200.000 mensen op de vlucht
Boven
nul
En toch
van de
whiter
genieten.
Kok wil Deltaplan voor grote rivieren
'Het water komt nu
langs achteren.
ee
UNITED COLORS
OF BENETTON,
Transport vee stuit op problemen
Vrouw verdronken
nnekeij gokt
WOV-geld
idrijfsleven
etbal verder
de knel
ielwet
ngenomen
>M||
42 jaar na de
watersnood
van 1953
Beatrix vandaag naar Limburg
Middelburgse gevangenis 'vol'
Éliade brand
itel niet
ied verzekerd
irdschok
Drenthe
presentatie
er aftrekpost
Utrecht
Arnhem
Rhenen
Druten
Tieler- en
Culemborgerwaard Tl(,r
Brake! Heerewaarden j
^Wijchen
Duitsland
Zwakke schakel
in de dijkring
fERNEUZEN HULST Sl.l'iS
loordstraat 91 Steenstraat 34 Grote Marki 7
ïe JAARGANG
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: ƒ1,85- ZATERDAG, 2,25
Éelburg - Gedeputeerde J.
iekeij gokt op een bijdrage
rijf tot tien miljoen gulden
het Zeeuwse bedrijfsleven
le exploitatie van de WOV
erbij te brengen. Dinsdag 7
lari. is het alles-of-niets-
met minister Jorritsma
Uerkeer en Waterstaat. Dan
ij de cijfers op tafel hebben.
ZEELAND-C1
a - Door de watersnood
de competitie in het betaal-
ïoetbal, toch al geteisterd
veel verplaatste wedstrij-
nog meer in de knel. Giste-
jerd besloten tot afgelasting
iet voor komend weekeinde
inde eredivisieduel NEC-
iioord.
SPORT - B1
Haag - De Eerste Kamer
gisteren de 'wet veilige der
inden' aangenomen. Justitie
nu de mogelijkheid om bij
enkomst van asielzoekers
te ondèrzoeken of ze terug-
urd kunnen worden naar
ander land. Dat kan als ze
hun vertrek naar Nederland
in veilig land verbleven.
BINNENLAND - A4
Ondergelopen land in de Bommelerwaard. Het veer Vuren-Brakel is onbereikbaar.
FOTO COR VIVEEN
ZIE OOK PAGINA'S A2/A3
'Nu al goede nazorg voor
bereiden'
'We zijn maar te gast bij
het water'
Water daalt licht in rivie
ren België en Duitsland
De Stem-commentaar
ZIE OOK REGIO-C1
ZIE OOK:
Fotoreportage op achter
pagina
de Stem
8"710311 ÖÖÖ218"
lllll
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1995
Van onze verslaggever Cees Maas
Goes - Hij zit midden op de dag binnen en kijkt naar tele
visie-beelden van de massale evacuatie in het Land van
Maas en Waal.
Levien de Leeuw uit Goes, al
een tijdje gepensioneerd, volgt
het nieuws aandachtig. Zelf
heeft hij de misère van 1953
meegemaakt.
Vandaag, op 1 februari, is het
42 jaar geleden dat 'er onge
veer 1800 mensen verdronken
in Zuidwest-Nederland, nu is
er sprake van een totaal ander
soort watersnood in een ander
deel van Nederland. Wat niet
wil zeggen dat de actuele beel
den geen trauma's meer op
roepen.
Echter niet zozeer bij Levien
de Leeuw, maar hij lijdt wel
mee: „Wat een ellende voor die
mensen, zeg. Ik
zag een boer
z'n beesten aan
de staart uit de
stal trekken en
dat wuufje van
hem maar hui
len, het zal je
toch gebeuren,
mens."
Levien heeft
zijn portie waterellende ook
gehad, al was dat van andere
orde. Hij woonde destijds op
het eiland Tholen. Verloor een
kind in de vloed, en evacueer
de een dag later mensen uit
Halsteren met een geleende
platbodemschuit.
Nog geen seconde is bij hem
een gedachte aan 1953 opge
komen, zegt Levien. Een her
innering, een soort vergelij
king. „Nee, dat was toch heel
anders. Een andere tijd, diepe
droefenis in de dorpen achter
af, maar het was een overval
in de nacht, dit ziet iedereen
aankomen. Hier is hulp zat,
wij hadden niets. Ik denk eer
der aan, hoe heet dat daar,
Bosnië, als ik die rijen ver
trekkende mensen zie. Nee, de
ramp van '53 was anders, dit is
een ander soort ellende."
Een ander soort ellende, ak
koord, maar bij die mêvrouw
uit Baarland, ook een slacht
offer van de ramp uit 1953,
slaat de angst weer toe bij het
zien van de tv-beelden. Aan de
ramp hield ze een grote angst
voor water over, haar dochter
vertelde gisteren dat ze er de
zer dagen weer erge last van
heeft.
Wim de Jonge uit Kruiningen
is ook een 1953-veteraan. Hij
spoelde in die februari-nacht
van het dak van zijn boerderij,
wist op een droge dijk tussen
Krabbendijke en Yerseke aan
wal te kruipen en vond be
hoorlijk onderkoeld onderdak
bij mensen in Yerseke. Hij
vindt het ronduit vervelend
over de ramp van 1953 te pra
ten, dat heeft-ie altijd gehad.
En evenals bij Levien de
Leeuw is bij hem geen enkele
herinnering opgekomen aan
die barre dagen, nu de vader
landse rivieren buiten de oe
vers dreigen te treden.
De Jonge: „Het water komt nu
van achteren,
ee. We hebben
sterke zeedij
ken, dus dat
zal wel gaan,
maar straks
verzuipen 'we
nog langs de
achterkant.
Wat we ervan
kunnen leren
is, denk ik, dat we nog steeds
geen goede dijken kunnen
bouwen, overal waar dat no
dig is. Dat valt me wel tegen,
zoveel jaar na 1953. Dus ons
op de borst kloppen dat we
zulke goede waterbeheersers
zijn tegen het buitenland, dat
is grote flauwekul."
Op de Scheldedijk bij Borssele
loopt Piet Meiers uit Middel
burg met zijn hond. Hij wil
wel wat zeggen, ja. Hij is in
derdaad 'van boven de zestig'
en hij heeft inderdaad de wa
tersnood van 1953 meege
maakt. Het is echter niet de el
lende van de mensen uit het ri
vierengebied waar hij dezer
dagen met zijn vrouw voor de
televisie over praat, maar
meer de praktische zaken die
bij overstromingen komen kij
ken.
„Gisteren zei ik nog tegen
haar: ik hoop dat die mensen
een betere schadevergoeding
krijgen dan wij toen. Ons hele
huis spoelde weg met varken
en al, en ik beurde veel en veel
minder dan wat ik gevraagd
had. Protesteren hielp niet.
Het duurde nog maanden ook.
Nee, een overstroming is erg,
maar wat er daarna komt is
ook erg."
Van onze verslaggever
Den Haag - Koningin Beatrix brengt vandaag een bezoek aan de door
overstroming getroffen gebieden in Limburg. Ze bezoekt er Arcen,
Venlo en Velden.
Het is de bedoeling dat ze morgenochtend naar de rampgebieden in
Gelderland gaat, maar het programma voor dat bezoek moet nog wor
den vastgesteld.
Prinses Margriet brengt vandaag een bezoek aan Nijmegen, waar ze
onder meer een opvangcentrum voor zieken en bejaarden bezoekt.
Middelburg - De nieuwe Middel
burgse gevangenis Torentijd zit
eerder 'vol' dan gepland. Dat
komt doordat in verband met de
wateroverlast tijdelijk 81 gevan
genen van de Maastrichtse ge
vangenis Overmaeze naar de
Zeeuwse hoofdstad zijn overge
bracht.
In Middelburg verblijven al 63
Zeeuwse gedetineerden. Met de
komst van de 81 tijdelijke gasten
is Torentijd vol. „Omdat Toren-'
tijd pas anderhalve week in ge
bruik is en aanvankelijk het plan
was de inrichting geleidelijk tot
maximale bezetting te leiden,
vraagt deze operatie een grote
extra insparining van het gevan
genispersoneel," zegt directeur,
N. van den Akker. Het Middel-!
burgse personeel wordt bijge
staan door 17 Limburgse justi-i
tiemedewerkers. j
ADVERTENTIE
Dit woord Is vandaag In het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u. met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Nagm:
Adres:
Postcode:
Plaats:.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt m.i.v. 1 Januari 1995 per:
o kwartaal acceptgiro 89.40 kwartaal autom. Incasso 86.90
a maand autom. Incasso 29.80 bank/glronr
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
1
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan- g
gen hebben. Stuur deze bon In een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda. 2
DE STEM. EEN KRANT DIE It WAT ZEGT
it blijft zacht
iteravond begon de
'iiperatuur te stijgen in
nats van te dalen. Februari
sgint met wat regen of
hte regen in de middag,
zuidwesten wind is matig
tvrij krachtig.
nerpen - Een deel van de
fltoffers van de brand in het
tterpse Switel-hotel op
ijaarsavond zal geen of geen
idige schadevergoeding krij-
De dekking van de brand-
tkering van het hotel blijkt
ildoende om alle getroffenen
ideloos te stellen.
II BUITENLAND - A5
n - In de kop van Drenthe
t zich gisteravond een lichte
schok voorgedaan. De trui-
die zich voordeed in de na-
iid van het dorp Annen (ge-
ate Anloo) had een sterkte
2,2 op de Schaal van Richter,
(ens een medewerker van de
aische afdeling van het KN-
s de schok vermoedelijk ver
laakt door gaswinning. Er
i geen melding gemaakt van
kern - De Belastingkamer van
gerechtshof in Arnhem heeft
lij de belastingoperatie-Oort
990 gesneuvelde aftrekpost
representatiekosten in ere
held. Dat doet hij in een door
anoniem gemeenteraadslid
gespannen zaak. Staatssecre-
Vermeend van Financiën
onmiddellijk cassatie aan
wend bij de Hoge Raad.
raadslid trok 736 represen-
ïkosten af. De inspecteur
s dat af: representatie mag
onbelast worden vergoed,
>r is sinds 'Oort' niet meer af-
fbaar. De belastingrechter
li daarin niet mee. Aftrek voor
Aenken, recepties etcetera is
"nee in principe weer toege-
«1.
Praatjes
zetten geen
zoden aan
de dijk
Van onze verslaggevers
Tiél/Nijmegen - Ongeveer
200.000 mensen zijn nu op
de vlucht voor het. alsmaar
stijgende water in Gelder
land en Limburg. De eva
cuatie heeft daarmee een
enorme omvang. Ter verge
lijking: tijdens de waters
noodramp in 1953, vandaag
42 jaar geleden, moesten
ongeveer 110.000 mensen
hun huis ontvluchten.
Uit de Bommelerwaard, het Land
van Maas en Waal en de Ooijpol-
der zijn dezer dagen al 90.000
evacués naar veiliger oorden ver
trokken. Nog eens 100.000 men
sen uit de Tieler- en Culembor
gerwaard hebben het dringende
advies gekregen te vertrekken.
Dat advies wordt morgenochtend
om 8.00 uur een bevel.
Een 52-jarige vrouw uit Winssen
is gistermiddag verdronken,
doordat zij van een drassige dijk
viel. De politie wil trouwens geen
direct verband leggen tussen de
watersnood en het ongeluk.
Het kan wel een week duren
voordat de evacués terug naar
huis kunnen, aangezien het water
later in de week slechts langzaam
zal dalen. De situatie in Noord
en Midden-Limburg (Venlo en
Roermond) en Overijssel (Kam
pen) blijft kritiek. Het water van
IJssel en Maas stijgt nog steeds.
In Limburg zijn 12.800 evacués
geregistreerd. Ongeveer 3400 wo
ningen staan blank, nog eens
8600 huizen worden bedreigd.
De Gelderse commissaris van de
koningin Terlouw acht 'de enor
me volksverhuizing' noodzake
lijk, ómdat absoluut niet duide
lijk is hoe lang de dijken het du
wende water nog kunnen tegen
houden. Ook de sterke wind en
opwaartse druk van het grond-'
water spelen de dijken parten.
De meeste vluchtelingen uit
Bommelerwaard, het Land van
Maas en Waal en de Ooijpolder
hebben onderdak bij familie en
VANDAAG IN DEZE KRANT
Tsjetsjenië
blijft strijden
Een Tsjetsjeense vrouw
loopt door de straten
van Grozny, waar het
straatbeeld door Russen
wordt gedomineerd. De
gevechten in de afvallige
republiek laaiden giste
ren weer op.
ZIE BUITENLAND - A5
evacuatie-gebieden
Heerewaarden
vrienden gevonden. Daardoor is
nu nog voldoende ruimte in de
centrale opvangcentra beschik
baar.
Of dat zo blijft als de uittocht van
100.000 mensen uit de Tieler- en
Culemborgerwaard goed op gang
komt, is afwachten. Volgens de
laatste berichten zijn al duizen
den mensen op weg de bedreigde
waarden te verlaten.
In Zeeland en West-Brabant zijn
inmiddels duizenden bedden ge
reserveerd voor de opvang van de
mensen die door het water uit
hun huizen zijn verjaagd.
De 'nieuwe' ontruiming van de
Tieler- en Culemborgerwaard be
tekent opnieuw een massale ver
plaatsing van vee.
'Het gebied telt 70.000 runderen,
70.000 varkens en een miljoen
stuks pluimvee. Een tekort aan
veewagens belemmert echter een
snelle aftocht, terwijl het vee zo
mogelijk voor morgenochtend
weg moet zijn. Eenzelfde trans
portprobleem doet zich ook voor
in het Land van Maas en Waal en
de Ooijpolder.
In Zuid-Limburg zakte de Maas
bij Borgharen gisteravond tot
45,60 meter boven NAP. De ko-
mende nacht gaat het peil naar
45,45 meter. In het midden en het
noorden van de provincie blijft
de Maas echter stijgen. In Roer
mond bereikt het water vanoch
tend het peil van 20,65 meter. Dit
is 13 centimeter hoger dan in de
cember 1993.
De situatie in Venlo wordt kri
tiek. Daar wordt vanmiddag de
hoogste stand van 18,50 meter
boven NAP verwacht, 15 centi
meter hoger dan tijdens de wa
tersnood een jaar geleden.
In Overijssel heeft Rijkswater
staat grote zorgen om Kampen.
Daar is gisteravond besloten tot
de aanleg van een nooddijk.
INHOUD
2 KATERNEN
Overstromingen
A2/A3
Binnenland
A4
Buitenland
A5
Economie/Beurs
A6/A7
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Gids
deel D
RTV-programma's
D2
Van onze verslaggevers
Den Haag - Premier Kok vindt dat er
een Deltaplan moet komen voor de grote
rivieren.
Dat heeft hij gisteren in de Tweede Kamer
gezegd. „De gevaren van de grote rivieren
blijken groter dan menigeen dacht," aldus
de premier.
Minister De Boer (VROM) benadrukte giste
ren tegenover De Stem nog eens dat een
grootscheepse gelijktijdige onteigening van
kleinschalige perceeltjes langs de dijken no
dig is om de dijkverzwaring zo snel mogelijk
ter hand te nemen. Van alle kanten wordt er
bij 'Den Haag' trouwens op aangedrongen
om zo snel mogelijk 'iets te doen' aan de dij
ken. En uit de monden van diverse bewinds
lieden valt nu op te tekenen dat er inderdaad
iets zal gebeuren.
De Stichting Rampenfonds heeft gisteren de
overstromingen officieel verheven tot 'natio
nale ramp' Daarom is gisteren een rampen
giro-rekening (9575]f geopend voor financië
le bijdragen om de schade aan particulieren
te kunnen vergoeden.
Het kabinet komt vanmiddag in spoedzitting
bijeen. Morgen is er overleg met de Tweede
Kamer over de watersnoodramp.
Premier Kok verklaarde dat het kabinet de
schade voor de betrokkenen zo snel mogelijk
wil- afwikkelen. Hij zei dat het geen zin heeft
om elkaar verwijten te maken voor de (drei
gende) dijkdoorbraken. Wel vindt Kok even
als zijn collega De Boer dat financiële be
zwaren en procedures geen belemmering
mogen vormen voor het aanpakken van de
problemen in het rivierengebied.
Minister Jorritsma (Verkeer en Waterstaat)
voegde zich ook in dat koor: zij belooft dat
de zwakke plekken in de Nederlandse dijken
voor november zullen zijn aangepakt.
Het Rampenfonds hoopt dat de goedgeefs
heid van het Nederlandse volk meer oplevert
dan 30 miljoen die de actie voor de waters
nood in 1993 in Limburg opbracht. Uit eigen
middelen heeft het Rampenfonds vijf mil
joen gulden beschikbaar gesteld. Het is nog
onduidelijk of het kabinet een bijdrage le
vert.
Los van het gedelibereer in Den Haag bena
drukten de Gelderse Staten gisteren dat de
zwakke plekken in de rivierdijken zo snel
mogelijk verbeterd moeten worden. „Des
noods de procedures die een versnelde uit
voering in de weg staan opzij zetten," is de
strekking van een motie die de CDA-fractie
vanochtend in zal dienen en die naar ver
wachting unaniem wordt aanvaard.
De Nederlandse aannemerswereld staat bij
wijze van spreken te trappelen om de nood
zakelijke dijkverzwaringen ter hand te ne
men. „We kunnen morgen al beginnen. Als
het moet vandaag," zegt voorzitter Mulder
van de vereniging van aannemers iri de wa
terbouw.
De 30 a 40 aannemers die in dit werk zijn ge
specialiseerd, beschikken over voldoende
capaciteit.
Mulder vindt dat de overheid een budget
moet vaststellen voor het verzwaren van de
dijken. Ook moet er elk jaar een vast bedrag
beschikbaar komen voor een planmatige
aanpak van het onderhoud. Dit is volgens
Mulder precies wat premier Kok bedoelt met
een Deltaplan voor de veiligheid langs de ri
vieren.
Minister De Boer pleit trouwens ook voor
een rigoureuze aanpak in het gevecht tegen
dreigende dijkdoorbraken en overstromin
gen van rivieren in Europees verband. Ze wil
met de EG-landen afspraken maken om èen
groot aantal bouwactiviteiten in de uiter-
- waarden te verbieden.
ADVERTENTIE
V
