Slachtoffers uit
het verdomhoekje
'Nullij
Koningin wakkert vredeshoop Israëliërs aan
LG
-DE STEM-
Hoe de wet Terwee in de praktijk moet werken
Sociale zekerh
dit jaar een mi
lk:
DESTEM
Gezond en onge
ÏSmfMEIML AIV U&b ÜÏÏfc N L AND
)E STEM
Lijdensmeditatie
BEZORGKLACHTEN
LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
BEL LEZERSCONTACT
^akcentrale FNV
Wet Terwee over slachtoffers van misdrijven treedt vandaag in werking
'X
ZATERDAG 1 APRIL 1995
Nu het hoogfeest van
Pasen in zicht
komt, zitten alom
in den lande gelovigen en on
gelovigen in kerken en con
certzalen mit Tranen nieder
om gesticht of geboeid te wor
den door de muziek van de
Mattheus Passion.
Wie mee wil tellen moet ééns
in zijn leven als het kan in de
kerk van Laren of in het Am
sterdamse Concertgebouw, de
recitatieven en koralen ge
hoord hebben waarin Bach
het lijden van Onze Heer Je
zus Christus voor alle tijden
zo aangrijpend heeft ver
klankt.
Het heeft er de schijn van dat
de langzamerhand in brede
kringen populaire uitvoerin
gen van Mattheus- en Johan
nes Passion de lijdensmedita
ties hebben verdrongen die
weleer met name voor katho
lieken de hele vasten door
werden gehouden en op de
dinsdagavonden door de
Katholieke Radio Omroep
werden uitgezonden terwijl
op de andere zender de Bonte
Dinsdagavondtrein van de
AVRO met profaan jolijt
door de ether denderde.
In die jaren toen geen pasto
res of pastorale medewerkers
de dienst uitmaakten maar
een pastoor en drie of vier
kapelaans het geestelijk leven
in de parochie voor hun reke
ning namen, vormde de preek
een wezenlijk bestanddeel
van de herderlijke activitei
ten.
Op de seminaries was het pre
ken dan ook een belangrijk
bestanddeel van de opleiding
tot priester waarvoor uitvoeri
ge handboeken en tijdschrif
ten zoals De Gewijde Rede
werden benut. Nu was ook
toen niet ieder de gave des
woords gegund en voor meni
ge zielzorger was de preek in
de zondagochtendmis een tel
ken- terugkerende bezoeking.
Een regelrechte tortuur vorm
de voor heel wat priesters de
reeks lijdensmeditaties die op
alle zondagmiddagen van de
heilige Vastentijd in volle pa
rochiekerken werden gehou
den, die bestonden uit preken
die nagenoeg een uur lang
duurden en ook voor de be
minde gelovigen vaak een
marteling waren.
Hoe anders waren de lijden
smeditaties die door de radio
werden uitgezonden en door
het hele gezin in eerbiedig
stilzwijgen, bij een kopje thee
zonder koekje, werden aan
hoord. Geschoold in de klas
sieke retorica, maar vooral
begaafd met een natuurlijke
welsprekendheid hielden pa
ters als Henri de Greeve, Gil-
bertus Lohuis, Borrmeus de
Greeve en pastoor Keet daar
bij duizenden huiskamers in
de ban van hun woord.
Af en toe onderbroken door
devote koorzang werden in
die overwegingen die zes lan
ge avonden vulden, het lijden
en sterven van Christus tot in
de meest schokkende en aan
grijpende details beschreven
en met beschuldigende retori
sche vragen, smartelijke uit
roepen en bezwarende herha
lingen overwogen. Geen
zucht van angst, geen traan
van verdriet, geen kreet van
pijn werd ons bespaard.
Wij stonden wit van schrik in
de hof van Olijven, wij hoor
den de haan kraaien toen Pet
rus tot driemaal toe Christus
verloochend had, wij namen
ijlings de vlucht toen een ben
de met zwaarden en stokken
op hem af kwam om hem
gevangen te nemen, wij keer
den ons af van Judas die zich
in wanhoop verhing. Wij voel
den de striemende geselslagen
die zijn huid openscheurden,
de vlijmscherpe dorens waar
mee zijn Hoofd vol bloed en
wonden werd gekroond.
Wij liepen beschaamd achter
hem aan naar Golgotha en
waren er de ontzette getuigen
van hoe daar met lange spij
kers zijn handen en voeten
aan het kruishout werden ge
nageld.
Er hing in de verduisterde
huiskamer een onheilspellen
de stilte zoals vlak na een
bombardement, als na het Eli,
eli lamma sabacthani van de
stervende Christus door een
stem op de radio werd gemeld
hoe het voorhangsel van de
tempel scheurde, de aarde
beefde en rotsen spleten.
Die gepreekte lijdens medita
ties hebben plaats moeten
maken voor de beelden op de
televisie. Van een Servische
moeder die in de modder
neerknielt bij het met kogels
doorboorde lijk van haar
zoon.
Van hol-ogige kinderen uit
Somalië die met een door
honger gezwollen buik om
voedsel smeken. Van botma
gere oude mensen in Tsjets
jenië die gelaten op de dood
wachten bij de puinhopen van
hun huis. Van een jonge
vrouw uit Ruanda die haar
uitgedroogde baby nog koes
terend aan haar lege borsten
houdt: Ecce homo.
Het spannendste van een nieuwe auto is het kentekennummer. Want
dat blijft het langst voor de koper verborgen. Het model is bekend,
de kleur zelf uitgezocht, de accessoires aangegeven. Maar het
kentekennummer blijft gissen tot het laatste moment.
Zelf altijd gehoopt op een combinatie van letters en cijfers die enige
samenhang of symmetrie vertoont. TO-TO-Ol bijvoorbeeld. Of
DX-22-XD. Nooit dat geluk gekend.
Vandaag voor het eerst in de auto die zo lelijk naar nieuw ruikt. Het
kentekennummer begint met LG. Jammer: verder niks dat tot een
fraaie combinatie leidt. Alleen die eerste twee letters. Als bewijs dat
hier de nieuwste rijdt. Voor één dag. Morgen voelt een ander zich te
rijk en even later zitten we bij LH. (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct).
Hootdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren in Hulst, Temeuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-
Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van
deze krant.
Abonnementsprijzen:
via automatische incasso (via acceptgiro)
maand 29.80 (n.v.t.)
kwartaal 86,90 (f 89.40)
halfjaar 172.80 177,80)
jaar 335,75 345,75)
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene
Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor
het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
06-0226116
Ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur/zat. 8.00-12.00 uur
(Opzegtermijn abonnementen: 4 weken voor het eind van de betaalperiode)
Politie en Openbaar Ministerie
zijn de pijlers waarop de slacht
offerzorg nieuwe stijl rust. Zij
scheppen de voorwaarden voor
een goede zorg. De hulpverle
ning ligt in handen van andere
instanties en organisaties.
Het pad van het slachtoffer be
gint bij de politie. Hij doet daar
aangifte en de politie noteert
zoveel mogelijk gegevens. Als de
verdachte bekend is, zal de poli
tie proberen te bemiddelen in de
schadebetaling. Als dat lukt, be
taalt hij aan de politie en die
zorgt voor doorbetaling aan de
gedupeerde.
De officier van justitie kan dan
besluiten de strafzaak te sepone
ren, de verdachte een transactie
aan te bieden of hem te vervol
gen. Als de schade betaald is, zal
dit doorgaans leiden tot een mil
dere strafeis.
Als er gesteggeld wordt over de
hoogte van het bedrag, zal een
andere instantie ingeschakeld
worden om te bemiddelen, bij
voorbeeld het Buro Slachtoffer
hulp of de reclassering.
De officier van justitie komt in
beeld als dit geen succes heeft.
Doorgaans zal hij dan besluiten
tot het uitbrengen van een dag
vaarding tegen de verdachte.Jn
zijn eis kan hij de eis tot schade
vergoeding meenemen. De, rech
ter moet daarover dan een be
slissing nemen.
De wet Terwee heeft ook de
mogelijkheid vergroot dat een
slachtoffer zich als civiele partij
voegt in het strafrecht. In princi
pe kan hij zijn gehele schade
voor de strafrechter verhalen.
Zijn schadeclaim is niet langer
beperkt tot een maximum van
1500 gulden.
Voor de rechtszitting moet het
slachtoffer een voegingsformu
lier invullen. Zijn claim wordt
dan automatisch in het strafpro
ces meegenomen. Hij moet zijn
vordering bewijzen. Voor smar-
tegeld ligt dat een stuk lastiger.
Het Buro Slachtofferhulp is be
reid te helpen om zo'n claim op
te stellen.
Het slachtoffer, maar ook de
rechter kan de schadeclaim
splitsen in een eenvoudig en in
een ingewikkeld deel. De straf
rechter kan over het eenvoudige
part beslissen, terwijl de civiele
rechter later in een apart proces
van het slachtoffer tegen de da
der over de rest van de vordering
een beslissing neemt.
Als de rechter vindt dat het
slachtoffer recht heeft op scha
devergoeding, heeft hij twee mo
gelijkheden. Hij legt de betaling
op als maatregel of als bijzonde
re voorwaarde bij een voorwaar
delijke straf.
De officier van justitie moet dat
bedrag innen en doorbetalen aan
het slachtoffer. Betaalt de dader
niet of maar ten dele, dan kan
hem alsnog een gevangenisstraf
worden opgelegd. De plicht om
te betalen blijft dan bestaan.
De rechter kan de schadevergi
ding ook toewijzen. Dan mi
het slachtoffer zelf proberen
geld van de dader te krijgen,
het slachtoffer van de dad|
geen geld wil, kan de rechl
beslissen dat de dader een
drag betaalt aan een fonds
behoeve van hulp aan slachto]
fers.
De benadeelde die zich heel
gevoegd, hoeft niet zelf mei
naar de rechtszaal te komen,
kan niet tegen de beslissing
de rechter in beroep gaan.
officier of gestrafte in beroi
gaan, loopt de schadeclaim
automatisch mee.
|van onze Haagse redactie
men Haag - Het verbod op
het houden van een bordeel
wordt afgeschaft. Er komt
een wet waarmee gemeenten
een vergunningenbeleid kun
nen voeren. De straffen op
allerlei vormen van gedwon
gen prostitutie worden
zwaarder.
Het kabinet heeft dit gisteren
besloten. Eerder leed een wets-
De veelgehoorde klacht:
alle aandacht gaat in de
Nederlandse samenleving
uit naar de dader, het
slachtoffer telt niet mee.
Slachtoffers gaan wat
dat betreft dankzij de
wet Terwee betere tijden
tegemoet. Die haalt
slachtoffers van misdrij
ven en overtredingen uit
het verdomhoekje waarin
ze de laatste tientallen
jaren hebben gezeten.
De wet Terwee, genoemd
naar de presidente van
de rechtbank in Haarlem,
treedt vandaag in wer
king. In feite is het een
'paraplu-wet' waaronder
diverse aangepaste wet
ten zijn samengepakt.
Belangrijkste wijziging is
de schaderegeling. Politie
en/of officier van justitie
moeten daarin bemidde
len. Als dat niet lukt,
kunnen rechters de scha
devergoeding als aparte
maatregel opleggen.
DoorWippel Houben
Breda - Coördinerend ollicier
van justitie slachtofferzorg Mo
nique Corten in het arrondisse
ment Breda kan het niet genoeg
herhalen. „Op alle niveaus bij de
politie, bij het Openbaar Minis
terie en de rechterlijke macht
moet het besef verder groeien
dat er serieus aandacht besteed
moet worden aan het slachtoffer.
Overigens twijfel ik er niet aan
dat dat ook zal gebeuren."
„Slachtofferzorg is niet alleen
gebaseerd op wettelijke regelin
gen, maar ook op het inlevings
vermogen over wat een slachtof
fer heeft doorgemaakt en nog zal
doormaken; kort gezegd, het
heeft veel te maken met je mens
zijn. Als je dat onvoldoende
hebt, zul je het als professionel
toch moeten aanleren. Ambtena
ren van hoog tot laag kunnen
door de wet Terwee beoordeeld
gaan worden op de omgang met
slachtoffers en hun belangen."
Zelf voelt Monique Corten zich
begaan met en betrokken bij
ieder slachtoffer: „Het zal je -
om maar eens wat noemen -
maar gebeuren dat je op straat
zo maar in elkaar wordt geramd,
dat de fiets wordt gestolen waar
voor je als kind zo lang hebt
gespaard, dat je seksueel wordt
misbruikt, dat er bij je wordt
ingebroken en de sieraden van je
overleden moeder worden weg
genomen, dat je door een wegpi-
raat wordt aangereden. Het
vreet aan je en het kan je psy
chisch in de problemen bren
gen."
In de proefperiode van twee jaar
in de arrondissementen Den
Bosch en Dordrecht is bevestigd
wat vooraf al op papier stond:
slachtofferzorg valt of staat met
een correcte bejegening van en
een snelle, juiste informatie aan
het slachtoffer en met een goede
en structurele samenwerking
tussen de organisaties die met
slachtoffers te maken hebben.
Het Openbaar Ministerie in Bre
da heeft in dit arrondissement
het voortouw genomen voor de
oprichting van een stuurgroep
slachtofferzorg. Deelnemers zijn
de partijen die in de opvang en
begeleiding van slachtoffers een
duidelijke rol spelen: reclasse
ring, Raad voor de Kinderbe
scherming, buro Halt, Bureau
voor Slachtofferhulp, rechtbank,
openbaar ministerie, politie.
Corten verwacht dat het twee
jaar zal duren voor de slachtof
ferzorg nieuwe stijl in dit arron
dissement helemaal ingeburgerd
zal zijn. In die twee jaar zal de
mate van tevredenheid onder
zocht worden van slachtoffers
van bepaalde delicten die zich
actief in het strafproces hebben
opgesteld.
In de evaluaties zal de stuur
groep zeker ook gaan praten met
het Buro voor Rechtshulp, de
advocatuur, de ANWB, het
Korps Landelijke Politiediensten
en andere betrokken groepen.
„In de rechtszaal zal moeten
blijken hoe de rechters er mee
omgaan en of de nieuwe wet aan
de verwachtingen voldoet," weet
zij.
In Den Bosch is gebleken dat
slachtoffers geen al te hoge ver
wachtingen moeten hebben van
de wet slachtofferzorg. Bij junks,
die verantwoordelijk zijn voor
de helft tot driekwart van de
inbraken en diefstallen valt zel
den iets te halen. En wat te doen
als de verdachte of dader wel wil
betalen maar geen geld heeft?
Gebleken is dat zich heel wat
meer slachtoffers zijn gaan mel
den als betrokkene in het straf
proces.
Officier Corten: „Wij verwach
ten een verviervoudiging van
slachtoffers die zo hun materiële
en een immateriële schade ver
goed willen hebben. De strafza
ken waarbij om een schadever
goeding wordt gevraagd, kunnen
op een tenlastelegging sowieso
niet meer ad informandum wor
den meegenomen. Ze moeten dus
volledig worden uitgeschreven."
„Als de politie er niet in is
geslaagd een schaderegeling tot
stand te brengen, zal de officier
dat alsnog moeten proberen. Hij
moet het slachtoffer informatie
geven over de procedures, over
de beslissing waarom een zaak
wordt geseponeerd of waarom
een verdachte niet wordt ver
volgd."
Al dit meerwerk moet voorals
nog met weinig extra geld bin
nen de organisatie van het Open
baar Ministerie worden opvan
gen. Voor 1995 is landelijk 4,4
miljoen gulden voor de uitvoe
ring van de wet Terwee uitge-
Jpoor Pieter Willemsen
■Amsterdam - De FNV zal in de
■loonsverhoging bedingen dan voor h
Ikracht nodig is.
De vakcentrale gaat ervan uit
dat de onderhandelingsruimte
voor 1996 uit zal komen boven
de 3,5 procent die de vakcentrale
voor dit jaar heeft vastgesteld.
De FNV zal overigens haar be
leid blijven richten op het schep
pen van zoveel mogelijk werkge
legenheid. Daarnaast dringt de
vakcentrale aan op herstel van
de koppeling in '96.
Van loonsverhogingen bedui
dend boven de 3,5 procent zal
volgend jaar geen sprake zijn.
De FNV meent dat grote delen
van de industrie, de collectieve
sector en de dienstensector die
niet kunnen dragen.
De FNV is ongerust over signa
len van leden die zich zorgen
maken over bedrijven met stij
gende winsten, die desondanks
banen afstoten. De vakcentrale
verwijt de overheid dat zij de
belangrijkste aanjager is van de
inflatie. Ook volgend jaar zal de
forse hum-stijging, die door de
overheid wordt vastgesteld, de
belangrijkste bron van inflatie
zijn.
Dit jaar zullen de lonen vermoe
delijk stijgen met anderhalf tot
twee procent. Door de lastenver
lichting van de overheid bete
kent die stijging in grote lijnen
dat de koopkracht van werkne
mers gelijk blijft. In contracten
die nu al zijn afgesloten voor
volgeij
gen o-
deld
meer
dit ja:
De F:
result!
delinfll
van I
VoorE I
belan:
met il
werkt]
arbeir]
jaar hl
blij vel
selingl
miljo
men.
Prem
inont
kracl
soci
met
fors'.i
burei
er vd
achte
procJ
Eerdj
merli
i,5 i
te vi|
een i
geer;
De
over
is he
Officier M. Corten: 'Serieus aandacht besteden aan slachtoffers van misdrijven'.
j Zoetermeer (anp) - Met de uitkerin
verzekeringen tegen inkomensdervn
geschiktheid en werkloosheid en d
1 verzekeringen (aow, kinderbijslag,
bijna een miljard minder gemoeid d
trokken. In 1998 moet dat 20
miljoen gulden zijn. Voor justitie
is slachtofferzorg landelijk een
van de speerpunten van het
nieuwe beleid.
Het is niet zo dat het slachtoffer
nu per definitie het bedrag krijgt
waarop hij recht meent te heb
ben. Hij zal zijn schade moeten
bewijzen. En natuurlijk valt er
van een kale kip niets te pluk
ken.
„Wij moeten geen valse hoop
geven, geen gouden bergen voor
spiegelen. Waar niet is, verliest
ook de keizer zijn recht. Maar
we hebben nu wel een wettelijk
kader waardoor we gedwongen]
worden stil te staan bij heil
slachtoffer. Dit geeft de garantie]
dat diverse organisaties zulle:]
proberen het slachtoffer genoeg
doening te geven," zegt de offi-j
cier van justitie.
Wat maakt een staatsbezoek tot
een succes? Kan een staatsbe
zoek ook mislukken? Om maar
met de deur in huis te vallen:
een officieel bezoek van het ene
staatshoofd aan het andere is
geslaagd als het uitstraling
heeft.
Dan gaat het om meer dan om
de persoonlijke uitstraling van
het bezoekende staatshoofd.
Hoe belangrijk dat ook is, zoals
bij de driedaagse reis van ko
ningin Beatrix naar Israël weer
eens onomstotelijk is bewezen.
Het gaat ook en vooral om de
uitstraling van de projecten die
bezocht, de woorden die gespro
ken worden. En dan om weer
slag die daarvan in de media
terecht komt. En daarbij is niet
eens de omvang van de bericht
geving maatgevend voor de
vraag: succes of niet, maar toon
en aard van verslagen en be
schouwingen over het bezoek.
Over die media-aandacht in Is
raël hebben koningin Beatrix en
prins Claus niet te klagen. Zij
drongen ruim door tot het tele
visiescherm en de voorpagina's
en commentaar-kolommen van
de kranten.
Vooral naar de rede die de ko
ningin in de Knesset, het Israë
lische parlement, uitsprak, had
den velen met verwachting,
sommigen met (te) grote span
ning uitgezien.
Dat kwam door het tijdstip van
het bezoek: vijftig jaar na de
bevrijding van het nazidom, dus
vijftig jaar na de holocaust,
waarvan de gevolgen altijd op
dit land en zijn bewoners zullen
blijven drukken. Het is mis
schien het enige moment van de
reis geweest waarop koningin
Beatrix met al haar ervaring,
nerveus was.
Maar de staande ovatie die haar
ten deel viel, moet alle spanning
hebben weggenomen. Sinds de
vredebrengende rede van de
Egyptische president Anwar
Sadat in 1977 had de Knesset
een buitenlands staatshoofd
niet meer die eer gegeven. Om
de rede was al tevoren door
j y
&v.-
w
Koningin Beatrix bracht onder meer een bezoek aan de Klaagmuur in Jeruzalem.
sommigen uit de Nederlandse
joodse gemeenschap hier een
onterechte spanning gecreëerd.
Het zou de koningin passen,
aldus een van hen, die de gele
genheid kreeg zijn visie in een
interview met een Nederlandse
correspondent hier uit te dra
gen, namens het Nederlandse
volk een schuldbekentenis af te
leggen. Om op die wijze af te-
rekenen met de mythe dat Ne
derlanders in de oorlog 'hun'
joden hebbenbeschermd.
Door de ongenuanceerdheid van
die uitlatingen leek het alsof dit
de mening van de Nederlandse
joodse gemeenschap hier was.
Niets is minder waar. De mees
ten van hen leven met de wer
kelijkheid, die een donkere en
een lichte kant heeft.
Daarop inhakend sprak de ko
ningin: „Helaas bleek Mokum
in de moelijkste jaren van de
aan rampspoed zo rijke twintig
ste eeuw niet de veilige stad te
zijn die de naam suggereert.
De meesten van onze joodse
Nederlanders zijn afgevoerd
naar concentratiekampen en
vonden daar uiteindelijk de
dood.
Wij weten dat velen van onze
landgenoten zich moedig en
soms met succes hiertegen heb
ben verzet en dikwijls met ge
vaar voor eigen leven hun be
dreigde medemensen hebben
bijgestaan. Maar wij weten
ook dat dit de uitzonderingen
waren en dat het Nederlandse
volk de ondergang van zijn
joodse burgers niet heeft kun
nen verhinderen."
Dat volstond. Voor Israëliërs en
voor de Nederlandse joden hier.
Deze evenwichtige beschrijving
van de donkere en de lichte
kant van de werkelijkheid was
volledig in lijn met het thema,
waarop de koningin haar ker
strede van vorig jaar bouwde.
Als er al sprake is van een door
sommigen in stand gehouden
mythe, dan had de koningin
daarmee in haar kerstrede, die
ook hier niet onopgemerkt is
gebleven, afgerekend. Toen zei
zij: „Het verzet was niet alge
meen; immers, de meesten ver
kozen zo gewoon mogelijk door
te gaan in de hoop vooral zelf te
overleven. Hun ogen keken
daarom soms de andere kant op
wanneer op klaarlichte dag
duistere dingen gebeurden."
Die uitspraak spitste ze in haar
rede tot de Knesset toe op het
dodelijke lot van joden.
Ik vraag me af waarom bezoe
kende staatshoofden niet de ge
legenheid krijgen het Neder
landse parlement toe te spre
ken. Bij ons wordt volstaan met
een gesprek in de beslotenheid
van de commissie voor Buiten
landse Zaken.
Israël is bij uitstek een multi-
CQ Door Max de Bok
culturele samenleving. Daar
over sprekend zei koningin Bea
trix: „Uit alle delen van de
wereld, maar in het bijzonder
uit Oost-Europa en het Midden-
Oosten, zijn immigranten hiei
naar toegestroomd.
Met bewondering hebben lan
den, veelal zelf met vluchtelin
genvraagstukken geconfron
teerd, gezien hoe uw land deze
grote aantallen heeft opgevan
gen en in de samenleving opge
nomen. De toevloed heeft geleic
tot een bevolking dieculturee!
grote verschillen vertoont.
Dit heeft uw land verrijkt en ir
uw volk het respect voor ande
ren vergroot. De spraakverwar
ring die bij de bouw van de
toren van Babel dreigde, hebt
uw bezworen door iedereen
ivrit te leren."
Hoe die bezwering in de prak
tijk werkt, werd de koningin op
de laatste dag van haar bezoek
gewaar in het noordelijke stadje
Migdal Ha'emek. Een kwart van
het rond de 24.000 zielen tellen
de stadje wordt gevormd dooi
immigranten, vooral afkomstig
uit de voormalige Sovjetstaten,
die daar in de afgelopen vijl
jaar huis en haard proberen op
te bouwen.
Om hun integratie te vergemak
kelijken leren zij verplicht de
taal van het land, ivrit. Niet
zomaar op een achternamiddag,
nee vijf dagen per week gedu
rende enige uren. Het onderwijs
is gericht op meer dan de be
zwering van Babylonisch
spraakverwarring.
Er is een systeem ontwikkeld
waarin de taal wordt geleerd
door het overdragen van basis
kennis van de geschiedenis van
Israel en op de praktijk van alle
dag gerichte informatie over ge
woonten en gebruiken in deze
samenleving.
Zo wordt in één en dezelfde
aanpak een dubbel doel bereikt:
het kunnen spreken en schrij
ven van de taal en het zich
praktisch kunnen redden in de
voor hen nieuwe samenleving.
Het inburgeringscontract, waar
we in Nederland nog alleen
maar over praten, in de prak
tijk.
Met opname van immigranten
heeft Israel geen echte proble
men. Al vraag je je na enkele
dagen in dit land onwillekeurig
af wanneer de samenleving hier
vastloopt in tal en last. De Is
raeli zelf maken zich daarover
schijnbaar geen grote zorgen.
Hun eerste en allesoverheersen
de zorg is hoe shalom, vrede, te
bereiken.
Maar hoe broos het ingezette
vredesproces ook is, ook over de
vrede die eens zal komen, spre
ken ze met een niet wijkende
hoop. Aan het aanwakkeren van
die hoop heeft, zo zien zij het en
zo hebben ze het staatsbezoek
beleefd, koningin Beatrix bijge
dragen.
De koningin uit het land dat,
ondanks ook kritiek op Israel en
ondanks de steun van Neder
land aan rechtmatige Palestijn
se verlangens, naar hun overtui
ging Israël nooit in de steek zal
laten. In die bevestiging van
historische banden, die ook zijn
gesmeed door de bitterste en
donkerste ervaringen, steekt de
betekenis van het eerste staats
bezoek dat een Nederlandse ko
ningin aan Israël bracht.
Een bezoek met uitstraling en
daardoor een succes.
In weerwil van de toenemende
vergrijzing en het hoge werk
loosheidsniveau kunnen de tota
le lasten omlaag door een sterke
vermindering van het aantal
wao- en ziektewetuitkeringen.
Dat voorspelt het College van
toezicht sociale verzekeringen
(Ctsv) in de kerngegevens over
de uitkeringen in januari 1995.
In die maand nam het aantal
mensen met een aaw/wao-uitke-
ring met het ongekende aantal
van 5000 af tot 889.500. Het Ctsv
vindt het echter nog te vroeg nu
al te spreken van een verdere
versnelling van de afbraak van
het leger wao'ers.
Als de deeluitkeringen worden
herleid tot volle uitkeringen,
koi
gen
Het
van
trat)
ste
lasti
fonc
winj
gen
in j<
van
41.01
stoi
Als
schi
ma
ww
de
tuu:
jam
DE DALING van de aantallen wao-ge
het ziekteverzuim, geven al langer a;
wetgeving tot getalsmatige successei
ling van het College van toezicht vai
dat dit jaar een miljard minder aan uil
en volksverzekeringen moet worden
dat ook het financiële gewin nu zichtb
De wetgevers kunnen hun zegeninc
verwacht zijn de resultaten van de
Mooie zaak, is de conclusie op het ei
tigheden worden weggesneden en d
aangepakt. Resultaat: een gezonden
staatskas die niet langer wordt leeg
baar sociaal systeem.
Onder de oppervlakte van die eerste
aantal ernstige problemen. De gevol
ring van de ziektewet zijn nog niet t
dat een dergelijke omslag kwalijke
brengt.
Voor de wao is dat reeds het geval.
verricht, worden al maandenlang
begeleid. De herkeuringseisen zijn o
door de keuringsartsen op buitenge
voerd. I
Het gevolg is dat hele groepen men^
handicap nu ook nog met ernsti
kampen. Ze zijn namelijk arbeidsgq
weten dat ze nergens aan de slag
wachten op een werknemer met ernsi
De politiek heeft begrepen dat de
wao-wetgeving te star is en heeft sta
Sociale Zaken diverse malen moeten]
Linschoten heeft beloofd met een nc
herkeuringscriteria te komen.
Hij moet dat wel snel doen, want het
neemt met de dag toe. Een noodzake
sociale systeem mag er niet toe li
mensen in de vuilnisbak van de s
neerd.