Leven wordt Arabieren te duur
899
luren
tCHIIMES
Steeds meer Westerse invloed Saudi-Arabië
fi. 298,
Motieven Zapatisten uniek in Latijns Amerika
Wapens Tsjetsjenen
komen van Russen
Geestelijken spelen
rechter in Bangladesh
udi's morren vanwege stijgende kosten levensonderhoud
•HIFDTV
STEM
BUITENLAND
A7
Verschuren:
IDERDAG 16 MAART 1995
1 38,50 a
1 95,00
90,00
1 25,50
23,90
1112,00
112,30
1 0,30
li 235,00
1235,00
1 52,50
53,50
1 58,00
58,20
1 15,30
15,30
1 47,80
48,80
1 3,00 a
1 19,00
19,00
1 47,50
46,70
1 42,50
42,30
1 41,10
41,00
I 29,10
29,00
1 63,00
64,00
P 10,00
10,00
8,80
1470,00
66,20
67,20
55,80
56,40
52,00
52,00
64,90
64,70
1 10,50 a
10,00
5,50
47,30
47,20
27,30
26,40
1,10
1,20
55,00
54,60
42,20
41,50
81,00
81,00
36,00
36,00
48.80
48,40
275,00
37.00
37,60
82,00
80,50
50,20
51,60
72,70
73,10
97,50
99,00
5200,00
34,00
33,80
80,00
81,50
1780,00
550,00
55,70
57,50
300,00
300,00
89,70
88,40
61,00 d
61,00
1100,00
38,70
39,50
20,80
20,70
29,50
30,00
4,70
4,70
39,50
39,10
0,60 a
co cn
DO.DU
35.40
7Q 1(1
63,00
35,30
Z3,au
33,00 d
30,00
33,00
7,10
900,00
7,20
575,00
585,00
24,50
58,00
57,00
4,91
4,94
50,90
51,20
1100,00
40,80
41,20
Suzuki Yen
Tandy Corp.
TDK
Texaco
Toshiba Corp.
Union Carbide
Union Pacific
Unisys
USX Marathons
US West
Westinghouse
Woolworth
Xerox Corp.
Wall Street
DONDERDAG 16 MAART 1995
U/03 15/03 I
38* 38
37* 37H
HU 5!*
6054 6ffi(
3W 2<*
15* 1551
1» 13
W,
I2y«
41* 10
41* IJ
27* 37)1
32* 33*
56* 56*
62* 53
64* 61*
26* 36*
55 5351
41* 41*
35 35
'16 130*
81* 81*
96* S9*
29 33*
55* 55*
42* 13
68* 88
27 35*
34* 34*
116* 116
51* 51*
22* 33*
65* 61*
14* 11*
18* 17*
16* 18*
liudi'
Goud
Goud onbewerkt 19,380-19,980
bewerkt 21,580
Zilver
zilver onbewerkt 205-275
bewerkt320
apr
57,50
259
0,80
0,80
apr
57,50
631
0.90
1,00 a
apr
60,00
297
0,30
0,30
jul
60,00
599
0,80
0,80
o98
70,00
295
3,20
3,20
apr
57,50
277
1,80
1,50
okt
55,00
260
2,80
2,80
apr
50,00
623
0,60
0,80
apr
180,00
300
3,40
3,80 a
apr
185,00
564
1,80
2,00
mrt
155,00
320
3,90
1,40
0,30
apr
16,00
384
0,30 a
096
17,00
399
2.50
2,10
1,70
mrt
395,00
1394
2,40
mrt
400,00
1509
0,50
0,40
apr
395,00
854
7,50
7,30 a
apr
400,00
418
5,00
4,80
apr
405,00
779
3,10 a
3,00 a
apr
410,00
1253
1,70
2,00
mei
390,00
1422
9,00
9,00 a
mei
400,00
267
4,80
4,70 a
okt
410,00
306
9,00 a
8,50 a
okt
420,00
780
6,00 a
6,00
mrt
395,00
763
1,80
1,60
mrt
400,00
450
5,00
4,80
mrt
405,00
353
9,40
9,50 b
mrt
410,00
294
14,00
14,50
mrt
415,00
273
19,00
19,60
apr
395,00
767
5,10
5,10 1
apr
400,00
387
7,40
7,50
apr
405,00
918
10,80
11,00
mei
410,00
272
20,00
20,00 6
jul
380,00
1000
6,50 a
5,30
jul
390,00
2055
10,00 a
9,00 b
jul
400,00
1062
14,50 a
14,20 a
apr
70,00
617
2,80
3,40
apr
75,00
1083
1,20
1,40
apr
80,00
452
0,40
0,60
okt
75,00
753
4.60
5,20
apr
70,00
1050
3,90 b
3,30
apr
80,00
561
12,50
10,50
apr
80,00
390
0,40
0,50
ju'
80,00
281
1,00
1,10
ju)
85,00
316
0,40
0,40
apr
47,50
407
0.90 a
0,60 a
mei
95,00
3350
1,80
2,40
mei
35,00
345
2,40
2,40 I
aug
105,00
320
2,50 a
2,20
098
190,00
530
21,50
20,50
apr
185,00
1076
3,40 a
4,00
jorOilip Ganguly
jad (ap) De chauffeur
snit zijn passagier op via
achteruitkijkspiegel,
Jflijl hij de taxi over een
jüchte snelweg langs
:ende wolkenkrabbers
Als hij heeft vastge-
dat de passagier een
inlander is maakt hij
wegwuivend gebaar en
„Saudi-Arabië is geen
plek meer om geld te
ienen."
twee decennia lang het welva-
ite land van het Midden-
jen te zijn geweest, dat een
ignetische aantrekkingskracht
oefende op rijke ondernemers
arme arbeiders, worstelt Sau-
.irabië nu met geldproblemen
is de heersende familie Al-
ad steeds meer aan kritiek on-
rhevig.
i-Arabië is de grootste olie-
lucent en -exporteur ter we-
Een kwart van alle bekende
■reserves ter wereld bevindt
onder Saudisch woestijn-
i Deze omstandigheid heeft
Ü-Sauds de gelegenheid gege-
hun onderdanen in de watten
;ggen en de absolute macht in
den te houden.
Saudi's zijn gewend van wieg
graf verzorgd te worden. Ze
jgen gratis gezondheidszorg
onderwijs, het telefoneren in
■enland was altijd gratis, elek-
[citeit en water zijn bijna gra-
Inkomstenbelasting bestaat
Colfoorlog
|0aarin komt echter langzaam
,g. Het land ziet zich
van dalende olieprij
zen de enorme kosten van de
Golfoorlog van 1991 gesteld voor
ale moeilijkheden,
lide theehuizen in de hoofdstad
I,tad zijn de stijgende prijzen en
lie bezuinigingsmaatregelen van
lie regering populaire gespreks-
perwerpen. Veel mensen vra-
Ijtnzich af of het sociale contract
p de regering, onbeperkte vrij-
in ruil voor onbeperkte
Imacht, gevaar loopt.
(Belast met een schuld van ruim
|!0 miljard gulden door de Golf-
jen een al vijf jaar durende
I dalingvan de olieprijzen, moet de
legering haar inkomsten voor een
talbij de bevolking weghalen.
De olie-exporten, die vorig jaar
2o'n 50 miljard gulden opbrach
ten, zullen de regering aan onge-
wr75 procent van haar inkom-
I sten helpen. Naar Westerse maat
staven zijn de lasten die de gewo-
se Saudi's sinds kort moeten dra-
I (en nog altijd behoorlijk licht.
Be benzineprijs is gestegen van 9
tent tot 16 cent per liter. Elektri-
titeit en water zijn iets duurder
geworden en voor binnenlandse
De benzineprijzen moeten omhoog.
FOTO ARCHIEF DE STEM
In Saudi-Arabië werken vijf miljoen buiten
landers, bijna eenderde van de zeventien
miljoen inwoners. Op de bekrompen en con
servatieve islamitische samenleving hebben
ze nauwelijks invloed.
De aanspraak die Saudi-Arabië maakt op
het leiderschap van de islamitische wereld is
voornamelijk terug te voeren op de voogdij
die de koning heeft over de twee belangrijk
ste heiligdommen van de islam, de geboorte-
en de begraafplaats van de profeet Moham
med, die de godsdienst in de 7 e eeuw sticht
te.
Het koninkrijk wordt geregeerd op basis
van de sharia, de islamitische wetgeving. Op
de naleving van de islamitische regels wordt
nagezien door de muttawa, de religieuze po
litie.
Veroordeelde moordenaars, verkrachters en
drughandelaren worden in het openbaar
door onthoofding ter dood gebracht. Vorig
jaar werden er vijftig mensen onthoofd, dit
jaar tot op heden zeker zestien.
Amnesty International veroordeelde de toe
name van het aantal executies in 1993, toen
er 70 mensen werden onthoofd. De Saudi-
sche heersers deden de veroordeling af als
bemoeienis met het islamitisch recht.
De Saudi's hebben lang geprobeerd de Wes
terse invloed zoveel mogelijk buiten de deur
te houden, maar komen er toch niet onderuit
zaken te doen met de buitenwereld. De
komst van 700.000 buitenlandse soldaten in
'90-'91, om Irak uit Koeweit te verdrijven en
het land zelf te beschermen vormde een kri
tiek moment, hoewel bijna alle 'ongelovi
gen' zodra Irak was verslagen weer vertrok
ken.
De invasie van de buitenlanders leidde zo
wel tot een hardere opstelling van religieuze
fanatiekelingen als tot een grotere roep om
democratische hervormingen.
telefoongesprekken moet een
klein bedrag worden betaald.
Binnenlandse vluchten zijn 20
procent duurder geworden.
Benzineprijs
Het is niet bekend hoeveel geld
de regering met deze maatregelen
denkt te verdienen, maar de ver
hoging van de benzineprijs alleen
al zal naar schatting van econo
men jaarlijks zo'n vier miljard
gulden opleveren.
Tot nu toe heeft de regering nog
geen aanstalten durven maken
om inkomstenbelasting in te voe
ren of de verzorgingsstaat af te
breken.
De internationale financiële ge
meenschap heeft de gewijzigde
aanpak van de regering met in
stemming begroet. Na vorig jaar
de uitgaven al te hebben vermin
derd, kondigde de regering in ja
nuari aan dit jaar nog eens zes
procent minder te zullen gaan
uitgeven. Ze hoopt daarmee het
gat in de begroting terug te bren
gen van bijna 20 miljard gulden
in 1994 tot ruim 6,5 miljard gul
den dit jaar.
Bankiers schatten de buitenland
se schuld van Saudi-Arabië op
ruim 116 miljard gulden. Dat is
niet ongewoon hoog, maar het is
de snelheid waarmee de schuld
de laatste jaren is gestegen die
heeft geleid tot bezorgdheid bij
westerse landen, die lang hun
voordeel hebben gedaan met de
schijnbaar onuitputtelijke rijk
dom van het land.
Volgens minister van financiën
en economie Aba al-Khail wijst
'alles' erop dat het dit jaar beter
zal gaan dan vorig jaar. Diploma
ten zeggen dat de regering wil la
ten zien dat ze vast van plan is
orde op zaken te stellen en bereid
is impopulaire maatregelen te ne
men.
Aristocratie
De Saudische samenleving heeft
een aristocratisch karakter. De
regering functioneert voorname
lijk in beslotenheid. Toen koning
Fahd vorig jaar een adviesraad
installeerde, waarvan de 60 leden
door de regering worden be
noemd en vrijwel geen macht
hebben, maakte hij direct duide
lijk dat verdergaande democrati
sering er beslist niet inzat.
De pers wordt aan een strenge
censuur onderworpen. Afgelopen
september demonstreerden in de
centraal gelegen stad Buraida
10.000 moslim-fundamentalisten
tegen de arrestatie van sjeik Sal
man al-Audeh, een geestelijke die
openlijk kritiek uit op de rege
ring. Volgens in ballingschap le
vende dissidenten werden er
1.000 mensen opgepakt en gevan
gen gezet. Het duurde weken
voor de regering de gevangenne
ming toegaf van slechts 130 per
sonen.
De dissidenten in ballingschap,
van wie de meesten in Londen
wonen, bestookten westerse me
dia en buitenlandse regeringen
met faxen - soms verstuurden ze
er wel 800 per dag -, waarin ze
spraken van corruptie binnen de
koninklijke familie en arrestaties
op grote schaal van moslim-acti
visten. De maand daarop vaar
digde de geestelijke leiding van
de Wahhabi-sekte, de overheer
sende islamitische sekte, een reli
gieus verbod uit op de versprei
ding van dergelijke berichten.
Het verbod heeft echter geen
merkbare invloed gehad op de
campagne van de dissidenten.
Kritiek op koning
Onder vier ogen zijn er meer
mensen die kritiek hebben op de
overdadige levenswijze van de
koning en zijn omvangrijke fami
lie. Er zijn zo'n 5.000 prinsen en
prinsessen, van wie er ongeveer
2.000 werkelijke macht hebben.
Fahd, wiens vermogen wordt ge
schat op bijna 20 miljard gulden,
bezit meer dan tien paleizen in
Saudi-Arabië en Europa, een met
luchtdoelraketten uitgerust jacht
van een miljard gulden en een
Boeing 747. De 73-jarige Fahd,
die sinds 1982 koning en premier
is, is een zoon van de stichter van
Saudi-Arabië, Abdul Aziz. De
gezondheid van de koning is naar
verluidt slecht. Zijn broers be
ginnen ook al aardig op leeftijd te
raken en leden van de tweede ge
neratie Saudische prinsen staan
in de rij om Fahd op te volgen.
Dat heeft de verdeeldheid binnen
de koninklijke familie, waarbin
nen verschillende facties bestaan,
vergroot.
De Amerikaanse Midden-Oos-
ten-deskundige Simon Hender
son merkte onlangs op dat in de
250 jaar dat de Al-Sauds het Ara
bische schiereiland overheersen,
familievetes nu en dan hebben
gezorgd voor onderbrekingen in
die overheersing. Niet eerder
woedde er echter volgens hem
zo'n felle machtsstrijd binnen de
familie.
Meer en meer laten de Saudi's
horen wat ze denken. Naast de
schuldenlast en afnemende eens
gezindheid tussen de Al-Sauds
zorgt de toenemende oppositie
voor ongekende problemen in
Saudi-Arabië.
t, (01620) 54252, Zuiderhout, (01620) 26605
(01670) 63768
raat,
)CK en KÖHLER, een BEPERKTE PARTIJ
i verkocht aan zowel bedrijven als
en afwerken van vele stofsoorten.
n. fc^e»,-p.sr. -
3 - Waalwijk (Di t/m Za)
oprijzen *Verzending mogelijk
;svoorwaarden (K.v.K. Waalwijk nr. 1980)
Boor Eduardo Molina y Vedia
Mexico Stad (ips) - De rebel
lie van de Zapatisten in de
■Mexicaanse staat Chiapas
heeft een uniek karakter.
Het zijn geen pioniers, het zijn
(een communisten en het zijn
(een machtswellustelingen, ter
wijl guerrilla-bewegingen in La-
te-Amerika doorgaans min
ste een van deze drie kenmer
ken dragen.
Voor het eerst in de geschiedenis
Is in Latijns Amerika een niet-
oommunistische rebellie aan de
gang.
Met taalgebruik en de cultuur
van rebellen doen denken aan
religieus verzet. Maar het opval
lendste bij de Zapatisten is het
ontbreken van de verwaande
houding die Latijnsamerikaanse
guerrilla's zo karakteriseert.
e rebellenleiders hebben zelfs
'tiend en vijand verbaasd met
Mev°el voor humor en hun
1 zelfkritiek. De charismatische en
kosmopolitische aanvoerder
Marcos, die in werkelijkheid als
™aël Sebastian Guillen Vicente
«wr het leven gaat, ontsnapt aan
stereotiep beeld van de door
doe guerrilla-leider.
•resident Zedillo kwam vorige
vee«, toen hij had besloten tot
militair offensief in Chiapas,
de beschuldiging dat het Za-
LlSl Nati(>nale Bevrijdingsle-
een afsplitsing is van
m, Nationale Bevrijdingsmacht
een guerrillabeweging die
«1969 ontstond.
F7n?, zek6r drie gearresteerde
j. ,u, ers ervan worden ver-
ex-leden van de FLN te
Jfi' er weinig hard bewijsma-
hm, voor banden tussen beide
jteegmgen.
ppnT°rte's van EZLN moeten
«der worden gezocht in het be-
RprJau 'aren zeventig. zegt
lotlAub?'een Franse antropo-
al meer dan twintig jaar
de la?c 1 'n ®an Cristobal
Tiide™ wSil §ele§en in Chiapas.
Eche,. bewind van president
gerend?3 '1970-1976) gaf de re-
naire p L?stltuti°nele Revolutio-
roeD n M (PRI) gehoor aan de
^gmChiapafriSChe herV°r"
ar\oor werden nieuwe land-
Duizenden aanhangers van de Zapatisten demonsteren in Mexico-City.
bouw-gebieden ontgonnen in de
jungle van Lacandona.
Echevarria wist op die manier de
landbouwers, veehouders en
grootgrondbezitters te sparen.
Zij wilden een ingrijpende agra
rische revolutie op basis van her
verdeling van land voorkomen.
De organisatie van het nieuwe
systeem kwam in handen van
priesters die aanhangers waren
van de Bevrijdingstheologie (die
onder de arme bevolking het po
pulairst was), van links georiën
teerde ontwikkelingswerkers en
van gefrustreerde ex-leden van
gewapende stedelijke groeperin
gen.
Vele leden van inheemse bevol
kingsgroepen kwamen in die da
gen naar Chiapas om het ontgon
nen landbouwgebied te bewer
ken. Het gebied wordt nu be
woond door zeer uiteenlopende
culturen: de Tojolabal, de Tzel-
tal, de Tzotzil en de Choi, met elk
hun eigen taal.
Aubry wijst op het belang van
het Eerste Mexicaanse Inheemse
Congres, dat in 1974 in San
Cristobal werd gehouden. Alle
verklaringen werden daar ver
taald in elke in Chiapas gebruik
te taal. Het Congres werd geleid
door Samuel Ruiz, de bisschop
van San Cristobal. Ruiz staat nu
aan het hoofd van de officiële be
middelingsgroep in het conflict
in Chiapas.
„Bij die vergadering waren alle
etnische groepen uit heel Mexico
aanwezig," zegt Aubry. „Ze wer
den in staat gesteld om hun ge
meenschappelijke en hun indivi
duele problemen in hun eigen
taal te verwoorden. Dat had een
zeldzaam bewustzijnsvormings
effect.
„De Zapatistische opstand van
twintig jaar later doet mij -
Fransman als ik ben - denken
aan de regels in de Marseillaise:
Aux armes, citoyens...(Te wapen,
burgers). Ook hier gaat het om
een volksopstand die is ontstaan
uit een onlangs gevormde alter
natieve maatschappij."
Volgens Aubry is het EZLN geen
groep van pioniers, noch een
guerrilla-beweging in de ware
zin des woords. Het is eerder een
gewapende stemverheffing van
de multi-etnische inheemse ge
meenschappen, die het oosten
van Chiapas in het begin van de
jaren zeventig koloniseerden.
„Ze begonnen met het vormen
van groepen om zichzelf te verde
digen tegen de agressie van de
'witte gardes', de burgerwacht
die door de grootgrondbezitters
werd ingezet om de arme in
heemse gemeenschappen van hun
land te verjagen."
De aanleiding voor de vorming
van een rebellenleger was vol
gens de antropoloog de wijziging
van artikel 27 van de Mexicaanse
grondwet in 1992, Door die wijzi
ging kregen boeren het eigen
domsrecht op het land dat hen
tijdens de agrarische hervorming
was toegewezen.
Omdat de boerenbevolking in
Chiapas zeer arm was, was het
onmiddellijke resultaat van de
wetswijziging dat veel land voor
extreem lage prijzen werd ver
kocht. Bovendien werd het land
dat werd bewerkt door de vele
agrarische gemeenschappen die
diep in de schulden zaten, gecon
fisqueerd.
De antropologe Eva Grosser Ler-
ner van het Nationale Instituut
voor Antropologie een Geschie
denis zegt dat de inbeslagneming
van het land zeer ingrijpende
psychologische gevolgen had
voor de inheemse bevolking.
„Voor de inheemse boeren in
Mexico is het land geen gereed
schap of bezit.
Het land vertegenwoordigt voor
hen in de eerste plaats hun terri
torium en hun leefomgeving -
kortom, hun wereld. Na de drei
ging dat ze van hun land zouden
worden verwijderd, hebben deze
mensen intens en radicaal gerea
geerd."
FOTO AP
Een Tsjetsjeense strijder met z'n geweer.
Door Julian Rubin
Sleptsovsk (ap) - Mairbek, een 23-jarige Tsjetsjeense strij
der, draagt een 30 centimeter lange zilveren dolk in zijn
broekriem, patronengordels over zijn borst, granaten in
zijn zakken en een Kalasjnikov in zijn handen.
„Wij zijn tot hier gewapend,"
zegt hij, en laat de opmerking
betekenisvol vergezeld gaan
van een handgebaar in de rich
ting van zijn scheve tanden.
„We kunnen zonder problemen
nog 10 jaar doorvechten."
Zijn opmerking mag voor een
deel bedoeld zijn om indruk te
maken, voor een ander deel
wortelt zij in de realiteit. De
Russen hebben de oorlog in
Tsjetsjenië nog niet gewonnen
en de Tsjetsjenen weten hoe ze
met wapens moeten gaan.
Daarbij weten ze ook hoe eraan
te komen. Hoewel zij beschik
ken over slechts een fractie van
de vuur- en mankracht van het
Russische leger, zijn zij er in
geslaagd een oorlog te ontkete
nen die ook volgens Russische
waarnemers nog lang kan du
ren.
Volgens Mairbek en zijn kame
raden in de presidentiële lijf
wacht van Doedajev, die zich
alleen bij hun voornaam willen
identificeren, is het betrekke
lijk gemakkelijk aan Russische
wapens te komen. Sommige
worden gestolen, andere wor
den geërfd. Enkele worden ge
kocht van Russische militairen
of van de Tsjetsjeense bondge
noten van de Russen. Weer an
dere, zoals de Kalasjnikov van
Mairbek, worden buitgemaakt
op het slagveld.
„Ik pakte deze uit een BRT
(pantserwagen) die door mijn
vriend daar was geraakt," al
dus Yaragi, een 28-jarige ex-
bokser, in een trotse verwijzing
naar de mitrailleur die hij
draagt.
De Tsjetsjeense strijders zijn
legendarisch in Rusland, dat in
de vorige eeuw veertig jaar
moest vechten voor het berg
volk was onderworpen en hun
gebied kon worden ingelijfd.
De krijgerscultuur is diep ge
worteld in Tsjetsjenië. Ook tij
dens het jongste conflict kwam
het regelmatig voor dat in de
hoofdstad Grozny wapens wer
den getrokken.
In de afgelopen jaren werden
verscheidene malen Russische
wapendepots leeggeroofd, 'een
traditionele Kaukasische me
thode van bewapening', aldus
Suzanne Goldenberg, de
schrijfster van een boek over de
Kaukasus na de val van het
communisme.
Tot consternatie van veel Rus
sen is onlangs gebleken dat an
dere wapenopslagplaatsen een
voudig aan de Tsjetsjenen wer
den overgelaten of aan de rege-
ring-Doedajev werden overge
dragen toen het Russische leger
zich in 1991 uit Tsjetsjenië te
rugtrok. De onthulling dat ho
ge Russische defensiefunctio
narissen instemden met de
overdracht van wapens, waar
onder tanks en gevechtsvlieg
tuigen, heeft geleid tot be
schuldigingen, maar nog niet
tot een serieus onderzoek van
de regering.
„We zijn speciaal gesteld op
wapens die door de Russen ge
leverd zijn aan de oppositie,"
aldus Yagari. Hij vertelt dat
machinegeweren als het zijne
door leden van de voormalige
oppositie op straat worden ver
kocht voor het equivalent van
1.000 dollar.
Soms verkopen onderbetaalde
Russische militairen hun wa
pens rechtstreeks aan de
Tsjetsjenen. Het persbureau
Interfax meldde deze week dat
de politie drie militairen had
opgepakt die hadden gepro
beerd 20.000 patronen en een
kist handgranaten te verkopen.
Umar, een andere Tsjetsjeense
strijder, zegt dat een kist muni
tie wordt verkocht voor onge
veer 300.000 roebel (ongeveer
75 dollar). Een Kalasjnikov
wordt voor ongeveer 300 dollar
van de hand gedaan.
De Tsjetsjenen verkopen des
noods hun auto of vee om aan
wapens te komen.
„Ik verkocht mijn koe om dit
geweer te krijgen," aldus een
strijder in het dorp Samasjky
met een Kalasjnikov over zijn
kogelvrije vest.
Moskou zegt dat de Tsjetsjenen
worden geholpen door islamiti
sche mujahedeen, maar de
Tsjetsjeense strijders zelf wij
zen het Russische leger als bron
voor hun wapens aan.
Veel strijders kregen hun mili
taire opleiding als dienstplich
tige in het Russische leger.
Veel Tsjetsjeense strijders zijn
overigens licht bewapende dor
pelingen. De wapengekken en
machotypes onder hen hebben
emplooi gevonden in Doeda-
jevs lijfwacht. Ongeveer vijftig
van deze Rambo's waren aan
wezig bij het bestandsoverleg
dat plaatshad in Sleptsovsk,
even over de grens.
Daar was Mairbek, met de dolk
van zijn grootvader. Daar was
Yagari, compleet met zonne
bril, groene hoofdband, pistool,
mes, patronengordels en ma
chinegeweer. Zij lachten, flirt
ten en commandeerden het
plaatselijke cafetariapersoneel.
Pas na lang aandringen wilden
enkelen erkennen dat zij tegen
over een enorme overmacht
staan. Zij waren bereid te ster
ven, zeiden ze.
Maar het wapenarsenaal van
de Russen geeft hen een veilig
gevoel.
Dhaka (ips) - Het tienermeisje Haseena uit een dorpje in het
district Rangpur in Bangladesh kan nauwelijks meer een
woord uitbrengen.
Na de tachtig stokslagen die ze van de lokale geestelijken, de 'fatwa-
baz', kreeg, is ze meer dood dan levend. Haar misdaad: ze was ver
kracht. Niet de dader, maar het slachtoffer moest daarvoor boeten.
Bij dergelijke incidenten fungeren de islamitische geestelijken van de
fatwabaz vaak als rechters. En ze kiezen bij voorkeur voor lijfstraffen.
„De afgelopen drie jaar zijn op het Bengaalse platteland zo'n 50 vrou
wen overleden na gestraft te zijn door de geestelijken," aldus Rashee-
da Chowdhury van de Associatie van Ontwikkelingsinstanties van
Bangladesh. „In de meeste van deze gevallen ging het om vrouwen die
uit schaamte zelfmoord pleegden."
Verkrachting is niet de enige 'misdaad'. Ook worden plattelandsvrou
wen vaak geslagen omdat ze zonder sluier liepen.
Andere vrouwen zijn gestraft omdat ze het aangedurfd hebben een le
ning af te sluiten bij een ontwikkelingsorganisatie of bij de Grameen
Bank, een sociale boerenleenbank. Volgens de geestelijken is dat geld
afkomstig van christelijke donororganisaties. Het zou een zonde zijn
zulk 'christelijk geld' te accepteren.
De ware reden is waarschijnlijk een andere. De machtige plaatselijke
woekeraars zien hun inkomsten teruglopen door de concurrentie van
de ontwikkelingsorganisaties, en de geestelijken ondersteunen hen.
De geestelijken en de geldleners houden samen de dorpelingen in een
ijzeren greep.
Vooraanstaande Bengaalse politici hebben de macht van de fatwabaz
al ter sprake gebracht in het parlement. De regering lijkt echter niet
van plan er iets aan te doen.
Leden van de oppositie zeggen dat het nauwelijks verwonderlijk is dat
de overheid deze schendingen van de mensenrechten gewoon laat
doorgaan. De regering van premier Khaleda Zia neemt het zelf ook
niet zo nauw met de mensenrechten. Er zouden 5000 politieke gevan
genen zijn.
