DE STEM Britten beginnen fraude-onderzoek bij bank Barings h' okker dreigt Zwitserland te verliezen GB had bij overname negatief vermogen Een VSB Hypotheek. Nu met IKEA kadobon van f 500,-. ING toont ambitie bij Barings A5 [Swissair* dankt F-100's af ueuwe moeder Ballast Nedam toch blij met Bredase aannemersmaatschappij Foklter krijgt order luchtmacht Eert bank is net een Waaldijk ECONOMIE KORT Een VSB Hypotheek. Dan zit je weer jaren goed. VSB'BANK i 4 MAART 1995 Economie ZATERDAG 4 MAART 1995 DEEL FOTO WYBE KIESTRA I proefschrift over |k en stapte niet ver naar het be- lijn laatste functie lartner van het or- Horringa De I tal van bedrijven Imalig organisatie- tadviezen voor de gaan de zaken Se politiek er vaak fel tijd voor neemt, ■eft overal adviesor- Igerieht, die moeten Tadpleegd en waar Jichter kunnen ver- |r word ik ongedul- jvijl het ook sneller I nu zien met de dij ken de inspraak zo feaakt dat die uit- Irustratie. Waarom Ik in drie stadia en In een keer? pb ik de indruk dat vragen in de poli- laat worden gesteld, feen politici nog veel (dernemers. Die stel- lategische vragen en paar vervolgens hel- Jrden op. Zo'n duide- laakt de uitvoerings- linder omstreden of lis een stuk eenvoudi- ■erst duidelijk maakt pn waarom je het I" weigert vooralsnog In over zijn politieke I,Ik kijk niet verder lar vooruit. Ik wil er (oor zorgen een hele Eter van Economische In en daarna ligt alles T Het is altijd anders ban ik gepland had. Idaar maar bescheiden n noemen u al de van D66-leider Van lat ben ik dus niet." u het worden ik het eerst zelf wil- wil geen kroonprins ierlo zijn. In de eerste 'an Mieiio nu de poli dus er is geen reden roonprins. eede plaats staat een nsen met een veel bre- ïgstelling er veel beter iteerd en in de derde 1 ik het dus gewoon |Val,onze redactie economie ouden/Frankfurt - De Britse auto riteiten zijn een onderzoek naar !foude bij de bank Barings begon- Lnaar aanleiding van de fraudu- lge praktijken waarvan Singapo- de handelaar Nick Leeson be- Échuldigt- me Duitse justitie heeft Leeson, wiens jiaiiciële transacties Barings fataal bij, geworden, gisteren intussen for- U onder arrest gesteld. tens een woordvoerder zoekt de Se- teB Fraud Office (SFO) samen met de Ljtie van de Londense City uit, in Lverre de beschuldigingen 'op Enge land betrekking hebben'. „We hebben ut om Leesons uitlevering gevraagd, maar dat kan veranderen." Het onderzoek volgt op persberichten dat Barings zelf in deze zaak ook niet brandschoon is. Het faillissement zou volgens bronnen in Londen ook te wij ten zijn aan gebrekkige interne controle bij de bank. Accountants hebben de directie van Barings volgens de Finan cial Times al in augustus gewaar schuwd dat Leeson zijn boekje te buiten ging en een 'aanzienlijk risico' voor de Barings was. De krant put uit interne stukken van de bank: Leeson was al lange tijd riskant aan het handelen en probeerde zijn verliezen via een gehei me rekening te verbergen. Met het ac countantsrapport zou de Barings-direc- tie niets hebben gedaan. Leeson werd donderdag in Frankfurt opgepakt, waar hij met zijn vrouw uit een vliegtuig uit Brunei stapte. Een Duitse rechter gelastte gisteren zijn arrestatie. Leeson wordt in het bijzonder beticht van valsheid in geschrifte. Hij zou een stuk hebben vervalst om een betaling van een Amerikaanse bank van (omge rekend) 132 miljoen aan Barings voor te wenden. De Singaporese justitie noemt dit 'vervalsen van documenten ter voorbereiding van fraude'. Daar staat maximaal V jaar op. De jonge Brit ontkent alles. In Frankfurt kwamen gisteren drie jus- titie-ambtenaren uit Singapore aan met een formeel arrestatiebevel en een uitle veringsverzoek. Voordat Leeson kan worden uitgeleverd, moet in Duitsland echter aan bepaalde voorwaarden zijn voldaan. Zo moet vaststaan dat de hem aangewreven zaken ook in Duitsland as een misdrijf zijn. Die procedure kan wel vier maanden duren. Leeson blijft tot die tijd achter de tralies. Hij heeft deze beslissing gisteren via zijn advocaat Eberhard Kempf aange vochten. Leeson wil naar Londen en niet naar Singapore, omdat hij de rechtspraak en het respect voor de mensenrechten daar niet vertrouwt, al dus Kempf. Op de vraag of Leeson 1 informatie heeft die ook andere functio narissen van Barings in diskrediet kan brengen zei Kempf: „Ik neem aan van wel." Kempf zei niet te weten of Leeson medeplichtigen heeft gehad. Nick Leeson zelf zegt dat hij 'minder op zijn geweten heeft dan anderen die hoge posities bekleden bij de bank'. Dat is gisteren naar buiten gebracht door de Londense pr-makelaar Max Clifford. Die is in onderhandeling met Leeson en diens familie om 'zijn kant van het verhaal' te verkopen en publiceren. De ouders en zusters van Leeson roepen dat hij door Barings tot 'zondebok' is gemaakt van een reeks fouten en blun ders bij de bank. Clifford: „Leeson wil duidelijk maken dat hij niet de enige verantwoordelijke is en dat er een heleboel mensen op de hoogte waren van de door hem afgeslo ten termijncontracten. Ook zegt hij dat hij niet verantwoordelijk is voor verlies van 650 miljoen pond (ruim 1,7 miljard gulden), maar voor hooguit 200 miljoen pond. Met andere woorden: een hoop anderen hebben hun schulden op zijn rekening bijgeschreven." fean onze verslaggever prich - British Aerospace dreigt Fokker van de Zwitserse markt te verdringen. Een combinatie van prijsdumping en teel specifieke eisen van de Zwitsers lijkt Fokker te verdrij ven uit het land, waar eens het succes van de Fokker 100 liegon. Pet was Swissair, dat in 1987 als eten launching customer Loör de toen nieuwe Fokker 100 pptrad. De Zwitserse maat schappij hevelt nu echter haar, moot van tien Fokker 100-toes nellen over naar haar regionale dochtermaatschappij Crossair. Daar zullen ze nog een jaar blijven vliegen. Vervolgens wor pen de toestellen afgestoten. (Crossair onderhoudt voor Swis sair regionale verbindingen, Jvaarvoor zich minder grote pas aantallen aanbieden. Irossair vliegt nu met zes toe ftellen van het type BAe 146, dat geproduceerd door Fok kers concurrent British Aerospa- |e. Offerte Het is de bedoeling dat Crossair jen vloot van zestien toestellen jpbouwt van één soort toestel- fen. Fokker heeft een offerte uit gebracht voor tien Fokkers 100 nzesFokkers 70. „Wij zullen in Ie komende twee maanden een lefinitieve beslissing nemen," [egt topman Th. Hofmann van -rassair. „Maar het ziet er naar ft dat het de BAe 146 gaat (orden." fofmann stelt dat de BAe 146 jeter in de operaties van Cros- feir past, omdat dat toestel met fjo vier motoren geschikt is loor zeer korte startbanen. „Wij (liegen bijvoorbeeld op London (ity. De Fokker 100 mag daar |ict landen. Fokker zegt tegen los dat de 70 voor dat vliegveld gecertificeerd wordt, maar wij pen daar nog steeds niets van. loor onzekerheid kopen wii iets." Ook economisch zou de offerte" van British Aerospace beter zijn. „Het'gaat om het hele pakket van financiering, de prijs van het vliegtuig en het onderhoud," zegt Hofmann. British Aerospace wordt door Fokker beschuldigd van prijsdumping. Eerder dump ten de Britten Fokker al bij Lufthansa Cityliner weg. Swissair wil van de Fokker 100 af, omdat het toestel niet renda bel is. Het bericht dat gisteren in het Financieele Dagblad ver scheen, als zou Swissair bijzon der ontevreden zijn over de eco nomische prestaties van het Ne derlandse vliegtuig, wordt overi gens door woordvoerders van de Zwiterse luchtvaartmaatschap pij met klem tegengesproken. „Absoluut onjuist," zegt woord voerder Kummer van Swissair in Zurich. „In tegendeel: wij zijn zeer tevreden. Wat wij zeggen is dat een vliegtuig met 100 stoelen als de Fokker 100 voor ons te klein is om rendabel te vliegen. Swissair heeft hogere overhead kosten en de salarissen liggen een stuk hoger dan bij kleinere maatschappijen. Daarom nemen wij in de toekomst de Airbus 319 met 125 stoelen als kleinste vliegtuig." Jumbo's Fokker houdt klanten ook voor dat haar jetline het beste pas in de operaties van de regiodoch ters van grote maatschappijen. Zo heeft Air UK, dat voor KLM passagiers aanvliegt om de grote Jumbo's op de intercontinentale vluchten te vullen, een complete vloot van Fokkers 50, 70 en 100. ZIE OOK WEEKEND - DEEL E Swissair en dochtermaatschappij Crossair hebben geen Fokkers meer nodig. De Zwitsers menen rendabel kunnen vliegen. dat zij met de Fokker 100 niet FOTO ANP Van onze redactie economie Amsterdam - De belangstel ling van de ING Groep voor overname van de bankroete Britse bank Barings getuigt van de grote ambitie van de Nederlandse bank/verzeke raar. Bovendien troeft ING, met een exclusieve kijk in de boeken van Barings, voorlopig 'grote broer' ABN Amro af. ABN Amro was sinds het in storten van Barings voortdu rend in het nieuws als kandi daat voor een gedeeltelijke overname. Andere genoemde kandidaten zijn "de Britse ban ken Barclays en National Westminster, de Hongkong and Shanghai Bank en het Ameri kaanse effectenhuis Merrill Lynch. De ING Groep ontstond in 1991 uit een fusie tussen de NMB Postbank Groep en ver zekeraar Nationale Nederlan den. Inmiddels is het in grootte de achtste bank en de vijfde verzekeraar in Europa en, na Koninklijke Olie, Unilever en KPN, het vierde beursfonds in Amsterdam. ING is internatio naal - met 77 kantoren in meer dan vijftig landen- vooral sterk in derde-wereldlanden en op de 'emerging markets', de jonge, veelbelovende econo mieën in het Verre Oosten en Latijns-Amerika. Barings is in dezelfde landen goed vertegenwoordigd, maar op een ander terrein. Waar ING vooral sterk is in de han del in staatsobligaties, zit Ba rings meer in de aandelen en opties. Verder heeft de Britse bank een sterke positie op het gebied van vermogensbeheer voor rijke particulieren en gro te bedrijven, iets waar ING tot nu toe achter loopt op ABN Amro. Tenslottte zou het ver werven van Barings ING in een klap neerzetten in de Londense City, één van de belangsrijkste financiële centra ter wereld. „De activiteiten van Barings sluiten perfect aan bij onze strategie", concludeert een woordvoerder van ING in Am sterdam. Een eventuele overname van Barings kost ING heel wat meer dan het in de media ge noemde bod van één Engelse pond (ruim een rijksdaalder) suggereert. Naar schatting heeft Barings nog verplichtin gen ter waarde van 1,5 miljard gulden. ING zou bij een over name ook deze verplichtingen op zich nemen. In feite betaalt de bank dan 1,5 miljard gulden voor de kantoren, het netwerk van klanten en relaties, de ex pertise en de (nog altijd) goede naam van Barings. Overigens ontkent de ING-woordvoerder dat er een bod is uitgebracht. Een dergelijke symbolische overname komt regelmatig voor bij monumenten, zoals kerken, en bekende bouwwer ken. Zo kocht Van der Valk de pier in Scheveningen voor het bedrag van één gulden. Het horecabedrijf verplichtte zich daarbij wel de vervallen pier weer tot trekpleister van Sche veningen te maken en daarvoor voldoende geld uit te trekken. Of de overname inderdaad door gaat, zal grotendeels af hangen van nadere studie van de boeken van Barings door medewerkers van ING. Zij zul len daarbij, gewaarschuwd door de rampzalige speculaties in Singapore, vooral zoeken naar financiële adders onder het gras. ■an onze verslaggever T'ilem Reijn mstelveen - De Bredase aannemers- (jaatschappij IGB had op het mo- pnt van overname volgens de ac- puntantsvoorschriften van Ballast Lf™ een negatief vermogen. Dat fgt G Wirken, lid van de Raad van latuur van Ballast Nedam en ver- pvoordelijk voor de financiën. f'nieuwe moederconcern van de aanne- li„r5roeP (v'er vestigingen, 500 werkne- |j om^et 200 miljoen, enkele tonnen ln j994) wil de activiteiten van de JE sector BN Utiliteitsbouw en IGB iPKr„ e?reren' Maandagavond komt het firlron J73? IGB bijeen in Utrecht. 2:d daar bekendmaken hoe de i» J in® za' dienen te geschieden tiiot ^^verantwoordelijkheid ftina .Ti divisie met een omzet van Ikl!gulden, fchauw ubetaalde voor IGB "aar liliopn iÜn bedrag van twee tot drie 1st van ?e?' wjrken spreekt zelf stee kt guldens'. Bal- f S™ h,eeft zelf een eigen vermogen J bh miljoen, wat een bovengemid- Van onze verslaggever Hoogerheide - Een drasti sche opknapbeurt van zestig F16's van de koninklijke luchtmacht levert Fokker Woensdrecht twee jaar werkgelegenheid op voor honderd man. Het gaat om een programma om de levensduur van de vliegtuigen te verlengen. De ceremoniële ondertekening van het contract vond giste ren plaats in 'Hal 3', de werkvloer van Fokker Air craft Services (FAS), waar het volgens directeur G. Ha mers allemaal moet gebeu ren. Het contract loopt tot voorjaar 1997. FAS wilde niet meedelen welk bedrag met de order is gemoeid. Hamers maakte duidelijk dat 'het veranderende we reldbeeld' en de daardoor gekrompen defensiebudget ten zijn in reparaties en aanpassingen gespeciali seerde bedrijf niet eens zo slecht uitkomen. Gevechts vliegtuigen moeten daar door langer mee. Zulke klussen zijn Fokker Woens drecht op het lijf geschre ven. Voor spaarders die de rentevrijstelling voorbij zijn, be staan sinds enige tijd spaarre keningen die het rendement in dividend uitkeren om ook op die manier nog een paar duizend gulden fiscaal vrij te kunnen incasseren. Op die re keningen loopt de inlegger geen enkel koersrisico. Veili ger kan uw slappe was niet zijn. Blijkbaar is er een markt voor produkten die wel dividend maar geen enkel koersrisico opleveren. De obligatiecrash van 1994 zal veel zogenaamd risicomijdende beleggers heb ben geleerd dat zelfs staatsle ningen geen garantie bieden dat het ingelegde kapitaal in tact blijft. Een 28-jarige jongeman te Singapore heeft de bedenkers van dit dividendsparen moge lijk een goede dienst bewe zen. Dat deze Nick Leeson blijkbaar in zijn uppie in staat was een financiële aardbeving te veroorzaken, moet toch ook heel wat simpele fond senbeleggers aan het denken hebben gezet. De belangrijkste economieën in de wereld vertonen gezon de groei, de inflatie blijft in de meeste regio's binnen de per ken, veel ondernemingen hebben de afgelopen jaren or de op zaken gesteld en pluk ken daarvan nu de vruchten. En dan ontploft er zo'n tijd bom als 'Barings'. Wie er al van gehoord had, zou nimmer hebben verwacht dat uitgere kend in dat sjieke Britse ban kiershuis zo'n bungy-jumper als Leeson actief was. Dat een bank van die reputa tie om zeep kan worden ge holpen door één roekeloze employee is nog het meest schokkende aan het Barings incident, tesamen met de con statering van deskundigen dat een herhaling, in Engeland of elders, niet uit te sluiten is. Dat betekent niet alleen dat de beurzen elk moment kun nen worden verrast met een bancair bankroet, maar ook dat spaargeld niet onder alle omstandigheden veilig is. In Nederland garandeert welis waar de Nederlandsche Bank de uitkering van spaartegoe den tot veertig mille, maar dat is bijvoorbeeld voor de spaar ders voor wie het dividends paren is uitgevonden waar schijnlijk een schrale troost. In het soort bedrijven waar ze dingen maken die je - anders dan swaps, futures, quanto's en andere financiële slimmig heden - vast kunt pakken, doen de laatste jaren kwali teitscertificaten opgeld. De ene na de andere onderne ming meldt trots de verwer ving van het ISO-papiertje. Niet alleen produkten, maar ook processen worden kri tisch doorgelicht voor zo'n kwaliteitsexamen. Je zou wensen dat er voor banken ook zo'n Kema-Keur was. Banken hebben natuurlijk hun eigen controlesystemen, maar door het geval-Barings is duidelijk geworden dat daar zwakke schakels in zitten. Waar de verwerking en con trole van de beurstransacties 'en de handel zelf te veel ver weven zijn, kunnen ongeluk ken gebeuren. Verderop in de organisatie zijn nog meer con troleposten, maar die komen er te Iaat achter als er wat mis is. Want als tovenaarsleerlin gen als Leeson in de fout gaan, gaat het even snel als een computervirus. Bovendien: banken van enige betekenis hebben overal in de wereld bruggehoofden en misschien zijn daar niet overal de zaken even precies georga niseerd op het hoofdkantoor. Het was geen toeval dat Ba rings in het verre Singapore zijn Waterloo vond. Een bank is wat dat betreft net een Waaldijk: als daar een zwakke plek in zit, heb je aan al die andere stevige kilometers stroomafwaarts ook weinig. De internationale uitwaaie ring van het bankwezen •maakt het er voor de bancaire dijkbewaking dus niet een voudiger op. Een nationale toezichthouder als de Neder landsche Bank heeft niet zo het oog op een Thais bijkan toor van een grote Neder landse bank. En het is de vraag of de Bank voor Inter nationale Betalingen, het net werk van centrale banken, veel meer kan doen dan de interne systemen van het bankwezen toetsen. Het tijdig opsporen van risicofactoren als Leeson (en zijn bazen) is nog even iets anders. Forse winstgroei Rabo, minder banen Utrecht - De winstgroei bij de Rabobank heeft vorig jaar 14,3 procent bedragen. Het nettoresultaat kwam uit op 1,28 miljard tegen 1,12 miljard in 1993. Van 1992 op 1993 groeide de nettowinst met 10 procent. Voor 1995 verwacht de bank verdere winststijging. Tegelijkertijd nam de werkgelegenheid bij de Rabobank in Nederland met 1.043 banen af tot 32.800. „Voor 1995 is eenzelfde personeelsvermindering niet uitgesloten," zei bestuursvoorzitter H. Wijffels gisteren bij de presentatie van de cijfers. Bonden: met banlten apart praten Den Haag - De vijf vakbonden in het bankbedrijf hebben gisteren de 79 leden van de Werkgeversvereniging Bankbedrijf (WGVB) ieder afzonderlijk uitgenodigd om te overleggen over een cao. Dit nu de onderhandelingen bedrijfstak-niveau volko men zijn vastgelopen. Inzet is vooral de eis tot een vierdaagse werkweek. Die moet de massale personeelsvermindering die de banken doorvoeren, beperken. Uit de brief van de bonden blijkt dat zij de hoop op een cao voor het hele bankbedrijf nog niet helemaal hebben opgegeven. De kans daarop achten de bonden echter klein, omdat de WGVB heeft laten weten niet verder te zullen opschuiven. delde solvabiliteit 43 procent oplevert. „We hoefden niet langs de bank om IGB te kunnen kopen," zegt Wirken. Omdat de werkelijke waarde van IGB na aanpassing van de cijfers aan de normen van BN enkele miljoenen guldens nega tief is, moet het bouwconcern voor de aankoop een bedrag van circa vijf miljoen gulden aan goodwill afschrijven. De verwaarlozing door het Franse moe derconcern Fougerolle had de vermogens positie van IGB aardig uitgehold. Op een balanstotaal van dik zestig miljoen, stond nog maar een eigen vermogen van twee miljoen gulden. Daarbij had IGB de kos ten voor nieuwe projectontwikkelingen al gewaardeerd, evenals rentelasten op in vesteringen. Dat doet het conservatieve Ballast Nedam echter niet, waardoor aanpassing van de cijfers diende te vol gen. Wirken zegt dat de grondslagen van waardering die IGB heeft toegepast, niet ongebruikelijk zijn in de bouwwereld. Toegestaan is het in elk geval zeker. Alleen kan het beeld zo wat optimisti scher uitvallen dan bij een conservatieve waardering. Of IGB op basis van de door Ballast Nedam toegepaste technieken over 1994 nog wel uit de verliezen zou zijn gebleven, wilde Wirken niet zeggen. De overname van IGB door Ballast Ne dam is razendsnel rondgekomen. Volgens Wirken, zelf woonachtig in Breda, waren er geruime tijd contacten tussen de twee bedrijven, onder meer omdat zij samen het NAC-stadion bouwen. Bovendien hebben BN en IGB samen ingeschreven op een groot project voor de PTT. PTT Post heeft BN laten weten dat het bedrijf positief mag zijn over de kans om samen met IGB een order voor zes nieuwe post- verdeelpunten binnen te slepen. Die order heeft een waarde van 185 miljoen gulden. Het huidige management van IGB heeft in eerste instantie wel degelijk overwogen om een echte management buyout door te voeren. Daarover waren met het Franse moederbedrijf al gesprekken gaande. „Maar gaandeweg kwam men toch tot de overtuiging dat het beter was aansluiting te zoeken bij een ander, groter en finan cieel sterk concern. Toen hebben ze ons gebeld," zegt RvB-lid Wirken. Daarna zijn de aandelen alleen voor de duur van een week in handen geweest van het zittend management. „Maar wij hebben geen cent meer voor die aandelen betaald dan het management aan Fouge rolle," wuift Wirken vage gedachten weg als zou er geld aan de strijkstok zijn blijven hangen. Wirken zegt dat Ballast Nedam erg blij is met de aankoop van IGB. „We hebben nu een betere dekking in het zuiden en het noorden. Zeker in het zuiden zullen we ook onder de naam IGB blijven werken. Bij grotere werken kan IGB beter aan tafel komen door de grote naam en de financiële kracht van Ballast Nedam." Het concern hield gisteren een persconfe rentie met een toelichting op de cijfers. BN maakte vorig jaar een winst van 91,3 miljoen gulden bij een omzet van 2,8 miljard. De omzet kwam daarbij 7,7 pro cent hoger uit, maar het bedrijfsresultaat verbeterde met slechts twee procent tot 99,6 miljoen. Wirken toonde zich niette min tevreden, omdat met een rendement over het eigen vermogen van 18 procent Ballast Nedam ruim boven de bij de beursintroductie beloofde 15 procent blijft. De omzet in het buitenland zal in 1995 wat dalen. Door versterking van de posi tie in Nederland zal de totale omzet op peil blijven. BN verwacht dat ook de winst tenminste op het peil van 1994 zal blijven. (ADVERTENTIE) De VSB Bank heeft - omdat het weer bijna voorjaar is - een aardig extraatje voor u: als u een hypotheek* afsluit tussen 27 februari en 28 april 1995 en daarbij een betaalrekening opent waarop uw salaris gestort wordt, dan krijgt u van ons een IKEA kadobon ter waarde van f 500,-. Helemaal vrij te besteden. Leuk voor in uw nieu we huis. Wacht dus niet te lang en maak binnenkort een afspraak met één van onze hypotheekadviseurs. Loop even binnen bij uw VSB Bankkantoor of bel gratis: 06-07 16. Maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 23.00 uur en zaterdag van 8.00 tot 17.00 uur. Daar kom je verder mee. *Waarvoor een nieuwe hypotheekakte wordt opgemaakt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 7