CDA is Ene Op weg naar de nacht van de nienwe nummers Cor Damen kijkt z'n ogen uit Held 'Mijn oma b DESTEM Gordiaans DE STEM Bredanaar die hier niet kon worden geholpen, ziet beter na operatie op Cuba DESTEM Kleinverbri Rechtbank Oud en nieuw DE STEM BINNENLAND BUITENLAND ZATERDAG 31 DECEMBER 1994 A2 oetzoekers, gillende W keukenmeiden en levensgevaarlijke strijkers waren in mijn jeugd nog niet in de handel. In de middag van de laatste dag van het jaar, op het feest van St. Sylvester, gingen wij in de hele buurt bij de slagers langs in de hoop een varkensblaas te bemachtigen die we over de opening van een keulse pot spanden om er met een door het vel gestoken stok een gon- zendé rommelpot van te ma ken. In de vallende schemering lie ten de meisjes zich met het rochelende geroffel van dit instrument ™aa: al te graag schrik aanjag. 1. Intussen was moeder bezig het beslag aan te maken voor oliebollen met krenten. Van de pan met olie trok een lichtblauwe walm de keuken in. Voor de beignets lagen in partjes gesneden ap pels op een plat bord gereed. Maar voor we ons aan die dikbesuikerde lekkernijen te goed konden doen, moesten we naar de kerk om in het avondlof God voor de zege ningen van het afgelopen jaar te bedanken. Met een plechtig maar langdurig Te Deum. Thuis stond in de warme huis kamer zachtjes de radio aan, in een hoek flakkerde het ver trouwde drijflichtje voor het heilig Hartbeeld, op tafel lag midden onder de lamp het ganzebordspel al klaar. Halverwege het spel kwam moeder met schalen vol olie bollen en appelbeignets bin nen, de klaargezette bekers werden tot aan de rand volge schonken met warme chocola demelk. We vergaten dat we in de gevangenis of in de put zaten. Met kleverige vingers moesten we daarna de ge kleurde pionnetjes op het bord verplaatsen. Uit de radio kwam zeer gewijde orgelmu ziek. Het was of we in de kajuit van een kleine ark zaten die mee dreef op de trage golfslag van de tijd. De pendule op de schoorsteenmantel scheen steeds langzamer te tikken, onze oogleden werden als maar zwaarder. We sliepen al bijna als eindelijk twaalf hel dere klokslagen, die we hard op meetelden, het nieuwe jaar aankondigde. Moeder hield ons even koesterend tegen zich aan en wij drukten een kinderlijke zoen op vaders gladgeschoren wang die nog vaag naar vinaigre rook. Inmiddels waren we weer wakker genoeg om buiten bij de achterdeur onder ouderlij ke toezicht een vuurpijltje in onze hand te houden waarvan witte sterretjes sissend weg- vonkten. Vanachter de huizen kwamen heel even de lichtflit sen en het geknal van verwij- Den Haag - Het CDA Kamer is bezorgd ovei cie die gepaard gaat r festatie die de krijg volgend voorjaar hout genheid van de bevr jaar geleden. Voor de viering daarvan sisJJoesterberg is,een si Den Haag (anp) - De elektriciteit die op 1 ja: het eerste jaar geen 2'. kosten. De meest betr wetsvoorstel hebben hi De bewindslieden van M heer, Economische Zaker nanciën zullen hun voo na de jaarwisseling voc aan de ministerraad. Zij volgen in hoofdlijnen gestie van een ambtelijk groep, die eerder pleitte v vrijstelling van circa ei van het energieverbruik doorsnee gezin. De eer; kWh uur elektriciteit en ste 800 kubieke meter zou niet worden belast. De ministers hebben bot een voorkeur voor een kelijk gematigde heffing tot vijf cent per kubiek Den Haag (anp) - De pi mr. A. van Delden, het kansspel Derby 8 te Sporttotalisator (SNS) om gevraagd. Elke 1 negeert, moet zij 100.0C Hippototo, een dochteroi januari beginnen met De: op de uitslag van paar deelnemende paarden will van de nummers van de ei juist heeft, wint de hoofdp Van Delden was het met i VERVOLG VAN VOORPAl André houdt zich nog he bezig met de afweging v voor staat: de Halt-pri doorlopen, inclusief dr straatvegen, of een boete gulden betalen. De opr van Ingeborg van Dorst, c dat ruim zeven weken zij geld kost, is niet doorslag „Ik denk dat mijn oma dl wel betaalt." Het argument van de ini ce, dat vuurwerk bejaari by's en huisdieren vresi stuipen op het lijf kar snijdt ook al geen hout. „Toen wij nog een hond liep die gewoon op de sii van mijn broer af." De uitsmijter bewaart voor het einde van de se: de vraag of dit zijn ei tevens laatste bezoek Halt-buro was, an' André: „Dit was al de keer." Zijn maatje verdu „De eerste keer was vt ten." Het kan ook anders. Wa: Gerrie en André zijn ooi DE ISRAËLISCHE regei besluiten nemen, die vredesproces in het Mi van de nederzetting Efrj bouw van een nieuwe ji Bijna anderhalfjaar na Palestijnen zijn de oi vrijwel vastgelopen. Dt Jericho aan de Palesti Opnieuw vormt de nedi kon ook moeilijk andt woont een handvol kol1 wonen er maar liefst 14( De Israëlische premier gekomen, dat joodse vergissing zijn. Dat neer in eigen huis. Een te gevoerde politiek zou waaronder de Likoedpai Rabins Arbeiderspartij. Mocht het Israëlisch kal in plaats van nederzetti druk van zijn radicale afbreken. Mocht het Isn tingen te ontmantelen, men in eigen land. Zou is het vredesproces zon' Dat betekent dat Rabin bieden heeft aan gesprt niet kan verkopen aar Gordiaanse knoop, die ward kan worden. Dat vergen, maar het is de bereikten de Israëlieten tijd zou Jericho voor F vrede kunnen worden de negerkindertjes die als een voetbalelftal in twee rijen wa ren opgesteld en ons blijkens het onderschrift zeer dank baar waren. Voor de afge weekte postzegels en melk flescapsules waarschijnlijk, die wij in het voorbije jaar voor hen verzameld hadden. Overeenkomstig de familiale hiërarchie moesten we 's mid dags zalig nieuwjaar gaan wensen bij mijn opa en opoe en bij ooms en tantes die ouder waren dan mijn vader en moeder. Terwijl de volwas senen koffie dronken, die al vlug door oude jenever, eigele advocaat of boerenjongens werd vervangen en er een dichte nevel van sigarenrook onder de lamp kwam te han gen, verveelden wij ons in die veel te volle kamers, waar in een hoek meestal een verge ten kerststal stond. Zonder de drie koningen. Maar we beseften dat het nog maar zes dagen duurde voor zij erbij zouden staan en wij weer naar school zouden moeten. Een nieuwjaar lang. De krantenbezorgers die deze laatste week van het jaar hun Gelukkig Nieuwjaar komen afleveren - nu niet via de brievenbus maar aanbellend rekenen op een bedankje in geld. Dat mag, eens per jaar. Bij ons ligt het klaar op de trap. Die van de Volkskrant was dit keer de eerste. De dag erna die van NRC Handelsblad. Maar waar bleef de bezorger van de eigen krant, De Stem? Doorgaans juist nummer één 's morgens vroeg, altijd een droge, gladde krant, altijd keurig in de rieten mand gemikt die achter de brievenbus staat opgesteld. En nu, nu er een bedankje viel te incasseren, liet hij het afweten. Gisterochtend kwam zijn Gelukkig Nieuwjaar eindetijk, maar zonder aan te bellen. Gewoon een wenskaartje in de vouw van de krant. Zou deze bescheidenheid het kenmerk van de Ware Held Zijn? (HC) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct). Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. S 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Bezorgklachten en abonnementenadministratie: Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur. Kantoren: Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB; 01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698. Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446. Openingstijden: van 8.30-17.00 uur. (Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout) Abonnementsprijzen per 1 januari 1995 (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 89.40, per half jaar 177.80 óf per jaar 345.75. Voor abonnees met automatische incasso: per maand 29.80, per kwartaal 86.90, per half jaar 172.80 óf per jaar 335.75. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881Fax 076-236405. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405 zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911 Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als mede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345. derd vuurwerk. Daarna was achter het slaapkamerraam de nacht stil en zwart. Nieuwjaar was een verplichte zondag. En daarom zaten we in de loop van de ochtend weer in de kerk, waar de pastoor vanaf de preekstoel meedeelde hoeveel kinderen er in de parochie in het afge lopen jaar gedoopt waren, hoeveel communies er waren uitgereikt, hoeveel christelijke huwelijken er waren gesloten en hoeveel parochianen er in de Heer waren ontslapen. De besnijdenis van Jezus, die op die dag werd herdacht, bleef voor ons voorlopig een geheim waarover het gelukkig korte evangelie ook maar weinig opheldering verschaf te. Het schutblad werd van het dikke, nieuwe blok van de missiekalender gescheurd en we zagen op het eerste blad een nederzetting met lachen- Het jaar loopt af, met knallen of met sissers. Terwijl de meeste men sen nog terugblikken, zitten anderen al tot over hun oren in het nieuwe jaar. Met hen kijken we in een korte serie door het sleutelgat van 1995. Tot slot: de 'reorganisa- tor' van het Nederlandse telefoonnet. Door Aad Begemann Voor Wim van den Berg, project manager van PTT-Telecom, is 1995 al in 1993 begonnen. Hij is verantwoordelijk voor de groot ste operatie op het gebied van telecommunicatie ooit in ons land vertoond. In de nacht van 9 op 10 oktober 1995 krijgt drie kwart van alle telefoon- en faxa bonnees een nieuw nummer. „Ik droom er nog niet van. Ben wel opgewonden. Ik raak door telefoonnummers geboeid", zegt de enthousiaste Van den Berg. „Onlangs zat ik in een restau rant en toen zag ik op de place- mat een telefoonnummer staan. Terug op kantoor heb ik onmid dellijk gevraagd of we ook dit bedrijf al hadden benaderd. 'De- ciBel' is voor mij een geweldige uitdaging," aldus Van den Berg. Operatie DeciBel, waarbij heel Nederland een tiencijferig tele foonnummer krijgt - alleen Am sterdam, Den Haag, Rotterdam en Almelo hebben het al - is volgens Van den Berg hard no dig. „Heti aantal nog beschikbare nummers is te klein door de groei van het telefoongebruik. En er komen behalve de PTT andere telefoonbedrijven op de grammeerd. Drukwerk, visitekaartjes en be schilderingen van vrachtwagens moeten worden vernieuwd. Het aantal netnummers wordt terug gebracht van 1046 naar 141. Alle telefoonnummers bestaan na 10 oktober '95 uit een netnummer van drie cijfers met een abonn eenummer van zeven cijfers, of een netnummer van vier met een abonneenummer van zes cijfers. Mobiele telefoonnummers en semafoonnummers die beginnen met 06-5 blijven ongewijzigd. Volgens het VNO hangt aan de operatie van PTT Telecom een kostenpost voor het bedrijfsle ven van naar schatting 2 tot 3 miljard gulden. De operatie komt PTT Telecom zélf op 200 miljoen gulden te staan. Het grootste deel daarvan gaat op aan voorlichtingscampagnes en aan personeelskosten. „Volgend jaar zullen 500 mensen full-time met de operatie bezig zijn. Ove rigens gaan we onze telefoonta rieven daarvoor niet verhogen," aldus Van den Berg De projectcoördinator maakt zich nog niet zenuwachtig. „We hebben alle mogelijke valkuilen en probleemgebieden bestu deerd. Natuurlijk kan er altijd iets fout gaan. Het succes hangt af van de wijze waarop iedereen de wijziging zal accepteren en die nieuwe nummers snel gaat gebruiken, te vergelijken dus met de invoering van de postco de," zegt hij. Wat Van den Berg zelf gaat doen in de 'schakel-'nacht van 9 op 1® oktober 1995? „Ik zou gewoon kunnen gaan slapen, want zelfs die omschakeling kunnen we au tomatisch laten verlopen. Maat het blijft spannend. Ik denk wel aan iets speciaals voor de men sen die er zo lang en zo hard aan hebben gewerkt NOG EEN beetje moe, maar boordevol optimis me sluit Bredanaar Cor Damen het jaar met een goed gevoel af. „Ik voel me ook goed. Ik zie beter en heb de verzekering ge kregen dat ik niet blind word." Ruim een maand geleden zweefde hij tus sen hoop en vrees. Die vlucht bracht hem uit eindelijk in de Cubaanse hoofdstad Havana waar hij in de privé-kliniek van dokter Orfilio Pelaez Molina aan beide ogen geopereerd werd. De laatste strohalm voor de Bredanaar die in het westen tevergeefs naar een medische oplossing zocht. Van onze verslaggever Romain van damme DE 32-jarige Cor Damen lijdt aan de oogziekte retinitis pig mentosa. „Een erfelijke ziekte die je blind kan maken. In het westen kunnen ze me niet hel pen, nergens. Toen ik van die Cubaanse arts hoorde wist ik het zeker, daar moet ik naar toe. Mijn laatste kans." Met financiële steun van zijn collega's van het garagebedrijf Bluekens uit Breda die 10.000 gulden ophaalden, raakte alles in een stroomversnelling. Eind november landde Cor Damen met zijn zus Bep op het vliegveld van Havana. „Daar stonden Cor Damen wordt in de Cubaanse privékliniek onderzocht. mensen van de kliniek op ons te wachten. De rit naar de kliniek duurde ongeveer twintig minu ten." Een rijke oase in het verder zo armoedige Havana. „Verschrik kelijk wat je daar allemaal ziet, maar ik moet eerlijk zeggen, die kliniek zag er netjes en verzorgd uit. Eigenlijk kun je het niet vergelijken met een Nederlands ziekenhuis. Het is meer een ho tel." Operatie De volgende dag volgden de on derzoeken elkaar in snel tempo op. „Onderzoeken die ik ook in Nederland gedaan heb. Na die onderzoeken moest ik bij de pro fessor komen. Hij spreekt Spaans, maar er is een Engels sprekende tolk bij. Nee, hij heeft me niet verteld wat hij precies ging doen. Hij vertelde me dat ik zaterdag al geopereerd werd om dat er de volgende week in Ha vana een groot symposium met buitenlandse artsen was." Orfilio Pelaez Molina opereert zelf niet meer. „Maar hij is wel aanwezig bij de operaties. Als hij er niet is, wordt er niet geope reerd. Er mag trouwens wel ge filmd worden, maar dan zie je niet wat er gedaan wordt. Dat blijft geheim. Hij vertelt het niet." Na de enkele uren durende ope ratie werden de ogen van Cor Damen afgeplakt. „Die zondag duurde wel weken. Toen besefte ik ook wat me kon overkomen, blind worden. Maandag mocht ik weer kijken. De ogen werden schoon gemaakt. Pijn heb ik nauwelijks gehad, wel voelde ik een druk op mijn ogen. De pro fessor vertelde me dat alles goed gegaan was en dat hij mij kon garanderen dat het nooit slech ter wordt. Of het nog verbetert, kon hij me niet garanderen." Therapieën Onmiddellijk werd er met de verschillende therapieën begon nen. „Ozon-therapie, elektro-sti- mulatie en medicijnen. Dat duurde tot de dag van het ver trek, vijftien dagen. Ik merkte al snel dat er verbetering was. Mijn gezichtsveld is groter geworden en ik zie helderder. Ik was niet echt kleurenblind, maar alles was grauw." Na een week werden de hechtin gen verwijderd en mocht Cor met zijn zus Havana in. „We zijn in oud-Havana geweest. Erg wat je daar ziet. De bevolking is straatarm. Als je ergens stopt, komt er meteen een aantal men sen naar je toe, bedelen. Ze heb ben zelf niets." Cor Damen keek er zijn ogen uit. „We zijn ook op het Santa Mari- na-beach geweest. Prachtig wit strand met palmen, er zijn zoveel tegenstellingen. Op een gegeven moment zagen we in de stad een spierwitte Jaguar voorbij razen. En ja, daar zat Fidel Castro in. Dat verschil is zo groot, hij in een grote wagen tussen al die krakkemikkige auto's die nau welijks vooruit komen." Een paar dagen voor zijn vertrek naar Nederland, werd Cor Da men weer in de kliniek weer onderzocht. „Toen bleek dat mijn gezichtsveld tien procent groter is geworden. De ziekte die ik heb, openbaart zich in ver schillende vormen. Bij mij is het of ik door een tunnel kijk. Zeg maar dat die tunnel nu breder is geworden. De professor was dan ook zeer tevreden." „Hij vertelde me dat ik na een jaar, of anderhalf jaar, terug kon komen voor een tweede behan deling. Dan moet ik niet meer geopereerd worden. Volgens de professor kan er dan weer spra ke zijn van' een verbetering. M^ar ik heb hem eerlijk ge vraagd: als ik niet meer kom, wat dan? Volgens hem blijft het dan zo, ik zal niet minder zien." Cor Damen kent de verhalen dat de medische wereld in het wes ten sceptisch tegenover de be handeling staat. De ziekte kan een tijd stil staan om daarna in volle hevigheid weer terug te keren. „Het duurt dus lang voor je weet of het werkelijk resultaat heeft," vertelde professor Bleek- er-Wagemaker, hoofd van de af deling erfelijke oogziekten van het Academisch Medisch Cen trum in Amsterdam vóór de reis van Cor Damen naar Cuba. Thuis in Breda pakt Cor Damen een kopie van een verhaal uit het Nederlands tijdschrift Alerta van begin 1993. „Lees het madr. Daarin staat het relaas van een Nederlandse vrouw die zich in 1991 in Cuba heeft laten opere ren. En met succes." De vrouw heet Louise Moors en verbleef destijds vier weken lang in de kliniek van de Cubaanse arts. Terug in Nederland onder ging ze in het Academisch Zie kenhuis in Utrecht een gezichts veld-onderzoek. Toen bleek dat er na dertig jaar achteruitgang, plotseling een verbetering te zien was. Cor Damen: „Ik zat daar tussen Amerikanen, Canadezen, Span jaarden, Brazilianen, noem maar op. Ze komen uit de hele wereld. De Amerikanen mogen- niet rechtstreeks naar Havana vlie gen. Ze vliegen eerst naar Cana da en dan naar Cuba. Dat doen ze toch niet voor niets. Ik heb er trouwens niets dan positieve verhalen gehoord." Hij zegt er eerlijk bij gehoord. „Waarom niet? Ik wil geen sen satieverhalen, ik vertel eerlijk wat ik zelf meegemaakt heb, gezien en gehoord heb. Tijdens een van de therapie-sessies, zat ik naast een man uit Puerto Rico. Die vertelde over zijn vrouw. Zij was blind, honderd procent. Na de operatie kan ze weer wat zien, niet geweldig veel. Maar toch, ze ziet weer." Toen wees de man naar twee jongens die verderop in de gang zaten. „Twee broers die blind waren. De oudste kan nog steeds niets zien, de jongste danst en swingt hier door de gangen. Die ziet wel en goed. Hij begeleid: nu zijn oudere broer bij de the rapieën." Cor Damen kent nog meer var die verhalen. „Maar ik kijk lie ver naar mezelf. Ik weet dat ik nu beter zie. Het was verschrik kelijk mooi om na die drie we ken weer terug te keren of Schiphol. Daar wachtte me nof een verrassing. Mijn broer werkt bij West-Brabant Express in Ze venbergen. Hij had er voor ge zorgd dat familie, kennissen er collega's van mijn werk met eer. Royal Class-bus naar Schiphol gereden waren."' „Toen hadden we het wel even kwaad," zegt zijn vrouw Anja die instemmend knikt als Cor nog eens iedereen uitvoerig wil bedanken. „Het kost toch veel geld. Als je ziet wat al die men sen voor mij gedaan hebben. En ik hoop van ganser harte dat ik er aan mee kan helpen öm een middel tegen deze ziekte te vin den. Vandaar dat ik me ook weer laat onderzoeken in het Baronie ziekenhuis en in het AMC in Amsterdam." Het geheim is echter nog in handen van de Cubaanse arts Orfilio Pelaez Molina, die de buitenwacht wel een blik in de keuken gunt, maar nog steeds niet alle troeven op tafel legt. Cor Damen: „Tijdens mijn ver blijf was er een symposium. Kijk, ik heb het programma boekje bij me. Er waren artsen uit Duitsland en Amerika. Wat dat symposium heeft opgeleverd weet ik natuurlijk niet. Ik ben maar een eenvoudige Bredanaar die alleen weet dat hij na die operatie beter ziet. En dat maakt van mij een gelukkig en tevreden mens." markt, die nummers kunnen claimen." Bovendien heeft de Europese Commissie besloten dat er vol gend jaar één alarmnummer komt: 112. Alle netnummers die nu nog beginnen met een '1' komen dan te vervallen. Dat geldt ook voor de met een '8' beginnende netnummers, zoals rond Arnhem en Nijmegen. In ternationaal is afgesproken dat te zijner tijd alle gratis informa tieve telefoonnummers met 0800 beginnen. Het project in april 1993 van start en Van den Berg werd tot projectmanager benoemd. De projectgroep ging op 10 januari 1994 aan de slag. Als op 10 oktober volgend jaar de veran deringen ingaan, kan iedereen de abonnees nog zes maanden kie zen of hij het oude of het nieuwe nummer intoetst. Is de vernieuwing voor de tele foonabonnees dus tamelijk over zichtelijk, achter de schermen moet er veel werk worden verzet. Computerbestanden, automati sche beveiligingen, adresserings systemen en computermodems moeten opnieuw worden gepro- FOTO MARC BOLSIUS Wim van den Berg: „Ik droom er nog niet van, maar ik ben wel opgewonden."

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 2