structuren en alle mogelijke be
perkende maatregelen aan den
lijve te ondervinden.
FNV - Vrijdag 7 april houdt
de afdeling Oostburg in sa
menwerking met de afdeling
Sluis/Aardenburg de jaarver
gadering in café De Vier Em
mers in Oostburg. Districtsbe
stuurder J. Meeder zal een
toespraak houden. Verder
wordt een aantal jubilarissen
gehuldigd voor hun zestig- en
vijftigjarig lidmaatschap. Ook
wordt er gesproken over de
voortgang van de fusie en een
voorstel voor de nieuwe be-
stuursindeling. De vergade
ring begint om 19.30 uur.
KOFFIECONCERT - Brass
band Geduld Overwint uit IJ
zendijke verzorgt zondag 9
april in samenwerking met het
Streekmuseum een koffiecon
cert in de Nederlands her
vormde kerk.
De toegang voor
dit concert is gratis en er wor
den zowel klassieke als mo
derne nummers ten gehore ge
bracht. De brassbrand staat
onder leiding van dirigent Ge
orge Clauws. Het concert be
gint om 11.30 uur.
Oostburg - In het West-
Zeeuws-Vlaamse recreatieve
zaalvoetbal zit men in de be
slissende fase van de competi
tie. Vorige week werd Oud
Sluis kampioen, terwijl onder
aan ABN/Amro het eerste
kind van de rekening werd.
De tweede degradant in de
eerste klasse is nog niet be
kend. Texaco/'t Krikje pakte
met winst op Veteranen de
laatste strohalm. In de strijd
om het vice-kampioenschap
verloor La Porte d'Or van
Francke sport. Dat betekent
dat Albert Heijn, dat won van
OBS/Erasmus, nu op de twee
de plaats komt postvatten. In
de tweede klasse hield Boeme
rang via winst op Rode Leeuw
de titelkansen overeind.
UITSLAGEN
Eerste klasse: Veteranen-Texaco/
't Krikje 3-4, Traas-De Block 3-2,
ABN/Amro-Oud Sluis 0-13,
Francke Sport-La Porte d'Or 6-1,
Albert Heijn-OBS/Erasmus 5-2.
Tweede klasse: Stekelinck-Bon
Ami 5-0, Kade Leeuw-Boemerang
2-4.
Derde klasse: Van de Sande-Tele-
post 3-6, WOD/St.-Pierre-Wiele-
waal 6-10.
STANDEN
Eerste klasse: Oud Sluis 16-31,
Albert Heijn 17-21, Francke
Sport 16-20, La Porte d'Or 17-20,
Edah/Mijnders 15-17, Traas
15-16, Veteranen 17-16, OBS/Er
asmus 16-13, De Block 16-13,
Texaco/'t Krikje 15-9, ABN/Amro
16-2.
Tweede klasse: Boemerang 17-28,
Sunset Boulevard 16-25, Steke-
linck 17-21, Groosman/Pacojeans
15-20, Deltan 15-18, Bon Ami
17-18, Omnisport 15-11, Meeusen
15-9, Rode Leeuw 16-9, Gemeen
te Oostburg 15-7, De Zwart 14-6.
Derde klasse: Valentine 15-30,
Wielewaal 16-24, Opties 15-20,
Van de Sande 16-18, Telepost
15-17, Riemens 16-15, Van Looy
16-12, Wolf 16-12, Jopie 16-10,
WOD/St.-Pierre 13-8, Chez René
16-4.
Hulst - Geheel volgens ver
wachting is Broomchemie bij
de mannen kampioen gewor
den in de eerste klasse van de
Hulster bedrijfsvolleybalcom-
petitie. De chemisten staken
met kop een schouder boven
de rest uit. De formatie met
spelers als Peter Tuy, Jack
Dobbelaar, Edwin Altenburg,
Mark Vosveld, Frank van
Harn, Eddy de Schepper,
Mark Boehlé en René Roels
won afgelopen week op over
tuigende wijze met 3-0 van
Rhodos en was daardoor door
geen enkele equipe meer in te
halen. Deze succesvolle for
matie is tevens nog in voor De
Stern-beker. Deze pakken zou
de dubbel betekenen.
Bij de vrouwen is in de hoog
ste afdeling de strijd nog open.
A-Markt, Zaman en Rhodos
zijn hier voor de titel in de
slag.
UITSLAGEN
VROUWEN
Eerste klasse: CVC-Lybeert/Ver-
straeten 0-3 (10-15, 2-15, 4-15),
Zaman-SC Morres 2 3-0 (15-13,
15-8, 15-5), Zaman-Van Damme
2-1 (15-2, 13-15, 15-7), Jong Mor
res 2-Van Waterschoot 0-3 (8-15,
6-15, 11-15), Rhodos-Ferket en
De Maat 3-0 (15-9, 15-12, 15-13),
A-Markt-Jong Morres 2-1 (15-12,
15-9, 12-15).
Tweede klasse: Rabo-Jansenius
0-3 (11-15, 6-15, 3-15), Van Wese-
mael-De Sterre 3-0 (15-6, 15-5,
15-8), SC Morres 3-'t Hoeksken
2-1 (15-14, 9-15, 15-10), Broom
chemie-Jong Morres 3 3-0 (15-9,
15-8, 15-1), Wentzler/Pauwels-
Rhodos 2 3-0 (15-0, 15-0, 15-0).
MANNEN
Eerste klasse: Rhodos-Broomche-
mie 0-3 (9-15, 7-15, 8-15), Broom
chemie 2-CVC/Doolaege 0-3
(7-15, 12-15, 14-15), Luctor-De
Sterre 2-1 (15-8, 12-15, 15-5).
Tweede klasse A: Jong Morres-
Brandax 3-0 (15-11, 15-9, 15-7), 't
Jagertje- ABN/Amro 3-0 (15-9,
15-14,15-10).
Tweede klasse B: Luctor 2-Van
Westen 0-3 (10-15, 11-15, 1-15),
Ambulo-De Vos/Eggermont 2-1
(15-10, 15-9, 3-15).
STANDEN
VROUWEN
Eerste klasse: A-Markt 23-54, Za
man 21-48, Rhodos 21-45, Van
Waterschoot 22-41, Jong Morres
21-38, Lybeert/Verstraeten 21-33,
SC Morres 2 20-31, Van Damme
22-27, Ferket en De Maat 21-26,
SC Morres 22-24, Voorwaarts
20-22, Jong Morres 2 22-14, CVC
20-10.
Tweede klasse: Nelemans 21-54,
Wentzler/Pauwels 24-49, Broom
chemie 21-47, Van Wesemael
21-44, SC Morres 3 21-37, Rhodos
2 22-36, Jansenius 21-35, CVC 2
22-27, 't Hoeksken 21-26, De
Sterre 21-24, Ivens 21-23, Jong
Morres 3 22-15, Rabo 22-3.
MANNEN
Eerste klasse: Broomchemie
26-64, Smash 2000 25-48, Luctor
25-47, Rhodos 25-39, Broomche
mie 2 26-37, CVC/Doolaege
24-27, De Sterre 25-25, De Trou
badour 24-10.
Tweede klasse A: Jong Morres
21-46, Jansenius 20-46, 't Jagertje
21-45, Brandax 20-45, ABN/Am
ro 20-34.
Tweede klasse B: Ambulo 21-27,
De Vos/Eggermont 20-26, Van
Westen 21-25, Luctor 2 20-10,
Rijk 20-4.
Sas van Gent - Acke is in de
eerste klasse gemengd van de
recreatieve voalleybalcompe-
titie in Sas van Gent kam
pioen geworden. Zelf won de
ploeg, dat zonder enkele routi
niers moest aantreden, met
3-0 van Cromheecke 1, maar
concurrent Savok liet een
punt liggen tegen Bode 2 en
won slechts met 2-1. Bij de
mannen won Wisse met 3-0
van Savok 2.
UITSLAGEN
VROUWEN
Eerste klasse: Zaamslag-Cerestar
Benelux 2 1-2 (15-12, 7-15,
11-15), Savok/De Block-Gil-
derakkers 0-3 (7-15, 11-15,
10-12), Cerestar Benelux 1-Swa-
gemakers 2-1 (15-11,16-14, 4-6).
Tweede klasse: Savok
3-Knape/De Sterre 0-3 (2-15,
12-15, 4-15), De Doorzetters-Phi-
lippine 2 3-0 (15-1, 15-9,15-8).
Mannen: Savok 2-Wisse 0-3
(12-15,11-15, 6-10).
GEMENGD
Eerste klasse: Acke-Cromheecke
1 3-0 (15-5, 15-12, 15-13, Acke
kampioen), Savok-Bode 2 2-1
(16-14, 13-15, 8-4), Carioca-Phi-
lippine 2-1 (15-6,15-5, 3-15).
Tweede klasse: Gilderakkers-
Knape/De Sterre 2-1 (15-7, 9-15,
15-7), Cromheecke 3-Savok 2 0-3
(2-15, 9-15, 10-15), Gilderakkers
2-Bode 1 1-2 (8-15, 7-15, 15-6).
Van onze verslaggever
Groede - In juli, op zaterdag de negenentwintigste om precies
te zijn, wordt weer het Beach Blues Festival gehouden.
Twee van de vijf bands die zullen optreden zijn inmiddels bekend.
Het zijn de Nederlandse groep Los Trafalmaderos en de Moyo Blues
Band uit Oostenrijk. HDA the Hogs, die weer voor de organisatie van
het festival tekent, is nog met drie bands in onderhandeling. Ze
verzekeren dat het bands met een stevige, internationale reputatie
zijn en verwachten dan ook dat het festival druk bezocht zal worden.
Beach Blues wordt gehouden op het strand nabij Groede-Bad.
Kaarten kosten twintig gulden in de voorverkoop en vijfentwintig
aan de kassa. Het festival begint om 17.00 uur.
Van onze correspondent
Terneuzen - De ANWB-vestiging in Terneuzen had voor
zaterdag een speciale kindermiddag op het programma staan.
Er konden eieren geverfd worden, er was een grabbelton, portret-te
kenaar en videofilm. Amber Jonkman uit Terneuzen won de
verhalenwedstrijd met een verhaal over haar ideale zomervakantie.
De kinderen hadden op school allemaal een uitnodiging gekregen om
een verhaal te schrijven over hun ideale zomervakantie. Uit de stapel
inzendingen koos de jury het verhaal van Amber een daarvoor kreeg
ze een walkman. De tweede prijs was voor Susanna en de derde prijs
ging naar Paul Begijn.
De kindermiddag was een geslaagd initiatief van de plaatselijke
ANWB om de aandacht op vakantie en kinderen te vestigen.