AbvaKabo komt met alternatief vut
How do you like
your eggs between
Rotterdam
and Manchester?
grenzer
Mensensmokkel veel omvangrijker dan gedacht
Zaïrees weesmeisje is
terug in Nederland
Kabinet: geen politiek
debat over Indonesië
Escortbureau chanteerde klanten
British Airways
BINNENLAND
A5
Plan voor nieuwe regeling inzet voor komende cao-onderhandelingen
Agressieve
bejaarde vrouw
slaat weer toe
Express
14 JANUARI 1995
dat dorpje voor je van die k
en en ze kwamen er niet uit
u, dan was er maar één ma!
r, je stak gewoon dat dorp J
fik en brandde de boel pia(
kwamen ze er wèl uit. m0ej
daarvoor excuses aanbieden
deed wat ik moest doen.
gewoon gestuurd."
or de onafhankelijksdn
n de Indonesiërs heeft hij m,
.1 begrip gekregen. „Toen niet
ar eigenlijk was de bevrijding
n de Hollanders voor hen net
iets als bij ons de bevrijding
n de Duitsers. Ze wilden i
zetter weg hebben. Toen wij
ar kwamen, was het voor cfe
ederlanders eigenlijk al afgei0.
n. Achteraf denk je na, dan
sef je dat die Indonesiërs ei!
nlijk gelijk hadden."
'jn jullie daar voor niks ge.
eest?
Voor Jan Joker bedoel je? Non
s Nederlanders hebben we et
einig aan gehad. We hebben
rlog gevoerd. Er zijn doden
vallen. Als je dat achteraf be-
ijkt, ja, dan was het eigenlijk
*or niks." Ongevraagd laat hi
opvolgen: „Maar ik voel mee
iet schuldig aan hoor. Het werd
llemaal van bovenaf geregeld."
ij is nu één van de 55.001
dië-veteranen, heeft zich pas
kele jaren geleden bij een
oep oud-Indiëstrijders aange-
oten, heeft in zijn portefeuille
en veteranenpas.
1 zijn woonkamer herinnert
einig aan de Indië-tijd, een
andtegeltje is eigenlijk alles,
ijn vrouw: „De palmbomen, dat
s Indië, die molen staat voor
dland. Daar tussen vaart het
chip met soldaten. Heeft-ie ge
regen toen hij terugkwam."
oen Jo Hoeve op 22 maart 1950
huiskwam in Hooge Zwaluwe
tond er een ereboog voor de
eur en de plaatselijke harmonie
am spelen. Een paar dagen
ater meldde hij zich weer bij de
achinefabriek van Backer
ueb zijn oude werkgever,in
Breda. Hij kon meteen aan de
slag.
Hij had nog graag een keer terug
gewild, omdat het zo'n schitte
rend land is. Als oud-militair
mocht hij Indonesië niet in, nu
wel, maar nu kan het niet meer
vanwege zijn hartkwaal.
„Dat opnieuw oprakelen, daar
zie ik het nut niet van in,"
'hij nog een keer.
Zijn vrouw: „Ik wel. De waar
heid moet maar eens boven wa
ter komen. Die jongens zijn in;
Indië gebruikt. Ze zijn hier op de
wal gezet, leverden hun kleren in
en konden gaan. Die jongens zijn
zo afgedankt, er is nooit ergens
over gepraat."
Ze bergt het tegeltje op, kijkt
haar man aan.
„Wij hebben het er ook weinig
over," zegt ze.
Hij zegt niets.
Zijn vrouw: „Hij praat er liever
niet over."
Hij reageert niet.
soluut negen uur rust per dag
voorschrijven. Het is een kwestie
van goed plannen."
Van Egeraat krijgt steun van
collega-transporteur Meeus uit
Bergen op Zoom. Zijn interna
tionale bedrijf, 130 wagens
groot, heeft zelfs een eigen test
uitgevoerd. „Twee van onze wa
gens zijn naar de Mont Blanc
gereden. De een mét, de ander
zonder begrenzer. De wagen
zonder begrenzer kwam twintig
minuten eerder aan. Dat verschil
is de moeite niet." Wie zegt dat
de reistijden op lange afstanden
te groot zijn geworden, die heeft
voordien kennelijk altijd veel te
hard gereden, menen de twee
ondernemers.
De Westbrabantse transporteurs,
die op zich geen negatieve erva
ringen met de begrenzer hebben,
vinden wel dat het apparaat ei
genlijk niet nodig zou moeten
zijn. „Wij hadden al jaren het
beleid om niet harder dan ne
gentig te rijden. De chauffeurs
die harder reden moesten de
.brandstof zelf betalen," aldus
Meeus. Hij pleit er wel voor om
de maximum snelheid in Euro
pees verband beter af te stem
men. In veel landen is die 90
kilometer per uur, in Nederland
80. Meeus: „Dat betekent dat wij
in bijvoorbeeld Frankrijk te
traag zijn. Daar zorgt het ver
keersgedrag van de Nederlan
ders wel eens voor ergernis."
Tekort
„Het zijn voor ons topdagen,
zegt J. van Deursen, directeur
,van Groeneveld transport effi
ciency in Gorinchem, het enige
bedrijf in Nederland dat snel
heidsbegrenzers produceert.
„Alles moet in één keer. ya
komt omdat de besluitvorming
steeds vertraging opliep. PaS,.1Jl
december was de kogel definitie
door de kerk. We kunnen nu o
vraag amper aan. En dat terwi)^
er in Nederland nog tienduizen
den vrachtwagens rondrij®
zonder snelheidsbegrenzer
Chauffeur Hamelink klaagt ecn-
ter over de gevolgen van u
investeringen: „Al die wa®effl
die nu niet meer aan de no
voldoen, worden voor een apP
en een ei aan Oost-Europa v
kocht. Dezelfde wagens^ nju
dus net zo goed nog rond."
DE STEM
ZATERDAG 14 JANUARI 1995
hng de Nationale Sporttota- Scherpere controle bij verkoop krasloten
lisator (SNS) controleert dit 1. A
jaar strenger bij de verkoop
van krasloten.
De SNS wil daarmee het aantal
verkooppunten terugdringen
waar, in strijd met de wet, ook
jongeren onder de achttien jaar
ongestoord een kraslot kunnen
kopen.
Winkeliers die de wet toch over
treden, lopen de kans dat zij hun
verkoopvergunning kwijtraken.
De SNS trok vorig jaar de ver
gunning in van twee verkoop
punten. Enkele tientallen winke
liers kregen een waarschuwing.
Volgens schattingen kochten vo
rig jaar circa veertigduizend
minderjarigen voor in totaal on
geveer acht miljoen gulden aan
krasloten.
Hoe de SNS precies gaat contro
leren wil directeur T. Veenstra,
directeur van De Lotto, niet zeg
gen. „Dat is een zaak tussen de
ongeveer 2600 winkeliers die
krasloten verkopen en ons. Uit
gangspunt van ons is dat zo min
mogelijk minderjarigen een
kraslot kunnen kopen. Liefst
zelfs geen enkele jongere, maar
het valt niet mee een waterdicht
systeem te vinden."
De SNS mag ook in 1995 maar
maximaal 84 miljoen krasloten
verkopen, net zo veel als vorig
jaar bij de introductie van het
nieuwe kansspel.
Het ministerie van Justitie wees
een verzoek af om dit jaar meer
krasloten op de markt te bren
gen. Veenstra: „De vraag is veel
hoger dan het aantal krasloten
dat we aan mogen bieden. We
schatten dat er een markt is voor
wel 200 miljoen krasloten. We
hopen dat het ministerie aan de
eind van dit jaar bij de evaluatie
van twee jaar krasloten ons geen
maximum meer oplegt."
De eerste serie nieuwe krasloten
komt volgende week woensdag
op de markt. Dat zullen er 34
miljoen zijn. Later in het jaar
volgen nog series van 30 en 20
miljoen krasloten. Veenstra:
„Vorig jaar waren we eind no
vember door onze krasloten
heen. We denken, ondanks een
betere spreiding, ook in 1995
ruim voor het einde van het jaar
aan ons maximum te zitten."
Net zoals vorig jaar komt circa
zestig miljoen gulden van het
inleggeld bij de sport (65 pro
cent), of de sectoren cultuur,
maatschappelijk werk en volks
gezondheid terecht. Het ministe
rie van Financiën int ongeveer
tien miljoen gulden. Aan prij
zengeld wordt zo'n honderd mil
joen gulden uitgekeerd.
Het prijzenschema is in vergelij
king met vorig jaar iets gewij
zigd. Toen was de hoofdprijs
75.000 gulden. Dit jaar kan hij
maximaal een ton bedragen.
Overigens blijkt niet elke win
naar daadwerkelijk de prijs te
innen. Van de 28 hoofdprijswin
naars van vorig jaar is er nog
altijd eentje die om welke reden
dan ook de 75.000 gulden niet
heeft opgehaald.
Lisse - Een bejaarde vrouw
uit Lisse, die vorig jaar per
soneelsleden van bejaarden
centrum Rustoord belaagde,
is weer in actie.
De rechter had haar een
straat- en contactverbod
opgelegd, dat tot 5 januari
gold.
Sindsdien is de vrouw weer
herhaaldelijk in het tehuis
gesignaleerd, waar ze perso
neelsleden lastig valt.
De 67-jarige invalide vrouw
werd begin vorig jaar het
tehuis uitgezet wegens het
veroorzaken van overlast en
het plegen van kleine dief
stallen. Daarna begon ze
personeelsleden te treiteren
en te intimideren.
Zwijndrecht (anp) - Met de
aanhouding van de exploi
tanten van escortbureau
Nightlife in Zwijndrecht
heeft de politie een afper
singszaak, een overval op een
pompstation en een schiet
partij opgelost.
De verdachten zijn een 24-jarige
vrouw en een 25-jarige man met
wie zij samenwoont.
De zaak kwam het afgelopen
weekeinde aan het rollen na een
schietpartij in een woning in
Zwijndrecht. Twee mannen be
dreigden de bewoner van het
huis omdat deze hen nog geld
schuldig zou zijn. Toen de bewo
ner tegenstribbelde, werd een
schot gelost. De schutter was een
35-jarige Zwijndrechtenaar. Bij
de schietpartij was de 25-jarige
exploitant van het escortbureau
betrokken.
Na zijn aanhouding verklaarde
deze man samen met zijn vrien
din zeker vijf klanten van het
escortbureau enkele duizenden
guldens met chantagepraktijken
afhandig te hebben gemaakt.
De vrouw bekende dat zij op 15
september vorig jaar een overval
heeft gepleegd op een pompsta
tion in Zwijndrecht. Ze maakte
duizend gulden buit. Bij de over
val zou volgens de vrouw ook
haar 25-jarige vriend betrokken
zijn, maar deze ontkent dat.
De chantagepraktijken hadden
plaats vanaf september vorig
jaar. Mensen die van de diensten
botterdam (anp) - Een bende
"eeft de afgelopen vijf jaar
jeker 2800 Tamils Nederland
binnengesmokkeld.
Dat bleek gisteren uit verhoren
voor de rechtbank in Rotterdam
'an zes verdachten. De politie
Presteerde het zestal op 5 okto-
o® 1994 in Rozenburg en Helle-
voetsluis.
'°or de politie was het hoge
aMtal Tamils dat op vervalste
Papieren is binnengekomen, een
'Wassing. Zij dacht aanvanke-
"J* dat het om enkele honderden
Tot
nu toe zijn er nog maar tien
ponsen opgespoord. Het minis
erie van Justitie is nog druk
®g te achterhalen waar de
"deren zijn gebleven. Reden
°°r de rechtbank om de zaak
a" te houden voor maximaal
drie maanden.
De Tamils betaalden de smokke
laars 9000 gulden voor valse pa
pieren. Een aantal van hen heeft
inmiddels in Nederland asiel ge
vraagd. Sommigen hebben al de
vluchtelingenstatus. Honderden
andere staan waarschijnlijk ook
op de lijst van asielzoekers. Jus
titie kan hen niet te herkennen
als 'gesmokkelde' vluchtelingen
door het gegoochel met valse
namen en vervalste documenten.
Daar waren de twee hoofdver
dachten heel goed in, bleek tij
dens de zitting. Hun eigen na
men waren voor rechtbankpresi
dent mr. J. W. Heyman nauwe
lijks te achterhalen. De vingeraf
drukken bleken niet te kloppen
met de namen die de twee zelf
aan de politie hadden opgegeven
of met de namen die bij Interpol
bekend waren. Tot wanhoop van
mr. Heyman kwamen de ver
dachten tijdens de zitting weer
met andere namen.
De twee hoofdverdachten, Bala
en Londen genoemd, begonnen
in 1990 vanuit Rozenburg en
Hellevoetsluis met de smokkel
van Tamils en harddrugs uit Sri
Lanka en India. Bala gaf de
opdrachten en Londen, die een
cursus boekhouden in Engeland
had gevolgd, voerde de orders
uit. Hij hield met de computer
bij welke in Nederland gearri
veerde Tamils nog moesten beta
len voor de bewezen diensten.
Het was ook Londen die de valse
paspoorten maakte, voorzien
van valse visa voor Nederland en
verblijfsvergunningen met ver
zonnen namen. Deze papieren
waren nodig om door Rusland te
kunnen reizen. De plaatselijke
autoriteiten legden de Tamils
geen strobreed in de weg, zolang
Den Haag (anp) - De AbvaKabo, de grootste ambtenarenbond
in ons land, komt met een alternatief voor de vut voor
ambtenaren.
Het idee is een antwoord op de
plannen van het kabinet de vut
voor ambtenaren helemaal af te
schaffen. De AbvaKabo wil het
idee van een 'flexibele spaar-vut'
tijdens de komende cao-onder
handelingen op tafel leggen.
Onderhandelaar Den Üyl wil
met minister Dijkstal niet praten
over het afschaffen van de col
lectieve - door werkgevers en
werknemers betaalde - vut. Hij
erkent dat die vut 'onder druk
staat' vanwege de kosten. „We
willen wel inhoudelijk praten
over een vorm van flexibele vut.
Want de vut is een belangrijk
middel om werkloosheid in een
krimpend bedrijf, en dat is de
overheid, op te vangen."
De flexibele spaar-vut bestaat
uit een 'bodem-vut' voor ieder
een van 75 procent van het mini
mumloon. De premie daarvoor
wordt door de werkgever en
werknemers via een omslagstel
sel betaald: werkenden brengen
het bedrag op dat nodig is voor
de vutters.
Bovenop de bodem-vut kan elke
werknemer zijn eigen vut-rech-
tpn, afgestemd op het eigen sala
ris, in een fonds bij elkaar spa
ren. De AbvaKabo noemt dit de
'top-vut'. Deze spaarvorm is te
vergelijken met pensioenop
bouw. De premie is in principe
voor rekening van de werkne
mer, al kan de werkgever er in
bijdragen.
In de visie van de AbvaKabo kan
de werknemer zelf bepalen op
welke leeftijd en met welk inko
men hij wil uittreden. De hoogte
van de premie hangt daar vanaf.
Iemand die op zijn 55e wil stop
pen met werken en 80 procent
van zijn salaris wil houden zal
meer prejnie moeten betalen dan
iemand die op zijn 62e eruit wil
tegen 70 procent van zijn salaris.
Het te betalen premiepercentage
hangt ook af van de leeftijd
waarop de werknemer begint
met sparen voor zijn top-vut.
Iemand van 51 die met 61 jaar
weg wil zal een hogere premie
moeten betalen dan iemand van
30, die dan nog 30 jaar kan
sparen.
Daar zit volgens de bond ook
een probleem. Wil je morgen de
top-vut invoeren, dan zijn er
werknemers die niet genoeg ja
ren hebben om hun top-vut bij
een te sparen. Voor hen is een
overgangsregeling nodig. Die
moet de overheid 'suppleren'.
Maar dan nog liggen de kosten
voor de vut maar twee tot drie
jaar hoger dan nu, om op termijn
te dalen.
Volgens AbvaKabo-onderhande-
laar Den Uyl moet de minister
wat over hebben voor een nieu
we, uiteindelijk voor de overheid
goedkopere regeling. Hij ver
wacht dat werknemers gemid
deld een hogere vut-premie voor
hun spaar-vut gaan betalen dan
voor hun huidige vut.
„Daar staat tegenover dat die
vut dan ook een onvervreemd
baar recht wordt. Werknemers
hebben het immers zelf finan-
ciëel opgebracht."
Vlaardingen (anp) - Het 10-jarige weesmeisje Francine
Nsone uit Zaïre is donderdagnacht via Schiphol in
Nederland teruggekeerd.
Het meisje, dat voor haar uit
zetting in januari van het vo
rig jaar bij haar tante in
Vlaardingen woonde, is vol
gens een woordvoerder van
het ministerie van Justitie
voorlopig ondergebracht op
een geheim adres. Het is niet
duidelijk of ze nu wel mag
blijven.
Er is geen juridische basis
voor het verblijf van Francine,
aldus de woordvoerder. „We
zijn donderdagnacht onver
wacht geconfronteerd met de
terugkeer van het meisje. Er
zijn hierover geen onderhan
delingen met de VN en de
Belgische autoriteiten ge
weest. Het ministerie onder
zoekt wat er nu verder moet
gebeuren."
De uitzetting van Francine
wekte vorig jaar veel beroe
ring. Het weesmeisje uit Kins
hasa bleef in 1992 alleen ach
ter toen haar moeder overleed.
Een paar jaar eerder was haar
vader vermoord door aanhan
gers van de Zaïrese dictator
Mobutu. Francine werd in de
cember 1993 op Schiphol aan
gehouden, omdat ze zonder
geldige papieren naar haar
tante in Vlaardingen wilde om
daar te wonen.
Justitie zette het meisje in ja
nuari 1994 terug op het vlieg
tuig naar Zaïre, omdat er geen
sprake zou zijn van een asiel
aanvraag. Bovendien, oordeel
de Justitie, kon het meisje in
Zaïre worden opgevangen.
Na de uitzetting was er veel
kritiek op Justitie. Er werd
zelfs een stichting opgericht
met als doel Francine weer
naar Nederland te halen.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het kabinet heeft geen behoefte aan een politiek
debat over het Nederlandse optreden tijdens de onafhanke
lijkheidsstrijd van Indonesië.
Minister-president Kok betwij
felt of zo'n debat helpt 'het on
verwerkte leed' uit die tijd op te
lossen. Een schuldbekentenis
aan Indonesië is wat Kok betreft
in ieder geval niet aan de orde.
De uitspraken van minister
Pronk van Ontwikkelingssamen
werking over de politionele ac
ties van de jaren veertig betrof
fen slechts 'persoonlijke opvat
tingen', zei Kok gisteren tijdens
zijn wekelijkse persconferentie.
Pronk zei deze week in een kran-
te-interview dat de kabinetten
Beel en Drees en het toenmalige
parlement verantwoordelijk wa
ren voor de acties en de excessen
die door Nederlandse militairen
in het voormalige Indië zijn be
gaan. De militairen zijn destijds
op een zinloze missie gestuurd
en zesduizend soldaten zijn voor
niets gesneuveld, aldus Pronk.
Kok ontkende dat de minister
van Ontwikkelingssamenwer
king voor zijn uitspraken giste
ren in de ministerraad op het
matje is geroepen. „Zo doen we
dat hier niet. We hebben wel in
alle openheid met elkaar gedis
cussieerd," zei de premier.
Hij gaf wel toe dat het 'romme
lig' wordt ministers voortdurend
hun persoonlijke mening in de
media ventileren. „En dat heb ik
minister Pronk ook gezegd."
Kok vindt verder dat het debat
over het Nederlandse koloniale
verleden in volle gang is. Hij
wees daarbij op de stroom arti
kelen, boeken en tv-program-
ma's over het voormalige Indië
en de vrijheidsstrijd van de kolo
nie. Kok beklemtoonde verder
dat Nederlandse excuses aan de
regering van Indonesië niet aan
de orde zijn.
Wel vindt hij het staatsbezoek
dat koningin Beatrix in augustus
brengt aan Indonesië een uitste
kende gelegenheid om te illus
treren hoe 'Nederland thans de
relatie met Indonesië ziet.
Het bezoek is tevens 'een belang
rijke, meer dan symbolisch be
wijs van de gewijzigde verhou
ding', aldus de minister-presi
dent.
(ADVERTENTIE)
Drie meisjes staan met dicht
geknepen neus naar het ontle
den van drie potvissen te kij
ken. Deze dieren spoelden don
derdag aan op het strand van
Kijkduin. Het fileren (foto bo
ven) ziet er voor de omstanders
niet al te smakelijk uit. Een
team van zes mensen van het
Natuur Historisch Museum is
nog tot en met zondag met dit
werk bezig. foto anp
van Nightlife gebruik hadden
gemaakt, werden later herhaal
delijk opgebeld met het verzoek
extra geld te betalen. Als de
klant dit weigerde, gaf Nightlife
hem te verstaan dat het escort-
meisje aangifte zou doen van
diefstal. Dan zou ook algemeen
bekend worden gemaakt dat de
klant van de diensten van het
bureau gebruik had gemaakt.
Onder de slachtoffers was een
vrijgezel die zich op een gegeven
moment zo bedreigd voelde, dat
hij het zijn ouders vertelde.
Daarop werd besloten aangifte
te doen. Ook een eigenaar van
een bedrijf werd enkele malen
gechanteerd. Toen dit doorging,
besloot ook hij aangifte te doen.
zij op doorreis waren naar het
Westen.
In Leningrad stoomde een apar
te poot van de organisatie de
asielzoekers klaar voor onder
vraging door Nederlandse amb
tenaren. De Tamils leerden tij
dens een training van een paar
dagen de juiste antwoorden te
geven op alle mogelijke vragen.
Na de training mochten de
vluchtelingen soms alleen hun
Srilankese paspoorten, al of niet
vervalst, houden.
Parallel aan de mensensmokkel
deed de bende ook in drugs via
dikwijls dezelfde routes. Een
derde verdachte, K. uit Rozen
burg, zei na afloop van de zit
ting: „Soms wist ik niet wat ik in
mijn koffer vervoerde. Het kon
heroïne zijn, maar net zo goed
een stapel vervalste documen
ten."
Zakendoen in Manchester is tegenwoordig
heel plezierig. Want met British Airways Express
kunt u niet alleen dagelijks rechtstreeks van
Rotterdam Airport naar Manchester. U krijgt boven
dien een uitgebreid 'English Breakfast' geserveerd.
Vanaf Manchester kunt u eventueel direct door naar
Cork in Ierland of naar New York. En op uw vlucht
terug krijgt u een echte 'Afternoon Tea' geserveerd.
Voor meer informatie bel uw reisagent of
British Airways 02503-50066.
These flights are operated by Manx Airlines Europe.
V
