ode
'Gratis rechtshulp ruimer toepassen'
OM praat onrechtmatige opsporingsmethoden goed
burgemeester Utrecht erkent fouten politie bij demonstraties
I )eïreiu
Miljoenen-buit bij bankroof
Aanslag
voorkomen
Staatssecretaris denkt dat
kabinet Apaclie-heli koopt
Oneigenlijke pressie
BINNENLAND
A3
ls massaal
Staatssecretaris Schmitz gaat wet op rechtsbijstand aanpassen
jDESTEM
COMMENTAAR
Jorritsma: 'Extra Maaskades'
Wallage: 'Winst VVD niet zo erg'
7
BINNENLAND KORT
^G 8 MAART 1995
A2
DESTEM
WOENSDAG 8 MAART 1995
Wim Kok.
FOTO'S DE STEM/JOHAN VAN GURI
l* Enneüs Heerema
Ikiezingen (30,7) en nog lager
[kamerverkiezingen (24 procent))
|ers geven Kok deze keer een
rminkje, als tenminste de staten-
lingen als uitgangspunt worden
In. Wat zou VVD-leider Bol-
1 als uitgangspunt nemen. „Och,
I dat is lood om oud ijzer, wat mij
I" zegt Bolkestein.
[der Hans van Mierlo heeft ook
eerlijke bui. „Waar ik het mee
Jgelijken? Dat zeg ik u woensdag-
[als ik de uitslag ken. Want zo
It toch? We pakken toch wat ons
[te uitkomt?" Voor Van Mierlo is
[tie minder rooskleurig, want zijn
[zal naar verwachting slechter
welk uitgangspunt ook wordt
Jen.
DA wil liever niet vooruitlopen op
llag. Veel vrolijks zai er niet te I
[eren zijn uit de monden van de
lolitici vanavond. Want de score
|j de vorige statenverkiezing nog
wets hoog, hoewel de sleet er al in
},8 procent in 1991 en 34,6 pro-
i 1989. Bij de kamerverkiezingen
pe het CDA naar 22,2 procent,
J bij de euroverkiezingen de uit
keer omhoog schoot naar 30,8
It.
nag Enneüs Heerma dan tevreden
dat het CDA weer tot rust is
Jen, zoals Hanja Maij deed na
F van de euroverkiezingen?
1 opinie van de Nederlandse kiezer
irdaad uitziet als de hartfilm van
[de - en als de democratie er even
[eeglijk bijligt - kunnen landelij-
litici het best hun vreugde into-
|n hun droefenis temperen. Pro-
Ie politici mogen hun gevoelens
[je loop laten, want over hen
llde de kiezer, al zullen dat er
f zijn.
i januari 1995.
foto ANP
SP zou met een zetel een stem
in de Limburgse Staten krijgen-
De ouderenpartijen zijn even
min kansloos.
Dit is de tiende en laatste afle
vering van een serie naar aanlei
ding van de verkiezingen voor
Provinciale Staten. Deel 1 ("r0'
ningen), 2 (Friesland), f
(Drenthe), 4 (Overijssel), 5 (Gel
derland), 6 (Utrecht), 7 (Flevo
land), 8 (Noord-Holland) en
(Zuid-Holland) verschenen in ye
Stem van 23, 24, 27 en 28 fe
bruari en 1, 2, 3, 4 en 6 maart.
lijrecht (anp) - Burgemeester Op-
,|ten van Utrecht erkent dat er
Lopen zaterdag fouten zijn ge-
V in het politie-optreden rond
verboden betogingen van het
jein-rechtse CP'86 en het Ko-
"jtó Utrecht tegen Racisme en Fas-
e(KURF)-
jd het gebruik van het uniformver-
r, (artikel 435a uit het Wetboek van
ht) achterwege moeten blijven
de politie in een aantal geval
len slordig vastgelegd op grond waar
van mensen zijn aangehouden. „Ik be
treur dat," schrijft Opstelten in een
brief aan de gemeenteraad. Artikel 435a
is in de jaren dertig in het leven geroe
pen om NSB'ers op grond van kleding
en onderscheidingstekens op te kunnen
pakken.
In de Tweede Kamer hebben de fracties
van GroenLinks en de PvdA minister
Dijkstal van Binnenlandse Zaken giste
ren gevraagd het bewuste artikel te
schrappen. „Het kan toch niet zo zijn
dat in Nederland mensen alleen op
grond van hun uiterlijk gearresteerd
worden," vroeg Van Traa (PvdA) aan
Dijkstal.
De minister wil echter eerst van Opstel
ten horen hoe het artikel in Utrecht is
toegepast. Het CDA wil het artikel
handhaven. Het is volgens Koekkoek
(CDA) immers ook te gebruiken om
extreem-rechtse demonstranten op te
pakken.
Het afgelopen weekeinde maakte het
optreden van de Utrechtse politie een
storm van kritiek los. Vooral omdat een
aantal vermeende demonstranten puur
op grond van haardracht, kleding en
andere uiterlijke kenmerken van straat
werden geplukt.
Uit de brief van Opstelten blijkt dat vijf
van de 161 aanhoudingen geboekt zijn
onder dat besmette wetsartikel. Maar
volgens hem is het beeld dat personen
willekeurig op uiterlijkheden zijn aan
gehouden 'onjuist'. In 'bijna alle' geval
len is de aanhouding op juiste gronden
gebeurd.
Volgens de burgemeester zijn alleen
mensen meegenomen op grond van wat
zijzelf verklaarden of op grond van
bepaalde gedragingen. Zaterdag ver
klaarden de autoriteiten nog in koor dat
uiterlijke kenmerken vaak een door
slaggevende rol speelden.
Overigens zal geen van de arrestanten
worden vervolgd. Justitie vindt dat niet
gepast. Doel van het politieoptreden
was het voorkomen van rellen. Geen
van de 'begane strafbare feiten' is ern
stig genoeg voor strafvervolging.
Het Komité Utrecht tegen Racisme en
Fascisme heeft een advocaat in de arm
genomen om klachten tegen het politie
optreden te inventariseren.
iag - Staatssecretaris Schmitz van Justitie wil meer
voor gratis rechtshulp in aanmerking laten komen
„jnnu het geval is. Ook wil zij iets doen aan de tarieven voor
je eigen bijdrage die mensen met een kleine beurs nu voor de
étshulp moeten betalen.
arom kijken hoe ze de
Ijïfop de rechtsbijstand, die
n vorig jaar is ingegaan, kan
isoepelen.
bat bleek gisteren bij de presen-
Wvan het rapport 'Met recht
■pand' van de Raden voor
chtbijstand. In dit rapport
Iconstateren de raden dat het
anial mensen dat aanspraak
maken op gefinancierde
fors is afgenomen
nieuwe wet is inge
ef Voorheen had 66 procent
in de bevolking recht op gesub-
e rechtshulp,
lij de invoering van de wet ging
de Tweede Kamer er nog vanuit
slnog altijd 62 procent van de
voor een 'pro-deo ad-
in aanmerking zou ko-
i Het rapport van de raden
it nu echter uit dat dit nog
ir48 procent is.
Ie nieuwe wet op de rechtsbij-
andwerd ingevoerd omdat de
de overheid te veel
1 kostte. De eigen bijdrage
t juridische bijstand werd
s verhoogd en de voorwaar
den voor gratis rechtshulp in
te komen werden
iherpt.
■matter mr. G. Kok van de
(sad voor Rechtbijstand in Den
nsch maakte gisteren duidelijk
(at de overheid met te ver is
(advertentie)
i Heel biedt eeri nieuwe range
j «llleltsprodukten waarmee u
I tore aanslag voorkomt.
I sanitairreiniger behoedt
«voor kalkaanslag. De speciale
areiniger van Tricel ontvet te-
i, aanrecht en kranen. En u
Wm vaak goed inzetten bij het
i van aangekoekte pan-
oen.
jTricel,
j milieuwijs
«oor een
lachte
v. Was- en
reinigingsmiddelen
j Varkrijgbaar bij: vele stomerijen,
I Groenwende postorder 03438-20202,
I Boerenbond LLTB, BB winkels. Tricel
I Wo:Antw.nr. 106,7400 VB, Deventer.
doorgeschoten. Hij sprak van
een 'ernstige, en verontrustende'
terugval in het aantal 'pro-deo-
zaken'. Uit het rapport blijkt de
gefinancierde rechtshulp door
advocaten bij strafzaken met 25
procent en bij civiele zaken met
32 procent is afgenomen.
Het rapport vermeldt dat van de
honderd mensen die voorheen
van de gesubsidieerde rechtbij
stand gebruik maakten er nu
vijftien buiten de boot vallen.
Negen van die vijftien betalen
nu zelf de kosten en zes zien af
van juridische hulp.
Volgens de Raden voor Rechts
bijstand wordt een groep mensen
nu ten onrechte buitengesloten
van de grotendeels gratis rechts
hulp. De raden vinden daarom
dat de inkomensgrens waarbo
ven iemand geen recht meer
heeft op juridische hulp met 325
gulden verhoogd moet worden
naar 3350 gulden bruto per
maand.
Dat zou volgens de raden bete
kenen dat 55 procent van de
bevolking in aanmerking komt
gesubsidieerde rechtsbijstand.
Ook vinden de raden dat de
tarieven voor de eigen bijdragen
moeten worden aangepast. Nu
worden met name mensen die
net boven het minimum maar
onder het modaal inkomen zit
ten volgens de raden onevenre
dig zwaar belast.
„De toegang de de rechter mag
een prijs hebben, maar het mag
niet zo zijn dat mensen met
wezenlijke rechtsproblemen van
rechtsbijstand verstoken blij
ven," aldus Schmitz.
De staatssecretaris liet door
schemeren iets te zullen doen
aan de eigen bijdragen en posi
tief te staan tegenover het ver
hogen van de inkomensgrens
waardoor meer mensen voor ju
ridische bijstand in aanmerking
komen.
De Vereniging voor Rechtshulp
maakt uit het rapport van de
raden op dat minister Hirsch
Ballin de Eerste Kamer destijds
'belangrijke informatie' onthou
den heeft bij de behandeling van
de wet. Volgens de vereniging
wist Hirsch Ballin toen al dat
nog maar 48 procent voor de
jurdische hulp in aanmerking
zou komen, maar heeft hij dat
niet aan de Senaat gemeld.
Verontruste klanten verzamelden zich gisteren bij een Amster
dams filiaal van de Rabobank. Bij een kluisjesroof is afgelopen
weekeinde volgens de politie voor miljoenen guldens aan geld en
goederen buitgemaakt. Twee mannen lieten zich insluiten in de
bank en braken circa driehonderd safe-loketten open. De verze
kering keert maximaal een ton uit per leeggehaalde kluis. Of de
waarde van de aangiftes ook in de miljoenen guldens zal lopen, is
de vraag. Bij een grote kluisroof afgelopen zomer bij de
VSB-bank in de hoofdstad is nooit alle waardevolle gestolen
waar bij de politie gemeld. Angst voor de belastingdienst is
daarvoor de voor de hand liggende reden. foto anp
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat) wil
voor het eind van 1996 ruim 195 kilometer kades aanleggen
langs de Maas, ruim drie keer zoveel als aanvankelijk beoogd.
Van de dijken langs de grote rivieren moet 145 kilometer
versneld worden verzwaard.
Den Haag - Staatssecretaris Gmelich Meijling (Defensie,
VVD) verwacht dat het kabinet kiest voor de aanschaf van de
Amerikaanse Apache-helikopters.
j KABINETSLEDEN en in hun spoor volksvertegenwoordigers
in zich moeiteloos aan bij de watersnood-koorts die vorige
id Nederland beheerste. Bezorgdheid en medeleven gingen
I ln hand met beloften en halve beloften over schade die
™reus vergoed zou worden.
oor burgers die schade hebben geleden, zal de financiële pijn
l,®tgro°t zijn. Het Nederlandse volk - hiertoe aangezet door het
jenementencircus van Endemol - gaf ruimhartig en de regering
et zich niet onbetuigd met de mededeling dat het opgehaalde
eflrag zou worden verdubbeld. Op dit moment ziet het er naar
tdat het Rampenfonds meer geld heeft binnengekregen dan
"met worden uitgegeven.
oor bedrijven ligt het iets anders. De genereuze vergoeding die
Draw-'r Weiiers van Economische Zaken had beloofd, blijkt in de
«tijk neer te komen op een schadevergoeding van 65 procent
I Dph H°-ent moet u't e'9en zak worden betaald,
hnot ■n,V0n zl,n er n'et gelukkig mee, maar de protesten uit die
.?'Jn tot nu toe van verbale aard geweest. Met uitzondering
d ®en bedrijfstak: de gedupeerde boeren pikken de voorgestel-
geling niet en naar goed gebruik hebben ze dat Nederland
etukke'ijk® wijze laten weten.
keerri 7- .eren hebben het provinciehuis in Arnhem geblok-
I Com 9'n9en n'et eerder weg dan nadat ze van Gelders
dat rirnissaris der Koningin Terlouw te horen hadden gekregen
|L ®ze.v?or vandaag een gesprek had geregeld met premier
Terlnn mia'ster Van Aartsen van Landbouw.
Bsrarfo- den de hoeren Terlouw nog mee dat het Den Haag
■o ni« '5 om met een P°si,ief voorstel voor de dag te komen,
■andh komen er zwaardere middelen. Dan worden de
h|okkadesVOertLli9en van stal 9ehaald voor n°9 9rootscheepsere
Dat blijkt uit de deltawet grote
rivieren die Jorritsma gisteren
bij de Tweede Kamer heeft inge
diend. De Kamer zal het wets
voorstel zeer waarschijnlijk nog
deze maand bespreken. Begin
volgende maand zal de Eerste
Kamer het wetsvoorstel dan be
oordelen. De werkzaamheden
kunnen dan, aldus de planning
van Verkeer en Waterstaat, op
19 april starten.
Jorritsma wilde in eerste instan
tie zestig kilometer Maaskade
aanleggen om Limburg te vrij
waren voor nieuwe overstromin
gen. Na overleg met de provincie
Limburg en de waterschappen is
dat uiteindelijk 195,4 kilometer
geworden. „De door de minister
toegezegde bijdrage van honderd
miljoen gulden blijft echter on
verkort ongewijzigd", aldus een
woordvoerster van de minister.
Zij wijst erop dat van de 195
kilometer kades een groot deel
weer zal worden afgebroken zo
dra de Maas, volgens de plannen
van de commissie Boertien II, is
uitgediept. „Welke kades zullen
verdwijnen, is nog onduidelijk.
Daarover moeten de water
schappen uiteindelijk beslissen."
Ook de lijst van de versneld te
verzwaren rivierdijken is samen
gesteld in overleg met de water
schappen en de provincies. De
deltawet grote rivieren vervangt
talloze bestaande wetten als de
rivierenwet en de wet op de
ruimtelijke ordening. Beroep te
gen voorgenomen werkzaamhe
den is alleen en eenmalig moge
lijk bij de afdeling bestuurs
rechtspraak van de Raad van
State. De beroepstermijn wordt
in plaats van zes weken op twee
weken gesteld. De rechter moet
binnen maximaal tien weken een
uitspraak doen.
In Zuidwest-Nederland liggen
de snel te verzwaren dijken in
het gebied van het Hoogheem
raadschap Alblasserwaard en
Vijfherenland (13,9 kilometer
dijk), het Hoogheemraadschap
Alm en Biesbosch (17,7 kilome
ter dijk) en het Hoogheemraad
schap West-Brabant (1400 me
ter).
Volgens hem hakt het kabinet
eind deze maand de knoop door
over de aankoop van de onge
veer dertig gevechtshelikopters.
„Ik denk dat we iedereen zo
langzamerhand hebben over
tuigd voor een andere keuze,"
aldus Gmelich Meijling gistera
vond tijdens de slotmanifestatie
van de WD-verkiezingscampag-
ne in Utrecht.
Het ministerie van Defensie is al
lang voorstander van aanschaf
van de Amerikaanse gevechtshe
likopter. Buitenlandse Zaken
had een voorkeur voor de Franse
Tigre van Eurocopter. Het kabi
net heeft maandenlang gedubt
over de uiteindelijke keuze, ook
vanwege de compensatie-orders
voor de Nederlandse industrie.
Vanwege de lage koers van de
dollar is de aanschaf van Ameri
kaans materieel nu extra goed
koop.
WD-fractieleider Bolkestein
verwierp tijdens dezelfde bijeen
komst de kritiek van CDA-frac-
tieleider Heerma dat het paarse,
CDA-loze kabinet geen daad
kracht toont.
„Als het CDA nu na een half jaar
oplossingen verwacht voor die
problemen die ze zelf hebben
laten liggen, dan is dat spijkers
op laag water zoeken. Alleen al
op Landbouw hebben ze 35 jaar
de macht gehad. Wie dan klaagt
dat het puin na zes maanden nog
niet is geruimd, die partij is
ongeloofwaardig," aldus Bol
kestein.
PvdA-fractieleider Wallage liet
zich gisteravond op de manifes
tatie van zijn partij, aan de voor
avond van de statenverkiezin
gen, nog een keer kritisch uit
over de 'oppositionele toon' van
WD-leider Bolkestein. „Over
moed komt voor de val," aldus
parafraseerde Wallage een Ne
derlands spreekwoord. „Politici
moeten elkaar niet overschreeu
wen," voegde hij daar aan toe.
Utrecht - Fractieleider Wallage van de PvdA zou het niet zo erg
vinden als de WD vandaag winst behaalt bij de Provinciale-Staten-
verkiezingen. Volgens Wallage zou dat immers een signaal zijn dat
ook de liberale kiezers zich in het kabinet-Kok kunnen vinden. Dat
zei hij gisteren op de afsluitende verkiezingsavond van zijn partij in
Utrecht.
Voor WD-fractieleider Bolkestein hoeft er aan de verhoudingen
binnen de coalitie niets te veranderen als zijn partij forse winst
boekt terwijl de andere coalitiepartners verliezen. „Wat wij willen is
uitvoering van het regeerakkoord. Dat was gisteren zo en dat is
morgenzo."
Lekker hè, zo'n harde gulden. Nou hebben we einde
lijk eens het vooruitzicht om deze zomer in zuidelijke
vakantielanden en zelfs in het verre Amerika met de
vingers te knippen en met de buidel te rammelen als
waren we Duitsers.
Wij, de kleinkinderen van Colijn, hebben wat te beste
den en dat nieuws is nu al naar de boorden van de
Middellandse Zee gesneld. Folkloristisch chagrijn zal
daar deze zomer ingeruild blijken voor behulpzaam
heid. Heerlijk, doe mij nog maar een rondje sangria.
Met het uitgebreid investeren in het lokale toerisme
daar voldoen we ook nog eens ruim aan onze ontwik
kelingshulpverplichting dus ook dat komt wel goed.
Goed, de export zit even in een dipje, maar daar in het
zuiden staan ze straks in de rij voor echte Hollandsche
waar. Wat duur is, wordt immers begeerd en als wij op
vakantie nou maar goed onze kwaliteitsprodukten
showen, dan trekt de vraag vanzelf aan.
In onze bagage moet natuurlijk een foto van Bol
kestein mee om de zuiderling de man te kunnen tonen
die ons onze trots terug heeft gegeven. Zeg maar
tegen de Italianen dat dit onze Tulipano Bianco is en
dat Berlusconi hem nooit zal krijgen.
Als ze dan nog praatjes hebben, kopen we heel AC
Milan op en doen dat aan FC Den Bosch cadeau.
De komende dagen ben ik er niet. Ik ga alvast op en
neer naar het zuiden om munt te slaan.
MERIJN
Gelderland: geen geld voor Betuwelijn
Den Haag - De coalitiepartijen PvdA, WD en D66 steunen het
voorstel van minister Jorritsma van Verkeer en Waterstaat om
gemeenten en provincies mee te laten betalen aan oplossingen
van knelpunten in de Betuwelijn. Wel zal het moeten gaan om
kleine knelpunten, menen de fractiewoordvoerders van de
'paarse' partijen.
De provincie Gelderland en zeventien gemeenten hebben giste
ren laten weten geen geld te willen stoppen in een 'infrastructu
reel project van het Rijk'. Ze vinden dat de rijksoverheid voor
alle kosten moeten opdraaien.
'Nieuwe polio-epidemie mogelijk'
Baarn - In Nederland kan een nieuwe polio-epidemie uitbreken
doordat reizigers nieuwe virussen 'meenemen' uit verre landen.
Vooral de ongevaccineerden in de risicogebieden dreigen hier
van het slachtoffer te worden. De virussen die worden meegeno
men komen vooral uit Oost-Europa en Oost-Afrika, aldus
woordvoerder Van Uden van de Vereniging Spierziekten Neder
land (VSN). De vereniging houdt vrijdag een symposium in
Amsterdam.
Tot voor enige jaren was de verwachting dat polio geheel kon
worden uitgebannen. De Wereldgezondheids Organisatie (WHO)
stelde in 1988 een plan op, om voor het jaar 2000 de ziekte
geheel uit te roeien. Dat plan dreigt onuitvoerbaar te worden
door gebrek aan geld en vanwege de onmogelijkheid iedereen in
risicogebieden te vaccineren. Uit religieuze overwegingen laat
een grote groep Nederlanders zich niet inenten tegen polio.
Ingezetenenomslag voor rechter
Den Haag - De meervoudige belastingkamer van het gerechts
hof in Den Haag heft de beslotenheid van haar zittingen
vandaag op voor de behandeling van een proefprocedure. Het
gaat om de ingezetenenomslag, die waterschappen vanaf 1
januari van dit jaar aan burgers opleggen. Wegens het grote
maatschappelijke belang van de zaak wil de belastingrechter in
de openbaarheid treden. Er zullen er geen inkomensgegevens
van de belastingplichtige in de openbaarheid komen.
De proefprocedure betreft een geschil tussen het waterschap
Walcheren en een bewoner van het verzorginstehuis Buitenrust
in Middelburg. Het schap slaat verzorgingstehuizen aan voor
een ingezetenenomslag van 52 gulden voor elke bewoner. De
bewoner vecht dat aan, omdat het tehuis ook nog een aanslag
krijgt als 'zakelijk gerechtigde gebouwd'. De bewoners betalen
dus in feite tweemaal voor hetzelfde, meent de bewoner. De
belastingrechter moet zich nu onder meer uitspreken over de
vraag, of de kamer van de bewoner van het tehuis een
woonruimte is.
P
Celstraf geëist tegen psychiater
Utrecht - Tegen de Amersfoortse psychiater A. Q. is gisteren zes
maanden gevangenisstraf 'geëist waarvan drie voorwaardelijk.
Hij had in juni 1993 de hulp ingeroepen van een sterke patiënt
uit Ermelo, de gewezen lijfwacht van de vermoorde maffiabaas
Klaas Bruinsma. De psychiater en zijn arts-assistent voelden
zich ernstig bedreigd voelden door de zeer agressieve, criminele
patiënt L. O.. Toen O. de psychiater bleef bedreigen, maakte de
ex-lijfwacht korte metten met de man door hem stevig op zijn
gezicht te slaan.
Officier van justitie J. van Spanje vond het gisteren 'absurd' dat
Q. de hulp had ingeroepen van een andere psychiatrische
patiënt, waarvan hij wist dat die een crimineel verleden had. Zij
kon niet begrijpen waarom de arts niet de hulp van politie of
sterke broeders had ingeroepen nadat hij door O. werd bedreigd.
De psychiater is in november 1993 door het Medisch Tuchtcolle
ge in hoger beroep voor een half jaar uit zijn functie gezet.
Lijfwacht R. ging in januari voor vijftien maanden de cel in,
onder meer voor zijn aandeel in de mishandeling. Uitspraak 21
maart.
I peerd maar weer eens dat wanneer boeren zich gedu-
l hebb^nif ze op een agressieve manier in de aanval gaan. We
I trouw over een bevolkingsgroep die zegt zeer gezags-
burQBri-xZl)n' maar d'e onmiddellijk naar het wapen van de
PorH gehoorzaamheid grijpt wanneer ze in de eigen
De PoSee wordt geraakt.
agrariër moet een keer klip en klaar stellen dat ze ook voor
I willen n aansPreekbaar is wanneer die voor hun eigen rechten
isie en' maar dat ze niet toe9eeft aan oneigenlijke
Amsterdam (anp) - Methoden
die de politie een paar jaar
geleden gebruikte en die nu
niet meer door de beugel zou
den kunnen, mogen niet be
lemmeren dat criminelen die
daarmee toen werden gepakt
nu de dans ontspringen. In
die mening eiste procureur-
generaal mr. P. Koolschijn
gisteren bij het gerechtshof in
Amsterdam straffen van vier
tot acht jaar tegen drie ver
dachten van hasjhandel.
Het proces tegen de drie is het
eerste waarin het nieuwe ver
schijnsel inkijkoperatie naar
buiten kwam. Via een terugver
wijzing door de Hoge Raad kreeg
het hof de opdracht de criteria
voor zo'n opsporingsmiddel vast
te leggen.
Dat gebeurde inmiddels al in
andere grote drugzaken. Volgens
rechtspraak en wet mag er alleen
worden ingebroken in loodsen en
dergelijke (geen woningen) wan
neer er een redelijk vermoeden
bestaat dat de opiumwet wordt
overtreden. Voor zo'n ingrijpend
politieoptreden is toestemming
van de officier van justitie ver
eist. De gang van zaken moet in
een proces-verbaal worden vast
gelegd om toetsing door de rech
ter niet te frustreren.
In het politieonderzoek tegen de
drie Hagenaren waren, bleek tij
dens het 'proefproces', die nu
geldende regels met voeten ge
treden. De officier wist van niks
en processen-verbaal werden al
leen gemaakt van gegevens die
voor het belastende bewijs kon
den dienen. Eventueel ontlas
tend materiaal werd niet opge
schreven.
Koren op de molen van de ver
dediging, die tegenwoordig ui
terst happig is op het vinden van
onrechtmatigheden in de opspo
ringsfase. Dit kan, zo blijkt uit
rechterlijke uitspraken, leiden
tot niet-ontvankelijkheid van
het Openbaar Ministerie en
daarmee tot vrij-uit gaan van
verdachten.
Koolschijn erkende dat het Si-
nis-team van politiemensen uit
Rotterdam en Den Haag begin
jaren negentig ten onrechte te
veel op eigen houtje werkte.
„Maar zaken dienen wel te wor
den bezien in het licht van de
tijd waarin de zaak zich heeft
afgespeeld," sprak zij vergoeilij-
kend. Van een verspeeld vervol-
gingsrecht van het Openbaar Mi
nisterie is in haar ogen dan ook
geen sprake.
Bovendien is volgens de procu
reur het bewijs in de zaak niet
afkomstig van opsporingsmetho
den die volgens de tegenwoordi
ge regels onrechtmatig zijn.
Niets staat dus volgens haar in
de weg van het veroordelen van
de heren.
De verdediging denkt er stukken
minder makkelijk over. In de lijn
van minister Sorgdrager van
Justitie vinden de advocaten dat
iedere inbreuk op de grondrech
ten van burgers bij wet geregeld
moet zijn.
De opiumwet, die inkijkopera
ties in uitzonderlijke gevallen
toelaat, was in deze zaak hele
maal verkeerd gebruikt. Daar
naast hanteerde de politie vol
strekt buitenwettelijke middelen
als observatiecamera's, peilap
paratuur, geluidsopnamen en in
filtratie. Dat ook nog eens niets
in processen-verbaal werd opge
schreven, volgens de politie om
controle onmogelijk te maken, is
de advocatuur te gortig.
Volgens de raadslieden moet het
OM niet-ontvankelijk verklaard
worden omdat er een ernstige
schending is van de beginselen
van een behoorlijke procesorde.
Zou het hof die zware uitspraak
niet willen doen, dan toch zou in
ieder geval het bewijs dat het
gevolg was van onrechtmatige
opsporingsmethoden, niet ge
bruikt mogen worden. Ook zo'n
sanctie Iaat de Hoge Raad open
bij ernstige schendingen van wet
en recht. De zaak is voor onbe
paalde tijd aangehouden.
