Shell-personeel: 'De maat is vol'
ECONOMIE
KLM heeft vele honderden stewardessen nodig
Ondernemingsraad en Industriebond FNV eisen belofte dat er geen ontslagen vallen, anders acties
a
=3
Opsporen en voorkomen
van fraude belangrijke
taken voor accountants
Trio wil onrecht in bouwwereld bestrijden
'Het stikt van de zaken die niet deugen'
Arbeidsonrust in klein-metaal, bouw, banken, havens en confectie
SDAG 8 FEBRUARI 19?5
fli; 11 l)ESTEM
I
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1995
A6
,40 1230,40
,50 54,00
59,00
15,80
46,80
,70 d
,00 a
,20
,70
,20
3,00
25,90
1,00
52,40
39,40
77,00
37,00
42,50
75,00
34,80
74,60 d
48,80
74,30
94,70
200,00
36,80
71,80
1780,00
550,00
51,30
300,00
300,00
87,60
63,80
1100,00
38,50
19,10
30,50
4,90
39,20
0,85 a
18,50
46,70
45,00
42,80
28,00
63,50
10,50
9,40
64,20
54,30
49,30
62,10
13,10
47,00
25,40
1,00
52,50
39,70
78,00
37,00
42,00
35,00
73,70
49,00
74,00
94,70
36,20
72,80
Texaco
Toshiba Corp.
Union Carbide
Union Pacific
Unisys
USX Marathon
US West
Westinghouse
Woolworth
Xerox Corp.
52,20
63,80
38,50
19,30
30,50
4,90
38,60
31,60 32,20
29,40 29,40
34,00 34,00
7,40 7,50
900,00
630,00 631,00
520,00
25,50 25,50
53,50 53,70
5,09
46,80 46,20
1100,00
43,00 43,00
400,00
46,50
3000,00
61,70
500,00
27,40
49,70
9,30
15,80
38,80
13,90
16,00
61,30
28,40
50,50
9,10
15,80
39,00
14,00
16.00
CBS koersindex
06/02 07/02
278,60 279,00
275,60 275,90
265,90 265,90
292,70 293,40
214,40 216,90
367,00 366,40
algemeen
id excl.kon.olie
internationals
lokale ondernem.
id financieel
id niet-financ.
Goud
Goud onbewerkt 20,460-21,060
bewerkt 22,660 laten
Zilver
zilver onbewerkt 220-290
bewerkt 330 laten
Wall Street
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco ine.
bethl steel
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
citicorp
cons.edison
digit.equipm.
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
goodyear
hewlett-pack.
int. bus,mach.
inttel.tel.
kim airlines
mcdonnell
merek co.
mobif oil
omega financ.
philips
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
travelers
united techn.
westinghouse
whitman corp
woolworth
06/02 07/02
37 37
38'/, 38
51 51%
58% 57%
27 26
16% 16
47% 47%
14% 14%
46% 46%
13% 14%
44 45%
43 43%
28% 28%
36% 36%
54% 55
49% 49%
62% 62%
25% 25%
51 51
39% 39%
37 36
102% 102%
74% 74%
94% 95
27% 27%
52 53
40% 40%
88% 87
27 26
32% 31%
112% 111%
46% 45%
19% 19%
61% 61%
39% 39%
65% 65
14% 14%
16% 16%
16% 16%
lui
65,00
585
0,60
jan
o98
52,50
249
8,00 a
70,00
582
4,50
apr
57,50
674
0,50
jul
52,50
585
0,60 a
jan
80,00
218
31,30
o96
90,00
367
22,70
mei
40,00
370
0,90 a
apr
35,00
263
0,80
jul
35,00
241
1,50
apr
30,00
250
0,40 a
apr
140,00
632
5,10
iul
o96
17,00
1065
0,80
17,00
225
2,00
feb
410,00
465
6,20
feb
415,00
695
2,80
feb
420,00
1278
1,20
mrt
415,00
490
7,00
jul
440,00
254
4,80
feb
400,00
446
0,20
feb
405,00
371
0,50
feb
410,00
276
1,20
feb
415,00
704
3,00
feb
420,00
401
6,00
feb
90,00
2000
1,17
apr
50,00
500
0,60 a
apr
70,00
365
1,00
apr
80,00
393
5,00
jul
80,00
442
6,40
apr
80,00
223
3,10
apr
50,00
391
4,80
iul
55,00
707
2,40
apr
50,00
231
0,50
iul
50,00
580
1,20
feb
90,00
625
5,00
feb
100,00
216
0,90
feb
105,00
362
0,70 a
mei
100,00
554
5,50
mei
105,00
573
3,80
mei
95,00
649
6,00
apr
195,00
311
3,70
apr
200,00
537
1,70
okt
190,00
2645
7,20
o98
190,00
2632
16,10
apr
57,50
419
1,30
apr
52,50
242
1,10
feb
730,00
319
0,60 b
iul
200,00
701
7,50
jul
200,00
702
7,10
j97
856
11,40
0,60
8,60
4,50
0,40
0,40 a
32,70
24,50
1,00
0,80
1,40
0,20
4,00
0,80
1,90
6,00
2,70 a
1,00
6,70
5,00
0,20
0,40
1,10
2,90
6,00
- a
0,40
1,40
6,20
7,30 b
3,50
3,50
1,80
0,70
1,50
6,00
1,20
0,60
5,70
4,30
5,30
3,70
16,00
1,10
I,20
0,70
6,80
6,80
II,50
0oorWim Moiog (anp)
Sthiphol - Bij de KLM be-
,aat de verwachting dat de
torse uitbreiding van cabine
personeel, waarmee vorig
L een begin is gemaakt, de
komende jaren gewoon zal
DIERENBESCHERMING BREDA E.O: S»
KINDER EN JONGERENTELEFOON: 0M432
MILIEUKLACHTEN (STADSGEWEST BREDA). 076-2052 S
MOEDERS VOOR MOEDERS «S
NATIONALE OMBUDSMAN J7»' S
RIAGG BREDA. «H
VRIJWILLIGERSWERK BREDA: 076-215»
loopt er een wervingspro-
jtainma voor 500 nieuwe ste
wards en stewardessen. Het ziet
naar uit dat dat aantal meer
jan verdrievoudigd wordt.
jle zitten nu bij het cabineper-
jjneel op een sterkte van 5600.
flat zal naar verwachting over
go jaar of drie 7000 moeten
!iin," tegt L. Noordijk, hoofd
opleidingen cabinepersoneel bij
de luchtvaartmaatschappij.
Het gaat goed met KLM. Presi
dent-directeur Bouw maakte vo
rige week mooie winstcijfers
over het derde kwartaal van het
lopende boekjaar bekend.
Het passagiersvervoer is zo spec
taculair gestegen, dat met man
en macht gewerkt wordt aan het
recruteren en opleiden van nieu
we stewardessen. Vanaf juni zijn
er al 369 in dienst genomen.
De belangstelling voor het blau
we uniform is enorm. Tot nu toe
hebben zich al 3500 kandidaten
gemeld, van wie inmiddels een
groot deel na selectie weer is
afgevallen.
Afgelopen zomer ging de kogel
door de kerk om een uitgebreid
wervingsprogramma te starten.
In de drukke zomermaanden van
1994 leidde het sterk gestegen
aantal passagiers tot grote werk
druk voor het cabinepersoneel.
Vrije dagen konden niet meer
worden opgenomen. De stewards
en stewardessen, het visitekaart
je van KLM, raakten uitgeput en
het tegoed aan vrije dagen steeg
fors.
Nu de toename van het aantal
passagiers onverminderd aan
houdt, groeit bij de luchtvaart
maatschappij de overtuiging dat
de wervingsactie een aantal ja
ren onverminderd zal moeten
doorgaan.
ten, zodat het bedrijf bij tegen
vallende ontwikkelingen het
personeelsbestand zonder al te
veel problemen weer kan afslan
ken. Bij de KLM krijgt echter
iedere steward of stewardes na
een proeftijd van twee maanden
een vaste aanstelling.
Buiten de cockpit blijft het
KLM-personeel in de vliegtuigen
vooral een aangelegenheid van
vrouwen. De verhouding 80 pro
cent vrouwen ten opzichte van
20 procent mannen is de afgelo
pen decennia nauwelijks veran
derd.
Een nieuwe ontwikkeling is wel
dat deze verhouding nu ook
De aanvankelijk genoemde 500
extra man/vrouw cabineperso
neel zal waarschijnlijk uit
groeien tot een getal van 1700.
Dat betekent een toename van
het oorspronkelijke aantal met
bijna 30 procent.
Hoewel KLM het aantal perso
neelsleden op de grond stabiel
houdt, is de ontwikkeling van
het aantal werknemers in de
lucht in sterk contrast met een
aantal maatschappelijke trends.
De meeste ondernemingen ne
men slechts mondjesmaat nieuw
personeel aan. Bovendien is er
vaak sprake van termijncontrac-
geldt voor leidinggevende func
ties als purser en assistent-pur-
ser. Veel stewardessen hebben de
afgelopen jaren - promotie ge
maakt, want nog maar tien jaar
geleden werd de eerste vrouwe
lijke purser aangesteld.
„Om het aantal mannen aan
boord te vergroten, hebben we
besloten de mannenmarkt deze
keer heel gericht te bewerken,"
vertelt mevrouw W. de Moor,
hoofd werving en selectie cabi
nepersoneel.
De luchtvaartmaatschappij is in
overleg met het ministerie van
Defensie om vertrekkende kort-
verbanders bij de krijgsmacht in
hun afscheidsmapje een folder
mee te geven met informatie
over een nieuwe loopbaan bij de
KLM.
Kan onze verslaggever
i Moerdijk - Voor het Shell-personeel is de maat vol. De
iverknemers eisen van de Shell-directie de toezegging dat
ontslagen in de toekomst uit den boze zijn. Doet
het bedrijf die belofte niet, dan volgen acties.
Dat hebben de bij Shell werkza
me leden van de Industriebond
tijdens twee drukbezochte
(ènvergaderingen uitgespro-
a. Donderdag zal een eerste
I prikactie worden gehouden.
Zowel de Industriebond FNV als
je ondernemingsraad spreekt
tan 'chantage' door de Shell-di-
sctie bij de besprekingen van
«n plan ter 'verbreding van de
I inzetbaarheid van het personeel'
Geen geld
bat plan als zodanig, waarbij de
I operators kleine klussen van de
I technische dienst moeten kun-
n verrichten, is voor de werk-
mers bespreekbaar. Op ter-
ji kunnen daardoor 45 func-
I lies vervallen bij Shell en haar
I De ondernemingsraad wil van de
factie de toezegging dat er
ntslagen vallen en dat bij
I ie uitvoering van het plan de
1 sociale plannen worden toege-
I past die bij de vorige reorganisa
ties golden.
I De directie zegt daarvoor geen
I financiële ruimte van het hoofd-
van Shell Nederland
i te krijgen. Directeur ir.
I: de Koning zou nu hebben
bedreigd de adviesaanvraag voor
iet VIP-project in te trekken en
n nieuwe adviesaanvraag voor
a onmiddellijke reductie van
de technische dienst met 15
i in te dienen. De OR en
lie vakbonden zien dat als een
I chantage-poging.
I Districtsbestuurder A. van den
I tag van de Industriebond FNV:
I -De leden hebben de OR laten
dat zij de raad zullen
b als ze negatief adviseert.
te leden zijn het spuugzat. Er
geen ontslagen meer ge-
compromis te kunnen komen. Er
is een draagvlak voor de voor
stellen over de verbreding inzet
baarheid personeel, omdat de
werknemers ook zien dat dat
goed is voor de toekomst van
Shell Moerdijk."
Zij wijst de term chantage
krachtig van de hand. Maar ze
stelt wel dat de onderzoeken
naar de concurrentiekracht van
Shell Moerdijk hebben uitgewe
zen dat de fabriek nog steeds
naar verhouding te duur produ
ceert. En daarom moeten de kos
ten naar een concurrerend ni
veau worden teruggebracht.
taal
neelszaken L. Be
bos toont zich namens de Shell-
I factie verbaasd over de harde
ral van de werknemers. „Wij
I njn met de ondernemingsraad in
Peking en denken tot een
„Wij willen dat met een
termijn plan doen. De OR wil nu
garanties voor mensen die wel
licht in 1998 in het gedrang
komen. Die problemen zijn heel
theoretisch," stelt ze.
Belios zegt dat als Shell Moer-,
dijk niet de kans krijgt deze
strategie voor de lange termijn
uit te werken, de kostenreductie
op korte termijn moet plaatsvin
den omdat het huidige onder
houd te duur uitpakt.
De werknemers hebben dit als
een onaanvaardbaar dreigement
opgevat. En dat is olie op het
vuur, dat bij Shell Moerdijk al
geruime tijd smeult. De onrust is
het gevolg van forse reorganisa
ties bij de chemie-gigant.
Sanering
In twee saneringsronden ver
dwenen ruim 500 van de 1070
banen. Vervolgens presenteerde
Shell een stapel voorstellen voor
verdere flexibilisering van de ar
beid, waaruit het personeel con
cludeerde dat de ploegentoesla-
gen zouden worden gekort.
OR-secretaris C. de Wee zegt dat
bij het bedrijf een grimmige
sfeer hangt. „De sfeer is om te
snijden."
Het personeel is niet meer gemo
tiveerd als gevolg van de voort
durende verslechteringen en re
organisaties die de leiding voor
stelt. Ook maakt men zich zor
gen over het onderhoud. „Men
sen zijn echt bang dat er straks
nog wat gebeurt.
Reparatie TV video
K.T.V.
lefect? Bel: 076-224500, dan komt er tenminste
an! Geen voorrijkosten. Technica Nova Brea_^
Schilderwerken
Bent u de
(winter)schilder
mensen zoeken in deze tijd??? Laat het'jnze
en dus uw potentiele klanten, weten door
dvertentie onder deze rubriek te plaatsen.
Bel snel: 076-236253/236255
AFDR ING TELEVERKOOP DE STEM
fester Sorgdrager van Justitie:
tan Haag (anp) - Het fraudebewustzijn moet voordurend een
/'spelen in het werk van een accountant. Zij zouden met een
ye tolerantie moeten werken dan de anderen in een
zei minister Sorgdrager van
witte gisteren bij de presenta-
het boek 'Fraude: voor-
is beter dan genezen' van
Nederlands Instituut voor
Weraccountants (Nivra).
J controleren van de finan-
Tegelwerken
ieuwe tegels in de badkamer???
Verkoopt en zet u tegels, zorg dan dat
lezers uw advertentie direct binnen hanüD.
i en plaats een advertentie onder deze ruu
Bel snel: 076-236253/236255
AFDELING TELEVERKOOP DE STEM
Timmerwerken
klussen
Jeroen Leyendeckers. Tel. 076-225370
Verhuizingen
Verhuizen? 0.
jiswagen, nu 20 kub met chauffeur/helper ^Qor
ZVL) Buiten Zeeuws-Vlaanderen ander tar
.a. verhuizingen, deelverhuizingen, kleinvra
Terneuzen: 01150-20414
verantwoordingen van een
volgens Sorgdrager.de
L'bak van een accountant.
I Beeft antwoord op de vraag
tol '?arrekening een getrouw
Jtt biedt van de financiële
faïVan bedrijf- Bij hoort
Ito onafhankelijk, onpartij-
I j?'®aar ook deskundig te zijn.
sti iger ze§t het nieuwe cur-
liit van ^et Nivra belang-
te vinden, omdat het een
,eJ0iing doet het 'fraudebe-
in van accountants aan te
in.
is de beroepsgroep er
echter niet. De fi-
itta-uf controleurs zullen
to.™teiri moeten nadenken
Dianieren om fraude door
Mn te ontdekken en te
«omen.
wijst als voorbeeld
|iisv fr'n®e aandacht voor het
lii,_erhij de controle van de
ening. De accountants
ltdyr volgens haar juist
slede aandacht aan moeten
omdat fraudes met
:R INFORMATIE 076-236255
Minister Sorgdrager
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
kasgeld juist vaak voorkomen.
De minister pleit verder voor een
goed en veelvuldig contact tus
sen accountants en Justitie. „Ac
countants hebben veel bagage in
huis als het gaat om de finan
ciële controle. Bij Justitie heeft
men die kennjs met het oog op
de bestrijding van de georgani
seerde criminaliteit. Wellicht
kan dat over en weer bevruch
tend werken," aldus Sorgdrager.
Jan Denier, Toine van der Kloof en Hans Peter Verkooijen (vlnr) strijden tegen het onrecht in de bouw.
FOTO WILLEM BLAUW
Van onze verslaggever Rosé Lokhoff
Rijsbergen - Elke aannemer is wel
eens de boot ingegaan. Die stelling
durft Jan Denier, aannemer te Rijsber
gen, best aan.
Volgens hem is het de laatste tijd strijk en
zet dat opdrachtgevers de rekening betwis
ten, in de hoop dat ze in de daarop
volgende procedure een langere adem heb
ben dan de aannemer.
Zo'n procedure kan veel tijd en geld ver
gen en menig aannemer is daardoor al
failliet gegaan. Dat vindt Denier onrecht
en daar wil hij tegen strijden.
Samen met de Zundertse advocaat Toine
van der Kloof heeft hij daarom de stichting
'Recht en bouwzaken' opgericht. Breda-
naar Hans Peter Verkooijen, docent mar
keting aan de NHTV, is hun adviseur.
Bedoeling van de stichting is het zo snel
mogelijk oplossen van het conflict tussen
aannemer en opdrachtgever. „Nooit laten
verharden. Kost alleen maar tijd en levert
nog meer ergenis op. Daar wordt niemand
beter van. Als onpartijdige derde nemen
we de stand van het werk op en we kijken
naar de juridische kant van de zaak. Die
deskundigheid hebben wij in huis en dat
wekt vertrouwen," aldus het trio.
„Bodemprocedures bij de rechter moeten
voorkomen worden. Dan gaan dure advo
caten aan de slag en trekt degene met het
meeste geld.- meestal de grote opdrachtge
ver - aan het langste eind. Wij vinden dat
iedereen de mogelijkheid moet hebben
recht te halen. Het moet niet gekocht
hoeven te worden."
Om de drempel te verlagen, werkt de
stichting met een laag basistarief van 150
gulden per uur. Een advocaat begint nor
maal bij 280 gulden per uur en als de zaak
spoedeisend is, tikt dat al snel door.
„Een advocaat wacht af en vraagt ook al
meteen een voorschot. Dat kan nou net het
geld zijn dat de aannemer niet kan missen.
De zaak blijft hangen en de andere partij
zit in z'n handen te wrijven."
Denier heeft zelf ervaring met de zaak
rond de bouw van een laboratorium voor
de Rijksuniversiteit Leiden. Twee jaar lang
moest hij vechten om een bedrag van rond
de twee miljoen, dat hem door criminele
activiteiten - het geld voor de aannemer
werd doorgesluisd naar rekeningen in
Zwitserland - door de neus was geboord.
Het grootste deel daarvan is inmiddels
binnen, maar het verlies dat hij op de
bouw leed, moet nu nog worden verrekend.
De zaak werd uitgebreid gevolgd door
vakblad Cobouw, zodat aannemers deze
goed konden volgen. „Dat redt 'ie nooit,
dachten ze. Maar ze zagen me stap voor
stap winnen en toen gingen ze bellen. Of ik
hen ook kon helpen. Het stikt van de zaken
die niet deugen. En dus bleek er een markt
te zijn voor onze stichting."
Van der Kloof ziet in het werk van de
stichting een vergelijking met een echt
scheiding. „Je moet ingrijpen voor de
scheiding een feit is; bemiddelen in de
relatie en die goed houden. Vandaar ook
dat wij per se binnen twee weken de
partijen rond de tafel willen hebben. We
hebben dan al naar het werk gekeken en
alle papieren zijn klaar," zegt hij.
Denier denkt ten slotte dat de stichting
ook preventief kan werken. „Er zijn voor
de opdrachtgever te veel mogelijkheden
om niet te betalen. Als ze door ons zien dat
het allemaal niet meer zo gemakkelijk kan,
binden ze wel in."
ECONOMIE KORT
Aardgasverbruik W-Europa groeit licht
Brussel - Het gemiddelde verbruik van aardgas in West-Europa
is in 1994 met slechts 2 procent gegroeid. Volgens Eurogas, de
Europese unie van industriële aardgasgebruikers, is dat te
danken aan de milde winter. In 1993 nam het gasgebruik nog
met 6 procent toe.
Uit cijfers van de organisatie blijkt dat het gasgebruik in het
Verenigd Koninkrijk, Spanje, Finland en Denemarken wel sterk
is gestegen met 10 a 11 procent. In Nederland gaf het
aardgasgebruik een daling te zien van 3 procent. Nederland
staat in West-Europa op de vierde plaats van grote gebruikers.
Nederland is met een produktie van ongeveer 70 miljard
kubieke meter de grootste aardgasleverancier, gevolgd door het
Verenigd Koninkrijk en Noorwegen. In totaal voorziet Europa
voor 70 procent in zijn eigen aardgasbehoefte. De rest wordt
ingevoerd uit Rusland (20 procent) en Algerije (10 procent).
China verwacht meer werkloosheid
Peking De Chinese regering gaat ervan uit dat de werkloosheid
verder zal toenemen als de verliesgevende staatsbedrijven
worden afgestoten.
Om de stijging op te vangen zal het systeem voor werkloosheids
uitkeringen verbeterd worden. Tot nu toe heeft de regering de
verkoop van staatsbedrijven beperkt om sociale onrust te
voorkomen. Volgens de overheid bedroeg de werkloosheid 2,7
procent in 1994.
Analisten zeggen dat het cijfer veel hoger zou zijn als de 30
miljoen mensen die voor staatsbedrijven werken, maar niets te
doen hebben, ook tot de werklozen gerekend zouden worden.
Het ligt voor de hand dat deze mensen ontslagen zullen worden
als de overheid besluit de staatsbedrijven niet langer te subsi
diëren.
Werkloosheid Duitsland stijgt fors
Neurenberg - In Duitsland zijn er de afgelopen maand 290.300
werklozen bijgekomen, zodat het totale aantal uitkomt op 3,85
miljoen. De werkloosheid groeit daardoor van december op
januari van 9,2 tot 10 procent van de beroepsbevolking.
Zowel in het westen als in het oosten van Duitsland neemt de
werkloosheid toe. In het westen zijn vorige maand 2,75 miljoen
werklozen geteld, 199.600 meer dan in december. Daardoor gaat
de werkloosheid van 8,2 naar 8,9 procent. In het oosten van het
land is de werkloosheid gegroeid van 13,5 tot 14,7 procent,
doordat het aantal mensen zonder werk is opgelopen met 90.700
tot iets meer dan 1,1 miljoen.
Quaker Oats doet dierenvoeding VS weg
Pittsburgh - Het Amerikaanse concern Quaker Oats doet na zijn
Europese activiteiten op het gebied van dierenvoëding ook zijn
Amerikaanse honde- en kattenvoer van de hand. Koper is het
voedingsconcern Heinz, dat er 725 miljoen dollar voor op tafel
legt.
Vorige week kocht het Britse concern Dalgety voor 700 miljoen
dollar de Europese divisie diervoeding van Quaker Oats. Daar
hoort onder meer de produktie van Felix en Bonzo in Nederland
bij, die in Etten-Leur en IJmuiden aan 474 mensen werk biedt.
Time Warner koopt exploitant kabel-tv
New York - De Amerikaanse mediagigant Time Warner koopt
via een aandelenruil van naar schatting 2,6 miljard dollar de
kabel-tv-exploitant Cablevision. Time Warner krijgt er zo 1,3
miljoen abonnees bij, waardoor het totale aantal abonnees op
ongeveer 11,5 miljoen komt. Time neemt ook schulden van
ongeveer 2 miljard dollar over.
Time Warner, ook actief in de muziek en de uitgeverij, maakte
gisteren verder bekend in het afgelopen jaar zijn verlies flink te
hebben verminderd. Het nettoresultaat kwam uit op 91 miljoen
dollar negatief na een verlies van 221 miljoen dollar in 1993.
Wolters Schaberg verkoopt Luzac College
Zeist/Breda - De ontmanteling van investeringsmaatschappij
Wolters Schaberg lijkt een aardig eind op weg. Gisteren maakte
het bedrijf uit Zeist bekend de dochteronderneming Luzac
College te verkopen aan beursfonds Goudsmit. Het Achterhoek-
se metaalbedrijf DRU in Ulft wordt afgestoten aan het eveneens
beursgenoteerde Schuttersveld.
Het Haagse Luzac College, een groep van twaalf landelijk
gespreide privéscholen waaronder een in Breda, heeft een
jaar-omzet van 11 miljoen gulden.
Nijverdal-Ten Cate reorganiseert fors
Almelo - Nijverdal-Ten Cate (kunststoffen en textiel) gaat fors
reorganiseren. Het hoofdkantoor wordt 'gestroomlijnd'. Tevens
gaat het concern de Amerikaanse brandslangproducent Natio
nal Fire Hose en kunststof- en confectie-activiteiten in Grieken
land liquideren. Wat de gevolgen voor de werkgelegenheid zijn
is nog niet bekend. Wel dat de directie 15 miljoen gulden heeft
gereserveerd voor de saneringen.
Stukgoedbedrijven onderzoeken fusie
Rotterdam - De Rotterdamse overslagbedrijven Hanno, Multi
Terminals Waalhaven (MTW) en Nederlands Transport Bureau
(NTB) gaan de mogelijkheden tot samenwerking onderzoeken.
Het gaat om drie kleinere overslagbedrijven, die denken dat
schaalvergroting betere toekomstperspectieven biedt.
Bestuurder J. Heilig van de Vervoersbond FNV stelt dat het
samengaan een voorwaarde is om te overleven. De directies van
de drie bedrijven vinden dat medewerking van sociale partners
en de gemeentelijke overheid onontbeerlijk is om de operatie te
laten slagen.
Het drietal heeft samen 280 werknemers. Elk heeft een pakket
containers van jaarlijks 50.000 stuks. Verder behandelen ze
hout, staal, aluminium, balen met noten en rijst, en dergelijke.
Van onze verslaggevers
Breda - De arbeidsonrust beperkt
zich vooralsnog tot wilde stakingen
in de Amsterdamse haven en een
prikactie in de klein-metaal. En
uiteraard het streekvervoer.
Maar als het cao-overleg in een reeks
bedrijfstakken deze week niet tot een
goed eind wordt gebracht staan grotere
acties voor de deur.
De onderhandelingen over twee grote
cao's komen morgen in een beslissende
fase. Dan loopt bijvoorbeeld het ultima
tum af dat de industriebonden hebben
gesteld aan de werkgevers in de metaal
nijverheid (310.000 werknemers).
En ook de bouwbonden beginnen hun
geduld te verliezen. De onderhandelin
gen over een nieuwe cao voor de
200.000 werknemers in deze sector ver
loopt uiterst traag. Te traag, vinden de
bonden, die daarom dreigen met acties.
Bij de cao voor de banken (ruim 106.000
werknemers) menen de werkgevers dat
een nieuwe cao onder handbereik ligt.
Maar de bonden hebben nog steeds de
grootst mogelijke problemen en gaan
voor de tweede keer in korte tijd terug
naar hun achterban.
Verder zitten de onderhandelingen voor
een nieuwe cao in- de confectie-indus-
trie (10.000 werknemers) in het slop.
Struikelblokken zijn ook hierde loons
verhoging en verdergaande arbeidstijd
verkorting.
Terug naar de metaal. In een schier
eindeloze reeks onderhandelingen is
maandenlang gepraat over de grootste
cao van Nederland.
„Als het in dit tempo doorgaat zitten
we hier nog vele maanden te praten,"
karakteriseerde een vakbondsonder
handelaar het tempo waarin partijen
elkaar in de metaalnijverheid naderden.
De werkgevers bleven al die tijd welge
moed spreken van goede voortgang in
de besprekingen.
Wat de lonen betreft stellen de bonden
zich gematigd op: ze vragen niet meer
dan vergoeding voor de prijsstijgingen
en daar kan nog wel wat af als er banen
bij komen. De nullijn dus, die behoud
van koopkracht betekent.
Maar niet alleen de hoogte van de lonen
speelt een rol. Zowel bij de bouw als in
de metaalnijverheid blijken de kosten
van de vut een steeds zwaardere hypo
theek op het overleg te leggen.
De werknemers hechten sterk aan de
vut, maar de prijs daarvan wordt on
miskenbaar te hoog. Studies over ande
re vormen van financiering van de vut
hebben nog niet geleid tot het ei van
Columbus.
Het geleidelijk terugdringen van het
aantal vutters wordt dus toch onvermij
delijk. De uittredingsleeftijd moet om
hoog, de vut-uitkering omlaag. Het on
derwerp vut zal nog jarenlang op een
toonaangevende plaats op de agenda
van het cao-overleg blijven prijken.
Nieuw element in het cao-beraad is de
flexibiliteit; het afscheid van de tradi
tionele 40-urige werkweek met werkda
gen van maandag tot en met vrijdag en
werktijden van acht tot vijf.
De bonden zijn bereid mee te denken
over flexibelere werktijden. Maar ze
willen wel grenzen stellen aan die flexi
biliteit. Over die grenzen gaat het con
flict tussen de Vervoersbond FNV en de
werkgevers in het streekvervoer.
De vijf vakbonden in het bankbedrijf
lijken het niet meer te weten. In hun
poging zoveel mogelijk van de werkge
legenheid in de bedrijfstak te redden,
schieten zij van links naar rechts.
Een aanbieding van werkgeverszijde
om de werkweek te verkorten van 38,4
uur nu tot gemiddeld 36 uur laten zij
liggen. Wat leek op een doorbraak in de
arbeidsverhoudingen heeft zich ver
smald tot een discussie over zeggen
schap.
De werkgelegenheid in het bankbedrijf
staat zwaar onder druk. In 1994 ver
dwenen er 4000 banen. Voor de komen
de jaren verwacht de werkgeversorga
nisatie WGB ongeveer dezelfde aantal
len.
De vakbonden zijn aanzienlijk somber
der. Wel staat vast dat de lager betaalde
functies (administratie-, baliepersoneel)
door een voortdurende stroom fusies en
reorganisaties en door een voortschrij
dende automatisering het meeste gevaar
lopen.
De cao-onderhandelingen, waarin de
werkgelegenheid centraal staat, begon
nen zo overzichtelijk. In een vlaag van
creativiteit en zonder mandaat van zijn
leden bedacht onderhandelaar Noten
van de FNV Dienstenbond vorig jaar al
dat een vierdaagse werkweek van 34
uur voor enige jaren lucht zou brengen.
Een combinatie van die collectieve ar
beidstijdverkorting, scholing en ar
beidsbemiddeling voor werknemers die
overtollig dreigen te worden zou de atv
nog effectiever maken.
Noten wilde daarvoor vier jaar lang
afzien van loonsverhoging. Zijn leden
en de andere vier vakbonden (Diensten
bond CNV, Unie BLHP, VHP en BBV)
sloten zich aan.
De Werkgeversvereniging in het Bank
bedrijf WGB wilde er aanvankelijk
niets van weten. Na eindeloos gesteggel
besloten de werkgevers te onderzoeken
of arbeidstijdverkorting in combinatie
met vergaande loonmatiging een optie
zou zijn.
Het duurde lang, maar uiteindelijk con
cludeerde de WGB dat dat zo was en
kwam met het aanbod de gemiddelde
werkweek te verkorten tot 36 uur.
In het laatste werkgeversvoorstel staat
daar een 'nullijn' van twee jaar tegen
over (eigenlijk drie jaar, omdat de lonen
vorig jaar ook niet zijn verhoogd). De
WGB ziet voor een eventueel derde
cao-jaar mogelijkheden voor een 'reële'
loonstijging.
Bovendien garanderen de werkgevers
dat de extra atv-uren naar de werkne
mers terugkomen in de vorm van 'her
kenbare vrije tijd', hetgeen de werkge
legenheidseffecten van de atv versterkt.
Verder komt in de cao te staan dat voor
de sociale plannen van afzonderlijke
banken die reorganiseren, de mogelijk
heid openstaat om de werkweek voor
'bedreigde' (groepen) werknemers ver
der te verkorten.
De discussie in het cao-overleg heeft
zich nu versmald tot de vraag wie
bepaalt hoe lang en op welke tijden een
bankemployé moet werken.
De vijf vakbonden raadplegen in de
komende twee weken hun leden. Zij
zullen de achterban geen advies geven.
Eind februari zullen de bonden hun
bevindingen uit de raadplegingen voor
leggen "aan de werkgevers. Over acties
wordt (nog) niet gesproken.
Of het de komende weken tot acties op
grote schaal gaat komen, is hoogst on
zeker. De werkgelegenheidssituatie in
Nederland noodt niet tot staken. En het
zal voor de bonden een hele toer wor
den om met een eisenpakket te komen
dat de werknemers aanspreekt.
Bovendien is de vraag of acties uitein
delijk tot een zoveel beter onderhande
lingsresultaat zullen leiden dat de bon
den triomfantelijk met een overwinning
terug kunnen komen bij de leden.
