r
Het nieuwe beleggen
Stichting Namaakbestrijding speurt continu naar namaak-artikelen
EET wijzer
Werkschotel
de stem
Cci'
Gigantische bedragen voor originele striptekeningen
SURPLUS
Schadevergoeding
Ambassade
Procedure
Mickey Mouse model n^i
Kwart miljoen
Vervalsingen
ONDER DE KURK
Zover
VRIJDAG 30 DECEMBER 1994 E2
Door Chris van Alem
Amsterdam - De lijst is lang
en groeit. Er staan namen op
als Adidas, NAF NAF en La-
coste, maar ook Chanel, Dra-
kar Noir, Nina Ricci en Oili-
ly. En zelfs Jumbo Speelgoed
vond aanleiding zich aan te
melden. Allemaal omdat ze
de dieverij van het namaak-
gilde meer dan zat zijn. Niet
alleen verliezen ze omzet,
hun goede naam wordt ten
grabbel gegooid door infe
rieure produkten die bekende
merknamen dragen.
„Ik weet absoluut niet wat er
precies in die namaak-handel
omgaat, maar ik schat honder
den miljoenen. Als je ziet wat er
de laatste tijd in beslag genomen
wordt. Parfums, leren jassen,
horloges dure merken als Breit-
ling en Tag Heuer, bijzonder
veel."
Secretaris Ronald Brohm van de
Stichting Namaakbestrijding in
Amsterdam somt moeiteloos de
ene na de andere onderschepte
partij nep-goederen op. „Vorige
week nog heeft de douane in
Roosendaal een grote partij par
fum in beslag genomen. En voor
al via Schiphol komt veel na
maak binnen. Jassen van Harley
Davidson, Replay-jeans. Pas in
Rotterdam, een container strop
dassen met characters als Tom
and Jerry."
Ofschoon veel namaak-artikelen
in Amsterdam worden verkocht,
duiken ze overal op. Zoals recent
op de Vrije Markt in het Bra
bantse Cuijk. Zuid-Nederland is
een broeinest. Brohm somt op:
„Heerlen, Kerkrade. Het Mgr.
Nolensplein in Venlo is heel be
rucht." Braderieën vormen een
belangrijk afzetkanaal, week
markten, maar ook campings
waar het spul onderhands van
eigenaar verwisselt. Brohm: „In
deze cadeau-periode zie je ze
weer overal opduiken. Dan is het
hartstikke druk. Maar ook in de
De Stichting Namaakbestrijding
werd in april 1991 opgericht na
dat vele Amsterdamse onderne
mers jaren lang de deur van de
hoofdstedelijke Kamer van
Koophandel had platgelopen
met klachten over nep-produk-
ten. In dezelfde periode werd de
wet bestrijding namaakartikelen
gelanceerd. De maximale cel
straf bedraagt één jaar en voor
produkten die de veiligheid of de
volksgezondheid bedreigen, vier
jaar.
Brohm: „De boetes die de straf
rechter oplegt zijn laag. Daarom
stellen we altijd een civiele vor-
'Liever naakt dan na
maak'. Met die slogan
timmerde het Wolsyn
dicaat jaren geleden
aan de weg. Een
groeiend aantal fabri
kanten van merkarti
kelen lijkt zich die
kreet ook aan te trek
ken. Want ze weigeren
nog langer zich uit te
laten kleden door han
dige jongens in bin
nen- en buitenland die
bekende merken kle
ding, horloges, par
fums en zonnebrillen
schaamteloos naapen
en goud geld verdie
nen met hun goedkope
prullaria. De Stichting
Namaakbestrijding in
Amsterdam leidt de
tegenaanval.
dering in. Bij een forse partij
goederen zal de rechter toch al
gauw een voorschot op de scha
devergoeding bepalen van
ƒ25.000. Als je werkelijk grote
namaak-handel hebt loopt dat in
de tonnen."
Eén full-time en vier freelance
speurders, allen ex-politiemen
sen, zijn constant in het land op
zoek naar namaak-artikelen.
Douane, politie en economische
controle-dienst zijn de belang
rijkste steunpilaren.
„Maar ook anonieme, tips,zegt
Brohm. „We worden dagelijks
toch wel een keer gebeld door
middenstanders of burgers. Onze
mensen hebben geen opsporings-
bevoegheid, dus moeten we elke.
keer de politie erbij halen als we
iets tegenkomen." De inbeslag-
genomen goederen worden ver
nietigd. In een bui van goed
geefsheid werd ooit een partij
namaak-kleding naar de noodlij
dende bevolking van Polen ge
zonden. Maar in no-time deed
het spul weer de ronde in Neder
land.
Veel namaak-kleding en parfum
komt uit Nederland. Brohm:
„Labels en verpakkingen zijn
makkelijk te drukken. We oefe
nen druk uit op de drukkerijen
om hun mensen bij de les te
houden." Horloges komen vaak
uit het Verre Oosten, kleding en
leren jassen doorgaans uit Tur
kije of Marokko. Brohm: „Soms
maak je dingen mee. Laatst be
trapten we een Turk met een
partij namaak-leren jassen die in
beslag werden genomen. Kregen
we kort daarna een brief van de
Turkse ambassade dat het zoge
naamd een 'foutieve' zending be
trof. Of we de boel maar terug
wilden geven. Pas nog hadden
we drie dezelfde trainingspak
ken waar drie verschillende mer
ken op zaten. Alleen de ritsslui
ting was van hetzelfde merk.
Dat is nou een staaltje van ver
gaande brutaliteit."
Het oordeel over de kwaliteit
van het nep-spul is eenvoudig.
„Inferieur," zegt Brohm gedeci
deerd. „Maar 't gaat die lui om
het merk, niet om het produkt."
Namaak is eenvoudig vast te
stellen. De nep-horloges worden
gecontroleerd door de Zwitserse
horloge-federatie en namaak-
kleding wordt onderzocht door
de gedupeerde fabrikant.
Brohm: „Het onderscheid is al
tijd aantoonbaar, 't Gebeurt
maar één keer per jaar dat wij
als stichting echt staan te kijken
of het echt is of nep. De fabri-
-kant niet, die pikt het er zo uit."
Momeiiteel heeft de stichting een
procedure lopen tegen een han
delaar uit Helmond,-waar enkele
maanden geleden de grootste
slag van het jaar werd geslagen,
met inbeslagname van een grote
partij nep-parfum, horloges en
cosmetica.
Brohm: „We procederen zelf om
dat een onrechtmatige daad je
gens onze stichting is begaan en
namens de gedupeerde bedrijven
op grond van het geschonden
merkrecht." De toegekende
schadevergoeding wordt in prin
cipe op fifty-fifty basis verdeeld
tussen stichting en fabrikant.
„Dat geld investeren wij weer in
nieuwe onderzoeken en procedu
res." De 41 aan de stichting
verbonden fabrikanten betalen
daarnaast een contributie van
10.000. Volgend voorjaar start
een zuster-stichting Namaakbe
strijding in België.
Brohm vindt dat de strijd z'n
vruchten afwerpt. „Als je na
maak niet bestrijdt wordt de
handelaar in staat gesteld zijn
produkt te verbeteren. Zo wordt
het spul steeds beter en de orga
nisatie steeds professioneler. En
dan is het hek van de dam, dan
weet straks niemaui meer echt
van namaak te onderscheiden.
Helemaal uitbannen, dat lukt
nooit. Je moet het beheersbaar
maken." -,
Spelcomputer-fabrikant
Nintendo gaat met een
stoomwals een partij verval
ste video-spelletjes te lijf. De
in totaal 10.000 spelletjes
waren bij Nederlandse im
porteurs in beslag genomen.
FOTO ANP
Door Marijke Prins
Volgens de Van Dale is een 'jachtschotel' een in de oven bereide
schotel van fijn vlees, uien, eveptueel zure appelen en puree.
Waarom de schotel juist 'jachtschotel' heet, weet ik niet. Ik houd
het erop dat de schotel na de jacht gegeten werd - iedereen moe
en verkleumd met behoefte aan een stevige hap. Een maaltijd
die vantevoren klaargemaakt kon worden, zodat de jagers snel
konden aanschuiven wanneer zij eerder laat dan vroeg thuis
kwamen.
Zo ken ik mijn 'werkschotel'. Heb ik een drukke dag en daarna
ook nog gasten, dan maak ik niet zfelden de avond tevoren of
desnoods in de vroege ochtend mijn schotel, die op ieder
gewenst moment van een bruin korstje voorzien kan worden in
de oven. Je kunt het in de kerstvakantie ook 'wandelschotel'
noemen, voor na een lange, frisse wandeling.
Voor vier personen
Voorbereidingstijd: 30 minuten
Oventijd: 30 minuten
350 gram gehakt
1 kilo geschilde aardappelen
500 gram schoongemaakte wortelen
1*50 gram diepvriesdoperwten
1 grote ui
1 teen knoflook
1 grote rijpe tomaat
4 takjes peterselie
1 glas melk
1 klont boter (25 gram)
snufje nootmuskaat
1 theelepel gemalen koriander
V4 kruidenbouillonblokje
eventueel: 1 theelepel zoete ketjap
snufje milde kerrie
2 eetlepels olie
zout en peper naar smaak
ter garnering: 3 eetlepels paneermeel en enkele snippers boter
Schil de aardappelen en kook ze gaar. Maak ook de wortelen
schoon en snijd ze schuin in elegante vingerlange stukken; kook
ze in enkele minuten beetgaar. Verhit de olie en bruin hierin het
gehakt (vuur niet te hoog).
Snijd ondertussen de ui in snippers en de knoflook in kleine
stukjes. Doe die bij het gehakt wanneer dit licht gebruind is.
Laat het geheel doorbakken totdat de uien glazig zijn. Maak dan
het vlees op smaak met het verkruimelde halve bouillonblokje,
koriander, kerrie en ketjap. Neem een hoge vuurvaste schotel en
stort hierin het gehaktmengsel. Leg bovenop de in plakken
gesneden tomaat en de fijngesneden peterselie. Dan komen
doperwten (niet gekookt) en de wortelen.
Ondertussen zullen de aardappelen gaar zijn. Giet ze af, laat ze
goed uitdampen en stamp ze fijn. Maak de puree op smaak met
melk, nootmuskaat, peper, zout en boter. Dek de schotel af met;
de puree, die op zijn beurt wordt voorzien van paneermeel en
snippers boter.
Zet de schotel in het midden van een op 175 graden voorver
warmde oven. Hij is klaar wanneer de schotel begint te
pruttelen en er een mooi bruin korstje op zit. Eventueel
opdienen met een groene salade met sla-uitjes en komkommer.
77/ -
Door Rein van Willigen
Het verzamelen van originele striptekeningen en
tekenfilmtekeningen is de nieuwe trend. Werd het
materiaal tot voor kort nauwelijks een blik waar
dig gegund, tegenwoordig tellen liefhebbers, maar
ook beleggers, gigantische bedragen neer voor een
origineel werkje.
Zeker als het een echte tekenfilmtekening, de
zogenaamde cel, betreft uit een tekenfilm van Walt
Disney.
„Kunsthandel Courvousier benaderde Walt Disney
in 1938 om origineel tekenfilmmateriaal van zijn
'Snow White and the Seven Dwarfs' te verkopen.
Disney ging hiermee akkoord en binnen één week
was alles wat de kunstgalerie aanbood verkocht,"
zegt Dana Hawkes, Vice President Collectibles van
Sotheby's New York. De eerste verkoop van 63
stuks bracht in totaal 1.345 dollar op. „Vrij
recent," laat Dana weten, „is er een originele
tekenfilmcel met waterverf achtergrond uit dezelf
de film verkocht voor 200.000 dollar."
Een beetje Disney-tekenfilm bestaat uit een kwart
miljoen hand ingekleurde transparante tekenin
gen, de zogenaamde cels. De Disney studio is altijd
zeer zuinig omgesprongen met het originele teken
filmmateriaal. Het meeste materiaal belandde in
The Disney Archives; terwijl van iedere nieuwe
film, zoals van 'Aladdin' en 'the Lion King', ruim
250 cels via een veiling zijn verkocht. In september
1940 liet Courvousier Disney weten dat ruim 25
Amerikaanse musea en kunstgalerieën origineel
werk in hun collectie hadden opgenomen.
„Het is een nieuwe kunstvorm," meent Dana
Hawkes. „Een kunstvorm die zich ook niet laat
verkopen door een winkel, maar meer door een
veilinghuis of een kunstgalerie. Tenslotte zijn wij,
Amerikanen, opgegroeid met Disney. Disney is de
Amerikaanse cultuur. We hebben een keer een
veiling in Londen georganiseerd, maar dan zijn het
toch weer de Amerikanen die komen kopen."
Een beetje liefhebber dient wel over het nodige
geld te beschikken. Dana Hawkes bevestigt dit:
„Het zijn vooral professoren en bankiers die Dis
ney cels kopen. Maar zij zijn ook fan van het
medium. Eerlijk gezegd moet je deze kunstvorm
wel een beetje relativeren, anders schep je nieuwe
Dagobert Ducks... Een originele cel uit een nieuwe
Disney film 'doet' ongeveer 5000 dollar en een
oude ruim het dubbele."
De enorme vlucht die met name het Disney werk
heeft genomen werkt uiteraard ook vervalsingen in
de hand. „We hebben alle Disney films op videot
ape staan, zodat we het aangeboden materiaal
kunnen vergelijken. Als we ook maar even twijfe
len over een aangeboden origineel sturen we een
kopie van de afbeelding naar The Disney Archi
ves."
De belangstelling is zo enorm, dat Disney replica's
aanbiedt. Afhankelijk van de oplage maar ook van
de manier waarop ze gemaakt zijn - elektronisch
gekopieerd of met de hand ingekleurd- ligt de
prijs tussen de driehonderd en drieduizend dollar
per stuk.
Opvallend is dat materiaal uit non-Disney films
opmerkelijk goedkoper is. Een cel met achtergrond
van Snoopy is er voor 1000 dollar. Is er dan toch
sprake van een Disney-gekte? Dana Hawkes: „Dis
ney is het magische koninkrijk; het zit allemaal in
the Lion King..."
Origineel materiaal van de hand van Walt Disney brengt in de VS kapitalen op.
Fabrikanten
pakken
imitatie aan
Op een feestje ko
men en tegen de
tijd dat de wijn
wordt open getrokken, het
eerste glas krijgen aangebo
den. Dat is mij meer dan eens
overkomen. Gebeurt het, dan
weet ik: het is weer zover.
Want aan dit ogenschijnlijk
charmante gebaar kleeft
steeds een keiharde, genade
loze voorwaarde.
Ik mag, nee ik moet raden
welke wijn het is en uit welk
jaar hij stamt, zonder dat ik
natuurlijk de fles met het eti
ket te zien krijg. Meedogen
loos wordt mij zelfs het land
van herkomst niet onthuld.
Een benarde situatie. Be
nard?
Ja, want wat bijna niemand
weet, is dat er op de hele
wereld maar een paar mensen
zijn, die zonder wat hulp of
enige ondersteuning op zo'n
manier wijn kunnen benoe
men. En dan nog zijn die, op
zijn zachtst gezegd, niet feil
loos. Blunders zo groot als het
uitspansel zijn geen uitzonde
ring.
Blind wijn proeven is razend
moeilijk. Je kunt nog zo'n
doorgewinterde wijnfanaat
zijn en je hoofd volgepropt
hebben met kennis en wetens
waardigheden, het blijft een
zware opgave als je helemaal
niets vooraf weet. Het is echt
zoeken naar een naald in een
hooiberg.
Wat doet nu de proever, die
zielepoot die inmiddels door
alle gasten geamuseerd wordt
aangekeken? Hij volgt de eni
ge weg die hij kan gaan. In
zijn hoofd zal hij van alles
wegstrepen. Iedere keer als je
een mogelijkheid uitsluit,
wegstreept dus, kom je een
stapje dichter bij de waarheid.
Dat kan lang duren. Vooral
als er uiteindelijk, na het weg
strepen dus, nog een serie
wijnen overschiet waar je aan
vankelijk geen keus uit durft
te maken. Dan wordt het toch
nog gokken.
De meeste wijndeskundigen,
vinologen, wijnkopers of wijn
journalisten geven dan ook
toe, dat geluk en toeval een
grote rol spelen bij het puur
blind proeven. Sluwheid is
ook op zijn plaats, want als je
de gastheer kent en je bent
een beetje op de hoogte van
zijn voorkeur, dan kan dat je
een aardig eindje op weg hel
pen.
Sta je trouwens op het punt
iets van de wijn te zeggen, dan
moet je beslist geen zekere
houding aannemen. Van Rob
Kerstens héb ik ooit geleerd,
dat je moet beginnen met: 'Ik
weet het niet zeker, hoor.
Maar ik dacht zo...' Dan star
ten met het land te noemen
en er meteen bij zeggen 'of
daaromtrent'. Als je op deze
Door Hein Sluijter
wijze te werk gaat bij het
stukje voor stukje ontrafelen
van het raadsel, houd je
steeds kansen over om de
wijn eventueel dan maar ge
deeltelijk te achterhalen.
Karei Koolhoven heeft eens
beschreven hoe hij een be
vriende wijnhandelaar per
plex heeft laten staan. Kool
hoven zal wel gedacht hebben
'het is weer zover', want hij
kreeg een glas aangeboden
met de mededeling: "Je raadt
nooit wat dit is". Koolhoven
rook er even aan en zei toen
meteen: "Dit is een Krim-
wijn".Toevallig was, hij even
tevoren naar een proeverij ge
weest, waar hij voor het eerst
van zijn leven kennis had ge
maakt met de aparte geur en
smaak van Krimwijnen. "Hoe
is het mogelijk", had de wijn
handelaar uitgeroepen. Kool
hoven vertrok en zei niets
over die proeverij. Dit soort
geluk moet je als proever
kunnen hebben.
Wat makkelijker wordt het
wanneer er blind geproefd
wordt met behulp van multi
ple choice. Bijvoorbeeld drie
wijnen raden, waarvan de ge
gevens bekend zijn zonder dat
je weet wat nu in glas een,
twee of drie zit. Kost ook
hoofdbrekens maar dan kun
je pas wat aardigs doen met je
ervaring en kennis.
Je kunt ook nog proberen te
proeven met een blinddoek
om. Een leuk spelletje. Want
dan is de moeilijkheidsgraad
ten top gevoerd. Ik heb ooit
eens overmoedig ja geant
woord op de vraag of ik het
verschil wel kende tussen ro
de en witte wijn. Zonder dat
je wat ziet, is dat onverwacht
zo buitengewoon lastig, dat je
je zowat begint te schamen.
Probeer het maar.
-,jO
iS1C'r
hr.:_ 9CTyj
