Nieuwe Gouden Gids met primeurs
De moeder van alle beurzen is jarig
Ontwerpers maken
er een potje van
Steeds meer credit cards
Huishoudbeurs in Amsterdam is aan 50e aflevering toe
Nieuwe collecties najaar/winter '95-'96
Prikpindakaas
DE STEM
SURPLUS
DE BUITENDIJK
Schotel
WIJZER
Rttitae keuze
\h
Ingetogen
Space
Fenomeen
Bustochtjes
Aardgas
DATUM E2
Van de ene op de
andere dag zijn wij,
schotelkijkers,
RTL4 kwijt. Ik kan nog niet
zeggen, dat ik hem mis, daar
voor is het nog te kort gele
den. Maar ik weet eigenlijk
nu al wel dat ik hem terug wil.
Ik hou niet van spelletjes en
shows, maar ik ben wel gek
op films (goeie en slechte) en
ik kijk graag op vroege en late
tijdstippen naar iets. De drie
Nederlanders beginnen naar
mijn smaak te laat en ze hou
den te vroeg op.
Bovendien zijn we toch al niet
rijkelijk bedeeld met zenders.
We missen bijvoorbeeld de
BBC en 'den Belg'. RTL5 is
aan onze neus voorbij gegaan
en zoiets handigs als Kinder-
net hebben we ook al niet.
Niet dat deze zenders nou
allemaal zo verheffend zijn,
maar je moet toch iets te
zappen hebben.
Het vervelende is dat we bin
nen een mum van tijd alle
zenders op ons scherm kun
nen krijgen, maar dan moet je
niet te beroerd zijn om ettelij
ke duizenden guldens uit te
geven. Plus dat je geen enkele
garantie hebt, dat je dan tot in
lengte van dagen alles kunt
ontvangen. Dat hebben we nu
aan den lijve kunnen ervaren.
Zo'n vier jaar geleden koch
ten we a raison van tweedui
zend gulden een simpele an
tenne en een klein schoteltje
met nog wat kabels en aan
hangende apparatuur. Vervol
gens moesten we voor hon
derd gulden nog een decoder
aanschaffen om de bijgelever
de storingen op RTL4 te laten
verdwijnen.
Maar goed, we konden kij
ken. Alleen, niet voor eeuwig,
blijkt nu. RTL4 besluit gezel
lig om eens via een andere
frequentie uit te zenden. Een
frequentie die niet via onze
schotel te ontvangen is. Leuk,
heel leuk.
Door Mariëtte Mulkens
Nu kunnen we wel gauw de
schotelverkoper bellen en
nieuwe apparatuur bestellen
maar wie geeft ons de garan
tie dat over vier jaar niet weer
hetzelfde gebeurt? En op wel
ke golflengte gaat binnenkort
Veronica uitzenden, als deze
omroep besluit om ook kei
hard commercieel te gaan.
Kunnen we weer opnieuw in
de buidel tasten.
Als het aan mij ligt wordt er
vandaag nog kabel aangelegd
op de dijk. Omdat wij zo dicht
bij de woonwijken zitten, zou
dat helemaal niet zo'n gek
idee zijn. We hebben wel eens
een balletje opgegooid bij de
gemeente, maar dat had wei
nig resultaat. Het argument
was dat er een enquête was
gehouden en daaruit was dui
delijk gebleken dat er te wei
nig belangstelling voor was bij
de dijkbewoners.
Wie een beetje logisch na
denkt, kan zo'n uitslag voor
spellen. Iedereen had op dat
moment antennes en schotels.
De mensen stonden toen na
tuurlijk niet trappelen om ook
nog eens een paar duizend
gulden uit te geven voor een
kabelaansluiting. Als de ge
meente nu dezelfde vraag zou
stellen, lijkt me dat het aantal
liefhebbers aanzienlijk groter
is. Maar ik vrees dat we zo
veel daadkracht niet hoeven
te verwachten van de dames
en heren ambtenaren.
Door Marijke Prins
Hoe kun je de warme maaltijd buiten het strijdtoneel van
De Opvoeding houden? Ik pak het simpel aan: alles
aanbieden en wat het volk echt niet lekker vindt, hoeft
het niet te eten. Dan gebeuren er leuke dingen; kinderen
doen soms verrassende keuzes.
Onze vierjarige Eva eet graag blauwe schimmelkaas en olijven
.uit het vuistje en ook sambal schuwt ze niet. 'Prikpindakaas'
noemt ze de met sambal (matig) gekruide saus die wordt
geserveerd bij saté en gado gado. Dat is bij ons dan ook een
geliefd gerecht op een dag dat er niet haastig gekookt hoeft te
worden. Want de bereiding is niet moeilijk, maar je moet er wel
even rustig voor gaan staan.
Vegetariërs kunnen de saté weglaten en die vervangen door een
hardgekookt eitje.
Voor vier personen
Voorbereidingstijd: 20 minuten
Kook- en baktijd: 30 minuten
750 gram groente die gemakkelijk geblancheerd kun
nen worden bijvoorbeeld: 250 gram taugé, 250 gram
spinazie, 250 gram kool (spitskool, Chinese kool of
bloemkool)
verder:
1 komkommer
voor de pindasaus:
250 gram pindakaas,
1 eetlepel plantaardige olie,
1 klein uitje,
Vi theelepel trasi,
1 theelepel gemalen koriander (ketoembar),
1 theelepel gemalen laos, schepje (bruine) suiker,
1 theelepel ongekruide sambal (sambal oelek),
1 vingerlengte verse, geraspte gember, scheutje zoete
ketjap,
2 kopjes water, brokje santen ter grootte van een
lucifersdoosje
voor de saté:
500 gram mager varkensvlees (of lamsvlees),
2 theelepels ketoembar,
1 theelepel gemalen komijn (djinten),
1 teentje knoflook uit de pers,
2 eetlepels zoete ketjap
ter garnering:
1 pak kroepoek
Allereerst moet de saté in de marinade worden gezet. Snij het
vlees in blokjes en meng de kruiden erdoor. Zeker een uur in de
marinade laten staan. Dan worden drie of vier blokjes aan één
stokje gespiest. De volgende stap is om de groente in een grote
pan met ruim water te blancheren, één voor één. Je hoeft niet
voor iedere groente nieuw water te nemen. Je stort de groente in
de pan, laat het water opnieuw aan de kook komen en schept
met een schuimspaan de groente er weer uit. Zo ga je door tot
alles 'behandeld' is.
Laat de groente goed uitlekken en schik deze op een platte
schaal (ze kunnen vantevoren worden geblancheerd omdat ze
koud kunnen worden geserveerd). Ook de komkommer wordt
geschild, over de lengte in vieren gesneden en in vingerlange
stukken gesneden.
Dan wordt de saus gemaakt. Verhit in een pan met dikke bodem
de olie en laat het heel fijngesnipperde uitje een minuutje
bakken. Voeg dan de rest van de kruiderijen toe (behalve ketjap
en santen) en laat het geheel nog eens een minuutje smoren.
Roerbak dan de pindakaas in de pan. Wanneer die begint te
bruinen en te bruisen, wordt de saus snel geblust met twee
kopjes water. Weer aan de kook laten komen terwijl er goed
geroerd wordt. Dan op smaak brengen met suiker, ketjap en
santen. De saus is klaar wanneer de santen is gesmolten.
De satés kunnen onder de grill worden geroosterd (beide kanten
vijf minuten). Bakken in een grote koekepan gaat echter ook
heel goed.
Het gebruik van credit cards
neemt in hoog tempo toe. Euro-
pay International - marktleider
in Europa met Eurocard-Master-
card, ede/Maestro, Cirrus en Eu
rocheque - zag het aantal credit
cards het afgelopen jaar stijgen
met 21 procent. Daarmee zijn er
in Europa alleen via Europay al
114,5 miljoen creditcards in om
loop.
Ook blijkt dat steeds meer m01'
sen die in het buitenland al'
met hun creditcard geld uit t-
muur halen. Het gebruik stft
met 47 procent. Europay concW'
deert dat elektronisch betaJc-
inmiddels is geaccepteerd als ee
normale dagelijkse
woonte.
Amsterdam (anp) - In de re
gio Utrecht is deze week de
nieuwste editie van de Gou
den Gids verschenen, waarin
enkelé primeurs zijn opgeno
men.
Naast het vertrouwde gele boek-,
werk is de informatiebron uitge
breid iflet een uitgave op disket
te en CD-rom en met een 06-hul-
plijn die dag en nacht bereik
baar is. Bovendien is er een
speciale thema-index aan de
gids toegevoegd.
De uitbreidingen die bij de nieu
we edities worden geïntrodu
ceerd, moeten het opzoeken nog
verder vereenvoudigen. De dis
kette bestond al langer voor za
kelijke gebruikers, maar is nu
ook beschikbaar voor particulie
ren. Alle gegevens uit de Gouden
Gids zijn daarvoor opgeslagen
op één floppy. De gebruiker kan
zoeken op rubriek, trefwoord en
alfabet.
Verder is de gids nog deze
maand op CD-rom verkrijgbaar,
een medium dat steeds meer toe
passingen vindt. Alle bedrijfsge
gevens die staan vermeld in de
26 regio-edities van de Gouden
Gids zijn samengebracht op één
CD-rom.
Uitgever ITT Gouden Gids heeft
alle vertrouwen in de toekomst,
ondanks het feit dat PTT Tele-
merciëler gaat beheren en daar
mee een beetje de kant opgaat
van de Gouden Gids. Een
woordvoerder van het bedrijf
wijst er op dat de markt voor
adresboeken in Nederland am
per 3 procent van de totale re
clamegelden bestrijkt.
„In een buurland als België is
dat al ruim 7 procent en in de
Verenigde Staten zit dat in de
buurt van de 15 procent. Er is
hier dus nog een geweldige groei
mogelijk. Wel is natuurlijk de
kans aanwezig dat PTT Telecom
in de nabije toekomst een deel
van onze markt weghaalt. Overi
gens werken we op bepaalde
terreinen nog altijd goed samen
met PTT Telecom," aldus de
zegsman van de Gouden Gids.
Doof Jetty Ferwerda
De mode-ontwerpers maken
er een potje van komend na
jaar. Zo eenduidig als ze deze
zomer zijfi met de terugkeer
van de nieuwe vrouwelijk
heid, zo veelzijdig en uiteen
lopend zijn ze met hun win
tercollecties.
Van supersexy tot ingetogen,
van strak tot losjes, van mini tot
maxi, van felgekleurd tot som
ber. De kitscherige glamour en
jonge meisjesstijl Van de afgelo
pen seizoenen is afgezwakt. Het
modebeeld is meer volwassen,
maar nog steeds chique. Sober,
met minder felle kleuren en ge
stroomlijnd.
Dé iteratie is opgedaan uit
verschillende decennia: de los
bandige jafert twintig, de warri
ge jaren veertig, de chique jaren
vijftig en de futuristische mode
uit de jaren zestig. Maar ook de
mix van mannelijke en vrouwe
lijke elementen, die Greta Garbo
en Katharine Hepburn in de ja
ren dertig introduceerden. Cou-
ture-invloeden zijn eveneens
merkbaar, soms lijken kleding
stukken op het lijf gemaakt.
De wensen van hedendaagse
vrouwen liggen onder andere ten
grondslag aan deze mode. Ze
willen ruime keuze uit stijlen
hebben. Ze willen niet langer
meSt een 'Barbiepop zijn, die
wordt aangekleed. Dit zijn de
jaren negentig, waarin vrouwen
zich niet# meer laten voorschrij
ven Ün Zich onafhankelijk en
sterk opstellen. Ze kleden zich
naar gelang hun stemming. Het
is ook "de periode waarin vrou
wen het echte optutten heront
dekken, na jaren van strenge en
saaie carrierepakken en doe-
maar-gewóon kleren.
M4ar ook het fin de siècle, hoe
saai dart ook, speelt een rol in dit
eelectlsche modebeeld. We wil-
len van alles nog iets proeven,
dingen opnieuw beleven en tege
lijkertijd de oude waarden res
pecteren. Alsof we gelaten wach
ten op wat het jaar 2000 ons
brengt.
De film Prêt-a-Porter van de
Amerikaan Robert Altman
draaide volop tijdens de Parijse
modeweek. En als we de cineast
moeten geloven beleefde de
lichtstad een van de meest cli
chématige evenementen van het
seizoen: de modeshows. Boorde
vol intriges, onderlinge vetes,
vechtende mannequins en elkaar
beconcurrerende modejournalis
ten. Altman heeft te snel en te
makkelijk geoordeeld. De mode
shows voor najaar 1995 hebben
laten zien waar ontwerpers al
decennia goed in zijn: het beden
ken van kleding.
Gianfranco Ferré gebruikt ele
menten waarmee Christian Dior
zijn modehuis destijds groot
heeft gemaakt. Alle klassiekers
hangen bij Dior komend najaar
in de rekken: het soepelvallende
broekpak, de tailleur, het simpe
le zwarte jurkje, de cirkelrok, de
kokerrok. Belangrijke dessins:
het zwartwitte pied de poule
ruitje en luipaardprints.
De Belgische ontwerper Dries
van Noten blijft bij de ingetogen
elegantie waarmee hij al enkele
seizoenen scoort. Hij mixt man
nelijke en vrouwelijke stijlen
door elkaar: zwierige broekpak-
ken in krijtstreep, huidomspan-
nende rokken in geruit satijn,
lila jurkjes met vesten in angora
wol. Borsten, heupen en benen
blijven blikvangers in de collec
tie, al is het silhouet ook
vloeiend en minder uitdagend.
Bisschopspaars is een nieuwe
kleur, waarmee Van Noten
oudroze, wit, zwart en wijnrood
afwisselt. Van Notens landge
noot Marcel Marongui liet zich
inspireren door cowgirls en da
mes als Dolly Parton. De basis:
amazonerokken, strakke smalle
broeken met iets wijduitlopende
pijpen, knielange of korte jasjes
en hooggehakte cowboylaarsjes.
Karl Lagerfelds collectie voor
Chloé laat een variatie in stijlen
zien in diverse, soms vloekende,
kleurcombinaties: fel oranje,
geel en rood, harde pastels, me-
taaltinten en vale tinten beige en
groen. Lagerfelds zoektocht naar
materialen bracht hem bij
ribfluweel, wafeldoek, mohair en
satijn. De op het lijf gedrapeerde
satijnen jurken bedekt met rui
me mantels van mohair zijn nog
te pruimen. De rechte, ribfluwe
len robe manteaux en mantel
pakjes zijn te burgerlijk voor
woorden en passen slechtin de
romantische sfeer die Lagerfeld
naar eigen zeggen voor ogen
had.
Rif at Ozbek greep de 25e ge
denkdag van de eerste maanlan
ding aan voor een flitsende spa-
cecollectie. Zijn vrouwen zijn de
stoere kosmonauten van de toe
komst, klaar voor een enkele reis
cyberspace. Het hele gamma van
hedendaagse high techmateria-
len combineert Ozbek met tradi
tionele stoffen als zijde, nepbont,
fluweel en tweed. De show be
vatte witte, doorgestikte overalls
waarvan de mouwen waren af
gezet met haneveertjes, gevolgd
door mantelpakjes in neonkleu-
ren en robe manteaux van soepel
rubber.
Zo ordinair en uitbundig als de
kleding van Christian Lacroix
deze zomer is, zo stoer en ingeto
gen zijn de creaties volgend na
jaar. 'Een geisha vermomd als
cowboy levend in de jaren tach
tig', zo luidde de cryptische om
schrijving van de ontwerper voor
zijn muze. Ze draagt mini, lange
westernrokken, soepele pyjama
broeken van satijn, mannenpak
ken, jurkjes versierd met oosters
dessins, en combinaties van ver
schillende stoffen waaronder ve-
Anno 1995 is er niet zo'n duide
lijk thema aan te wijzen. De
beursorganisatie zelf houdt het
op 'Terugblik op het heden' aan
gezien oude stijlen en trends
steeds vaker opnieuw populair
worden. Variërend van ouder
wetse badkranen en het 'puur-
natuur' koken tot authentiek
serviesgoed en natuurlijke mate
rialen in de tuin. Met 307 expo
santen op de Huishoudbeurs en
195 op Huis Interieur is dat
overigens slechts een hele kleine
greep uit het enorme aanbod.
Behalve bovengenoemde beur
zen biedt het entree-biljet op
sommige dagen ook toegang tot
de Negen Maanden Beurs (van 5
tot en met 9 april: alles over
baby's, bevallen etc.) en Attrak-
tie (tot en met 2 april: tips en
trips voor een dagje uit in Ne
derland).
„De Huishoudbeurs is en blijft
een fenomeen," zegt algemeen
directeur A. Minken. „Eigenlijk
hoeven we nergens meer de deur
voor uit. We telewerken en
boodschappen doen via de com
puter is heel normaal. Toch gaan
we straks met zijn honderddui
zenden weer naar de RAI. Dat
bewijst dat er iets bijzonders
gebeurt in Amsterdam."
Maar wat is dan dat bijzondere?
„De consument blijft altijd op
zoek naar een plaats waar je
temidden van anderen kunt zien,
voelen en proeven wat je mooi,
handig, leuk of lekker vindt,"
zegt de directeur. In wezen dus
ongeveer hetzelfde als onder
staande regels uit het aloude
Huishoudbeurslied dat vroeger
bij wijze van dagsluiting gezon
gen werd:
Op de Huishoudbeurs kijkt de
huisvrouw met plezier
Want de Huishoudbeurs geeft
haar vreugde en vertier
En hier laat ze manlief alles zien
Dan koopt hij beslist dit of dat
misschien
Het kan van tot en met 9 april.
Een van de creaties uit de herj
lours, doorzichtig kant en wollen
crepe.
Yamamoto's vrouwen deden
denken aan de personages uit de
film The Piano, van top tot teen
gekleed in dramatisch zwart,
met bleke gezichten en streng
opgestoken haren. Vilt, gewassen
wol en mohair geven de kleding
volume, satijn en wollen crepe
zorgen voor verfijning. Yama
moto's collectie bestaat uit een
grote serie capes, slankgesneden
jassen waar uit de opengereten
naden van de mouwen dunne
zijde stulpt en pakken bestaande
uit wijde broeken en korte jasjes.
U/wintercollectie van Chanel.
De Chanelshow leek een ge
waagde te worden, nadat Karl
Lagerfeld duidelijk zijn voor
keur uitsprak voor een twee
slachtige modestijl: vrouwelijk
en mannelijk tegelijk. Maar het
is eigenlijk een klassiek thema,
waar Coco Chanel zelf al in de
J jaren dertig mee speelde. In de
nieuwe najaarscollectie bleek die
tweeslachtigheid uit subtiele de
tails: zwart-witte brogues onder
mantelpakjes, ongestructureerde
jasjes over nauwaansluitende
jurken, bandplooibroeken met
twinsets, uniform-achtige jasjes
met opgestikte zakken op stret-
FOTO KARL LAGERFELD
chrokken. Ook in zijn eigen
show speelde Lagerfeld met het
man/vrouwthema: jagersjasjes in
suède, Tiroler kostuums, smo
kingvestjes op avondjurken.
Vivienne Westwood, altijd in
voor shockerende creaties, valt
eveneens terug op een klassiek
thema: de erogene zone. Na de
heupen en het achterwerk, zijn
het komend najaar de borsten
aan de beurt. Wie ze nauwelijks
heeft, draagt een fors opgevulde
bh onder kokette mantelpakjes,
quasi nonchalant gedrapeerde
jurken of dramatische avondjur
ken.
Met busladingen tegelijk
trekt Nederland dezer dagen
weer naar Amsterdam voor
een ÉHkgjt Huishoudbeurs.
Sinds jaar en dag is deze
'moeder van alle beurzen' de
plek waar het publiek mas
saal kan kijken en snuffelen
naar de nieuwste trends en
pródukten. Vaak is dat ook
een kennismaking met vroe
ger want veel van toen is nu
weer in. Een 'terugblik op het
heden' bij de 50e Huishoud
beurs.
Door Hans van Alebeek
Velé' jjÜmen passeerden de revu.
Damêsbeurs en - nog mooier -
Domein der Vrouw. Uiteindelijk
werd het Huishoudbeurs. Een
naam die al decennia lang tuttig
klinkt en de lading absoluut niet
meer dekt.
Maafcook over 50 jaar zal het
nog wel Huishoudbeurs heten.'
,,Whnt het is nu eenmaal een
begrip", zegt woordvoerder H.
van Zijl van de RAI. „We gebrui
ken het als een merknaam en om
duidelijk, te maken dat er meer
dingt® té doen zijn, voegen we
daar allerlei beurzen aan toe."
t
Vorig jaar kwamen er maar liefst
377.000 mensen naar het Am
sterdamse RAI-complex. En hoe
wel de mannen de weg steeds
beter weten te vinden, blijven zij
een minderheid: driekwart van
de bezoekers is vrouw. Enquêtes
hébben verder uitgewezen dat de
gemiddelde leeftijd van de be
zoeker 34 jaar is, hij/zij een meer
dart gemiddelde opleiding geno-
tèn ifeeft en uit het hele land
afkomstig zijn. Veelal via de be
kende Bustochtjes die de touro
perators nu weer massaal aan
bieden. In '94 kwamen er op die
manier 50.000 mensen naar de
HÜishoudbeurs.
Precies dat aantal kwam er in
1950 Oök af op de eerste Huis-
Drukte op de Huishoudbeurs in 1988. Ook dit jaar zullen er weer busladingen bezoekers door de Amsterdamse RAI slenteren.
FOTO ARCHIEF DE STEM
houdbeurs in Den Haag. 1950?
En toch al de 50e beurs in 1995,
hoe kan dat? Simpelweg omdat
er in de beginjaren meerdere
huishoudbeurzen werden geor
ganiseerd, onder andere in Arn
hem en Nijmegen. Op die manier
kun je na 45 jaar toch een gou
den jubileum vieren.
In de tijd van de wederopbouw
snakte Nederland naar novitei
ten en die waren er op de Huis
houdbeurs volop te vinden. Want
op deze beurs maakte Nederland
voor het eerst kennis met het
keukendoekje, de elektrische
wasmachine, het kunststof ser
vies en de papieren stofzuiger-
zak. En wat te denken van de
wc-borstelhouder? In 1960 zo
nieuw dat het tv-journaal er
aandacht aan besteedde. Succes
voller ook dan de opblaasbare
kleerhanger, want na 1959 heeft
niemand daar ooit nog van ge
hoord.
Talloze ontwikkelingen hebben
in de loop der tijd het beursaan-
bod beïnvloed. Bij voorbeeld de
introductie van kunststoffen,
aandacht voor industriële vorm
geving en de gezondheidsrage.
Maar ook de gehanteerde voor
lichtingsthema's geven een grap
pig beeld van de ontwikkeling
van Nederland: emigratie in
1952-1954, doe-het-zelf in 1956,
vliegvakanties in 1959, vrije za
terdag/vrije tijd in 1961 en de
komst van aardgas in 1964. In
dat jaar werd met een flinke
presentatie het publiek op de
beurs voorbereid op alle veran
deringen die de bel van Slochte-
ren in huis en fornuis te weeg
zou brengen.