'Voor de NCRV alleen het allerbeste in 1995' 'Helpt hulp? Ja, hulp helpt' Rotterdam opent jacht op junks na sluiting Perron Nul (PyerAzerkr Vliegtuigvoer DE STEM Hulporganisatie Mensen in Nood bestaat 80 jaar, maar veel te vieren valt er niet DE STEM BINNENLAND BUITENLAND Allergisch VRIJDAG 30 DECEMBER 1994 A2 Misschien hebben ze altijd wel be staan, mensen die allergisch zijn voor godsdienst of elke andere vorm van reli gie. Alleen moest je ze tot voor enkele eeuwen met een lantaarntje zoeken. In onze dagen is dat niet meer nodig. Men kan, althans in onze contreien, met een ge rust hart voor deze allergie uitkomen. Maar het is met deze allergie als met alle an dere allergieën: het is een minderheid die ermee behept is. Dat zou je echter niet zeg gen aan sommige geluiden die af en toe uit die kring komen aanwaaien. Neem nou ene dr li. Vos die aan de Rijks, nversiteit Lei den ethiek doceert. Die be stond het niet zo lang geleden om religieuze mensen weg te zetten als dommeriken en dwazen. „Een wijs mens heeft geen godsdienst nodig," ver kondigde hij op een congres van het Humanistisch Ver bond. Je bent met andere woorden niet goed wijs als je godsdienstig bent. Vos verder nog: „Als je een beetje ver standig bent, neem je het le ven zoals he' is" (zoals wij, atheïsten, doen, hoor je hem erbij denken). Het ontbreekt religieuze men sen volgens de heer Vos met andere woorden zelfs maar aan een beetje verstand. Alsof religie inhoudt dat je het le ven niet neemt zoals het is. De arrogantie die uit zo'n allergische houding tegenover religie en godsdienst spreekt, doet niet onder voor de hou ding van religieuze fundamen talisten en andere fanatici. Voor hen spreekt het immers ook vanzelf dat niet zij, maar anderen de plank volledig mis slaan. Allergisch zijn voor godsdienst en religie is der halve even weinig bevorder lijk voor tolerantie als reli gieus fundamentalisme. Religieuze medeburgers in een publiek forum voor dom en dwaas uitmaken is geen incident, maar een symptoom. Natuurlijk was er in ons land al langer een beweging gaan de die wil afrekenen met zo wat alles, wat ons vanuit het verleden aan religieuze geur en kleur in het openbare le ven is overgeleverd. Met het aantreden van het Paarse ka binet lijkt deze beweging haar tijd gekomen te achten. Dat behoeft ook niet zo'n verwon dering te wekken. Neem het kersverse D66-Ka- merlid Groenman. Haar eer ste optreden bestond erin de kerken uit het maatschappe lijke middenveld te verban nen: daar hoefde de politiek nooit meer mee te praten. Haar partij heeft haar wel gecorrigeerd, maar uit de wij ze waarop sprak geen sterke overtuiging. Neem ook de 'Paarse reactie' op confessio nele medefinanciering van de ontwikkelingssamenwerking. De regeringspartijen hameren er op, dat confessionele me de-financieringsorganisaties als het katholieke Cebemo en het protestantse ICCO ach terhaald zijn. Ze beargumen teren dat dan met dooddoe ners als 'er is geen verschil tussen christelijke én algeme ne erosiebestrijding'. Hoe insinuerend is trouwens de reclamecampagne van de algemene mede-financierings organisatie Novib niet. 'De Novib-methode werkt!', luidt de nieuwe slogan. De insinua tie is dat de methoden van de andere organisaties niet of slechter werken. Maar de Novib-methode werkt niks beter dan de Cebe mo- of ICCO-methode. Het zijn in het verleden de kerken en hun missionaire organisa ties geweest, die de ontwikke lingssamenwerking in gang hebben gezet en ervoor heb ben gezorgd dat het ook een hoge prioriteit in de hele sa menleving kreeg. Zou dat ver leden niet een belangrijke re den kunnen zijn, dat het 'Paarse tijdperk' voor de ont wikkelingssamenwerking in het algemeen weinig goeds voorspelt? Is het 'Paarse tijdperk' voor hen, die allergisch zijn voor godsdienst en religie? Ik be twijfel dat. Niet alleen omdat allerlei oude vormen van hei dense religie weer volop de kop opsteken. Er lijkt me ook nog iets anders gaande. Duidelijker dan voorheen worden er pogingen onderno men om een, wat genoemd wordt 'publieke religie' in de samenleving aan de macht te brengen. Onder publieke reli gie wordt dan verstaan een geheel van normen en waar den dat aan het leven en het samenleven van mensen zin en samenhang geeft. Geen enkele samenleving kan het zonder zo'n publieke reli gie stellen, zo is de overtui ging, want anders komt die samenleving snel in staat van ontbinding te verkeren. Aan de staat wordt door de pleit bezorgers van deze publieke religie weer ondubbelzinnig de taak toegekend om zeden meester te zijn en de morele beginselen van deze religie te beschermen. Deze publieke religie zou in het paarse tijdperk de wind wel eens aardig in de zeilen kunnen krijgen. Heeft Transavia de trend gezet of is de maatregel van de charter maatschappij om vluchten te ontdoen van de traditinele maaltijd, ten dode opgeschreven? Luchtvaartmaatschappijen handhaven al decennia lang de verfoeilijke gewoonte tijdens vluchten die langer duren dan een uur de passagier te 'verwennen' met smakeloos geplastificeerd voedsel. Uiteraard zouden de luchtvaartbedrijven het liefst het moedige voorbeeld van Transavia volgen. Maar of andere maatschappijen het eveneens aandurven met deze totaal overbodige traditie te breken, is nog maar dei vraag. Zij kennen de Nederlandse mentaliteit: veel voor weinig geld. Van der Valk is er groot mee geworden. In de praktijk betekent dat: al zit je tot je nek toe vol, het vliegtuigvoer wordt koste wat kost weggestouwd. Het is niet voor niets gratis. (HV) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct). Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Bezorgklachten en abonnementenadministratie: Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur. Kantoren: Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB; 01640-36850, fax 01640-40731, redactie B 01640-37253. Etten-Leur, Markt 28,01608-21550, fax 01608-17829. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698. Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446. Openingstijden: van 8.30-17.00 uur. (Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout) Abonnementsprijzen per 1 januari 1995 (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 89.40, per half jaar 177.80 óf per jaar 345.75. Voor abonnees met automatische incasso: per maand 29.80, per kwartaal 86.90, per half jaar 172.80 óf per jaar 335.75. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881Fax 076-236405. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405 zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911 Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als mede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345. DoorJan Bouwmans onze actie 'Patatje Oorlog', heb ik van winkeliers begrepen dat de situatie wel verbeterd is." In de vier weken van de actie Patatje Oorlog zijn 105 mensen aangehouden. Achttien dealers van harddrugs zijn voorgeleid aan de officier van justitie, en nog eens zo'n aantal moet nog opgespoord worden. „Ook onderling hadden dealers wel eens ruzie", aldus de politie onderkoeld. „Met name vanwege concurrentie. Door tijdig ingrij pen kon in zo'n geval een schiet partij worden voorkomen." Of een 42-jarige Rotterdammer die woensdagavond aan de West- blaak werd doodgeschoten, ook uit de drugscène kwam wil de politie nog niet kwijt. Ze houdt het voorlopig op 'een afrekening in het criminele milieu'. Liesbeth Vollemans van het In stituut Verslavingsonderzoek vindt de politiemacht die tegen de gebruikers wordt ingezet 'van de gekke'. „Natuurlijk is het niet goed als een verslaafde je auto openbreekt, maar dit slaat ner gens op," zegt ze. „Verslaafden moeten èrgens terecht kunnen. Wat moeten die jongens nu? Per ron Nul met z'n lage prijzen voor drugs behoorde tot de straatsce- ne. Perron Nul was ook de groot ste verstrekker van spuiten: zo'n duizend per dag. De gasten die dat moeten hebben, zitten nu overal in de binnenstad. Van onze correspondente Janny Kok Rotterdam - De bij het Rot terdamse Centraal Station gevestigde multinationals en horecagelegenheden hoeven niet meer bang te zijn dat hun relaties direct te maken krijgen met de uitwassen van drugverslaving. Na de slui ting van de verslaafdenop- vang Perron Nul naast het Centraal Station ziet hun 'stoep' er opvallend schoon uit. Er is niets meer dat doet denken aan de omstreden verslaaf- denopvang van 'drugdominee' Hans Visser van de Pauluskerk, of het moet de naam van een snackkarretje voor het station zijn: Perron Worst. Het mooi opgepoetste gezicht dat Rotterdam bij het Centraal Station toont, is echter schone schijn. Dat' blijkt even verderop al voor de Pauluskerk, die op een belegerde vesting lijkt. Voor de kerk patrouilleren twee politie mensen te paard en collega's in een VW-busje komen regelmatig poolshoogte nemen of verslaaf den en drugdealers zich niet op houden op plaatsen waar dat volgens de gewijzigde Algemene Politieverordening niet mag. En dat is op veel plaatsen. wat ik zag," zegt een jongen over de concentratie verslaafden met politie er omheen. „Ik stond in mijn eentje op anderen te wach ten om kaartjes te halen, maar ik voelde me behoorlijk ongemak kelijk. Iedereen wordt opge jaagd. Ik dacht dat ik zelf ook weg zou moeten omdat ze dach ten dat ik een junk was. Nou mooi niet." DE HULPORGANISA TIE Mensen in Nood be staat tachtig jaar, maar veel te vieren valt er niet. De nood is nog altijd hoog, de ene mensen ramp overschaduwt de andere. Het gevolg: de hulpmarkt groeit en de hulporganisatiès groeien mee, in omvang en in vloed. Eindejaarsbespie- gelingen van Mensen in Nood-directeur Jaap van Soest. Door Paul de Schipper MENSEN in Nood - met vijftig medewerkers en een jaaromzet van 85 miljoen gulden - betrekt in 1995 een nieuw kantoor in Den Bosch'. En in Afrika worden de hulpverleners ervan beschul digd zo dominant te zijn dat ze de politieke koers van de hul- pontvangende landen beïnvloe den. De onvermijdelijke vraag: heeft het allemaal wel zin? „Een hulpclub als Mensen in Nood is een input-organisatie. Wij Nederlanders met een goed hart stoppen er wat in en stellen vervolgens de vraag: wat gebeurt er met dat geld? Wat haalt het uit? Die vraag naar het rende ment wordt steeds nadrukkelij ker, maar hoe meet je hulp? Dat is de moeilijkheid. Wij weten niet hoeveel mensen er niet doodgaan dankzij onze hulp of hoeveel straatkinderen er van de straat blijven door toedoen van Mensen in Nood. Wij stammen uit de goede katholieke traditie van 'doe wel en zie niet om', maar de moderne burger vraagt terecht: wat is het resultaat?" Weerstand „De bedoeling is dat we met het gegeven geld proberen mensen te helpen zichzelf te redden, om een samenleving meer weerstand te geven. Neem Bangla Desh. Rolt er daar een vloedgolf bin nen dan heb je zo 2000 doden. Gebeurt datzelfde in. Zeeland, dan heb je er waarschijnlijk nul, omdat de samenleving bij ons meer weerstand tegen het water heeft kunnen opbouwen. Met hulp kun je dat ook bereiken in Bangladesh. Er zijn daar nu, dankzij westerse hulpverlening, vluchtplaatsen gebouwd, betonnen dozen op pa len die plaats bieden aan duizen den mensen. Daardoor kan de bevolking daar langzamerhand een stootje verdragen. Hulp helpt dus, maar hoeveel mensen je daar mee redt kan ik niet zeggen." Vraag: Jullie helpen soms ook de aanstichters van de ellende. Uit Zaïre komen berichten dat Hutu- militairen zich dankzij gepikte westerse hulp kunnen voorberei den op een nieuwe invasie en dus een nieuwe slachtpartij in Ruan da. Van Soest: „Een aantal kinder kampen in de buurt van Goma in Zaïre kun je alleen met hulpgoe deren bereiken via wegen waar langs Hutu-militairen zijn neer gestreken. Zij eisen een deel van die hulp als schatting op. Omdat wij als Mensen in Nood via Cari tas meer buiten de kampen wer ken, hebben we er gelukkig niet veel mee te maken, maar het gebeurt wel. En niet alleen in Ruanda, ook in voormalige Joe- goeslavië. De hulproutes naar Bosnië en Sarajevo zijn veilig, maar de route naar Banja Luka loopt via Servische linies, die eisen bij het passeren van weg blokkades naar schatting zo'n tot tien procent van de waarde van het transport op." Dilemma's Dat doen jullie? „Dat is een onderdeel van de prijs die je betaald om de schul delozen te helpen." Maar het is ook een leger voe den, dat ellende aanricht? „Voor een deel ontkom je daar niet aan. Vergeet niet dat veel soldaten parttimers zijn. 's Mid dags vechten ze en 's avonds eten ze bij moeder aan tafel misschien het voedsel dat wij in een dorp brengen." Het wordt jullie ook nagedragen dat hulp aan de Hutu-vluchtelin- gen in Zaïre in feite hulp is aan de daders van een Afrikaanse holocaust? „Dat soort dilemma's liggen da gelijks bij ons op tafel, maar moet je daarom hen die niet ons, maar de Tutsi's hebben het tien jaar geleden van ons afge nomen. Kijk, als je die mensen zaad geeft, bevestig je nieuwe eigendomsrechten. In een situa tie als die in Ruanda waar ieder een om de zoveel jaar eikaars akker afpakt, kun je dat niet doen, dus hebben we ze geen zaad gegeven." In Afrika trekken westerse poli tieke machten zich terug. Het verwijt is dat hulporganisaties steeds meer in dat gat springen en de politiek van hulpontvan- gende landen sturen. „Dat is niet de bedoeling, maar wel een gevolg. Aan de andere kant nemen wij de politiek haar laksheid kwalijk. Onze hulp houdt mensen in leven, maar houdt tegelijkertijd structurele oplossingen op afstand. Op het moment dat er geen- mensen meer massaal dreigen te sterven denken de politici: we kunnen er nog eens een nachtje over sla pen. Als hulporganisatie kun je daar niets tegen doen. Effectiever „We hebben maar één wapen om druk uit te oefenen om tot oplos singen voor crises te komen: niet helpen, de slachtoffers in de steek laten, maar dat kunnen we die mensen niet aandoen. Dus het enige wat rest is kloppen en rammelen aan de poorten van de politiek en zeggen: doe wat, he ren!" Ze faalt in Somalië, Soedan, Ru anda en Bosnië. Wat kan de politiek doen om rampen te voorkomen? „Beginnen met uitvoeren van wat beloofd is: de onaantast baarheid van hulptransporten, echte veiligheidszones in Bosnië, het daadwerkelijk uitvoeren van VN-resoluties en het ter beschik king stellen van het aantal mili tairen dat toegezegd is. Hoe meer ze dat doen, hoe effectiever wij kunnen werken en hoe effec tiever dus het geld wat wij hier geven, daar besteed wordt." nauwelijks iets aangekocht," zegt Eksteen, bijna verontschul digend. Waarom die overstap? „Bij de NOS was ik eraan gewend ge raakt dat mensen niet naar pro gramma's kijken. Simpelweg omdat ze Nederland 3 niet weten te vinden", zegt Eksteen. „Dat was vaak heel frustrerend, want dan heb je je uit de naad ge werkt voor een prachtig pro gramma en heeft niemand het gezien. Naar Nederland 1 wordt wel gekeken." Eksteen heeft geen aanpassings problemen na zijn transfer van 3 naar 1. „We willen alleen het beste van het beste," zegt hij vastberaden. „De NCRV heeft een naam hoog te houden als het gaat om kwaliteits-televisie." Wijzend op kijkerssuccessen als Hill Street Blues, Cheers, St. Elswhere en NYPD komen de NCRV-criteria bijna vanzelf bo vendrijven. „Het moet hoge kwaliteit heb ben. Het moet een menselijk ver haal hebben met echte karakters en gaan over personen die bezig zijn met alle facetten van het leven." Om die mooie programma's te vinden moet Eksteen veel tv kij ken, heel veel. „Het liefst zou ik de hele dag kijken. In elk geval toch wel de helft van mijn werk week maar ik moet helaas ook veel vergaderen en andere din gen doen," zegt hij. „Ik zie ook veel dingen waar ik helemaal niks aan vind, hoor. Voor één uur tv dat ik koop, zie ik er wel honderd. Maar ik moet erbij zeg gen dat ik niet alles afkijk. Vaak heb ik na tien minuten wel ge zien of het iets is." Zeer regelmatig vliegt Eksteen ook naar het buitenland voor tv- en filmbeurzen. Los Angeles en Cannes zijn daarbij veruit het belangrijkst. „In L.A. word je dan veertien dagen langs alle studio's geleid die in pilot-afle- veringen laten zien wat ze gaan maken. Op basis van één zo'n aflevering moet je dan soms be slissen. De NCRV heeft zo bij voorbeeld de politieserie NYPD gekocht", vertelt Eksteen. Door de bundeling van de com- merciëlen (Veronica/RTL/Ende- mol) en het groeiende aantal zenders, wordt het werk van Ek steen steeds moeilijker. „We zul len ons nog meer van de rest moeten onderscheiden," zegt de NCRV-inkoper. „Maar voor mij is dat juist een uitdaging." Hoe hij dat gaat doen, zal echter pas in 1996 zichtbaar zijn. Voor ko mend jaar is de NCRV-gids al grotendeels dichtgetimmerd. Begin deze maand sloot dominee Visser, verkleed als Sinterklaas, 'zijn' Centraal Station. Sindsdien verspreidt de drugscène zich over de binnenstad. Perron Nul bij het foto anp „Wat we nu doen is dweilen met de kraan open," zegt een politie man. „We jagen die junks op als vee. Maar dat is de oplossing niet. Je ziet ze steeds weer op duiken." „Ze moeten toch ergens blijven," vindt eigenaresse Wilma Knoops van de naast de Pauluskerk ge vestigde bruidsmodezaak Sonja International. „Als burgemeester Peper tegen mij zou zeggen: je moet je zaak morgen sluiten, sta ik ook mooi met al mijn jurken op straat. Ik vind dat het de schuld van Peper en de rest van het gemeentebestuur is dat we hier toestanden hebben. Begrijp me goed, we krijgen fantastische steun van de politie en we hoe ven maar even te kikken over overlast en ze doen er wat aan. Maar toch zijn mensen bang." Een stel wachtenden voor de bioscoop bij de Pauluskerk toont zich geschrokken. „Ik wist niet De ook op bioscoopkaartjes .wachtende fractievoorzitter Peter Aubert van de PvdA in Rotterdam doet laconieker over de ongewone drukte: „Het is duidelijk dat het zomaar sluiten van Perron Nul niet de oplossing is. Over de besluitvorming is het laatste woord nog niet gezegd. Er komt een onderzoek naar de gang van zaken rond de ontman teling van Perron Nul door een onafhankelijke deskundige. Die zal moeten bekijken wat er mis is gegaan in de besluitvorming." Dat er wezenlijk wat mis is blijkt uit ernstige klachten van bewoners en winkeliers aan de even verderop gelegen Nieuwe Binnenweg. „Dealers en ver slaafden heb je daar altijd wel gehad, maar sinds Perron Nul gesloten is de druk op de Nieuwe Binnenweg vergroot," zegt poli tieman Peter de Graaf. „Een kwart van de bezoekers en dealers van Perron Nul zat na de sluiting ineens hier. Maar nu we hier vier weken bezig zijn met schuldig zijn, laten doodgaan? Wij kregen een aanvraag om kleine boeren in Ruanda zaai goed ter beschikking te stellen. Een prima zaak, want als zij oogsten zijn ze niet meer afhan kelijk van onze hulp, maar wij hebben gevraagd: van wie is de grond die jullie bebouwen. Laksheid „Het antwoord was: die is van Het jaar loopt af, met knallen of met sissers. Terwijl de meeste men sen nog terugblikken, zitten anderen al tot over hun oren in het nieuwe jaar. Met hen kijken we in een korte serie door het sleutelgat van 1995. Vandaag: de NCRV-inko per van tv-amusement. Door Hans van Alebeek De hele dag tv kijken op kosten van de baas, da's pas een mooi baantje. „Een wereldbaan," geeft Hans Eksteen breedla- chend toe. „Ik kan me echt niks leukers voorstellen." J. van Soest: 'Hoeveel mensen we met onze hulp redden, kan ik niet zeggen.foto archief de stem Hij is de man die voor de NCRV tv-programma's inkoopt. Over de hele wereld zoekt hij doorlo pend naar nieuw materiaal, zo dat wij met zijn allen ook in 1995 weer een jaar onderuit kunnen schuiven voor de buis. Het goede nieuws eerst: Cosby keert terug en de prachtige NCRV-politieserie NYPD blijft. Dan het wat vreemdere nieuws: van Hans Eksteen is volgend jaar helemaal niks te zien bij de NCRV. Ra, ra ra, hoe kan dat? In zijn kantoor in Hilversum Hans Eksteen: „Het liefst zou ik de hele dag tv kijken." staat de televisie pront te pron ken bij het bureau van Eksteen. „Sorry voor de rommel," excu seert de 44-jarige tv-inkoper zich, „ik zit hier nog maar kort en ben nog niet volledig inge richt." Eksteen werkt pas twee maan den bij de 70-jarige NCRV, daar voor was hij vijf jaar program- foto marc bolsius ma-inkoper voor de NOS. „Dat betekent dat je in 1995 op Ne derland 3 meer van mij te zien zult krijgen dan op Nederland 1, want voor de NCRV heb ik nog

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 2