I KE, Sociaal contract tussen volkeren' nd Brug bij Remagen was 50 jaar terug 'oorlogswonder' vloeren 'Verdrag broeikaseffect internationale klucht' EU voert druk op Rusland en Kroatië op IU Mathot ontkent Cools te hebben laten vermoorden PBSTEM BUITENLAND A4 re kantoor! [ekleding zoals IMA A/B mi yiG de voor de emt met op alle iet impreza van alle en ervaar i, betekent. Gids. Boutros-Ghali tijdens door velen bekritiseerde VN-armoedetop in Kopenhagen: 4 BUITENLAND KORT Rectificatie 57 DINSDAG 7 MAART 1995 IMOOT ^■en/hypotheken j - ZONWERING GENT I- Telefoon 01158- 61237 jol Katholieke Le Ide opleidingen ven. mospectus (D 013-394 333 LU.V. Uö Sng van het broeikasef- fect ondertekenden maken, w 'een internationale üUCht' van door op de oude I voet verder te gaan met de uitstoot van koolwaterstof- Dat zegt de Amerikaanse mi lieuorganisatie Worldwatch In- jtitute in haar tijdschrift World Watch. pe i66 landen die het pact van Rio hebben ondertekend 'zouden je realiteit onder ogen moeten aen en beseffen dat het verdrag mt nu toe weinig effect heeft eehad', aldus World Watch. 'De ,'ereld is nog ver verwijderd van echte ommekeer in het kli- Bijna drie jaar geleden kwamen de landen overeen de uitstoot van koolwaterstoffen en andere gassen die aan stijging van de temperatuur op aarde bijdragen te verlagen. World Watch wijt het uitblijven van resultaat aan het ontbreken van bindende af spraken. De Verenigde Staten hadden zich op de conferentie in 1992 met hand en tand tegen binden de afspraken verzet. Volgens World Watch is het Amerikaanse verzet er de schuld van dat slechts als doelstelling, en niet als verplichting, werd vastgelegd de uitstoot in 2000 terug te bren gen tot het niveau van 1990. Op 28 maart komen de onderte kenaars van het verdrag van Rio de Janeiro bij elkaar in Berlijn om de resultaten van het verdrag te bespreken. Het Worldwatch Institute doet de aanbeveling in Berlijn tot duidelijke eisen en sanctiemaatregelen, zoals boe tes, te komen. Ook zouden de 25 landen met de meeste uitstoot verplicht moeten worden de door hen genomen maatregelen te publiceren. „Pu blieke schande kan schadelijk zijn voor de handelsrelaties van een land op de wereldmarkt," aldus de schrijvers van het arti kel in World Watch. Een andere suggestie is dat de Wereldbank bij het verstrekken van leningen de prioriteit geeft aan projecten voor zonne- en windenergie boven voor kolen- en gascentrales. Het Amerikaanse verzet tegen harde afspraken in Rio de Janei ro gebeurde onder leiding van de Amerikaanse president George Bush. De nieuwe Amerikaanse regering van Bill Clinton heeft laten weten in Berlijn scherpere maatregelen over naleving van de doelstelling te zullen beplei ten. Washington waarschuwde er voor niet te veel van een veran derde Amerikaanse opstelling te verwachten. Destijds verscholen veel andere landen die ook geen harde afspraken wilden zich achter de rug van de VS. Zij zullen nu wellicht met hun ver zet naar buiten treden, denkt het Witte Huis. De regering-Clinton heeft zich in 1993 aan de afspraken van Rio gecommitteerd, maar 'de resul taten zijn tot nu toe mager', aldus World Watch. De Ameri kaanse uitstoot van koolwater stoffen, die ontstaan bij de ver branding van olie, gas en steen kool, is in de VS vijf maal hoger dan het gemiddelde in de wereld. Het Congres en de auto-indus trie zorgen voor het meeste ver zet. Ook de Europese landen doen volgens World Watch minder dan op grond van het verdrag mocht worden verwacht. Som mige landen hebben de beoogde reductie al verlegd van 2000 naar 2005. Duitsland koos een ander jaar dan 1990 als maat staf, een jaar waarin een hogere uitstoot had plaatsgevonden. Frankrijk en Japan hebben het doel verlegd naar reductie per hoofd van de bevolking, zodat de gevolgen van bevolkingstoename niet extra hoeven worden opge vangen. Denemarken, Nederland en Zwitserland doen het nog het beste door duidelijke uitstoot- plafonds vast te stellen en auto gebruik duur te maken. Ontwikkelingslanden willen weinig doen, omdat zij zien dat de industrielanden de grootste boosdoeners zijn. De uitstoot van verbrandingsgassen neemt daar echter zienderogen toe. In China stijgt de uitstoot jaarlijks vijf keer zo snel als in de geïn dustrialiseerde landen. Van onze redactie buitenland Kopenhagen - Er moet een 'nieuw sociaal contract' tussen de volkeren van de wereld komen om de armoede terug te dringen. Dat zei VN-secretaris-generaal Boutros Boutros-Ghali gisteren bij de opening van de Sociale Top in Kopenhagen. De top duurt de hele week en de dertienduizend deelnemers spre- j over bestrijding van armoe de, werkloosheid en sociale ont wrichting. Er is vantevoren veel kritiek geuit op de top, die slechts slappe aanbevelingen zou üe Franse minister van Volksge zondheid Simone Veil zei dat de geindustrialiseerde landen weten dat de top 'weinig zal verande ren'. Ze riep ertoe op meer te doen voor de arme landen. Veel regeringsleiders laten het deze week afweten, wat het ima go van de top eveneens niet ten goede komt. De Mexicaanse pre sident Zedillo vindt de proble- I men in eigen land belangrijker. I Brazilië en Venezuela sturen s slechts delegaties. is-Ghali wees er op dat 1,3 I miljard mensen in armoede le ven. Sinds 1960 is de kloof tus sen arm en rijk twee maal zo diep geworden. Tweederde van de armen van de weïeld zijn vrouwen, stelde hij. i Kritiek Voordat de top begon bespraken I ontwikkelingslanden het VN- yoorsiel om twintig procent van I de nationale begroting aan so- 1 beleid te besteden. Het is i en van de voorstellen die in een J slotverklaring moet komen. secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken, Konrad :r, heeft op de top kritiek op het principe van de grensde economische groei, markten en economische 1 zijn geen geneesmiddelen I voor alle sociale ziekten, zei Rai- Iser. I Sterker nog, ondanks de toene- mende produktie wordt de kloof arm en rijk steeds groter, liet als de werkloosheid. Raiser pleitte voor kwijtschelding van de schulden van de allerarmste landen en halvering van de schulden van landen met een iets hogere welvaart. Maar juist over zulke voorstellen willen bijvoor beeld de Verenigde Staten geen enkele toezegging doen. Pax Christi De ontwikkelingshulp die door de geïndustrialiseerde landen is gegeven viel in het jaar 1993 voor het eerst in 20 jaar scherp terug. Was de internationale hulp in 1992 nog 61 miljard dollar, in 1993 bedroeg dit 56 miljard dollar. De internationale katholieke vredesbeweging 'Pax Christi' roept op tot de vestiging van een Economische Veiligheidsraad, een Centrale Wereldbank en een Wereld Anti-Trust Bureau. Pax Christi wil een grotere rol voor de VN, die de duurzame ontwik keling van arme landen beter zouden moeten ondersteunen. Pax Christi houdt tevens een pleidooi voor lagere defensie budgetten ten gunste van sociale ontwikkeling. Ook zou er een '20-20-contract' moeten komen; als de arme landen twintig pro cent van hun budget aan sociale ontwikkeling besteden moeten de geïndustrialiseerde landen twintig procent van hun hulp hiervoor bestemmen. Actieprogram De Sociale Top van Kopenhagen is de vierde wereldconferentie in even zoveel jaren. Eerdere confe renties waren die van Rio de Janeiro over het milieu, de top in Wenen met betrekking tot men senrechten en de bevolkingscon ferentie van Cairo, vorig jaar. Aan deze eerste mondiale confe rentie voor sociale ontwikkeling nemen 184 landen deel. Zondag wordt de conferentie afgesloten met het aannemen door de aan wezige staats- en regeringslei ders van een verklaring van tien punten en een actieprogram. Open markten zijn nog geen geneesmiddel voor sociale ziekten, zegt Konrad Raiser van de Wereldraad van Kerken. Georgië kent sinds de ineenstorting van de Sovjetunie een open markt. Toch deelde de Georgische orthodoxe kerk gisteren in de hoofdstad Tbilisi nog voedsel uit aan ouderen die het hoofd niet zelf boven water kunnen houden. foto ap Van onze redactie buitenland Brussel - De Europese Unie heeft de ratificatie van een belangrijk handels akkoord met Rusland vertraagd en stuurt deze week een delegatie om presi dent Jeltsin te bewegen minder geweld te gebruiken in Tsjetsjenië. De EU wil dat humanitaire organisaties toegang krijgen tot het gebied en dat de Organisatie voor Veiligheid en Samenwer king in Europa gaat bemiddelen. Daarnaast wil de EU dat Rusland een dialoog met de Tsjetsjenen begint. De Russische troepen in Tsjetsjenië hebben naar eigen zeggen alle strijders van de Tsjetsjeense president Doedajev uit de hoofdstad Grozny verdreven. Het volgende doel is de stad Argoen, 20 km oostelijk van Grozny, verklaarde een hoge militair. In Argoen hebben Tsjetsjeense eenheden een machtig steunpunt opgebouwd. Het Internationaal Monetair Fonds zal bin nenkort zes miljard dollar aan Rusland le nen, aldus de Russische minister van Finan ciën Panskov. Om ervoor te zorgen dat de Russische regering de inflatie blijft bestrij den wil het IMF de lening uitbetalen in stukken van 500 miljoen dollar per maand. Rusland vindt dat een vernedering. De EU begint voorlopig geen gesprek met Kroatië over economische samenwerking. Zo wil de unie voorkomen dat Kroatië binnen kort de VN-troepen in het land de deur wijst, en de Serviërs in de Krajina aanvalt. De Kroatische regering heeft volgens minis ter van Buitenlandse Zaken Van Mierlo laten doorschemeren dat zij de VN alsnog toe stemming wil geven te blijven. Daarom heeft de EU niet besloten de onderhandelingen helemaal af te blazen. Kroatië en Bosnië-Herzegowina hebben gis teren een militair verbond gesloten. Het lijkt het begin van een moslim-kroatische oorlog tegen de Serviërs. Het Kroatisch/Bosnisch verbond komt twee weken nadat de Bosnische Serviërs en de opstandige Serviërs van Krajina in Kroatië een gezamenlijke verdedigingsraad hebben oprichtten. Zij wilden daarmee inspelen op de verwachte escalatie van de oorlog nadat de blauwhelmen uit Kroatië zijn vertrokken. |Van onze correspondent I Frans Wij na nds TEL. 102977) 30100 'gen - Ze geloofden hun i niet. Maar de vergroot- Ipzen van hun verrekijkers Daalden het 'oorlogswonder r® Remagen' in alle scherpte iuichterbij; een ongeschonden Ijrug over de Rijn, 7 maart 11945. fflat tegen de grond gedrukt, I, es™ermd door uitbottende en bloeiende bloesems de Amerikaanse verken- penant Karl-Heinz Tim- n de sergeants - DeLisio vanaf de Itop over de daken van neer de Rijn. En vooral die brug. ongeduldig volgende iwseryoertuigen en tanks ach- fein i staurde Timmermann iv®*enningsjeep voorzichtig de laatste bochten, tot bij «e huizen van het uitge- Pi Rijnstadje. IverM ?,meters eerder waren de «uffend snel oprukkende Wanen de laatste verdedi- r van de Duitsers to w §ePasseerd: uitge- Wehrmachtsoldaten en >angp tieners. Hitiers kin- die met de moed -.- hun laatste hand een mJt ®°oiden> daarna met- Pehutlu de armen in de leader, en alleen maar 'Ka~ he Datm' ^fmeraden' riepen. KaSw? Van 'uitenant Tim- [ffinde l( 3jaar' toen> bereikte aer tegenvuur de brug. Toen werd er vanaf de overkant ge schoten, waarop ook de Ameri kanen het vuur openden. Luitenant Timmermann kende de bevelen voor alle Amerikaan se eenheden: tót aan de Rijn, dan zuidwaarts, om via Frankfurt het midden en zuiden van Duits land te bezetten. Montgomery, de bevelhebber van de Britse strijdkrachten, was immers be- 'loofd dat hij als eerste de Rijn zou mogen oversteken, in het stroomgebied bij de Duits-Ne derlandse grens. Niemand die er tot die 7e maart ook maar de minste rekening mee hield, dat er tenslotte één van de veertig Rijnbruggen niet zou zijn opgeblazen. Luitenant Timmermann heeft - zo blijkt uit de reconstructie - zijn twee ser geants aangekeken en gevraagd „Wat doen we?" Het besluit viel instinctief: er over heen! Onder dekking van de eigen artillerie renden de drie Amerikanen over de brug, be reikten ongedeerd de overkant en de ingang van de spoortunnel. Het minimale verzet was binnen enkele minuten uitgeschakeld. De paar nog aanwezige militai ren gaven zich over. Tientallen burgers, die in de tunnel schuil den, hadden hun eigen soldaten al ontwapend. „Lieve Vera, in de oorlog is geen roem te behalen," schreef Karl- Heinz Timmermann aan de vooravond van zijn fameuze oversteek, aan zijn vrouw. Hij lag toen in Meckenheim, vijftien kilometer van de Rijn. „Mensen zien we hier nauwe lijks, maar ze schieten wel op ons. En dan hangen ze witte lakens uit de ramen. Nee Vera, alleen wie nóóit op het slagveld is geweest kan daarin zoiets als glorie zien." In een 'ps' vroeg hij haar om zijn moeder te zeggen 'dat we mor gen aan de Rijn zijn'. Karl-Heinz Timmermann was In Frankfurt geboren, uit het hu welijk van een Amerikaanse be- zettingsmilitair die na de Eerste Wereldoorlog in Frankfurt werd gestationneerd en een Duitse. Zijn vader deserteerde, uit liefde voor zijn zwangere vrouw, uit het leger en kreeg pas jaren later gratie. Hij keerde met zijn gezin naar de States terug, maar raakte er aan lager wal. Zoon Karl-Heinz bracht het tot luitenant, schreef in Remagen geschiedenis en sneuvelde in 1951 in Korea. De Amerikanen lieten de vrijwel ongeschonden brug - volgens Ei- senhower 'zijn gewicht in goud waard' - niet onbenut. In de tien daaropvolgende dagen dirigeer den zij dag en nacht onafgebro ken zoveel mogelijk manschap pen en materieel over de spoor brug, die ook als verkeersbrug gebruikt kon worden door hou ten en metalen platen over de rails te leggen. Op de 17e maart stortte de ruim 300 meter lange brug plotseling en vanzelf in. Door pure overbe lasting. Achtentwintig militairen die op dat moment op de brug waren, werden daarbij gedood. Op tweede Kerstdag 1944 nog was de brug bij een Amerikaans bombardement onbeschadigd gebleven. De Amerikanen wilden toen de brug zelf vernietigen om de Duitse terugtocht vanuit Ar dennen en Eifel te bemoeilijken. In maart wilden de Duitsers op hun-beurt de brug laten springen om de Amerikaanse opmars te stuiten. Maar op het laatste moment liep alles tegen. Majoor Hans Schel ler kreeg opdracht de brug zo lang mogelijk te verdedigen en tenslotte op te blazen. Hij vond bij aankomst evenwel geen ge- vechtsklaar bataljon maar een handvol, nauwelijks geïnspireer de, soldaten. De vele over de brug terugtrek kende Duitse eenheden hadden andere marsorders en liepen de majoor straal voorbij. En er lag ook geen 600 kilo zware spring stof. Pas op het laatste moment kreeg hij 300 kilo, veel zwakkere explosieven geleverd. Op het kritieke moment weiger den evenwel de 26 ontstekingen onder de brug. Ze bleken zó te zijn geschakeld dat als één ervan niet werkte, ook de rest niet ontplofte. Alleen de nood-lading werkte. Precies op het moment dat de drie Amerikanen midden op de brug waren. De middelste over- spanningsboog trilde, werd iets omhooggedrukt, bleef als het ware even zweven en klapte ver volgens precies in zijn veranke ringen terug. Majoor Scheller reed naar het hoofdkwartier van zijn generaal, iets verderop in het Westerwald waar hij verslag uitbracht en om versterkingen vroeg. In plaats daarvan werd hij meteen daarop voor een aangerukt militair ge recht te velde gesleept, wegens 'Meteoriet' in Beieren is springstof München - De vermeende meteoriet was een hoop springstof en de krater van twintig meter aan de Eglsee in Beieren blijkt een volgens plan aangelegde plas. Ongeveer honderd kilo springstof sloeg het acht meter diepe gat in de aarde, en daarmee was het 'wereldnieuws' werd geboren. Een boer hoorde zaterdagmiddag een doffe knal en zag een water- en modderfontein van 150 meter hoog. „Zal wel een ontploffing zijn," dacht hij, en daarmee zat hij dichter bij de waarheid dan de 'deskundigen' die zich daarna over de 'meteo riet' uitlieten. China verhoogt defensie-uitgaven Peking - China verhoogt zijn defensie-uitgaven in 1995 met 21 procent, ondanks het groeiende tekort op de begroting, kondig de de Chinese minister van Financiën Liu Zhongli gisteren aan tijdens de tweede dag van de jaarlijkse vergadering van het parlement. Waarnemers zeggen dat de verhoogde militaire uitgaven erop duiden dat China zijn plaats als grootmacht in Zuidoostazië wil uitbouwen. Europese toernee REM afgelast Amsterdam - De Europese toernee van de Amerikaanse rock groep REM is definitief afgelast nadat Bill Berry vorige week door een hersenbloeding werd getroffen. Hij is geopereerd en de behandelende artsen dat hij binnen tien dagen weer op de been is. Daarna volgt een rustperiode. Kaarten voor de concerten die REM op 10 en 11 maart in Nederland zou geven kunnen op de voorverkoopadressen worden teruggegeven. Barre geen presidentskandidaat Parijs - De vroegere Franse premier Raymond Barre zal niet kandidaat staan bij de komende presidentsverkiezingen. In een korte verklaring zei de ex-premier dat 'de omstandigheden op het moment niet rijp lijken voor het uitvoeren van de politiek die me noodzakelijk lijkt voor Frankrijk'. Het feit dat Barre niet aan de race deelneemt, is goed nieuws voor de huidige premier, Edouard Balladur. Binnen het rechtse kamp heeft Balladur alleen de concurrentie van Jacques Chirac te vrezen. Doordat Barre afhaakt wordt rechts niet verder versnipperd. Syrië verwerpt voorstel van Israël Damascus - Syrië heeft gisteren het aanbod van de Israëlische premier Rabin afgewezen, waarin deze voorstelt dat Israël een klein stuk van de Hoogvlakte van Golan ontruimt. Syrië wil dat Israël zich volledig van de hoogvlakte terugtrekt. Volgens een Syrische krant hebben de Israëlische verklaringen die twijfel oproepen aan de vredesbedoelingen van Syrië tot doel 'de vredesmissie van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Warren Christopher te dwarsbomen'. Christopher gaat deze week naar Syrië en Israël. Regering Estland bijna weggevaagd Tallinn - De regeringscoalitie in Estland is bij de parlements verkiezingen van afgelopen zondag bijna weggevaagd. Het grote ongenoegen onder de kiezers over het strakke economische hervormingsprogramma brengt vroegere communistische leiders weer terug in het zadel. In Estland wordt de president gekozen door het parlement. Het ligt voor de hand dat de huidige hervormingsgezinde president Lennart Meri in 1996 plaats moet maken voor de oude communist Arnold Ruutel. 'Turkije moet mensenrechten verbeteren' Brussel - Turkije moet de mensenrechten van zijn onderdanen verbeteren en ook concreet werk maken van hun democratische vrijheden. Dat heeft de Franse minister van Buitenlandse Zaken Juppé gisteravond in Brussel gezegd op een vergadering van de EU met een Turkse delegatie. De opmerkingen van Juppé dienden als kritische omlijsting van de oprichting van een douane-unie tussen Turkije en de Europese Unie op 1 januari 1996. Het Europees parlement moet daar echter nog zijn goedkeuring aan geven. Beroering over Israël-bezoek Beatrix Tel Aviv - De Nederlandse gemeenschap in Israël is in rep en roer over het verwachte bezoek van koningin Beatrix eind deze maand. Het blijkt dat geen tijd is vrijgemaakt voor een ontmoeting met de naar Israël geëmigreerde Nederlandse joden. Er wonen een kleine 10.000 Nederlanders en ex-Nederlanders in Israël. Amnesty komt op voor vrouwen Londen - Vrouwen zijn de 'onzichtbare slachtoffers van de jaren negentig', constateert Amnesty International, dat begint met een internationale campagne om de rechten van vrouwen te verbete ren. Amnesty stelt dat het merendeel van de oorlogsslachtoffers, vluchtelingen en ontheemden vrouw is en dat vrouwen het armst zijn. Soms gaven regeringen zelfs groen licht voor mishandeling of verkrachting door politie en leger. Van onze correspondent Bert Schampers Brussel - De Waalse oud-minister Guy Mathot heeft gisteren met klem ontkend de opdrachtgever te zijn geweest van de aanslag op de vroegere topman van de Parti Socialiste André Cools, die in juli 1991 werd vermoord. Een ongeschonden brug over de Rijn werd door de geallierden op 7 maart 1945 als een Godsgeschenk beschouwd. De weg naar het hart van Duitsland lag nu immers open. foto ap 'vaandelvlucht' en 'falende inzet' ter dood veroordeeld en diezelf de dag nog met drie andere offi cieren gefusilleerd. Van de brug, die aan het einde van de Eerste Wereldoorlog was aangelegd, zijn nu nog alleen de pijlers op beide oevers blijven staan. Vier, diepzwarte stenen torens. In de twee restanten op de Remager-oever is een be scheiden museumpje ingericht. Met veel foto's en documenten. Een Vredesmuseum. Daar zal vandaag 'n eenvoudige herdenking worden gehouden in aanwezigheid van Duitse en Amerikaanse veteranen. Ere gasten zijn de weduwe van ma joor Hans Scheller en haar zoon, èn Vera Timmermann, de wedu we van de luitenant die alle orders aan zijn laars lapte en de Amerikanen over de Rijn de kortste weg naar Berlijn wees. Een getuige met goede contacten in het Luikse criminele milieu heeft dat zondag op de Fransta lige televisie beweerd. Het Vlaamse ochtendblad De Morgen pakte gisteren uit met een interview met de nieuwe getuige Georges Delfosse. De man is een Luikenaar met een strafblad, die in de gevangenis van Lantin de details vernam van een van de betrokkenen bij de moordaanslag. Het verhaal van getuige Georges Delfosse komt er op neer dat Cools het slachtoffer is gewor den van een complot binnen de PS, dat draaide rond aandelen zwendel en smeergeld van heli- copterbouwer Agusta. De Luiks- Siciliaanse maffia zou in de Bel gische politiek zijn geïnfiltreerd. Het verhaal is niet nieuw; vorig jaar heeft Delfossen het al eens aan de Luikse rechter Ancia ver teld. Toen was volgens hem een andere voormalige bewindsman, de socialist Alain Van der Biest, de boosdoener. PvdA-partijvoorzitter Rotten berg vindt dat secretaris-gene raal Claes van de NAVO snel opheldering moet geven over zijn rol in de Agusta-affaire. Rottenberg vreest anders 'Nixon-achtige toestanden' waardoor de positie van Claes beschadigd blijft. Voorzitter Rudolf Scharping van de Duitse SPD is maandag in Barcelona gekozen tot voorzitter van de Partij voor Europese So ciaaldemocraten (PES), en volgt daarmee Claes op, die vorig jaar werd benoemd tot secretaris-ge neraal van de NAVO. Bij de opening van het driedaag se congres van Europese socia listen zei de nieuwe voorzitter dat de PES tot een zelfstandige, daadkrachtige partij moet uit groeien en geen federatie van verschillende partijen dient te zijn. Op de buitenlandpagina van De Stem van gisteren, 6 maart, staat een storende fout. Onder de kop 'Massaal afscheid van vermoor de tv-joumalist', over de begra fenis van de Moskouse journalist Listjev, is abusievelijk een foto van een begrafenis op de Gaza- strook geplaatst. Het gaat hier om een vermoorde Palestijnse leraar. Onze verontschuldigin gen. Hoofdredactie De Stem

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 5