ËCENDE
ANS,
WIND!"
SUNK
JU
NOG?
soneel
*erop.
ersoneel
Revolutie in het museum
re
Nachtmars clubs Zuidwesthoek: 100,75 of 50 kilometer
•99
Proef
;n
ïrtrouwen,
>ESER DAN JE DENKT.
SIRE
antrekkelijke
int Personeel
op weg.
c
O
-C
u
en
E
en uzv bereik!
1995
rs
n
at
e-
n
d
et
3
5
rt,
e-
f-
Bij
791
beschikking Van
maart 1995 is het na,J|
gende faillissement- nt
GEHEVEN WEGPv,:
GEBREK AAN BATEN
Associated Surveys i„. 1
national B.V., kantn0'
houdende te Oosterhom
Heuvel 7. UitgeSr,rni.
d.d. 13 oktober 1993 j?'
rator was mr. R p j,.
Rijppaert te Oosterh,
(F168/93).
'out
IYOUPVAN't Hek
ZORGERS M/V^]| staat van 13 tot en
5 DE KRANT NERGENS.
ling mot c!c- Stichting deele Peciame
met 17 maart in een
inmiddels uitver
kochte Kring in
Roosendaal met zijn
adembenemende
en energieke solo
show Spelen met je
leven.
De derde Avond
der Accordeons
speelt zich af op za
terdag in de Plus
etage in Baarle-Nas-
sau. Er wordt opge
treden door de vir
tuozen Philippe
Thuriot enAlexei
Levin
I Een Prokofiev-
programma wordt
zaterdag ten geho
re gebracht in
schouwburg De
Kring te Roosendaal
door het Koninklijk
Filharmonisch Or
kest van Vlaande
ren.
Het Texaanse trio
Teddy Morgan
The Sevilles treedt
zaterdag op in Por-
gy Bess in Terneu-
zen.
'Je bent moe, maar blij moe'
Even maar zitten we te dubben. Zullen we wél, geheel tegen de
gewoonte in.... of zullen we niet. Weet je wat, we doen het gewoon,
zo zwaar waren die lunchgerechtjes niet.
We gingen voor een lichte lunch, maar besluiten toch iets na te ne
men. Gelukkig maar. Anders zouden we niet hebben geweten wat
we ons nu wél hebben ingeprent, namelijk dat we hier komend
voorjaar en/of zomer nog vaker zullen komen. Voor ijs en aanver
wante zoetigheid.
Wim Bakker uit Dinteloord is
38, maar al veteraan. Hij mar
cheerde eens 200 kilometer door
de Pyreneeën en heeft na ruim
twintig jaar wandelsport dui
zenden kilometers in de benen.
Een ideale gids voor de nacht
mars die tien wandelsportclubs
uit de Zuidwesthoek zaterdag
houden, over 100, 75 of 50 kilo
meter. Dat gebeurt alweer voor
het derde achtereenvolgende
jaar. Zulke lange marsen zijn er
in Nederland hooguit tien per
jaar. Wim Bakker liep de eerste
twee keer de 100 kilometer en
neemt ons nu bij de hand.
Door Jan Jansen
1600 UUR, Roosendaal, voor wie honderd
kilometer wil wandelen, valt nu het start
schot. Welgemoed marcheren de deelne
mers richting Hoeven, Oudenbosch, Ze
venbergen, het eerste traject van 25 kilo
meter. 117 mensen waagden het er vorig
jaar op, dertig sloten later aan in Zeven
bergen voor de 75 kilometer en nog eens
dertig in Steenbergen, startpunt voor de
5 0-kilometer-lopers
Wim Bakker hoopt dit jaar op meer, maar
weet dat de organisatie put uit een kleine
fanatieke groep.
„Mensen die zulke trajecten opzoeken,
wonen verspreid door het hele land. Die
kun je wel verslaafd noemen. Bijvoor
beeld: ze betalen gerust een jaar van tevo
ren om eem volgende keer weer mee te
kunnen doen."
„Wat de kick ervan is?" Hij aarzelt geen
moment. „Het is mooi. Zoals je een gebied
bekijkt als je wandelt, zo bekijk je het
normaal nooit. En de onderlinge contac
ten zijn geweldig. Vorig jaar ben ik een
eind opgelopen met Kruimeltje, een Belg
van 70, de oudste deelnemer toen. Fantas
tische man." Maar bijpraten kun je toch
ook in de kroeg? Wim Bakker huivert;
streng: „Nee, dat kan niet in de kroeg."
Verzorging
Maar een beetje bizarre inspanning is het
wel, toch? „Welnee, je zegt ook niet: ik ga
nu 100 kilometer lopen, maar je ziet stuk
ken van 25 kilometer voor je. Je wordt on
derweg volledig verzorgd, dan ga je gerus
ter van start. Als je eraan begint, ben je
fit. Het is nog daglicht. De eerste tien kilo
meter heb je volop bij te kletsen met men
sen die je een tijd niet hebt gezien. De
lucht verandert, het gaat schemeren, het
wordt avond, je loopt langs mooie plekken
met een geschiedenis. Daar heb je alle
maal oog voor. Als je echt wandelt, kijk je
om je heen. Je hoort de vogels, ziet de ster
ren, je komt tijd te kort."
Kilometer 25, Zevenbergen, broodmaal
tijd. Tussen 20 en 20.30 uur starten die
van 75 kilometer. Beetje watjes natuurlijk.
Rust- en verzorgingspunten zijn cruciaal.
Wim Bakker kijkt erbij alsof-ie wegzakt
in de zaligste fauteuil. Tussen Zeven- en
Steenbergen ligt de Oudé Prinslandse pol
der en ook daar is een verzorgingspunt in
gericht. „Even lekker binnen zitten, even
bijkomen, wat eten, drinken, rusten, an
dere sokken aantrekken..." Hij zegt het in
twee woorden: 'Heeer-luk'.
Om de zeven tot tien kilometer zijn er zul
ke posten. Daartussen pendelt ook voort
durend de tassenpost heen en weer. Wan
delaars kunnen één tas meegeven, waarin
alles wat ze onderweg nodig denken te
hebben. Schone sokken, andere schoenen,
een dikkere trui, isostar. „Voor alles wordt
gezorgd, eten, EHBO, massage, maar je
hebt mensen die zelf van alles meesjou
wen."
Om alles in goede banen te leiden, zijn 35
vrijwilligers ingeschakeld. En tevoren is
de politie gewaarschuwd waar de stoet
passeert. Er zijn op nachtmarsen wel eens
ongelukken gebeurd; daarom zijn reflec
terende jacks voorschrift.
De tijdsverschillen tussen de wandelaars
worden onderweg steeds groter. Dat loopt
op tot uren in de laatste etappe. Dan zie je
op je post in Wouw de eerste wandelaar
aankomen en dan heb je kans dat je vier
uur moet blijven zitten voor de laatste
langskomt, gevolgd door de bezemwagen.
Kilometer 50, Steenbergen, middernacht.
Het gros is op de helft, maar voor een klei
ne groep is dit het startpunt. Van Wim
Bakker geen kwaad woord.
„Wij wandelen zelf al 23 jaar, dan weet je
wat er te koop is. Maar je hebt altijd men
sen die slecht voorbereid starten, onge
traind zelfs proberen 100 kilometer te lo
pen. Je moet je koppie er ook bij houden,
en een beetje de vorm van de dag hebben,
dat is niet te voorspellen. En het weer
speelt natuurlijk een rol, al ligt dat voor
iedereen anders. De een wil de zon op zijn
rug, de ander loopt het beste in de regen."
En de leeftijd gaat ook tellen. Broekies
moeten niet denken dat ze zo'n nachtmars
wel even kunnen doen. „De gemiddelde
leeftijd van de deelnemers is 40 jaar. We
tenschappelijk is bewezen, en zo ervaren
mensen het ook, dat je tussen 40 en 48 jaar
de beste prestaties levert op de lange af
standen. Dan heb je de beste conditie, ook
mentaal, voor dit soort prestaties."
Slaap
Slapen doe je niet, of het moet eens gesto
len half uurtje zijn, bijvoorbeeld in Oud-
Vossemeer, rustpunt waar de tocht van
Steenbergen via Lepelstraat heengaat.
Het is nu hartstikke nacht. „Als je slaap
krijgt, daalt je wandeltempo direct met
vijftig procent." Onderweg noteren de
vrijwilligers op elke post de deelnemers.
Mocht er eens iemand ontbreken die in
slaap en in de sloot is gesukkeld, dan rukt
prompt een auto van de organisatie uit.
Samen uit, samen thuis.
In het donker zie je Halsteren, de wal, de
bossen opdoemen.
„De nacht is geweldig als je er oog voor
hebt. Hoeveel er verandert, de luchten, de
maan, de sterren, andere vogels dan over
dag, de silhouetten van bomen. En dan ga
je op een bepaald moment denken aan het
daglicht. Je hebt geen klok, maar weet dat
het eraan komt. Dat die Zon opkomt, die
gloed, vogels die zingen, een haan die
kraait. Je bent je begrip van tijd kwijt."
„Een buitje regen is geen probleem. Nat
tot op je huid word je maar een keer per
jaar. Trek niet te gauw regenkleding aan,
want je gaat zweten. Dus laat je zelf liever
wat nat regenen en trek bij de volgende
post droge kleren aan."
Kilometer 75, Bergen op Zoom. Ochtend
gloren. Ontbijt!
„Vriendelijke mensen, even rusten. Wil je
nog koffie, wil je nog thee, lekker ontbij
ten. En dan ga je weer op pad. Het begint
taai te worden, je krijgt slaap. Een kilo
meter wordt twee kilometer. Dan komt de
organisatie langs, ze kletsen effe tegen ja
aan, minuutje of tien. Dan ben je over je
slaap heen. Je kunt weer verder.."
Bergen op Zoom, Wouw, Kruisland, Roos
endaal. Ergens tussen 1000 en 1400 uur
passeer je de finish, 22 uur gewandeld!
„Altijd weer ben je blij dat je het hebt ge
fikst. Ik heb het weer gedaan! Je bent
moe, natuurlijk, maar dat is niet erg, want
je bent blij moe."
Wim Bakker loopt dit jaar niet mee, hij
moet organiseren..
De collega tegenover me aan het tafeltje smult van zijn flensjes
met vanille-ijs en sinaasappelsaus, gepresenteerd op een zwart
bord, met poedersuiker bestoven. Ik krijg ook een stukje, en in
derdaad; heerlijk. Dat mag er zijn, voör 9,50.
Nou mocht ik toch al niet mopperen, verwend als ik was met drie
soesjes, gevuld met bollen vanille-ijs, omringd door kloeke mop
pen slagroom en overgoten met chocoladesaus 6,50). Zoet? Ze
ker, maar net niet vies-zoet. Veel? Erg veel. Zwaar? Ook al. En
vooral: lekker. Dat zijn nog eens toeten.
We lunchen in brasserie cajé Beecker Wetselaareen ruim opge
zette zaak aan de Grote Markt in Breda, letterlijk naast de Grote
Kerk. Maar. toch niet zo ruim dat je deze vrijdag omstreeks het
middaguur je plaats voor het kiezen hebt; integendeel, we kunnen
pas een tafeltje krijgen nadat we ons eerst even aan de toog heb
ben gezet. De sfeer is uitermate informeel, op het rommelige af.
Dat heeft een zekere gezelligheid. Maar erg warm is het er niet.
Met het open en dicht gaan van de deur, wat nog al eens gebeurt,
bedreigt geregeld een koude zucht ons gevoel van behaaglijkheid.
Het verstrekte lunchkaartje draagt bij aan de sfeer van rommelig
heid. Het bestaat uit een in plastic verpakt kaftje, met daarin ge
niet de eenvoudige papieren kaart. Nou ja, het was ooit geniet,
aan de gaatjes te zien.
Troost vinden we in de gedachte dat het gaat om wat er op staat.
Dat oogt allemaal betrekkelijk alledaags, maar hoeft daarom niet
minder lekker te zijn. Voor de overbuurman wordt het tagliatelli
verde met bospaddestoelen 13,50). Dat is, blijkt even later, een
overzichtelijk schaaltje groène deegwaar met veel bruin gewor
den room en vooral (bos?)champignons. Hij mompelt nog iets over
stukjes paprika waarvan de smaak zou botsen met die van de pad
destoelen, maar zit lekker te smullen.
Mijn salade nigoise 12,50) bestaat uit een bordje met twee soor
ten sla, stukjes komkommer, ei en tomaat in plakjes, enige gevul
de groene olijven en een kwak tonijnsalade. Best lekker doch aan
de schrale kant, zo zonder pittige dressing, zoute ansjovisjes,
zwarte olijven, om maar eens iets te noemen. Vers stokbrood krij
gen we royaal.
Voor de lunch zullen we hier al met al niet te vaak meer terugke
ren. Naar een dessert op het terras kijken we echter nu al uit.
PO
Brasserie café Beecker Wetselaar, Grote Markt 45/49 Breda. Dagelijks
geopend van 10.00 tot 01.00 uur. Zondag van 12.00 tot 01.00 uur. Keu
ken geopend van 10.00 tot 22.00 uur. Op zondag van 12.00 tot 22.00
uur.
076-236911
c
CU
Q.
CU
c
c
CU
4—
GO
c
D
CU
VT
Dl
C
0
1
"O
u
L.
(D
Q.
Kunsthistorica Noortje Heijboer, vertegenwoordigster van de Gallery Guides:
"iet de draagbare cd-rom's zijn onbeperkt.
,De mogelijkheden
FOTO LUC PEETERS
Door Ellen Frugte
Antwerpen - Sinds kort be
staat er een publieksbegelei
dingssysteem voor musea met
draagbare cd-rom's; de Gallery
Guides. De muséumbezoeker
toetst een nummer in op een
apparaatje dat hij om zijn hals
draagt en via een koptelefoon
beluistert hij de informatie
over het kunstvoorwerp dat hij
bekijkt.
De mogelijkheden met dit infor
matiesysteem zijn onbeperkt,
want er past niet minder dan
driehonderd uur geluidsopname
op een CD-ROM-schijf. Het
Rijksmuseum in Amsterdam
neemt de Gallery Guides op 28
april in gebruik voor zijn vaste
collectie, het Mauritshuis in Den
Haag volgt in juni.
Op 1 maart was het Koninklijk
Museum voor Schone Kunsten in
Antwerpen (KMSKA) het eerste
museum in Europa dat zijn bezoe
kers de zalen in stuurde met Gal
lery Guides. Ongeveer tweehon
derd schilderijen en beeldhouw
werken dragen een nummer,
evenals de zalen van het monu
mentale museum. Toetst je bij
voorbeeld het nummer in dat op
de 'deurpost' staat van de eerste
grote zaal die je betreedt, dan
roept een zeventiende eeuws mu
ziekje de juiste sfeer op en vertelt
een vrouwestem dat dit de centra
le Rubenszaal is, speciaal ge
maakt voor reusachtige werken
van de schilder Pieter Paul Ru
bens. Na hooguit drie minuten is
de uitleg afgerond.
De vertegenwoordigster van de
Gallery Guides, Noortje Heijboer
van het Londense bedrijf ACT
(Arts, Communication and Tech
nology), is die eerste maart druk
in de weer in het KMSKA, om de
laatste controles van de 112 appa
raatjes te doen. „Om de drie
maanden vindt er een up-date
plaats," vertelt zij. „Er worden
dan telkens kunstwerken bijge
voegd. Bovendien wil het
KMSKA de volgende versie van
een rondleiding voorzien en naast
het Nederlands, Frans en Engels
de Duitse taal op de Gallery Gui
des invoeren. Wat ik een ontzet
tend leuk idee vind van dit mu
seum, is dat het ook een rondlei
ding voor kinderen maakt voor de
cd-rom."
Boven de rij genummerde knopjes
op de apparaatjes staan bobbel
tjes in de kunststof. „Is je dat op
gevallen?," vraagt Heijboer. „De
nummers staan er in braille, zodat
slechtziende mensen de Gallery
Guide ook kunnen gebruiken. De
grote schilderijen van bijvoor
beeld Rubens kunnen zij best be
kijken, al zien zij alleen de grote,
gekleurde vlakken. ACT ontwik
kelt ook voor dove mensen een
systeem; zij zullen op het scherm
pje de teksten kunnen lezen."
Het bedrijf waar ACT een doch
teronderneming van is, heeft al
meer revolutionaire high-tech
uitvindingen op de markt ge
bracht. Translators bijvoorbeeld,
apparaatjes ter grootte van bal
pennen met een schermpje; de ge
bruiker toetst een woord in in zijn
eigen taal, toetst op de gewenste
taal en op het schermpje ver
schijnt het vertaalde woord en
spreekt dat woord eventueel zelfs
uit. Ook het auto-navigatisysteem
komt van dit bedrijf.
„Twee jaar geleden is het plan ge
rezen voor een publieksbegelei
dingssysteem op CD-ROM," ver
telt Noortje Heijboer die als
kunsthistorica tijdelijk'door ACT
in dienst is genomen. „Er beston
den al rondleidingen op cassette
en op cd, maar de capaciteit daar
van, drie uur, was een bezwaar.
Bovendien konden grote musea
daar niet goed mee uit de voeten
omdat die systemen eentalig zijn.
Een stel ingenieurs heeft dit CD-
ROM systeem apart voor musea
ontwikkeld en de capaciteit is
bijna ongelimiteerd."
Tot en met februari gebruikte het
Rijksmuseum Gallery Guides
voor de tentoonstelling 'Gebed in
Schoonheid'. „Het Rijksmuseum
wist niet goed hoe ze de informa
tievoorziening moest oplossen,
want lappen tekst naast de kleine
regligieuze voorwerpen, dat is
geen gezicht," zegt Heijboer. „Die
tentoonstelling is een enorm suc
ces geworden. Gemiddeld bleven
de bezoekers twee uur de tentoon
stelling bekijken: idioot lang voor
slechts 44 voorwerpen. De reac
ties heel enthousiast. Veel mensen
zijn auditief ingesteld en het ge
lijktijdig bekijken van een object
en beluisteren van informatie ver
hoogt de concentratie."
Noortje Heijboer reist de hele we
reld rond als vertegenwoordigster
van de Gallery Guides. Musea in
de Verenigde Staten zijn vanaf ja
nuari van dit jaar begonnen met
de CD-ROMS, in Europa nemen
ook musea in Groot -Brittannie,
Ierland en Italië (het Vaticaan) het
systeem in gebruik en in vanaf de
zomer zaaien de Gallery Guides
uit over Australië.
De kunsthistorica: „Voor mij zijn
de Gallery Guides een groot edu
catief ideaal. Mensen worden op
bepaalde aspecten van bijvoor
beeld schilderijen gewezen, waar
door zij ook bij het bekijken van
andere schilderijen op die dingen
gaan letten."
