Aardschok
treft de
bank van
koningen
en prinsen
DE STEM
ECONOMIE
A7
De zaak Barings: het miljardenverlies van 'wonderboy' Nick Leeson
sBSri
'Hij was een
spil, vol
zelfvertrouwen
met al snel een
grote reputatie.
Van hem werd
elk moment de
slag verwacht
waarvan
mensen dromen'
4 MAART 1995
Reed Int.
Ricoh Comp
St.Gobin Ffr
Sanyo Elec. Yen
Saralee
Schlumberger
Scott&Newc.
Sears Roebuck
Sekisui H. Yen
Southw. Bell
Suzuki Yen
Tandy Corp.
TDK
Texaco
Toshiba Corp.
Union Carbide
Union Pacific
Unisys
USX Marathon
US West
Westinghouse
Woolworth
Xerox Corp.
Wall Street
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco ine.
bethl. steel
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
citicorp
cons.edison
digitequipm.
dupontnemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
02/03 03/Q3
38'/. 37K
3W 37H
51% SIK
59V4 S9K
26% 26K
15% ISK
66% (IK
13% 13
m (s
13% IJK
61% <0)i
66% 42%
26% 2SK
33% 33
55% 55%
51% 51%
63% 63%
25% 25%
53% 5!
39% 33
Goud
Goud onbewerkt 19,400-20,000'
bewerkt 21,600 laten j
Zilver
zilver onbewerkt 195-265
bewerkt310laten
vk vorige koers
sk slotkoers gisteren
c ex claim
e gedaan/bieden
d ex dividend
gedaan/laten
bieden en ex dividend
laten en dividend
n en laten ex dividend
lieden ex d/wdenj
f
9
h
k
I
60,00
186
1,50
1,10
60,00
301
7,00
7,20
200,00
268
5,00 a
3,70
27,50
376
1,00
0,80
30,00
220
0,30
0,20
30,00
224
1,10
0,90
27,50
359
1,10
1,30
30,00
207
3,50
3,50
27,50
231
2,00
2,00
165,00
437
1,00
0,30
170,00
184
0,30 a
0,05
165,00
389
3,00
2,20
170,00
260
1,30
1,00
•170,00
215
2,50
2,00
160,00
268
1,00 a
1,80 b
140,00
208
4,00
2,70
145,00
560
14,40
16,60
17,00
340
0,30 a
0,20
405,00
559
7,30
4,00
410,00
616
3,60 a
1,60 a
415,00
793
1,60
0,50
405,00
320
11,20
7,20
410,00
702
7,70
5,00 a
420,00
651
3,10
2,00
440,00
200
0,30 a
0,20
420,00
324
3,00
2,00 a
430,00
300
11,00
11,50 a
400,00
352
0,60 a
MO
405,00
541
1,10
2,60
410,00
343
2,50
5,00
415.00
242
5,20
9,00
390,00
393
0,90
1,30
405,00
239
3,00 a
4,10
410,00
679
4,50
6,60
80,00
580
1,20
1,00
75,00
200
6,20
6,20
50,00
277
2,00
1,70
55,00
213
8,30
8,50
50,00
266
1,80
2,50
92,00
500
0,50 a
0,30
190,00
219
0,50
0,20
180,00
255
1,10
1,70
185,00
207
3,00
3,90
180,00
263
4,20
4,50
52,50
310
0,70
0,60
50,00
309
1,30 a
uo
52,50
662
2,00
2,00
55,00
405
3,20
3,30 b
57,50
282
5,20 a
4,70
750,00
189
3,00
120
brochures, boeken, tijdschriften en
periodieken en het exploiteren van au
teursrechten.
40934 V.O F. Sybre, De Eng 1,4264 AKVt»
Groothandel alsmede im- en export in bloe
men en planten, bomen en struiken
aanverwante artikelen.
40935 A.M.H.M. Toonders B.V., St. Joij
straat 28, 5091 SE Oost- West en Miw
beers. Juweliers- en/of Goudsmidbedrijf.
40936 W. Dane betimmeringen, KLein Loot
5081 BG Hilvarenbeek. Timmerbedrijf.
40937 Uitzendorganisatie A.B.Service Bra
bant B.V. i.o., Spoorlaan 350, 5038 CC Ti
burg. Uitzenden van arbeidskrachten.
40938 Koopjesshop Margad, Wilhelm
na straat 85, 5104 GB Dongen. Groot- -
kleinhandel in ongeregelde goederen.
40939 Plasti-Line Nederland B.V., Thoma
Edisonweg 15,5151 DH Drunen. De prodj*
tie, de in- en verkoop (en-gros en en-df
tail), de levering, de plaatsing en deim-*
export van industriële produkten, metnamr
publiciteitsborden en lichtreklames.
40940 Opzicht, Scheerdershofje 9,5051 D
Goirle. Detailhandel in- en reparatie va
optische instrumenten, alsmede material*
die gebruikt worden voor natuurstudie
soortgelijke buitenaktiviteiten.
40941 Inpetto, grafische vormgeving»
ven 26, 5066 AW Moergestel. Bedrijt
grafische vormgeving, dat wil zegge"
werpen van bv. folders, logo's etc. vo
andere bedrijven en instellingen.
40942 Piet van der Avoort aardappaW,
handel v.o.f., Bosscheweg 255A, 5013 m
Tilburg. Groothandel in ongeschilde eng
schilde aardappelen, uien, hooi en stro.
40943 Quist Consultancy, Kerkvaartsestr
22, 5165 VL Waspik. Advisering °P
gebied van marketing, marktonderzoek
reklame in de ruimste zin van het woo
In- en verkoop (groothandel) van onge
gelde goederen. m.
40944 Bar-Bistro 't Zwaluwnest, Kwistg
weg 1,4926 DA Lage Zwaluwe. Bar-^ j
40945 Turnwood Beheer B.V. i.o.»,]
Kiompestraat 82, 5142 MH
Waalwijk- B*
heermaatschappij. rM
40946 Vital Medical B.V. i.o., NieuWkeW
dijk 14, 5051 HT Goirle. Het n(jü
het comforta merk voor de Nederian
markt alsmede het leveren van incon»jB(
tiemateriaal ten behoeve van de
landse markt. M
40947 Ansems Stalreiniging, WiU'brora
1C, 5096 BE Hulsel. Het reinigen van»,
len.
40948 B L Kunststof, Nijverbeidsweg
5071 NK Udenhout. Produktie en
van kunststof, metalen of van soortg t
materialen vervaardigde artikole11'
doorvoerbuizen, hulpstukken, bodemp
e.d.; overwegend business to busing
40949 Saxx B.V., Kivitslaan 19,
Oisterwijk. De detailhandel in textie-
name beenmode en lingerie.
40950 En Rase Campagne B.V.,
23, 5104 PE Dongen. Het optreden
openbaar accountant. nt
40951 Beleggingsmaatschappi] Aan
Havenweg 1, 5145 NJ Waalwijk, 0eieys
en beheren van vermogen.
ZATERDAG 4 MAART 1995
Op dinsdag 21 februari vierde hij zijn 28ste verjaar
dag, Nick Leeson, de man die financieel Singapore
versteld had doen staan van de winsten die hij wist
te behalen uit koersverschillen tussen de beurzen
van Singapore en Osaka. Hij behoorde tot de
wonderboys, de jongelui die elektronische cijfers
doen veranderen in puur goud. Twee dagen na zijn
verjaardag verdwenen Nick en zijn vrouw Lisa na
per fax zijn ontslag te hebben genomen. De wonder
boy bleek de gerenommeerde bank Baring Brothers
&Co. een verlies toegebracht te hebben van 1,7
miljard gulden wat gelijk staat met een bankroet.
Door Aad Jongbloed
TWEE DAGEN geleden do
ken de Leesons weer op in
Frankfurt na een week waar
in de financiële wereld bol
stond van de geruchten. Over
fraude, over hebzuchtige jon
gemannen achter computer
terminals en vooral over
waarom er bij Barings geen
toeters en bellen gingen
loeien en rinkelen toen een
van die jongelui zijn limieten
veelte ver overschreed.
Zo werd Leeson plotseling het
kind met een handgranaat. En in
de City van Londen, dat finan
ciële centrum van een wereldom
vattend elektronisch spinneweb,
vliegen de scherven rond.
Daar in die City, waar andere
non ierboys achter hun compu
ters opflitsende cijfers vertalen
in winsten en verliezen, vertellen
ze liever het verhaal dat het de
aardbeving was van 17 januari
die het Japanse Kobe trof, de
koersen deed dalen en waarvan
de aardschokken nu de muren
van de deftige investeringsbank
Baring Brothers Co. doen tui-
0f is het toch anders? Is het een
spel van list en bedrog en sa
menzwering dat de twee eeuwen
oude bank naar het faillissement
moest leiden, rijp voor een lucra
tieve overname dus? Of heeft een
wonderboy van 28 jaar uit Enge
land vanachter zijn computer
terminal een slag proberen te
slaan die hem onmetelijk rijk
zou maken?
Welke oorzaak ook gezocht moet
worden achter de ineenstorting
"an een gerenommeerde bank,
welk feilen er ook steekt achter
de handelwijze van één enkele
effectenhandelaar, ze trof de in
ternationale bankwereld als een
aardschok.
Hij moet de oorzaak kennen, de
Wonderboy Nick Leeson. Acht
entwintig jaar nog maar, goo
chelend met miljoenen tot de
™c faalde en minstens 1,75 mil
jard gulden niet meer uit de hoge
hoed te voorschijn kwam.
tr was, zo op het oog, niets mis
met Nick Leeson. Zoon van de
hardwerkende en goed verdie
nde metselaar uit Watford, die
'üliam heet en Harry genoemd
iMn ®oec'e °Pleiding aan de in
110 opgerichte Parmiters'
ohool waar Nick vanaf kwam
et allemaal hoge cijfers behal-
'e voor wiskunde,
h omdat leerlingen van Pami
rs niet zelden terechtkomen in
bankwereld, ging ook Nick
weson werken bij een bank,
ma j een van instellingen
'eketin h^f6 ^onin®in een
®j bleef er twee jaar in de
wumiteit die eenvoudige kler-
kenmerkt. In 1987 vertrok
'naar e® handelsbank, Mor-
ftanley, maar zijn grote
Nick Leeson, kort na zijn aanhouding op het vliegveld van Frankfurt.
W kwam
FOTO EPA
pas toen hij in 1989
jst 1
■ers Co.
loonlijst kwam van Baring
Mothers fn
De Barings zijn nazaten van een
Hollandse wolkoopman, die zich
in 1717 in Exeter vestigde en
wiens zoon Francis de bank op
richtte. Met succes, want anders
zou de Franse hertog Richelieu
in 1818 niet gezegd hebben dat
Europa zes grootmachten kende,
Engeland, Frankrijk, Rusland,
Oostenrijk, Pruisen en Barings.
Sinds de Middeleeuwen ook
heeft geen andere Britse familie
vijf verschillende adel-takken in
zich verenigd. De lords Ashbur-
ton, Revelstoke, Cromer, Howick
en Northbrook behoren allen tot
de Baring-familie. De eerste lord
Howick bestuurde Kenya, de
eerste lord Northbrook was on
derkoning van India, de derde
graaf Cromer ambassadeur in
Washington.
Er waren tijden dat de zon nooit
onderging daar waar de Barings
het voor het zeggen hadden en ze
waren inmiddels zo Engels als
toost met marmelade, als Oxford
en Cambridge waar ze dan ook
vrijwel allemaal studeerden.
Het Britse imperium kon nauwe
lijks zonder hulp van de Barings.
Hun bank was de eerste die weer
handelsbetrekkingen aanging
met het Amerika na de onafhan
kelijkheidsoorlog, hun bank fi
nancierde de Engelse oorlogen
tegen Napoleon.
De Barings zijn grootgrondbezit
ters. Veel van hun kapitaal be
staat uit duizenden hectare
grond in Hampshire waarvan de
waarde ruim een eeuw geleden
al geschat werd op meer dan een
miljard gulden.
Maar ze deden ook veel goed, de
Barings, ze waren filantropen.
Vorig jaar nog gaf de Baring
Stichting 40 miljoen gulden aan
liefdadigheid waarvan 1 miljoen
gulden aan een organisatie die
daklozen een huis bezorgt.
Daarentegen verschijnt de naam
Baring ook wel eens in de rod
delrubrieken, zoals die van
Alexander Baring, derde zoon
van lord Ashburton, die als leer
ling van de prestigieuze kost
school Eton een boete kreeg voor
zwartrijden op een trein.
Zoals Samantha Baring, die een
liefdesaffaire had met een veilig
heidsman van de bank. Zoals
Clarissa Baring, die van twee
kostscholen werd weggestuurd
en een affaire begon met een lid
van de bierbrouwersclan Guin
ness. Zoals Katie Baring, die ook
een geruchtmakend liefdespad
bewandelde en bovendien toegaf
drugs te gebruiken.
Niets te roddelen viel er ooit
over Nicholas en Peter Baring,
de broers van middelbare leef
tijd die bij de bank de touwtjes
in handen hebben. Hun vader
stierf in 1940 aan het front en zij
zijn bij de bank de opvolgers van
hun achterneef lord Ashburton,
die in 1989 aftrad en voorzitter
van de raad van bestuur van
British Petroleum werd.
Hun moeder lady Rose Baring
(85) is de oudste dochter van de
12de graaf van Antrim en was
ooit hofdame van koningin Eli
sabeth. Dat laatste aspect en het
feit dat de familie wemelt van de
adel maakten van de bank het
fort waar de blauwbloedige Brit
ten, de zeer rijken, de overheid
en pensioenfondsen hun geld
veilig dachten.
Lid zijn van de Baring-familie
betekent sinds de jaren vijftig
niet automatisch meer een top
functie binnen de bank, want,
zegt Louise Baring, een journa
liste: „Ook van de oudste zonen
wordt verwacht dat ze helemaal
van onderaan af de top moeten
zien te bereiken." Dezelfde route
dus die Nick Leeson, de 28-jari-
ge zoon van een metselaar, aan
het afleggen was.
In april 1992 werd Nick Leeson
door de bank uitgezonden naar
Singapore, een maand nadat hij
in de kerk St. Edmund the King
in West Kingsdown (Kent)
trouwde met de toen 20-jarige
Lisa Simms.
Op het kantoor van Barings in
Singapore werken 130 mensen,
niet een vestiging van niets dus,
en Nick Leeson viel daar direct
al op, als wonderboy dus die van
cijfers goud maakte en van koer
sen diamant.
„Hij was een spil," zegt een
collega van hem nu, „vol zelfver
trouwen met al snel een grote
reputatie. Van hem werd elk mo
ment de slag verwacht waarvan
mensen dromen." Op de werk
vloer was hij vriendelijk, een
tikkeltje arrogant misschien te
genover de werknemers uit Sin
gapore zelf.
Buiten werktijd raakte hij in
Singapore bekend als een sociale
hoogvlieger, die grote partijen
gaf waar tout Singapore zich
verdrong en laafde aan cham
pagne en malt whisky's. Op an
dere avonden trok hij met zijn
vrouw naar de rivieroever, naar
de volgens de laatste mode inge
richte bars en restaurants.
Hij kocht een wel zeer luxe ap
partement en een jacht, briljant-
jes van een yuppenbestaan.
Waarom ook niet? Zijn jaarsala
ris was ruim 600.000 gulden,
belast volgens lage Singapore
standaard, zijn premie van vorig
jaar bedroeg volgens ingewijden
minstens 6 miljoen gulden.
Nick Leeson's taak bij Barings
Singapore was er een voor men
sen met sterke zenuwen. Hij
moest winst zien te maken uit de
prijsverschillen tussen de beurs
in Singapore en het Japanse
Osaka.
Kopen en verkopen, cijfers ver
gelijken en in fracties van secon
den toeslaan en vooral risico's
durven nemen, geld maken zon
der ooit geld te zien. Terwijl zijn
vrouw Lisa in de back office
werkte, op de afdeling waar de
controle op de handelaren zich
afspeelt, was Nick achter zijn
computer, telefoon in de aan
slag, voortdurend op jacht naar
winst.
Het succes was opvallend. De
winsten die hij boekte in de
eerste anderhalf jaar van zijn
werkzaamheden in Singapore
stegen van 2,72 miljoen dollar
eind 1992 naar 20,3 miljoen eind
1993 en de curve bleef stijgen.
De hemel boven Barings en de
employee in Singapore was vol
fonkelende sterren, hoewel toen
al accountants in Londen zich
afgevraagd schijnen te hebben of
dat daar in Singapore allemaal
wel goed ging.
Op 17 januari van dit jaar, toen
de grote aardbeving Kobe met
de grond gelijk leek te maken en
ruim vijfduizend mensen de
dood vonden onder het puin,
zakten de koersen in Osaka dra
matisch. Speculeren werd nu een
risico dat zelfs te groot werd
voor wonderboys. Behalve dan
voor Nick Leeson, altijd op jacht
naar de slag waarvan anderen
slechts dromen.
De beurs in Singapore is een
serieuze aangelegenheid waar de
zaken nauwlettend in het oog
worden gehouden. Handelaren
moeten dan ook een deel van het
bedrag waarover ze risico lopen
de beurs als onderpand aanbie
den.
En dus kreeg Leeson vier weken
geleden het bericht van de beurs
dat hij niet meer voldeed aan de
margin calls, dat hij dus onvol
doende onderpand had voor de
bedragen waarmee hij risico
liep. De margin call was niet de
eerste die Leeson ontving, maar
bij eerdere gevallen had hij re
serves genoeg gehad, gekweekt
uit winsten die nog niet overge
heveld waren naaf het hoofd
kantoor, 155 Bishopsgate in
Londen.
Maar nu moest Leeson Londen
bellen en werd hem de som over
gemaakt van 70 miljoen dollar.
Zoals altijd blijkt dan pas later
dat handelaren in termijncon
tracten wekenlang met verba
zing gekeken moeten hebben
naar de activiteiten van Leeson,
die het ene gat met het andere
dacht te dichten.
Tot op zekere hoogte gebeurt dat
- tijdelijk - vaker. Geld stroomt
waarheen het elektronisch ge
stuurd wordt, van winst- naar
verliespost. Tot er niets meer te
sturen valt en er nog twee opties
zijn: uitstel van betaling of frau
de.
Begin februari begon men zich
bij Barings in Londen zorgen te
maken, omdat men zich reali
seerde dat er iets niet deugde
met de boekhouding in Singapo
re. Londen was ook gewaar
schuwd, maar zou aanvankelijk
gerept hebben over een 'gecalcu
leerd risico'.
Op 17 februari reisde een groep
onderzoekers van de bank toch
naar Singapore, wier bevindin
gen een week later de top van
Barings in actie brachten en uit
eindelijk Nick Leeson en zijn
vrouw op de vlucht deden slaan.
Het kan niet anders of Nick
Leeson heeft in de periode sinds
de aardbeving van Kobe ge
tracht een verlies van bijna 2
miljard gulden te verbergen.
Hoe? Hij zou logboeken waarin
transacties worden vermeld,
hebben vernietigd.
Hij zou gebruik hebben gemaakt
van rekeningen van niet be
staande cliënten. Hij zou in Ijl
tempo zaken hebben gedaan met
beleggingsmaatschappijen op
Bermuda en in Oostenrijk. Hij
zou voornamelijk de ene fraudu
leuze handeling op de ander ge
stapeld hebben. Zeker is dat hij
gokte op een stijging van de
Nikkei-index van de Japanse
beurs, maar die ging juist om
laag.
Tot het verlies niet meer te dek
ken viel en hij donderdag 23
februari met vrouw Lisa ver
dween en de wereld zich reali
seerde dat op winst jagende jon
gelieden achter hun computer
terminals rampen kunnen ver
oorzaken, die, zoals iemand stel
de, te vergelijken zijn met een
handgranaat in de hand van een
kind.
Precies een week na zijn ver
dwijning dook de al enigszins
kalende Nick Leeson met zijn
vrouw weer op in Frankfurt,
waar hij met een toestel van
Royal Brunei Airlines vanuit
Maleisië arriveerde. De gretige
camera's in Frankfurt toonden
geen gebroken man, niet iemand
wiens toekomstbeeld bestaat uit
een zwart gat.
In die ene week van zijn ver
dwijning werd Baring Brothers
Co, de bank die gold als een
Een agent van de Duitse
politie toont foto's van Nick
en Lisa Leeson, die direct na
bekendworden van de onre
gelmatigheden bij Barings
zijn verspreid. föto ap
fort, naar de afgrond gevoerd. In
die ene week gonsde het ook van
de geruchten. Er zou een samen
zwering zijn om Barings ten
gronde te richten en rijp te ma
ken voor een overname.
Maar Nick Leeson zou ook uit
geweest kunnen zijn op eigen
gewin. Door, zoals Barings top
man Peter Baring suggereerde in
The Financial Times, een Tong
position' op te bouwen met gok
ken op koersstijging tot bank
roet volgde. Een compaan in het
kwade zou inmiddels via een
'short position' speculeren op
daling van de koersen.
Bij het bankroet zou de compaan
(samen dus met Leeson) een for
tuin kunnen opstrijken. Onder
zoek zal moeten uitwijzen of de
geruchten waar zijn of dat Nick
Leeson de wonderboy zich heeft
laten leiden door de paniek die
hem in gouden tijden zo vreemd
was.
De aardbeving die de bankwe
reld trof heeft haar slachtoffers.
Een fonds, het door prins Char
les in het leven geroepen Prince's
Trust Fund om achtergestelde
jongeren te helpen, is in grote
problemen.
Het heeft 2,6 miljoen gulden uit
staan bij Barings. De gemeente
Hapshire heeft pensioengelden
voor 30.000 werknemers ter
waarde van 39 miljoen gulden
aan Barings toevertrouwd.
De koningin zag haar rekening
van meer dan 1,7 miljoen gulden
bij Barings bevroren en zo zijn
er veel blauwbloedigen, zeer rij
ken en veel overheidsinstellingen
die hun kapitalen in gevaar zien.
Maar ook de Baring-dynastie
schudt op haar grondvesten. Dit
weekeinde komen de nazaten
van de Hollandse wolkoopman
bijeen om zich te beraden op de
ernstigste familiecrisis in meer
dan tweehonderd jaar. Ze komen
van overal, van hun huizen aan
de Cöte d'Azur, New York en de
sjieke wijken van Londen, van
hun landgoederen in Hampshire.
Ook minder rijke takken zullen
aanwezig zijn, zoals die van
Louise Baring, de journaliste,
want aldus een van de Barings:
„We zijn allemaal opgegroeid
met respect voor de bank die ons
allen bindt."
Eens, in 1890, had de bank het
even moeilijk en kon de familie
door het verkopen van grond
reddend werk verrichten. Nu,
ruim een eeuw later, zouden de
manipulaties van wonderboy
Nick Leeson, zoon van een met
selaar, de Barings wel eens de
financiële doodsteek hebben
kunnen geven.
En Nick Leeson zal, waar hij ook
voor de rechter moet verschij
nen, vragen moeten beantwoor
den en die antwoorden zouden
de bankwereld wel eens in verle
genheid kunnen brengen. Maar
Leeson zullen ook andere vragen
gesteld worden: wanneer dat
boek van hem komt, wanneer
dat verfilmd kan worden en op
welke bankrekening de rechten
kunnen worden overgeschreven.
