Nieuw vredesplan voor Kroatië
Varken als teken van hoop in China hard nodig
Indonesië woest over eis Portugal voor Internationale Hof
ïuis neemt
tvacués op
og lachen,
et redden'
^Verloren rivier' inzet
strijd Ecuador en Peru
'Menselijke catastrofe' Grozny schokt OVSE
Voorstel voorziet in vergaande autonomie voor Kroatische Serviërs
-"STEM
BUITENLAND
Bacterie zou
goud 'poepen'
BUITENLAND KORT
1 JANUARI 1995
DINSDAG 31 JANUARI 1995 A!
(in
INGEN KORT
rstelpt door mensen die een
In het zuiden is geen zakte-
deel van de apparatuur ge-
andere instanties in de be-
onnodig te bellen met fami-
nd. Het telefoonverkeer met
de loop van de gisteravond
rder op de dag amper moge-
blematisch
om zakken te vullen voor
ls de watersnood nog lang
de schepen, die het zand
door de aanvoer van zand af
tauto's getransporteerd, die
oeren. Zandzakken kunnen
jrden. Bij de Zakkencentrale
ertig miljoen zandzakken. De
it Bangladesh en India, heeft
en in Limburg geleverd.
atersnood
ren het oordeel van het SP-
hij de Haagse optocht van le-
verstroomd Limburg. „Want
een ene mieter". Een nuchte-
ken van echt hooggeplaatste
Limburg tenminste nog blij
Waterstaat) die vorige week
in het vooruitzicht stelde. Of
geling toezegde. De Kamerle-
nders dan een steunbetuiging
Allemaal zullen ze meewer-
n het plan-Boertien dat moet
cties beantwoordden gisteren
rzwaring in rivierenland ver
eg
watersnood bedreigde gebied
gisteren in lichte paniek ma-
wagens rijden af en aan. In het
ep geldt, zijn geen grote be-
Druten enkele grote meubel-
name kleine scheepswerven,
eatiebedrijven, steenfabrieken
bedreigde regio's veel agrari-
inen worden in hoog tempo
t ging de hele nacht door. Al-
"geving zijn ingeschakeld. De
riepen de bedrijven op om
n ter beschikking te stellen.
-j
eus leunt As win Jansen o
galowpark Beekse Berge
redden we het wel", zegt D ex-
De groeven in haar gezicht vijo-
den dat ze wel voor hetere v^ar
heeft gestaan. Maar voor het e.
ter is ze nog nooit op de vluh
geweest.
De veerkracht van het oud)«.
echtpaar moet groot zijn. Pas on
langs een bejaardenwoninkje be- i
trokken, helemaal nieuw inge
richt en het gisteren weer met|
vloerbedekking en al leegge
ruimd. Dat karwei klaarden del
twee zoons, de twee dochters enj
'het aangetrouwd'.
Tot zondagnacht half twéé
sjouwden ze de huisraad van nog
eens vier woningen naar de zol-j
der. Alleen een zwager bleef ach|
ter; hij probeert nog gauw een
spiksplinternieuwe keuken te de
monteren. „Wij hebben geluk. B
ons komt het water slechts 2
meter hoog," zegt Allard va
Koolwijk.
Met uitspraken als deze probers
hij en de rest er de moed in t
houden. Wat er werkelijk in hu
hoofden omgaat, wordt duidelij
als Allard even later zijn gemoe
lucht met de opmerking: „Alli
wat je opgebouwd hebt, ben
kwijt." Zijn zwager Tonnie Bui
kens is boos op de overheden d
het zover hebben laten komei
„Als in Den Haag één straatje or
dergelopen was, waren metee
maatregelen getroffen. Het ergst
is dat ze het bij ons zover hebbs
laten komen."
Den Haag/Jakarta (rtr/anp) - Por
tugal eist dat Australië stopt met de
oliewinning voor de kust van Oost-
Timor. Met het verdrag dat het
hierover met Indonesië heeft onder
tekend, negeert Australië het zelf
beschikkingsrecht van het volk van
Oost-Timor.
Dit zei de Portugese jurist Servulo
Correia gisteren voor het Internationale
Hof van Justitie in Den Haag. Indonesië
heeft onmiddellijk woedend gereageerd
op de eis van Lissabon. Jakarta ziet
deze stap als de zoveelste poging van
Portugal om indirect Indonesië in een
kwaad daglicht te stellen, aldus minis
ter van Buitenlandse Zaken Ali Alatas.
Australië en Indonesië sloten in 1989
een verdrag over de oliewinning. Giste
ren begonnen in Den Haag de hoorzit
tingen waarbij Portugal Australië ervan
beschuldigt, met het verdrag het recht
op zelfbeschikking van het volk van
Oost-Timor te schenden, het internatio
naal recht aan zijn laars te lappen en
Portugal te negeren als de officiële
bestuurlijke macht in Oost-Timor.
Het verdrag betreft oliewinning in de
Timor Gap, een gebied van 60.000 vier
kante kilometer in de Zee van Arafura
tussen Oost-Timor en Australië. Recen
te olievondsten in het gebied hebben
het geschil aangescherpt: de aanvanke
lijke schattingen dat het een miljard
vaten olie kan opleveren, lijken opeens
realistisch.
Australië heeft een goede kans de zaak
voor het Hof in Den Haag te winnen,
aldus Alatas. Juridische deskundigen
denken daar echter anders over. Zij
menen dat Portugal sterk staat omdat
het recht op zelfbeschikking van Oost-
Timor en de status van Portugal als
bestuurlijke macht in verschillende VN-
resoluties is vastgelegd.
Maar of een positieve uitspraak voor
Portugal ook zal betekenen dat Oost-
Timor dichter bij autonomie zal komen,
valt te betwijfelen gezien de hardnek
kigheid waarmee Indonesië aan het ge
bied vasthoudt.
Indonesië heeft gisteren verklaard dat
het acht Oosttimorese guerrillastrijders
heeft gedood. Zij maken deel uit van
een groep die zich verzet tegen het
negentien jaar oude Indonesische be
wind. In Oost-Timor is er de afgelopen
maanden een golf van demonstraties
tegen de Indonesische bezetting ge
weest. Gesprekken tussen de ministers
van Buitenlandse Zaken van Indonesië
en Portugal leverden niets op. De Oost-
timorezen eisen een volksraadpleging
over hun staatkundige toekomst; Ja-'
karta wijst dat van de hand.
Zagreb (afp/rtr) - Internationale vredesbemiddelaars
hebben voorgesteld de Kroatische Serviërs autonomie te
verlenen in delen van Kroatië waar zij de meerderheid
vormen.
Het vredesplan waarin dit voor
stel is opgenomen, is gisteren
aan de Serviërs en de Kroatische
president Franjo Tudjman voor
gelegd. Zij hebben er nog niet op
gereageerd.
Het 'Zagreb Vier' (Z4) plan be
treft de vier door de VN be
schermde gebieden (UNPA's) die
nu in Servische handen zijn, in
totaal eenderde van Kroatië's
grondgebied. In twee van deze
Londen (dpa) - Het sprookje
van de ezel die gouden
munten poept komt dichter
bij de werkelijkheid. Zij het
in de vorm van goud af
scheidende bacteriën. Een
Australische bioloog heeft
aanwijzingen gevonden van
bacteriële activiteit op
goudkorrels.
De vraag onder weten
schappers is nu of die bacte
riën toevallig op de goud
korrels hebben geleefd, of
dat het goud hun stofwisse-
';tjngsprodukt is. In dat laat-
p geval zou een ware
•y ïdmijn ontdekt zijn.
e, Australische onderzoe-
Günther Bischoff meent
In-ontdekking te hebben
'ean. Op 70 procent van
dthem verzamelde goud-
Huls uit vijf werelddelen
co. hij 'goudbacteriën'
^tgetroffen. Een extra
.erwijzing zou zijn dat de
i dteriën lijken op soorten
btarvan bewezen is dat zij
.,d,dere metalen (zoals ijzer)
wunnen binden.
UNPA's, rond Knin, de hoofd
stad van de 'Servische' republiek
Krajina, en bij Glina, zouden de
Serviërs een vergaande mate van
zelfbestuur krijgen.
De sector Pakrac in het westen
zou weer geheel onder Kroatisch
gezag komen, terwijl de streek
rond Vukovar in het oosten vijf
jaar onder VN-bestuur blijft al
vorens aan Kroatië te worden
overgedragen. In deze twee ge
bieden moet Zagreb dan zijn
minderhedenwetten toepassen.
Het Z4-plan, een initiatief van
de VN, de Verenigde Staten,
Rusland en de Europese Unie,
dient als grondslag voor verdere
onderhandelingen. Het voor
naamste is dat Zagreb niet bang
hoeft te zijn dat zijn territoriale
integriteit wordt bedreigd, zeg
gen diplomaten. Krachtens het
plan blijven de Servische gebie
den deel uitmaken van Kroatië
en krijgt Krajina niet de interna
tionale erkenning waar het naar
streeft. Wel krijgen de Serviërs
de garantie dat ze in een eigen
samenleving mogen leven.
Al sinds april vorig jaar wordt er
onderhandeld over een vredesre
geling voor de Servische gebie
den in Kroatië. Er is haast gebo
den, nu de Kroatische regering
geweigerd heeft het mandaat
voor de VN-vredesmacht in
Kroatië te verlengen.
De komst van de blauwhelmen
in 1992 maakte een eind aan de
zes maanden oude oorlog tussen
Zagreb en de Serviërs en bevroor
de frontlijnen tussen de twee
kampen. De vrees bestaat dat de
oorlog opnieuw uitbarst als ze
vertrekken. Waarnemers ver
wachten dat beide partijen zich
tegen de voorstellen zullen ver
zetten, met name de Serviërs.
Van onze correspondent Frans Lindenkamp
Santiago - Een 'verloren rivier' is de inzet van een grensge
schil dat Ecuador en Peru opnieuw aan de rand van een
oorlog heeft gebracht. In januari 1981 raakte beide Zuidame-
rikaanse landen eveneens kort slaags over wie de rechtmatige
eigenaar is van de Rio Cenepa.
igstehuis Duinoord in Burgh
bejaarde evacués uit Beuningi
lijk op te nemen.
J. Verbeek, hoofd verzorging b«
woners van Duinoord, zei gist*
ren dat wat creatief met de mog«
lijkheden moet worden omg(
sprongen. „In een een-persooni
kamer kunnen gemakkelijk drl
slaapplaatsen gemaakt wordel
Die 61 plaatsen vinden we wel'"
Met de bewoners van Duinoori
gemiddelde leeftijd 85 jaar,
over de mogelijke komst van ti,
delijke medebewoners nog nil
gesproken. Het zou Verbeek nii
verbazen als de komst van de bi
jaarde Gelderlanders, die moete
vluchten voor het water, ouc
wonden openrijt die zijn geslag*
tijdens de watersnoodrarc
waarmee Zeeland in 1953 te ml
ken heeft gehad. „Maar het ka
ook zijn dat ze juist, vanwege die
ervaringen, met open armen w£
den ontvangen".
Afgelopen weekeinde hebben de
Peruaanse president Alberto
Fujimori en zijn Ecuadoriaanse
collega Sixto Duran Ballén tien
duizenden reservisten onder de
wapenen geroepen. De scher
mutselingen in- het oerwoud op
de flanken van een uitloper van
het Andesgebergte hebben tot op
heden aan minimaal 30 soldaten
het leven gekost.
De vlam sloeg donderdag in de
pan nadat Peruaanse verken
ningseenheden - zo luidt althans
de versie van Ecuador - voor de
vierde maal in successie grens
overschrijdende patrouilles had
den uitgevoerd in het gebied aan
de bron van de Rio Cenepa.
Het conflict tussen de twee La-
tijnsamerikaanse 'broederlan
den' kent zijn oorsprong in de
vorige eeuw. In 1854 reikte de
regering van Ecuador land uit
aan houders van haar staats
schuld-papier. De grond lag ech
ter in een streek, die Peru tot
izijn nationale territorium reken
de. Dat leidde tot een eerste
oorlog.
Jarenlang sleepte het conflict
voort, totdat Peru in 1941 nog
maals besloot om haar aanspra
ken kracht bij te zetten. Peru
liep het kleinere buurland in
kort tijdsbestek onder de voet,
waarna Quito een jaar later 'met
het mes op de keel'' het protocol
van Rio de Janeiro aanvaardde,
waarbij Ecuador 40 procent van
zijn grondbezit in het Amazone
gebied kwijtraakte.
Toen Ecuador ontdekte dat op
de officiële landkaart van het
protocol de Cenepa-rivier ont
brak, wierp het land nieuwe bar
rières op. Sindsdien eist Quito
dat zij zeggenschap krijgt over
de 78 km lange 'verloren rivier'.
In het omstreden junglegebied
zijn de laatste jaren grote mine
rale voorraden en olie gevonden.
Bovendien komt de Rio Cenepa
uit op de Amazone, waardoor
Ecuador een uitgang houdt op
de Atlantische Oceaan.
Op school krijgen de leerlingen
met de paplepel ingegoten dat
Ecuador in 1942 bestolen is.
Voor president Duran Ballén
komt het'geschil niet slecht uit.
Met het uitspelen van de natio
nalistische kaart kan hij zijn
dalende populariteit enigszins
oppeppen.
Door Ecuador aan Peru
afgestaan In 1942
Een bejaarde vluchtelinge temidden van lotgenoten in een school, waar ongeveer 100 Tsjetsjenen onderdak hebben gevonden.
FOTO EPA
Moskou/Grozny (rtr/afp/ap) - Een de
legatie van de Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in Europa
(OVSE) heeft gisteren na terugkeer uit
Tsjetsjenië de strijdende partijen op
geroepen tot een humanitair bestand.
De Russische troepen zetten hun aan
vallen op de Tsjetsjeense hoofdstad
Grozny echter onverminderd voort.
De OVSE-delegatie, die het afgelopen
weekeinde Tsjetsjenië bezocht, was zicht
baar geschokt door de 'menselijke cata
strofe' die zij in Grozny aantrof. „Ik had
nog nooit zoiets gezien, behalve op foto's
van Dresden na het bombardement van
1945," aldus Audrey Glover, een van de
vijf leden van de missie. Circa 150.000
mensen, overwegend ouderen, vrouwen en
kinderen, de meesten van hen ziek, hebben
zich in de kelders van de hoofdstad ver
scholen.
„Veel van hen vertelden ons dat ze weg
willen, we moeten hen helpen," zei Glover.
In de hoofdstad is geen drinkwater of
elektriciteit en de straten zijn bezaaid met
lijken, waardoor er epidemieën dreigen.
Volgens delegatieleider Istvan Gyarmati
maken zowel de Tsjetsjenen als de Russi
sche troepen zich schuldig aan schendin
gen van de mensenrechten. De delegatie
vond echter geen bewijs voor berichten, als
zouden Tsjetsjeense krijgsgevangenen in
Russische kampen worden gemarteld.
Gyarmati bevestigde de noodzaak om 'de
constitutionele orde in het gebied te her
stellen', hetzelfde argument dat Moskou
gebruikte om op 11 december het gebied
binnen te vallen. Wel riep hij de Russische
autoriteiten op onderhandelingen aan te
gaan met de Tsjetsjenen. De Russische
vice-premier Semjonov zei gisteren dat hij
bereid is met mensen uit Doedajevs omge
ving te praten, maar niet met de Tsjetsj
eense president zelf.
Volgens de persdienst van de regering
bereiden de Russische troepen intussen de
definitieve aanval op Grozny voor. Het
leger beschoot gisteren de zuidelijke wij
ken van de stad en voerde nieuwe eenhe
den en pantserwagens aan, zo werd uit de
aangrenzende deelrepubliek Ingoesjië ge
meld. Maar volgens de Tsjetsjenen boekt
het leger niet veel voortgang. President
Doedajev heeft gisteren de andere volken
in de Kaukasus opgeroepen zich te vereni
gen en te strijden tegen Rusland.
De trage vordering van het Russische leger
heeft het vertrouwen in president Jeltsin
verder ondermijnd. Een opiniepeiling van
een onafhankelijk televisiestation in Mos
kou geeft aan dat 72 procent van de
ondervraagden geen vertrouwen meer
heeft in Jeltsin. Leonid Smirnjagin, Jelt-
sins adviseur voor regionale zaken, waar
schuwde dat de betrekkingen tussen Mos
kou en de deelgebieden van de Russische
Federatie 'afglijden naar chaos'. Zo wei
gert Tsjoevasjië dienstplichtigen aan de
oorlog in de Kaukasus af te staan, en wil
Tatarstan slechts hulpgoederen sturen.
Proces tegen 'terreur-sheik' begonnen
New York - Het grootste proces wegens terrorisme in de
Amerikaanse geschiedenis is gisteren in New York begonnen. De
aangeklaagden, de Egyptische sheik Omar Abdel Rahman en elf
van zijn Jihad-volgelingen, waren van plan vernietigingen en
slachtingen aan te richten 'op een schaal die de wereld nog nooit
heeft meegemaakt', zei openbaar aanklager Khuzami.
Zij worden verdacht van de aanslag op het World Trade Center
in Manhattan in 1993, waarbij zes doden en duizenden gewon
den vielen. Ook zouden ze aanslagen hebben beraamd op het
VN-gebouw, het hoofdkwartier van de FBI en oud-president
Nixon. Hiermee haddan ze de VS willen dwingen hun Midden-
Oostenbeleid te wijzigen. Ook waren ze van plan de Egyptische
president Mubarak te vermoorden, tegen wie sheik Rahman al
een doodvonnis had uitgevaardigd.
Clinton verlengt stop op kernproeven
Washington - VS-president Clinton verlengt de eenzijdige
Amerikaanse stop op kernproeven tot het verdrag voor een
algeheel verbod op deze proeven van kracht wordt. Aanvanke
lijk liep de Amerikaanse stop tot september. Washington
verwacht dat de vijf kernmogendheden VS, Groot-Brittannië,
Rusland, Frankrijk en China dit zogeheten CTB-verdrag (Com
prehensive Test Ban) voor 30 september 1996 ondertekenen. Van
deze vijf neemt tot dusverre alleen China geen stop op proeven
in acht.
Walesa stelt Poolse regering ultimatum
Warschau - President Walesa van Polen heeft gisteren gedreigd
het parlement te ontbinden als de linkse regering niet voor 3
februari kandidaten presenteert voor de ministersposten van
Defensie en Buitenlandse Zaken. Walesa en premier Pawlak
ruziën al maanden over het recht van de president op inspraak
bij de invulling van deze posten. Als de regering geen stappen
neemt om ministers aan te stellen, zal de president 'maatregelen
nemen om de verlamming van de staat te voorkomen'. De datum
van 3 februari hangt samen met de aanvaarding door het
parlement van de begroting voor 1995, die door Walesa wordt
tegengehouden.
Reactor centrale Tsjernobyl geslotén
Kiev - Nerveus personeel van de kerncentrale te Tsjernobyl in
de Oekraïne heeft een reactor in grote haast stilgelegd nadat in
een reserve-koelsysteem een kleine lekkage was ontdekt. Bij het
ongeluk kwam geen radioactiviteit vrij.
De stillegging heeft tot gevolg dat er thans nog maar één reactor
van het Tsjernobylcomplex normaal in bedrijf is. Reactor nr. 2 is
buiten dienst sinds een brand in 1991. Reactor nr. 4, die in 1986
explodeerde en de tot nu toe ernstigste kernramp in de
geschiedenis veroorzaakte, is afgedekt met een laag beton. De
stillegging brengt de energievoorziening in de Oekraïne, dat
toch al een tekort aan stroom heefr, verder in problemen.
Israël trekt zich terug uit Jordanië
Risheh - Israël heeft gisteren een begin gemaakt met de
terugtrekking van zijn troepen uit het grootste deel van het
Jordaanse gebied dat het 27 jaar achtereen bezet heeft gehou
den. De terugtrekking vindt plaats in het kader van een
vredesverdrag met Jordanië dat op 26 oktober vorig jaar werd
ondertekend. Jordaanse legerofficieren trokken een gebied van
340 vierkante kilometer binnen in de zuidelijke woestijn Wadi
Araba. Het gebied dat nu is ontruimd, werd in de twee jaar na
de Zesdaagse oorlog van 1967 op verschillende tijdstippen door
Israël bezet.
Yier doden bij ongeluk vliegtuig
Taipei - De vier bemanningsleden van een ATR-72 vliegtuig van
de Taiwanese luchtvaartmaatschappij TransAsia Airways zijn
maandag omgekomen, toen het toestel in een bergachtig gebied
tachtig kilometer ten zuiden van de Taiwanese hoofdstad
Taipeh neerstortte. Zij waren de enige inzittenden van het
toestel dat op weg was van de Pescadores-eilanden naar de
hoofdstad.
ETA-leider in Duitsland aangehouden
Berlijn - De politie in Berlijn heeft een man aangehouden die
ervan wordt verdacht een leider te zijn van de Baskische
terreurorganisatie ETA. Volgens de Spaanse regering gaat het
om Benjamin Ramos Vega van de ETA-kern in de Catalaanse
stad Barcelona. Deze groep wordt verantwoordelijk geacht voor
onder meer de moord op kolonel Leopoldo Garcia. In april 1994
werd Ramos al in Barcelona aangehouden, maar hij ontkwam.
Duitsland levert hem waarschijnlijk aan Spanje uit.
(ADVERTENTIE)
Vandaag begint het Chinese
nieuwjaar, het jaar van het
varken. Maar de voortekenen
zijn ongunstig. Het verbod op
vuurwerk in grote steden
werd afgelopen week gecom
penseerd door een ontplof
fende raket waardoor een sa
telliet van 160 miljoen dollar
verloren ging. Mislukking in
besprekingen tussen China en
de VS over China's ongebrei
delde kopieerzucht van cd's
en software kunnen resulte
ren in een handelsoorlog die
China miljarden kost. En een
Amerikaanse studie stelt dat
'China na de dood van Deng
voor iedereen te graai ligt'.
Van onze correspondent
Jan van der Made
Peking - Het varken staat voor
'vriendschap, trouw en sensuali
teit'. In de plaatselijke super
markt zijn piepkleine pluchen
roze varkentjes te koop op een
bamboestokje dat je in de plan-
tebak of op een taart kunt prik
ken.
Opblaasvarkens zweven in bal-
lonvorm voor winkelparadijzen,
voorzien van touwen met recla
melabels zodat ze niet wegvlie
gen. Het varken vormt in de
Chinese astrologie het laatste
dier in de cyclus van twaalf jaar
en is vooral het symbool voor
hoop. i~~-
Het dat is precies wat het huidi
ge leiderschap het komend jaar
nodig zal hebben. Haar even
wicht bestaat dankzij Deng
Xiaoping, maar diens gezond
heid is de laatste weken wel
bijzonder twijfelachtig gewor
den.
Anders dan vorig jaar verscheen
Deng dit jaar niet op de nationa
le televisie. Vorig jaar had hij
een verzwakte indruk achterge
laten en dat had tot een hoop
speculaties geleid. Dit jaar werd
Chinees nieuwjaar voorafgegaan
door hernieuwde geruchten over
Dengs gezondheidstoestand na
opmerkingen van zijn dochter
Deng Rong dat die 'dagelijks
achteruit gaat'.
Dengs lichaam verzwakt mis
schien snel, maar met sym
boolfunctie als initiator voor de
hervormingen, laatst overgeble
ven grondvester van de Chinese
staat en de facto keizer vormt hij
een klasse op zich. Angst voor
zijn dood heeft het hele politbu-
ro in een ijzeren wurggreep ge
klemd en daardoor houdt het
politburo op zijn beurt de rest
van het land in een greep van
repressie.
Achter de schermen worden de
posities voor de komende
machtsstrijd ingenomen. Jiang
Zemin werd door Deng aange
wezen als nieuwe 'sterke man' en
dat werd inhoud gegeven door
zijn driedubbele functie als
staatspresident, partijvoorzitter
en chef van de Centrale Militaire
Opblaas-varkens alom in China bij het begin van Chinees nieuwjaar.
Commissie. Maar Jiang zou als
'burger' niet veel steun genieten
van de oude generaals.
Jiang heeft het afgelopen jaar
agressief geprobeerd zijn positie
te verstevigen door mede-leden
van zijn 'Shanghai-kliek' naar
Peking te promoveren. Maar de
FOTO AP
provincies lijken woedend óver
de toenemende invloed van de
'Shanghai-kliek'.
Met name in Shenzhen, de Spe
ciale Economische Zone (SEZ)
bij Hongkong, wordt gevreesd
voor Dengs dood. De zone'dankt
haa_r enorme economische succes
alleen aan Deng, die het gebied
alsf kapitalistisch experimenteer
centrum aanwees. Na Dengs
dood vrezen de SEZ's geweldige
tegenwerking van andere stre
ken die jaloers zijn op hun suc
ces.
Onverwachtehulp. zou kunnen i
komen uit de hoek van liberale
hervormers, die na het bloedbad
in juni 1989 naar de achtergrond
werden gedrukt. Maar ook lig
gen verstokte aanhangers van
Mao nog op de loer, die zich
ergeren aan de 'socialistische
markteconomie'.
Wanneer het tot een strijd komt
tussen de 'Shanghai-factie', de
liberale vleugel en de orthodoxe
communisten, kan het land ge
spleten worden. Deng zou in een
laatste schrijven ook gewaar
schuwd hebben voor 'instabili
teit in het leger' en 'regiona
lisme', Dengs nachtmerrie die hij
in de Sovjetunie werkelijkheid
zag worden.
Zijn angst wordt gedeeld door
een rapport getiteld China in the
Near Term dat afgelopen week
werd vrijgegeven door het Pen
tagon. Hierin wordt gezegd dat
er 50 procent kans bestaat dat
China na Dengs dood uit elkaar
zal vallen. Het rapport spreekt
de vrees uit dat er 'geen interne
balans is en dat de dood van
Deng een politiek vacuüm zal
veroorzaken' waardoor een op
splitsing van het land zou kun
nen ontstaan.
President Jiang Zemin verzeker
de gisteren op de tv dat zo'n
versnippering niet kan plaats
vinden: „We zullen vasthouden
aan eenheid en strijden tegen
separatisme." Maar daarvoor is
waarschijnlijk meer nodig dan
holle kreten waar niemand meer
naar luistert.
