Prestigieuze wijk van Bhalotra in Amersfoort eindelijk klaar
\G 3 MAART 1995 D5
OMROEP ZEELAND
■euws: zie Radio J. 7.05 Omroep Zeeland
Ihtendeditie. 8.08 Radio Nieuwscentra^
|32 Omroep Zeeland ochtendeditie. 90s
luziék door de week. 10.05 Die's nog van
lor d'n oorlog. Herh. van zondag, ijgj
luziek door de week. 12.05 Omroep 2ee.
Ind middageditie. 13.08-13.30 Racj|0
aieuwscentrale. 16.03 Uit. 17,05 Omroep i
[eeland avondeditie. 18.11-18.30 Radio
pieuwscentrale
RADIO 1
lik heel uur en 7.30, 8.30, 12.30, 1330
16.30, 17.30, 18.30 en 06.30 Nieuws. Vprq'
1.07-12.00 VPRO-vrijdag met om 707
Nieuwsberichten; 9.05 Buitenland; 10 05 Aan
jafell; 11.05 Argos. VOO: 12.07 Nieuwsradio
J4.05 Veronica Nieuwsradio. VPRO: 16 os
Welingelichte kringen. TROS: 17.07 Aktua
119.04 Interaktief. 20.04 Klantenservice
fJCRV: 22.04 Hier en Nu-sport. NOS: 2307
jvlet het oog op morgen. TROS: 0.04-7 00
Nachtwacht
RADIO 2
tik heel uur Nieuws. VARA: 6.04 Ontbijtra-
dio. TROS: 9.04 Gouden uren. KRO: 12.04
Tijd voor twee. VOO: 14.04 Nederland mu-
ziekland. AVRO: 17.04 Van Staa tot zeven
EO: 19.04 De gouden greep. 20.04 Weekend^
Jradio. VOO: 22.04-24.00 De avond van het
(sentiment
RADIO 3
Elk heel uur Nieuws. KRO: 6.04 Breakfast-
dub. AVRO: 9.04 Arbeidsvitaminen. VARA:
12.04 De steen been show. 14.04 Tussen-
Igas. NCRV: 15.04 The magic friends. VOO'
Il7.04 Rinkeldekinkel. NPS: 18.04 De
Avondspits. EO: 19.04 Spoor 7. NCRV: 20.04
Paperclip magazine. VPRO: 21.04 Villa 65
VOO: 0.04 Countdown café. 2.02-6.00
wat een nacht
RADIO 4
I Om 7.00, 8.00, 9.00, 13.00, 18.00 en 20.00
Nieuws. EO: 7.02 Ouverture. Barokmuz. 8.04
Opus 4. 9.04 Muziek voor miljoenen. 11.00
Het ochtendconcert, Kamerork. van Lausan
ne met altviool en viool. 13.04 En nu...mijn
verzoek. VARA: 14.00 Middagconcert: Het
internationale concertcircuit. Muz. voor
1 viool en piano. 15.30 Francesco Maria Vera-
cini: Suite nr. 2 in F. 15.55 De Nederlanden.
Nieuw Sinfonietta Amsterdam met alt. 17.00
Operette. VARA: 18.04 Pletnjov dirigeert
Tsjaikovsky's Manfred. 19.00 (Neo)Renais-
sance. 19.35 Bach: Tripelconcert. Le Concert
Francais met traverso, viool en klavecimbel.
20.02 Avondconcert: De Matinee. Groot Om
roepkoor en Radio Filharm. Ork. 22.00 Liebst
du mich. 23.00 Muziek van deze eeuw. NPS:
24.00-1.00 Vincent na middernacht
RADIO 5
Elk heel uur tlm 18.00 Nieuws. NOS:
6.45-6.50 Mededelingenrubriek met uitge
breid weerbericht en scheepvaartberichten.
7.02 NOS Sportief. NCRV: 7.32-15.00 NCRV-
Vrijdag op vijf, met om 7.32 Goedemorgen
Nederland; NOS: 8.55 Waterstanden. NCRV:
9.03 Het gesprek; 9.50 Plein publiek; 11.03
Sara lachte; 12.02 Vuurstenen/Rondom het
woord; 13.08 Dokument op 5; 14.02 Tulpen
en olijven. AVRO: 15.02 Opium radio. NPS:
17.08 Radio UIT. PP: 17.50 D66. NMO: 18.02
Actualiteiten- en religieus programma in het
Arabisch. 18.45 Actualiteiten in het Turks,
NPS: 19.00 Nieuws en actualiteiten in het
Turks. 19.45 Nieuws en actualiteiten in het
Marokkaans en Berbers. 20.30 Nieuws en
actualiteiten in het Chinees. EO: 21.00 Licht
en uitzicht. 21.39 EO-Metterdaad. 21.40 Boe
ken wijzer. VPRO: 22.00-23.55 De avonden.
Met om ca. 22.30 Forum. NOS: 23.55-24.00
ANWB-berichten
Amerika bezoek van Koos
foto rtl4
heime dienst aan te nemen. Zij
en haar partner Hippolyte
moeten doen alsof ze getrouwd
zijn om zo een bende wa
pensmokkelaars om de tuin te
leiden.
(Duitsland 1,23.00-00.35)
Dad Amerikaanse speelfilm uit
1989. Regie: Gary David Gold
berg. Hoofdrollen: Jack Lem-
mon, Ted Danson en Olympia
Dukakis. Wall Street-zaken-
man John Tremont neemt met
tegenzin de zorg van zijn vader
op zich als zijn moeder ziek
wordt. Hij ontdekt dat zijn va
der volledig hulpeloos is, maar
tegen de tijd dat moeder uit het
ziekenhuis komt is zowel de
vader-zoon relatie als de toe
stand van de vader aanzienlijk
verbetert.
(BBC 1,23.20-01.15)
Aftermath/The Other Side of
Murder Amerikaanse tv-film
uit 1993'. Regie: Glenn Jordan.
Hoofdrollen: Richard Cham
berlain, Michael Learned en
Denis Heames. Mevrouw Col-
burn is ongerust als haar zoon
niet op tijd thuiskomt en gaat
hem zoeken. Hij blijkt het
slachtoffer geworden te zijn
van een overval., De overval
lers gijzelen nu ook mevrouw
Colburn.
(Nederland 2, 23.41-01.15)
Track 29 Amerikaanse speel
film uit 1988. Regie: Nicolas
Roeg. Hoofdrollen: Theresa
Russell, Gary Oldman, Christo
pher Lloyd en Sandra Berhard.
Thriller. Linda Henry en haar
man dr. Henry Henry wonen in
North Carolina. Hij werkt in
een ziekenhuis en heeft één
passie: speelgoedtreintjes. Dan
wordt Linda geconfronteerd
met een jongeman, die beweert
dat hij haar zoon is.
(RTL4, 23.50-01.30)
Veel kleur en bouwtypen en
woonvormen is karakteristiek
mr Kattenbroek.
foio'ssjaak henselmans fotografie,
amsterdam
Stedebouw volgens As-
hok Bhalotra is dé trend
in Nederland. De in New
Delhi als advoeatenzoon'
opgegroeide archi
tect-stedebouwer raakte,
na nogal wat omzwervin
gen door Europa in een
aftandse volkswagenbus
uiteindelijk in Nederland
verzeild via de Vlaar-
dingse die hij in Parijs
leerde kennen. Begonnen
als medewerker van het
Rotterdamse bureau Kui
per Compagnons is hij
daar inmiddels directeur.
De wijk Kattenbroek in
Amersfoort betekende
zijn doorbraak. Nu is
Bhalotra een fenomeen,
waar vele wethouders
van ruimtelijke ordening
'iets' van willen hebben.
Breda krijgt met de In
diër te maken, als de
raad hem verkiest voor
de bebouwing van het
Chasséterrein. Bhaltora
rukt op, ook naar Bra
bant. Reden genoeg voor
een kennismakingsblik
op zijn werk in Katten
broek.
Van onze verslaggever
Mathieu Kothuis
Breda - De wijk Kattenbroek is
opgebouwd uit vijf hoofdelemen
ten, De Ring, het Masker, de
laan der Hoven, de Verborgen
I Zone en de Kreek. In die ver
schillende delen heeft stedebou
wer Ashok Bhalotra, zoals hij
zelf zegt, geprobeerd 'nieuwe sfe
ren op te roepen'.
Niet alleen door het gebruik van
verschillende woontypen, woon
vormen en bouwmaterialen,
maar vooral door veel kleur.
Daarmee is de wijk onvergelijk
baar met elke andere woonwijk,
waar ook in Nederland.
Zonder in te willen gaan op Bha-
iotra's symboliek ('de verlangens
dromen van de bewoners naar
het onbekende en het oneindige')
™jft een rondwandeling door
Kattenbroek een heel bijzondere
'Dat dromerige
krijgt Breda straks ook'
De woontoren bij het winkelcentrum Emiclaer in Kattenbroek is
een ontwerp van de architecten Hans van Beek en Sjo van den Ee-
renbeemt.
En zo kunnen we nog wel even
doorgaan. Van de befaamde 'ruï
ne-woning' tot en met de 'villa
rondo' heeft Bhalotra gestreeft
naar een 'optimale integratie' van
verschillende groepen bewoners
en woningtypen.
Kattenbroek omvat in totaal
5.000 woningen waarvan globaal
32 procent sociale huur, 22 pro
cent premie huur- en koop en de
rest vrije sector woningen. Bha
lotra hield de supervisie over de
hele uitvoering van het plan.
In Breda probeert hij, als zijn
plan voor het Chasséterrein door
gaat, dezelfde integratie tussen
woningtypen en toekomstige be
woners te bereiken.
Met zijn plan voegt hij een aantal
nieuwe 'kamers' aan de stad toe.
Al eerder maakte Bhalotra een
analyse van Breda, binnen en
rond de singels, waarbij hij negen
'kamers' onderscheidde. Zijn
plan voor het Chasséterrein sluit
daar bij aan.
Ontwerp
„Net als zijn plannen in Breda
heeft Bhalotra Kattenbroek wat
'dromerig' ingevuld. Iedereen die
hier is komen wonen heeft een ei
gen, orgineel huis. De meeste
mensen hebben heel bewust ge
kozen om hier te wonen", zegt El
len van Leent. -In '91 was zij één
van de eerste bewoners in Kat
tenbroek. Met man en kinderen
De zogenaamde "Witte wal' in Kattenbroek naar een ontwerp van architect Maarten Min van Min 2 produkties. Min is door Bhalotra
ook ingeschakeld bij zijn ontwerp in Breda.
bewoont ze er een prachtige,
geelkleurige woning aan de Afri-
ka-ring. De straat vormt de be
grenzing van het centrum van de
wijk. Haar verhuizing van Alme-
re naar Kattenbroek vormde een
keerpunt in haar leven. Het suc
ces van Kattenbroek werd tevens
de start van haar eigen bureautje,
gevestigd aan de Afrika-ring.
LM-Partners verzorgt inmiddels
met 15 free-lance rondleiders ex
cursies over architectuur en ste
debouw, niet alleen in Katten
broek maar door heel Nederland
en zelfs in het buitenland.
Van Leent: „Ik zat hier 's zomers
in dat eerste jaar in de tuin en zag
hier de wethouder ruimtelijke or
dening regelmatig rondlopen, tel
kens opnieuw met een nieuwe
groep mensen. De gemeente
Amersfoort werd gewoon over
spoeld met aanvragen voor een
rondleiding door deze wijk".
Ellen werkte op dat moment als
notuliste bij de gemeentelijke
raadscommissie ruimtelijke or
dening en nam haar kans waar.
Eerst verzorgde ze zelf de rond
leidingen door haar wijk. Nu
heeft ze 15 gedegen getrainde
free-lance rondleiders in dienst.
Met nieuwbouw had Ellen al eni
ge ervaring door een vroegere
werkkring op het projectbureau
stadsvernieuwing in Amsterdam,
bij de Technische Universiteit in
Delft en door een baan bij de ge
meentevoorlichting in die stad.
Bovendien is haar man architect
en ook dat helpt.
Enthousiasme
Haar bureautje heeft in de afge
lopen jaren ruim 20.000 mensen
door Kattenbroek rondgeleid en
n het zogenaamde 'castellum',
verwijzend naar het oude Mid-
eeuwse centrum van Amers-
e°rt, zijn 22 driekamerapparte-
enten voor ouderen onderge-
tscht in een grote kubus. Het
8 touw wordt gekenmerkt door
srote, rode en blauwe kleurvlak-
i' De appartementen, in zes
,UW a8en> hebben één gemeen-
be PP6 jke ruimte en tuin op de
be zogenaamde 'villa panorama'
I™ gebouwd in Griekse stijl, be
aat uit vier bouwlagen en heeft
opvallende panoramische
S'aspui. De naam Chrystal Pala
tten V00r een 8r°ePie van zes-
rnnri wonmgen, gegroepeerd
tuin °m 6en co^ectieve overdekte
De zogenaamde 'boerderijenkamer' naar een ontwerp van Olga Architecten in Groningen.
Het woontype 'villa Verona' naar een ontwerp van architect Rudy Uytenhaak uit Amsterdam.
het enthousiasme van de bezoe
kers is overweldigend, ervaart
Ellen. Haar bureau begint bin
nenkort soortgelijke rondleidin
gen in Amsterdam, Maastricht,
Almere maar ook in Berlijn en
het Roergebied. En wie weet,
straks wellicht ook nog in Breda.
„De manier waarop we het hier
aanpakken slaat kennelijk erg
aan. We hebben laatst nog een
groep uit Berlijn op bezoek gehad
waarvoor we een reis van drie
weken, inclusief hotels en ver
voer door Nederland hebben ver
zorgd. Uit eigen land gaat het
vaak om mensen van corporaties
en gemeenteraden die moeten be
slissen over een nieuwbouwplan
maar nooit eerder hebben geleerd
goed naar architectuur te kij
ken".
Toch is het in Kattenbroek niet
alleen rozegeur en maneschijn.
De wijk kent wel degelijk proble
men. Voor de ramen van een
blokje met aluminium beklede
woningen hangen bekende kre
ten. „De condens loopt hier van
de muur en wij zitten met een ho
ge huur". Waar hebben dat in
Breda meer gehoord?
Verkeersborden zijn in Katten
broek zijn slechts sporadisch te
vinden. Van Leent: „Die ontsie
ring van het straatbeeld heeft
Bhalotra zoveel mogelijk willen
vermijden maar dat levert her en
der wel onveilige situaties op".
Zo zijn er wel aparte fietsroutes
aangegeven maar geen duidelijke
fietspaden.
De inwoners van Kattenbroek
kennen die routes inmiddels wel,
maar bezoekers hebben vaak de
grootste moeite hun weg door de
wijk te vinden.
Een ander nadeel vormt het ge
brek aan groen waardoor er vrij
wel geen speelgelegenheid is voor
de allerkleinsten. Aan de west
en zuidelijke begrenzing van
Kattenbroek ligt een prachtig
aangelegd park maar daarmee is
meteen bezuinigd op de rest van
het groen in de wijk.Ondanks al
deze nadelen zijn de meeste be
woners van Kattenbroek nog
steeds erg gelukkig in hun wijk,
al maakt ze dat niet extra honk
vast.
De doorstroming ligt op er de
zelfde niveau als in andere woon
wijken in het land. De aantrek
kingskracht van Kattenbroek
vertaalt zich wel in fors gestegen
woningprijzen.
Ellen van Leent: „Dit is een typi
sche wijk voor avontuurlijke,
mobiele mensen. Die kicken erop
om hier te wonen. Maar ze ver
huizen net zo rustig ook weer
naar elders als dat zo uitkomt.
Intussen zijn ze wel allemaal dol
enthousiast op hun wijk".