'Voetbal is vaak
de enige strohalm
voor straatkinderen
Leg
bep
de stem
de Stem
0
teST"
tear-
-DE STEM-
Jeugdproject
Feyenoord
is nog niet
concreet
Miljardendans in kabinet om aanschaf helikopter
Regerin
over co
DE STEM
De were
BINNENLAND BUITENLAND
Roddelpers
Indiëdebat - 8
Wedgewood
Vastlegge
DONDERDAG 26 JANUARI 1995 A2
Na alle aandacht in de media
voor kroonprins Willem-
Alexander vraag ik me af of
ook het inkomen van de
Oranjes niet uit de vrije
markt gehaald kan worden.
Het recht op het publiceren
van berichten en roddels over
personen zou immers als een
vorm van eigendomsrecht
wettelijk erkend kunnen wor
den.
Dan kan de koninklijke fami
lie, net als andere bekende
Nederlanders, het publicatie
recht verkopen aan geïnteres
seerde kranten, roddelbladen,
radio- en tv-maatschappijen.
Lang leve het eigendoms
recht.
Kruisland,
L. Nelen
Als lid van de centrumparo
chie Breda wil ik mijn teleur
stelling uitspreken over de
publieke uitspraken van onze
nieuw aangekomen bisschop
Muskens: Spijtbetuiging over
ons koloniale verleden hoeft
niet.
Onze bisschop zegt dat hij
Indonesië goed kent. Dan
moet hij wel begrijpen dat het
uit een vanzelfsprekende hof
felijkheid is dat geen fatsoen
lijke Indonesiër het in zijn
hoofd zal halen een Neder
lander te vragen om spijt te
betuigen over zijn/haar kolo
niale verleden.
Tegelijkertijd toont een Indo
nesiër daarmee zijn fijnzinnig
gevoel van nationaal zelfres
pect ten opzichte van de
voormalige bezetter. Het is in
Indonesië immers overduide
lijk wie de verliezer in Indië
was en is.
Men is zich bewust dat met
bijna 200 miljoen inwoners
Indonesië sinds 17 augustus
1945 een natie met veel meer
gewicht in de wereld gewor
den is dan Nederland.
In Indonesië wordt geregis
treerd dat in Nederland anno
1995 nota bene de vrijheid
van meningsuiting een pro
bleem is, onder meer door een
Indonesische toerist, Jan
Princen, het spreken in het
openbaar te verbieden en een
Nederlandse journalist, Graa
Boomsma, strafrechtelijk te
vervolgen voor wat hij publi
ceert over de bevrijdingsstrijd
in Indonesië.
Hoe pijnlijk zwak zijn in dit
licht de grote woorden van de
bekende Nederlander Mus
kens die niet gehinderd door
redelijk historisch inzicht en
zelfkennis verklaart: spijtbe
tuiging hoeft niet, want de
verhouding met Indonesië is
nu erg goed.
Hij bevindt zich daarmee
overigens in goed gezelschap
van al die verontruste Neder
landers die in de afgelopen
weken zo wonderlijk gretig
Indonesiërs als getuige a de
charge aanhaalden voor het
geen spijt hoeven te betuigen
ovr de Nederlandse bezet
ting van Indië.
Over deze gekte zal in Indo
nesië terecht veel woordeloos
geglimlacht worden: waar
een klein land groot in kan
zijn! Hadden ze anders mo
gen verwachten?
Breda,
R.A.F. Schmidt
Wanneer er over keramiek
wordt gesproken bemerk ik,
dat de begrippen aardewerk
en porselein nogal eens ver
ward worden.
:n ,e "orten en ,e f
bevverlcen
redactie het met uw
I standpunt eens is.
'Wedgewood porseleinkoning'
is niet juist. Want rond 1750
ontwikkelde Wedgewood het
harde, maar nog enigszins
poreuze veldspaat aardewerk
met een nagenoeg witte
scherf (de scherf ontstaat bij
de biscuitbrand bij ca. 1200°
C, wat het eerste bakproces
is).
Zelf noemde Wedgewood dit
aardewerk 'Creamware'. Ko
ning Charlotte, die van dit
aardewerk zeer gecharmeerd
was, gaf later toestemming
het 'queen's ware' te noemen.
Het wordt nog steeds in de
'Pottery', maar ook in vele
andere plaatsen in de wereld,
in ruime mate geproduceerd.
Naast dit aardewerk, dat
evenwel qua kleur, poreusi-
teit en hardheid onderge
schikt is aan het veldspaat-
aardewerk.
Het verschil tussen aarde
werk en porselein berust op
het volgende: aardewerk is
poreus en porselein is gesin
terd, dus dicht en dikwijls
transparant. Om het aarde
werk dicht te maken moet het
geglazuurd worden, ofwel
van een aan een keramische
scherf aangepast glas worden
voorzien en daarmede samen
gesmolten 1000-1100° C).
Ook het porselein wordt ge
glazuurd, maar dat is meer
om esthetische redenen. Bij
1400° C wordt het glazuur
met de scherf samengesmol
ten.
Naar het geheim van het
Chinese en Japanse porselein
door onze NOC.-schippers in
ruime mate naar Europa aan
gevoerd, werd naarstig ge
zocht door fortuinjagers,
charlatans, goudzoekers en
alchemisten.
Het geheim werd tenslotte
ontsluierd rond 1709 door Jo-
han Friedrich Böttger. Hij
was de gevangene van August
de Sterke, tereurvorst van
Saksen die hij beloofd had
goud te maken en deze belof
te met het porselein indirect
inloste. De ontdekking wordt
ook wel toegeschreven aan de
Saksische geleerde Von
Tschirnhaus, die overigens
met Böttger samenwerkte
maar voor 1709 stierf en soms
ook aan de Italiaanse kanun
nik Manfredo Settala.
Het Engelse porselein ofwel
Bon China werd in 1709 uit
gevonden door Josiah Spode.
Het munt uit door zijn trans
parantie. Ook dit wordt nog
steeds in de 'Pottery' in ruime
mate gemaakt.
Wedgewood is nu een concern
van meerdere fabrieken, zo
wel aardewerk als Bon China.
Uit het bovenstaande moge
blijken dat Wedgewood ten
onrechte de kwalificatie 'por
seleinkoning' krijgt toege
deeld.
Oosterhout,
W. Hoyng
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
S 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie S 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 89.40, per half jaar 177.80 óf per jaar 345.75.
Voor abonnees met automatische incasso: per maand 29.80,
per kwartaal 86.90, per half jaar 172.80 óf per jaar 335.75.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als-
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
Van onze verslaggever
Jacques Hendriks
Den Haag/Rotterdam - Het
nobele plan van Feyenoord
om 'kansarme', doch op voet-
balgebied talentvolle kinde
ren uit het buitenland en dan
met name uit Brazilië, naar
Nederland te halen, heeft
heel wat voeten in aarde.
Zeer concreet blijken de door
Feyenoord-voorzitter Jorien van
den Herik afgelopen zondag
aangestipte ideeën om de parel
tjes uit de favela's, de krotten
wijken van Rio, in Rotterdam op
te leiden tot voetballer en tevens
door middel van scholing sociaal
kansrijker te maken, trouwens
ook nog niet.
„Er zal nogal wat water door de
zee moeten, voordat zo'n project
inderdaad doorgang kan vin
den," meent persvoorlichter Vic
tor Holtes van het ministerie van
Justitie in Den Haag.
„Volgens de Vreemdelingenwet
is het mogelijk om als buitenlan
der voor een opleiding naar Ne
derland te komen. En dan maakt
het niet uit of dat bijvoorbeeld
om een universitaire of een voet-
bal-opleiding gaat. Punt is al
leen dat het om een opleiding
moet gaan, waarin Nederland
het land bij uitstek is. En wat dit
geval betreft, Brazilië lijkt mij
toch ook nogal een voetballand."
Daarnaast moet alles tot in de
puntjes geregeld zijn, stelt de
persvoorlichter. „Gaat het om
minderjarigen, dan moeten ze
onder begeleiding naar Neder
land komen of anders schriftelij
ke toestemming van ouders of
voogd hebben. De ziekteverzeke
ring, een eventueel visum, het
verblijf, de terugkeer, dat soort
dingen moet ook allemaal ge
waarborgd zijn. Blijft zo'n kind
langer dan drie maanden, dan
krijg je te maken met de leer
plicht. Je kunt een Braziliaans
kind wel in Nederland naar
school sturen, maar dan zit je
dus ook weer met de taalbarriè
re. Ik zeg al, het plan vergt echt
een hele goede voorbereiding."
Volgens technisch coördinator
Geert Meijer van Feyenoord
loopt het allemaal zo'n vaart nog
niet. Meijer las, net als hoofd
jeugdopleiding John Metgod,
maandag met enige verbazing in
diverse kranten over het 'pro
ject', dat al deel uit zou maken
van een door Metgod samenge
steld nieuw jeugdplan.
Meijer: „Voorzitter Van den Her
ik heeft er zondag na de wed
strijd tegen Sparta wat over ge
filosofeerd tegenover de pers,
maar daarbij is een en ander een
beetje uit zijn verband gerukt.
Het is waar dat volgende week
twee jongens van twaalf, dertien
jaar uit Brazilië met Glaucio
(eind vorig jaar door Feyenoord
gekochte, achttienjarige midden
velder, J.H.) meekomen naar
Rotterdam. Ze kunnen dan een
week of drie, vier hier rondkij
ken. Wat Feyenoord is, hoe Ne
derland eruit ziet. Dan gaan ze
weer naar huis en mogelijk ko
men ze in de zomer dan voor een
paar weken terug."
„Naast dat verhaal hebben we
onze eigen jeugdopleiding. Een
aantal jongens, tussen de twaalf
en zestien, krijgt op het Thor-
becke-college in Rotterdam aan
gepast onderwijs. Ze zitten ge
woon op havo of vwo, maar
krijgen slechts les tot 13.00 uur.
Zo kunnen we ze od dinsdae en
Braziliaanse straatkinderen
straks naar Feyenoord? foto af
Het grote voorbeeld van veel
jonge voetballers: Pele. fotoanp
donderdag 's middags en 's week nng helemaal niet. on de nenwiik .Taeare^inhn in Pin
donderdag 's middags en 's
avonds extra trainingen geven,
specifiek gericht op voetbalvaar
digheid. Tussen de bedrijven
door hebben ze de tijd om hun
huiswerk te maken en krijgen ze
ook studie-begeleiding. 's
Avonds worden ze weer naar
huis gebracht."
Meijer sluit overigens niet uit
dat Feyenoord in de toekomst
wel degelijk ook buitenlandse
jonge spelers op zo'n manier
gaat opleiden, net zoals het Bel
gische Anderlecht al enige tijd
doet met talentjes, die ze uit
Afrika 'wegplukken'. „Je ziet'nu
al dat gasten van zeventien jaar
een kapitaal kosten en zelf een
paar ton aan handgeld vragen.
Misschien dat we het op deze
manier op kunnen vangen door
ze al jong zelf op te leiden en
snel een contract aan te bieden."
Of dat ook mag, valt volgens
woordvoerder Holtes van het mi
nisterie van Justitie te betwijfe
len. „Biedt Feyenoord zo'n bui
tenlandse speler een contract
aan, dan moet een tewerkstel
lingsvergunning aangevraagd
worden, ook al heeft zo'n jongen
hier een opleiding genoten. En
die vergunningen worden in de
regel pas gegeven als iemand
minimaal achttien jaar is."
Bij de Braziliaanse ambassade in
Den Haag was men begin deze
week nog helemaal niet op de
.hoogte van de mogelijke plannen
van Feyenoord. „De club heeft,
nog geen contact met ons opge
nomen, waarschijnlijk gaan dit
soort zaken ook eerst via het
ministerie van Buitenlandse Za
ken in Brazilië," aldus een
woordvoerder.
Onder de twee Braziliaantjes,
die samen met Glaucio en scout
Piet de Visser - namens Feye
noord en RBC in Zuid-Amerika
- naar Rotterdam komen, be
vindt ziqh de dertien-jarige Leo
nardo, een van de hoofdrolspe
lers in de film 'Solo, de wet van
de favela', van de Zeeuwse ci
neast Jos de Putter, die eind
vorig jaar door de VPRO werd
uitgezonden.
De Putter, die momenteel op
nieuw in Brazilië aan het filmen
is, is al jaren een grote fan van
Feyenoord-trainer Willem van
Hanegem en bracht onlangs een
bezoek aan de Kuip, waarbij hij
uitgebreid met zijn idool over
zijn documentaire en Leonardo
in het bijzonder sprak.
Dat gesprek bracht de door de
reportage ontroerde Van Hane
gem en Van den Herik op het
idee om Leonardo en zijn vriend
Anselmo naar Rotterdam te ha
len.
In de film wordt verteld hoe
Leonardo en Anselmo in de slop
penwijk Jacarezinho in Rio de
Janeiro leven. Voetbal is hun
enige redding. Slagen zij erin het
in de populairste sport van het
land te maken, dan hebben ze
kans op een voorspoedige toe
komst. Zo niet, dan zijn ze ge
doemd tot een leven aan de zelf
kant van de maatschappij, waar
in diefstal, drugs en moord het
dagpatroon bepalen.
Rio de Janeiro (de agglomeratie
telt zo'n twaalf miljoen inwo
ners) is met 72 doden op elke
100.000inwoners een van de
moorddadigste metropolen op
aarde. Ter vergelijking, in New
York is de verhouding 30 op de
100.000. Onder die slachtoffers
in Rio bevinden zich jaarlijks
zeer veel straatkinderen. Een
oudere broer van Leonardo is
een van die slachtoffers.
Dat Leonardo nu al een baltove
naar is en dus met een goede
begeleiding inderdaad 'gered'
zou kunnen worden, beschreef
De Putter in het literaire sport
tijdschrift 'Hard Gras':
'Het is wonderbaarlijk om te
zien hoe hij al versnelt op het
moment dat hij de bal aanneemt,
de controle is een vanzelfspre
kendheid. Hij aait de bal met de
buitenkant van de voet wanneer
hij aanzet voor een solo die hem
moeiteloos langs drie, vier tegen
standers brengt'.
Dat de sloppenwijken in Zuid-
Amerika al vaker grote talenten
voortbrachten, is bekend. De
kinderen van de favelas hebben
vaak niets anders dan een voet
bal, of iets ronds wat daar op
lijkt, om zich mee te amuseren.
Ze slapen op straat of in die
naargeestige wir-war van tegen
de stad omringende heuvels aan
'gebouwde' krotten, vaak ver
vaardigd van karton en golf
plaat, die amper beschutting
bieden als bijvoorbeeld een tro
pische regenbui de stad teistert.
Zulke stortregens spoelen hele
krottenwijken weg, zodat de be
woners met hun schaarse, be-
modderde bezittingen regelmatig
genoodzaakt zijn elders weer een
nieuwe huisvesting te creëren.
Juist door die povere leefom
standigheden kennen ze echter
vaak een zeer grote prestatie
drang, omdat ze beseffen dat
voetbal hun laatste strohalm is.
De twee grootste namen - met
Cruijff - uit de na-oorlogse voet
balgeschiedenis, de Braziliaan'
Pele en de Argentijn Maradona,
waren er in hun jeugd weliswaar
niet zo erg aan toe als de huidige
straatkinderen van Rio, ook zij
groeiden op in armoede.
Maradona bijvoorbeeld leerde
het vak door als klein kind - bij
gebrek aan geld voor een bal -
met lege cola-blikjes aan de lin
kervoet te jongleren. Nog legen-
darischer, misschien wat gero
mantiseerd, maar desondanks
zeer ontroerend is het verhaal
van de kleine Edson Arentes do
Nascimento, die in 1950 als
ventje van nog geen tien op
straat - in een vervallen wijk
van de Braziliaanse stad Santos
- aan het voetballen was met een
bal, gemaakt van oude lappen.
Omdat hij zo goed met die pele
overweg kon, was zijn bijnaam
snel geboren. Toen 'Pele' na het
voetballen thuis kwam, zat zijn
vader huilend voor zijn huisje.
"Wot is er papa?', vroeg de
knaap. 'Brasil heeft de finale van
het WK verloren, van Uruguay
nog wel', treurde de man. Favo
riet Brazilië was in het eigen
Maracana-stadion in Rio inder
daad verrassend onderuit gegaan
met 2-1.
'Stil maar, papa, huil maar niet.
Als ik groot ben, dan maak ik
hoogst persoonlijk Brasil we
reldkampioen voetballen. Voor
jou,' was het antwoord van
Edson.
Acht jaar later was diezelfde
Pele met zijn zeventien jaren de
grote ster in het nationale elftal
van Brazilië, dat in Zweden voor
het eerst de wereldtitel verover
de.
Zijn vader weende opnieuw.
Maar nu van trots...
Door Henk Bouwmans
WAT KAN de Nederlandse
defensie-industrie precies
aan tegenorders verwachten
als het kabinet besluit om
voor 1,3 miljard gulden der
tig nieuwe gevechtshelikop
ters te kopen?
Met die vraag als huiswerk
stuurde premier Kok de eerst
betrokken minister Wijers (D66,
Economische Zaken) en staatsse
cretaris Meijling (WD, Defen
sie) vlak voor kerstmis naar huis.
Het was een mooie vraag die
moest verhullen dat het kabinet
- maar zeker premier Kok - er
nog lang niet uit waren welke
helikopter, de Amerikaanse
Apache of de Frans-Duitse Tig-
re, gekozen moet worden. Het
was ook het startsein van een
dans tussen de .Apache en de
Tigre om de miljardenorder
waarbij het om meer gaat dan
alleen de aanschaf van een nieu
we helikopter voor het parade
paardje van het leger, de lucht
mobiele brigade.
Er is ook veel Nederlandse
werkgelegenheid in het geding;
een defensie-order verplicht de
tegenpartij tot orders bij de Ne
derlandse industrie voor hetzelf
de bedrag. Maar het gaat ook om
Europese samenwerking en de
verhouding met belangrijke han
delspartners en politieke zwaar
gewichten als de Verenigde Sta
ten en Duitsland en Frankrijk.
De opdracht van Kok was in
ieder geval voor Wijers een klei
ne overwinning. Zijn departe
ment gaf en geeft de voorkeur
aan de de Frans-Duitse Tigre-
helikopter. De reden daarvoor is
heel eenvoudig. Economische
Zaken vindt dat de werkgelegen
heid'bij belangrijke bedrijven als
Philips, Fokker, Hollandse Sig
naal en DAF zeker op de langere
termijn meer baat heeft bij een
Europese deal. Voor een kabinet
dat de leuze 'werk, werk, werk'
Prototype van de Frans-Duitse Tigre-helikopter.
hoog in het vaandel heeft, is dat
geen argument dat eenvoudig
terzijde geschoven kan worden.
Bovendien, en dat is niet onbe
langrijk, Fokker is onderdeel
van het Duitse Dasa dat weer
belangen heeft in Eurocopter, de
leverancier van de Tigre.
Voor staatssecretaris Meijling
-die tijdens dat kabinetsberaad
de steun moest ontberen van de
afwezige minister Voorhoeve -
was dat besluit om geen besluit
te nemen een forse tegenvaller.
Defensie had en heeft alle kaar
ten gezet op de Apache-helikop
ter van het Amerikaanse Mc
Donnell Douglas. De Apache
heeft zijn waarde bewezen in de
Golfoorlog en de Tigre-helikop
ter bestaat alleen nog maar op
de tekentafel, zo luidt het hoofd
argument.
Bovendien speelt nog een rol dat
de Amerikanen onmiddellijk een
Apache-helikopter kunnen leve
ren zodat de luchtmobiele briga
de niet nog eens tot de eeuwwis
seling hoeft te wachten op de
gevechtshelikopter. De Fransen
en Duitsers -die de Tigre pas
vanaf 2000 kunnen leveren-
kunnen tot die tijd ook wel een
gevechtshelikopter - een variant
op de Bölkow - leveren, maar die
bezorgt de militairen geen warm
kloppend gevoel.
Nu, een maand later, valt er in
de posities van Defensie en Eco
nomische Zaken eigenlijk geen
verandering waar te nemen. De
verhoudingen tussen beide mi
nisteries zijn er niet beter op
geworden toen onlangs het eer
ste, ambtelijke overleg over de
helikopterkeuze op niets uitliep.
„Defensie zat daar met de hou
ding van: hoe leggen we het uit
t
FOTO AFP
dat we de Apache kopen. Dat is
dus geen overleg," zegt een inge
wijde. Vooral bij Buitenlandse
Zaken is deze ramkoers van De
fensie -van oudsher bestaat er
toch al de nodige animositeit
tussen deze twee ministeries-
slecht gevallen. Buitenlandse
Zaken is bezorgd voor de relaties
met zowel de VS als met de
Europeanen.
De grote vraag is nu of het
kabinet morgen tot een besluit
komt. Er gaan nu al stemmen op
om zo'n besluit uit te stellen.
„Waarom zouden wij' nu beslis
sen? Ik heb liever een zorgvuldi
ge dan een snelle beslissing,"
stelt het PvdA-kamerlid Vos. Hij
is op het helikopterdossier met
afstand het invloedrijkste ka
merlid. Vos is voorzitter van de
Kamercommissie Economische
Zaken en het enige kamerlid dat
J
langer dan een half jaar bezig is
met het helikopterdossier. Vos
overtuigde zijn partijgenoot pre
mier Kok dat het kabinet vlak
voor Kerstmis nog geen besluit
hoefde te nemen.
Dat was een lesje in simpele
onderhandelingstactiek. Wat
was namelijk het geval? Defensie
riep toen bijna van de daken dat
het kabinet voor kerstmis een
besluit moest nemen omdat an
ders het Amerikaanse aanbod
zou vervallen. Wie zijn hier de
kopers en wie zijn hier de verko
pers, zo hield Vos de premier
met succes voor. Dezelfde argu
mentatie geldt nog steeds, vindt
Vos.
Het PvdA-kamerlid vindt dat
het kabinet zichzelf de tijd moet
gunnen om alle argumenten pro
en contra goed op een rij te
zetten. De maand uitstel heeft
nu al een voordeel opgeleverd
van honderd miljoen voor de
Nederlandse industrie. Voor dat
bedrag zijn er door beide leve
ranciers extra zekerheden voor
tegenorders gegeven aan de Ne
derlandse industrie.
Opnieuw uitstel biedt ook de
mogelijkheid om de argumenta
tie van Defensie op haar waarde
te beoordelen. Het PvdA-kamer
lid weet dat er een rapport is van
de Amerikaanse Rekenkamer dat
de stelling dat de Apache zijn
kwaliteit in de Golfoorlog bewe
zen heeft, fors onderuit haalt.
Uit het rapport zou blijken dat
de vuurkanonnen van de Apache
'een score halen van gemiddeld
slechts 63 procent.
Dan is er ook nog het punt van
de kosten. Door de concurren
tieslag tussen Eurocopter en Mc
Donnell Douglas krijgt Neder
land veel meer helikopters (meer
dan 30) voor de 1,3 miljard gul
den die beschikbaar is dan aan
vankelijk (24 stuks) gedacht.
Hierbij speelt een rol dat beide
helikopterfabrikanten weten dat
het verlies op de stuksprijs wat
nu geleden wordt dubbel en
dwars terugverdiend kan wor
den in Groot-Brittannië. De
Britten moeten dit najaar ruim
90 gevechtshelikopters aan
schaffen. Uit een oogpunt van
operationele samenwerking is
het wel zo handig als de samen
werkende Europese legers over
dezelfde heli's beschikken.
Toch loopt Nederland een finan
cieel risico dat nog niet is afge
dekt. McDonnell Douglas wil de
Apaches leveren onder de voor
waarde dat vervangmgingson-
derdelen later worden geleverd
tegen een dan te bepalen prijs.
De winst die je nu pakt met een
lagere stuksprijs, betaal je dan
terug, zo is de vrees.
Op het ministerie van Defensie
wordt de worsteling van het ka
binet met de heli-order met ar
gusogen gevolgd. „Ik denk dat
de kansen voor de Apache er
niet beter op worden," zegt een
bron op het ministerie. Op De
fensie wordt gevreesd dat uitstel
betekent dat de luchtmobiele
brigade later dan 1996 de eerste
nieuwe gevechtshelikopters
krijgt.
De kans op uitstel van het be
sluit is aanzienlijk. De verdeeld
heid in het kabinet is groot.
Financiën heeft weliswaar de
kant van Defensie - minister
Zalm is partijgenoot van de be
windslieden Voorhoeve en Meij
ling op Defensie - gekozen. Maar
Sociale Zaken zou Economische
Zaken steunen. En Buitenlandse
Zaken twijfelt nog. Premier Kok
zal de knoop moeten doorhak
ken. Maar met zoveel menings
verschillen in zo'n gewichtige
zaak wordt dat nu nog niet ver
wacht. Tenzij natuurlijk de
Duitse bondskanselier Kohl
dinsdagavond in de dienstauto
op weg naar het Catshuis Kok
heeft weten te overtuigen van de
Tigre.
Van onze Haagse re
Den Haag - De
van Justitie mag
van verblijfsverg
Nederland wonen
Kamer vindt ech
die ze stelt bij he
mag opschrijven
tie.
De Raad van Stat
rechter in vreemd
had aan de staats:
vraagd om op te sc
neer illegale vreei
aanmerking komen
blijfsvergunning. A
den op beperkte scl
vergunningen aan il
ven om redenen var
aard. In de prakti
dit dat een illegaal
in Nederland 'wit'
en zich steeds netje
gen, een vergunnir
Raad wou via de c
zette regels kennis
procedures van ge\
galen waarover h:
uitspreken.
Schmitz heeft die c
cember vorig jaar
in een circulaire ae
delingenpolitie. De
mer wil daar ech
weten. Met uitzond
PvdA en Groen Lin
politieke partijen
Den Haag - PvcL
van minister Ri
verhoging van het
De regeringsfractie
vendien aan de
Ritzen wil maken
teiten, hogescholen
over betere studie
en verbetering van
van het onderwijs.
„Als dit uiteindelijl
wordt, dan komt
met wat wij de m:
cember hebben gev
WD-Kamerlid M.
duizend gulden
eerst mee kwam, w,
In een beperkte vei
duidelijke verbetei
over staan, kunnen
den."
Ritzen legt zijn vo
voor aan het kabil
om de collegegeldv
volgens een eerde
1000 gulden zou
verzachten, is ing
de VSNU, de veren
menwerkende univ<
Ritzen besluit in
over de collegeg
Hij hoeft daarover
te sluiten met univi
gescholen en stude:
ties. De gesprekke
windsman de afg(
heeft gevoerd met
partijen gingen da
zakelijk over een
onderwijs. Daarov
concrete afspraken
Een diepe zucht v<
de wereld van de
paarse kabinet Ko
in dit land uit te
ecotax op aardga:
energie-gebruik
toeslag die geldt v
de glastuinders.
Dat lijkt de werelc
meebetalen aan n
ker om te sprint
uitzondering voor
Ter vergelijking:
globaal net zo vee
Nu zijn vanuit d(
aangedragen vooi
men. De glastuint
nemers hebben
pen tot een ton
overheid afsprake
om (veel) zuiniger
rende technologie
komt als argumen
heid én export ger
Toch blijft het ge
coalitiepartners
energie' in de verl
de eerste de best
energie-vreter.
Dat het momente
een belangrijk de
landen die hun
gasbel, maar die
krijgen aangelevet
Paarse ministers t<
Een niet onbelang
landen de factor
landje aan de zee.
realiseren dat lap
douceurtje onvold
te houden.
