V
De herinnering aan de vrede vervaagt
I
Van
Mini
wèl
'Wet tegen discriminatie is geen tovermiddel'
Spinnenalarm in Sydney
-DE STEM-
DE STEM
De les van
DE STEM
Huisman
zorgvader
BINNENLAND BUITENLAND
Bosnische hoofdstad Sarajevo al meer dan duizend dagen omsingeld door Serviërs
Prof. Goldschmidt voorzitter van de commissie Gelijke Behandeling:
DE STEM
Leider D66
'Verkeerstoezi|
schiet tekort'
MAANDAG 30 JANUARI 1995
Dat het verdelen van
taken in het huis
houden niet zo
lukt, komt omdat mannen
niet van harte meewerken om
het gangbare rolpatroon te
doorbreken.
Zo is - onder vrouwen - de
gangbare mening. Dat is van
één kant makkelijk: je kunt
iemand anders de schuld ge
ven en hoeft jezelf niet onder
de loep te nemen. Dat het
ietsje genuanceerder ligt,
daarop kom ik nog terug.
Maar eerst naar de enquête
die studenten sociale weten
schappen van de Universiteit
van Amsterdam hebben ge
houden onder drieduizend
jongens en meisjes. Leerlin
gen van eerste klassen voor
bereidend beroepsonderwijs,
mavo, havo, vwo. Van de jon
gens wil ruim driekwart later
aan huishouden en kinderen
net zoveel tijd besteden als
hun partner, dat vinden ze
eerlijk. Ze denken dat overi
gens te doen bij een volle
baan.
Wat een schatjes, vooral die
ene met: het huis moet
schoon. Zulk soort mannen,
daarvan droomt toch elk
meisje dat later getrouwd-kin-
deren graag wil blijven wer
ken. Buitenshuis. Dat moet er
bij, anders wordt de indruk
gewekt dat alles wat je bin
nenshuis doet geen echte ar
beid is.
„Dat komt omdat het werk
van de huisvrouw/moeder
nooit betaald is, het wordt
niet serieus genomen," zegt
een vrouw, die verandering
ziet gloren nu ook mannen
bewust voor deze taken kie
zen. Dat zal ze de ogen ope
nen!
Maar wat zegt de huisman,
die- zich officieel zorgvader
noemt? „Met mijn twee thuis-
dagen voor de boeg zeggen
toch nog steeds collega's: jij
hebt morgen lekker vrij. Ze
moesten mijn dagprogramma
eens zien..."
Die lieve schooljongens met
goeie bedoelingen zullen in
de praktijk ondervinden, dat
het niet zo simpel is. Hele
dagen werken, een deel kin
deren en huishouden verzor
gen, samen met je partner een
sociaal leven onderhouden,
sport en hobby's - ga er maar
aan staan. En dan moet het
nog lukken niet alleen te mo
gen/moeten afwassen, stofzui
gen, koken, wc schoonmaken,
verluieren en flesjes geven,
maar echt 50 procent verant
woordelijkheid te dragen.
De klacht van veel welwillen
de mannen is: vrouwen verge
ten naar zichzelf te kijken. Ze
maken het ons niet makkelijk,
geven geen ruimte om het op
onze eigen manier te doen
onthouden ons de kans van al
doende leert men.
Dat is de andere kant van het
verhaal: vrouwen geven de
verantwoordelijkheid niet
graag uit handen, maar schui
ven de schuld naar de man
wanneer zij driedubbelbelast
en gestrest raken.
Van de enquête is een onder
zoeksrapport 'Take care, jon
geren over zorg' verschenen
bij de stichting Amazone, een
vrouwenbolwerk zeg maar. In
die kringen is dit onderwerp
al jaren gesneden koek. Ver
deling van zorgtaken binnen-
en buitenshuis: elke vrouwen
vereniging of -club heeft dat
al in het programma gehad of
houdt er discussiedagen over.
Komt het rapportje nu ook de
mannenwereld onder ogen?
Dat ideale toekomstbeeld, die
heilige voornemens het goed
te doen (anders dan je vader
daarover zal toch gepraat
moeten worden.
Het zal vervolg moeten krij
gen in concrete maatregelen.
Anders wordt het nooit wat.
Zelfs als mannen massaal ont
dekken, hoe gezellig het af en
toe kan zijn thuis wat aan te
keutelen met de was en de
baby en de stofdoek, zullen zij
de politiek en het bedrijfsle
ven moeten gaan bewerken
om drjt te verwezenlijken.
De huismannen-uit-bewuste-
keuze van nu zijn een elite
groep. Vanuit de situatie van
twee goedbetaalde banen is
het niet zo moeilijk een stapje
terug te doen door minder
dagen te werken. Zelfs afzien
van carrière of de afweging
'wie van ons tweeën gaat
door' valt minder zwaar als
intellectuele bagage plus altijd
nog genoeg-is-genoeg inko
men achter de hand hebt.
Leuk - en letterlijk veelbelo
vend - die scholieren. Aanko
mende mannen, dus over 10 a
15 jaar kennen zij geen ruzies
als: 'En jij zou'waarom
moet ik altijd....', 'denk je dat
ik niet keikapot thuiskom....',
'leuk hoor, de vieze werkjes
voor mij laten liggen
Niets van dat al. Vrouwen en
meisjes zijn tegen die tijd ook
wijzer. Zeuren nooit meer
over de manier waarop Jan,
Piet of Klaas het stof weg
werkt, al eet-ie het op, als het
huis maar schoon is. En toch
hou ik het vage gevoel, dat
over 15 jaar zo'n enquête een
zelfde reactie zal oproepen.
Sydney - De Australische stad Sydney wordt geteisterd door
een spinnenplaag.
De ambulancedienst heeft gewaarschuwd voor twee soorten giftige
spinnen, die in hun paartijd de miljoenenstad teisteren.
De spinnen, de Redback en de Funnel Web, gedijen goed in de
buitenwijken van Sydney, waar ze zich onder andere in schoenen en
kleding in kasten kunnen schuilhouden.
Twee zusjes van 6 en 11 jaar, en een tachtigjarige vrouw zijn al door
'n spin gebeten. De drie zijn in het ziekenhuis opgenomen.
Een beet van de spinnen is zeer pijnlijk en kan dodelijk zijn.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,© 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,© 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 89.40, per half jaar 177.80 óf per jaar 345.75.
Voor abonnees met automatische incasso: per maand 29.80,
per kwartaal 86.90, per halfjaar 172.80 óf per jaar 335.75.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur S 08860-82345.
Van onze verslaggever
Harald Doornbos
Sarajevo - Hun stad is al
meer dan duizend dagen, om
precies te zijn 1003, omsin
geld door de Bosnische Ser
viërs. De zeventien kinderen
van de eerste klas van de
Edhem Mulabdic lagere
school in Sarajevo kunnen
echter slechts tot honderd
tellen.
Ze zitten met dikke jassen in een
vervallen schoollokaal in de wijk
Bistrik. Handschoenen aan, mut
sen op. Witte adem komt uit hun
monden.
Het plastic in de kozijnen kan de
kou niet tegen houden waardoor
het zelfs hier binnen vriest. Ei
genlijk hebben de schoolkinde
ren van Sarajevo vakantie. Ge
durende de winterperiode is het
simpelweg te koud om langer
dan twintig minuten in de ban
ken te zitten. De zeventien kin
deren zijn vandaag alleen even
naar school gekomen om hun
huiswerk in ontvangst te nemen
dat lerares Aida Sulejmanovic,
driewekelijks aan haar leerlin
gen uitdeelt.
Duizendendrie dagen geleden
vertrok de laatste trein uit Sara
jevo. Die gebeurtenis beschou
wen de Bosnische autoriteiten
als het begin van de belegering
van Sarajevo door Servische
troepen. Tientallen buitenlandse
gasten hebben in de stad herden
kingen van deze trieste mijlpaal
bijgewoond.
Duizend dagen omsingeling zegt
de kinderen van de lagere school
niets. Ze zijn zes, zeven, soms
acht jaar oud. Duizend? De
meesten kunnen niet verder tel
len dan honderd. Het enige wat
zij weten, is dat de oorlog al
lang, heel lang duurt.
Dino (7) kan zich Sarajevo in
vredestijd niet meer herinneren.
„Ik weet alleen," vertelt hij, „dat
het al heel lang koud is. Thuis
hebben we vaak geen verwar
ming. En ik zou willen dat we
gewoon naar school kunnen
gaan." Het ergste van de dui
zend dagen omsingeling en oor
log, vindt Dino de granaten. „We
konden niet naar buiten en zaten
steeds in een kelder. Die grana
ten waren afschuwelijk."
Avad is zes jaar oud, al hamert
hij erop dat hij al zes en een half
is. Hoe jong hij ook is, hij weet
nog precies wat hij voor de oor
log deed. „Ik herinner me nog
dat we altijd naar mijn opa
gingen in de buurt van Bihac,"
Op bijna elke straathoek, elk plein van Sarjajevo is gevochten. Ook de trams zijn niet ongeschonden uit de strijd gekomen, foto epa
zegt Avad, „daar klommen we in
bomen en .plukten appels, het
was een fijne tijd." Dat alles is
sinds de oorlog onmogelijk ge
worden. Ook Avad klaagt over
de kou en de granaten. „En we
zijn al heel lang niet meer bij
mijn opa op bezoek geweest.
Mijn wens is dat ik hem weer
snel zie."
Jenita (8) was vijf toen de oorlog
begon. Ze is er echter van over
tuigd dat ze net geboren was
toen de oorlog uitbrak. Zelfs
wanneer de lerares- ingrijpt en
tegen Jenita zegt dat ze vijf jaar
was, blijft het meisje volhouden
dat ze net geboren was. „Ik was
een baby, want het is altijd oor
log geweest," volhardt ze. Vol
gens lerares Aida Sulejmanovic
is Jenita in de war en haar besef
van tijd kwijtgeraakt. Drie
maanden geleden werd haar ze
ven jaar oude broertje voor de
ogen van Jenita en haar moeder
in de buurt van het Holliday Inn
hotel doodgeschoten door een
Servische sluipschutter.
Sinds het staakt het vuren van
vorig jaar februari is het stukken
rustiger in de stad, maar af en
toe maken sluipschutters en gra
naatinslagen toch nog hun
slachtoffers. Jenita's broertje
was een van de laatste die werd
gedood. Na die gebeurtenis is
Jenita niet meer hetzelfde. „Ik
ben altijd treurig," zegt ze,
„mijn moeder is ook de hele tijd
triest." Jenita beweert dat ze
niet meer weet wat er met haar
broertje is gebeurd. „Ik ben alles
vergeten, alles heeft heel lang
geleden plaatsgevonden."
Volgens Sulejmanovic zijn veel
kinderen getraumatiseerd als ge
volg van de oorlog. „Toen mijn
leerlingen een half jaar gelden
voor het eerst naar school moes
ten, waren de meesten wild,
agressief en luisterden nergens
naar. De afgelopen drie maan
den misten ze ieder vorm van
autoriteit, want elke familie had
het druk met overleven. Ik heb
ze weer discipline aan moeten
leren."
Niet alleen de kinderen van Sa
rajevo zijn in de war en kunnen
de tijd van vrede nog maar
moeilijk voor de geest halen;
iedereen in Sarajevo gaat gebukt
onder de gevolgen van de oorlog.
Het Sarajevo-gevoel laat zich
moeilijk vatten. Aan het begin
van de oorlog overheerste het
ongeloof. Toen vielen de doden
en werd de stad bevangen door
woede en angst. Vervolgens
bracht de lakse houding van de
Westerse regeringen de inwoners
van Sarajevo teleurstelling op
teleurstelling.
En nu, ruim duizend' dagen en
twaalfduizend doden later,
wordt er niet meer geschoten,
maar is de stad nog altijd omsin
geld door de Serviërs. Sarajevo
blijft afgesloten van de buiten
wereld en het trage leven in de
stad met water-, stroom- en voe
dingsproblemen. creëert een si
tuatie waarin berusting en uit
zichtloosheid hoogtij vieren.
„Het leven is hier zo grauw en
treurig," zegt Fakica Busic, een
chirurge, terwijl ze in de keuken
zit van haar in het centrum van
Sarajevo gelegen huis. „We zijn
blij dat de granaten niet meer
vallen, maar ik heb nog altijd
het gevoel dat ik in een gevange
nis leef. We kunnen de stad niet
in of uit. En niemand weet hoe
lang deze situatie nog blijft
voortduren."
Busic' dochter, Samra, lukte het
een jaar gelden .om door een
door de Bosniërs gegraven tun
nel onder het vliegveld, Sarajevo
te verlaten. Ze verbleef kort tijd
in Kroatië en Duitsland. Maar ze
kreeg heimwee en besloot terug
te keren naar Sarajevo. „Ik kon
mijn draai niet vinden in het
Westen," zegt ze nu, „en ik miste
mijn vriend vreselijk. Omdat hij
een man is kan hij onmogelijk de
stad verlaten. Ik besloot terug te
keren naar Sarajevo. En on
danks de ellende, de uitzicht
loosheid en het gevaar heb ik
nog geen spijt van die beslissing
gehad."
Samra Busic geeft wel toe dat ze
moedeloos wordt van alle vre
desbesprekingen en afgesloten
bestanden in Bosnië. „Politiek
interessert niemand nog," zegt
ze, „het gaat hier om overleven
Tegenwoordig hebben we 24 uur
per dag een klein beetje stroom,
maar water en gas blijft nog
altijd problematisch."
„Kolere, al duizend dagen!",
roept soldaat Lelo Babovic uit.
„Wie had dat kunnen denken.
Iedereen ging ervan uit dat de
oorlog na een paar weken wel
weer zou overwaaien. En toen
vierden we de eerste oud-en-
nieuw in de oorlog, en we dach
ten: dit is de eerste en de laatste.
Inmiddels hebben we al drie
keer oud-en-nieuw in de oorlog
meegemaakt. Ik wil hier weg,
want het valt nog moeilijk uit te
houden. Alle dagen zijn hetzelf
de, dag in dag uit zie je dezelfde
gezichten om je heen. Ik leef al
duizend dagen in eén gebied dat
slechts vijftig vierkante kilome
ter groot is. En ondertussen gaat
het leven aan me voorbij. Wat
voor een toekomst heb ik hier
nog?"
Sarajevo begint nu met het ver
werken van zijn oorlogstrauma.
1 Want op bijna ieder pleintje, op
iedere straathoek of markt, zijn
bloedbaden aangericht. Familie
leden, vrienden zijn omgekomen.
Duizenden hebben hun benen of
armen verloren, de stad zit vol
met vluchtelingen die uit de ge
deelten van Sarajevo zijn ge
gooid die nu in handen zijn van
de Serviërs. Niemand heeft nog
geld. De lonen in de stad liggen
op gemiddeld drie Duitse mar
ken per maand. Veel is vernie
tigd. Velen wonen in de kou. De
mensen hier raken verbitterd.
Hun toekomst ligt aan diggelen;
het nabije verleden is gevuld met
dood en ellende, en ieder dag dat
de omsingeling langer duurt ver
vaagt de herinnering aan de goe
de tijden dat er vrede heerste en
toen je nog naar je opa kon gaan
en appels kon plukken.
Het is zoals een jong meisje op
de straten van Sarajevo vandaag
zei: „Sarajevo ligt in het midden
van Europa, maar het is heil
donkere einde van de wereld."
Door Mick Salet
Den Haag - „Wat me opvalt
aan discriminatie in ons land,
is dat het vaak zo subtiel
gebeurt. Er wordt niet gauw
gezegd: 'we willen jou niet,
want jij bent een buitenlan
der'. Dat maakt het in de
praktijk vaak ook zo moeilijk
om te bewijzen dat iemand
gediscrimineerd wordt."
Prof. mr. Jenny Goldschmidt is
voorzitter van de Commissie Ge
lijke Behandeling. Die nieuwe
commissie is er om discriminatie
in ons land te bestrijden. Ver
dien je minder dan je collega
omdat je vrouw bent? Ben je
ontslagen omdat je homo bent?
Met één briefje kun je de com
missie voor je aan het werk zet
ten. De commissie is er namelijk
om te zorgen dat niemand de
nieuwe wet gelijke behandeling
aan de laars lapt. Dat betekent
dat niemand gediscrimineerd
mag worden op grond van ge
slacht, ras, nationaliteit, seksu
ele gerichtheid, godsdienst, le
vensovertuiging, politieke ge
zindheid of burgerlijke staat.
Al kent de wet wel uitzonderin
gen. Zo hoeft een vrouw er bij
voorbeeld niet op te rekenen dat
ze met een beroep op de anti
discriminatiewet een plaats in de
nationale elf van Guud Hiddink
kan claimen.
Voorzitter Goldschmidt is al een
paar maanden bezig, maar de
commissie gaat op 1 februari
echt van start.
Verwacht u meteen een stort
vloed van klachten
„Er druppelen nu al enkele ver
zoeken per dag binnen, maar ik
denk niet dat het echt een stort
vloed wordt. In de Tweede Ka
mer is geroepen dat we mis
schien wel tweeduizend klachten
per jaar zouden krijgen. Dat lijkt
me aan de hoge kant. Ik heb het
steeds op een paar honderd ge
houden. Maar als ik nu naar de
stijging in de belangstelling kijk,
dan is die verwachting misschien
iets te optimistisch geweest."
Bent u niet bang dat het vooral
beroepsklagers zijn die de weg
naar uw commissie weten te vin
den
„Ik denk dat er op dit terrein
niet zo veel beroepsklagers rond
lopen. Het is natuurlijk wel zo
dat je in zo'n eerste fase altijd
klachten kunt verwachten van
mensen die het overal al gepro
beerd hebben en zich nu afvra
gen of de kommissie hun geval
niet oplossen kan. Maar ik denk
dat dit na de eerste maanden wel
weer weg ebt."
Wat mogen mensen van uw com
missie verwachtenEen voor
beeld. Een directeur zoekt een
secretaresse. Een man met uit
stekende papieren solliciteert,
maar wordt afgewezen. De direc
teur heeft liever een vrouw. Kunt
u iets voor die afgewezen sollici
tant doen?
„Het is heel moeilijk om het in
z'n algemeenheid te zeggep,
maar als een sollicitant echt niet
wordt aangenomen omdat er
wordt gezegd: 'voor die functie
hebben we liever een vrouw',
dan zou dat in strijd met de
algemene wet gelijke behande
ling kunnen zijn. Op zich mag
zo'n weigering niet. Het pro
bleem is alleen dat je dan altijd
de vraag krijgt of die afgewezen
persoon wel de meest geschikte
sollicitant is geweest.
Wat we niet gaan doen, dat is de
geschiktheid van mensen beoor
delen. Wat we wel kunnen na
gaan, is of de argumenten voor
de afwijzing ergens op gebaseerd
zijn. Kijk, als ze zeggen dat hij
niet de juiste diploma's had, ter
wijl hij wél de juiste diploma's
had, en er wordt gezegd dat hij
niet de juiste werkervaring had,
terwijl de sollicitant die de baan
gekregen heeft óók niet de juiste
werkervaring had, dan kun je op
een gegeven moment zeggen: we
kunnen toch niet uitsluiten dat
het meegespeeld heeft dat jullie
liever iemand van het andere
geslacht wilden.
Als het om een sollicitatie gaat,
zullen we proberen er een spoed
zaak van te maken, en het be
trokken bedrijf vragen of men
bereid is de sollicitatieprocedure
even aan te houden tot wij de
zaak onderzocht hebben. Dan
hopen we dat de uitkomst van
ons onderzoek, ons oordeel, mee
zal spelen bij de besluitvor
ming."
Stel dat uit uw onderzoek blijkt
dat er inderdaad sprake is van
ongelijke behandeling, welke
machtsmiddelen heeft u dan om
dat recht te breien?
„We hebben eigenlijk geen heel
harde machtsmiddelen. Het eni
ge machtsmiddel dat we hebben,
is dat we naar de rechter kunnen
stappen. Maar dat is niet iets dat
we zo gauw zullen doen, want de
commissie is juist ingesteld om
de gang naar de rechter een
beetje te beperken. Bovendien
vraag ik me af wat een rechter
dan af kan dwingen. Je kunt een
werkgever bijna nooit dwingen
om een ongewenste werknemer
aan te nemen. Hooguit kan een
rechter schadevergoeding opleg
gen, maar dat kan in zo'n geval
nooit veel zijn.
Nee, we zullen het vooral moe
ten hebben van onze overtui
gingskracht. Ik heb er ook wel
enige hoop op dat het werkt.
Anders zat ik hier niet. Die afge
wezen sollicitant zal niet altijd
alsnog aangenomen worden, ze
ker niet als een ander de baan al
heeft gekregen, maar een bedrijf
dat door de commissie op de
vingers is getikt, zal de volgende
keer wel beter nadenken. Dat is
misschien een beetje zuur voor
de afgewezen sollicitant, maar
uiteindelijk heeft het toch wel
een positief effect."
Wat doet u als bedrijven hun
leven niet beteren? Nog 's goede
raad geven? Aan de schandpaal
nagelen?
„We kunnen een oordeel publi
ceren, maar ik denk dat het
spaarzaam gebeurt, omdat het
niet zo zinvol is zwartepieten uit
te gaan delen als je 'niet zeker
weet of dat effect heeft. Het
risico dat het averechts werkt is
toch vrij groot. Alleen als we het
gevoel hebben: nu loopt het de
spuigaten uit, we hebben dit be
drijf al vier keer op de vingers
getikt, we hebben ze al aanbeve
lingen gegeven, maar ze vertik
ken om er iets aan te doen, dan
zouden we het naar buiten kun
nen brengen. Maar ik vind het
ook op de weg van de vakbonden
liggen om actie te ondernemen
tegen bedrijven, die stelselmatig
op het matje geroepen moeten
worden.
Ik heb echter het idee dat bedrij
ven wel gevoelig zijn voor het
verwijt van discriminatie en zich
eigenlijk wel behoorlijk willen
gedragen. Of je de echte die
hards kunt bereiken, blijft na
tuurlijk de vraag. Hun denkpa
troon zul je niet veranderen."
Een ander voorbeeld. Een werk
nemer vindt dat hij voor hetzelf
de werk minder betaald krijgt
dan een collega. Wat kunt u voor
die werknemer doen?
„Dat komt vrij veel voor. We
kregen een telefoontje van ie
mand die zei: 'de zoon van mijn
baas werkt ook in het bedrijf,
maar hij krijgt veel meer betaald
dan ik'. En we kregen ook klach
ten van mensen die zeiden: 'mijn
collega en ik zijn gelijk begon
nen, maar hij zit nu een salaris
schaal hoger'. Met die klachten
kunnen we alleen iets doen als er
sprake is van van discriminatie
op een van de acht gronden die
in de wet staan: ras, geslacht,
nationaliteit, seksuele gericht
heid, burgerlijke staat, gods
dienst, politieke gezindheid en
levensovertuiging.
Als er een sterk vermoeden be
staat dat iemand op een van die
gronden minder betaald krijgt,
sturen we el een loontechnisch
specialist op af. Als er inderdaad
sprake is van ongelijke behande
ling, dan zeggen we dat. Dat is
op grond van de oude wet gelijke
behandeling mannen en vrouwen
ook al gebeurd. Er was zelfs eens
een vrouw die een auto kocht
van het achterstallige loon dat
ze kreeg na een uitspraak over
ongelijke behandeling."
Maar u kunt een bedrijf toch niet
dwingen?
„Nee, maar mensen kunnen met
het oordeel van de commissie
wel naar de rechter gaan en een
vordering instellen. Dan hebben
ze iets in handen. Zelf kunnen ze
het meestal moeilijk uitzoeken.
En de rechter doet dat ook niet.
De commissie wel. Dat is het
belang van de commissie. We
stellen een onafhankelijk onder
zoek in. Wat is de functiewaar
dering? Wat wordt er betaald?
De werkgever moet al die infor
matie geven. En uiteindelijk
komt de commissie dan tot een
onafhankelijk oordeel. We zijn
geen belangenbehartigers. Het is
niet zo dat de klager altijd gelijk
krijgt."
Het lijkt allemaal erg simpel.
Gewoon een briefje schrijven.
„Ja, een brief is genoeg: 'ik word
ongelijk behandeld' of 'ik ken
Goldschmidt: "We moeten het hebben van onze overtuigings
kracht'. foto
iemand die ongelijk behandeld
wordt.' Met naam en adres en
uitleg van de zaak. Dan gaat de
commissie uitzoeken of er wer
kelijk sprake is van ongelijke
behandeling. De drempel is echt
heel laag. Het kan wel handig
zijn om eerst even te telefoneren
en te vragen wat er in de brief
moet staan en öf de commissie,
wel iets kan doen. Daar bestaat
nog onduidelijkheid over. We
kunnen bijvoorbeeld niets met
klachten over belediging en dis
criminatie op grond van leeftijd
of handicap. Dat valt niet bin
nen de algemene wet gelijke be
handeling."
Heeft u zich zelf wel eens zo
ongelijk behandeld gevoeld, dat
u denkt: 'dat zou een klacht voor
de commissie zijn geweest'?
„Als vrouw? Nee. Het zit 'm dan
toch meer in de bejegening, het
gevoel dat mannen je anders
behandelen omdat je een vrouw
bent. Wat dat betreft vind ik hét
ook opvallend dat er nogal eens
opmerkingen over de commissie
gelijke behandeling worden ge
maakt, omdat het hele presi
dium, door toeval, uit vrouwen
bestaat. Over het feit dat het
presidium van de Sociaal Econo
misch Raad geheel uit mannen
bestaat, hoor je niemand. Daar
aan doet niets af dat het in het
algemeen gewenst kan zijn om
naar evenwicht te streven.
Ik heb zelf wèl eens meegemaakt
dat ik op grond van godsdienst
de voorkeur kreeg. Bij het huren,
van een kamer. De verhuurder
vertelde me achteraf dat ik die
kamer had gekregen, omdat ik
niet katholiek was. Hij wilde
geen katholieke huurders. Dat
zou nu overigens geen grond zijn
voor een klacht wegens ongelijke
behandeling, want iedereen dié
in' zijn eigen huis kamer ver
huurt, mag een bepaalde voor-1
keur hebben."
U kunt veel ongelijkheid bestrij
den, maar tegen de geniepigtse
discriminatie staat u toch mach
teloos?
„Ja, tegen het beledigen, tegen
het pesten, kunnen we niets
doen. Dat is heel moeilijk aan te
pakken. Je moet van zo'n wet
tegen discriminatie ook niet alles
verwachten. Je kunt er bepaalde
dingen mee aan de kaak stellen,
maar het is geen tovermiddel."
I Het adres van de commissie gelij
ke behandeling: postbus 16001,
3500 DA Utrecht.
Van onze Haagse redactie j
Den Haag - Vice-pren
premier Kok en ministl
het sociaal zekerheidssj
Van Mierlo sluit een injT
Melkert (Sociale Zaken,
zei twee weken geleden in
Magazine dat een ministl
de sociale zekerheid nietl
is. Kok viel daags daard
partijgenoot bij in zijn wa
se persconferentie na aflor
de ministerraad.
Van Mierlo merkte gisterl
de AVRO-radio hierover
beide PvdA'ers te lichtd
omspringen met het red
koord. Immers, in die ol
komst tussen de coalitiepl
PvdA, WD en D66 staat T
in 1996 bekeken wordt
sociaal zekerheidsstelsel
zigd moet worden. Van
„Al dit soort opmerking
Kok en Melkert zijn dus 1
betreft voortijdig."
De vice-premier weigej
vraag te beantwoorden
Den Haag (anp) - De Ra^
de Verkeersveiligheid
zich ernstig zorgen om del
having van de verkeen
door de politie en betref
opheffen van de verkeersff
Dat blijkt uit het rapport I
'top-tien' van aanbevl
voor 1995. Het aantal belf
gen van 2,5 miljoen pa
steekt volgens de raad s<J
tegen de naar schatting
jard overtredingen die pl
worden gemaakt.
Uit cijfers blijkt dat in 19
alle bekeuringen 40 proc^
uitgeschreven voor parkej
tredingen, 20 procent voq
heidsovertredingen, 6
voor door rood licht rijdeJ
procent voor andere overt
gen. De pakkans voor
overtredingen dan parkel
draagt eens in de zeve|
rekende de raad uit.
50 jaar Vrijt
IEDER VOLK heeft rech
begrijpen dat de Poolse
zherdenkingen aandach
hoofdstuk van de Poolsi
recht de geschiedenis v
Het Herrenvolk minacht
was. Joden, zigeuners e
geschiedschrijving van
Hitler-Duitsland zag de
ten. De intelligentsia v\
Auschwitz en elders.
Nu het vijftig jaar gele
het juiste moment on
rassenwaan te herdenk
het enige. Integendee
joden, zigeuners, homo
Zigeuners waren in At
danks waren, werden
Joden voelden zich ge
op de offers die het
woorden tekenen de P
den.
Het accent dat de Poo
nationale aspect van
Auschwitz voor de met
een oproep tegen natie
gelijkheid. Het is eet
medemenselijkheid en
voor verzet tegen etnis
moord.
Nu, bij de herdenkinge
rest van het jaar wor
Maar dat het 'nie wie
richtlijn moet zijn voo
Walasa helaas niet beg